Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Karol Ratajczak

Sędziowie: Małgorzata Gulczyńska

Jerzy Geisler

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Kaczmarek

po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2020 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w P.

przeciwko P. N.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 22 maja 2019 r. sygn. akt XII C 1458/18

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I a w ten sposób, że oddala powództwo;

2.  w pozostałym zakresie apelację oddala;

3.  kosztami postępowania apelacyjnego w całości obciąża pozwaną i w związku z tym zasądza od pozwanej na rzecz powoda 4.050 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Małgorzata Gulczyńska Karol Ratajczak Jerzy Geisler

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 maja 2019 roku, uwzględniając w całości powództwo (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. skierowanie przeciwko P. N., Sąd Okręgowy w Poznaniu:

I.  uznał za bezskuteczne w stosunku do powoda następujące czynności prawne:

a.  umowę darowizny zawartą przez N. N. i B. T. w dniu 30 stycznia 2015 roku w S., a dotyczącą nieruchomości stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), o powierzchni 1,3139 ha, położonej w R. przy ul. (...), objętej księgą wieczystą prowadzoną dla niej przez Sąd Rejonowy w (...) – Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w O. o numerze (...) i stwierdzoną aktem notarialnym o oznaczeniu Repertorium (...) numer (...), sporządzonym przez notariusza A. R. w prowadzonej przez nią Kancelarii Notarialnej w O. – celem zaspokojenia wierzytelności powoda wynikającej z tytuły wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w dniu 23 listopada 2016 roku w sprawie o sygn. akt IX GNc 1124/16;

b.  umowę darowizny zawartą przez B. T. i P. N. – pozwaną dniu 5 lipca 2017 roku, a dotyczącą nieruchomości stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), o powierzchni 1,3139 ha, położonej w R. przy ul. (...), objętej księgą wieczystą prowadzoną dla niej przez Sąd Rejonowy w (...) - Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w O. o numerze (...) i stwierdzoną aktem notarialnym o oznaczeniu Repertorium (...) numer (...), sporządzonym przez notariusza A. R. w prowadzonej przez nią Kancelarii Notarialnej w O. - celem zaspokojenia wierzytelności powoda wynikającej z tytuły wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w dniu 23 listopada 2016 roku w sprawie o sygn. akt IX GNc 1124/16.

II.  kosztami postępowania obciążył pozwaną i w związku z tym zasądził od niej na rzecz powoda kwotę 7.127 zł z tytułu zwrotu uiszczonej przez niego opłaty sądowej oraz kwotę 5.417 zł z tytułu zwrotu poniesionego przez niego kosztu jego procesowego zastępstwa.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i wyprowadzone na podstawie tych ustaleń wnioski prawne.

Powód działający pod firmą (...) spółka z o.o. z/s w P. zarejestrowany jest w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców za numerem (...). Z jego Działu (...) – rubryki 7 wynika, że jednym z jego wspólników jest Z. N..

Działająca pod firmą (...) sp. z o.o. z/s w O., zarejestrowania jest w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców za numerem (...). Z jego Działu (...) rubryki 7 wynika, że jej wspólnikami są N. N. i Z. N.; z Działu (...) rubryki 1 i podrubryki 1 wynika, że prezesem jej zarządu jest N. N..

W dniu 5 marca 2015 roku wydany został przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt IX GC 110/14 wyrok zasądzający od (...) sp. z o.o. na rzecz powoda kwotę 132.002,11 zł wraz z odsetkami oraz zwrot kosztów tego procesu.

Postępowanie egzekucyjne wszczęte przez powoda przeciwko spółce (...) na podstawie w/w wyroku – po opatrzeniu go klauzulą wykonalności - zostało umorzone jako bezskuteczne. Okoliczność tę stwierdził Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) postanowieniem wydanym w dniu 8 grudnia 2015 roku w sprawie o (...). W trakcie wysłuchania stron w dniu 13 października 2015 roku organ egzekucyjny ustalił, że: wskazany dłużnik faktycznie istnieje jedynie w rejestrach; nie wykonuje działalności gospodarczej; jest właścicielem dwóch uszkodzonych pojazdów; na prowadzonym dla niego rachunku bankowym brak jest środków i prowadzone są wobec niego liczne postępowanie egzekucyjne.

W dniu 23 listopada 2016 roku w sprawie o sygn. akt IX GNc 1124/16 Sąd Okręgowy w Poznaniu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym zobowiązujący N. N. – odpowiedzialnego na podstawie art. 299 k.s.h. – do zapłaty na rzecz powoda kwoty 148.293,05 zł wraz z odsetkami oraz zwrotu kosztów procesu – klauzulę wykonalności nadano w dacie 17 marca 2017 roku.

Wszczęte na wniosek powoda przeciwko N. N. postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) w sprawie (...) zostało – z uwagi na jego bezskuteczność –postanowieniem wydanym w dniu 26 lipca 2017 roku umorzone.

Nieruchomość wiążąca się z przedmiotowym sporem jest działką o ewidencyjnym numerze (...), o obszarze 1,3139 ha, położoną w miejscowości R., gminie O., powiecie (...), województwie (...) – Sąd Rejonowy w (...), Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w O. prowadzi dla niej księgę wieczystą o numerze (...). Pierwotnie była ona przedmiotem umowy darowizny między N. N. jako darczyńcą, a jego babcią B. T. jako obdarowaną. Umowę zawarto w dacie 30 stycznia 2015 roku w S., co stwierdzono aktem notarialnym o oznaczeniu Repertorium (...) numer (...) sporządzonym przez notariusza A. R. w prowadzonej przez nią Kancelarii Notarialnej w S.. Następnie nieruchomość była przedmiotem umowy darowizny między w/w B. T. jako darczyńcą i jej wnuczką - pozwaną jako obdarowaną. Umowę zawarto w dniu 5 lipca 2017 roku w S. i stwierdzono aktem notarialnym o oznaczeniu Repertorium (...) numer (...) sporządzonym przez notariusza A. R. w prowadzonej przez nią Kancelarii Notarialnej w S..

Powód skierował dwa bezskuteczne wezwania do zapłaty – z dnia 16 czerwca 2017 roku do B. F. oraz z dnia z 25 lipca 2018 roku do pozwanej.

Mimo podjętej przez strony w przebiegu tego postępowania próby porozumienia się wierzytelność powoda związana z przedmiotem tego sporu pozostaje niezaspokojona.

Oceniając zeznania N. N. i Z. N. Sąd Okręgowy stwierdził, że jako odpowiednio brat i ojciec dla pozwanej nie byli w pełni wiarygodni. Z kolei dowód z przesłuchania stron ograniczony został do przesłuchania pozwanej – jej twierdzenia w tej sferze, w której przedstawiła sekwencję zdarzeń prowadzących do zawarcia w/w opisanych umów Sąd uznał za wiarygodne poza zaprzeczeniem o posiadaniu przez nią wiedzy na temat sytuacji majątkowej dłużnika.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznał powództwo w całości. Według art. 527 § 1 k.c., gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania jej za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli działał on ze świadomością ich pokrzywdzenia, a osoba trzecia o tym wiedziała lub z łatwością mogła się dowiedzieć.

Sąd wskazał, że przedmiotem takiej skargi mogą być wyłącznie ważne, zaskarżalne czynności prawne – jednostronne i dwustronne; odpłatne i nieodpłatne – dokonane w sposób wyraźny; także dorozumiany; byle były dokonane i to przez dłużnika. Determinować muszą powstanie lub pogłębienie stanu niewypłacalności dłużnika. W przedmiotowej sprawie kryteria te zostały spełnione, skoro opisana wierzytelność powoda wobec N. N. nadal istnieje. W wyniku darowizn B. T., a potem pozwana zyskały korzyść w postaci nieruchomości. Sąd zaznaczył też, że niezbędnym pozostaje zrealizowanie się przesłanek w postaci pokrzywdzenia wierzyciela oraz wiedzy lub możliwości jej powzięcia przez osobę trzecią. Ciężar ich udowodnienia, w myśl normy z art. 6 k.c., co do zasady spoczywa na wierzycielu. Taką skargą zaczepiona może być tylko czynność prawna, której skutkiem jest zmniejszenie majątku dłużnika bądź dlatego, że z majątku tego coś ubyło; bądź dlatego, że do niego nie weszło, a mogło i powinno wejść, gdyby czynność ta nie została dokonana. Pokrzywdzenie wierzyciela musi być następstwem rzeczywistej niewypłacalności dłużnika, w wyniku której wierzyciel nie może realizować przysługującej mu wierzytelności. Dowodem tej niewypłacalności może, ale nie musi być jej nieskuteczność wykazana postanowieniem o jej umorzeniu (z art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.; por. wyrok SN z dnia 18 września 1998 roku , III CKN 612/97, OSNC 1999, numer 3 p.26).

Sąd Okręgowy podkreślił, że niewypłacalność N. N. wprost wynikała z tego, że w trakcie prowadzonego z inicjatywy powoda postępowania egzekucyjnego w ogóle nie znaleziono majątku, do którego można by je skierować. Szansa taka istniała w stosunku do związanej z tym postępowaniem pośrednio nieruchomości.

Dalej Sąd przytoczył pogląd prawny Sąd Apelacyjnego w Gdańsku zawarty w wyroku z dnia 10 stycznia 1995 roku, A. (...), (...), numer (...), zgodnie z którym jedną z przesłanek podmiotowych skuteczności skargi pauliańskiej jest istnienie w sferze dłużnika świadomości pokrzywdzenia wierzyciela, a więc, gdy zdaje sobie on sprawę z tego, że dokonanie zaskarżonej czynności może wywołać niemożność ich zaspokojenia z jego majątku. W teorii i w praktyce akcentuje się, iż nie musi to być jego zamiarem i wystarczy, by mieściło się to w granicach przewidywania ewentualnego; ale istnieć winno w chwili dokonywania tej czynności. Nie musi ona dotyczyć osoby konkretnego wierzyciela; wystarczy jego świadomość o charakterze ogólnym. Ocena tego następuje wg kwalifikacji ogólnej dojrzałości, sprawności umysłowej i doświadczenia życiowego dłużnika.

Zastosowanie tych kryteriów do N. N. doprowadziło Sąd do konkluzji, iż zawierając z B. T. sporną umowę działał on w powyższych warunkach. W naprowadzonym stanie faktycznym sprawy uwypuklono wysłuchanie stron w trakcie postępowania egzekucyjnego prowadzonego p – ko spółce z o.o. z/s w O. działającej pod firmą (...). Wynikała z niej trudna sytuacja materialna podmiotu; skala jej zadłużeń; ilość jej wierzycieli; brak aktywności gospodarczej, N. N. jest prezesem jej zarządu i jednym z dwóch jej wspólników. Znikąd nie wynikało też, by zyskiwał on dochody z innego źródła. W tym kontekście i wobec jego doświadczenia zawodowego (zarejestrowana w KRS – rejestrze przedsiębiorców jest ona od 2011 roku) – Sąd uznał, że N. N. miał świadomość, o jakiej wyżej wspomniano.

Dalej Sąd wskazał, że przesłanką podmiotową skuteczności rozważanej skargi jest naganna postawa osoby trzeciej otrzymującej korzyść majątkową tj. rzeczywista lub możliwa (przy dołożeniu należytej staranności) jej wiedza o tym, że określona czynność prawna krzywdzi wierzyciela, przy świadomości dłużnika o tym fakcie. Przesłanka ta musi być spełniona w chwili dokonania zaskarżonej czynności. Sąd przywołał treść art. 527 § 3 k.c. oraz art. 528 k.c. i wyjaśnił, że korzyść otrzymana bezpłatnie to korzyść, za którą osoba trzecia nie spełniła, ani nie zobowiązała się spełnić świadczenia ekwiwalentnego w ramach tego samego lub innego stosunku prawnego – ocena tego przeprowadzona musi być z punktu widzenia obiektywnego, nie zaś z punktu widzenia samych stron (por. wyrok SN z 12 czerwca 2002 roku, III CKN 1312/00, nie publ.). Poza granicami zastrzeżeń pozostawało, że w rozpatrywanych realiach doszło do zawarcia umowy darowizny - bez udziału jakiegokolwiek świadczenia ekwiwalentnego.

Następnie Sąd Okręgowy przywołał art. 531 § 2 k.c., zgodnie z którym w wypadku gdy osoba trzecia rozporządziła uzyskaną korzyścią, wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko osobie, na której rzecz rozporządzenie nastąpiło, jeżeli osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną albo jeżeli rozporządzenie było nieodpłatne. Legitymację bierną w takim przypadku przyznano następcy prawnemu osoby trzeciej pod tytułem szczególnym, jeżeli osoba ta rozporządziła uzyskaną korzyścią m.in. bezpłatnie. B. T. zawarła umowę darowizny nieruchomości zyskanej od N. N. z pozwaną.

Wobec powyższego i wobec nieobalenia przez pozwaną domniemań z norm z art. 528 k.c. oraz z art. 529 k.c. Sąd Okręgowy uznał należało, że wszelkie przesłanki czyniące skuteczną skargę powoda w naprowadzonym stanie faktycznym zrealizowały się. Jako podstawy prawne rozstrzygnięcia o kosztach procesu zawartego w punkcie 2 Sąd powołał przepisy art. 108 § 1 k.p.c., art. 98 § 1 i 2 k.p.c., art. 100 k.p.c. i wskazał, że złożyły się na nie: opłata sądowa w wysokości 7.127 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 5.414 zł.

Pozwana zaskarżyła powyższy wyrok apelacją w całości zarzucając:

- naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, w szczególności naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. polegające na braku wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału dowodowego i ustalenie, że N. N. był w chwili zawierania umowy niewypłacalny;

- naruszenie prawa materialnego, tj. art. 527 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że czynność prawna określona w punkcie I zaskarżonego wyroku dokonana została z pokrzywdzeniem wierzyciela.

Z powołaniem na powyższe skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Postanowieniem z dnia 26 lipca 2019 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu zwolnił pozwaną od kosztów sądowych w zakresie obejmującym obowiązek uiszczenia opłaty od apelacji.

Powód wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Sąd Apelacyjny w całości podziela poczynione przez Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne i przyjmuje je za własne. Skarżąca kwestionując te ustalenia i związaną z nimi ocenę przeprowadzonych w sprawie dowodów dokonała tego w sposób bardzo ogólny, nie odwołując się w zarzutach ani ich uzasadnieniu do treści żadnego z przeprowadzonych w sprawie dowodów. Pozwana arbitralnie stwierdziła, że powołane przez Sąd Okręgowy dokumenty – postanowienia o umorzeniu postępowań egzekucyjnych prowadzonych wobec N. N., z uwagi na bezskuteczność prowadzonej wobec niego egzekucji, wcale nie dowodzą stanu jego niewypłacalności. Skarżąca wskazała, że egzekucja był prowadzona tylko z ruchomości, wierzytelności oraz rachunków bankowych tego dłużnika, a to jej zdaniem nie świadczy o tym, że N. N. nie posiadał innego majątku, do którego komornik – na wniosek powoda – mógłby skierować czynności egzekucyjne. Skarżąca stawiając ten zarzut nie wskazała jednak żadnego konkretnego majątku N. N., z którego w czasie trwania postępowań egzekucyjnych lub w krótkim czasie po ich umorzeniu, mogła być prowadzona egzekucja i tym samym doprowadzić do zaspokojenia powoda. Jej ogólne twierdzenia co do tej okoliczności nie mogły zatem doprowadzić do podważenia prawidłowego ustalenia Sądu Okręgowego, zgodnie z którym N. N. na skutek zawarcia zaskarżonej umowy darowizny z dnia 30 stycznia 2015 roku stał się niewypłacalny. Prowadzone wobec niego czynności egzekucyjne okazały się być całkowicie bezskuteczne, a nieruchomość objęta umową darowizny stanowiła jedyny realny majątek, do którego mogła zostać skierowania egzekucja, w wypadku gdyby nie została wcześniej darowana B. T.. Zawarcie umowy tej darowizny udaremniło tym samym powodowi możliwość zaspokojenia swej wierzytelności przysługującej mu wobec N. N.. Tym samym, wbrew stanowisku skarżącej, darowizna dokonana przez dłużnika N. N. na rzecz B. T. doprowadziła do pokrzywdzenia powoda, a tym samym, co do zasady, spełnione zostały przesłanki z art. 527 k.c., aby uznać jej bezskuteczność wobec powoda.

Skarżąca, pomimo że zaskarżyła wyrok w całości, nie zawarła w apelacji żadnych zarzutów, zmierzających do podważenia orzeczenia zawartego w punkcie 1b wyroku, w którym Sąd uwzględnił powództwo w części, w której powód żądał uznania za bezskuteczną umowy darowizny zawartej pomiędzy B. T. a pozwaną w dniu 5 lipca 2017 roku. W związku z tym Sąd Apelacyjny ogranicza się do stwierdzenia, że w całości podziela zarówno ustalenia faktyczne jak i uzasadnienie prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, które doprowadziły Sąd Okręgowy do wniosku, że zostały przez powoda wykazane okoliczności uzasadniające zastosowanie przepisu art. 531 § 2 k.c.

Co do zasady zarzuty apelacyjne i ich uzasadnienie nie mogły doprowadzić do – choćby częściowego - uwzględnienia apelacji.

Zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC 2008, nr 6, poz. 55, „sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego". Pomimo braku stosowanego zarzutu, Sąd Apelacyjny z urzędu wziął zatem pod uwagę stwierdzone przy rozpoznawaniu apelacji naruszenie prawa materialnego – art. 531 § 1 k.c.

Wskazać należy, że według art. 531 § 1 k.c. uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli następuje w drodze powództwa lub zarzutu przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową. Zgodnie natomiast z art. 531 § 2 k.c., w wypadku gdy osoba trzecia rozporządziła uzyskaną korzyścią, wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko osobie, na rzecz której rozporządzenie nastąpiło, jeżeli osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną albo jeżeli rozporządzenie było nieodpłatne. U. może podlegać również czynność prawna, w wyniku której korzyść majątkową należącą poprzednio do dłużnika nabyła kolejna osoba; innymi słowy, osobą, na rzecz której rozporządzenie nastąpiło w rozumieniu art. 531 § 2 k.c. jest bezpośredni następca pod tytułem szczególnym osoby trzeciej lub jej dalszy następca.

Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 marca 2017 r., III CSK 143/16 (LEX nr 2312011), w sprawach, których dotyczy art. 531 § 2 k.c. zakres przesłanek uznania czynności prawnej za bezskuteczną wobec powoda ze skutkiem przewidzianym w art. 532 k.c. jest co do zasady szerszy. Uwzględnienie powództwa zaskarżającego czynność prawną, którą osoba trzecia rozporządziła korzyścią uzyskaną od dłużnika na rzecz kolejnej osoby, zależy w pierwszej kolejności od wykazania wynikających z art. 527 § 1 k.c. przesłanek uzasadniających uznanie bezskuteczności czynności prawnej dłużnika przysparzającej korzyść osobie trzeciej. Ze względu na to, że osoba trzecia nie jest biernie legitymowana w sprawie o ubezskutecznienie dokonanego przez nią rozporządzenia uzyskaną od dłużnika korzyścią na rzecz kolejnej osoby, w sentencji wyroku nie orzeka się o bezskuteczności wobec powoda czynności prawnej dłużnika przysparzającego korzyść osobie trzeciej, jednak ustalenie w tej sprawie przesłanek warunkujących ubezskutecznienie czynności prawnej dłużnika jest koniecznym warunkiem orzeczenia o bezskuteczności wobec powoda czynności prawnej, którą osoba trzecia rozporządziła korzyścią uzyskaną od dłużnika na rzecz kolejnej osoby. Ponadto art. 531 § 2 k.c. uzależnia uwzględnienie powództwa zaskarżającego czynność prawną, którą osoba trzecia rozporządziła korzyścią uzyskaną od dłużnika na rzecz kolejnej osoby od tego, aby osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną. Dla uznania za bezskuteczną czynności prawnej osoby trzeciej nie jest natomiast konieczne uprzednie lub jednoczesne uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika w procesie skierowanym przeciwko osobie trzeciej. Uzyskanie takiego orzeczenia może jednak ułatwić rozstrzygnięcie sprawy przeciwko następcy prawnemu osoby trzeciej, przesądzając o ziszczeniu się przesłanek wynikających z art. 527 § 1 k.c. Mimo pozbycia się uzyskanej korzyści, zarówno osoba trzecia, jak i jej następca prawny zachowują bierną legitymację procesową wynikającą dla osoby trzeciej z art. 531 § 1, a dla następcy prawnego z art. 531 § 2 k.c. (zob. też wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2006 r., V CSK 330/06, nie publ. i z dnia 24 września 2015 r., V CSK 667/14, OSNC 2016, nr 7-8, poz. 94).

Podzielając stanowisko wyrażone w powołanych orzeczeniach, trzeba stwierdzić, że w niniejszej sprawie jako stronę pozwaną powód wskazał wyłącznie P. N., która nie brała udziału w zawarciu umowy darowizny z dnia 30 stycznia 2015 roku - jej stronami byli bowiem N. N. oraz B. T..

Nie było przeszkód aby w tym samym postępowaniu żądać ubezskutecznienia zarówno umowy darowizny z dnia 30 stycznia 2015 roku jak i tej z dnia 5 lipca 2017 roku. Co do pierwszej w wymienionych czynności - zgodnie z art. 531 § 1 k.c. pozwaną winna być B. T., a tylko co do drugiej – pozwana P. N.. Za niedopuszczalne jednak należy żądanie uznania za bezskuteczną umowy darowizny z dnia 30 stycznia 2015 roku skierowane nie przeciwko B. T. – osobie trzeciej w znaczeniu nadanym art. 531 § 1 k.c., a przeciwko P. N., która w tej umowie nie uczestniczyła. Pozwana w sprawie P. N. w postępowaniu o ubezskutecznienie tej czynności nie jest biernie legitymowana.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., orzeczono jak w punkcie 1.

Na podstawie art. 385 k.p.c. w pozostałym zakresie apelacja została oddalona (pkt 2 wyroku).

Pełnomocnik powoda w piśmie z dnia 2 lipca 2020 roku złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia wydanego przez Sąd Apelacyjny w niniejszej sprawie w dniu 29 czerwca 2020 roku wyroku tylko w częściach objętych punktami 1 i 2.

W związku z powyższym, mając na uwadze treść art. 329 § 1 k.p.c. w z art. 391 § 1 k.p.c. uzasadnienie wyroku sporządzono w zakresie wynikającym z wniosku, który nie obejmował punktu 3 zawierającego rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Małgorzata Gulczyńska Karol Ratajczak Jerzy Geisler