Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2014 r. w Gliwicach

sprawy Firmy (...) Spółka jawna

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o zapłatę zaległych składek

na skutek odwołania Firmy (...) Spółka jawna

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 13 września 2013 r. nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  wniosek ubezpieczonego złożony na rozprawie 12 lutego 2014 roku o odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek i rozłożenie należności na raty przekazuje do rozpoznania organowi rentowemu;

3.  wniosek ubezpieczonego zawarty w odwołaniu z 14 października 2013 roku o umorzenie należności z tytułu składek przekazuje do rozpoznania organowi rentowemu.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. VIII U 2558/13

UZASADNIENIE

W decyzji z dnia 13 września 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że firma (...) A. D. – spółka jawna, jest dłużnikiem organu rentowego z tytułu nieopłacenia składek w okresie od stycznia do czerwca 2013r. za :

-

ubezpieczenie społeczne w wysokości 33.088,17 zł (należność główna) wraz z odsetkami liczonymi na dzień wydania decyzji w kwocie 1.265 zł i dalszymi odsetkami liczonymi na dzień zapłaty oraz kosztami upomnienia i egzekucyjnymi w kwotach podanych w decyzji,

-

ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9,561,01 zł (należność główna) wraz z odsetkami liczonymi na dzień wydania decyzji w kwocie 368 zł i dalszymi odsetkami liczonymi na dzień zapłaty oraz kosztami upomnienia i egzekucyjnymi w kwotach podanych w decyzji,

-

Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokości 2.728,75 zł (należność główna) wraz z odsetkami liczonymi na dzień wydania decyzji w wysokości 106 zł i dalszymi odsetkami liczonymi na dzień zapłaty oraz kosztami upomnienia i egzekucyjnymi w kwotach podanych w decyzji.

W odwołaniu od powyższej decyzji płatnik wniósł o jej uchylenie, umorzenie całości należności z tytułu składek, zasądzenie od ZUS na rzecz ubezpieczonego kosztów procesu. Decyzji organu rentowego zarzucił naruszenie prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie art. 83 ust. 1 w zw. z art. 28 u.s.u.s. na skutek bezzasadnego przyjęcia przez ZUS O/Z., że ubezpieczony nie złożył wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacania składek. Podniósł, iż skarżona decyzja wydana została w oparciu o błędne przesłanki, bez przeprowadzenia należytego postępowania dowodowego i jej skutkiem może być nieodwracalne pogorszenie sytuacji ekonomicznej i materialnej odwołującego i jego rodziny. Ponadto podkreślił, że prowadzone są przeciw niemu postępowania egzekucyjne z wniosku wierzycieli, na łączną kwotę ponad 2 mln zł., wobec czego ww. zaległe składki będą nieściągalne i powinny zostać umorzone.

Ponadto na rozprawie w dniu 12 lutego 2014r. odwołujący wniósł o odroczenie terminu płatności i rozłożenie należności na raty.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania i podtrzymał swoje stanowisko. Wskazał, iż odwołujący nie kwestionuje ani istnienia zaległości w płaceniu składek, ani wysokości zadłużenia i nadto nie kwestionuje sposobu ustalenia okresu zadłużenia. Złożony w odwołaniu wniosek o umorzenie należności, w ocenie organu rentowego, nie podlega rozpoznaniu, gdyż nie leży to w zakresie kognicji Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Organ rentowy powołał się przy tym na wyrok SN z dn. 2 sierpnia 2006r. I UK 55/06, zgodnie z którym Sąd rozstrzyga o zasadności odwołania od decyzji w granicach co do przedmiotu oraz zakresu rozpoznania wyznaczonych przez jej treść. Nadto ZUS wskazał iż umorzenie nieopłaconych składek za ubezpieczenie społeczne i dodatkowych kosztów z tym związanych w przypadku odwołującego nie jest możliwe, z uwagi na niespełnienie przez niego przesłanek określonych przepisami ustawy z dnia 89 listopada 2012r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (DZ.U. z dnia 31 grudnia 2012r.) i ustawy z dnia 13 października 1998 r. o s.u.s. (DZ.U. z 2009r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. D. wraz z żoną G. D. prowadzi działalność gospodarczą od 10 stycznia 2003r. do nadal na podstawie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Przedmiotem działalności spółki jest m.in.: transport drogowy towarów, sprzedaż hurtowa drewna materiałów, odpadów, złomu, magazynowanie i przechowywanie towarów.

Z dniem 16 sierpnia 2013r. organ rentowy wszczął z urzędu postępowanie w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w toku którego zebrał dowody i materiał umożliwiający wydanie zaskarżonej decyzji. ZUS O/Z. zawiadomił odwołującego w pismach z dnia 16 sierpnia 2013r. i 30 sierpnia 2013r. o wszczęciu i zakończeniu postępowania administracyjnego.

W dniu 13 września 2013r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję, w której określono wysokość zaległych składek na koncie ubezpieczonego, dołączając do niej szczegółowe zestawienie należności za każdy miesiąc spornego okresu.

Sąd ustalił, iż w okresie od stycznia do czerwca 2013r. płatnik składek nie opłacał składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokościach wskazanych w zaskarżonej decyzji. Odwołujący nie kwestionował powyższych ustaleń.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego - dołączonych do akt niniejszej sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Nie jest kwestią sporną, że skarżący jest płatnikiem składek.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz obliczania i opłacania składek reguluje ustawa z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2009r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).

Zgodnie z art. 17 ust. 1 tej ustawy składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe za ubezpieczonych, o których mowa w art. 16 ust. 1-3, 5, 6 i 9-12, obliczają, rozliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu w całości płatnicy składek.

W myśl ust. 4 składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe:

1)osób prowadzących pozarolniczą działalność,

2)osób, o których mowa w art. 7 i 10,

finansują w całości, z własnych środków, sami ubezpieczeni.

W myśl art. 32 ustawy przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne stosuje się odpowiednio także do składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń.

Także zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Z kolei na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2008r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.), składkę na ubezpieczenie zdrowotne obowiązana jest opłacić osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu, z zastrzeżeniem art. 85 i 86.

Powyższe obowiązki płatnika, wynikają wprost z przepisów ustawy, nie ma zatem potrzeby nakładania na niego takiego obowiązku z drodze decyzji. Przepisy te mają charakter bezwzględnie obowiązujący.

Natomiast w przypadku nie wywiązania się przez płatnika składek ze swojego obowiązku, organ rentowy ma prawo do samodzielnego wydania stosownej decyzji ustalającej wysokość zaległych składek i wezwać do ich opłacenia a następnie do ściągnięcia ich w drodze egzekucji.

Podstawę prawną stanowi tu z art. 83 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym ZUS wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności:

1)zgłaszania do ubezpieczeń społecznych;

2)przebiegu ubezpieczeń;

3) ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek;

3a) ustalania wymiaru składek na Fundusz Emerytur Pomostowych i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu tych składek;

4)ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;

5)  wymiaru świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Po myśli art. 23 ust. 1 ustawy, od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, ze zm.).

Należnościami z tytułu składek są także koszty upomnienia i koszty egzekucyjne które zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy, podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2006r., I UK 240/05, OSNP 2007/7-8/111).

Mając na uwadze powyższe, nie budzi wątpliwości Sądu, że ZUS miał prawo wydać decyzję określającą wymiar zaległych składek, obciążając skarżącego odsetkami oraz kosztami upomnienia i kosztami egzekucyjnymi.

W ocenie Sądu, nie istnieją nieprawidłowości w ustaleniu przez organ rentowy wysokości zadłużenia z tytułu składek, czy w ustaleniu okresu zadłużenia. Okoliczności te w sprawie były bezsporne. Skarżący w odwołaniu ich nie kwestionował, jak również nie kwestionował samego faktu nieopłacania składek.

Wobec uznania przez Sąd zasadności decyzji ZUS z 13 września 2013r., odwołanie płatnika składek nie zasługiwało na uwzględnienie.

W samym odwołaniu płatnik zawarł natomiast wniosek o umorzenie należności z tytułu składek, motywując to złym stanem materialnym, ekonomicznym, prowadzonymi już przeciw niemu postępowaniami egzekucyjnymi i w związku z tym wysokim prawdopodobieństwem nieściągalności długu. Natomiast na rozprawie w dniu 12 lutego 2014r. płatnik złożył wniosek o odroczenie terminu płatności należności i rozłożenie ich na raty.

Zgodnie z art. 477 ¹⁰ §2 k.p.c. jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nie rozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania organowi rentowemu.

Zgodnie z orzecznictwem postępowanie sądowe ma charakter kontrolny w stosunku do decyzji organu rentowego, gdyż przedmiotem rozpoznania sprawy sądowej jest decyzja organu rentowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 22 maja 2013 r. III AUa 346/13). W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przeniesienie sprawy na drogę sądową przez wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego ogranicza się do okoliczności uwzględnionych w decyzji, a między stronami spornych, poza tymi okolicznościami spór sądowy nie może zaistnieć. Przed sądem wnioskodawca może żądać jedynie korekty stanowiska zajętego przez organ rentowy i wykazywać swoją rację, odnosząc się do przedmiotu sporu objętego zaskarżoną decyzją, natomiast nie może żądać czegoś, o czym organ rentowy nie decydował. Z tego też względu odwołanie wnoszone od decyzji organu rentowego nie może mieć charakteru samodzielnego żądania (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 21 maja 2013 r. III AUa 1605/12).

Skoro zaskarżona decyzja dotyczy wysokości zadłużenia z tytułu nieopłacania składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, FP I FGŚP, to w odwołaniu należy podnieść zarzuty dotyczące wysokości należności, okresu za jaki są naliczone oraz dotyczące samego faktu nieopłacania składek. Tymczasem w niniejszej sprawie skarżący takich zarzutów nie postawił.

Reasumując, Sąd uznając odwołanie za bezpodstawne, na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w pkt 1 sentencji i odwołanie oddalił.

W pkt 2 i 3 wyroku Sąd na mocy art. 477 ¹⁰ §2 k.p.c. przekazał do rozpoznania organowi rentowemu wnioski odwołującego zawarte w odwołaniu i na rozprawie w dniu 12 lutego 2014r. dotyczące odroczenia terminu płatności należności z tytułu składek i rozłożenie ich na raty oraz umorzenia należności z tytułu składek.

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Zarządzenie:

1. uzasadnienie odnotować,

2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć odwołującemu z pouczeniem,

3. kalendarz 14 dni lub z wpływem.

SSO P. B.-P.