Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Patrycja Bogacińska-Piątek
Protokolant:	Agata Kędzierawska

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2014 r. w Gliwicach

sprawy S. M. (M.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania S. M. (M.)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 16 września 2013 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. akt VIII U 2475/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 września 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z., powołując się na ustawę z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r., nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r., nr 8, poz. 43 ze zm.) odmówił ubezpieczonemu S. M. prawa do emerytury z powodu nieudokumentowania wymaganych 10 lat pracy w szczególnych warunkach. Do takiej pracy ZUS nie zaliczył okresu zatrudnienia od 1 grudnia 1989r. do 1 lipca 1997r. i od 1 sierpnia 1997r. do 31 grudnia 1998r., co daje łączny okres pracy 8 lat 11 mies., z powodu niewykonywania pracy bezpośrednio przy produkcji ołowiu i kadmu oraz przetwórstwie tych metali.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany i przyznania spornego świadczenia. Podniósł, że posiada wymagany okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, co potwierdzają świadectwa pracy wystawione przez zakład pracy oraz świadkowie.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko. Ponadto podniósł, iż nie uznał ubezpieczonemu przedłożonych świadectw pracy, ponieważ określone w nich, zgodnie z wykazem A, dział III, poz. 36. Rozporządzenia RM z dnia 7.02.1983r., stanowisko magazyniera, na którym był zatrudniony ubezpieczony nie figuruje w ww. wykazie. Ponadto organ rentowy podniósł, iż magazynier to nie jest stanowisko produkcyjne i nie określa prac wykonywanych w przetwórstwie ołowiu.

W piśmie procesowym z dnia 18 grudnia 2013r. ubezpieczony ustosunkował się do odpowiedzi organu rentowego, podnosząc iż wykonywał on przez ponad 10 lat prace wymienioną w wykazie B dziale IV pkt 1 i 2, i związku z tym, przysługuje mu prawo do emerytury w obniżonym wieku 55 lat.

Ponadto w piśmie z dnia 23 grudnia 2013r. wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań wskazanych świadków.

Rozpoznając odwołanie, Sąd Okręgowy w Gliwicach poczynił następujące ustalenia:

Ubezpieczony S. M. urodził się w dniu (...)

W dniu 28 sierpnia 2013r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę w wieku 55 lat z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Ustalono, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze 25 lat, 3 miesięcy i 25 dni, z tym, że w ocenie ZUS żadnej pracy nie wykonywał w warunkach szczególnych.

Ubezpieczony przedłożył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze

1.  z dnia 11 maja 2004r. na okres zatrudnienia od 1 grudnia 1989r. do 1 lipca 1997r. w (...) Sp. z o.o. na stanowisku magazynier- obsługa magazynu surowców (ołów), wymienionym w wykazie B rozporządzeniu z dnia 7 lutego 1983r. dziale IV, poz. 2 - prace wykonywane bezpośrednio przy produkcji ołowiu i kadmu oraz przetwórstwie tych metali;

2.  z dnia 31 grudnia 1998r. na okres zatrudnienia od 1 sierpnia 1997r. do 31 grudnia 1998r. w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. Zakładzie Produkcji (...), na stanowisku magazynier, wymienionym w wykazie A , dziale III, poz. 36 – „produkcja, przetwórstwo ołowiu oraz powlekanie ołowiem; ołowiowanie blach cynkowych”. W świadectwie zwarto adnotację, że wykonywał przy ważeniu ołowiu przy przyjmowaniu na magazyn oraz przy wydawaniu na produkcję, liczenie i składkowanie płytek ołowiowych.

Po przeanalizowaniu sprawy ZUS w dniu 16 września 2013r. wydał decyzję odmowną.

Sąd ustalił, iż ubezpieczony na dzień złożenia wniosku ukończył 58 lat, jest członkiem OFE i złożył wniosek o przekazanie środków z rachunku, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa, a nadto, iż nadal pozostaje w stosunku pracy.

Sąd ustalił, iż N. B. Akumulatory Sp. z o.o w G. została w 1997r. przekształcona w Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w D. Zakład Produkcji (...)

Ustalono, na podstawie zeznań świadków, iż ubezpieczony S. M. w zaskarżonych okresach wykonywał pracę magazyniera oraz odlewnika, bezpośrednio przy ołowiu. W czasie 8-godzinnego czasu pracy, pracował głównie na hali produkcyjnej, jako ręczny odlewnik detali stalowych: bolców, spoiwa, płyt, łączników. Natomiast prace magazyniera polegające na przygotowaniu i dostarczeniu surowca, ręcznym liczeniu, ważeniu i wydawaniu płyt ołowiowych, wykonywał przed i po pracy na hali, w związku z czym jego czas pracy często przekraczał normę 8 godzin. Z tytułu szkodliwych warunków, tj. uwalnianych z pieca tlenków ołowiu i zapylenia pyłem ołowiowym, pracownicy zakładu otrzymywali posiłki regeneracyjne.

Ponadto, jak wynika z zeznań świadków, pracownicy pracujący w ww. zakładach pracy nie kwestionowali wystawionych świadectw pracy w warunkach szczególnych z uwagi na ówczesną powszechną praktykę nieprecyzyjnego określania stanowisk pracy oraz brak wiedzy w tym zakresie.

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie: akt organu rentowego, zeznań świadków: J. B. (B.), K. S. (S.), G. K., W. W. oraz przesłuchania stron (nagranie rozprawy z dnia 12 lutego 2014r. k. 24-27). Sąd dał w całości wiarę zeznaniom świadków i ubezpieczonego, ponieważ są one obiektywne, logiczne, spójne i wzajemnie się uzupełniają, a nadto znajdują potwierdzenie w dokumentacji rentowej odwołującego. Przesłuchani świadkowie, posiadali odpowiednią wiedzę w zakresie warunków i charakteru pracy ubezpieczonego, ponieważ wspólnie pracowali w tych samych zakładach, na jednej hali produkcyjnej, a świadek K. S. był bezpośrednim przełożonym ubezpieczonego.

Zebrany materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i wystarczający do poczynienia ustaleń faktycznych oraz do rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie ubezpieczonego nie jest zasadne.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r., nr 153, poz. 1227 ze zm.) w powiązaniu z § 3 i 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie B, dziale IV przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1.  osiągnięcia wieku emerytalnego 55 lat

2.  posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 10 lat wykonywał prace wymienioną w wykazie B, dziale IV

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 powołanego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Należy również podkreślić, iż na mocy art. 1 ustawy z dnia 11 maja 2012r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 6 czerwca 2012r.), od 1 stycznia 2013r. została zmieniona treść cytowanego art. 184, ust. 2. Od tej daty warunek rozwiązania stosunku pracy nie jest już wymagany.

W rozpoznawanej sprawie ubezpieczony posiada wymagany 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, złożył wniosek o przekazanie środków z OFE na dochody budżetu państwa, osiągnął wymagany wiek 55 lat, które to okoliczności nie były sporne.

Kwestia sporną natomiast było ustalenie, czy ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. posiada wymagany okres 10 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy nie zaliczył odwołującemu do tego okresu, mimo przedłożonych przez niego świadectw pracy w warunkach szczególnych, zatrudnienia od 1 grudnia 1989r. do 1 lipca 1997r. i od 1 sierpnia 1997r. do 31 grudnia 1998r.,z uwagi na brak określonego w świadectwach jego stanowiska pracy w wykazie B – załączniku od rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983r.

Należy podkreślić, że okres zatrudnienia może być zaliczony do pracy w warunkach szczególnych, gdy pracownik faktycznie wykonywał prace objęte wykazem prac uprawniających do wcześniejszej emerytury, pomimo że stanowisko jakie mu formalnie przypisano nie jest wymienione w wykazie. Wymieniony wyżej wykaz B nie określa bowiem stanowisk pracy, ale definiuje rodzaj prac, które są uważane za wykonywane w szczególnych warunkach. Decydujące znaczenie dla zakwalifikowania pracy jako realizowanej w szczególnych warunkach ma nie nazwa zajmowanego stanowiska, ale rodzaj, charakter i warunki pracy.

Rodzaje prac, które można byłoby zaliczyć ubezpieczonemu jako wykonywane w warunkach szczególnych, określa wykaz B stanowiący załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. I tak w dziale IV, pod pozycją 2 figurują prace wykonywane bezpośrednio przy produkcji ołowiu i kadmu oraz przetwórstwie tych metali.

Zdaniem Sądu, postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie niewątpliwie wykazało, że ubezpieczony S. M. wykonywał pracę określoną w wykazie B dziale IV, pozycja 2. Wskazują na to zeznania świadków i samego ubezpieczonego, którym Sąd w całości dał wiarę. Była to praca w warunkach szczególnych, bezpośrednio przy produkcji ołowiu, którą ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a nawet ponad określoną normę czasową. Stanowisko magazyniera, które zostało przypisane ubezpieczonemu w świadectwach pracy, a które nie wskazuje na faktycznie wykonywany zakres obowiązków, było jednym z wielu czynności które ubezpieczony wykonywał, co potwierdzają świadkowie, w tym bezpośredni przełożony odwołujacego. Ponadto, czynniki szkodliwe dla zdrowia, które stanowią o szczególności tej pracy wymienił świadek W. W., wskazując na tlenki ołowiu i pył ołowiowy.

W tym miejscu przytoczyć należy ugruntowane stanowisko judykatury i doktryny, iż „sądy pracy i ubezpieczeń społecznych rozpoznając sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych dokonują kontroli zgodności decyzji administracyjnych wydanych w tych sprawach
z prawem w trybie odrębnym określonym w kodeksie postępowania cywilnego, w którym to trybie nie obowiązują ograniczenia dowodowe obowiązujące w postępowaniu administracyjnym toczącym się przed organami rentowymi” (vide – wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 kwietnia 1996r., sygn. akt III AUr 235/96, Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 1997r.., nr 1, poz. 2). Tak więc w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych mogą być przeprowadzane wszelkie dowody zmierzające do prawidłowego rozstrzygnięcia, w tym zeznania świadków i przesłuchanie stron.

Natomiast, pomimo powyższych ustaleń, Sąd nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji, z uwagi na niespełnienie przez ubezpieczonego przesłanki wymaganych 10 lat pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze. Sąd oceniając spełnienie tej przesłanki, bierze po uwagę, zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, okres zatrudnienia w warunkach szczególnych osiągnięty przez ubezpieczonego na dzień wejścia w życie tej ustawy, tj. na dzień 1 stycznia 1999r.

W niniejszej sprawie, ubezpieczony S. M. nie posiada 10-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, gdyż uznane przez Sąd, za okresy zatrudnienia ubezpieczonego w warunkach szczególnych, sporne okresy wymienione w decyzji ZUS, dają staż w łącznej wysokości 9 lat i 1 miesiąca, uwzględniając całość spornego okresu.

Zatem ubezpieczonemu S. M. nie przysługuje prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Wobec powyższego Sąd, z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji i odwołanie oddalił.

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Zarządzenie:

1.  uzasadnienie odnotować,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonego z pouczeniem,

3.  kalendarz 14 dni lub z wpływem.

G., dnia

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek