Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 295/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 27 listopada 2019 r. sygnatura III K 765/18

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania, a to art. 7 k.p.k., art. 4 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. przez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, w szczególności przez:

- dokonanie ustaleń w oparciu o rozumowanie indukcyjne polegające na wnioskowaniu o zachowaniu oskarżonego w okresie objętym zarzutem z faktów zaistniałych po dacie 20 września 2017 r. podczas gdy założenie iżby zachowanie oskarżonego było tożsame i niezmienne na przestrzeni lat nie znajduje uzasadnienia w przeprowadzonych dowodach ani w świetle zasad wiedzy psychologicznej,

- przypisanie waloru wiarygodności zeznaniom pokrzywdzonej gdy zeznania te są nie do pogodzenia z treścią zeznań Ł. S. oraz P. S. oraz z bezspornymi okolicznościami, iż pokrzywdzona wystąpiła z powództwem o eksmisję syna, oraz nie podejmowała wobec oskarżonego działań w zakresie procedury przewidzianej w art. 11 a ustaw o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, nadto pokrzywdzona nie podejmowała żadnych działań ukierunkowanych na zobligowanie oskarżonego do leczenia się z choroby alkoholowej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przypomnieć należy, że swobodna ocena dowodów jako jedna z naczelnych zasad prawa procesowego nakazuje, aby Sąd orzekający oceniał znaczenie, moc i wiarygodność materiału dowodowego w sprawie na podstawie wewnętrznego przekonania z uwzględnieniem wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego, przy czym obowiązująca procedura karna nie przewiduje zasady wartościowania dowodów ani też prymatu dowodów korzystnych dla oskarżonego nad dowodami przemawiającymi na jego niekorzyść. W tym zakresie ciężar spoczywa właśnie na dyrektywie zawartej w przepisie art. 7 k.p.k., która określa reguły obowiązujące przy dokonywaniu oceny dowodów i przyjmowania ich za podstawę dokonywanych ustaleń ( tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 1997r. sygnatura akt II KKN 159/96; Prok. i Pr. 1998/2/7). Ocena materiału dowodowego w niniejszej sprawie budzi wątpliwości z powodów wskazanych w apelacji.

Sąd Rejonowy wskazał, że nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego jako że były one sprzeczne zeznaniami pokrzywdzonej oraz Ł. S. oraz A. M., którym pokrzywdzona zwierzała się na temat agresywnych zachowań oskarżonego i które niejednokrotnie same były świadkami jego zachowań. Należy zauważyć iż zeznania wskazanych świadków bynajmniej nie zawierały wskazań iż przed rokiem 2018 były one bezpośrednimi świadkami znęcania się, świadek A. M. ewidentnie wskazuje zaś na datę – 2018 r. Sąd wskazał ponadto, że zeznania pokrzywdzonej znajdowały oparcie także w zeznaniach innych świadków, wskazanych powyżej, którzy w swoich zeznaniach potwierdzili ogólny fakt znęcania się przez oskarżonego nad pokrzywdzoną, w tym Ł. S., P. S. oraz A. M., którzy są sąsiadami stron. Wskazał Sąd Rejonowy że nawet jeśli część ich zeznań dotyczyła sytuacji z okresu nie mieszczącego się w zakresie czasowym zarzutu, to mają one znaczenie dla oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonego i zeznań pokrzywdzonej oraz uzyskania pełnego obrazu trwałych relacji pomiędzy stronami.

W ocenie Sądu Okręgowego jest to rozumowanie błędne, bowiem pomija w ogóle mechanizm eskalacji konfliktu, zaś z awantur które miały mieć miejsce po okresie objętym zarzutem w sposób nieuprawniony Sąd Rejonowy czerpie argument, iż tak samo miałby zachowywać się oskarżony w okresie wcześniejszym. Pomija przy tym treść zeznań sąsiadów stron iż nie słyszeli oni w okresie wcześniejszym odgłosów awantur z udziałem stron, nadto sama pokrzywdzona również im się w tym właśnie okresie czasu nie skarżyła na zachowanie męża. Jeżeli wziąć pod uwagę iż pokrzywdzonej nie można uznać za osobę nieporadną skoro konfliktowe sytuacje związane z zamieszkiwaniem syna była w stanie rozwiązać skutecznie przeprowadzając postepowanie o jego wymeldowanie to trudno uznać iż w tym czasie żadna z postronnych osób nie była przez pokrzywdzoną informowana o jakiś nagannych zachowaniach męża. Podobnie należy mieć na uwadze, iż w tym czasie były w mieszkaniu stron przeprowadzane interwencje Policji, przy czym osobą zgłaszającą był oskarżony zaś interwencje dotyczyły syna stron. Ewidentnie zatem pokrzywdzona miała możliwości wskazania w tym czasie, iż powodem konfliktu w domu jest nie tylko syn ale i ewentualne zachowania męża lecz tego nie czyniła. W przypadku jakiś wątpliwości w tym zakresie mogła pokrzywdzona również skorzystać z porady funkcjonariuszy Policji lecz tego nie czyniła. Materiał dowodowy w zakresie zachowania oskarżonego w okresie do czerwca 2017 roku zatem sprowadza się do lakonicznych wypowiedzi pokrzywdzonej. Przy czym wskazać należy, że zeznając w postępowaniu przygotowawczym pokrzywdzona wskazała że po wyjeździe syna w dniu 28 czerwca 2017 roku jej mąż codziennie wyzywał ją wulgarnie, straszył, że ją załatwi i wyląduje na cmentarzu. Kolejno w sierpniu 2017 roku oskarżony wszczął awanturę w takcie której rzucał w nią jedzeniem, szarpał ją i bił po twarzy, głowie i ramionach, przewrócił ją na podłogę, usiadł na pokrzywdzonej i uderzał jej plecami i głową o podłogę. Po tej awanturze następnego dnia pokrzywdzona założyła „niebieską kartę”. Kolejna opisane przez pokrzywdzoną awantura miała mieć miejsce w dniu 18 września 2017 roku. W jej trakcie oskarżony miał wyzywać pokrzywdzoną, grozić jej, że zrobi wszystko by wylądowała na cmentarzu. Pokrzywdzona wezwała na interwencję policję. W dniu złożenia przez pokrzywdzoną zeznań na policji tj. w dniu 20 września 2017 roku miała mieć miejsce kolejna awantura. Wskazywała zatem pokrzywdzona na konkretne daty i okoliczności w ściśle określonym okresie czasu – w odróżnieniu od opisywania zdarzeń z wcześniejszego etapu związku z oskarżonym.

O cenie Sądu Okręgowego właśnie te zeznania dotyczące ostatniego okresu czasu należało ocenić jako wiarygodne, ale też na tyle obszerne, że pozwalały na poczynienie ustaleń faktycznych w zakresie znamion przestępstwa znęcania.

Nie można się zgodzić iżby ocena wypełnienia znamion tego przestępstwa była dokonywana na podstawie załączonych w toku postępowania do akt nagrania audio, które dotyczyły okresu spoza ram czasowych aktu oskarżenia. Obrazowały one relacje pomiędzy stronami, jednak w zupełnie innym okresie czasu, zatem falsyfikowanie wyjaśnień oskarżonego z tego powodu jest w ocenie Sądu Okręgowego nieuprawnione.

Sąd Okręgowy uznał, iż mając na uwadze całość materiału dowodowego ustalenia faktyczne w zakresie wypełnienia znamion przestępstwa znęcania w okresie od 1 czerwca do 20 września 2017 r. oraz w tym zakresie ocena dowodów przez Sąd nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów. W tym zakresie Sąd I instancji właściwie, logicznie i szeroko uzasadnił swe stanowisko, zaś prawidłowość rozumowania i podniesione argumenty nie budzą zastrzeżeń w najmniejszym zakresie. Brak podstaw w tym zakresie do stwierdzenia błędnej oceny dowodów zatem ustalenia faktyczne oparte na tych dowodach należy uznać za trafne.

Wniosek

O uniewinnienie bądź uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut dotyczący uniewinnienia niezasadny bowiem w pewnym zakresie zeznania pokrzywdzonej, znajdujące potwierdzenie w innych dowodach, wskazują na wypełnienie przez oskarżonego znamion przestępstwa znęcania. Ponieważ obrońca nie wskazuje na konieczność ponowienia przewodu sądowego czy konieczność zebrania innych dowodów to brak podstaw do przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

3.2.

Błąd w ustaleniach faktycznych przez przypisanie przestępstwa w okresie od stycznia 2010 r. do 20 września 2017 r. pomimo braku innych dowodów za wyjątkiem subiektywnych zeznań pokrzywdzonej oraz pomimo braku dowodów iż zachowania oskarżonego podczas okazjonalnych sprzeczek czy konfliktów miało na celu poniżenie czy udręczenie pokrzywdzonej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku byłby słuszny jedynie wtedy, gdyby Sąd I instancji oparł wyrok swój na faktach nie znajdujących potwierdzenia w wynikach przeprowadzonego postępowania dowodowego albo też z prawidłowo ustalonych faktów tych wyprowadziłby wnioski niezgodne z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy lub doświadczenia życiowego.

Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku nie może sprowadzać się do samej tylko odmiennej oceny materiału dowodowego, Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania, a stawiając zarzut ten należy wykazać jakich konkretnych uchybień w zakresie logicznego rozumowania dopuścił się Sąd I instancji (tak wyrok Sądu Najwyższego z 22 stycznia 1975 r., sygn. I KR 197/74 - OSNKW 1975/5/58; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 6 lipca 1995 r., sygn. II AKr 182/95 - Prok. i Pr. 1996/2-3/24; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 5 czerwca 1992 r., sygn. II AKr 116/92 - KZS 1992/3-9/129).

Ocena materiału dowodowego jest częściowo wadliwa na co wskazano wyżej w punkcie 3.1, zaś ustalenia faktyczne w zakresie przypisania przestępstwa znęcania w okresie począwszy od stycznia 2010 r. do czerwca 2017 r. należy zatem uznać za wadliwie bowiem nie sposób twierdzić, iż istnieją przekonywujące dowody pozwalające uznać, iż zachowania oskarżonego przybierały drastyczne formy i były nastawione na poniżenie czy udręczenie pokrzywdzonej, tym bardziej iż w pewnym okresie czasu przyczyną konfliktów w domu stron był syn stron i z nim właśnie związane były interwencje Policji w okresie do czerwca 2017 r.

Wniosek

O uniewinnienie bądź uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut dotyczący uniewinnienia niezasadny bowiem w pewnym zakresie zeznania pokrzywdzonej, znajdujące potwierdzenie w innych dowodach, wskazują na wypełnienie przez oskarżonego znamion przestępstwa znęcania. Ponieważ obrońca nie wskazuje na konieczność ponowienia przewodu sądowego czy konieczność zebrania innych dowodów to brak podstaw do przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania. Natomiast Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w konsekwencji stwierdzenia wyżej wskazanych uchybień odnośnie oceny dowodów i ustaleń stanu faktycznego.

3.3.

Obraza prawa materialnego a to art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 6 § 1 k.p.k. przez ustalenia sprawstwa oskarżonego w okresie objętym zarzutem w oparciu o fakty mające miejsce po dacie 20 września 2017 r.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest niezasadny bowiem w istocie dotyczy on wadliwości ustaleń stanu faktycznego i wadliwej oceny dowodów, zaś obraza prawa materialnego może zaistnieć tylko w przypadku prawidłowych ustaleń faktycznych i równoczesnej błędnej subsumcji stanu faktycznego pod normę prawną.

Wniosek

O uniewinnienie bądź uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut dotyczący uniewinnienia niezasadny bowiem w pewnym zakresie zeznania pokrzywdzonej, znajdujące potwierdzenie w innych dowodach, wskazują na wypełnienie przez oskarżonego znamion przestępstwa znęcania. Ponieważ obrońca nie wskazuje na konieczność ponowienia przewodu sądowego czy konieczność zebrania innych dowodów to brak podstaw do przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania. Natomiast Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w konsekwencji stwierdzenia wyżej wskazanych uchybień odnośnie oceny dowodów i ustaleń stanu faktycznego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

W sprawie nie ujawniły się okoliczności które poza granicami zaskarżenia i podniesionych zarzutów wymagałyby uwzględnienia z urzędu.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 27 listopada 2019 r. sygnatura III K 765/18 w punktach 2, 3, 4, 6 i 7.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zeznania pokrzywdzonej w pewnym zakresie znajdują potwierdzenie w innych dowodach, wskazując na wypełnienie przez oskarżonego znamion przestępstwa znęcania. W tym zakresie ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji, poparta zasadami logiki i doświadczenia życiowego, uznana musi być za trafną i prowadzącą do poczynienia ustaleń faktycznych które zostały uznane za trafne.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 27 listopada 2019 r. sygnatura III K 765/18 w punkcie 1 i 5.

Zwięźle o powodach zmiany

W oparciu o zeznania pokrzywdzonej znajdujące potwierdzenie w zeznaniach obiektywnych świadków będących sąsiadami stron tj. Ł. S., P. S. oraz A. M. ustalono iż przypisanych zachowań oskarżony dopuścił się w okresie od 1 czerwca 2017 r. do 20 września 2017 r. Konsekwencją powyższego ustalenia była zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie opisu czynu nadto nastąpiła konieczność zmiany wyroku w zakresie kary. Sąd Okręgowy uznał iż wystarczającą i odpowiadającą natężeniu złej woli oskarżonego jest kara 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Kara ta w pełnym zakresie uwzględnia wszelkie okoliczności mające wpływ na wymiar kary i nie sposób uznać jej za niewspółmierną do stopnia zawinienia czy wykazanego natężenia złej woli. Ponadto Sąd Okręgowy uznał iż zasadnym jest zmiana wyroku w zakresie zasądzonego zadośćuczynienia i obniżenie jego wysokości do 1000 zł. z uwagi na zmianę przypisanego czasoskresu popełnienia przestępstwa.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt 3

Zasądzono na rzecz oskarżycielki posiłkowej zwrot wydatków związanych z udziałem pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt 4

Z uwagi na sytuację majątkową oskarżonego, nadto mając na uwadze zasady słuszności, zwolniono oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postepowanie odwoławcze oraz opłaty za obie instancje.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 27 listopada 2019 r. sygnatura III K 765/18

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana