Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XP 885/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia Wydział X Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Chlipała-Kozioł

Ławnicy: Żaneta Jaworska, Jolanta Szyper

Protokolant: Aleksandra Barańska

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2013r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa: A. S. M.

przeciwko (...) sp. z o.o. we W.

o odszkodowanie za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 77 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  nieuiszczone przez powódkę koszty sądowe zalicza na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30.08.2012 r. (data prezentaty) skierowanym przeciwko stronie pozwanej (...) sp. z o.o. we W., doprecyzowanym na rozprawie w dniu 7.11.2012 r. (k. 59) powódka A. S. M. wniosła o zasadzenie na jej rzecz odszkodowania w kwocie 12.622,08 zł z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem. Ponadto wniosła o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 1817 zł.

W uzasadnieniu żądania powódka wskazała, że jest zatrudniona u strony pozwanej nieprzerwanie od dnia 1 kwietnia 2004 r. W okresie od dnia 20 grudnia 2010 r. pozostaje w stosunku pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Przez okres ponad ośmioletniej współpracy stron, wykonywała swoje obowiązki z należytą starannością, co skutkowało zwiększaniem jej wynagrodzenia oraz powierzaniem jej wyższych stanowisk służbowych. W dniu 23 sierpnia 2012 r. strona pozwana jako pracodawca złożyła powódce oświadczenie o rozwiązaniu łączącej strony umowy o pracę za wypowiedzeniem, oznaczając datę ustania stosunku pracy na dzień 30 listopada 2012 r. W treści komentowanego dokumentu strona pozwana wskazała, że przyczyną wypowiedzenia powódce tej umowy jest nieosiąganie przez S. S. S. ustanowionych przez producenta standardów w zakresie obsługi klienta, skutkujących utratą bonusu jakościowego za II kwartał 2012 r. oraz nieprzestrzeganie zakazu współpracy z byłymi autoryzowanymi dealerami przy sprzedaży samochodów marki (...).

W ocenie powódki oświadczenie strony pozwanej jako pracodawcy o wypowiedzeniu powódce umowy o pracę nie jest uzasadnione, a wskazywane w uzasadnieniu przyczyny wypowiedzenia są w dużej mierze niekonkretne i nierzeczywiste – w skutek czego – wypowiedzenie umowy o pracę jest nieuzasadnione oraz narusza przepisy prawa. Strona pozwana nigdy w okresie zatrudnienia powódki nie kierowała do niej jakichkolwiek wystąpień, przybierających charakter ustnych upomnień czy też pism zamieszczanych w jej aktach osobowych, wskazujących na zasadność podniesionych zarzutów. Pozostając w stosunku pracy ze stroną pozwaną, powódka zawsze przykładała najwyższą staranność do obowiązujących u pracodawcy standardów w zakresie jakoś obsługi klienta. Powódka nie miała wpływu na ilość zbieranych od klientów ankiet, albowiem jedynie dobra wola kupującego decydowała, zarówno o przystąpieniu do takiego badania, jak również o udzielonych odpowiedziach, to zawsze osoby dokonujące zakupu pojazdu marki (...) w placówce prowadzonej przez powódkę chwaliły wysoką jakość obsługi, wręcz uzależniając zakup kolejnego pojazdu od kontaktu z powódką. Prześledzenie zmiennych ujętych w zestawieniu „analiza wyników”, stanowiących średnią z okresu 3 miesięcy, licząc do lipca 2012 r., stanowiących raport po przeprowadzonej ankiecie, dowodzi, że wszyscy, spośród przepytanych kontrahentów, obsługiwanych przez zakład pracy, którym kierowała powódka, oświadczyli, że byli „bardzo zadowoleni” z jakości świadczonych usług. U strony pozwanej – jak u każdego autoryzowanego dealera marki (...) - prowadzony jest stały monitoring standardów w zakresie obsługi klienta za pomocą programu informatycznego. Analiza wskazań, świadczących o pozytywnym stosunku kupujących, dowodzi, że wartości te utrzymały się w okresie zatrudnienia powódki na stanowisku kierownika salonu sprzedaży na stałym, wysokim poziomie lub wręcz ich wartości rosły. Zdaniem powódki, szczególnie istotnym dla zobrazowania obowiązujących standardów zakresie obsługi klienta przez dany salon sprzedaży pozostaje jakość usług świadczonych na rzecz konkretnych kupujących. Kierując się powyższym, powódka podkreśla, że wyniki przeprowadzonej kontroli w trybie tzw. „tajemniczego klienta”, wskazały, że powódka osiągnęła wysoki wynik ogólny tego audytu, a to 90,3% oraz 92,6%, z powodzeniem przechodząc większość z prób kontrolnych.

Powódka wskazała, że nie korelują w żaden sposób ze stanem faktycznym sprawy twierdzenia strony pozwanej, jakoby powódka miała nie przestrzegać rzekomego zakazu współpracy z byłymi autoryzowanymi dealerami K. M. P.przy sprzedaży samochodów marki (...), w zakresie współpracy z firmą PHU K. L.. Wprost przeciwnie - powódka podkreśliła, że żadna osoba z kierownictwa strony pozwanej nigdy nie zapoznała powódki z takimi wytycznymi, w ogóle nie informując o istnieniu takiego zakazu, a w szczególności dotyczącego powołanego przedsiębiorcy. Powódka nigdy, ani wprost w formie czy to ustnej czy też pisemnej, ani w sposób dorozumiany, przed odebraniem kwestionowanego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę z dnia 23 sierpnia 2012 r., nie potwierdziła otrzymania takich wytycznych i nie wiedziała o istnieniu zakazów, na które powołuje się pracodawca. Zresztą trudno nie zauważyć, że zobowiązanie, na które powołuje się strona pozwana, zmierzające wprost do ograniczenia transakcji handlowych, stałoby w oczywistej sprzeczności z podstawowymi obowiązkami powódki w zakresie utrzymywania bądź zwiększania ilości sprzedaży.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) sp. z o.o. we W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzez kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana podniosła, że przyczyny rozwiązania stosunku pracy z powódką mają swoje oparcie w jednoznacznych i niebudzących wątpliwości faktach. Nieosiągnięcie przez S. S. S. ustanowionych przez K. M. P. standardów w zakresie jakości obsługi klienta skutkujące utratą bonusa jakościowego za II kwartał 2012 r. potwierdza pismo K. M. P. Sp. z o.o. z dnia 08.08.2012 r., w którym podano iż gdyby pracownicy w badaniu DCSI osiągnęli wynik powyżej średniej europejskiej dla sprzedaży i serwisu, bonus pozwanej spółki wyniósł by brutto 39 667,50 PLN. Zakres obowiązków pracowniczych powódki obejmował również zapewnienie jakości obsługi klienta narzucone przez K. M. P. Sp. z o.o. W związku z powyższym, wbrew twierdzeniom powódki, standardy obsługi klienta w kierowanym przez powódkę salonie samochodowym, nie spełniały oczekiwanych przez pozwaną norm. Powódka jako osoba zatrudniona na stanowisku kierowniczym, będąca uczestnikiem wielu szkoleń na temat standardów obsługi klienta, winna w sposób szczególnie staranny zadbać o zachowanie przyjętych przez K. M. P.zasad współpracy z klientem. Ta współpraca winna być tak organizowana przez powódkę aby nie przynosiła pozwanej spółka jakichkolwiek ujemnych konsekwencji finansowych.

Jeżeli chodzi natomiast o zakaz współpracy z byłymi autoryzowanymi dealerami K. M. P. przy sprzedaży samochodów marki (...), to pozwany wskazała, że obostrzenie to wynikało z wytycznych K. M. P., o czym powódka wiedziała z informacji uzyskanych w trakcie szkoleń organizowanych przez K. M. P., których jak wyżej zostało powiedziane była uczestnikiem oraz z wydawanych poleceń zarządu pozwanej spółki. Powódka mając zatem wiedzę o wprowadzonym przez pracodawcę zakazie, podjęła współpracę z byłym autoryzowanym dealerem K. M. P. – PUH K. L.. Świadczą o tym dokumenty rozliczeniowe, z których wynika, iż PUH K. L., tytułem prowizji za pośrednictwo sprzedaży samochodu osobowego (...), zakupionego w salonie samochodowym kierowanym przez powódkę, wystawił stronie pozwanej fakturę na kwotę 2.345,00 zł. W związku z tym, że pozwana nie zamawiała od PUH K. L. usługi pośrednictwa, pismem z dnia 14.05.2012 r. odesłała wystawioną przez PUH K. L.fakturę. Należy podkreślić, że współpraca powódki w zakresie sprzedaży samochodów z byłym autoryzowanym dealerem K. M. P. panem K. L. może narazić pozwaną na pozbawienie spółki prawa bycia autoryzowanym sprzedawcą tej marki samochodów oraz roszczenia odszkodowawcze K. M. P. związane z wypowiedzeniem umowy dealerskiej.

Strona pozwana wskazała ponadto, że stoi na stanowisku, iż ma ona prawo na podstawie własnej oceny kształtować kadrę kierowniczą, która zapewniałaby zrealizowanie zakładanych przez spółkę zadań. W jej ocenie powódka nie spełnia oczekiwań pracodawcy, a swoim postępowaniem naraziła firmę na ujemne konsekwencje finansowo-prawne.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka A. S. M. była zatrudniona u strony pozwanej (...) sp. z o.o. we W. od 1.04.2004 r., początkowo na podstawie umowy na okres próbny do 30.06.2004 r., na stanowisku sprzedawcy samochodów, następnie na czas określony od dnia 1.07.2004 r. do dnia 31.12.2006 r. i na czas określony od 1.01.2007 r. do 31.12.2010 r., na stanowisku sprzedawcy samochodów. W dniu 20.12.2010 r. strony zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy. Z dniem 1.03.2011 r. powierzono powódce stanowisko kierownika salonu samochodowego.

Powódka uczestniczyła w szkoleniach.

Dowód: umowa o pracę na okres próbny z dnia 1.04.2004 r., umowa o pracę na czas określony z 29.06.2004 r., umowa o pracę na czas określony z dnia 18.12.2006 r. , umowa o pracę na czas nieokreślony z 20.12.2010 r., pismo z 25.02.2011 r. (akta osobowe powódki – załącznik), e-mail z 30.11.2012 z załącznikami k. 75-78,

Średnie miesięczne wynagrodzenie powódki liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło brutto 4264 zł.

Dowód: zaświadczenie k. 47

Przełożonym powódki był M. K., zaś od maja 2012 r. bezpośrednim przełożonym został powołany na nowoutworzone stanowisko wicedyrektora T. M..

Dowód: zeznania świadka M. K. k. 147, 149

zeznania świadek A. K. k. 88v-89

zeznania świadka T. M. k. 136, 137

Powódka i jej podwładni byli zobowiązani do przestrzegania standardów obsługi klienta – tzw. procedury 8 kroków i do zapewnienia jak najlepszego wyniku sprzedaży pojazdów.

Wyniki salonu kierowanego przez powódkę oraz wyniki serwisu kierowanego przez T. M. można było sprawdzić w internecie.

Gdy pracownicy salonu i serwisu osiągali wynik DCSI powyżej średniej europejskiej za dany kwartał, otrzymywali od K. M. P. bonus pieniężny.

Powódka i inni sprzedawcy byli zobowiązani pytać klientów o to, czy wyrażają zgodę na przetwarzanie ich danych osobowych i czy zgadzają się na wypełnienie przez telefon godzinnej ankiety dotyczącej obsługi. Klienci nie zawsze się na to zgadzali.

Dowód: zeznania świadek A. K. k. 88v-89

zeznania świadka T. M. k. 136, 137

zeznania świadka M. K. k. 147, 149

Powódka nie wiedziała, ile zgód winni uzyskać od klientów pracownicy salonu i ile ankiet musi być wypełnionych, żeby K. mogła na podstawie wyników tych ankiet podjąć decyzję co do wypłaty bonusa.

Dowód: przesłuchanie powódki k. 153v-155

W kwartale musiało zostać wypełnionych przez klientów min. 15 ankiet, żeby można było na ich podstawie ustalić, czy należny jest bonus. Jeśli ankiet było mniej, to nawet jeśli wynikało z nich, ze klienci byli bardzo zadowoleni, bonus nie był przyznawany.

Bonus składał się z części dla salonu i dla serwisu. Była przyznawana łączna kwota, a w systemie kwoty za salon i za serwis były rozdzielone.

Dowód: zeznania świadka M. K. k. 147, 149

Klienci powódki byli zadowoleni z obsługi w salonie, którym kierowała, niejednokrotnie wracali w celu dokonania kolejnych zakupów. Z wypełnionych przez klientów ankiet z lipca – analiza wyników za okres 3 miesięcy – wynika, że byli bardzo zadowoleni m.in. z uprzejmości i życzliwości pracowników, umiejętności udzielania przez nich odpowiedzi, sposobu prezentacji samochodu, wytłumaczenia funkcji auta.

Dowód: zeznania świadek T. P. k. 89v-90

zeznania S. P. k. 98v-90

zeznania świadek A. K. k. 88v-89

zeznania świadka Ł. Ł. k. 136, 137

analiza wyników k. 20-21

przesłuchanie powódki k. 153v-155

Opiekunem regionalnym salonu kierowanego przez powódkę z ramienia K. M. P. był M. K.. Współpraca powódki i M. K. układała się źle, M. K. miał do powódki liczne uwagi, raz podczas burzliwej rozmowy zarzucił powódce, że nie nadaje się na kierownika.

Dowód: zeznania świadka T. M. k. 136, 137

przesłuchanie powódki k. 153v-155

Powódka i jej podwładna A. K. współpracowały z K. L., w szczególności zaś z jego pracownikiem K. S.. Zainicjował tę współprace i akceptował ją M. K.. K. S. dostał wizytówkę z numerem powódki od K. L.. K. L. lub K. S. informowali powódkę lub A. K., że przyjdzie klient i będzie szukał konkretnego samochodu. Jeśli klient się zdecydował, to samochód był wysyłany do O. do p. L., skąd klient go odbierał. Za współpracę była z góry ustalona wysokość prowizji dla PHU K. L.. K. S. wystawiał faktury i obliczał prowizję.

Dowód: zeznania świadek A. K. k. 88v-89

zeznania świadka K. S. k. 136v-137

Na przełomie lutego i marca 2012 r. K. L. stracił autoryzację.

Dowód: zeznania świadka K. S. k. 136v-137

zeznania świadka M. K. k. 147, 149

W okresie między lutym/marcem a majem 2012 r. strona pozwana sprzedała we współpracy z K. L. dwa pojazdy, o czym dowiedziała się K. M. P.. Od maja 2012 r. w związku ze stanowiskiem K. M. P., wprowadzony został zakaz współpracy z byłymi autoryzowanymi dealerami w zakresie sprzedaży samochodów nowych. Zakazana był sprzedaż pojazdu do pośrednika celem odsprzedaży, a po informacji od (...) jako sprzedaż przez pośrednika, czyli niedozwolona, była też traktowana współpraca polegająca na wyszukaniu klienta przez K. L., uzgodnieniu przez niego warunków, w tym ceny i wypłacie mu prowizji za pośrednictwo w sprzedaży. Kontynuacja współpracy groziła rozwiązaniem przez (...) umowy dealerskiej ze strona pozwaną. Najpierw w maju 2012 r. o zakazie poinformował pracowników pozwanej, w tym powódkę i M. K., opiekun regionalny M. K., następnie, również w maju 2012 r. prezes zarządu strony pozwanej J. A., który powódkę kilkakrotnie o tym informował osobiście.

Dowód: zeznania świadka M. K. k. 147, 149

częściowo zeznania świadek M. D. k. 135v, 137

częściowo zeznania świadek M. S. k. 135v - 137

częściowo zeznania świadka T. M. k. 136, 137

częściowo przesłuchanie prezesa zarządu strony pozwanej J. A. k. 154, 155

Drzwi do gabinetu prezesa J. A. są zawsze otwarte, przez co rozmowy prowadzone w jego gabinecie słyszy kadrowa i sekretarka M. S..

Dowód: zeznania świadek M. S. k. 135v - 137

przesłuchanie prezesa zarządu strony pozwanej J. A. k. 154, 155

W dniu 7.05.2012 r. PHU (...) wystawił fakturę VAT nabywcy (...) sp. z o.o. na kwotę 9000 zł z tytułu prowizji za pośrednictwo sprzedaży (...). Fakturę w imieniu PHU K. L. podpisał K. S.. Z kwoty na fakturze 6.000 zł stanowiła wpisana omyłkowo nawigacja, pozostałą część - prowizja.

Prezes zarządu strony pozwanej polecił głównemu księgowemu odesłać fakturę do PHU K. L., albowiem usługa pośrednictwa nie była zamawiana.

Po korekcie faktura została zapłacona. Miał to być jednak ostatni przypadek zapłaty za pośrednictwo. Pracownicy strony pozwanej, w tym M. D., M. S. i powódka, zostali poinformowani przez prezesa o zakazie współpracy ze wszystkimi byłymi autoryzowanymi dealerami (...)

Dowód: faktura VAT nr (...)k. 37, k. 46

pismo z 14.05.2012 r. k. 46

zeznania świadek M. D. k. 135v, 137

zeznania świadek M. S. k. 135v - 137

częściowo zeznania świadka T. M. k. 136, 137

przesłuchanie prezesa zarządu strony pozwanej J. A. k. 154, 155

Skierowanym do strony pozwanej pismem z 8.08.2012 r. K. B., Dealer Network Dep. Manager K. M. P. sp. z o.o. poinformował, że w związku z nieosiągnięciem wymaganych wyników za kwartał 2012 r. bonus jakościowy dla (...) nie będzie wypłacony. Gdyby pracownicy (...) w badaniu DCSI osiągnęli wynik powyżej średniej europejskiej dla sprzedaży i serwisu, bonus wyniósłby brutto 39 667,50 PLN.

Ani salon, ani serwis, nie osiągnęły wówczas wymaganego wyniku.

Dowód: pismo z 8.08.2012 r. k. 36

zeznania świadka M. K. k. 147, 149

W dniu 9.08.2012 r. złożone zostało przez powódkę zamówienie nr (...) na pojazd (...), jako dostawcę i jako zamawiającego wskazano (...) sp. z o.o. we W.. Zamówienie na polecenie powódki podpisała w imieniu dealera jej nowozatrudniona podwładna A. B.. Powódka sporządziła i podpisała dotyczące tego samego pojazdu zamówienie klienta nr (...), na którym wpisano ręcznie (...).

Dowód: zamówienie nr (...) k. 38

zamówienie klienta nr (...) k. 39

zeznania świadek A. A.(poprzednio B.) k. 154v, 158

W dniu 10.08.2012 r. K. M. P. wystawiła fakturę (...) sp. z o.o. dotyczącą sprzedaży pojazdu (...) za kwotę 88.172 zł.

Dowód: faktura VAT (...) k. 41

W dniu 14.08.2012 r. przez (...) sp. z o.o. wystawiona została faktura VAT dotycząca pojazdu (...)((...)), na kwotę 91.000 zł, jako nabywcę wskazano A. M. (...).

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 40

W dniu 16.08.2012 r. PHU K. L. wystawił nabywcy (...) sp. z o.o. fakturę VAT z tytułu „Prowizja za pośrednictwo sprzedaży (...)” na kwotę 2345 zł. Fakturę podpisał K. S..

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 42

W sierpniu 2012 r. powódka przyszła do prezesa J. A. do gabinetu z prośbą o to, by zapłacić fakturę wystawioną przez K. L. na kwotę 2345 zł. Prezes się nie zgodził, przypomniał o zakazie. Kiedy powódka przyszła w tym celu ponownie, prezes bardzo się zdenerwował i nie zezwolił na zapłatę za fakturę.

W tym okresie M. K. był na 2-tygodniowym urlopie, powódka go zastępowała. Po powrocie z urlopu o przebiegu rozmowy dowiedział się zarówno od J. A., jak i od powódki.

Dowód: częściowo zeznania świadek M. D. k. 135v, 137

częściowo zeznania świadek M. S. k. 135v – 137

zeznania świadka M. K. k. 147, 149

częściowo zeznania świadka T. M. k. 136, 137

częściowo przesłuchanie prezesa zarządu strony pozwanej J. A. k. 154, 155

W dniu 16.08.2012 r. strona pozwana otrzymała od K. L. kwotę 36.655,00 zł tytułem „częściowa zapłata faktury nr (...) pomniejszona o f. nr (...) na kwotę 2.345,00”.

W dniu 17.08.20012 r. strona pozwana otrzymała przelewem kwotę 52.000 zł od G. B. z tytułu umowy kredytu zawartej przez ten bank z A. M. (...).

Dowód: potwierdzenie transakcji i przelewu k. 44-45

potwierdzenie transakcji k. 43

przesłuchanie prezesa zarządu strony pozwanej J. A. k. 154, 155

Pismem z dnia 23.08.2012 r. strona pozwana rozwiązała umowę o pracę z powódką z zachowaniem 3-miesięcznego terminu wypowiedzenia, który upływał z dniem 30.11.2012 r. Wskazała, że przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę jest nieosiąganie przez S. S. S. ustanowionych przez K. M. P. standardów w zakresie jakości obsługi klienta skutkujących utratą bonusa jakościowego za II kwartał 2012 r., oraz nieprzestrzeganie wprowadzonego przez Spółkę zakazu współpracy z byłymi autoryzowanymi dealerami K. M. P. przy sprzedaży samochodów marki (...) /dot. Firmy PHU K. L./. Powódka została zwolniona z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia.

Dowód: wypowiedzenie z dnia 23.08.2012 r. k. 19

Stanowisko p.o. kierownika salonu po zwolnieniu powódki powierzono po wręczeniu powódce wypowiedzenia A. B., obecnie A. A., synowej prezesa zarządu, zatrudnionej na stanowisku handlowca na miejsce A. K..

Przed zatrudnieniem u strony pozwanej A. B. nie znała swojego przyszłego męża – syna prezesa zarządu. Zatrudnienie A. B. u strony pozwanej zaproponował M. K., z uwagi na jej trzynastoletnie doświadczenie w branży. Została mu polecona przez pracownika z firmy V.. Po upływie wypowiedzenia umowy powódki, A. B. została kierownikiem salonu.

Dowód: zeznania świadka M. K. k. 147, 149

zeznania świadek A. A. (poprzednio B.) k. 154v, 158

Po wprowadzeniu zakazu sprzedano K. L. samochód testowy, używany (...), nie objęty zakazem, który dotyczył pojazdów nowych.

Dowód: zeznania świadka M. K. k. 147, 149

Od zwolnienia powódki żadna osoba ze strony pozwanej nie współpracuje z K. S. i K. L..

Dowód: zeznania świadka K. S. k. 136v-137

zeznania świadka M. K. k. 147, 149

W ocenie powódki i jej męża W. M., prawdziwą przyczyna zwolnienia powódki była chęć oddania jej miejsca pracy narzeczonej syna prezesa zarządu A. A. (wówczas B.).

Dowód: przesłuchanie powódki k. 153v-155

zeznania świadka W. M. k. 136v-137

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd Rejonowy oparł się na przedstawionych przez strony dowodach z dokumentów i zeznaniach świadków M. K., M. D., M. S., A. A., T. M. i K. S., które wzajemnie się uzupełniały i potwierdzały, a także były logiczne i spójne. Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania Ł. Ł., T. P. i S. P., choć z uwagi na brak wiedzy tych świadków – klientów strony pozwanej i powódki – na temat przyczyn rozwiązania umowy z powódką, zeznania tych świadków miały dla ustalenia stanu faktycznego sprawy ograniczone znaczenie. Zeznania świadek A. K. sąd uznał za wiarygodne w części, nie dając wiary twierdzeniom świadka, ze u strony pozwanej nie było zakazu współpracy z byłymi autoryzowanymi dealerami (...), albowiem zeznania te były sprzeczne z większością zgromadzonego w sprawie i uznanego za wiarygodny materiału dowodowego.

Zeznania obu stron postępowania – powódki A. S. M. i słuchanego za stronę pozwaną prezesa zarządu J. A. - Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne jedynie w zakresie, w jakim znalazły one potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym sprawy, mając na względzie zarówno osobiste zainteresowanie stron w wyniku procesu, jak i duże natężenie wzajemnych negatywnych emocji miedzy stronami. Analiza przesłuchania stron w świetle pozostałego materiału dowodowego sprawy wykazała, ze wyjaśnienia prezesa zarządu strony pozwanej znalazły potwierdzenie w zeznaniach przesłuchanych w sprawie licznych świadków, wyjaśnienia powódki były zaś w znacznej części z zeznaniami tymi sprzeczne.

W rozpoznawanej sprawie powódka nie zgadzała się z otrzymanym wypowiedzeniem umowy o pracę, kwestionując prawdziwość wskazanych w wypowiedzeniu przyczyn. Podnosiła, że dochowywała wszelkich wymaganych standardów obsługi klientów, wskazywała, ze nie była karana, otrzymywała nagrody, a klienci byli z jej obsługi zadowoleni i wielokrotnie wracali celem dokonania dalszych zakupów. Zdecydowanie zaprzeczyła, by obowiązywał u pozwanej zakaz współpracy z K. L., który złamała. Wskazała, że nie zna K. L., nigdy się z nim nie kontaktowała. Rozmawiał z nim tylko M. K.. Przeczyła, by brała udział w jakichkolwiek rozmowach z J. A. na temat zakazu współpracy z K. L.. Zarzucała, że zwolniono ją by zatrudnić na jej miejsce A. A. – narzeczoną, a obecnie żonę syna prezesa zarządu.

Strona pozwana podnosiła, że powódka nie spełniła oczekiwań związanych z zatrudnieniem ją na stanowisku kierowniczym. Wskazała, że fakt nieosiągnięcia bonusa jakościowego z powodu nieosiągnięcia wyników za II kwartał 2012 r. jest bezsporny, bo wynika z pisma K. M. P.. Podkreśliła, że powódka doskonale wiedziała o zakazie współpracy z K. L., a pomimo tego współpracę tę kontynuowała, a następnie domagała się na jego rzecz zapłaty prowizji, przez co ryzykowała utratę umowy dealerskiej przez stronę pozwaną.

Rozważając prawidłowość rozwiązania umowy z powódką przez stronę pozwaną należy na wstępie podkreślić, że rozwiązanie umowy o pracę za uprzednim wypowiedzeniem jest zwykłym ustawowym sposobem rozwiązaniem umowy o pracę i jako takie przysługuje obu stronom bezterminowej umowy o pracę. Uprawnienie to jednak po stronie pozwanej obarczone jest obowiązkiem wskazania na piśmie przyczyn, dla których pracodawca decyduje się na rozwiązanie stosunku pracy z powodem. Przyczyna wypowiedzenia nie musi mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości (wyrok SN z 4.12.97; I PKN 419/97; OSNAPiUS 1998/20/598). Orzecznictwo Sądu Najwyższego ostatnich lat zdecydowanie zmierza w kierunku większej swobody pracodawców przy zwykłym wypowiedzeniu umów o pracę, przy jednoczesnym zdecydowanie rygorystycznym traktowaniu podstaw do rozwiązania umów w trybie dyscyplinarnym. Jednocześnie utrwalone jest stanowisko, zgodnie z którym okoliczność, że przyczyna wypowiedzenia nie musi mieć dużej wagi, nie oznacza przyzwolenia na arbitralne, dowolne i nieuzasadnione lub sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wypowiedzenie umowy o pracę (wyrok SN z dnia 2001.12.06, I PKN 715/00, Pr. Pracy 2002/10/34). Choć wymóg zasadności wypowiedzenia jest istotnym elementem ochrony trwałości stosunku pracy, to oceniając, czy przyczyna wypowiedzenia jest zasadna, trzeba brać pod uwagę nie tylko interes pracownika, ale również zasługujący na ochronę interes pracodawcy, w powiązaniu z celem i istotą stosunku pracy, a w szczególności z określonymi w Kodeksie pracy obowiązkami stron stosunku pracy, a także mieć na uwadze rodzaj pracy, zajmowane przez pracownika stanowisko, powody, dla których zachował się on w określony sposób. Ponadto, skoro rozwiązanie umowy z zachowaniem terminu wypowiedzenia jest zwykłym sposobem rozwiązania stosunku pracy, o zasadności wypowiedzenia nie muszą świadczyć jakieś powody nadzwyczajne, uzasadnioną przyczyną mogą być okoliczności leżące po stronie pracownika, choćby wynikały ze względów obiektywnych i nie były przez niego zawinione (por. wyroki SN: z dnia 6 grudnia 2001 r., I PKN 715/00, Pr. Pracy 2002, nr 10, poz. 34; z dnia 6 stycznia 2009 r., II PK 108/08, LEX nr 738347).

W zakresie oceny zasadności wypowiedzenia częściową aktualność zachowuje też uchwała pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN z dnia 27 czerwca 1985 r., III PZP 10/85, OSNCP 1985, nr 11, poz. 164, w sprawie wytycznych dotyczących wykładni art. 45 k.p. i praktyki sądowej stosowania tego przepisu w zakresie zasadności wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Dotyczy to m.in. tezy, że w stosunku do pracowników na stanowiskach kierowniczych i samodzielnych należy stosować ostrzejsze kryteria oceny przyczyn uzasadniających wypowiedzenie.

Pracodawca jest obowiązany udowodnić zasadność wypowiedzenia, przy czym może to czynić tylko w oparciu o tę przyczynę, którą wskazał w wypowiedzeniu (wyrok SN z dnia 19 lutego 1999 r., I PKN 571/98, OSNAPiUS 2000, z. 7, poz. 266). Tak wskazana przyczyna podlega kontroli Sądu z punktu widzenia jej konkretności i rzeczywistości. Podanie w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyny pozornej (nierzeczywistej, nieprawdziwej) jest równoznaczne z brakiem wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie w pojęciu art. 30 § 4 KP. Wymóg skonkretyzowania przyczyny nie oznacza istnienia po stronie pracodawcy obowiązku wyczerpującego powołania wszystkich faktów i zdarzeń, które stały się podstawą podjęcia przez pracodawcę decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy. Konkretność przyczyny nie polega na jej opisaniu w sposób szczegółowy. Chodzi o precyzyjne wskazanie co jest przyczyną wypowiedzenia, ponieważ w przypadku ewentualnej kontroli sądowej ta właśnie skonkretyzowana przyczyna będzie podstawą dla oceny, czy wypowiedzenie (w okolicznościach danej sprawy) było uzasadnione. Natomiast stopień uszczegółowienia stawianych pracownikowi zarzutów będzie już zależał od tego, jaka przyczyna została pracownikowi podana i jakie są uwarunkowania konkretnego przypadku” (por. wyrok SN z dnia 19 lutego 2009 r., II PK 156/08).

Jeśli nie wszystkie przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę okażą się prawdziwe i uzasadnione, nie oznacza to, że zwolnienie było bezprawne. Wystarczy, że jedna z nich była zasadna - stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 11 lutego 2005 r. (I PK 178/04).

Podstawą roszczenia powódki o zapłatę odszkodowania jest przepis art. 45 § 1 k.p., zgodnie z brzmieniem którego, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

W ocenie Sądu Rejonowego strona pozwana poprzez zaoferowane dowody wykazała w toku niniejszego postępowania, że wypowiedzenie powódce umowy o pracę zostało dokonane zgodnie z przepisami, a wskazana w jego treści przyczyna w postaci nieprzestrzegania wprowadzonego przez pozwaną zakazu współpracy z K. L. była rzeczywista, konkretna i usprawiedliwiała rozwiązanie umowy o pracę z powódką za wypowiedzeniem. Wbrew zarzutom powódki, uzasadnieniu wypowiedzenia nie sposób skutecznie postawić zarzutu niekonkretności i pozorności, przeprowadzone przez Sąd I instancji dowody wskazują bowiem zdaniem Sądu Rejonowego niewątpliwie, że nie było innej przyczyny wypowiedzenia powódce umowy o pracę niż przyczyna wskazana w wypowiedzeniu, a ponadto że przyczyna ta znajdowała oparcie w okolicznościach faktycznych sprawy.

Zgromadzony materiał dowodowy zdecydowanie potwierdził, że powódka i jej podwładna A. K. od dłuższego czasu współpracowały z K. L. i jego pracownikiem K. S.. Jak zeznała A. K.K. L. dzwonił do powódki lub A. K. i informował, że przyjdzie klient po konkretny samochód. Współpraca z (...) odbywała się głównie za pośrednictwem pracownika K. L.- K. S.. Za pośrednictwo w sprzedaży pojazdów uzgodniona była prowizja w stałej procentowej wysokości, którą naliczał i wskazywał na fakturach K. S.. Po utracie przez PHU K. L.statusu autoryzowanego dealera (...) w lutym/marcu 2012 r., sprzedano we współpracy z K. L. dwa pojazdy. Jak wynika z zeznań M. K., M. D., M. S. i J. A., w maju 2012 r. pracownicy strony pozwanej zostali poinformowani najpierw przez opiekuna regionalnego z ramienia K. M. P. M. K., a następnie przez prezesa zarządu pozwanej J. A., o wprowadzonym przez K. M. P. zakazie współpracy pozwanej z wszystkimi byłymi autoryzowanymi dealerami marki (...). Świadkiem poinformowania o tym fakcie powódki przez M. K. był M. K.. Świadkowie potwierdzili, że w maju 2012 r. prezes strony pozwanej po raz ostatni zgodził się uregulować fakturę wystawioną przez K. L. (po korekcie) i informował powódkę i innych pracowników o istnieniu zakazu. Wcześniej o zakazie powódka była poinformowana przez opiekuna regionalnego M. K.. Powódka sama przyznała, że wiedziała o tym, że prezes nie chciał zapłacić za fakturę z maja 2012 r. (wystawioną pierwotnie na 9000 zł), i że przy niej M. K. rozmawiał w tej sprawie, musiała zatem zdaniem Sądu wiedzieć, z jakiej przyczyny prezes odmawia zapłaty. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, powódka po maju 2012 r. kontynuowała współpracę z PHU K. L. i w dniu 9.08.2012 r. złożyła zamówienie nr (...) na pojazd (...), jako dostawcę i jako zamawiającego wskazała w zamówieniu (...) sp. z o.o. we W.. Zrobiła to w obecności A. A. (B.). Na zamówieniu klienta nr (...) z tego samego dnia i dotyczącego tego samego pojazdu, które zostało przez powódkę podpisane, wpisano ponadto ręcznie (...). K. M. P. sprzedała stronie pozwanej (...) za kwotę 88.172 zł. W dniu 14.08.2012 r. przez (...) sp. z o.o. wystawiona została faktura VAT dotycząca pojazdu(...)((...)), na kwotę 91.000 zł, jako nabywcę wskazano A. M. (...). W dniu 16.08.2012 r. K. S. w imieniu PHU K. L. wystawił nabywcy (...) sp. z o.o. fakturę VAT z tytułu „Prowizja za pośrednictwo sprzedaży (...) na kwotę 2345 zł. Jak wynika ze zgodnych zeznań prezesa strony pozwanej i świadków M. D., M. S. i M. K., powódka prosiła prezesa strony pozwanej o zapłatę prowizji na rzecz K. L., przez co doszło między powódka a prezesem do różnicy zdań. Przy drugiej rozmowie na temat faktury prezes się zdenerwował. Ostatecznie za zakup pojazdu zapłacił częściowo wskazany na fakturze A. M., uzyskując na ten cel kredyt w G. B., zaś częściowo K. L., który potrącił sobie kwotę niezapłaconej prowizji, przez co strona pozwana do dzisiejszego dnia nie uzyskała pełnej kwoty tytułem zapłaty. W świetle spójnych zeznań świadków, Sąd Rejonowy nie dał wiary powódce, że nigdy nie rozmawiała z K. L. (nie potwierdziła tej okoliczności nawet świadek A. K.), że nie słyszała o żadnym zakazie współpracy, nie uczestniczyła w rozmowach z prezesem, w czasie których informował on ją o zakazie współpracy ani nie przychodziła do gabinetu prezesa z prośbą o zapłatę faktury wystawionej przez PHU K. L.(tym okolicznościom zaprzeczyli bowiem zgodnie M. K., M. D., M. S. i J. A., a pośrednio także T. M.). Nie sposób również przyjąć, by przy sprzedaży pojazdu (...) powódka wykonywała polecenia M. K., skoro jedyną osobą, jaka kontaktowała się z pracownikiem K. L. K. S. była – jak zeznał ten świadek – powódka. Ponadto zamówienie (...) (k. 38) zostało – co wynika z nie zakwestionowanych w tym zakresie przez powódkę zeznań A. A. – sporządzone przez powódkę i podpisane przez A. A. na polecenie powódki, zaś dotyczące tego samego pojazdu zamówienie nr (...) (k. 39) zostało tego samego dnia sporządzone i podpisane przez powódkę. Na obu zamówieniach znajdują się ponadto nieczytelne podpisy w miejscu „podpis klienta” i ‘”kupujący”, powódka nie twierdziła jednak ani nie wykazywała, by były to podpisy któregoś z jej przełożonych (podpisy są nieczytelne, żaden ze świadków nie potwierdził, by je złożył, zaś strona pozwana zaprzeczyła w szczególności, by były to podpisy M. K.). Na marginesie należy ponadto wskazać, że gdyby nawet do takiej akceptacji zamówienia przez przełożonego powódki doszło, to z treści zamówień nie wynika, że mają one jakikolwiek związek z działalnością PHU K. L., strona pozwana jest bowiem wskazana na zamównieniu i jako dostawca i jako zamawiający. Jedynie dopisek (...) wskazuje na osobę K. S., nie wiadomo jednak, kiedy został sporządzony, ponadto zaś z K. S. kontaktowała się ze strony pozwanej wyłącznie powódka.

Materiał dowodowy potwierdził zatem, że powódka kontaktowała się z K. S. celem współpracy z PHU K. L., za którą to współpracę K. L. pobierał od pozwanej prowizję za pośrednictwo w sprzedaży konkretnych pojazdów, że w sierpniu 2012 r. powódka złożyła zamówienie dotyczące sprzedaży pojazdu, za którą następnie K. L. wystawił fakturę za pośrednictwo, a także domagała się od prezesa zapłaty za tą fakturę, a przy tym od maja 2012 r. wiedziała i od prezesa strony pozwanej i od M. K. o zakazie współpracy z byłymi autoryzowanymi dealerami K. M. P.. W żadnym zakresie nie potwierdził zaś tez powódki, jakoby zamówiła pojazd na polecenie M. K., nie kontaktowała się nigdy z K. L., nie słyszała o zakazie współpracy i nigdy nie prowadziła z prezesem rozmów na temat zakazu i zapłaty za fakturę wystawioną przez K. L..

Określona przez stronę pozwaną jako „nieprzestrzeganie wprowadzonego przez Spółkę zakazu współpracy z byłymi autoryzowanymi dealerami K. M. P. przy sprzedaży samochodów marki (...) /dot. Firmy PHU K. L./” przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę była zatem konkretna, prawdziwa i w ocenie Sądu uzasadniała rozwiązanie umowy z osobą na stanowisku kierowniczym. Kierownik salonu nie może bowiem narażać pracodawcy swoim działaniem na utratę autoryzacji, współpraca z byłym dealerem mogła zaś skutkować rozwiązaniem przez K. M. P. umowy dealerskej ze stroną pozwaną.

Strona pozwana nie wykazała, by rzeczywistą współprzyczyną uzasadniającą rozwiązanie umowy o pracę z powódką było nieosiąganie przez S. S. S. ustanowionych przez K. M. P. standardów w zakresie jakości obsługi klienta skutkujących utratą bonusa jakościowego za II kwartał 2012 r. Z przedłożonych przez stronę pozwaną dokumentów ani zeznań świadków nie wynika, by powódka lub jej podwładni łamali standardy obsługi wymagane przez (...). Powódka przedstawiła zaś zestawienie za 3 ostatnie miesiące pracy, z której wynika, że zadowolenie klientów z obsługi przez Salon było bardzo duże. Potwierdzili tę okoliczność również świadkowie Ł. Ł. oraz S. i T. P. - klienci Salonu, choć Sąd miał na uwadze, że wiedza świadków na temat pracy powódki była fragmentaryczna i oparta tylko na ich osobistych doświadczeniach. Strona pozwana nie wykazała, by przyczyną utraty bonusa były okoliczności leżące po stronie powódki i kierowanego przez nią Salonu – przy przyznawaniu bonusa brano pod uwagę również wyniki pracy Serwisu, na które powódka nie miała żadnego wpływu. Jeśli zaś przyczyną nieprzyznania bonusa był brak dostatecznej ilości ankiet, uniemożliwiający dokonanie oceny pracy Salonu, to zdaniem Sądu nie sposób przyjąć, że Salon kierowany przez powódkę „nie osiągał ustanowionych przez K. M. P. standardów w zakresie jakości obsługi klienta” – jak wskazano w wypowiedzeniu. Ponadto strona pozwana nie wykazała, by powódka była poinformowana, że aby uzyskać bonus, Salon musi w ciągu 3 miesięcy nakłonić min. 15 klientów do wypełnienia ankiety (a ponadto uzyskać w ankietach dobry wynik). Z pisma K. M. P. wynika, że „pracownicy (...) w badaniu DCSI nie osiągnęli wyniku powyżej średniej europejskiej dla sprzedaży i serwisu”, nie wynika jednak z niego, że nie zostały przez powódkę i jej salon dochowane standardy obsługi klienta, co stanowiło wskazaną przez stronę pozwana współprzyczynę wypowiedzenia.

Jak wyżej wskazano, nawet jeśli nie wszystkie przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę okażą się prawdziwe i uzasadnione, nie oznacza to, że zwolnienie było bezprawne, wystarczy bowiem, że jednak z przyczyn była zasadna (SN w wyroku z 11 lutego 2005 r., I PK 178/04). Pomimo zatem, że strona pozwana nie wykazała, że rzeczywistą i uzasadnioną współrzyczynę wypowiedzenia stanowiło nieosiąganie przez Salon standardów jakości obsługi klienta, wobec prawidłowego wskazania drugiej z przyczyn, wypowiedzenie należało uznać za zgodne z prawem i uzasadnione.

Zdaniem Sądu Rejonowego materiał dowodowy nie potwierdził również zeznań powódki i jej męża, jakoby rzeczywistą przyczyną zwolnienia powódki była chęć powierzenia jej stanowiska nowozatrudnionej przez pozwanego A. B. (obecnie A.), obecnej żony syna prezesa zarządu. Jak wynika z zeznań świadków A. A. i M. K., A. A. została polecona M. K., poszukującemu nowego pracownika na miejsce A. K., przez pracownika innej firmy. Została zatrudniona z uwagi na trzynastoletnie doświadczenie w branży w charakterze sprzedawcy od 2.08.2012 r., nie znała wówczas swojego przyszłego męża. Po wręczeniu powódce wypowiedzenia, powierzono jej obowiązki kierownika salonu, a ponieważ sprawdziła się na tym stanowisku, po rozwiązaniu umowy z powódką została kierownikiem salonu. W świetle materiału dowodowego potwierdzającego prawdziwość przyczyny wypowiedzenia polegającej na współpracy powódki z firmą K. L., nie sposób przyjąć, by rzeczywistą przyczyną zwolnienia powódki była chęć powierzenia jej stanowiska A. A..

Z uwagi na powyższe Sąd Rejonowy w punkcie I wyroku powództwo oddalił.

Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W punkcie II wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 11 ust.1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu , Sąd zasądził od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 77 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (60 zł tytułem kosztów zastępstwa i 17 zł tytułem zwrotu kosztów opłaty skarbowej).

W pkt III sentencji wyroku nieuiszczonymi kosztami sądowymi Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. obciążył Skarb Państwa, mając na uwadze, że zgodnie z dyspozycją art. 98 k.p.c. nie ma podstaw do obciążenia nieuiszczonymi kosztami sądowymi strony wygrywającej sprawę – w niniejszej sprawie strony pozwanej - zaś powódka, która sprawę przegrała, była zwolniona od kosztów sądowych z mocy ustawy.