Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Roman Troll

po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2021 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa R. B.

przeciwko Bankowi (...) Spółce Akcyjnej w W. (poprzednio (...) Bank Spółce Akcyjnej we W.)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju

z dnia 17 grudnia 2019 r., sygn. akt I C 2221/18

1)  prostuje w części wstępnej oraz w punkcie 1. zaskarżonego wyroku niedokładność
w oznaczeniu strony pozwanej poprzez wskazanie, że jest nią Bank (...) Spółka Akcyjna w W. (poprzednio (...) Bank Spółka Akcyjna we W.) w odpowiednich formach gramatycznych,

2)  oddala apelację,

3)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda 900 zł (dziewięćset złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

SSO Roman Troll

Sygn. akt III Ca 889/20

UZASADNIENIE

Powód R. B. wniósł pozew przeciwko (...) Bankowi Spółce Akcyjnej we W. o zapłatę 16129,82 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 3 listopada 2017 r. i kosztami procesu. Wskazał, że 12 stycznia 2017 r. zawarł z pozwaną umowę
o kredyt konsumencki na 108 miesięcy, ale wcześniej (19 października 2017 r., tj. w 10 miesiącu) zwrócił należność z tej umowy, w tym również pełną kwotę prowizji (17776,55 zł), wartość prowizji za każdy miesiąc obowiązywania umowy wynosiła 164,59 zł, dlatego powinna ulec obniżeniu o 16129,82 zł, obliczoną jako iloczyn ilości miesięcy skrócenia obowiązywania umowy i wartości prowizji jednomiesięcznej.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości, gdyż żądanie powoda o proporcjonalny zwrot w związku z wcześniejszą całkowitą spłatą kredytu nie znajduje uzasadnienia w art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim, bo prowizja nie dotyczy okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, prowizja za udzielenie kredytu jest kosztem związanym
z jednorazowymi czynnościami wykonywanymi przez pozwaną w związku z udzieleniem pożyczki i jako taka nie podlega proporcjonalnemu zwrotowi. Z ostrożności procesowej pozwana zakwestionowała poprawność dokonanego przez powoda wyliczenia.

Postanowieniem z 15 stycznia 2019 r. Sąd Rejonowy w Jastrzębiu-Zdroju zawiesił postępowanie w sprawie do czasu rozstrzygnięcia w sprawie pytania prejudycjalnego zgłoszonego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zarejestrowanego pod sygnaturą C-383/18. Postanowieniem z 23 września 2019 r. podjęto to postępowanie po wydaniu wyroku przez Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Wyrokiem z 17 grudnia 2019 r. Sąd Rejonowy w Jastrzębiu-Zdroju zasądził od pozwanej (...) Banku S.A. we W. na rzecz powoda 16129,82 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 3 listopada 2017 r. (pkt 1.) oraz zasądził od pozwanej na rzecz powoda 3917 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu (pkt 2.).

Sąd Rejonowy ustalił bowiem, że kredyt został spłacony 98 miesięcy przed terminem, a cała prowizja wynosiła 17776,55 zł. Dlatego, przywołując art. 49 ust. 1 ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, art. 5 pkt 6 tej ustawy, art. 16 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG i art. 481 § 1 k.c., uznał powództwo za zasadne w całości, przywołując też stosowne orzecznictwo.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku
z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Apelację tego orzeczenia, w części dotyczącej zasądzenia 5919,59 zł, złożyła pozwana, zarzucając mu zaspokojenie w tym zakresie jeszcze przed wniesieniem pozwu. Wniosła także o dopuszczenie i przeprowadzenia dowodu z dokumentów w postaci przelewu z 30 stycznia 2017 r. oraz wyciągu z konta powoda z 20 października 2017 r. potwierdzających zwrot powodowi części pobranej od niego prowizji w związku z udzielaniem umowy pożyczki. Zaznaczyła przy tym, że ujawniły się nowe dowody, z których wynika, że roszczenie powoda zostało w części przez pozwaną zaspokojone.

Przy tak postawionym zarzucie wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa co do 5919,59 zł oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu za drugą instancję, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej i zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego. Wskazał, że podnoszenie twierdzeń zawartych w apelacji o spełnieniu świadczenia i wniosków dowodowych jest spóźnione.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sprawę rozpoznawano w postępowaniu uproszczonym, dotyczy bowiem żądania zapłaty nieprzekraczającego 20000 zł (por. art. 505 ¹ § 1 k.p.c.). Zgodnie z art. 374 k.p.c. sprawę rozpoznano na posiedzeniu niejawnym, gdyż przeprowadzenie rozprawy nie było konieczne.

Jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa (por. art. 505 ¹³ § 2 k.p.c.).

Sąd Okręgowy pominął dowód z dokumentów dołączonych do apelacji, albowiem dotyczą one faktu mającego miejsce 30 stycznia 2017 r., który nie był przywoływany przez pozwaną w toku postępowania przed Sądem Rejonowym, a wówczas (...) S.A. we W. nie był połączony z Bankiem (...) S.A. w W., bowiem do tego doszło, zgodnie z twierdzeniami pozwanej, 1 października 2019 r. /k. 87v./. Dlatego też twierdzenie o spłacie części prowizji 30 stycznia 2017 r. powinno pojawić się już w toku postępowania przed sądem pierwszej instancji, ale pozwana takiego twierdzenia ani dowodów na ten fakt nie przedłożyła. Potrzeba zaś powołania tego twierdzenia oraz dowodów na jego potwierdzenie zachodziła w toku postępowania przed Sądem Rejonowym, gdyż w sytuacji przyjęcia bezzasadności twierdzenia pozwanej o braku potrzeby zwrotu części prowizji, powinna ona zgłosić twierdzenie o spłacie jej części, ponieważ powód wyraźnie zaznaczył
w pozwie zwrotu jakiej prowizji dochodzi i w jakiej kwocie. To spowodowało brak konieczności odnoszenia się do zarzutów ogólnych pozwanej w zakresie w jakim twierdzi ona, że prowizja została zwrócona. Orzeczenie w tym zakresie zapadło na podstawie art. 381 k.p.c., gdyż sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, a potrzeba powołania się na nie wynikła dopiero w postępowaniu apelacyjnym.

W apelacji pozwana zgłosiła tylko i wyłącznie nowy zarzut oraz ujawnienie się „nowego dowodu”, nie zgłaszała zaś naruszenia przepisów postępowania. Pominięcie wniosków dowodowych pozwanej wskazuje na to, że ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i jako takie Sąd Okręgowy uznaje je za własne.

W postępowaniu uproszczonym apelację można oprzeć na zarzutach naruszenia prawa materialnego lub przepisów procesowych, gdy miało to wpływ na wynik sprawy
(art. 505 ⁹ § 1 ¹ k.p.c.). Pozwana oprócz twierdzeń o „nowych faktach” i „nowych dowodach” nie zgłosiła żadnych naruszeń, zaś zarówno te fakty, jak i dowody mogły być powołane przed sądem pierwszej instancji.

Zgodnie z art. 49 ust. 1 ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim w przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą. Orzecznictwo Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazuje, że prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta (C-383/18). Sąd Najwyższy wskazuje zaś, że przewidziane
w art. 49 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim uprawnienie konsumenta do obniżenia całkowitego kosztu kredytu w przypadku jego spłaty w całości przed terminem określonym w umowie obejmuje także prowizję za udzielenie kredytu (III CZP 45/19). Sąd Rejonowy prawidłowo przywołał to orzecznictwo.

Powód spłacił kredyt przed terminem wraz z uregulowaniem całkowitej kwoty prowizji (17776,55 zł), która w przeliczeniu na miesiąc wynosiła 164,59 zł, dlatego spłata kredytu 98 miesięcy wcześniej powoduje konieczność zwrotu powodowi 16129,82 zł.

Zastosowana przez Sąd Rejonowy regulacja prawna jest więc prawidłowa.

Dlatego też zarzuty apelacji są bezzasadne.

W sprawie doszło jednak do niedokładności w oznaczeniu strony pozwanej, gdyż od 1 października 2019 r. została ona połączona z Bankiem (...) S.A. w W. na zasadzie sukcesji uniwersalnej, doszło do przeniesienia całego majątku na Bank (...) S.A. w W. /k. 87v., KRS k. 90-97/.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie:

a)  art. 350 § 3 k.p.c. w związku z art. 505 ¹⁰ § 1 k.p.c., należało orzec jak w punkcie 1. sentencji,

b)  art. 385 k.p.c. w związku z art. 505 ¹⁰ § 1 k.p.c., należało orzec jak w punkcie 2. sentencji, gdyż apelacja okazała się bezzasadna.

O kosztach postępowania odwoławczego (pkt 3. sentencji) orzeczono na podstawie
art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku, § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 ze zm.)
w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, gdyż pozwana przegrała sprawę.

SSO Roman Troll