Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1041/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSR del. Michał Jank

Protokolant: staż. Natalia Szczesik

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2018 w Gdańsku, na rozprawie

sprawy z powództwa P. K.

przeciwko (...) sp. z o.o. w G.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) sp. z o.o. w G. na rzecz powoda P. K. kwotę 13.434 zł (trzynaście tysięcy czterysta trzydzieści cztery złote) wraz z:

- ustawowymi odsetkami od kwoty 6.109 zł (sześć tysięcy sto dziewięć złotych) od dnia 1 czerwca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.

- ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 6.109 zł (sześć tysięcy sto dziewięć złotych) od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty

- ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 7.325 zł (siedem tysięcy trzysta dwadzieścia pięć złotych) od dnia 25 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  podwyższa rentę zasądzoną w pkt V prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 29 kwietnia 2011 r. w sprawie o sygn. I C 1357/06 do kwoty 2.300 zł (dwa tysiące trzysta złotych) miesięcznie płatną do 10 – ego dnia każdego kolejnego miesiąca począwszy od stycznia 2015 r. do rąk przedstawicielki ustawowej powoda A. K., wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat:

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1438,70 zł (jeden tysiąc czterysta trzydzieści osiem złotych 70/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

V.  nakazuje ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 2149,91 zł (dwa tysiące sto czterdzieści dziewięć złotych 91/100) tytułem zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa;

VI.  nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 379,40 zł (trzysta siedemdziesiąt dziewięć złotych 40/100) tytułem zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powód małoletni P. K. wniósł pozew przeciwko (...) spółce z o.o. w G. domagając się zasądzenia od pozwanego kwoty:

-62.199,96 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 1.06.2014 r. do dnia zapłaty tytułem wydatków za okres 27.01.2011 r. - 9.12.2013 r.

- kwoty 44.882,28 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa tytułem wydatków za okres od 1.01.2014 do 31.12.2014 r.

Powód domagał się także zasądzenia renty po 5000 zł płatnej do rąk przedstawiciela ustawowego do dnia 10-go każdego miesiąca za okres od 1 stycznia 2015 r. zamiast renty w wysokości 1.750 zł zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 29.04.2011 r. w sprawie I C 1357/06 oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazał, iż prawomocnymi wyrokami Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 29.04.2011 r. w sprawie I C 1357/06 oraz Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 28.09.2012 r. w sprawie I ACa 1313/11 zasądzono na rzecz powoda zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę oraz ustalono odpowiedzialność na przyszłość pozwanego szpitala. Dochodzone kwoty obejmują wydatki na leczenie i rehabilitację, których potrzeba ujawniła się dopiero po uprawomocnieniu się wyroku. Wysokość renty uzasadniona jest faktem, iż potrzeby małoletniego znaczne wzrosły. Niezbędna jest kosztowna rehabilitacja, leczenie w zakresie okulistyki, ortopedii, logopedii, badania psychiatryczne i konsultacje psychologiczne.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, iż z rachunków przedłożonych przez powoda wynika, iż koszty turnusów rehabilitacyjnych powoda zostały poniesione przez osoby trzecie. Na rzecz powoda prawomocnie zasądzono kwotę 12.000 zł rocznie na koszty rehabilitacji. Wypłacana renta w wysokości około 9.000 zł rocznie winna zostać przeznaczona na koszty leczenia, które obejmują leczenie logopedyczne oraz okulistyczne. Powód nie wykazał jakie konkretnie są jego potrzeby, nie wykazał, aby ponoszone koszty były uzasadnione.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód cierpi na mózgowe porażenie dziecięce pod postacią niedowładu czterokończynowego z przewagą po stronie prawej z niepełnosprawnością sprzężoną, występuje u niego niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim, jest słabowidzący.

dow ód: opinia sądowo-lekarska k. 248-253

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 29.04.2011 r. w sprawie I C 1357/06 zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 28.09.2012 r. w sprawie I ACa 1313/11 zasądzono od pozwanego na rzecz powoda rentę w wysokości 1.750 zł od dnia 1.01.2011 r. płatną do dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk matki małoletniego powoda. Z przyznanej kwoty 1750 zł kwota 1000 zł miała służyć pokrywaniu kosztów turnusów rehabilitacyjnych, zaś kwota 750 zł –pokrywaniu kosztów wizyt u psychologa i rehabilitacji . Sąd ustalił, że Sąd ustalił także, że pozwany będzie w przyszłości ponosił odpowiedzialność za ewentualne dalsze następstwa uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia wynikłe z nieprawidłowo przeprowadzonego porodu w dniu 26.07.2005 r.

dow ód: wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 29.04.2011 r. w sprawie I C 1357/06 zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 28.09.2012 r. w sprawie I ACa 1313/11 – załączone akta

Matka powoda – A. K. poniosła od 27.01.2011r. do 31.12.2014r. następujące wydatki na leczenie i rehabilitację powoda:

Miesi ąc

Kwota (w zł)

Za co

Kwiecień 2011

3950

100

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Konsultacja ortopedyczna

Maj 2011

6200

Rehabilitacja maj-czerwiec

(nabywca (...))

Czerwiec 2011

319

2950

Okulary

Rehabilitacja czerwiec – lipiec (zapłaciła fundacja)

Lipiec 2011

Sierpień 2011

4900

rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Wrzesień 2011

Październik 2011

1547

600

Rehabilitacja (dofinansowanie MOPR)

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja

Listopad 2011

4400

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Grudzień 2011

1500

rehabilitacja

Luty 2012

4400

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Maj 2012

500

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Czerwiec 2012

166

6500

700

Okulary

Rehabilitacja (zapłaciła (...) SA)

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Lipiec 2012

400

Materac rehabilitacyjny (zapłaciła fundacja)

Wrzesień 2012

1640

Rehabilitacja (dof. MOPR)

Październik 2012

1250

450

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Grudzień 2012

210

Wkładki ortopedyczne

Kwiecień 2013

140

Wkładki ortopedyczne

Maj 2013

1340

Logopeda

Czerwiec 2013

878

276

Logopeda

okulary

Sierpień 2013

4700

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Wrzesień 2013

71,98

N. (2 op.)

Październik 2013

640

3397

1463

Logopeda

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Rehabilitacja (dof. MOPR)

Lisopad 2013

640

4700

460

Logopeda

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

okulary

Grudzień 2013

71,98

640

N. (2 op.)

logopeda

Styczeń 2014

640

logopeda

Luty 2014

5355

230

71,98

640

Rehabilitacja z delfinoterapią

Hipoterapia

N.

logopeda

Marzec 2014

90

230

640

Wkładki ortopedyczne

Hipoterapia

logopeda

Kwiecień 2014

900

3500

640

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

logopeda

Maj 2014

230

71,98

640

Hipoterapia

N. (2 op.)

logopeda

Czerwiec 2014

640

logopeda

Sierpień 2014

1280

Logopeda (lipiec – sierpień)

Wrzesień 2014

71,98

N. (2 op.)

Październik 2014

85

20.000

500

2500

2500

410

1280

Okulary

Rehabilitacja

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Hipoterapia

logopeda

Listopad 2014

200

280

410

35,99

Okulary

Rehabilitacja – basen solankowy

Hipoterapia

N. (1 op.)

Grudzień 2014

71,98

N. (2 op.)

Logopeda – 550

Styczeń 2015

71,98

820

320

550

N. (2 op.)

Hipoterapia

Rehabilitacja – basen solankowy

logopeda

Luty 2015

5500

5600

410

280

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

Hipoterapia

Rehabilitacja – basen solankowy

Marzec 2015

25,99

410

1100

M. (1 op.)

Hipoterapia

logopeda

Kwiecień 2015

410

205,50

Hipoterapia

Rehabilitacja – basen solankowy

Maj 2015

150

410

128

1100

Psychiatra

Hipoterapia

Rehabilitacja – basen solankowy

logopeda

Czerwiec 2015

200

11.000

72,27

205

160

550

Psycholog

Rehabilitacja z delfinoterapią w Turcji

M. (6 op.)

Hipoterapia

Rehabilitacja – basen solankowy

logopeda

Lipiec 2015

143,96

150

N. (2 op.) i aerius (2 op.)

hipoterapia

Wrzesień 2015

150

9984

160

70

Psychiatra

Usługa turystyczna – k. 93

Rehabilitacja – basen solankowy

Badanie EEG

Październik 2015

4100,51

4525

73,98

160

Rehabilitacja w Turcji z delfinoterapią

Rehabilitacja (zapłaciła fundacja)

N. (2 op.)

Rehabilitacja – basen solankowy

Listopad 2015

150

208,85

64,98

73,98

160

Psychiatra

Rehabilitacja w Turcji z delfinoterapią

M. (3 op.)

N. (2 op.)

neurolog

dow ód: faktury VAT i rachunki k. 21-124

A. K. chodzi z małoletnim powodem do lekarza z zakresu rehabilitacji, do neurologa, okulisty, ortopedy, stomatologów, ortodonty – są to wizyty w ramach NFZ. Za prywatną wizytę u neurologa płaci raz w roku 160 zł, ponieważ chce skonsultować stosowane leczenie neurologiczne w ramach NFZ.

Do psychologa i logopedy chodzi z synem prywatnie. Ponosiła w 2015 r. koszt miesięczny wizyt u logopedy w wysokości 550 zł. Wizyty u logopedy odbywają się dwa razy w tygodniu.

Matka powoda chodzi z synem raz na kwartał na prywatną wizytę do psychiatry, której koszt to 150 zł, uzasadniając to potrzebą zażywania leków na pracę mózgu i koncentracją. Wizyty zaczęły się, gdy rozpoczęły się problemy z nauką w szkole.

Powód chodzi na rehabilitację ruchową w ramach NFZ. 3-4 razy w roku matka powoda stara się z nim jeździć prywatnie na turnusy rehabilitacyjne. Z kwoty 5.200 zł powód dostaje 1.700 zł dofinansowania z PFRON, a reszta była pokrywana ze środków zgromadzonych na subkoncie w fundacji. Rozliczenia są między fundacja a ośrodkiem i matka powoda ani sam powód nie ponoszą kosztów turnusów rehabilitacyjnych.

Powód korzysta z hipoterapii, której koszt wynosi 430 zł miesięcznie. W 2014 r. i 2015 r. powód był z matką na rehabilitacji z delfinoterapii w Turcji.

dow ód: zeznania A. K. k. 166

Wielokrotne turnusy rehabilitacyjne co kwartał jest to leczenie uzupełniające, a nie podstawowe. W publicznej służbie zdrowia są dostępne turnusy w oddziałach rehabilitacji stacjonarnych, dziennych, na których przebywają dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym co około 6 miesięcy i prowadzony jest nadzór nad postępami terapii.

Delfinoterapia jest metodą o nieudowodnionej skuteczności klinicznej i nie rekomendowaną, nie jest to metoda lecznicza, a jedynie terapia uzupełniająca wpływajaca pozytywnie jedynie na budowanie kontaktu człowieka ze zwierzęciem. Delfinoterapia stanowi więc rekreację, a nie uznaną metodę leczniczą.

Nie udowodniono skuteczności podawania N. ani M. u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, ich podawanie nie jest terapią podstawową o udowodnionym efekcie klinicznym.

Okulary korekcyjne, materac przeciwodleżynowy są uzasadnione stanem zdrowia powoda.

Terapia logopedyczna jest dla powoda uzasadniona, zwłaszcza że trzeba ją prowadzić regularnie, a dostęp jest ograniczony.

Specjalistyczne poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne dostępne jest w ramach Poradni Pedagogiczno -Psychologicznych, w których nie ma większych kolejek.

Metoda H. – basen, jest to również metoda wspomagająca dostępna również w placówkach publicznych, wpływ solanki czy wody morskiej na schorzenie powoda nie jest uzasadniony.

Hipoterapia jest metodą wspomagającą, chociaż jej skuteczność nie jest udowodniona. Hipoterapia uzupełnia terapie, nie wpływa jednak na poprawę funkcjonalną. Istnieje natomiast szereg przeciwwskazań do korzystania z hipoterapii.

Leczenie porażenia mózgowego komórkami macierzystymi jest w fazie testów.

Powodowi potrzebna jest stała opieka, zapobieganie deformacjom, stymulacja poznawcza i logopedyczna. Dziecko z mózgowym porażeniem dziecięcym powinno być poddane opiece instytucjonalnej, gdzie rehabilitacja powiązana jest z opieką pedagogiczną, podstawą jest nauczanie w szkole specjalnej, która oferuje różne formy terapii i edukacji.

Najważniejsza dla dziecka jest terapia w domu oraz powinno być prowadzone do ośrodka rehabilitacyjnego. Konieczne jest 3 razy w tygodniu wykonywanie ćwiczeń po 45 minut. Raz do roku dziecko powinno być w ośrodku diagnostyczno-terapeutycznym, który powinien informować o ewentualnych zagrożeniach i im zapobiegać. W ośrodkach NFZ najpierw czeka się kilka miesięcy, a następnie jest się kierowanym automatycznie na następny pobyt za 6 miesięcy.

dow ód: opinia Instytutu (...) k. 248- 253, opinia uzupełniająca k. 285, ustna opinia uzupełniająca biegłej M. Ł. z Instytutu (...) k. 366

Wezwaniem do zapłaty z dnia 12 maja 2014 r. doręczonym pozwanemu w dniu 16.05.2014 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 67.112,52 zł tytułem kosztów poniesionych leków, rehabilitacji, wizyt lekarskich, materiałów ortopedycznych oraz produktów dla osób niepełnosprawnych w terminie 14 dni.

dow ód: wezwanie do zapłaty z dnia 12.05.2014 r. z dowodem odbioru k. 16-18

S ąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wnioski wynikające z opinii biegłej M. Ł. z Instytutu (...) , w oparciu o dowody z dokumentów, a także zeznania matki powoda - A. K..

W pełni przekonująca jest opinia Instytutu (...) z zakresu rehabilitacji medycznej, balneologii i medycyny fizykalnej, która jest jasna, kompletna, zawiera należyte uzasadnienie i logicznie wyprowadzone wnioski. Opinia została uzupełniona pisemną opinią, w której zawarto odpowiedź na pytania i zarzuty odnośnie sporządzonej opinii. Biegła z Instytutu (...) wydała także ustną opinię uzupełniającą na rozprawie w dniu 6.09.2018 r. odpowiadając wyczerpująco na zadane jej pytania.

Wobec wydania wyczerpującej opinii instytutu Sąd oddalił wniosek strony powodowej o dopuszczenie dowodu z opinii innego instytutu na okoliczność zasadności poniesionych kosztów. Niezadowolenie strony z wniosków opinii nie stanowi przesłanki dopuszczenia dowodu z opinii innego instytutu, co przyczyniłoby się jedynie do przedłużenia postępowania i zwiększenia jego kosztów.

Sąd dał wiarę zeznaniom przedstawicielki ustawowej powoda, która sprawując nad nim stałą opiekę ma wiedzę z jakich świadczeń zdrowotnych i rehabilitacyjnych korzysta i jakie są ich koszty. Ocena zasadności postępowania medycznego wobec powoda należała jednak do instytutu naukowego, a nie do przedstawiciela ustawowego powoda nie mającego w tym zakresie wiadomości specjalnych.

Sąd uznał także za wiarygodne zgromadzone w sprawie dokumenty nie znajdując podstaw do kwestionowania ich wiarygodności, a których autentyczność nie była także kwestionowana przez strony. Wynika z nich, iż faktycznie powód poddawany jest szeregowi zabiegów medycznych, psychologicznych i logopedycznych mających na celu poprawę stanu jego zdrowia, co nie oznacza, że wszystkie te zabiegi były uzasadnione z punktu widzenia rzeczywistych potrzeb powoda. Z dokumentów tych wynika, że część wydatków została poniesiona przez matę powoda, a część – przez osoby trzecie.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie było w istocie powództwem o podwyższenie renty zasądzonej prawomocnym wyrokiem Sadu Okręgowego w Gdańsku z dnia 29.04.2011 r. w sprawie I C 1357/06.

Zgodnie z art. 907§ 2 k.c. jeżeli obowiązek płacenia renty wynika z ustawy, każda ze stron może w razie zmiany stosunków żądać zmiany wysokości lub czasu trwania renty, chociażby wysokość renty i czas jej trwania były ustalone w orzeczeniu sądowym lub w umowie.

Przesłanką żądania zmiany wysokości lub czasu trwania renty jest istotna zmiana stosunków w stosunku do stanu, w jakim orzekano o rencie. W wypadku renty zasądzonej na podstawie art. 444 § 2 k.c. nowe okoliczności stanowiące podstawę stwierdzenia zmiany stosunków mogą dotyczyć zarówno sfery osobistej uprawnionego do renty lub zobowiązanego z tego tytułu, jak i zjawisk o charakterze obiektywnym. Zmiana stosunków w rozumieniu art. 907 § 2 k.c. musi być istotna i taka, której sąd w wyroku lub strony w ugodzie nie przewidziały albo nawet przewidziały, lecz inaczej, o innej treści. Pojęcie "stosunków" jest ujęte w sposób ogólny i nie pozwala dlatego na wyłączenie z nich wszelkich okoliczności, od których zależy wysokość i czas trwania renty odszkodowawczej (por. Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 października 2014 r. w sprawie I ACa 882/14, LEX nr 1544889).

Podstawą modyfikacji wysokości renty, wynikającej z art. 907 § 2 k.c. może być tylko zmiana stosunków. W razie wystąpienia różnorodnych zjawisk w stosunkach ekonomicznych lub osobistych poszkodowanego, wpływających na ocenę wysokości szkody wyrównywanej rentą należy dokonać ich porównania i dostosować treść orzeczenia do jego wyniku (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2011 r. w sprawie I PK 150/10, por. LEX nr 738393, M.P.Pr. 2011/6/318-320).

Zmiana renty w oparciu o art. 907 § 2 k.c. jest również dopuszczalna za okres poprzedzający wytoczenie powództwa o zmianę, z tym że okres ten nie może sięgać poza datę, w której nastąpiła zmiana stosunków, poza termin przedawnienia zaległych świadczeń okresowych oraz poza datę orzeczenia lub ugody, w których została określona mająca podlegać zmianie w wyniku uwzględnienia powództwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 sierpnia 2011 r. w sprawie I PK 36/11, LEX nr 1221060).

Podstawą zmiany renty może być zmiana cen, podwyższenie kosztów albo powstanie nowych kosztów, które musi ponosić poszkodowany. Podwyższenia renty można się domagać, gdy ponoszone koszty mają uzasadnienie medyczne.

Powód domagał się zasądzenia kosztów turnusów rehabilitacyjnych. Przedstawicielka ustawowa powoda wskazała, iż 3-4 razy w roku stara się jeździć z synem prywatnie na turnusy rehabilitacyjne.

Domagając się podwyższenia renty na ponoszone koszty turnusów rehabilitacyjnych czy też zwrotu wcześniej poniesionych kosztów takich turnusów powód obowiązany był wykazać, iż były i są one w pełni uzasadnione medycznie. Nadto, skoro ma to być podstawa zwiększenia renty na mocy art. 907 § 2 kc., to obowiązkiem procesowym powoda było wykazanie, iż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego rentę powstała potrzeba dodatkowych turnusów rehabilitacyjnych. Takich zaś dowodów powód nie przedłożył, co więcej - w toku postępowania nawet nie wysuwano twierdzeń, że stan zdrowia powoda pogorszył się na tyle, że zaistniała medyczna potrzeba zwiększonej liczby turnusów rehabilitacyjnych. Z opinii instytutu wynika zaś jednoznacznie, że z medycznego punktu widzenia standardy światowe przewidują, iż powód winien korzystać z turnusu rehabilitacyjnego raz do roku. Mimo takich standardów w Polsce praktykuje się turnusy dwa razy do roku, a nawet przy takiej częstotliwości koszt turnusów może być pokrywany z zasądzonej renty (w kwocie renty przyznanej wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 29.04.2011 r. w sprawie I C 1357/06 powodowi została przyznana w ramach zasądzonej renty kwota 1000 zł na turnusy rehabilitacyjne).

Sąd ma na uwadze, że powód nie musi bezwzględnie korzystać z leczenia i rehabilitacji oferowanej w ramach NFZ. Niemniej jednak obowiązkiem powoda było wykazanie, że korzystanie z prywatnych ośrodków rehabilitacyjnych było uzasadnione z medycznego punktu widzenia, ewentualnie że ośrodki te oferują rehabilitację przynajmniej na takim samym poziomie, a z uzasadnionych względów pozamedycznych dla powoda łatwiejsze było korzystanie z takich ośrodków. Jak wskazano w opinii instytutu dokumenty przedłożone przez powoda nie obrazują w tego, jakie konkretnie postępy poczynił powód w ramach rehabilitacji w prywatnych ośrodkach, czy faktycznie przeprowadzane tam ćwiczenia były uzasadnione biorąc pod uwagę stan zdrowia powoda. Przedłożona dokumentacja nie jest zindywidualizowana do osoby powoda, nie pokazuje planu terapii, nie można więc ocenić skuteczności podejmowanych działań.

Z drugiej zaś strony ze sporządzonej opinii z zakresu rehabilitacji medycznej wynika, iż w publicznej służbie zdrowia są dostępne turnusy w oddziałach rehabilitacji stacjonarnych, dziennych, na których przebywają dzieci ze schorzeniem powoda co około 6 miesięcy, prowadzony jest nadzór nad postępami terapii i ewentualnie lekarz podejmuje decyzję o wdrożeniu innych metod postępowania. Z ustnej opinii przedstawiciela instytutu wydanej na rozprawie wynika, iż najważniejsza jest terapia w domu oraz dziecko powinno być zaprowadzane do ośrodka rehabilitacyjnego. Minimum to 45 minut ćwiczeń trzy razy w tygodniu. Raz do roku dziecko powinno być w ośrodku diagnostyczno-terapeutycznym, który powinien informować o ewentualnych zagrożeniach i im zapobiegać. W ośrodkach NFZ najpierw czeka się kilka miesięcy, a następnie jest się kierowanym automatycznie na następny pobyt za 6 miesięcy. Ćwiczenia w ośrodkach NFZ są prowadzone indywidualnie. Zatem nie ma konieczności jeżdżenia do prywatnych ośrodków 3-4 razy w roku.

Należy także zaznaczyć, iż koszt turnusów rehabilitacyjnych, w których uczestniczył powód, został pokryty przez fundacje, które nie domagają się od niego zwrotu poniesionych kosztów. Sąd stoi na stanowisku, mimo istnienia przeciwnych poglądów w orzecznictwie, iż w takiej sytuacji powodowi nie przysługuje roszczenie o zwrot wydatków poniesionych na turnusy rehabilitacyjne. Aby przyznać odszkodowanie konieczne jest zaistnienie szkody, co uznać można za podstawową zasadę prawa cywilnego. W sytuacji, w której ani powód ani jego przedstawiciele ustawowi nie ponieśli kosztów, trudno mówić o szkodzie. Sytuacja, w której znalazł się powód, nie może być nawet porównywana z sytuacją, w której powód nie poniósł określonych wydatków, bo nie miał na to środków finansowych. W tej bowiem sprawie podmioty trzecie sfinansowały rehabilitację powoda w ramach swego rodzaju darowizny środków pieniężnych. Owe podmioty nie domagają się zwrotu tych kosztów. Zasądzanie odszkodowania w takiej sytuacji prowadziłoby wprost do bezpodstawnego wzbogacenia powoda. Argumentacja, iż działania osób trzecich wspomagające poszkodowanego nie mogą zwalniać z odpowiedzialności i nie mogą przynosić korzyści sprawcy szkody, nie może przeważać zasady wynikającej wprost z art. 361 § 2 kc., w którym wskazano na obowiązek wyrównania strat, które poszkodowany poniósł.

W ocenie Sądu istotna zmiana stosunków nastąpiła odnośnie konieczności leczenia logopedycznego, którego koszty nie zostały uwzględnione w wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku wydanym w sprawie I C 1357/06. Małoletni powód jest obecnie starszy niż w momencie wydania wyroku pierwotnie zasądzającego rentę, ma problemy w komunikacji werbalnej, co spowodowało konieczność intensywnej pomocy logopedycznej. Z opinii instytutu wynika, iż terapia logopedyczna jest uzasadniona, ponieważ trzeba ją prowadzić regularnie, a dostęp do bezpłatnej terapii jest ograniczony (por. k. 252). Koszty logopedy są zatem uzasadnione medycznie.

Matka powoda podała, iż powód od 6 lat uczęszcza do logopedy, są to wizyty dwa razy w tygodniu, których koszt wynosi 800 zł na miesiąc. Sąd zasądził na rzecz małoletniego powoda koszty wynikające z faktur, które za okres do 2013 roku wyniosły 4138 zł, a w 2014 r. kwotę 6950 zł. Od stycznia 2015 r. Sąd podwyższył rentę należną powodowi o kwotę 550 zł miesięcznie mając na względzie treść zeznań przedstawicielki ustawowej powoda oraz fakt, iż kwota ta występowała w rachunkach miesięcznych za logopedę w 2015 roku. Wyższe koszty terapii logopedycznej nie zostały wykazane.

Brak jest podstaw, aby uwzględnić koszty neurologa. Z prywatnej wizyty u neurologa z kosztem 160 zł powód korzysta raz do roku, nie jest to zatem istotna zmiana stosunków. Normalnie powód leczy się w ramach NFZ, a prywatna wizyta jest jedynie konsultacją. Skoro powód leczy się u neurologa w ramach NFZ to brak podstaw, aby obciążać kosztami prywatnej konsultacji pozwanego.

Sąd nie uwzględnił kosztów wizyt u psychiatry 4 razy do roku po 150 zł od 2015 roku. Strona powodowa nie wykazała konieczności wizyt u psychiatry, w tym, iż nie da się problemów, z którymi powód udaje się do psychiatry załatwić w ramach wizyt u innego lekarza czy też psychologa. Brak jest dowodów na to, że stan zdrowia powoda zmienił się na tyle, że konieczna jest stała konsultacja psychiatryczna. Pojedyncze, okazjonalne wizyty u psychiatry nie mogą być podstawą do podwyższenia renty, gdyż jak wskazano powyżej art. 907 § 2 kc. wymaga istotnej zmiany stosunków, którą w tym wypadku rozumieć należy jako powstanie potrzeby regularnych wizyt lekarskich.

Brak było także podstaw do uwzględnienia kosztów psychologa. Matka powoda podała, iż do psychologa chodzi z synem raz na tydzień od września 2014 r. ponosząc koszt 450 zł na miesiąc. Z opinii instytutu (k. 252) wynika, iż poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne jest dostępne w ramach Poradni Pedagogiczno -Psychologicznych bez większych kolejek. Powód nie wykazał, aby istniały problemy ze skorzystaniem z pomocy psychologa w ramach refundowanego poradnictwa. Niezależnie od powyższego powód nie przedstawił dowodów na ponoszenie kosztów psychologa w wysokości 450 zł na miesiąc. Istotne jest, że w wyroku zasądzającym rentę uwzględniono koszty opieki psychologicznej i rehabilitacji w łącznej wysokości 750 zł miesięcznie. W aktach niniejszej sprawy zaś znajduje się jeden rachunek za poradę psychologiczną na 200 zł z czerwca 2015 r. (k. 89), przy czym nie wiadomo, ilu wizyt dotyczy ten rachunek i jaki okres czasu obejmuje. Powód nie udowodnił więc, aby po zapadnięciu prawomocnego wyroku zasądzającego rentę koszty poradnictwa psychologicznego zwiększyły się na tyle, że stanowić to może istotną zmianę stosunków określoną w art. 907 §2kc. Nie udowodniono także zakresu tej zmiany czyli wysokości ponoszonych kosztów wizyt u psychologa.

Strona powodowa podała, iż ponosi koszt hipoterapii w wysokości 430 zł miesięcznie od kilku lat. Z opinii instytutu wynika iż skuteczność hipoterapii nie została uzasadniona naukowo. Jest to metoda wspomagająca, a nie terapeutyczna, uzupełnia terapię, ale nie wpływa na poprawę funkcjonalną (por. k. 285). Nadto należało mieć na uwadze, że przedstawicielka ustawowa powoda podała, iż chodzi z synem na hipoterapię od urodzenia. Powód nadal cierpi na to samo schorzenie co w czasie pierwszego procesu przed Sądem Okręgowym w Gdańsku. Brak jest dowodów na to, że nastąpiła istotna zmiana stosunków polegająca na tym, że zaistniała potrzeba podjęcia hipoterapii w późniejszym okresie po wydaniu wyroku zasądzającego rentę.

Odnośnie kosztów basenu raz w tygodniu ponoszonych od września 2014 r. w wysokości 180 zł miesięcznie należy wskazać, iż basen jest metodą wspomagającą dostępną również w placówkach publicznych. Wpływ solanki czy wody przemysłowej na stan zdrowia powoda nie jest udowodniony. Ponadto brak jest dowodów, że faktycznie trzeba była zacząć zajęcia na basenie dopiero po wyroku ustalającym rentę.

Odnośnie podawanych leków M. i N. Sąd zważył, że powód nie udowodnił, aby ich stosowanie przy schorzeniu, na które cierpi powód, było uzasadnione. Z drugiej zaś strony z opinii instytutu wynika, że nie udowodniono skuteczności podawania tych leków u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym.

Strona powodowa wskazywała na ponoszenie bardzo wysokich kosztów delfinoterapii. Odnosząc się do tej kwestii Sąd miał na uwadze, że odszkodowanie nie obejmuje kosztów zabiegów, które w świetle zasad wiedzy medycznej oraz oceny specjalistów są z góry skazane na niepowodzenie ( A. Śmieja, w: System PrPryw, t. 6, 2014, s. 615–716, Nb 177, przywołany autor uznaje, że odszkodowanie nie obejmuje kosztów zabiegu, który według niekwestionowanych zasad wiedzy i sztuki oraz oceny specjalistów jest skazany na niepowodzenie). Wątpliwości dotyczyć mogą jednak kosztów zabiegów eksperymentalnych – procedur leczniczych lub rehabilitacyjnych, których skuteczność jest niewiadoma. Odpowiedź na pytanie, czy odszkodowanie za szkodę na osobie obejmować powinno koszty procedur eksperymentalnych, wymagać będzie opinii biegłych, którzy uwzględnić powinni dwa czynniki: czy istnieje sprawdzona procedura, która prowadzić będzie do podobnych rezultatów oraz jakie są szanse poprawy stanu zdrowia poszkodowanego w wyniku zastosowania eksperymentalnej procedury (P. Sobolewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz pod red. K. Osajdy, BeckOK).

Sąd podziela zapatrywanie instytutu, według którego aktualnie istnieją już opracowane standardy postępowania z osobami cierpiącymi na porażenie mózgowe. W tych standardach wskazano skuteczne metody leczenia i tylko takie, jako udowodnione, powinny być finansowane przez sprawcę szkody. Delfinoterapia jest to metoda o nieudowodnionej skuteczności klinicznej i nie rekomendowana. Nie jest to alternatywna metoda leczenia, lecz rekreacja. Artykuł dotyczący delfinoterapii przedłożony przez stronę powodową nie został opublikowany w żadnym wiodącym magazynie. Sąd miał na uwadze, iż artykuły prasowe nie mogą być uznane za obiektywny dowód potwierdzający konieczność stosowania delfinoterapii. Jest to bowiem jedynie wyraz czyichś poglądów na określone okoliczności, co nie przesądza o trafności poglądów zawartych w artykule.

Z opinii instytutu, iż koszt okularów korekcyjnych był uzasadniony. Za okulary od 2011 do 2013 r. – powód zapłacił 1221 zł, a w 2014 r. 285 zł. Powyższe kwoty należało uwzględnić. Podobnie uzasadniony jest koszt materaca przeciwodleżynowego w wysokości 400 zł poniesiony w lipcu 2012 r. (k.38). Zakup wkładek ortopedycznych także był uzasadniony, stanowił to koszt w wysokości 350 zł za lata 2012 i 2013 oraz 90 zł za 2014 rok, łącznie koszt ten wyniósł 440 zł (k. 40, 55, 59).

Sąd miał też na uwadze, że powód nie podawał kosztów okularów korekcyjnych, wkładek ortopedycznych i materaca przeciwodleżynowego jako podstawy zasądzenia renty. Są to wydatki okazjonalne, które nie powodują wzrostu wysokości renty, powinny być natomiast uwzględnione jako koszty już poniesione z mocy art. 444 § 1 kc. .

Na zasądzoną kwotę 13.434 zł składają się koszty logopedy, wkładek ortopedycznych okularów korekcyjnych i specjalistycznego materaca.

Do końca 2013r. powyższe koszty wyniosły 6109 zł, w tym 4138 zł koszty logopedy, 1221 zł koszt szkieł korekcyjnych, 400 zł koszt materaca i 350 zł koszt wkładek ortopedycznych.

W 2014 r. koszt logopedy wyniósł 6950 zł, 285 zł koszt szkieł korekcyjnych, a wkładek ortopedycznych 90 zł, łącznie 7325 zł.

Mając powyższe na względzie, na mocy art. 444§1 k.c. Sąd orzekł jak w pkt I wyroku.

Odsetki ustawowe oraz odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 6.109 zł Sąd zasądził na podstawie art. 481§1 k.c. zgodnie z żądaniem od dnia 1 czerwca 2014 r. mając na względzie, iż powód wezwał pozwanego do zapłaty pismem z dnia 12 maja 2014 r. doręczonym w dniu 16 maja 2014 r. Z kolei odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 7.325 zł zostały zasądzone od dnia następnego po upływie 14 dni od doręczenia pozwanemu odpisu pozwu.

W punkcie II wyroku Sąd na podstawie art. 907§2 k.c. podwyższył zasądzoną na rzecz powoda rentę do kwoty 2.300 zł, tj. o kwotę 550 zł.

O kosztach procesu orzeczono na mocy art. 108§1 k.p.c., art. 100 k.p.c. § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 poz. 490 ze zm.) w zw. z §21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804), § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461 oraz z 2015 r. poz. 616 i 1079) w zw. z §21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800) zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu.

Powód co do renty wygrał w 17%, co do żądania zapłaty w 13%, średnio wygrał w 15%.

Powód poniósł koszty opłaty od pozwu w wysokości 7305 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3600 zł, razem 10.905 zł. 15% z kwoty 10905 zł wynosi 1635,75 zł.

Pozwany poniósł koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3617 zł. 85% z kwoty 3617 zł wynosi 3074,45 zł.

Różnica kwot 3074,45 zł i 1635,75 zł daje kwotę 1438,70 zł, którą to powód winien zwrócić pozwanemu tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Koszt wynagrodzenia instytutu tymczasowo poniesiony przez Skarb Państwa wyniósł 2529,31 zł, z czego 15% wynosi 379,40 zł, a 85% 2149,91 zł. Powyższe kwoty Sąd na podstawie 113 ust.1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 623 t.j.) nakazał ściągnąć od stron na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku.