Pełny tekst orzeczenia

WYROK

2.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Piotr Rajczakowski

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2021 r. w Świdnicy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Gminy M. Ś.

przeciwko M. S., P. G. i L. G.

o eksmisję

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy

z dnia 26 października 2020r., sygn. akt (...)

uchyla zaskarżony wyrok w pkt I, II, IV, V, VI i VII odnośnie pozwanych M. S., P. G. i L. G., znosi w tym zakresie postępowanie w całości oraz przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Ś. do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt II Ca 25/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem zaocznym z 26 października 2020r. Sąd Rejonowy nakazał pozwanym M. S., A. S., N. S., P. G. i L. G. aby opuścili, opróżnili i wydali stronie powodowej Gminie M. Ś. lokal mieszkalny położony w Ś. przy ul. (...), orzekł, że pozwanym M. S., P. G. i L. G. przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego, orzekł że pozwanym A. S. i N. S. nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego oraz nakazał wstrzymanie wykonania pkt I wyroku do czasu złożenia pozwanym przez Gminę M. Ś. oferty najmu lokalu socjalnego, a ponadto orzekł o kosztach procesu i rygorze natychmiastowej wykonalności. Sąd uznał, że wobec zalegania przez najemczynię M. S. z opłatami za lokal, umowa najmu została jej skutecznie wypowiedziana. Zważywszy natomiast na to, że pozwany P. G. jest małoletni, a jego matka, pozwana M. S. sprawuje nad nim opiekę, zaś L. G. korzysta ze świadczeń przyznawanych z miejskiegoO. (...), to spełniali oni, w ocenie Sądu, przesłanki do orzeczenia o ich uprawnieniu do uzyskania lokalu socjalnego.

W apelacji od powyższego wyroku strona powodowa, zaskarżając go w części, zarzuciła naruszenie: art. 14 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, art. 212 zdanie drugie kpc, art. 339 § 2 kpc oraz art. 15 zzs ^{( 1)} pkt 2 ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...) innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020r., poz. 374 ze zm.). Wskazując na powyższe zarzuty skarżąca wniosła o zmianę wyroku poprzez nakazanie pozwanemu L. G. opuszczenia lokalu z powodu jego zajęcia bez tytułu prawnego oraz orzeczenie, że pozwanym M. S., P. G. i L. G. nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w pkt II i IV i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy rozpoznając apelację zważył co następuje. Apelacja strony powodowej podlegała uwzględnieniu z przyczyny nieważności postępowania (art. 379 pkt 5 kpc), która wprawdzie nie została przez skarżącą podniesiona, ale którą Sąd odwoławczy był zobowiązany wziąć pod uwagę z urzędu (art. 378 § 1 kpc). Sąd wydał bowiem w niniejszej sprawie wyrok na posiedzeniu niejawnym, pomimo wadliwego stwierdzenia w samej treści wyroku jego wydania na rozprawie, w sytuacji gdy brak jest protokołu przeprowadzenia rozprawy jak i dowodów zawiadomień stron o jej terminie. Tymczasem Sąd ten w obowiązującym go stanie prawnym nie miał podstaw do odstąpienia od przeprowadzenia rozprawy, w sytuacji gdy już strona powodowa pismem z 10 czerwca 2020r. ((...)), sprzeciwiała się skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne. Dlatego też już z tej przyczyny trafny jest zarzut apelacji naruszenia art. 15 zzs ^{( 1)} pkt 2 ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...), innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020r., poz. 374 ze zm.), który nie daje podstaw do odstąpienia od zasady rozpoznania sprawy na rozprawie w sytuacji wyrażenia przez stronę sprzeciwu. Ponadto zarządzenie Przewodniczącego z 25 maja 2020r., zawierające informację o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne i o możliwości złożenia w terminie tygodniowym sprzeciwu, nie zostało skutecznie doręczone pozwanym, co odnośnie objętych apelacją pozwanych M. S. i małoletniego P. G., wynika z wydruków śledzenia przesyłek (wygenerowanych w toku postępowania odwoławczego), a przesyłka skierowana do L. G. została awizowana ((...), w sytuacji gdy brak jest w aktach dowodu wcześniejszego doręczenia mu odpisu pozwu z załącznikami, w wykonaniu zarządzenia z 11 lutego 2020r. ((...). Tymczasem zgodnie z przepisem art. 139 ^{( 1)} § 1 i 2 kpc, w brzmieniu obwiązującym od 7 listopada 2019r. (ustawa z 4 lipca 2019r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2019r., poz. 1469), jeżeli pozwany, pomimo powtórzenia zawiadomienia zgodnie z art. 139 § 1 zdanie drugie, nie odebrał pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających i nie ma zastosowania art. 139 § 2-3 ^{( 1)} lub inny przepis szczególny przewidujący skutek doręczenia, przewodniczący zawiadamia o tym powoda, przesyłając mu przy tym odpis pisma dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania, o którym mowa w § 1, składa do akt potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwraca pismo i wskazuje aktualny adres pozwanego lub dowód, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu stosuje się przepis art. 177 § 1 pkt 6 kpc. Zatem już z tego wynika, że jakiekolwiek doręczenia temu pozwanemu, w tym zarządzenia Przewodniczącego z 25 maja 2020r., zawierającego informację o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne i o możliwości złożenia w terminie tygodniowym sprzeciwu (co dotyczyło także, o czym już wyżej, pozostałych pozwanych objętych zaskarżeniem, tj. M. S. i P. G.), nie zostały doręczone prawidłowo, a przy wspominanym sprzeciwie strony powodowej co do odstąpienia od przeprowadzenia rozprawy, zarówno powód jak i wskazani pozwani zostali pozbawieni możliwości obrony swoich praw, co już musiało skutkować, zgodnie z art. 386 § 2 kpc, uchyleniem zaskarżonego wyroku, zniesieniem postępowania w całości oraz przekazaniem sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Przy czym Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że pomimo zakresu zaskarżenia określonego w apelacji, skarżony wyrok podlegał uchyleniu w całości co do orzeczeń zawartych w pkt I, II, IV, V, VI i VII , odnośnie pozwanych objętych zaskarżeniem tj. M. S., P. G. i L. G.. W zaistniałym bowiem stanie faktycznym i prawnym, wobec zaskarżenia przez stronę powodową orzeczenia w przedmiocie przyznania pozwanym prawa do lokalu socjalnego, wskazać należy na integralność rozstrzygnięcia nakazującego wydanie lokalu z orzeczeniem w przedmiocie lokalu socjalnego, w przypadku gdy zachodzą przesłanki do wydania takiego orzeczenia, co przejawia się w tym że Sąd nie może orzec o wydaniu, bez jednoczesnego rozstrzygnięcia w powyższej kwestii (przy badaniu przesłanek z urzędu) przyznania, bądź jej odmowy, tegoż lokalu socjalnego, a co wynika z art. 14 ust. 1, 3 i 4 ustawy z 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2019r., poz. 1182). Stąd też uchyleniu podlegało orzeczenie Sądu rozstrzygające w przedmiocie wydania, a tym samym orzeczenie o kosztach procesu i rygorze natychmiastowej wykonalności. Uchylenie bowiem skarżonego orzeczenia jedynie w przedmiocie orzeczenia o przyznaniu lokalu socjalnego skutkowałoby pozostawieniem w obrocie prawnym samego orzeczenia o wydaniu (pkt I wyroku), co byłoby niedopuszczalne, w sytuacji wskazanej wyżej konieczności jednoczesnego orzeczenia (z wydaniem) w przedmiocie uprawnienia do lokalu socjalnego. Odnośnie zarzutów apelacji dotyczących naruszenia przepisów art. 14 ust. 3 i 4 art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego wskazać należy na ich co najmniej częściową zasadność, gdyż w istocie Sąd Rejonowy w kwestiach podniesionych w tych zarzutach, ani nie poczynił należytych ustaleń faktycznych, a do czego był zobowiązany z urzędu na postawie powołanego art. 14 ust. ustawy z 21 czerwca 2001r., ani też ich nie rozważył. Zatem ustaleniu powinien podlegać m. in. podnoszony w apelacji fakt aktualnego posiadania przez pozwanego L. G. prawa własności innego lokalu (dla którego w apelacji został nawet wskazany numer księgi wieczystej - (...) odwr.), istnienie okoliczności uzasadniających stwierdzenie samowolnego zajęcia lokalu przez tego pozwanego, a które na obecnym etapie sprawy wynikają jedynie z notatki sporządzonej przez pracowników powoda ((...)), jak i fakt zaspokajania poza lokalem potrzeb mieszkaniowych przez pozwaną M. S. i małoletniego P. G., skoro zapewnienia o chęci rychłego powrotu z zagranicy były deklarowane przez M. S. już ponad (...) temu ((...) i n.), a mimo tego dotychczas powrót ten jednak nie nastąpił. Nie był natomiast uzasadniony zarzut apelacji dotyczący naruszenia przepisu art. 329 § 2 kpc, skoro wyłączenie jego stosowania wynika z art. 15 ust. 4 zdanie drugie ustawy z 21 czerwca 2001r.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy przeprowadzi zatem z urzędu dokładne postępowanie dowodowe (wyjaśniając m. in. wyżej wskazane kwestie) w przedmiocie istnienia przesłanek do orzeczenia o lokalu socjalnym co do pozwanych M. S., P. G. i L. G., poczyni rzeczowe i dokładne ustalenia faktyczne w tym przedmiocie oraz należycie je rozważy. Natomiast dotychczas zebrane dowody, wprawdzie przy braku przedstawienia stanowiska przez pozwanych, przemawiają za zasadnością przyjęcia skutecznego wypowiedzenia umowy najmu przedmiotowego w sprawie lokalu pozwanej M. S..

Z powyższych przyczyn Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 2 w zw. z art. 379 pkt 5 kpc, uchylił zaskarżony wyrok w pkt I, II, IV, V, VI i VII odnośnie pozwanych M. S., P. G. i L. G., zniósł w tym zakresie postępowanie w całości oraz przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.