Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II Ca 1589/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

sędzia (del.) Paweł Styrna

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2020 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa L. T.

przeciwko A. C.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w dla Krakowa Nowej Huty w Krakowie z dnia 19 czerwca 2020r. sygnatura akt I C 1530/19/N

1.  oddala apelacje,

2.  zasądza od powódki L. T. na rzecz pozwanej A. C. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postepowania apelacyjnego,

3.  przyznaje adwokatowi W. Ś. od Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Krakowa Nowej Huty w Krakowie kwotę 738 zł brutto (siedemset trzydzieści osiem złotych) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

sędzia (del) Paweł Styrna

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

Powódka L. T. w pozwie z dnia 27 marca 2019 roku wniosła o zasądzenie od pozwanej A. C. kwoty 6000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych oraz zasądzenie od pozwanej kosztów procesu.

Sąd Rejonowy dla Krakowa Nowej Huty w Krakowie, w wyroku z dnia 19 czerwca 2020 roku ( I C 1530/19/N): oddalił powództwo, zasądził od powódki L. T. na rzecz pozwanej A. C. kwotę 1817 zł (tysiąc osiemset siedemanście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, przyznał adwokatowi W. Ś. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Krakowa – Nowej Huty w Krakowie kwotę 1476 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu, a kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

Apelacje od całego wyroku Sadu I instancji, wniosła powódka, zarzucając naruszenie: art. 233 § 1 kpc po przez dokonanie błędnych ustaleń oraz art. 102 kpc, po przez jego niezastosowanie, pomimo trudnej sytuacji zdrowotnej i materialnej powódki.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki, jako niezasadna podlegała oddaleniu.

Nieuzasadniony jest zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 233 § 1 kpc, zgodnie, z którym Sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Przypomnieć, więc należy, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem ocena wiarygodności i mocy dowodów jest podstawowym zadaniem sądu orzekającego, wyrażającym istotę sądzenia, a więc rozstrzygania kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego, przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału. Tylko, więc ocena rażąco błędna lub oczywiście sprzeczna z treścią materiału dowodowego, nieodpowiadająca zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, może czynić usprawiedliwionym zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc. Fakt zaś, że na podstawie zgromadzonych dowodów, można by także wysnuć odmienne wnioski, czy to, co do faktu czy co do skutków prawnych, nie stanowi samo w sobie, okoliczności świadczącej o przekroczeniu przez Sąd meritii granic swobodnej oceny dowodów. Zarzut zaś sformułowany w apelacji powódki, dotyczący naruszenia art. 233 § 1 kpc, w istocie swej sprowadza się do sformułowania przez powódkę odmiennej oceny zgromadzonego przez Sąd I instancji materiału dowodowego, przy czym przedstawiona ocena, nie została w odpowiedni sposób umotywowana w uzasadnieniu apelacji, sprowadzając się w istocie jedynie do polemiki z ustaleniami Sądu Rejonowego.

W związku z zarzutem apelacji, dotyczącym błędnego ustalenia, że działaniu pozwanej nie można zarzucić cech bezprawności, wyjaśnić należy, że istotnie także w przypadku dochodzenia roszczeń o ochronę dóbr osobistych naruszonych w wyniku czynności podejmowanych przez adwokata, konieczną przesłanką udzielenia ochrony prawnej jest stwierdzenie, że działanie to miało charakter bezprawny. Istotą niniejszego postępowania była, więc właściwa kwalifikacja zachowania adwokata.

Dokonując tej oceny nie można pominąć charakteru prawnego obowiązków adwokata wynikającego z przepisów prawa o adwokaturze, zgodnie, z którymi zadaniem adwokata jest udzielenie pomocy prawnej, stronie, którą reprezentuje, a dla oceny czy adwokat przy wykonywaniu zawodu w konkretnej sprawie nie naruszył obowiązujących przepisów pierwszorzędne znaczenie ma stwierdzenie czy jego działanie było rzeczową potrzebą wynikającą z reprezentacji klienta (wyrok SN z 20 kwietnia 2006r. IV CSK 2/06).

W tym kontekście zgodzić się należy z Sądem Rejonowym, że żądanie pozwu nie zasługiwało na uwzględnienie z uwagi na brak bezprawności działania pozwanej. Jak wynika z ustaleń Sądu I instancji, pozwana sporządzając na zlecenie swojej klientki wniosek o ubezwłasnowolnienie powódki wskazała umotywowaną ocenę stanu zdrowia podnosząc, że brakuje jej zdolności do samodzielnego kierowania postępowaniem i prowadzenia swoich spraw. Składając w imieniu mocodawczyni wniosek o ubezwłasnowolnienie pozwana, jak trafnie zauważył Sąd Rejonowy, działała na podstawie przepisów prawa i w jego ramach. Okoliczności sprawy nie dały podstaw do przyjęcia, ażeby działania pozwanej były nacechowane złośliwością, czy przybierały postać szykany. Sam zaś wniosek nie zawierał treści, które by mogły godzić w dobra osobiste powódki. Co istotne Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w R. (RD (...)) i Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w W. (SDo 1p/18) nie stwierdzili, aby adwokat A. C. swoim zachowaniem zrealizowała znamiona przewinienia dyscyplinarnego.

Sąd Rejonowy prawidłowo także ustalił, że pozwana skradając w imieniu swojej klientki wniosek o ubezwłasnowolnienie pozwanej, nie naruszyła jej dóbr osobistych, a jej subiektywne przekonanie o tym, że na skutek wniosku zostanie umieszczona w zakładzie opiekuńczo – leczniczym nie może stanowić podstawy do stwierdzenia, że doszło do naruszenia wskazanych w pozwie dóbr osobistych. Logicznie argumentował Sąd, że ubezwłasnowolnienie powódki wcale nie musiało wiązać się z jej umieszczaniem w tego typu zakładzie, a negatywne emocje, które pojawiły się u powódki wywołane były jej postrzeganiem zaistniałej sytuacji. Dla oceny zachowania adwokat A. C. istotne jest również, że cofnęła w imieniu swojej klientki wniosek o ubezwłasnowolnienie przed jego doręczeniem powódce.

Prawidłowo przyjął też Sąd, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do przyjęcia, że pozwana umyślnie próbowała wprowadzić Sąd orzekający o ubezwłasnowolnieniu w błąd, co do podstaw ubezwłasnowolnienia, ani też, że działała lekkomyślnie, bez dostatecznej rozwagi wymaganej przy podejmowaniu czynności zmierzających do tak poważnego jak ubezwłasnowolnienie pozbawienia podstawowych praw i wolności osobistych człowieka. Nie bez znaczenia jest także fakt, że pozwana nie jest lekarzem, nie posiadała, więc kompetencji do zweryfikowania rzeczywistego stanu zdrowia powódki. Obiektywnie rzecz ujmując pozwana formułując wniosek w oparciu o informacje uzyskane od mocodawczyni i dokumentacji medycznej miała podstawy do przypuszczeń, że wniosek może zostać uwzględniony, z tego względu, iż powódka jest osobą ciężko chorą, kontakt z nią jest ograniczony, o czym Sąd przekonał się naocznie podejmując próbę jej przesłuchania. Nadto wzgląd na fakt, iż powódka zażywała silne leki psychotropowe mógł wywołać uzasadnione wątpliwości, co do stanu świadomości powódki.

Na koniec zważyć należy, że zarzut naruszenia art. 102 kpc również okazał się chybiony, albowiem nie doszło do jego naruszenia. Powódka przegrała sprawę, jej powództwo zostało oddalone, co skutkowało orzeczeniem o kosztach na zasadzie art. 98 §1 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. Zastosowanie art. 102 kpc jest wyjątkiem od reguły z art. 98 §1 kpc i uzasadnione jest wyjątkowymi okolicznościami, które w ocenie Sądu nie zaistniały w niniejszej sprawie.

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że wydane przez Sąd I instancji rozstrzygnięcie jest trafne i na tej podstawie oddalił apelację, jako niezasadną, o czym orzekł jak w pkt 1 sentencji na zasadzie art. 385 kpc.

O kosztach za postępowanie odwoławcze orzeczono jak w pkt 2 sentencji na podstawie art. 98 §1 kpc oraz § 2 pkt 4 w zw. z §10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Na zasądzoną od powódki na rzecz pozwanej kwotę złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej za postepowanie apelacyjne. W ocenie Sądu Okręgowego, nie było żadnych podstaw do odstąpienia od zasady odpowiedzialności finansowej strony przegrywającej proces za jego wynik. Podkreślić, przy tym należy, że okoliczności uzasadniające zwolnienie pozwanej od kosztów sądowych, nie uzasadniają automatycznie odstąpienia od jej obciążenia kosztami poniesionymi przez przeciwnika procesowego, który w skutek wystąpienia przeciwko niemu z żądaniami procesowym, został zobligowany do ponoszenia kosztów, w celu ochrony swoich interesów.

W pkt 3 Sąd przyznał adwokatowi W. Ś. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Krakowa – Nowej Huty w Krakowie wynagrodzenie za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną powódce z urzędu w postępowaniu apelacyjnym na podstawie art. 29 ust. 1 Prawa o adwokaturze w zw. z §8 pkt 4 w zw. z §4 ust. 3 w zw. z §16 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dni 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2016.1714).

Sędzia Paweł Styrna