Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 58/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 30 października 2020 roku w sprawie sygn. akt II K 913/19.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

2.1.1.2.

2.1.1.3.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty podniesione przez skarżącego - Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Radomsku (z uwagi na ich treść i ścisły związek zostaną omówione łącznie):

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść wyroku, a polegający na błędnej ocenie zgromadzonego w toku postępowania karnego materiału dowodowego i przyjęciu błędnego poglądu, iż Ł. Z. nie popełnił zarzucanego mu czynu z art. 286 § 1 k.k., co w konsekwencji doprowadziło do jego uniewinnienia, podczas gdy prawidłowe wartościowanie zarówno osobowych (zeznania A. J. oraz Ł. W. - pracowników lombardu) jak i nieosobowych źródeł dowodowych (potwierdzenie zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży telefonu komórkowego z dnia 27 lutego 2020 roku) daje podstawę do uznania, iż wskazane zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona czynu z art. 286 § 1 k.k., tym samym jego sprawstwa w zakresie zarzuconego czynu.

- zarzut obrazy przepisów postępowania tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, polegającą na wybiórczej ocenie zarówno osobowych, jak i nieosobowych źródeł dowodowych, których wadliwa interpretacja finalnie spowodowała uniewinnienie od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnosząc się do sformułowanego przez oskarżyciela zarzutu należy w pierwszej kolejności poczynić uwagi natury teoretycznej. Otóż błąd w ustaleniach faktycznych, o których mowa w art. 438 pkt 3 k.p.k., to błąd w logicznej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego poprzez wyprowadzenie przez sąd orzekający błędnych wniosków. Natomiast zarzut co do błędu w ustaleniach faktycznych winien odnosić się do oceny wniosków, które nie odpowiadają prawidłowości logicznego rozumowania, a przez to nie może sprowadzać się do polemiki z ustaleniami sądu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02.06.2016 r., WA 4/16, Legalis). Innymi słowy, kontrola instancyjna oceny dowodów polega na sprawdzeniu tego, czy nie wykazuje ona błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu), lub logicznej (błędności rozumowania i wnioskowania), albo czy nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 02.02.2007 r., IV KK 436/06, Legalis). Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd "braku") lub z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd "dowolności"). Może on być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art. 7 k.p.k.), np. błąd logiczny, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonywającym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, czy oparcie się na faktach w istocie nieudowodnionych (tak też w wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 09.02.2017 r., II AKa 256/16, Legalis). Zatem kontrola instancyjna oceny dowodów polega na sprawdzeniu tego, czy nie wykazuje ona błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu) lub logicznej (błędności rozumowania i wnioskowania) albo czy nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 02.02.2007 r., IV KK 436/06, Legalis). Błąd w ustaleniach faktycznych ma miejsce tylko wtedy, kiedy sąd dokona ustaleń sprzecznie z treścią dowodu uznanego za wiarygodny. Zarzut ten musi sprowadzać się do wykazania, jakich mianowicie konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania, dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10.04.2014 r., II AKa 284/13, Legalis). Przy czym, przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną reguły z art. 7 k.p.k., jeżeli jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.), stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.) oraz jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10.11.2016 r., II AKa 420/06, Legalis). Tym samym, zanegowanie trafności ustaleń sądu orzekającego poprzez wyrażenie tylko odmiennego poglądu w tej materii nie jest wystarczające do wnioskowania o dopuszczeniu się przez ten sąd błędu w ustaleniach faktycznych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 28.12.2016 r., II AKa 358/16, Legalis). Istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może opierać się tylko na odmiennej ocenie materiału dowodowego i polegać na forsowaniu własnego poglądu na tę kwestię. Stawiając tego rodzaju zarzut należy wskazać, jakich uchybień w świetle zgodności (lub niezgodności) z treścią dowodu, zasad logiki (błędność rozumowania i wnioskowania) czy sprzeczności (bądź nie) z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy dopuścił się w dokonanej przez siebie ocenie dowodów sąd pierwszej instancji (tak też w wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25.11.2016 r., II AKa 398/16, Legalis).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy również, iż na gruncie wykładni art. 286 § 1 k.k. powszechnie przyjmuje się, że niekorzystne rozporządzenie mieniem oznacza pogorszenie sytuacji majątkowej pokrzywdzonego, chociaż nie musi polegać na spowodowaniu efektywnej szkody (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30.08.2000 r., V KKN 267/00, opubl. OSNKW 2000/9-10/85; A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, LEX teza 7 do art. 286 k.k.; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 06.02.2019 r., IV KK 775/18, Legalis). Bowiem dla bytu przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k. nie jest wymagane, aby w majątku pokrzywdzonego powstała szkoda. Wprawdzie najczęściej niekorzystne rozporządzenie mieniem będzie prowadzić do spowodowania szkody, jednak nie musi być tak zawsze. Także sprawca, który działa „w celu osiągnięcia korzyści majątkowej”, takiej korzyści osiągnąć wcale nie musi (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.02.2019 r., IV KK 406/18, Legalis). Ustawowe znamię „niekorzystnego rozporządzenia mieniem” zostaje spełnione wówczas, gdy sprawca, działając w sposób opisany w art. 286 § 1 k.k., doprowadza inną osobę do takiego rozporządzenia mieniem, które jest niekorzystne z punktu widzenia jej interesów. To niekorzystne rozporządzenie mieniem może również sprowadzać się do sytuacji, w której interesy majątkowe pokrzywdzonego ulegają pogorszeniu, mimo że nie doszło do powstania po stronie rozporządzającego szkody majątkowej. Ponadto niekorzystność rozporządzenia mieniem należy oceniać z punktu widzenia okoliczności, które istnieją w czasie rozporządzenia mieniem, a nie tych, które następują później (tak też w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12.02.2019 r., II AKa 437/18, Legalis).

W rozpoznawanej zatem sprawie nie może budzić wątpliwości to, że pokrzywdzony (...) Spółka Jawna z siedzibą we W. dokonała niekorzystnego rozporządzenia mieniem, skoro ze swoich środków dokonał on wypłaty (a konkretnie uczynił to pracownik lombardu) kwoty 120 złotych na rzecz oskarżonego Ł. Z., na skutek zawarcia przedwstępnej umowy sprzedaży z dnia 27 lutego 2019 roku i zastawienia przez niego w lombardzie mieszczącym się w C. telefonu komórkowego marki H. (...) wraz z ładowarką, przy czym, oskarżony podpisując się pod wskazaną umową oświadczył - wbrew prawdzie - że w/w telefon nie pochodzi z przestępstwa i jest jego własnością, a to dowodzi, że już od momentu pozostawienia tegoż telefonu nie miał zamiaru wywiązania się z umowy (odebrania pozostawionej rzeczy do dnia 06 marca 2019 roku). Co więcej, w wyniku oszukańczych zabiegów oskarżonego doszło do wyrządzenia szkody w majątku pokrzywdzonego. To, że została ona ostatecznie zrekompensowana na skutek sprzedaży nieodebranego przez oskarżonego telefonu komórkowego, stanowi okoliczność wtórną względem dokonanego przez oskarżonego przestępstwa, potwierdzającą – wbrew temu, co ustalił Sąd meriti – fakt niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonego. Tym samym, rację ma skarżący, iż argumentacja Sądu Rejonowego - upatrującego w czynie oskarżonego braku jednego ze znamion przestępstwa oszustwa w postaci "doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem" - nie podlega akceptacji sądu odwoławczego. Gdyby bowiem doszło do odnalezienia telefonu przez policję (kradzież telefonu została zgłoszona w dniu 07 marca 2019 roku) zanim doszło do jego zbycia przez lombard klientowi detalicznemu, to w istocie po wypłacie środków pieniężnych w kwocie 120 złotych pokrzywdzony nie miałby możliwości zrekompensowania poniesionej straty przez zbycie przedmiotu zawartej umowy. Podkreślić należy, iż niewątpliwie działania oskarżonego Ł. Z. doprowadziły pokrzywdzonego (...) Spółka Jawna z siedzibą we W. do takiego rozporządzenia środkami pieniężnymi (kwotą 120 złotych), które było niekorzystne z punktu widzenia jego interesów (w chwili gdy niekorzystne rozporządzenie mieniem zostało dokonane). Co więcej, gdyby pokrzywdzony miał świadomość, że przedmiot umowy nie stanowi własności oskarżonego i pochodzi z przestępstwa do zawarcia umowy w ogóle, by nie doszło i tym sposobem nie doszłoby do wypłaty kwoty 120 złotych. Tymczasem oskarżony świadomie złożył nieprawdziwe zapewnienie co do przysługującego mu prawa własności i oświadczenie, że telefon nie pochodzi z przestępstwa i w ten oto sposób doprowadził pokrzywdzonego (reprezentującego go pracownika lombardu) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia go w błąd co do własności rzeczy.

Reasumując w realiach tej sprawy skarżący wykazał i wyjaśnił, jaki wpływ na dokonane w niniejszej sprawie ustalenia miała również ocena zebranych w sprawie dowodów i tym samym, wykazał, że Sąd Rejonowy naruszył prawo procesowe w wyniku poczynienia oceny zebranych dowodów w sposób dowolny i wybiórczy w opisanym powyżej względzie, wbrew zasadom prawidłowego rozumowania oraz wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego (art. 7 k.p.k.). Dokonane w związku z tym przez Sąd I instancji ustalenia w tym aspekcie nie odpowiadają zebranym w sprawie dowodom, a jednocześnie konkluzje Sądu meriti są wynikiem pominięcia istotnych dla sprawy okoliczności, mogących mieć wpływ na rozstrzygnięcie w kwestii winy, co stanowi oczywistą obrazę przepisu art. 410 k.p.k.

Tym samym, o ile znamiona przestępstwa oszustwa przez oskarżonego Ł. Z. - wbrew argumentacji Sądu Rejonowego - zostały wypełnione, tym niemniej skazanie go za ten czyn nie jest możliwe z uwagi na uznanie, że przestępstwo to stanowi - co wyraźnie należy podkreślić w tym konkretnym przypadku - współukarany czyn następczy, a przyczyny takiego stanu rzeczy zostaną szczegółowo omówione poniżej. Tytułem wstępu jedynie zaznaczyć należy jednoznacznie, że aby móc w ogóle rozważać, czy dany czyn stanowił współukarany czyn następczy warunkiem koniecznym jest najpierw uznanie, że jest on przestępstwem.W celu należytego odniesienia się do tego zagadnienia niezbędne jest w jednakże wskazanie, że czyn sprawcy kradzieży mienia, polegający na tym, że sprawca ten następnie mienie to sprzedaje, wprowadzając nabywcę w błąd, tylko co do tego, że jest właścicielem tego mienia, albo też wyzyskując błąd nabywcy co do tej okoliczności, wskutek czego doprowadza nabywcę do takiego rozporządzenia mieniem, które - w wypadku ujawnienia kradzieży - może okazać się dla niego niekorzystne - nie stanowi odrębnego przestępstwa oszustwa. Do istoty kradzieży mienia należy działanie przez sprawcę w celu przywłaszczenia czyli włączenia cudzego mienia do swego majątku i postąpienia z nim tak jak z własnym. Dlatego też następna realizacja tego zamiaru przywłaszczenia np. przez konsumpcję mienia, podarowanie, zamianę lub sprzedaż nie stanowi odrębnego przestępstwa, lecz należy ją traktować jako tzw. "czyn następny" współukarany. Jeśli chodzi o realizację zamiaru przywłaszczenia przez zamianę lub sprzedaż, to jest wprawdzie możliwe dopuszczenie się przez sprawcę kradzieży mienia nowego przestępstwa w postaci oszustwa, ale tylko w tym wypadku gdy wprowadzenie nabywcy w błąd odnosiłoby się do cech fizycznych np. co do gatunku, rodzaju czy wartości zbywanego mienia, gdyż wtedy sprawca mógłby osiągnąć dodatkową korzyść majątkową. Gdy zaś wprowadzenie nabywcy w błąd (lub wyzyskanie jego błędu) odnosi się wyłącznie do kwestii własności zbywanego mienia, to sprawca realizuje tylko swój uprzedni zamiar przywłaszczenia, nie działając już "w celu osiągnięcia (dodatkowej) korzyści majątkowej" (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27.11.1975 r., VI KZP 22/75, Legalis). W związku z tym, od dawna nie jest akceptowany pogląd wyrażony w przeszłości przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17.02.1967 r., VI KZP 20/66, OSNKW 1967, z. 4, poz. 31). Zatem, jak dowodzi się w orzecznictwie nie jest istotne, czy działanie sprawcy spowodowało szkodę dla innej jeszcze osoby, niż osoba pokrzywdzona przestępstwem kradzieży, lecz to, czy sprawca realizował dwa niezależne od siebie zamiary czy też kontynuował tylko realizację jednego zamiaru, a nadto czy osiągnął korzyść majątkową dwukrotnie czy też jednokrotnie. Niezbędnym bowiem elementem przestępstwa oszustwa stypizowanego w art.286 k.k. jest nie tylko doprowadzenie przez sprawcę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez osobę wprowadzoną w błąd, ale także działanie przez sprawcę "w celu osiągnięcia korzyści majątkowej".

Istotnie przy dokonywaniu analizy, czy w okolicznościach konkretnego przypadku powinno dojść do redukcji ocen prawnokarnych z zastosowaniem konstrukcji czynu współukaranego następczego sądy powinny mieć w polu rozważań następujące okoliczności (tak też w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 25.02.2002 r., I KZP 1/02, Legalis):

a) Integralne powiązanie czynu, za który sąd skazuje sprawcę i wymierza mu karę, z czynem, który uznany zostaje za współukarane przestępstwo następcze;

b) Porównanie stopnia społecznej szkodliwości obu czynów; przy czym nie może być uznane za współukarane przestępstwo następcze takie, które przewyższa stopniem społecznej szkodliwości czyn, który stanowi podstawę skazania i wymierzenia kary lub gdy w istotny sposób "wzmaga ono skutek" wywołany przestępstwem głównym;

c) Z reguły tożsamość przedmiotu zamachu przy przestępstwie głównym i następczym oraz tożsamość pokrzywdzonego. Okoliczności dotyczące przedmiotu czynności wykonawczej i pokrzywdzonego nie mają jednak charakteru conditio sine qua non (charakterystyczna jest w tej materii ewolucja poglądów W. Woltera - por. tego Autora: Reguły wyłączania..., op. cit., s. 100 oraz: Nauka o przestępstwie..., op. cit., s. 350). Przy czym, zdaniem Sądu Najwyższego, dla zastosowania czynu współukaranego nie jest konieczne, aby zachodziła tożsamość dobra chronionego w znaczeniu szczególnym, wystarczy zaś tożsamość rodzajowego dobra chronionego (zob. szerzej J. Kostarczyk-Gryszka: Z rozważań..., op. cit., s. 165, a ostatnio M. Kulik: glosa, op. cit., s. 111). To ostatnie zapatrywanie ma ważkie znaczenie w kontekście wątpliwości sądu odwoławczego, sformułowanych na k. 148 akt. W niniejszej sprawie bezsporna jest bowiem tożsamość rodzajowa dobra chronionego, którym jest mienie.

Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy zauważyć wszak należy, iż sprawca kradzieży mienia (w tym przypadku telefonu komórkowego) osiągnął już korzyść majątkową przez sam fakt kradzieży, zaś przez uzyskanie pożyczki "pod zastaw" skradzionego mienia nie osiągnął on żadnej dodatkowej korzyści majątkowej, lecz co najwyżej osiągnął swoistą korzyść osobistą, polegającą na pozbyciu się mienia pochodzącego z kradzieży, a wejściu w posiadanie pieniędzy (w analizowanym stanie faktycznym kwoty 120 złotych). Osiągnięcie korzyści "osobistej" nie wystarcza jednak dla bytu przestępstwa oszustwa określonego w art. 286 k.k. Ponadto skoro najbardziej typowym następstwem przestępstwa kradzieży jest właśnie wyzbycie się skradzionego przez sprawcę mienia np. poprzez sprzedaż, zamianę, bądź właśnie uzyskanie pożyczki "pod zastaw" rzeczy ruchomej (na podstawie tzw. umowy lombardowej), nie zaś jego konsumpcja czy zniszczenie, to czynność taka - także ze względów celowościowych - nie powinna być traktowana jako odrębne przestępstwo, lecz jako tzw. "czyn następny" współukarany. Zgodzić się wszak należy ze stanowiskiem, że konstrukcja czynu współukaranego następczego ma zastosowanie, w odniesieniu do przestępstw przeciwko mieniu, przede wszystkim w przypadku wykorzystania owoców przestępstwa. W praktyce orzeczniczej przyjmuje się powszechnie, że czyn współukarany następczy w wypadku kradzieży ma miejsce wówczas, gdy drugi czyn był logiczną i typową konsekwencją popełnienia pierwszego z nich, a więc polegał np. na zniszczeniu, ukryciu, podarowaniu, zużyciu lub sprzedaży skradzionego przedmiotu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18.02.2010 r., III KK 276/09, Legalis; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.07.2016 r., III KK 31/16, Legalis). Przy czym, wyrażany jest jednocześnie pogląd (i nie sposób odmówić mu w tym względzie słuszności), że nie może być bowiem uznane za współukarane przestępstwo następcze takie przestępstwo, które znacznie przewyższa stopniem społecznej szkodliwości czyn, który stanowi podstawę skazania i wymierzenia kary, a więc w istotny sposób „wzmaga” skutek wywołany przestępstwem głównym (por. m. in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25.02.2002 r., I KZP1/02; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25.10.2006 r., III KK 106/06, OSNKW 2006, z. 12, poz. 116; A. Marek, P. Gensikowski, Konstrukcja...s. 8). Prezentowane jest w związku z tym stanowisko, iż przyjęcie konstrukcji czynu współukaranego dopuszczalne jest jednak tylko w razie wystąpienia łącznie dwóch dodatkowych przesłanek: społeczna szkodliwość zachowania uprzedniego lub następczego nie może znacznie przewyższać stopnia karygodności zachowania głównego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 18.02.2010 r., III KK 276/09) oraz musi istnieć między tymi zachowaniami więź sytuacyjna, a w niektórych wypadkach także bliskość czasowa. Oznacza to, że dokonanie omawianej redukcji ocen prawnokarnych nie powinno następować in abstracto, ale zawsze z uwzględnieniem warunków konkretnej sprawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.07.2016 r., III KK 31/16, Legalis).

Z ugruntowanego orzecznictwa wynika zatem, że czyn sprawcy kradzieży mienia polegający na tym, że sprawca ten następnie mienie to sprzedaje, wprowadzając nabywcę w błąd tylko co do tego, że jest właścicielem mienia albo też wyzyskując błąd nabywcy co do tej okoliczności, wskutek czego doprowadza nabywcę do takiego rozporządzenia mieniem, które w wypadku ujawnienia kradzieży może się dla niego okazać niekorzystne - nie stanowi odrębnego przestępstwa oszustwa (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09.12.2009 r., V KK 313/19, Legalis).

Reasumując powyższe rozważania i ustalenia, zachowanie oskarżonego Ł. Z. polegające na zastawieniu skradzionego telefonu komórkowego w lombardzie poprzez wprowadzenie pracownika lombardu w błąd, tylko co do tego, że jest właścicielem mienia, a wskutek tego doprowadzenie go do takiego rozporządzenia mieniem (poprzez wypłatę kwoty 120 złotych), które w wypadku ujawnienia kradzieży może się dla niego okazać niekorzystne - nie stanowi odrębnego przestępstwa oszustwa, a może być potraktowane jedynie jako czyn następczy współukarany w stosunku do dokonanej uprzednio przestępstwa kradzieży.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i skierowanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Sąd pierwszej instancji.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasadny jedynie w zakresie konieczności uchylenia zaskarżonego wyroku w części dotyczącej czynu z punktu II aktu oskarżenia, natomiast – z uwagi na zakres i kierunek zaskarżenia rozstrzygnięcia Sądu I instancji – niezbędne było także umorzenie postępowanie w części odnoszącej się do czynu z punktu II aktu oskarżenia.

Bowiem konstrukcja czynów współukaranych (na gruncie przedmiotowej sprawy doszło do stwierdzenia, iż czynem współukaranym następczym było przestępstwo oszustwa opisane w punkcie II aktu oskarżenia) zbieżna jest z wystąpieniem ujemnej przesłanki procesowej jako "innej okoliczności wyłączającej ściganie", wskazanej w art. 17 § 1 pkt 11 k.p.k., co przemawia za wydaniem w tej sytuacji orzeczenia, umarzającego, zgodnie z art. 414 § 1 k.p.k. (tak też w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 09.12.2009 r., V KK 313/09, Legalis; por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.07.2016 r., III KK 31/16, Legalis).

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy rozstrzygnięć zawartych w punktach 1 i od 3 do 4.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok we wskazanym zakresie słuszny, albowiem w tym zakresie Sąd I instancji przeprowadził w przedmiotowej sprawie postępowanie dowodowe w sposób prawidłowy, a następnie zgromadzony materiał dowodowy poddał rzetelnej analizie i na tej podstawie wyprowadził całkowicie słuszne wnioski zarówno co do winy oskarżonego w zakresie popełnienia przypisanego mu przestępstwa stypizowanego w art. 278 § 1 k.k., subsumcji prawnej jego zachowania pod wskazane przepisy prawne, jak i w konsekwencji orzeczonej kary.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Z przedstawionych w punkcie 3.1 względów, należało częściowo podzielić stanowisko zawarte w apelacji oskarżyciela publicznego, tak co do zasadności podniesionych zarzutów, jak i w efekcie postulatu o uchylenie zaskarżonego wyroku.

Zważywszy zaś na treść art. 17 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z art. 414 § 1 k.p.k. zaskarżony wyrok uchylono w zakresie dotyczącym czynu z punktu II aktu oskarżenia i umorzono postępowanie w części odnoszącej się do czynu z punktu II aktu oskarżenia.

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

W oparciu o przepisy art. 634 k.p.k. w zw. z art. 632 pkt 2 k.p.k. Sąd Okręgowy kosztami procesu związanymi z czynem z punktu II aktu oskarżenia poniesionymi w postępowaniu przed Sądem I instancji i w postępowaniu odwoławczym obciążył Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel publiczny - prokurator Prokuratury Rejonowej w Radomsku.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 30 października 2020 roku w sprawie sygn. akt II K 913/19.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana