Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 30/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Ostrowi mazowieckiej z dnia 10 sierpnia 2020r.

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

Granice zaskarżenia

Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

Ocena dowodów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy prawa materialnego poprzez przypisanie oskarżonemu Z. stonodze działania w warunkach recydywy określonej w art. 64 § 1 kk.;

Zarzut obrazy przepisów postępowania w postaci art. 7 kpk i art. 2 § 2 kpk która miała wpływ na treść orzeczenia;

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy przepisów prawa materialnego poprzez przypisanie oskarżonemu Z. S. działania w warunkach recydywy określonej w art. 64 § 1 kk był trafny, albowiem przesłanki z art. 64 § 1 kk w sytuacji oskarżonego nie ziściły się.

Pozostałe zarzuty niezasadne. Sąd Rejonowy stosownie do wymogów art. 2 § 2 kpk dokonał prawdziwych ustaleń faktycznych, nie naruszając dyrektyw oceny materiału dowodowego określonych w art. 7 kpk

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego Z. S..

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i wyeliminowanie z opisu czynu art. 64 § 1 kk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego Z. S. od popełnia zarzucanego mu czynu był niezasadny. Sąd Rejonowy w Ostrowi Mazowieckiej przy ponownym rozpoznaniu sprawy wykonał zalecenia Sądu Okręgowego w Ostrołęce zawarte w uzasadnieniu wyroku uchylającego poprzedni wyrok uniewinniający oskarżonego Z. S. od popełnienia zarzucanego mu czynu. Dowód z zeznań świadków W. P. i W. S. Sąd Rejonowy ocenił w zgodzie z art. 7 kpk. Sąd Rejonowy miał na uwadze dyrektywy oceny dowodu z pomawiających zeznań świadka, zawartych w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie II AKa 356/16, wskazującego na pomocnicze kryteria oceny wiarygodności dowodu z pomówienia. Sąd Rejonowy zasadnie przyjął, że kryteria te pozwalają na przypisanie przymiotu wiarygodności zeznaniom świadków W. P. i W. S.. O winie oskarżonego świadczą dwa dowody osobowe w postaci uzupełniających się zeznań dwóch świadków koronnych tj. W. P. i W. S.. Za przypisaniem tym dowodom przymiotu wiarygodności przemawia fakt, że obaj świadkowie przede wszystkim obciążają siebie, przyjmując odpowiedzialność za pobicie trzech z czterech nieustalonych osób. Świadek W. P. wprawdzie nie wskazywał imienia i nazwiska oskarżonego Z. S., jednak identyfikował go po pseudonimie (...) jakim określali go sprawcy pobicia. Nadto wskazał miejsce gdzie doszło do pobicia. Były to wystarczające okoliczności, które pozwalały na zidentyfikowanie osoby oskarżonego. Trafnie również Sąd Rejonowy przypisał przymiot wiarygodności zeznaniom świadka W. S.. Na rozprawie głównej był on przesłuchiwany po prawie 18 latach od zdarzenia. Stąd oczywistym jest, że świadek powoływał się na swoje wcześniejsze zeznania jako bliższe prawdy. To, że świadek swobodnie przyznał się na rozprawie, że nie pamiętał zdarzenia, świadczy o tym, że mówił prawdę. Szczerze zeznał to co pamiętał w dacie przesłuchania na rozprawie. Ustawodawca przewidział taką sytuację, umożliwiając Sądowi Rejonowemu stosownie do art. 391 § 1 kpk ujawnienie wcześniejszych zeznań, z czego Sąd Rejonowy jak najbardziej prawidłowo skorzystał. Świadek potwierdził odczytane zeznania, a zatem te odczytane zeznania należało oceniać przez pryzmat ich wiarygodności. Niezależnie od powyższego świadek spontanicznie zeznając na rozprawie wskazywał na oskarżonego jak zleceniodawcę i sprawcę pobicia. Ponadto świadkowie wskazywali na racjonalną motywację jego działania, którą była chęć odzyskania zainwestowanych pieniędzy. Zarzut obrońcy nie zbadania motywacji jaką kierowali się świadkowie jest chybiony. Motywacja jest oczywista i nie wymagała szerszego ustosunkowania się. Była to chęć skorzystania z dobrodziejstw jakie wynikają ze statusu świadka koronnego. Dobrodziejstwa te są jednak obwarowane ograniczeniami i konsekwencjami. Wynika z nich przede wszystkim szczere podanie wszystkich okoliczności o przestępstwach, jakie są znane świadkowi koronnemu. Właśnie z tych względów obaj świadkowie byli zdeterminowanie by zeznawać tylko prawdę. Ewentualne przyłapanie ich na kłamstwie powodowało, że tracąc status świadka koronnego, musieliby odpowiedzieć, że wszystkie swoje przestępstwa, w tym i za zdarzenie będące przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie. Z opisu czynu przypisanego oskarżonemu wynika, ze współdziałał on z innymi współsprawcami. Z zeznań świadków koronnych rzeczywiście nie wynika aby oskarżony sam bił i kopał pokrzywdzonych. Oskarżony jednak był sprawcą kierowniczym tego przestępstwa. To jego inicjatywa, danie sygnału spowodowało, że sprawcy rozpoczęli bicie pokrzywdzonych. Ten zarzut apelacji również nie jest trafny. Wysokości wierzytelności, w celu zwrotu której działali sprawcy, również nie udało się ustalić kwotowo, jak zdaje się tego oczekiwać obrońca. Nie jest to jednak niezbędne dla znamion czynu jak np. przy kradzieży mienia, gdzie jego wartość stanowi o tym czy czyn jest kwalifikowany jako przestępstwo czy wykroczenie. Abstrahując od powyższego wskazać należy, że wysokość tej wierzytelności została przez Sąd Rejonowy ustalona. Została określona przez świadka W. P. jako „bardzo duża kwota”. Zeznania tego świadka Sąd Rejonowy cytuje. Taka też musiała być skoro oskarżony Z. S. nie wahał się by w celu jej odzyskania zlecać popełnienie przestępstwa i to członkom silnej (...) grupy przestępczej jaką była tzw. grupa U.. Podobnie bez znaczenia dla znamion przestępstwa i rozstrzygnięcia jest fakt, że w toku postępowania nie udało się ustalić personaliów pokrzywdzonych. Ustalenie tożsamości pokrzywdzonych nie należy do znamion czynu. Z zeznań świadków koronnych wynika, że pokrzywdzonymi było trzech spośród czterech mężczyzn. Dalszych bardzie precyzyjnych i ścisłych ustaleń co do tożsamości sprawców nie udało się poczynić. Aby przypisać sprawstwo przestępstwa z art. 191 § 1 kk, zdaniem Sądu Okręgowego nie jest niezbędne ustalenie personaliów pokrzywdzonego. Zdaniem Sądu Okręgowego tylko z sobie znanych względów pokrzywdzeni nie zgłosili tego zdarzenia organom ścigania, być może w obawie przed zemstą członków grupy (...), która w tamtym czasie była znana z popełniania licznych zuchwałych i brutalnych przestępstw.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Pkt 1 wyroku, co do przypisania oskarżonemu działania w warunkach recydywy określonej w art. 64 § 1 kk. Sąd Okręgowy wyeliminował z opisu czynu przypisanego oskarżonemu działanie w warunkach recydywy. W związku z powyższym orzeczona karę Sąd Okręgowy obniżył do 2 lat.

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Rejonowy nietrafnie przyjął, że oskarżony działał w warunkach recydywy z art. 64 § 1 kk. Sąd Okręgowy uwzględnił ten zarzut obrońcy. Stanowisko Sądu Rejonowego co od odbycia przez oskarżonego kary w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności, a co jest jednym z warunków art. 64 § 1 kk jest trafne. Z pola widzenia Sądu Rejonowego zniknęła natomiast okoliczność czy oskarżony w warunkach określonych w art. 64 § 1 kk popełnił przestępstwo podobne w rozumieniu art. 115 § 3 kk do tego, za które został uprzednio skazany. Przypomnieć należy, że przestępstwami podobnymi w rozumieniu art. 115 § 3 kk są przestępstwa tego samego rodzaju, przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia albo przestępstwa popełnione w celu osiągniecia korzyści majątkowej. W realiach niniejszej sprawy oskarżony Z. S. został skazany wyrokiem Sądu Okręgowego w Częstochowie w sprawie IIK 133/96 za czyn z art. 294 § 1 kk w zw.z art. 286 § 1 kk, art. 297 § 1 kk w zw. z art. 12 kk. Nie ulega wątpliwości że było to przestępstwo popełnione w celu osiągniecia korzyści majątkowej. Aby zatem było możliwe przypisanie oskarżonemu działania w warunkach recydywy określonej w art. 64 § 1 kk oskarżony ten musiałby popełnić przed upływem 5 lat, albo przestępstwo z tego samego rozdziału kodeksu karnego, albo przestępstwo w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Przypisane oskarżonemu przestępstwo z art. 191 § 2 kk nie znajduje się w tym samym rozdziale kodeksu karnego, co czyn przypisany wyrokiem Sądu Okręgowego w Częstochowie, ani nie zostało popełnione w celu osiągniecia korzyści majątkowej. W sprawie brak jest bowiem dowodów na to, że oskarżony Z. S. w wyniku pobicia otrzymał od pokrzywdzonych coś ponad należną mu wierzytelność. Przestępstwo z art. 191 § 2 kk zostało popełnione z użyciem przemocy, nie jest zatem podobne do czynu za który, oskarżony Z. S. został skazany przez Sąd Okręgowy w Częstochowie z art. 294 § 1 kk w zw.z art. 286 § 1 kk, art. 297 § 1 kk w zw. z art. 12 kk. w sprawie IIK 133/96. Zdaniem Sądu Okręgowego aby można przypisać sprawcy działanie w warunkach recydywy określonej w art. 64 § 1 kk., sprawca przy spełnieniu pozostałych warunków, musi popełnić albo dwa przestępstwa tego samego rodzaju, albo dwa przestępstwa z użyciem przemocy lub groźby jej użycia albo dwa przestępstwa w celu osiągniecia korzyści majątkowej. (Taki pogląd wyraża doktryna m.in. Andrzej Marek Komentarz do art. 115 kk, Jarosław Majewski Komentarz do art. 115 kk opublikowane w Lex). Nie spełnia wymogów podobieństwa z art. 115 § 3 kk, dla przypisania działania w warunkach art. 64 § 1 kk, popełnienie, tak jak w niniejszej sprawie, pierwszego przestępstwa w celu osiągniecia korzyści majątkowej, a drugiego przestępstwa z użyciem przemocy lub groźby jej użycia. Wyeliminowanie działania w warunkach recydywy spowodowało korektę wymiaru kary, na łagodniejszą. Odpadła bowiem jednak z przesłanek obciążających oskarżonego jaką jest działanie w warunkach recydywy. Sąd Okręgowy uznał, że kara 2 lat pozbawienia wolności, spełni dyrektywy kary sprawiedliwej określone w art. 53 kk.

Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Sąd zwolnił oskarżonego z kosztów procesu, z uwagi na orzeczenie kary bezwzględnej pozbawienia wolności.

PODPIS

7.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana