Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód E. S. pozwem z dnia 24 maja 2017r. domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 12124,93 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 listopada 2016r. do dnia zapłaty (tj. po upływie 30 dni od zgłoszenia pozwanemu szkody). Nadto wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu żądania powód podał, że w dniu 26 listopada 2015r. miał miejsce wypadek komunikacyjny, w następstwie którego doznał obrażeń ciała. Sprawca wypadku był objęty ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przez pozwanego. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany uznał swoją odpowiedzialność za szkodę i wypłacił powodowi kwotę 800,00 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 30,00 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów związanych z leczeniem, następnie kwotę 51,12 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych. Pozwany odmówił zapłaty kosztów leczenia co do kwoty 124,93 zł. W ocenie powoda biorąc pod uwagę całokształt okoliczności sprawy powyższe wypłacone kwoty mają charakter co najwyżej symboliczny, są stanowczo za niskie w stosunku do doznanych urazów i ich następstw. W tej sytuacji żądana dalsza kwota tytułem zadośćuczynienia jest utrzymana w rozsądnych granicach i stanowi odpowiednią sumę w rozumieniu art. 445 §1 k.c. a także uzasadnioną w świetle zakresu doznanej krzywdy. W dalszym toku procesu w związku z wydanymi opiniami biegłych sądowych powód w piśmie procesowym z dnia 10 czerwca 2019r. zmienił powództwo w ten sposób, że zamiast pierwotnie dochodzonej kwoty 12125,00 zł z odsetkami wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 17125,00 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi dla kwoty 12125,00 zł od dnia 7 listopada 2016r. i dla kwoty 5000,00 zł od dnia rozszerzenia powództwa.

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu stanowiska pozwany przyjął co do zasady swoją odpowiedzialność za skutki wypadku. Podnosił jednakże, że w jego ocenie mając na względzie skalę doznanych przez powoda urazów, wypłacona kwota zadośćuczynienia jest odpowiednia. Żądana przez powoda kwota zadośćuczynienia jest zdaniem pozwanego zawyżona i nieuzasadniona. Pozwany zakwestionował również roszczenie powoda w zakresie odsetek, podnosząc, iż wymagalność roszczenia o odsetki powstaje z chwilą wyrokowania, stąd w przypadku uwzględnienia powództwa winny być one naliczane od daty wydania wyroku.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 26 listopada 2015r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w którym poszkodowany został powód E. S.. Sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych OC u pozwanego.

Dowód: częściowo zeznania powoda E. S. /k. 56 akt/.

Początkowo po wypadku powód nie odczuwał żadnych dolegliwości. Dopiero później zaczął źle się czuć i został zawieziony przez syna na Szpitalny Oddział Ratunkowy Szpitala (...) w B.. U powoda rozpoznano stłuczenie głowy bez utraty przytomności, skręcenie odcinka szyjnego kręgosłupa. Powód zgłaszał silne bóle kręgosłupa szyjnego i klatki piersiowej. W dniu wypadku został wypisany z zaleceniem noszenia kołnierza ortopedycznego i kontroli w razie nasilenia dolegliwości. Dalsze leczenie kontynuował u lekarza Podstawowej (...) (jedna wizyta w 2015r. – 4 grudnia, kilka wizyt w 2016r.), Poradni Chirurgicznej (jedna wizyta w 2015r., kilka wizyt 2016r.), Poradni Neurologicznej (dwie wizyty w 2015r., jedna wizyta w 2016r. – 10 marca, jedna wizyta w 2018r.). Powód chodził w kołnierzu ortopedycznym przez okres dwóch tygodni. Stosował maści przeciwbólowe. Uczęszczał na zabiegi rehabilitacyjne w ilości około 15 zabiegów. Powód do chwili obecnej leczy się z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego. Do chwili obecnej odczuwa „chrupanie” w odcinku szyjnym kręgosłupa. Od czasu do czasu odczuwa dolegliwości bólowe.

Dowód: karta informacyjna z Izby Przyjęć Szpitala (...) w C. /k. 8 akt/, Historia choroby powoda /k. 9-27 akt/, opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii lek. med. J. O.- dokumentacja lekarska /k. 69-71 akt/, częściowo zeznania powoda E. S. /k. 56 akt/.

Powód doznając w wypadku z dnia 26 listopada 2015r. skrętnego urazu kręgosłupa szyjnego z istniejącymi zespołami korzonkowymi w tym miejscu spowodowały one długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5 % z pozycji 94a na podstawie rozporządzenia ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r. Udokumentowane obrażenia głowy oraz powłok czaszki wystąpiły bez zmian kostno-mózgowych oraz bez objawów wstrząśnienia mózgu dlatego z tego powodu u powoda nie wystąpił uszczerbek. Natomiast udokumentowany uraz skrętny kręgosłupa szyjnego przebiegający bez objawów ubytkowych, a wystąpienie w wyniku tego urazu zespołu bólowego dający w efekcie niewielkie ograniczenie ruchomości. Stwierdzane objawy nie wpływają w istotny sposób na ograniczenie sprawności statyczno-dynamicznej narządu ruchu. Rokowanie w tym przypadku na przyszłość z powodów ortopedycznych jest dobre.

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii lek. med. J. M. /k. 94-97 akt/.

W wyniku wypadku z dnia 26 listopada 2015r. pod względem neurologicznym powód doznał niewielkiego urazu kręgosłupa w odcinku szyjnym, który skutkuje trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 2% z pozycji 95a – urazowe zespoły korzeniowe (bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane w odcinku szyjnym). Urazy polegały na powierzchownym stłuczeniu powłok czaszki (bez zmian kostno-mózgowych i wstrząśnienia mózgu) oraz niewielkiego stopnia skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa, bez objawów ubytkowych ze strony układu nerwowego w postaci zespołu bólowego z niewielkim ograniczeniem ruchomości. Powyższe objawy nie wpływały w istotny sposób na ograniczenie sprawności statyczno-ruchowej narządu. Rokowanie co do stanu zdrowia na przyszłość pod względem neurologicznym jest dobre, może okresowo przy większym wysiłku odczuwać bóle, jednakże bez istotnej dysfunkcji uszkodzonych części ciała.

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii lek. med. J. O. /k. 73 akt/.

Po wypadku powód otrzymał w dniu 8 stycznia 2016r. skierowanie do psychologa. Pierwsza konsultacja psychologiczna miała miejsce w dniu 21 marca 2016r. Rozpoznano wówczas u powoda zespół stresu pourazowego i uznano konieczność psychoterapii w okresie prawdopodobnie od kilku miesięcy do kliku lat. Brak jakiejkolwiek dokumentacji dotyczącej psychoterapii po 21 marca 2016r. Powyższa konsultacja zawiera wiele nieścisłości np. psycholog pisze o obserwacji w szpitalu w B., która nigdy nie miała miejsca. Aktualnie nie ma podstaw do rozpoznawania u powoda zespołu stresu pourazowego – powód podaje jedynie lęk przed prowadzeniem samochodu na dłuższych dystansach, drażliwość, okresowe zaburzenia snu, ma silne poczucie krzywdy, jest nastawiony roszczeniowo. Występują u niego zmiany miażdżycowe naczyń- zarówno mózgowych (tętnice szyjne i kręgowe) jak i wieńcowych oraz aorcie brzusznej i tętnic biodrowych, stan psychiczny wskazuje na zmiany organiczne w Ośrodkowym Układzie Nerwowym, stąd konieczna jest diagnostyka psychologiczna w tym kierunku. U powoda stwierdza się zaburzenia adaptacyjne, które według rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu odpowiadają (w zast.) poz. 10p a i w tym przypadku powodują 3% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Powód po wypadku zmienił się. Jest zestresowany, wszystko go denerwuje. Cierpi na tym pożycie małżeńskie i stosunki rodzinne. Stał się mniej towarzyski. Ma problemy z koncentracją. Cierpi na bezsenność. Obawia się jeździć samochodem. Jeździ tylko na krótkich dystansach. W dalszym ciągu odczuwa lęk, kiedy przejeżdża obok miejsca, gdzie doszło do wypadku. Po wypadku powód mógł liczyć na pomoc i wsparcie rodziny.

Dowód: konsultacja psychologiczna /k. 28 akt/, opinia sądowo -psychiatryczna specjalisty psychiatry E. K. /k. 115-119 akt/, częściowo zeznania powoda E. S. /k. 56 akt/, zeznania świadka J. S. /k. 55 akt/.

W związku ze zgłoszeniem szkody pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. przyznał i wypłacił powodowi kwotę 800 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Dowód: częściowo zeznania powoda E. S. /k. 56 akt/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dowodów z dokumentów, uznając je w całości za wiarygodne, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich wiarygodności, ani rzetelności sporządzenia. Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd oparł się również na zeznaniach świadka J. S., uznając je w całości za wiarygodne, albowiem były one spójne, logiczne i korespondujące z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Sąd oparł się przy ustaleniach faktycznych także częściowo na zeznaniach powoda E. S., uznając je za wiarygodne w zakresie w jakim pozostawały zbieżne z pozostałym materiałem dowodowym co do okoliczności dotyczących skutków wypadku. Sąd nie uznał za wiarygodne zeznań powoda w zakresie, w jakim twierdził, iż odbył on czterokrotnie wizyty u psychologa i w dalszym ciągu leczy się psychiatrycznie, ponieważ okoliczności te nie znalazły potwierdzenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym, nie została przedstawiona dokumentacja w tym zakresie.

W kwestii ustalenia konsekwencji wypadku, w którym uczestniczył powód, Sąd oparł się na opiniach biegłych z zakresu ortopedii, neurologii i psychiatrii, wykonanych w ocenie Sądu w sposób fachowy i merytoryczny w oparciu o akta sprawy, z wykorzystaniem i po szczegółowej analizie zgromadzonej dokumentacji medycznej powoda oraz w oparciu o osobiste badanie powoda. Opinie cechują się rzetelnością i fachowością oraz logicznością i jasnością wniosków, które zostały uzasadnione przez biegłych w sposób prawidłowy i przekonujący. Brak jest przy tym podstaw do kwestionowania kompetencji biegłych do sporządzenia tego rodzaju opinii. Sąd w całości podzielił wnioski wynikające z opinii biegłych. Żadna ze stron nie zakwestionowała opinii biegłych i nie wnosiła o ich uzupełnienie. Opinie biegłych sądowych stanowiły podstawę merytoryczną wydanego orzeczenia.

Sąd Rejonowy zważył co następuje.

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

W przedmiotowym postępowaniu okoliczności zaistnienia wypadku z dnia 26 listopada 2015r., jak i zakres obrażeń, jakie odniósł powód na skutek tego wypadku nie były sporne. Bezsporny był także fakt, iż sprawca wypadku był ubezpieczony od odpowiedzialności w zakresie OC u pozwanego, a zatem także fakt, że pozwany odpowiadał za skutki wypadku w myśl art. 822 i następne kodeksu cywilnego. Pozwany zakład ubezpieczeń przyjął co do zasady swoją nieodpowiedzialność za zaistniałe zdarzenie i wypłacił już na rzecz powoda E. S. kwotę 800,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną przez niego krzywdę.

Element sporny postępowania sprowadzał się do oceny zasadności zasądzenia na rzecz powoda zadośćuczynienia w kwocie przez niego żądanej w związku z konsekwencjami wyżej wymienionego wypadku.

Prawną podstawę zasądzenia zadośćuczynienia i odszkodowania w przedmiotowej sprawie stanowią przepisy art. 444 § 1 k.c. i art. 445 § 1 k.c.

Stosownie do treści przepisu art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Natomiast w myśl przepisu art. 445 § 1 k.c. w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zgodnie z art. 445 § 1 k.c. zadośćuczynienie winno być „odpowiednie”. Użycie w przepisie pojęcia o niedookreślonym charakterze powoduje, iż przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, jako „odpowiedniego”, Sąd korzysta z daleko idącej swobody.

Skutkiem zdarzenia z dnia 26 listopada 2015r. było powstanie szkody niemajątkowej przejawiającej się w cierpieniach fizycznych i psychicznych doznawanych przez powoda E. S..

Sąd Rejonowy w pełni podziela utrwalone stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 28 września 2001r. (sygn. III CKN 427/00, LEX nr 52766), że zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny. W związku z powyższym jego wysokość ma przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość, a jednocześnie nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy. Pojęcie krzywdy mieści wszelkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zarówno w sferze cierpień fizycznych jak i psychicznych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2000r., sygn. II CKN 1119/98, LEX nr 50884).

Zgodnie z ugruntowanym w piśmiennictwie i orzecznictwie poglądem ze względu na niewymierny charakter krzywdy, oceniając jej rozmiar, należy wziąć pod uwagę całokształt okoliczności sprawy, w tym: czas trwania i stopień intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalność skutków urazu (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, wiek poszkodowanego, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową, postawę sprawcy i inne czynniki podobnej natury (wyrok Sądu Najwyższego z 18 kwietnia 2002r., sygn. II CKN 605/00, LEX nr 484718).

Odpowiedniość kwoty zadośćuczynienia, o której stanowi art. 445 § 1 k.c., ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie być źródłem wzbogacenia (wyrok Sądu Najwyższego z 29 lutego 2000r., sygn. III CKN 582/98, LEX nr 52776).

W ocenie Sądu w świetle okoliczności przedmiotowej sprawy uznać należało, że dochodzona pozwem kwota jest kwotą zawyżoną. W tym względzie Sąd miał na uwadze rozmiar doznanych przez powoda cierpień – tak fizycznych jak psychicznych - stanowiących następstwo wypadku komunikacyjnego. Jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego powód w związku z wypadkiem komunikacyjnym doznał obrażeń ciała w postaci stłuczenia głowy bez utraty przytomności, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa. Poza jednodniowym pobytem na Szpitalnym Oddziale Ratunkowym powód nie wymagał dalszej hospitalizacji. Następnie podjął leczenie u lekarza POZ oraz u neurologa i ortopedy, które, jak wynika z przedłożonej dokumentacji nie było systematyczne. Proces leczenia wiązał się u powoda z koniecznością noszenia przez krótki okres czasu kołnierza ortopedycznego i odczuwaniem dolegliwości bólowych. Ponadto powód korzystał z zabiegów rehabilitacyjnych. Doznane przez powoda urazy, jak wynika z opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii i ortopedii miały charakter powierzchowny oraz niewielkiego stopnia skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa bez objawów ubytkowych ze strony układu nerwowego w postaci zespołu bólowego z niewielkim ograniczeniem ruchomości. Doznane urazy skutkowały u powoda wystąpieniem długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5 % z pozycji 94a na podstawie rozporządzenia ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r. dotyczącym skrętnego urazu kręgosłupa szyjnego z istniejącymi zespołami korzonkowymi oraz trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 2% z pozycji 95a ww. rozporządzenia pod względem neurologicznym dotyczącym niewielkiego urazu kręgosłupa w odcinku szyjnym. Rokowania co do stanu zdrowia powoda na przyszłość są dobre. Powód może odczuwać dolegliwości bólowe przy większym wysiłku, jednakże bez istotnej dysfunkcji uszkodzonych części ciała.

Cierpieniom o charakterze fizycznym towarzyszą też cierpienia psychiczne. Każdy wypadek komunikacyjny jest niewątpliwie dużym przeżyciem psychicznym łączącym się z ogromnym stresem. W związku z wypadkiem powód trzymał skierowanie do poradni psychologicznej. Jednakże poza jednorazową konsultacją w dniu 21 marca 2016r., podczas której rozpoznano u powoda zespół stresu pourazowego i uznano konieczność psychoterapii w okresie prawdopodobnie od kilku miesięcy do kliku lat, brak jest jakiejkolwiek dalszej dokumentacji dotyczącej psychoterapii. Ponadto powyższa konsultacja, jak wynika z opinii biegłego sądowego z zakresu psychiatrii, zawiera wiele nieścisłości. Obecnie jak wynika z opinii biegłego sądowego z zakresu psychiatrii brak jest podstaw do rozpoznawania u powoda zespołu stresu pourazowego. Biegły stwierdził u powoda zaburzenia adaptacyjne, które według rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu odpowiadają (w zast.) poz. 10p a i w tym przypadku powodują 3% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Wypadek wpłynął na sferę psychiczną powoda, zmienił jego życie. Powód w dalszym ciągu odczuwa lęk przed jazdą samochodem przy dłuższych dystansach. Stał się nerwowy i zestresowany, co negatywnie wpływa na jego pozycie małżeńskie i relacje rodzinne oraz towarzyskie.

Mając na względzie całokształt okoliczności sprawy, Sąd uznał, że kwota 5050,00 zł jest kwotą odpowiednią tytułem należnego powodowi zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Kwota ta stanowi dla powoda wymierną wielkość i realizuje wszelkie warunki kompensacji krzywdy, rekompensując jego przeżyte cierpienia i dolegliwości związane z procesem leczenia oraz związane z doznanymi obrażeniami, a jednocześnie odpowiada aktualnej stopie życiowej społeczeństwa, nie prowadząc przy tym do bezpodstawnego jego wzbogacenia. Skoro powodowi wypłacono 800,00 zł to uzasadnionym jest obecnie zasądzenie kwoty 4250,00 zł, oddalając powództwo w pozostałym zakresie. Podstawę rozstrzygnięcia stanowił art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając.