Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 października 2019 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., ponownie, , ustalił wysokość kapitału początkowego M. L.

w kwocie 104 443,57 zł.

ZUS przyjął, do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy, przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1.01.1982r. do 31.12.1991r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru – 94,74 % . Współczynnik proporcjonalny – 69,77%. Obliczenie wartości kapitału początkowego : ( wysokość 24% kwoty bazowej – 293,01 zł. x 69,77% ( współczynnik proporcjonalny) = 204,43 zł., 206 miesiące składkowe x 1,3% : 12 x 1156,67 zł. ( podstawa wymiaru) = 258,17, 55 miesięcy nieskładkowych x 07% = 37,13, Razem: 499,73 zł. Czyli 499,73 zł. x 209 miesięcy ( średnie dalsze trwanie życia) = 104 443,57 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS uwzględnił: okresy składkowe : 17 lat 2 miesiące czyli 206 miesięcy; okresy nieskładkowe: 4 lata 7 miesięcy 13 dni czyli 55 miesięcy.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS nie uwzględnił okresów:

13.07.1981-31.07.1981r.,

2.01.1985r-16.01.1985r. ,

16.02.1987r. – 31.03.1987r.

12.02.1990-28.02.1991

1.06.1991-30.06.1991

– gdyż wnioskodawca , w tych okresach, przebywał na urlopie bezpłatnym,

1.03.1991-31.03.1991r. , z uwagi na brak zgłoszenia do ubezpieczenia.

(decyzja k. 139-140 akta ZUS)

Uznając powyższą decyzję za krzywdzącą, ubezpieczony M. L. , w dniu 15 listopada 2019 roku, złożył od niej odwołanie, kwestionując, nie uwzględnienie przez ZUS , faktycznych zarobków w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością za okres 1 marca 1991r. do 31 marca 1993r. , wskazanych w , złożonym, przez wnioskodawcę, zaświadczeniu Rp-7 i przyjęcie minimalnego wynagrodzenia w tym okresie. Podniósł, ze faktyczne wynagrodzenie, nie zostało uwzględnione w decyzji z dnia 27 maja 2010r. o ustaleniu kapitału początkowego.

(odwołanie – k. 4)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 16.12.2020r. , Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., wniósł o jego oddalenie.

(odpowiedź na odwołanie – k.4 )

Decyzją z dnia 23 października 2019 znak (...), ZUS ustalił wysokość emerytury M. L. od dnia 1.07.2020r,. .

/decyzja k.13/14 akt ZUS/

Odwołanie od tej decyzji, w dniu 15.11.2019r. złożył M. L. ; odwołanie stanowi kopię odwołania w sprawie ustalenia kapitału początkowego.

/odwołanie k. 3 akt VIII U 5020/19/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 16.12.2019r. ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/odpowiedzi ZUS na odwołanie k. 4 akt VIII U 5020/20/

Zarządzeniem z dnia 31 grudnia 2019r. obie sprawy zostały połączone, celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia .

/zarządzenie k. 6 akt sprawy VIII U 5020/19/

Na rozprawie w dniu 22 marca 2021 roku, bezpośrednio, poprzedzającej wydanie wyroku, wnioskodawca, poparł oba odwołania, pełnomocnik ZUS, zaś, wniósł o ich oddalenie.

(e-protokół rozprawy z dn. 22.03.2021r. 00:07:36-00:17:47 płyta CD k. 125)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

M. L., urodził się (...). Z zawodu jest (...) budownictwa (...) studia na Wydziale Budownictwa i Architektury Politechniki (...)

(bezsporne, nadto zaświadczenie k. 5 akt ZUS)

W okresie od 1.03.1991 do 31.03.1993r. wnioskodawca pracował w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w L. jako dyrektor Oddziału. W lutym i marcu 1993r. był zatrudniony w wymiarze ½ etatu ; w tym okresie nie pobierał wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, ale pobierał zasiłek chorobowy w okresie od 12.11.1992r. do 11.12.1992r. , zasiłek opiekuńczy od 24.08.1992r. do 5.09.1992r. , przebywał na urlopie bezpłatnym w okresie od 1 do 30.06.1991r. W angażu z dnia 2.04.1991r., zakład pracy ustalił warunki płacy od dnia 1.04.1991r. : wynagrodzenie zasadnicze 500 tys. miesięcznie, wynagrodzenie prowizyjne 15% od wyniku oddziału. Na ostatnio zajmowanym stanowisku

( dyrektor oddziału) otrzymywał wynagrodzenie 17 000 000 zł. miesięcznie /prowizja/

( zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 29 akt ZUS, kserokopie : świadectwo pracy , angaż z dn. 2.04.1991r. k. 114 akt sprawy, deklaracje rozliczeniowe k. 16- 37 )

W dniu 27.05.2010 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Ł. wydał decyzję o ustaleniu kapitału początkowego dla M. L.. Wysokość kapitału na dzień 1 stycznia 1999 roku wynosiła 96 754,46 zł, zaś wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych : 1.01.1982-31.12.1991r. wynosił 82 ,94 %. Do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS nie uwzględnił okresów:

2.01.1985r-16.01.1985r. ,

16.02.1987r. – 31.03.1987r.

12.02.1990-28.02.1991

1.06.1991-30.06.1991

– gdyż wnioskodawca , w tych okresach, przebywał na urlopie bezpłatnym,

1.03.1991-31.03.1991r. , z uwagi na brak zgłoszenia do ubezpieczenia.

(decyzja k. 103/104 akta ZUS)

Ubezpieczony nie zaskarżył powyższej decyzji.

(bezsporne)

Zaskarżoną decyzją z dnia 22 października 2019 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., ponownie, ustalił wysokość kapitału początkowego M. L. w kwocie 104 443,57 zł.

ZUS przyjął, do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy, przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1.01.1982r. do 31.12.1991r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru – 94,74 % . Współczynnik proporcjonalny – 69,77%. Obliczenie wartości kapitału początkowego : ( wysokość 24% kwoty bazowej – 293,01 zł. x 69,77% ( współczynnik proporcjonalny) = 204,43 zł., 206 miesiące składkowe x 1,3% : 12 x 1156,67 zł. ( podstawa wymiaru) = 258,17, 55 miesięcy nieskładkowych x 07% = 37,13, Razem: 499,73 zł. Czyli 499,73 zł. x 209 miesięcy ( średnie dalsze trwanie życia) = 104 443,57 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS uwzględnił: okresy składkowe : 17 lat 2 miesiące czyli 206 miesięcy; okresy nieskładkowe: 4 lata 7 miesięcy 13 dni czyli 55 miesięcy.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego ZUS nie uwzględnił okresów:

13.07.1981-31.07.1981r.,

2.01.1985r-16.01.1985r. ,

16.02.1987r. – 31.03.1987r.

12.02.1990-28.02.1991

1.06.1991-30.06.1991

– gdyż wnioskodawca , w tych okresach, przebywał na urlopie bezpłatnym,

1.03.1991-31.03.1991r. , z uwagi na brak zgłoszenia do ubezpieczenia.

(decyzja k. 139-140 akta ZUS)

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 października 2019 znak (...), ZUS ustalił wysokość emerytury M. L. od dnia 1.07.2020r,. .

/decyzja k.13/14 akt ZUS/

Sąd , w postanowieniu z dnia 2 stycznia 2021 r., zobowiązał ZUS, do hipotetycznego wyliczenia kapitału początkowego wnioskodawcy , i emerytury, z przyjęciem, do ustalenia podstawy wymiaru , dochodu, stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne – w najkorzystniejszym wariancie : z, 10 kolejnych lat, wybranych z 20 okresu ubezpieczenia -

z uwzględnieniem udokumentowanych wynagrodzeń

oraz z wynagrodzeń, wskazanych w druku Rp-7 z 4.04.2003r. z uwzględnieniem urlopu bezpłatnego 1.06.1991-30.-6. (...), zasiłku chorobowego 12.11.1992-11.12. 1999r , zasiłku opiekuńczego 24.08.1992-5.09.1992r.

(postanowienie k. 116 odwr. , płyta CD k. 117 )

Pismem z dnia 8.03.2021r., ZUS podał, że uwzględniając wynagrodzenia z list płac, przekazanych przez Archiwum do Sądu, oraz angaże ze stawką godzinową , ZUS obliczył, na tej podstawie

wynagrodzenie za 1985r. w wysokości 139908 zł.,

za rok 1986r. wynagrodzenie w kwocie – (...),

za rok 1987r. wynagrodzenie w kwocie – 216070 zł. ,

obliczony, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru – 63,72% .

(pismo ZUS k. 119)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów, załączonych do akt sprawy, dokumentów, zawartych w aktach organu rentowego, zeznaniach wnioskodawcy .

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle, zebranego w sprawie, materiału dowodowego odwołania wnioskodawcy od obu zaskarżonych decyzji, są zasadne .

Zgodnie z treścią art. 174 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1270), kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Natomiast, zgodnie z ust. 2 tego przepisu, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6,

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5,

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

W myśl ust. 3 w/w przepisu podstawę wymiaru kapitału początkowego, ustala się, na zasadach, określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym, że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych, ustala się, przed dniem 1 stycznia 1999 roku.

Według ust. 3b w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2013 roku (w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 21 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych), jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ogłoszonego za ten rok kalendarzowy, odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.

Zgodnie, natomiast, z treścią ust. 8, przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego, osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku, według wskazanego w nim wzoru.

W związku z treścią, zacytowanych przepisów, można stwierdzić, iż kwota kapitału początkowego, zależy od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed 1 stycznia 1999 rokiem, podstawy wymiaru oraz współczynnika proporcjonalnego do wieku ubezpieczonego, który służy do obliczenia tzw. części socjalnej.

W myśl art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

W rozpoznawanej sprawie, wnioskodawca, zakwestionował, nie uwzględnienie przez ZUS , faktycznych zarobków w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością za okres 1 marca 1991r. do 31 marca 1993r. , wskazanych w , złożonym, przez wnioskodawcę, zaświadczeniu Rp-7 i przyjęcie minimalnego wynagrodzenia w tym okresie. Podniósł, ze faktyczne wynagrodzenie, nie zostało uwzględnione w decyzji z dnia 27 maja 2010r. o ustaleniu kapitału początkowego.

Zgodnie z § 21 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i (Dz. U. Nr 237 poz. 1412), środkiem dowodowym, stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie, którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wskazana tu regulacja, wyrażona, także, w poprzednio obowiązującym Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10 poz. 49 ze zm.) wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak, aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak m. in. SN w wyroku z 25.07.1997 r. - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324 a także SA w Warszawie wyrok z dnia 4.03.1997r. - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7 SA w Rzeszowie z dnia 27.06.1995 - III Aur 177/95, OSA 1996/10/32, czy SA w Białymstoku III Aur 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nie jest związany ograniczeniami dowodowymi, określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art. 473 k.p.c. i sprawia, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane i, ich dopuszczenie, za celowe.

Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe obejmujące analizę oryginalnej, dostępnej dokumentacji, związanej z okresami zatrudnienia wnioskodawcy w spółce (...), co dało podstawę do oceny prawidłowości zaskarżonej decyzji, w świetle postawionych jej [ decyzji , nie spółce] zarzutów.

Wysokości wynagrodzenia lub danego składnika wynagrodzenia nie można ustalać w sposób przybliżony, ale pewny, na podstawie konkretnego dokumentu bądź jego kopii, który zachował się w dokumentacji osobowej ubezpieczonego. Wnioskodawca złożył oryginał zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 4.04.2003r. , potwierdzający zatrudnienie i wysokość, uzyskiwanego wynagrodzenia, w latach od 1.03.1991 do 31.03.1993r. To prawda , że wysokości wynagrodzeń wnioskodawcy , w tym okresie ,była nieporównywanie wyższa, niż w innych okresach jego aktywności ( k. 122) , ale lata 1991-1993 , był to czas, po przemianach ustrojowych, zatem prywatna aktywność podmiotów gospodarczych , a takim był spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...), była niezwykle intensywna , zatem – zaróbki dyrektorów – także , o czym świadczą zeznania świadka J. B. i wykaz jego zarobków , uwzględnionych przy obliczaniu jego emerytury.

W niniejszej sprawie, Sąd przeprowadził pełne postępowanie dowodowe, obejmujące analizę dokumentacji, związanej z okresem pracy wnioskodawcy, co pozwoliło, w sposób wszechstronny, przeanalizować zasadność żądania.

To prawda , jak twierdzi ZUS, że w latach 1991-1993 – podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne , nie były prowizje od zysku przedsiębiorstwa państwowego i

dywidendy z udziału w zyskach spółki ( pismo ZUS k. 84) .

Ale dywidenda jest wypłacana wszystkim akcjonariuszom, którzy posiadają akcje spółki, w dniu, przyjętym, jako dzień ustalenia prawa do dywidendy. A w aktach sprawy nie ma dowodu , aby wnioskodawca posiadał – udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (...) , był tylko pracownikiem tej spółki ( świadectwo pracy , angaż k. 114)

Ten podmiot gospodarczy to była spółka z ograniczoną odpowiedzialnością , a nie przedsiębiorstwo państwowe.

W odniesieniu do decyzji z dnia 23.10.2019r. Sąd zważył, że na podstawie art. 26 cyt. Ustawy:

1. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

2. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach.

3. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

4. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.

5. Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6.

6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Składnikiem ustalenia wysokości emerytury, jest kwota kapitału początkowego .

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak punkcie 1 i 2 sentencji wyroku.

VIII U 5019/10

Dnia 2 kwietnia 2021roku

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku zraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS , wyrażając zgodę na wypożyczenie akt