Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 756/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sadu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 27 października 2020 roku w sprawie VII K 440/20.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza prawa materialnego – art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez zaniechanie wymierzenia na podstawie tego przepisu przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk kary grzywny obok kary pozbawienia wolności, podczas gdy orzeczenie grzywny obok kary pozbawienia wolności na podstawie tego przepisu było obligatoryjne.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie należy zaznaczyć, iż poczynione przez sąd ustalenia faktyczne znajdują odpowiednie oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Sprawstwo oskarżonego nie było kwestionowane i w świetle zebranych dowodów nie budzi wątpliwości. Prawidłowa jest też ocena prawna przypisanego oskarżonemu czynu ciągłego.

Przepis art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca o przeciwdziałaniu narkomanii przewiduje obligatoryjność wymierzenia kary grzywny i kary pozbawienia wolności w przypadku skazania za przestępstwo z art. 56 ust. 3 wymienionej wyżej ustawy. Przestępstwo z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii zagrożone jest bowiem karą pozbawienia wolności i grzywny. Jest to przepis prawa materialnego stanowiący samoistną podstawę prawną obowiązkowego orzeczenia grzywny.

Przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii nie zawierają określenia granic, w jakich powinny się mieścić grzywny i ogólnych zasad orzekania tych kar, wobec czego z mocy art. 116 kk należy stosować w przypadku przestępstw narkotykowych te zasady i granice unormowane w art. 33 § 1 i 3 kk.

Art. 33 § 2 kk nie znajdzie w takich przypadkach zastosowania, ponieważ przepisy karne cytowanej ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii zawierają samodzielne podstawy dla orzekania kary grzywny obok kary pozbawienia wolności.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec K. S. grzywny w wysokości 200 stawek dziennych określając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Grzywna za przypisany oskarżonemu czyn jest orzekana obligatoryjnie. W powyższej sytuacji konieczne było wydanie orzeczenia reformatoryjnego i wymierzenie sprawcy w oparciu o art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii dodatkowo obligatoryjnej kary grzywny.

3.2.

Rażąca niewspółmierność kary 4 lat pozbawienia wolności, podczas gdy okoliczności sprawy, uprzednia karalność sprawcy, popełnienie czynu w warunkach recydywy, wysoki stopień społecznej szkodliwości dokonanego przez niego czynu, a także wzgląd na cele zapobiegawcze jakie kara ma osiągnąć wobec oskarżonego i potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa przemawiają za wymierzeniem oskarżonemu kary surowszej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić, gdy kara ( zastosowana reakcja karna ), jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą.

Zmiana wysokości orzeczonej kary ( reakcji karnej ) może w wyniku postępowania odwoławczego nastąpić jedynie wówczas, gdyby kara ta jawiła się jako „rażąco niewspółmierna”. Owa niewspółmierność w ustawie została poprzedzona określeniem „rażąca", co wyraźnie zaostrza kryterium zmiany wyroku z powodu czwartej podstawy odwoławczej. Określenie „rażąca" należy bowiem odczytywać dosłownie i jednoznacznie jako cechę kary, która istotnie przez swą niewspółmierność razi (oślepia).

Rażąca niewspółmierność kary zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności mających zasadniczy wpływ na jej wymiar można by przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej a karą wymierzoną w I instancji.

Sąd odwoławczy nie zgodził się z prokuratorem, iż wymierzona oskarżonemu kara pozbawienia 4 lat wolności jest rażąco łagodna.

Ma rację skarżący, iż w sprawie przeważają okoliczności obciążające. Jednocześnie w swoich wywodach odwołujący się pomija okoliczności łagodzące ( wymienione przez sąd I instancji ), które powinny znaleźć odzwierciedlenie w wymiarze kary pozbawienia wolności. Sąd I instancji w pisemnym uzasadnieniu wskazał przekonująco, dlaczego przyznanie się oskarżonego do winy należy lojalnie odpowiednio wycenić i przydać mu dużą wagę przy wymiarze kary ( k 434odw. - 435 ). Argumentów sądu rejonowego pominąć się nie da, ponieważ są racjonalne i słuszne, podlegały akceptacji sądu odwoławczego. Dodatkowym rozstrzygnięciem zaostrzającym represyjność wyroku jest wymierzenie w instancji odwoławczej oskarżonemu za przypisany czyn obligatoryjnej grzywny - 200 stawek dziennych określając wysokość jednej stawki na 10 złotych.

Zdaniem sądu odwoławczego sankcja (jej rodzaj i wysokość) została tak dobrana, aby zapobiec popełnianiu w przyszłości przestępstw przez oskarżonego. Efekt „odstraszający” kary ma wytworzyć przeświadczenie o nieopłacalności popełniania przestępstw w przyszłości, przekonanie o tym, że każde przestępstwo będzie karane odpowiednio surowo, a ponowne popełnianie podobnych czynów nieuchronnie prowadzi do istotnego podwyższenia wymiaru kary ponad próg dolnego zagrożenia. Z drugiej strony kara ta daje możliwość wychowawczego oddziaływania na sprawcę poprzez odpowiednio długą resocjalizację w jednostce penitencjarnej, aby zrozumiał naganność swojego zachowania i w przyszłości przestrzegał porządku prawnego. W zakresie prewencji ogólnej, kara ta jako odpowiednio surowa może wywierać pozytywny i kształtujący wpływ na zachowania społeczne, wskazując na nieopłacalność tego rodzaju czynów.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez podwyższenie w stosunku do oskarżonego kary pozbawienia wolności do 6 lat.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Powody braku skuteczności wniosku w tym zakresie zostały wskazane wyżej.

3.3.

Rażąca surowość kary 4 lat pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy nie zgodził się z obrońcą, iż wymierzona oskarżonemu kara 4 lat pozbawienia wolności są rażąco surowa.

W tym kontekście należy uwzględnić, iż przestępstwo z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii zagrożone jest karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Oskarżony przed tym czynem był karany, a dodatkowo odpowiada w warunkach recydywy określonej w art. 64 § 1 kk.

W tym kontekście należy uwzględnić, iż:

- oskarżony był już wielokrotnie karany, w tym na kary bezwzględne pozbawienia wolności. W niedługiej perspektywie czasu okazał jednak powtarzającą się tendencję, iż ma skłonność do lekceważenia porządku prawnego. Wcześniejsze reakcje karne, w tym kary pozbawienia wolności, nie odniosły wobec niego pożądanych efektów w postaci utrwalenia postawy w kierunku przestrzegania porządku prawnego; dane te wskazują, iż w/w nie wyciągnął wystarczających wniosków z uprzednich skazań;

- okoliczności popełnienia przypisanego mu czynu ciągłego wskazują na znaczny stopień jego społecznej szkodliwości. Znaczna ilość narkotyków to taka, która wystarcza do jednorazowego odurzenia się co najmniej kilkudziesięciu osób. Wyrok Sądu Najwyższego

( Izba Karna z dnia 10 kwietnia 2014 r. IV KK 49/14, Legalis ). Oskarżony uczestniczył w obrocie ilością środków odurzających przekraczających kilkakrotnie tę granicę;

- oskarżony jest kawalerem, nie ma on nikogo na utrzymaniu, nie pracował mimo atrakcyjnego rynku pracy. Trudno uznać, ażeby takie warunki osobiste mogłyby mieć pozytywny wpływ na wymiar kary.

Sąd okręgowy uznał, iż kara pozbawienia wolności jest dostosowana do wagi czynu, sylwetki sprawcy. Brak jest argumentów, aby podlegała korekcie w kierunku jej złagodzenia. Dane dotyczące osoby sprawcy, zwłaszcza jego uprzednia karalność i nie korygowanie swojego zachowania w kierunku przestrzegania porządku prawnego w kontekście okoliczności popełnienia przedmiotowego czynu, które cechuje jaskrawość, duże nasilenie złej woli wskazują, iż wobec K. S. należy orzec długotrwałą karę pozbawienia wolności, czego wymagają względy wychowawcze i zapobiegawcze. Sąd okręgowy uznał, iż wymierzona oskarżonym przez sąd I instancji kara 4 lat pozbawienia wolności odpowiada tym wymaganiom. Prawidłowo ustalone okoliczności obciążające ( przy uwzględnieniu też łagodzących ) wskazują, że jest ona adekwatna i uwzględnia dyrektywy jej wymiaru. Prawidłowa reakcja karna nie może służyć premiowaniu skazanego przez ograniczenie jego odpowiedzialności karnej lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynu, jakiego się dopuścił.

Nie ma powodu, by w stosunku do oskarżonego łagodzić karę i tak już orzeczoną w bliskiej granicy zagrożenia ustawowego. Ani sylwetka oskarżonego, ani waga popełnionego czynu, tego nie uzasadniają. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do bezpodstawnego i niezrozumiałego w danych realiach łagodnego traktowania sprawcy i nie osiągałoby zakładanych celów w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej.

Kara ta powinna być postrzegana jako swoiste podsumowanie działalności przestępczej sprawcy. Stanowi ona wyraz potępienia w stosunku do postępowania sprawcy, jak również podkreśla nieopłacalność przestępczej działalności. Z drugiej strony, orzeczona kara powinna być niezbędna dla osiągnięcia celów indywidualnego oddziaływania. Celem kary jest oddanie zawartości kryminalnej popełnionego przez oskarżonego czynu, a jej niższy wymiar za przedmiotowe przestępstwo ( postulowany przez obrońcę ) powoduje, że kara tego celu w żaden sposób by nie spełnia.

Konkludując: wymiar kary w żadnym razie nie może być uznany za rażąco surowy, a tylko wtedy konieczna byłaby korekta orzeczenia w tym punkcie.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

- wymierzenie K. S. łagodniejszej kary pozbawienia wolności;

- zwolnienie oskarżonego od kosztów sądowych w całości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Powody braku skuteczności wniosku co do złagodzenia sprawcy kary pozbawienia wolności zostały wskazane wyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wina, wymiar kary 4 lat pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do korekty zaskarżonego wyroku w tym zakresie.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wymierzenie dodatkowo oskarżonemu kary 200 stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody tego rozstrzygnięcia zostały wskazane wyżej. Wymiar grzywny w stawkach dziennych jest dwuetapowy. W pierwszym etapie, wskazanym w art. 33 § 1 kk, należy wymierzyć liczbę stawek. Musi się ona mieścić w ramach od 10 do 540 stawek dziennych. Drugi etap obejmuje ustalenie wysokości jednej stawki, przy czym jej wysokość zawiera się w granicach od 10 do 2000 złotych. O tym etapie wymiaru kary grzywny stanowi art. 33 § 3 kk. Sąd odwoławczy orzekając o ilości stawek uwzględnił wysoki stopień społecznej szkodliwości przedmiotowego czynu i cele kary, natomiast określając wysokość jednej stawki dziennej, stan majątkowego sprawcy i jego obecną sytuację osobistą.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Sąd odwoławczy omyłkowo zasądził na rzecz obrońcy zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym, bezpodstawnie uznając występującą w sprawie adwokat jako obrońcę z urzędu.

4

Trudna sytuacja materialna oskarżonego uzasadniała zwolnienie go od opłaty za drugą instancję i wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym. Względy wychowawcze przemawiają jednak za obciążeniem sprawcy wydatkami za pierwszą instancję.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara pozbawienia wolności, brak orzeczenia obligatoryjnej grzywny.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara pozbawienia wolności, koszty procesu.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana