Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 46/20

UZASADNIENIE

Powódka A. T. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 10701,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz kosztami procesu, tytułem pełnego odszkodowania za dwukrotne holowanie, najem, parkowanie i odbiór pojazdu.

W sprzeciwie od wydanego nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 23 sierpnia 2018 r. miała miejsce kolizja samochodu marki R. (...) (segment kombivan) nr rej. (...), należącego do P. M.. Sprawca kolizji był ubezpieczony u pozwanego.

Poszkodowany zwrócił się do powódki o pomoc w dochodzeniu należnego odszkodowania i udzielił jej pełnomocnictwa do reprezentowania w całym postępowaniu likwidacyjnym.

Tego samego dnia pojazd poszkodowanego został odholowany na parking powódki.

Dnia 27 sierpnia 2018r. powódka zgłosiła szkodę pozwanemu.

Bezsporne.

W dniu 28 sierpnia 2018r. poszkodowany zawarł z powódką umowę najmu pojazdu zastępczego marki R. (...) (segment pojazdy dostawcze), przy dobowej stawce najmu wynoszącej 300 zł netto/doba. Pojazd został zwrócony w dniu 22 września 2018r.

Następnie w dniu 22 września 2018r. poszkodowany najął od powódki kolejny pojazd marki P. (...) (segment C) za stawkę 200 zł netto. Pojazd zwrócił w dniu 1 października 2018r.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowy najmu, k. 12-13.

Pismem z 29 sierpnia 2018r. pozwany poinformował powódkę o możliwości najmu pojazdu zastępczego od wypożyczalni z nim współpracujących, gdzie wskazano m.in., że najem pojazdu w segmencie F (furgon mały) jest możliwy za stawkę 110 zł lub 90 zł netto.

W odpowiedzi powódka wnosiła o przesłanie warunków najmu oraz regulaminu, nadto zwróciła się o udzielenie informacji czy ubezpieczenie takiego pojazdu zawiera udział własny w szkodzie, jak również czy istnieje limit kilometrów jak i liczb kierowców.

Pozwany nie udzielił powódce, ani poszkodowanemu wyjaśnień.

Dowód:

- wydruk wiadomości mailowych, k. 59,

- pismo pozwanego, akta szkody płyta CD, k. 103.

W dniu 3 września 2018r. odbyły się pierwsze oględziny pojazdu przez rzeczoznawcę pozwanego. Na ich skutek rzeczoznawca pozwanego sporządził kosztorys w dniu 5 września 2018r.

Następnego dnia powódka odholowała pojazd do warsztatu tj. (...) R., gdzie pojazd został przyjęty na bezpłatny parking i oczekiwał na rozpoczęcie naprawy i zwolnienie miejsca warsztatowego.

Dowód:

- zdjęcia, akta szkody płyta CD, k. 103,

- kosztorys, , akta szkody płyta CD, k. 103,

- zeznania świadka K. C., k. 137.

W dniu 14 września 2018r. warsztat po przystąpieniu do naprawy zgłosił pozwanemu dodatkowe uszkodzenia i konieczności oględzin, które odbyły się 18 września 2018r. W tym samym dniu warsztat sporządził własny kosztorys naprawy, a 19 września zamówił niezbędne części zamienne. 21 września 2018r. (piątek) do (...) dotarły części zamienne, a w 24 września 2018r. (poniedziałek) rozpoczęła się właściwa naprawa. W dniu 28 września 2018r. warsztat zakończył naprawę, a 1 października 2018r. pojazd został odebrany przez poszkodowanego, zaś powódka odebrała samochód wynajmowany.

Dowód:

- historia naprawy, k. 124,

- zeznania świadka K. C., k. 137.

W dniu 10 października 2018r. powódka wystawiła poszkodowanemu fakturę nr (...) w wysokości łącznie 13363,95 zł, w tym m.in. tytułem dwukrotnego holowania po 390 zł netto, parkowania przez 15 przy stawce 28 zł netto łącznie 420 zł netto, najmu przez 26 dni przy stawce 300 zł netto łącznie 7800 zł netto, najmu przez 9 dni przy stawce 200 zł łącznie 1800 zł, odbioru pojazdu 65 zł netto.

Wiadomością mailową z dnia 12 października 2018r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty 13363,95 zł z tytułu należności wynikających z faktury (...).

Decyzją z dnia 25 października 2018r. pozwany przyznał na rzecz powódki 836,30 zł tytułem najmu uznając za zasadne 10 dni przy stawce 75 zł netto oraz 50% VAT, 437,08 zł tytułem kosztów parkowania uznając 14 dni za stawkę 31,22 zł brutto, 139,37 zł tytułem kosztów holowania

Dowód:

- faktura Vat, k. 16-17,

- mail, k. 62,

- wezwanie, k. 54,

- decyzja k. 30, 34, 36.

Dnia 12 października 2018 r. poszkodowany zawarł z powódką umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na powódkę wierzytelność przysługująca mu z tytułu zwrotu kosztów wynikających z faktury Vat (...).

Dowód:

- umowa cesji k. 10;

- zawiadomienie o cesji k. 11.

Pismem z dnia 26 października 2018r. powódka odwołała się od decyzji pozwanej z dnia 25 października 2018r. Pozwany nie uwzględnił odwołania.

Bezsporne.

Stawki dla jednej doby najmu pojazdu odpowiadającego klasie samochodu uszkodzonego - segment kombivan (F) - na rynku lokalnym w okresie zaistnienia szkody, przy najdłuższym okresie, z uwzględnieniem bezgotówkowego rozliczenia kosztów oraz opcji dodatkowych wynosiły od 200 zł do 250 zł netto.

Technologiczny czas naprawy uszkodzonego pojazdu wynosił 3 dni. Do realnego wykonania naprawy i przystąpienia do wykonywania faktycznych czynności naprawczych konieczne było oczekiwania na zwolnienie miejsca warsztatowego, ustalenie zakresu szkody i zmówienie części zamiennych. Łącznie uzasadniony czas ustalania zakresu naprawy, kosztów naprawy i procesu naprawy powinien wynieść 32 dni robocze.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego, k. 155-165, 184-186

- zeznania świadka K. C., k. 137.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powódki podlegało częściowemu uwzględnieniu.

Roszczenie przedstawione przez powódkę miało charakter odszkodowawczy, znajdującego oparcie w przepisach art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, ze zm.) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c. Okoliczności kolizji nie były sporne pomiędzy stronami. Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Mimo, że kwestia legitymacji procesowej powódki nie była sporna, sąd dokonując z urzędu analizy w tym zakresie doszedł do przekonania, że została ona należycie wykazana umową cesji i wynikała z art. 509 kc, art. 510 kc..

Spór między stronami dotyczył:

a)  uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego i stawki najmu,

b)  kosztu holowania,

c)  uzasadnionego okresu parkowania pojazdu.

Rozważania w zakresie pkt a) uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego i stawki najmu:

W zakresie zarzutu pozwanego co do uchybienia przez poszkodowanego obowiązkowi minimalizacji szkody i przyczynienia się do jej zwiększenia, z uwagi na nie skorzystanie z wypożyczalni współpracujących z pozwanym i oferujących stawkę 75 zł netto, uznano go za całkowicie niezasadny. Na poszkodowanym oczywiście ciąży obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c). Kwestia ta była przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17. Zasadnicze jednak znaczenie dla rozstrzygnięcie tej kwestii ma okoliczność, że poszkodowany, w którego imieniu działała powódka wnosił o udzielenie szczegółowych informacji w zakresie najmu. Niewątpliwie przed podjęciem decyzji o najmie poszkodowany ma prawo wiedzieć jakie ewentualne zobowiązania na siebie przyjmuje, w tym czy będzie partycypował w ewentualnych kosztach związanych z uszkodzeniem najmowanego pojazdu zastępczego, co w kontekście rodzaju pojazdu (kombivan) służącego do pracy zawodowej jest niewątpliwie prawdopodobne i istotne. Nadto niewątpliwie istotną informacją dla poszkodowanego mogło być ustalenie ewentualnego limitu kilometrów. Tym samym skoro pozwany w żaden sposób nie ustosunkował się do pytań powódki, nie sposób zarzucać skutecznie poszkodowanemu uchybienia obowiązkowi minimalizacji szkody.

Zdaniem sądu zarzut pozwanego w zakresie okresu najmu nie był uzasadniony w przeważającej mierze. Jak wynikało ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, który w żadnej części nie był kwestionowany przez strony, w dniu 5 września 2018r., po sporządzeniu pierwszego kosztorysu naprawy przez pozwanego, poszkodowany wiedział, że będzie ona możliwe i ekonomicznie uzasadniona, zaś pozwany poczuwał się do odpowiedzialności. Zasadnie więc następnego dnia pojazd został przetransportowany do warsztatu. Jak wynikało z przeprowadzonych dowodów w tym z zeznań pracownika (...), K. C., warsztat zachowuje ciągłość pracy, w związku z czym każdy pojazd musi oczekiwać na zwolnienie miejsca od tygodnia do dwóch tygodni. Potwierdziła to również opinia biegłego, zarówno pisemna, jak i uzupełniająca, gdzie wskazano, że jest normalne, iż samochód musi oczekiwać na naprawę. Takie ustalenia są również zgodne z zasadami doświadczenia życiowego i logiki, w oczywisty bowiem sposób warsztat nie przerwie prowadzonych napraw, celem podjęcia naprawy pojazdu nowoprzyjętego. Tym samym okres od 6 września do 14 września (9 dni) uznano za zasadny czas wchodzący w skład szeroko rozumianego procesu naprawczego. Nadto istniał niewątpliwy związek przyczyno między uszkodzeniem pojazdu, a koniecznością oczekiwania na wynikłą z tego naprawę. Przedłożone dowody wykazały również, że od chwili podjęcia naprawy w dniu 14 września warsztat wykonywał prawidłowo niezbędne czynności. Tego samego dnia, po rozbrojeniu pojazdu zgłosił dodatkowe uszkodzenia i konieczność oględzin dodatkowych. Pozwany był bowiem niewątpliwie uprawniony do ich przeprowadzenia, jako płatnik odszkodowania. Miał pełne prawo zweryfikować zakres i rozmiar takich uszkodzeń. W dniu oględzin 18 września warsztat sporządził kosztorys zaakceptowany przez pozwanego, a następnego dnia zamówił części zamienne. Jak wynikało z dokumentów w tym historii naprawy i zeznań świadka, części dotarły do warsztatu w poniedziałek 24 września i już w tym dniu przystąpiono do właściwej naprawy, a 28 września poszkodowany został wezwany do odbioru pojazdu. Zdaniem biegłego taki okres również był w pełni uzasadniony zarówno technologią naprawy, jaki czynnościami dodatkowymi. Skoro więc biegły posiadający tym zakresie stosowną wiedze i doświadczenie uznał podejmowane przez warsztat czynności za adekwatne i terminowe, to nie sposób było dopatrzyć się zwłoki warsztatu. Powódka nie wykazała zaś aby po tym dniu zasadny był dalszy najem pojazdu zastępczego, tj. do 1 października 2018r. Powódka nie powołała na tą okoliczność żadnych twierdzeń i dowodów. Nie sposób więc było ustalić czy istniała jakakolwiek uzasadniona przyczyna, dla której poszkodowany nie odebrał pojazdu już 28 września, lecz dopiero 1 października.

Tym samym za zasadny uznano okres 32 dni najmu.

W zakresie uzasadnionej stawki najmu również dopuszczono dowód z opinii biegłego. W tym względzie konieczne było uwzględnienie wyłącznie rynkowych stawek za najem pojazdu klasy kombivan, zwanej przez pozwanego w jego tabeli segmentem F, gdyż taki właśnie pojazd został uszkodzony. Biegły stwierdził, że ceny wynosiły od 200 zł do 250 zł netto. Dlatego też stawka zastosowana przez powódkę – 300 zł netto –była zawyżona i uznano, że powódka zdołała wykazać jej zasadną wysokości do kwoty 250 zł co mieściło się w stawkach rynkowych.

Reasumując za zasadny okres najmu uznano 26 dni za stawkę 250 zł netto plus 50% VAT tj. łącznie 7247,50 zł oraz 6 dni za stawkę 200 zł netto plus 50% Vat, tj. 1338 zł. Łącznie uzasadniony koszt najmu wyniósł 8585,50 zł, uwzględniając wypłacone odszkodowanie 836,30 zł zasądzono 7749,20 zł.

Rozważania w zakresie punktu: b) kosztu holowania:

Zdaniem sądu powódka nie wykazała zasadność poniesienia tego kosztu w dochodzonej kwocie. Na okoliczność wysokości kosztów w tym względzie - co było niezbędne z uwagi na kwestionowanie tego roszczenia przez pozwanego – powódka nie powołała żadnego dowodu. Samo holowania zarówno po kolizji, jak i następne do warsztatu naprawczego, uznano za zasadne, z uwagi na brak możliwości poruszania się pojazdu po drogach publicznych, co potwierdził biegły. W zakresie zaś wysokości kosztu takiej usługi uznano za zasadną kwotę bezsporną, bo przyznaną przez pozwanego w wysokości 139,37 zł brutto.

Tym samym w zakresie pierwszego holowania pozwany w pełni uczynił zadość swojemu obowiązkowi, w zakresie drugiego holowania zasądzono kwotę 139,37 zł brutto.

Rozważania w zakresie punktu: ) uzasadniony okres parkowania:

W tym zakresie roszczenie uwzględniono w całości. Spór dotyczył zasadniczo wyłącznie jednego dnia parkowania, gdyż pozwany uznał za zasadne 14 dni, a powódka dochodziła odszkodowania za 15 dni w niespornej kwocie 31,22 zł. Zdaniem sądu powódka wykazała, że istotnie parkowanie było uzasadnione od dnia zdarzenia 23 sierpnia do 6 września kiedy to pojazd został odholowany do warsztaty. Pozwany w żaden sposób nie uzasadnił dlaczego skrócił ten okres o jeden dzień. Jedynie z lakonicznych twierdzeń wyrażony w decyzji podjętej w postępowaniu przedsądowym, można przyjąć, że pozwany uznał, iż poszkodowany jeden dzień za późno zgłosił szkodę. Odnosząc się do tego stanowiska uznano je za niezasadne. Po pierwsze pozwany w żaden sposób nie wyjaśnił dlaczego uznał, że zgłoszenie szkody 27 sierpnia (zdarzenie nastąpiło 23 sierpnia), w której pojazd poszkodowanego został dotkliwie uszkodzony, było spóźnione. Zdaniem sądu w okolicznościach sprawy, gdy zgłoszenie nastąpiło czwartego dnia od szkody, nie sposób uznać, że było to zachowanie wykraczające poza uprawnienia poszkodowanego. Po drugie należy zauważyć, że dzień szkody (czwartek), a dzień jej zgłoszeniem (poniedziałek) dzielił również weekend, a mając na względzie, że niedziela jest dniem wolnym od pracy, zgłoszenie szkody w poniedziałek nie mogło być uznane za spóźnione. Po trzecie stanowisko takie nie wynika w żaden sposób z przepisów prawa. Zgodnie z art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, osoba uczestnicząca w zdarzeniu obowiązana jej m.in. do niezwłocznego powiadomienia o zdarzeniu zakładu ubezpieczeń, udzielając mu niezbędnych wyjaśnień i przekazując posiadane informacje. Jednakże ustawa nie definiuje pojęcie „niezwłocznie”, a z pewnością należy je odróżnić od pojęcia „natychmiast”. Niezwłocznie oznacza więc działanie „bez zbędnej zwłoki”. Tym samym ewentualne uchybienie w tym zakresie musi wynikać z winy poszkodowanego, którą powinien jednak wykazać ubezpieczyciel. Nadto nie sposób uznać, że takie zgłoszenie powinno wiązać się z ewentualną sankcją dla poszkodowanego, w postaci odmowy wypłaty odszkodowania za ten okres. Szkoda powstaje bowiem w chwili zdarzenia je wywołującego, a zdaniem sądu zgłoszenie szkody 4 dni po zdarzeniu mieści się w wykonaniu ciążącego na poszkodowanym obowiązku.

Zasądzono więc dodatkowo 31,22 zł tytułem jednego dnia parkowania.

Podobnie przyznano kwotę 72,48 zł tytułem odbioru pojazdu wynajmowanego, mając na uwadze, że nie była ona kwestionowana przez pozwanego. Łącznie więc zasądzono na rzecz powódki 7919,79zł.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu mając na uwadze, że żądanie zostało zgłoszona 12 października 2018r.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. Powódka wygrała sprawę w 74%. Łączny poniesiony przez nią koszt wyniósł 4770,75 zł (w tym 403,75 zł tytułem wykorzystanej zaliczki na biegłego), co powodowało konieczność zwrotu na jej rzecz od pozwanej 3530,35 zł. Pozwana wygrała zaś w 26%. Łączny koszt poniesiony przez pozwanego wyniósł 4003,75 zł (w tym 403,75 zł tytułem wykorzystanej zaliczki na biegłego), co powodowało konieczność zwrotu na jego rzecz od pozwanej 1040,97zł. Dokonując wzajemnej kompensaty orzeczono jak w pkt III.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)