Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1770/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia Sądu Okręgowego Magdalena Balion - Hajduk

Leszek Dąbek

Marcin Rak

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2021r. w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Bank (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko M. G.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego wZ.

z dnia 21 października 2019 r., sygn. akt VIII C 647/19

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2 w ten sposób, że zasadza od pozwanego na rzecz powódki 1146,59zł (jeden tysiąc sto czterdzieści sześć złotych i pięćdziesiąt dziewięć groszy);

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki 193 (sto dziewięćdziesiąt trzy) złote tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Marcin Rak SSO Magdalena Balion - Hajduk SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 1770/19

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem zaocznym z 21 października 2019r. Sąd Rejonowy w Z. zasądził od pozwanego M. G. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej w W. 32 505,87zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, nie wyższych niż odsetki maksymalne od kwoty 29 267,86zł od 14 lutego 2019r., oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz orzekł o kosztach procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że 6 kwietnia 2016 roku pozwany M. G. zawarł z Bankiem (...) S.A. w W. umowę pożyczki gotówkowej nr (...), na podstawie której otrzymał kredyt w wysokości 30 000 złotych i zobowiązał się do jego spłaty w 84 miesięcznych ratach, pierwsza płatna do 6 kwietnia 2016 roku, zaś ostania do 10 kwietnia 2023 roku. Oprocentowanie pożyczki było stałe i wynosiło 8,990%. Prowizję od udzielonej pożyczki ustalono na kwotę 4 197 złotych, zaś odsetki od roszczenia przeterminowanego ustalono na podstawie cennika „pożyczka gotówkowa, opłaty i prowizje” – ustalono na 10% w skali roku. Umowę pożyczki zawarto w ramach prowadzonego w powodowym banku rachunku bankowego pozwanego.

Ostatnią regularną wpłatę pozwany uiścił na poczet zaciągniętej pożyczki w dniu 10 lutego 2017 roku. Kolejne raty, uiszczane w okresie od 10 marca 2017 roku do 10 sierpnia 2017 roku były nieregularne i uiszczane w niepełnej wysokości.

Pismem z 2 listopada 2017 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 1 122,39 złotych tytułem zaległej należności głównej wraz z odsetkami, w terminie 14 dni pod rygorem wypowiedzenia zawartej umowy. Następnie pismem z 14 grudnia 2017 roku wypowiedział pozwanemu zawartą umowę z zachowaniem 30-dniowego terminu od daty doręczenia wypowiedzenia oraz wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 30 250 złotych, w tym 2 263,63 złotych tytułem roszczenia przeterminowanego.

Dnia 14 lutego 2019 roku powód wystawił przeciwko pozwanemu wyciąg z ksiąg rachunkowych banku na łączną kwotę 33 652,46 złotych, w tym 29 267,86 złotych tytułem roszczenia głównego, 1 365,87 złotych tytułem odsetek umownych naliczonych od kapitału głównego za okres od 10 sierpnia 2017 roku do 5 lutego 2018 roku, a także 3 018,74 złotych tytułem odsetek przeterminowanych naliczonych za okres od 11 września 2017 roku do 13 lutego 2019 roku.

Sąd Rejonowy w oparciu o art. 720 § 1 k.c. oraz art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. stwierdził, że strona powodowa należycie wykazała okoliczność zawarcia umowy pożyczki.

Z treści załączonych do pozwu dokumentów (umowa pożyczki, harmonogram spłaty pożyczki, zestawienie transakcji na rachunku, wyciąg z ksiąg rachunkowych banku), jednoznacznie wynikała wysokość dochodzonego roszczenia – w zakresie kwoty 32 505,87 złotych. Strona powodowa wykazała ile rat i w jakich wysokość pozwany spłacił (por. zestawienie transakcji na rachunku). Pozwana natomiast nie wykazał, ażeby spłacił pożyczkę w większym rozmiarze niż wynikający z żądania pozwu.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia w przedmiocie żądania odsetkowego stanowiły przepisy art. 481 § 1 i 2 1 k.c.

Sąd I instancji oddalił powództwo co do kwoty 1 146,59 złotych, stanowiących skapitalizowane odsetki umowne za okres od 10 września 2017 roku do 5 lutego 2018 roku bowiem obok odsetek umownych naliczonych za okres zamknięty od 10 sierpnia 2017 roku do 5 lutego 2018 roku, powód naliczał nadto odsetki od roszczenia przeterminowanego za okres zamknięty od 11 września 2017 roku do 13 lutego 2019 roku. Uprawnienie pożyczkodawcy do żądania zarówno odsetek za korzystanie z kapitału, jak i odsetek za opóźnienie nie wynikało z łączącej strony umowy rachunków bankowych, karty debetowej z dnia 21 października 2013 roku oraz z umowy pożyczki nr (...) z dnia 6 kwietnia 2016 roku.

Powód w apelacji dotyczącej rozstrzygnięcia oddalającego powództwo w części zarzucił naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez brak dokonania wszechstronnej oceny materiału dowodowego polegający na jego wybiórczej ocenie, w wyniku czego błędnie został ustalony stan faktyczny skutkujący oddaleniem powództwa i wniósł o zmianę w wyroku przez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. W uzasadnieniu apelacji powód wskazał, iż stanowisko Sądu Rejonowego jest błędne, bowiem z wyciągu z ksiąg banku wykazującego wysokość dochodzonego roszczenia wynikają szczegółowo wskazane odsetki, ich rodzaj, wysokość stopy procentowej i terminy naliczania. Wskazana w wyciągu z ksiąg banku należność główna obejmuje wyłącznie niespłacony kapitał kredytu, natomiast odsetki umowne w wysokości 1365,59 zł, które były naliczone zgodnie z zawartą umową w wysokości oprocentowania stałego, to jest w wysokości 8,99 % liczonego w skali roku od wykorzystanego kredytu. W związku z zastrzeżeniem § 1 pkt 9 umowy stosuje się oprocentowanie podwyższone o ilość punktów wskazaną w ust. 6 umowy to jest o 1 punkt procentowy. W związku z powyższym od września 2017 roku na wyciągu z ksiąg banku oprocentowanie odsetek przeterminowanych zostało wykazane jako 9,99 % liczone w skali roku. Zgodnie z § 9 pkt 5 umowy w przypadku braku spłaty zobowiązania w ustalonym terminie płatności począwszy od dnia następnego niespłacona kwota pożyczki traktowana jest na zadłużenie przeterminowane z oprocentowaniem dla tego rodzaju zadłużenia określone w cenniku usług. Powód miał prawo naliczać odsetki przeterminowane zgodnie z cennikiem usług i odsetki przeterminowane za okres od 11 września 2017 roku do 13 lutego 2019 roku i nie są to te same odsetki co odsetki umowne za okres od 10 września 2017 roku do 5 lutego 2018 roku, lecz dodatkowe odsetki wg stopy przeterminowanej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy błędnie przyjął, że powód domaga się dwukrotnie odsetek za ten sam okres tj. odsetek od kapitału i od zadłużenia przeterminowanego. Uprawnienie pożyczkodawcy do takiego żądania w ocenie Sądu I instancji nie wynikało z łączącej strony umowy rachunków bankowych. Stanowisko to jest sprzeczne z treścią umowy łączącej strony. Strony 6 kwietnia 2016 roku zawarły umowę pożyczki, w której zastrzegły nominalne roczne oprocentowanie pożyczki - § 1 pkt 4, 7 i 9 umowy. Oprocentowanie to dotyczy kwoty kapitału i zostało naliczone zgodnie z umową od kwoty kapitału pozostałej do spłaty. § 3 pkt 8 umowy natomiast przewidywał naliczanie dodatkowych odsetek od zadłużenia przeterminowanego, naliczanych według rocznej stopy procentowej wskazanej w cenniku.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 października 2008 r. sygn. I CSK 187/08 strony mogą w umowie przewidzieć zarówno kumulację odsetek kapitałowych i za opóźnienie należnych wierzycielowi, jak i ustanie obowiązku uiszczania odsetek kapitałowych i zastąpienie ich, od chwili, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem swojego świadczenia pieniężnego, odsetkami przewidzianymi w art. 481 § 1 k.c.

Oznacza to, że pożyczkodawca może żądać zarówno odsetek za korzystanie z kapitału (art. 359 § 1 k.c.), jak i odsetek za opóźnienie (art. 481 § 1 k.c.), gdy wynika to z treści umowy.

W niniejszej sprawie wyżej wskazane postanowienia umowne przewidywały naliczanie odsetek zarówno kapitałowych jak i odsetek za opóźnienie, Jest oczywiste, że ich okresy mogą w niektórych przypadkach się zazębiać kiedy pożyczkobiorca jest zobowiązany do spłaty raty pożyczki wraz z odsetkami od kapitału i dodatkowo pozostaje w opóźnieniu w terminie płatności takiej raty.

Sąd Rejonowy oddalił powództwo co do kwoty 1146,59zł stanowiących skapitalizowane odsetki umowne za okres od 10 września 2017r. do 5 lutego 2018r., dlatego też Sad Okręgowy, mając powyższe na uwadze na mocy art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 2 dodatkowo zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1146,59zł.

Na mocy art. 98 k.p.c. orzeczono o kosztach postępowania odwoławczego, a złożyły się na nie: opłata od apelacji 58zł i wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 135zł.

SSO Marcin Rak SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Leszek Dąbek