Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 221/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego wZ. (...) z dnia (...) w sprawie(...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelacja pełnomocnika wnioskodawcy :

1.  obraza przepisów prawa procesowego, a mianowicie art.4 kpk, art.5 kpk, art.424 § 1 kpk skutkującą błędem w ustaleniach faktycznych polegających na braku przyjęcia, iż wobec wnioskodawcy w trakcie pozbawienia wolności stosowano tortury fizyczne oraz psychiczne podczas gdy z zeznań wnioskodawców oraz świadków wynika, iż takie tortury stosowano, polegające na zimnych i gorących kąpielach, złych warunkach wyżywieniowych, konieczności spania w bieliźnie w zlodowaciałych celach, zacinania brzytwą, grożenia zrobieniu krzywdy dziecku wnioskodawcy, co doprowadziło również wnioskodawcę do depresji, która nawraca do dnia dzisiejszego,

2.  obraza przepisów prawa materialnego w postaci art.8 ust. 1 ustawy z dnia 23.02.1991r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego w zw. z art.445 § 1 i kc w zw. z art.448 kc poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż kwota 70.000 zł; zadośćuczynienia za doznaną przez K. S. krzywdę, odpowiada rozmiarowi krzywdy doznanej przez niego w wyniku internowania w związku
z wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego, w przypadku gdy kwota ta jest niewspółmiernie niska i nieodpowiednia
w stosunku do doznanej przez K. S. krzywdy w wyniku internowania połączonego z przemocą psychiczną oraz torturami fizycznymi, spaniem w bieliźnie
w mroźne noce w zlodowaciałych celach, gorącymi
i lodowatymi prysznicami, zacinaniem brzytwą, cierpieniami psychicznymi wynikającymi z niepewności o losy żony i dzieci i świadomością, iż groźby funkcjonariuszy SB mogą zostać spełnione wobec córki i może ona nigdy nie wrócić do domu, oraz w związku z pojawieniem się depresji w wyniku internowania mającej skutki do dnia dzisiejszego,
w konsekwencji czego uzasadnione jest zasądzenie dalszej kwoty zadośćuczynienia, w szczególności, że Sąd nie nadał powyższym okolicznościom należytej wagi.

Apelacja pełnomocnika przedstawiciela Skarbu Państwa – KWP w G.

1.  obrazę art.552 § 4 kpk w zw. z art.445 § 1 i 2 kc, w zw. z art.8 ust.1 ustawy z dnia 23.02.1991r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego poprzez nieuwzględnienie wszystkich istotnych okoliczności mających znaczenie dla określenia wysokości zadośćuczynienia, a mianowicie aktualnych warunków życia
i przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa, stopnia i rodzaju cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czasu trwania, wieku pokrzywdzonego, rodzaju i rozmiaru doznanych obrażeń, odwracalność następstw uszkodzeń ciała lub wywołania rozstroju zdrowia przywołanych – które to kryteria zostały przywołane jedynie czysto deklaratoryjnie
w uzasadnieniu wyroku, a w konsekwencji przyjęcie, iż kwota (...) zł; dziennie stanowi odpowiednie zadośćuczynienie, co skutkowało przyznaniem wnioskodawcy tego świadczenia
w wygórowanej, nieadekwatnej do krzywdy wysokości,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść a wyrażający się w niesłusznym zasądzeniu przez sąd I instancji wygórowanej kwoty (...)zł; zadośćuczynienia, przyjmując jako jego podstawę kwotę (...)zł; za każdy dzień przebywania wnioskodawcy w areszcie, w następstwie nieprawidłowego uznania, że tylko taka kwota stanowi adekwatną do doznanych przez K. S. cierpień i krzywd oraz niedostatecznego uwzględnienia okoliczności,
iż wnioskodawca był jedynie przez 10 pełnych dób aresztowany, wnioskodawca podpisał tzw. miękką lojalkę
i opuścił areszt, co uzasadnia przyjęcie (...)zł za każdą dobę ((...) zł; za miesiąc ).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja pełnomocnika wnioskodawcy :

Zarzuty ww. apelacji okazały się bezzasadne. Odnosząc się do zawartych w pkt 1 apelacji pełnomocnika wnioskodawcy zarzutów naruszeń proceduralnych to należy zauważyć, iż zgodnie
z art.438 pkt 2 kpk orzeczenie podlega uchyleniu ( lub zmianie ) jedynie w razie takiej obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść tego wyroku. W realiach niniejszego procesu skarżący poprzestał jedynie na ich wyliczeniu, nie podejmując nawet trudu i próby wykazania ewentualnego realnego wpływu na treść zaskarżonego wyroku. Takie działanie nie może oczywiście skutkować powodzeniem apelacji. W aspekcie przyczyn odwoławczych określonych w art.438 pkt 2 kpk w środku odwoławczym mogą być podnoszone także zarzuty niezgodności przebiegu postępowania z wymogami prawa procesowego, i to zarówno te błędy, które polegają na zaniechaniu wypełnienia konkretnych nakazów przepisów prawa procesowego ( errores in omittendo ), jak i te które sprowadzają się do działania sprzecznego z konkretnymi przepisami procedury ( errores in faciendo ). Przepisy procedury statuują też fundamentalne metody oceny dowodów, z zatem takie naruszenie tych zasad, które mogło mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia, może stanowić podstawę zarzutu środka odwoławczego. Należy pamiętać o tym, że wpływ danego uchybienia na treść orzeczenia zależy ściśle od realiów konkretnej sprawy ( vide: „Kodeks postępowania karnego – Komentarz” pod. red.
Z. Gostyńskiego wyd. ABC W-wa 1998 tom II, str.460-461 tezy 13, 15 ). Odnośnie zakresu zastosowania art.4 kpk – a zatem w konsekwencji również i możliwości podniesienia trafnego zarzutu jego naruszenia – stwierdza się w doktrynie, iż „zachowanie obiektywizmu wyrażać się ma według komentowanego przepisy uwzględnianiem okoliczności przemawiających na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego ( tu i dalej także wnioskodawcy – dop. SA P. ). Nakaz ten traktować należy jako ogólną dyrektywę procesu karnego. Na nieporozumieniu polegałby zarzut obrazy komentowanego przepisu oparty na twierdzeniu, iż sąd (lub inny organ procesowy) pewne dowody przemawiające na niekorzyść oskarżonego uczynił podstawą orzeczenia, odmówił zaś wiary dowodom przemawiającym na jego korzyść. Sens omawianej dyrektywy sprowadza się do tego, że organ procesowy, po dokonaniu oceny dowodów w sposób zgodny
z dyrektywami wynikającymi z art.7 kpk i ustaleniu faktów rozpoznawanej sprawy, wszystkie te fakty powinien następnie wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji procesowych” ( vide: „Kodeks postępowania karnego. Komentarz”, Tom I, pod red. P. Hofmańskiego, C.H.Beck Warszawa 1999r. , str. 30 ). W pełni należy zgodzić się zatem z poglądem ( vide: m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w W.z dnia (...),(...) ), że przepis art.4 kpk formułuje adresowaną do organów postępowania karnego zasadę obiektywizmu. Zarzut obrazy tego przepisu nie może stanowić samodzielnej podstawy środka odwoławczego, jako że przepis ten zawiera ogólną zasadę postępowania, nie nakazuje zaś ani nie zakazuje sądowi konkretnego sposobu procedowania. Wykazanie, że w toku postępowania odwoławczego doszło do naruszenia zasady obiektywizmu wymaga wskazania uchybień konkretnych przepisów służących realizacji tej zasady. Dopiero wskazanie tych przepisów ustawy procesowej, które miał sąd naruszyć, wbrew tej zasadzie obiektywizmu, o której ten przepis stanowi, czyniłoby taki zarzut formalnie poprawnym. Tym obowiązkom skarżący niewątpliwie nie podołał. Jak słusznie zauważył Sąd Apelacyjny w W.w cyt. wyroku z dnia (...) ( (...) ) przepis art.410 kpk nie nakłada na sąd obowiązku przywołania w uzasadnieniu wyroku wszystkich dowodów bez wyjątku, gdyż oceny wymagają tylko te, które według sądu miały znaczenie dla wydanego orzeczenia. Omówienie wybranych dowodów jest dopuszczalne, o ile mają one znaczenie dla wyrokowania. Nie stanowi naruszenia przepisu art.410 kpk dokonanie oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie. Naruszenie treści przepisu art.410 kpk następuje poprzez oparcie wyroku na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, bądź też przez pominięcie przy wyrokowaniu ujawnionych w toku rozprawy głównej okoliczności tak korzystnych, jak i niekorzystnych dla wnioskodawcy. Nie stanowi zaś naruszenia przepisu art.410 kpk dokonanie takiej czy innej oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie. Z oceną poszczególnych dowodów wiązały się też zarzuty naruszenia art.7 kpk i art.424 § 1 kpk. Przypomnieć w tym miejscu należy, że zgodnie z art.7 kpk organy postępowania, a więc także i sąd, kształtują swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Zgodnie z panującym
w orzecznictwie poglądem ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9.11.1990r., publ. OSNKW 1991/9/41 ), przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art.7 kpk wtedy m. in. gdy:

⚫

jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy
( art.410 kpk ) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy ( art.2 § 2 kpk),

⚫

stanowi wynik rozważenia wszystkich tych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego [tu – wnioskodawcy – dop. SAP.( art.4 kpk ),

⚫

jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( art.424 § 1 pkt 1 i 2 kpk ).

Mając powyższe uwagi na względzie, uznać obiektywnie należy, że ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego została dokonana przez sąd I instancji z uwzględnieniem zasad sformułowanych w przepisie art.7 kpk. Rozważając poszczególne zarzuty sąd odwoławczy stwierdził, iż ten dotyczący rzekomej obrazy przepisów prawa materialnego ( w apelacji wskazano art.8 ust. 1 ustawy z dnia 23.02.1991r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego w zw. z art.445 § 1 i 2 kc w zw. z art.448 kc ) wynikającej z jego nieprawidłowego zastosowania do stanu faktycznego w niniejszej sprawie, przez przyjęcie, że kwota (...) zł; zadośćuczynienia odpowiada rozmiarom krzywdy doznanej przez wnioskodawcę w wyniku internowania dotyczy w istocie błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia ( vide: art.438 pkt 3 kpk ). Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie od kilkudziesięciu lat utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym obraza prawa materialnego polega na wadliwym jego zastosowaniu ( lub niezastosowaniu ) w orzeczeniu opartym na prawidłowych ustaleniach faktycznych. Sąd Apelacyjny wielokrotnie podkreślał za Sądem Najwyższym, iż nie ma obrazy prawa materialnego, gdy wadliwość orzeczenia w tym zakresie jest wynikiem błędnych ustaleń przyjętych za jego podstawę. Jeżeli zatem odwołujący się kwestionuje np. wysokość zadośćuczynienia to podstawą takiej apelacji może być tylko zarzut błędu
w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a nie obrazy prawa materialnego określonej w art.438 pkt 1a kpk. Zarówno z treści zarzutów, jak i ich uzasadnienia nie wynika także na czym miałoby polegać uchybienie Sądu Okręgowego, o którym mowa w art.438 pkt 4 kpk. Przepis ten wskazany został w petitum apelacji pełnomocnika, jednakże nie został rozwinięty w dalszej części przedmiotowego środka odwoławczego. Oczywistym jest zatem,
że Sąd Apelacyjny nie ma możliwości odniesienia się do zarzutu, który fizycznie nie został sformułowany.

Odnosząc się in meritum do podniesionych w apelacji zarzutów nie sposób nie zauważyć,
że w znacznym zakresie są one wynikiem opacznego rozumienia uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Jak wynika ze s.2 ww. dokumentu sąd I instancji prawidłowo ustalił, że wobec wnioskodawcy stosowano tortury fizyczne i moralne ( zwane też w innym miejscu psychicznymi). Uwzględnił przy tym warunki w jakich wnioskodawca był przetrzymywany. Sformułowanie na s.4 „ nie stosowano wobec niego przemocy fizycznej” nie pozostaje przecież w sprzeczności z ww. ustaleniem. Z motywów sądu meriti wynika bowiem, że sformułowanie to oznacza jedynie,
iż wnioskodawca nie był wówczas bity. Okoliczność ta nie była przy tym sporna i nie wynika nawet z zeznań samego K. S.. Skarżący sam przytacza bowiem okoliczności, które Sąd Okręgowy potraktował jako przejaw tortur, np. stosowanie zimnego
i gorącego prysznica, golenie tępą brzytwą, groźby wobec dziecka. Nadto sąd ten zwracał też uwagę na miejsce i okoliczności w jakich wnioskodawca zmuszony był spędzać noce ( vide: s.3 apelacji oraz s.2-3 uzasadnienia wyroku ). Nie budziło więc wątpliwości, że kwestia tortur nie została pominięta przy wyrokowaniu. Skarżący twierdząc, że jest rzekomo inaczej, polemizuje zatem z poglądem, który de facto nie zaistniał, opierając się przy tym nie na faktach a wyłącznie swoich wyobrażeniach o rzeczywistości. W dalszej części apelacji skarżący sam sobie zaprzecza, stwierdzając tym razem, że wprawdzie ww. okoliczność Sąd dostrzegł ale nie nadał jej odpowiedniego znaczenia, podobnie jak i kwestii depresji, na którą wnioskodawca cierpi. Także i w tym wypadku skarżący nie ma racji, albowiem fakt ten także znalazł się w zakresie zainteresowania sądu I instancji ( vide: s.3 ). Sąd ten w należyty sposób uwzględnił nie tylko cierpienia jakich wnioskodawca doznał w trakcie samego internowanie w okresie od (...) do (...) ale i miał na uwadze dalsze konsekwencje jakie spowodowało wykonanie decyzji z dnia (...) Wskazał nie tylko na samą depresję ale także na utratę pracy, pozbawienie źródeł utrzymania siebie i rodziny, niemożność realizacji zamierzeń artystycznych a w konsekwencji zmuszenie do emigracji. W tym ostatnim zakresie wziął więc pod uwagę - przy ustaleniu stanu faktycznego - dodatkowe szkody majątkowe będące następstwem utraty lub zniszczenia majątku wnioskodawcy ( K. S. nie występował w tym zakresie
z wnioskiem o odszkodowanie, poprzestając na dochodzeniu wyłącznie zadośćuczynienia za krzywdę ). Przywoływanie więc przez autora apelacji fragmentów zeznań świadków jest więc zabiegiem chybionym, albowiem Sąd Okręgowy faktom tym nie przeczył i uwzględnił przy wyrokowaniu. Z tego też powodu twierdzenie na s.5 apelacji, że ocena materiału dowodowego ma charakter dowolny a nie swobodny nie wytrzymuje krytyki. Uwaga ta odnosi się rzecz jasna także do poczynionych ustaleń faktycznych. Na s.14 uzasadnienia zaskarżonego wyroku sąd I instancji podniósł również, że przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należnego wnioskodawcy miał na uwadze nie tylko całokształt towarzyszących internowaniu okoliczności ale i skutki jakie pozbawienie wolności wywarło na ww. Analiza ta uwzględniała również osobowość wnioskodawcy, jego dotychczasowy tryb życia oraz subiektywne poczucie pokrzywdzenia, tak więc odwoływanie się do analogicznego orzecznictwa przez pełnomocnika
( np. s.7 apelacji ) było zbędne i powielało jedynie wywód Sądu. Należytą wagę przyłożono
w tym miejscu do tortur fizycznych i psychicznych jakich wnioskodawca doświadczył w czasie internowania a nadto do skutków internowania, tj. depresji wynikającej nie tylko z samego faktu pozbawienia wolności ale i szykan, które po nim nastąpiły. Trafnie sąd meriti ocenił stopień natężenia krzywdy. Na s.15 trafnie do okoliczności mających wpływ na wysokość zadośćuczynienia prawidłowo zaliczono nadto problemy ze snem, obawę o rodzinę ( przede wszystkim córkę ), zastraszenie, utratę wagi, publiczne napiętnowanie i infamię, niemożność znalezienia pracy, wiedzę osób postronnych o zatrzymaniu, które pogłębiały traumę i doznane upokorzenie. Stwierdzenie apelującego, że nie wzięto pod uwagę skutków internowania jest więc wysoce niestosowane i rozmija się z rzeczywistością. Okoliczności te przełożyły się bowiem na określenie wysokości zadośćuczynienia w niebagatelnym rozmiarze, tj. (...) zł;. Nie sposób przy tym pomijać okresu w jakim wnioskodawca był pozbawiony wolności. Okres (...)dni trudno bowiem uznać racjonalnie, że szczególnie długotrwały, co także miało wpływ na wysokość zasądzonego świadczenia. Niezrozumiałe są więc dywagacje autora ww. apelacji, że jest to kwota zbyt niska i nieodpowiednia. Odwoływanie się do innych orzeczeń jest przy tym całkowicie chybione, albowiem sprawy dot. zadośćuczynienia należy traktować indywidualnie, bez jakiegokolwiek automatyzmu. Nie ma przy tym dwóch identycznych wypadków, co wynika nie tylko z różnych okoliczności zatrzymania, czy pozbawienia wolności, ale i sposobu odczuwania traumy. Szukanie analogii, czy też przeliczników dziennych bądź miesięcznych nie znajduje więc uzasadnienia. Rację miał niewątpliwie sąd I instancji, że skarżący nie wykazał by wnioskodawca doznał krzywdy wymagającej zadośćuczynienia w kwocie aż (...) zł;. Obowiązkowi temu nie podołał zresztą także przed sądem odwoławczym, poprzestając li tylko na kilkukrotnym powielaniu tych samych argumentów ( vide: s.7-8 apelacji ). Ustalona przez Sąd Okręgowy wysokość zadośćuczynienia ma niewątpliwie charakter kompensacyjny, tzn. przedstawia ekonomicznie realnie odczuwalną wartość, która jest adekwatna do warunków gospodarki rynkowej. Nie sposób uznać, że kwota ta ma charakter wyłącznie symboliczny. Analogicznie krytycznie należy też oceniać uwagi pełnomocnika na s.6-7 apelacji dot. tzw. „miękkiej lojalki”
i jej wpływu na treść zaskarżonego wyroku. Naturalnym jest, że tego rodzaju zachowania Sąd Okręgowy nie mógł pominąć, podobnie jak nie robił tego z okolicznościami wymienionymi szeroko powyżej, które z kolei wpływały na zwiększenie wysokości zadośćuczynienia. Trudno bowiem by fakt ten traktować akurat na korzyść wnioskodawcy, zwłaszcza, że jak apelujący sam zaznaczał ww. „… był znanym działaczem S.w okręgu (...) – numerem 1…”. Jednakże z tego powodu sąd meriti nie zarzucał bynajmniej ww. agenturalnej współpracy z aparatem represji PRL. Oczywistym jest, że wnioskodawca dokument ten podpisał pod wpływem presji jakiej był poddawany przez przesłuchujących go funkcjonariuszy SB. Należy pamiętać, że konsekwencją odmiennej postawy ( i niemożności wykorzystania tego rodzaju oświadczeń przez władze PRL np. do celów propagandowych ) byłoby – jak w przypadku innych internowanych – dalsze, bardziej długotrwałe internowanie, a nie zwolnienie jak w przypadku K. S. po upływie (...)dni internowania.

Apelacja pełnomocnika przedstawiciela Skarbu Państwa – KWP w G.

Apelacja ta także nie zasługiwała na uwzględnienie. Także w tym wypadku aktualne są rozważania teoretyczne poczynione powyżej. De facto jej uzasadnienie sprowadzało się
w przytłaczającej większości do przepisania tez orzeczeń Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych, bez odniesienia do realiów rozpoznawanej sprawy ( vide: s.3-4 ww. dokumentu). Analogicznie przywoływanie wyrwanych z kontekstu przykładów spraw, w których zasądzano niższe świadczenia z tytułu zadośćuczynienia niż K. S. jest chybione
w sposób oczywisty. Powyżej – przy rozpoznaniu apelacji strony przeciwnej – wykazano już dlaczego jest to bezprzedmiotowe, tym bardziej, że bez trudu można też wyeksplikować judykaty idące w przeciwnym kierunku. Ustawodawca nie ustalił przecież żadnego cennika, przelicznika, czy też ryczałtu, który pozwałaby uwzględnić argumenty autora apelacji. Teza zawarta
w pierwszym zarzucie rażąco rozmija się z rzeczywistością albowiem sąd meriti prawidłowo uwzględnił całokształt okoliczności istotnych dla sprawy. Na ich podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które doprowadziły do zasądzenia należnej wnioskodawcy kwoty zadośćuczynienia. Kształtując ww. orzeczenie zindywidualizował je do okoliczności właściwych rozpoznawanemu przypadkowi. Wobec licznych przesłanek przemawiających za zasądzoną kwotą, a o których mowa była już przy rozpoznaniu apelacji pełnomocnika wnioskodawcy, nie sposób przyjąć, że K. S. „wzbogacił się”, czy też zasądzone na jego rzecz świadczenie nie uwzględnia aktualnych warunków życia i przeciętnej stopy życiowej. Odnosząc się do tych ostatnich pojęć to skarżący nie podjął nawet poważnej próby uzasadnienia swojego poglądu i zdefiniowania go w realiach sprawy i istniejącej rzeczywistości. Waloru takiego nie mają bynajmniej przywołane kolejne orzeczenie sprzed ponad (...)lat, czy też lakoniczne stwierdzenia na s.4-5 apelacji. Sformułowania o przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, czy aktualnych warunkach życia gdy nie są poparte konkretami należy traktować wyłącznie
w kategoriach polemiki. Przesłanka „przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa” ma charakter wyłącznie uzupełniający tak by ograniczać wysokość zadośćuczynienia, aby jego przyznanie nie prowadziło do wzbogacenia osoby uprawnionej, nie może jednak pozbawiać zadośćuczynienia jego zasadniczej funkcji kompensacyjnej i eliminować innych czynników kształtujących jego rozmiar ( vide: analogicznie Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia (...), (...) ). Autor apelacji starał się sprowadzić wysokość zadośćuczynienia do kwoty (...) zł;. Pomija przy tym tendencyjnie nie tylko rzeczywisty okres pozbawienia wolności ( (...)a nie (...)dni jak na s.5 apelacji ), ale przede wszystkim traumę jaką doświadczył K. S.
nie tylko w czasie internowania ale i na skutek wykonania decyzji w tym zakresie. Sąd Apelacyjny po raz kolejny przypomina, że wysokość zadośćuczynienia nie może mieść charakteru symbolicznego, czy nawet upokarzającego wnioskodawcę. Tego rodzaju lekceważące podejście prowadzi bowiem wprost do tzw. wtórnej wiktymizacji, czyli ponownego pokrzywdzenia. Nieuprawnione jest przy tym bagatelizowanie gróźb kierowanych wobec wnioskodawcy dot. członków jego rodziny, okoliczności zatrzymania w obecności innych osób, czy też sytuacji osobistej ww. przed internowaniem. Na poparcie swoich tez skarżący nie przedstawił bowiem żadnych dowodów podważających wiarygodność twierdzeń K. S. i osób, które potwierdzały jego wypowiedzi. Wbrew twierdzeniom autora apelacji Sąd Okręgowy uwzględnił nie tylko sam czas internowanie ale i okoliczność która doprowadziła do zwolnienia wnioskodawcy ( podpisanie tzw. „miękkiej lojalki” ). Uważna analiza uzasadnienia zaskarżonego wyroku zarzutom tym przeczy w sposób oczywisty. Skarżący nie dostrzega też że sama długotrwałość ( lub jej brak ) nie przesądza jeszcze samodzielnie o wysokości zadośćuczynienia. Istotniejsze jest bowiem natężenie krzywd jakich doznał. Pogląd taki jest zresztą utrwalony
w orzecznictwie, czego przykładem jest argumentacja zawarta np. w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w W.z dnia(...)( (...) ), że: „o zasadności ocen w tym zakresie nie decyduje li tylko czasokres pozbawienia wolności, ale nade wszystko szereg towarzyszących temu stanowi okoliczności, które w zależności od ich indywidualnego charakteru, negatywne przeżycia i skutki potęgują, bądź łagodzą. Stąd ta sama kwota
w przeliczeniu na jeden dzień zatrzymania może być zadośćuczynieniem adekwatnym
w jednym wypadku, a zbyt wygórowanym, czy też niedostatecznym w innych. Nie istnieją żadne normatywne "stawki dzienne" zadośćuczynienia z tego tytułu. Każdorazowo wymaga to uwzględnienia indywidualnych okoliczności konkretnego przypadku”.

Wniosek

Apelacja pełnomocnika wnioskodawcy :

1.  o zmianę pkt II wyroku poprzez zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy dalszej kwoty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wysokości (...)zł;

2.  zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania, w tym kosztów ustanowienia pełnomocnika w postępowaniu przed sądem II instancji, wg norm przepisanych.

Apelacja pełnomocnika przedstawiciela Skarbu Państwa – KWP w G.

O zmianę pkt I zaskarżonego wyroku przez obniżenie zasądzonego zadośćuczynienia tj. zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy kwoty (...)zł; wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku, tytułem zadośćuczynienia, zamiast (...)zł; a w pozostałym zakresie oddalenie wniosku oraz zmianę pkt III zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz Skarbu Państwa zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych przed sądem I i II instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelacja pełnomocnika wnioskodawcy :

Bezzasadność zarzutów apelacji oraz brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

Apelacja pełnomocnika przedstawiciela Skarbu Państwa – KWP w G. :

Bezzasadność zarzutów apelacji oraz brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1pkt I-III wyroku z dnia (...)

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność zarzutów obu apelacji i brak okoliczności, które sąd odwoławczy mógłby uwzględnić z urzędu.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Zgodnie z treścią art.13 ustawy z dnia 23.02.1991r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego kosztami obciążono Skarb Państwa. Zważywszy na fakt,
że apelacje obu skarżących nie odniosły powodzenia brak było podstaw do orzekania o kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym ( art.636 § 1 i 2 kpk ).

7.  PODPIS

K. L. M. Ś. P. S.