Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 16/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lutego 2021 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Tomasz Skowron (spr.)

Sędzia Klara Łukaszewska

Sędzia Andrzej Żuk

Protokolant: Jolanta Kopeć

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w L. D. S.

po rozpoznaniu w dniach 22 października 2020r. i 27 stycznia 2021r.

sprawy M. K. ur. (...) w G., syna M. i T. z domu P.

oskarżonego z art. 177 § 2 kk

z powodu apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonego i pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych

od wyroku Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim

z dnia 18 października 2019 r. sygn. akt II K 466/18

I. zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego M. K. w ten sposób, że:

- w pkt I części dyspozytywnej z opisu przypisanego mu czynu eliminuje zapis, iż wjechał na pobliskie skrzyżowanie z pominięciem znaku stop oraz, że nie sygnalizował zmiany kierunku jazdy w stronę B.,

- w pkt II części dyspozytywnej wydłuża okres stosowania orzeczonego środka karnego do 5 (pięciu) lat,

II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III. zasądza od oskarżonego M. K. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 złotych i wymierza mu opłatę w kwocie 400 złotych.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 16/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Lwówku Śl. z dnia 18 października 2019r. sygn. akt II K 466/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

M. K.

Niekaralność oskarżonego

Dane o karalności

k.326

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2

M. K.

Opinia środowiskowa

Kwestionariusz wywiadu środowiskowego

k.330 - 331

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

3

M. K.

Zachowanie oskarżonego na miejscu zdarzenia po wypadku

Zeznania świadka E. W.

k.360v.

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

4

M. K.

Zachowanie oskarżonego i dotychczasowy sposób jego życia

Poręczenia

dokumenty

k.356 – 359

k. 315 – 321 i k. 336

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1 -4

Dane o karalności k. 326

Kwestionariusz wywiadu środowiskowego k. 330 -331

Poręczenia k. 356 – 359

Dokumenty k. 315 – 321 i k. 336

Zeznania świadka E. W. k. 369v.

Dane o karalności i kwestionariusz wywiadu środowiskowego sporządzone przez odpowiednie organy. Brak podstaw do kwestionowania danych w nich zawartych. Podobnie jak i pozostałych dokumentów. Okoliczności na które dokumenty te były powoływane nie zostały zakwestionowane przez kogokolwiek.

Świadek E. W. była na miejscu zdarzenia jako funkcjonariusz policji wykonywała swoje obowiązki służbowe. Nie była zainteresowana składaniem zeznań na korzyść którejkolwiek ze stron.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na częściowo błędne ustalenia faktyczne, a następnie na treść orzeczenia:

1)  art. 7 w zw. z art. 410 Kodeksu postępowania karnego (dalej również: k.p.k.) poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i ustalenie związku przyczynowego pomiędzy nie zatrzymaniem się przez oskarżonego, kierującego pojazdem samochodowym, przed znakiem STOP (B-20) usytuowanym przy zbiegu ulicy (...) z obwodnicą W.w sytuacji, gdy powyższe zachowanie oskarżonego miało miejsce przed mostem o długości około 75 metrów, a około 100 metrów przed miejscem zdarzenia, które nastąpiło za mostem, co w ocenie obrony w sposób oczywisty pozostaje bez związku przyczynowo-skutkowego ze spowodowanym wypadkiem drogowym na skrzyżowaniu ulic (...) we W.,

2)  art. 167 k.p.k. w zw. z art. 193 § 1 k.p.k .poprzez powołanie biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych na okoliczność ustalenia, czy na kierującym M. K. ciążył obowiązek sygnalizowania zamiaru jazdy w kierunku miejscowości B. w sytuacji, gdy powyższa okoliczność dotyczy wykładni i interpretacji przepisów prawa materialnego {art. 22 ust. 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym), co jest wyłączną prerogatywą Sądu, która nie podlega „przekazaniu” innym osobom; oparcie się Sądu I instancji na wnioskach zawartych w tym zakresie w opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych z dnia 15 czerwca 2019 r. spowodowało niezasadne przypisanie oskarżonemu naruszenia zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym poprzez brak sygnalizowania zmiany kierunku jazdy na skrzyżowaniu ulic (...) we W.w sytuacji, gdy w tym fragmencie zdarzenia nie dochodziło do zmiany kierunku jazdy (oskarżony nadal jechał „prosto ”, ulicą (...) w ulicę (...) i z tego względu na M. K. zgodnie z Prawem o ruchu drogowym nie spoczywał wówczas obowiązek sygnalizacji skrętu w lewo - oskarżony nie skręcał w lewo w ulicę (...), lecz jechał prosto w ulicę (...))', nadto, także to zachowanie oskarżonego pozostaje bez związku przyczynowo-skutkowego ze spowodowanym wypadkiem drogowym na skrzyżowaniu ulic (...) we W.,

3)  art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. poprzez bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego obrońcy oskarżonego, zgłoszonego w piśmie procesowym z dnia 15 stycznia 2019 r., w przedmiocie przesłuchania świadków - funkcjonariuszy Policji obecnych na miejscu zdarzenia w dniu 15 lipca 2018 r. - E. W. i Ł. W. z Komendy Miejskiej we L. - przy jednoczesnym wskazaniu, że okoliczność, na którą powołane zostały dowody nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w sytuacji, gdy okoliczności, na które mogli zeznawać wskazani świadkowie (m.in. zachowanie i postawa oskarżonego tuż po popełnieniu przestępstwa, jego stan emocjonalny), jakkolwiek nie wpływające na wypełnienie przedmiotowych znamion czynu zabronionego, powinny zostać ocenione przez Sąd w związku z obowiązkiem zebrania wszelkich dowodów związanych z rozpoznawaną sprawą, w tym uwzględniając art. 53 § 2 k.k. dokonania oceny zachowania sprawcy po popełnieniu czynu, co ma istotne znaczenie dla wymiaru kary;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Lp.

Zarzut

2

Naruszenie przepisów prawa materialnego:

1)  art. 53 k.k. w zw. z 177 § 2 k.k. w zw. z art. 69 § 1 k.k .poprzez nieuwzględnienie wszystkich okoliczności sprawy i dyrektyw wymiaru kary pozbawienia wolności, skutkujące wymierzeniem wobec oskarżonego kary 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności w sytuacji, gdy Sąd nie dokonał w sposób prawidłowy oceny celów prewencji indywidualnej kary wobec M. K., gdy dokonanie prawidłowej oceny tak cech i warunków osobistych, dotyczących oskarżonego i jego sytuacji życiowej (w tym brak wcześniejszej karalności, brak wcześniejszych wykroczeń drogowych), jak i jego zachowania się po wystąpieniu czynu zabronionego {żal, skrucha, przeproszenie Rodziny ofiary tragicznego wypadku, krytyczny stosunek do popełnionego czynu i przyznawanie się do sprawstwa wypadku drogowego), powinny prowadzić do wniosku, że właściwą, wystarczającą w świetle prewencji szczególnej i ogólnej, dolegliwością karną będzie dla oskarżonego wymierzenie mu kary pozbawienia wolności w niższym wymiarze określonym w art. 69 § 1 k.k., pozwalającym na warunkowe zawieszenie wykonania takiej kary pozbawienia wolności, co również spełni cele i dyrektywy kary wobec M. K.,

2)  w powiązaniu z zarzutem naruszenia art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., niewłaściwe zastosowanie art. 177 § 2 k.k. poprzez:

a)  przypisanie oskarżonemu w opisie czynu spowodowania wypadku drogowego naruszenia zasady bezpieczeństwa ruchu drogowego w postaci braku zatrzymania pojazdu marki A. przy znaku STOP (B-20) na skrzyżowaniu ulicy (...) oraz obwodnicy W., w konsekwencji przyjęcie, iż zachowanie to jest naruszeniem zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym i powiązanie go ze skutkiem w postaci śmierci M. M. (1) w sytuacji, gdy to wykroczenie drogowe nie miało żadnego związku z bezpośrednią przyczyną spowodowanego wypadku drogowego - to jest brakiem ustąpienia przez oskarżonego pierwszeństwa poruszającej się ulicą (...) rowerem M. M. (1), w związku z czym wykroczenie to powinno zostać wyeliminowane z opisu czynu przypisanego oskarżonemu w pkt I zaskarżonego wyroku,

b)  przypisanie oskarżonemu braku sygnalizowania zamiaru kierunku jazdy w stronę B. oraz zakwalifikowanie tego zachowania jako wypełnienie znamion naruszenia zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w sytuacji, gdy zgodnie z przepisami prawa ruchu drogowego oskarżony, poruszając się drogą na wprost (jadąc prosto, wjeżdżając z ulicy (...) w ulicę (...) we W.) nie był zobowiązany do sygnalizowania zmiany kierunku ruchu w lewo, gdyż poruszał się on na wprost ulicy (...), a nie w lewo w ulicę (...), w związku z czym nie doszło do zmiany kierunku jazdy, a „wyłącznie” do opuszczenia „drogi głównej”, ale z obowiązkiem ustąpienia pierwszeństwa pojazdom na tej samej drodze, ale znajdującym się na przeciwnym pasie ruchu, co powinno skutkować wyeliminowaniem tego zachowania z opisu czynu przypisanego oskarżonemu w pkt I zaskarżonego wyroku, jako zachowania, które nie narusza żadnej normy bezpieczeństwa w ruchu lądowym,

c)  przypisanie oskarżonemu „umyślności” w naruszenia wszystkich zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym wskazanych w opisie czynu w sytuacji, gdy zachowania oskarżonego polegające na braku zachowania szczególnej ostrożności, nieobserwowaniu przedpola jazdy, braku ustąpienia pierwszeństwa osobie jadącej z pierwszeństwem przejazdu, cechowały się nieumyślnością, co powinno zostać uwzględnione przy opisie czynu i ocenie stopnia winy M. K.,

d)  art. 42 § 1 Kodeksu karnego (dalej również: k.k.) poprzez jego błędne zastosowanie i wymierzenie oskarżonemu środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat w sytuacji, gdy wskazany przez Sąd przepis, jako podstawa prawna zastosowanego środka karnego, przewiduje możliwość orzeczenia środka karnego wyłącznie dla określonego rodzaju pojazdów mechanicznych, zatem Sąd I instancji dla skuteczności tego zakazu miał obowiązek określić rodzaj pojazdów, których ten zakaz ma dotyczyć (wszelkich pojazdów dotyczy wyłącznie art. 42 § 2 k.k., który w niniejszej sprawie nie ma zastosowania),

e)  art. 46 § 2 k.k. poprzez orzeczenie nawiązki na rzecz pokrzywdzonych K. M. oraz J. M., tytułem należnego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, lecz z pominięciem przez Sąd kompensacyjnego charakteru nawiązki oraz bez ustalenia okoliczności wynikających już z zeznań świadka K. M., to jest dokonania uprzednio kompensaty szkody majątkowej i krzywdy moralnej tych pokrzywdzonych przez ubezpieczyciela OC oskarżonego - (...) S.A. w pełnej wysokości jeszcze przed wydaniem zaskarżonego wyroku (w kwocie 115 tys. zł na rzecz K. M. oraz w kwocie 50 tys. zł na rzecz J. M.), co powinno być okolicznością uwzględnioną przy orzekaniu Sądu w zakresie zasady i wysokości orzeczonych nawiązek,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Lp.

Zarzut

Rażąca niewspółmierność kary oraz środka karnego poprzez wymierzenie M. K. kary pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat i 8 miesięcy oraz orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat w sytuacji, gdy prawidłowa wszechstronna ocena wszelkich ujawnionych okoliczności zdarzenia, właściwości i warunków osobistych oraz sytuacji życiowej oskarżonego, w tym jego wcześniejszej niekaralności, postawy i zachowania oskarżonego po popełnieniu przestępstwa, żal, skrucha, krytyczny stosunek do swojego zachowania, konsekwentne przyznawanie się oskarżonego do zarzucanego czynu spowodowania wypadku drogowego, wskazują w sposób jednoznaczny, że cele kary oraz środka karnego zostałyby osiągnięte również przy wymierzeniu kary pozbawienia wolności w wymiarze i przy zastosowaniu instytucji warunkowego zawieszenia jej wykonania, zaś w zakresie środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów określonego rodzaju na okres 3 lat również poprzez zastosowanie środka karnego w krótszym okresie czasu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnośnie zarzutu z pkt I apelacji obrońcy oskarżonego

Zgodzić się należy z autorem apelacji, że sąd I instancji błędnie ustalił, iż nie zatrzymanie się przed znakiem STOP usytuowanego przy skrzyżowaniu ul. (...) z obwodnicą W.pozostawało w związku przyczynowym z zaistniałym wypadkiem. Biegły z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych Stefan Pietrykiewicz w swojej opinii ( k.216 a ) wprost wskazał, że nie zatrzymanie się przed znakiem STOP nie pozostaje w bezpośrednim związku przyczynowo – skutkowym z wystąpieniem wypadku drogowego – pkt.6 wniosków opinii. Nie sposób jest odmówić trafności tego wniosku jeśli weźmie się pod uwagę, że znak STOP usytuowany był ok. 100 m przed miejscem zaistniałego wypadku drogowego. Uwzględniając nawet prędkość auta, którym poruszał się oskarżony stwierdzić należy, że sytuacja jaka miała miejsce na skrzyżowaniu usytuowanym za mostem ( przy zjeździe na miejscowość B. ) pozostawała bez związku z tym, że oskarżony nie zatrzymał się przed znakiem STOP.

Kwestia, czy biegły powołany przez sąd mógł się wypowiedzieć odnośnie tego czy na oskarżonym ciążył obowiązek sygnalizowania zamiaru jazdy w kierunku miejscowości B. czy też okoliczność ta dotyczy wykładni i interpretacji prawa materialnego ( art.22ust. 5 prawa o ruchu drogowym ) pozostaje bez związku z zaistniałym wypadkiem drogowym. Pomijając to, czy oskarżony M. K. miał obowiązek sygnalizować taki zamiar ( jazdy w kierunku miejscowości B. ) pomimo, że droga ta wiodła na wprost a manewr ten wiązał się ze zjazdem z drogi głównej, która na tym skrzyżowaniu skręcała łukiem w prawo ewentualne sygnalizowanie tego zamiaru, czy tez brak takiej sygnalizacji w żaden sposób nie wpłynęło na przebieg inkryminowanego wypadku drogowego. Z zapisu monitoringu wyraźnie widać, że poruszająca się rowerem M. M. (1) w żaden sposób nie zmieniła swojego toru jazdy ani szybkości poruszania się rowerem w momencie pojawienia się na skrzyżowaniu samochodu marki A. kierowanego przez oskarżonego. W chwilę potem została przez samochód uderzona. Zatem czy samochód miał, czy też nie włączony lewy kierunkowskaz nie miało jakiegokolwiek wpływu na przebieg wypadku.

Zgodnie z wnioskiem zawartym w apelacji w postępowaniu odwoławczym przesłuchano świadka E. W. – funkcjonariusza policji, która była obecna na miejscu zdarzenia na okoliczność jak we wniosku obrońcy. Tym samym wskazywany w pkt I podpunkt 3 zarzut ( oddalenie wniosku dowodowego o przesłuchanie świadków E. W. i Ł. W. ) pozostał bez wpływu na treść wydanego rozstrzygnięcia.

Odnośnie zarzutu z pkt II apelacji obrońcy.

Wbrew zarzutowi zawartemu w pkt II podpunkt 1 stwierdzić należy, iż sąd merti nie naruszył wskazanych w nim przepisów prawa materialnego w tym przede wszystkim dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 k.k. Sąd ten uwzględnił dotychczasową niekaralność oskarżonego, jego postawę wobec rodziny pokrzywdzonej, jednakże w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia wskazał dlaczego konieczne było wymierzenie mu kary większej aniżeli najniższy przewidziany przepisem art. 177§2 k.k. wymiar.

Odnosząc się do zarzutów opisanych w pkt II podpunkt 2 lit. a i b apelacji obrońcy wskazać należy, że odnośnie tych kwestii sąd okręgowy wypowiedział się ustosunkowując się do zarzutu dotyczącego błędnych ustaleń faktycznych ( z pkt I apelacji ). Nie ma zatem powodów ponownego przytaczania tych argumentów w tym miejscu.

Odnośnie zarzutu z pkt II podpunkt 2 lit. c. nie można zgodzić się ze stanowiskiem skarżącego, że naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym przez oskarżonego M. K. miało charakter nieumyślny. Jakkolwiek sąd okręgowy wyeliminował z opisu przypisanego oskarżonemu czynu to, że nie zatrzymał się on przed znakiem STOP wyjeżdżając z drogi podporządkowanej, jak również to, że nie włączył kierunkowskazu zjeżdżając z drogi głównej w stronę miejscowości B. ( które to naruszenia przepisów prawa o ruchu drogowym miały ewidentnie charakter umyślny ) jako niemające wpływu na przebieg wypadku drogowego. Tym niemniej jednak pozostała niezwykle istotna kwestia zachowania szczególnej ostrożności w obrębie skrzyżowania na którym doszło d o zdarzenia drogowego, jak i prędkości z jaką poruszał się oskarżony. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w tym przede wszystkim zapis z monitoringu, zeznania świadków M. i B. K., jak i opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych Stefana Pietrykiewicza pozwalają na ustalenie sposobu jazdy oskarżonego chwilę przed wypadkiem i prędkości z jaką się poruszał. Przez W. poruszał się on ze znaczna szybkością nie stosując się do znaków drogowych w tym do znaku STOP. Biegły wyliczył, że w chwili zderzenia się z rowerzystką samochód poruszał się z prędkością przekraczającą 70 km/h. Nie dostosował zatem prędkości kierowanego przez siebie pojazdu do warunków drogowych w tym przede wszystkim do faktu, że na skrzyżowaniu opuszczał drogę z pierwszeństwem pojazdu i zmuszony był ustąpić pierwszeństwa pojazdom poruszającym się drogą główną. Tym samym naruszenie przez oskarżonego zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym nie polegało tylko i wyłącznie na nie zachowaniu szczególnej ostrożności i nieobserwowaniu przedpola jazdy. Sposób jazdy oskarżonego w okresie bezpośrednio przed wypadkiem, przejazd przez skrzyżowanie z dużą prędkością, nienależyte obserwowanie sytuacji w obrębie skrzyżowania wszystko to świadczy o umyślnym łamaniu przepisów prawa o ruchu drogowym. Nie sposób jest zatem uznać, jak chce tego autor apelacji, że naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym przez oskarżonego miało charakter nieumyślny.

Nie naruszył sąd rejonowy wskazanego w pkt II podpunkt 2 lit. d przepisu art. 42§1 k.k. zgodnie z treścią tego przepisu sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Sąd I instancji orzekł zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat ( pkt II części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku ). Zgodnie z brzmieniem wskazanego przepisu określił zatem rodzaj pojazdów na jakie rozciąga się orzeczony zakaz – wszelkie pojazdy mechaniczne w ruchu lądowym. Wbrew stanowisku skarżącego użycie przez sąd przymiotnika wszelkich w żaden sposób nie zmienia w rzeczywistości zakresu orzeczonego środka karnego, dotyczy on bowiem pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym a skoro sąd w żaden sposób nie zawęził kategorii pojazdów których orzeczony środek ma dotyczyć należy uznać, ze dotyczy on wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym.

Nie można zgodzić się z zarzutem z pkt II podpunkt 2 lit e apelacji obrońcy. Orzeczenie przez sąd meriti od oskarżonego na rzecz oskarżycieli nawiązek w kwocie po 25.000zł. za spowodowanie śmierci osoby dla nich najbliższej świadczy wręcz przeciwnie o tym, że sąd miał na uwadze uzyskane przez nich środki z ubezpieczenia oskarżonego. Warto zwrócić uwagę, że zarówno obrońca oskarżonego, jak i sam oskarżony na rozprawie przed sądem I instancji nie oponowali wnioskom zgłoszonym przez prokuratora co do wysokości nawiązek.

Odnośnie zarzutu z pkt III apelacji obrońcy.

Waga naruszonych przez oskarżonego zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, jego brawura doprowadziły do wypadku drogowego , którego skutkiem była śmierć potrąconej przez samochód kierowany przez oskarżonego rowerzystki a zatem najtragiczniejszy ze skutków przewidzianych w art. 177§2 k.k. Sposób jazdy oskarżonego, nieprzestrzeganie przez niego zasad bezpieczeństwa, w szczególności znaczne przekraczanie prędkości bezpiecznej powodowało, że stanowił on istotne zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego co w efekcie doprowadziło do tragicznego w skutkach wypadku drogowego.

Wszystko to przemawia za tym, że wymierzona oskarżonemu kara – 2 lata i 8 miesięcy pozbawienia wolności zbliżona do dolnej granicy ustawowego zagrożenia z cała pewnością nie jest karą rażąco, niewspółmiernie surową.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku w ten sposób, że:

1.  zastąpienie w punkcie I zaskarżonego wyroku opisu przypisanego oskarżonemu M. K. czynu, przez przyjęcie, iż dopuścił się on tego, że „ w dniu 15 lipca 2018 r., we W., umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że prowadząc samochód osobowy (...), nr rej. (...), wjechał na skrzyżowanie ulic (...), na którym nie dostosował prędkości do sytuacji na drodze, natomiast nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie zachował szczególnej ostrożności, nie obserwował właściwie przedpola jazdy i nie udzielił pierwszeństwa prawidłowo jadącej z pierwszeństwem przejazdu z przeciwnego kierunku i kierującej się w lewo rowerem (...) M. M. (1), w którą uderzył prawym przodem pojazdu powodując liczne obrażenia wewnętrzne i głowy skutkujące zgonem na miejscu zdarzenia, to jest popełnienia występku z art. 177 § 2 k.k” oraz wymierzenie oskarżonemu M. K. kary roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres próby lat 3,

2.  orzeczenie w punkcie II zaskarżonego wyroku środka karnego poprzez zastosowanie środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów samochodowych na okres jednego roku,

3.  orzeczenie w punkcie III oraz IV zaskarżonego wyroku nawiązki na rzecz pokrzywdzonych K. M. oraz J. M. w wysokości uwzględniającej kompensacyjny charakter nawiązki oraz dokonanie kompensaty szkody majątkowej i krzywdy moralnej tych pokrzywdzonych jeszcze przed wydaniem zaskarżonego wyroku przez ubezpieczyciela OC oskarżonego - (...) S.A. wysokości (w kwocie 115 tys. zł na rzecz K. M. oraz w kwocie 50 tys. zł na rzecz J. M.).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyżej już odniesiono się do wszystkich zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego. Pomimo częściowego uwzględnienia zarzutu opisanego w pkt I apelacji nie znalazł sąd odwoławczy powodów do zmiany wyroku w sposób postulowany przez autora apelacji ze względów wskazanych w odniesieniu do poszczególnych zarzutów.

Lp.

Zarzut

1

Rażąca niewspółmiemość środka karnego, to jest zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres trzech lat, oraz rażącą niewspółmiemość kary wymierzonej oskarżonemu w wymiarze 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy w sytuacji uznania oskarżonego za winnego spowodowania wypadku komunikacyjnego ze skutkiem śmiertelnym (nawet przy wyeliminowaniu z opisu czynu zabronionego znamienia prowadzenia pojazdu po użyciu metaamfetaminy, które to znamię stanowi przedmiot odrębnego postępowania wykroczeniowego), mając na uwadze wagę naruszonych zasad mchu drogowego, postawę oskarżonego po popełnieniu czynu a przede wszystkim stopień społecznej szkodliwości czynu, uznać należy, że zarówno środek karny jak i kara powinny być orzeczone w wyższym wymiarze

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut w części dotyczącej orzeczenia o karze zasadniczej.

Rażąca niewspółmierność kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. zachodzi wówczas, gdy orzeczona kara bądź suma zastosowanych kar zasadniczych i środków karnych wymierzonych przez sąd za przypisane oskarżonemu przestępstwo nie uwzględnia należycie stopnia szkodliwości społecznej czynów oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celów kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie ma uczynić w stosunku do osoby skazanej. Innymi słowy, tylko wtedy można uznać, że przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona, jeśli z punktu widzenia nie tylko sprawcy, ale i ogółu społeczeństwa, kara jawi się jako niesprawiedliwa, zbyt drastyczna, przynosząca nadmierną dolegliwość.

Oczywistym jest, iż zmiana kary w instancji odwoławczej nie może następować w każdym przypadku, lecz wyłącznie wówczas, gdy kara orzeczona nie daje się akceptować z powodu różnicy między nią a kara sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej rażącej. Taka sytuacja – w ocenie Sądu Okręgowego, nie ma miejsca w niniejszej sprawie, co czyni niezasadnym podniesiony w apelacji przez jej autora zarzut rozpatrywany na gruncie wspomnianego art. 438 pkt 4 k.p.k.

Rażąca niewspółmierność kary jest uchybieniem w zakresie konsekwencji prawnych czynu, a zatem realnie można o niej mówić wówczas, gdy suma zastosowanych kar i środków karnych, wymierzonych za popełnione przestępstwo, nie odzwierciedla należycie stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz nie zapewnia spełnienia celów kary. Ponadto, orzeczona kara lub środek karny mogą być uznane za niewspółmierne, gdy nie uwzględniają w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnionego czynu, jak i osobowości sprawcy ( wyrok SN z dnia 30.06.2009r. sygn. akt WA 19/09, OSNwSK 2009/1/1255 ).

W innym swoim wyroku Sąd Najwyższy stwierdza, że rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą ( zasłużoną ). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, iż zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo ( wyrok SN z dnia 22.10.2007r. sygn. akt SNO 75/07, LEX nr 569073 ).

Oczywistym jest, że cele prewencji indywidualnej – wychowawcze i zapobiegawcze - które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego mają zwykle prymat przed innymi, zwłaszcza negatywną prewencją generalną polegającą na wymierzaniu nadmiernie surowych sankcji. Sankcja sprawiedliwa nie powinna zatem wykraczać poza rzeczywistą potrzebę, właściwa reakcja karna to reakcja celowa, uwzględniająca wszystkie elementy decydujące o jej rodzaju i wymiarze, sprawiedliwa i akceptowana społecznie.

Za przypisane oskarżonemu przestępstwo została mu wymierzona kara 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności. Kara ta zdaniem sądu odwoławczego w pełni odpowiada kryteriom określonym w art. 53 k.k. uwzględnia wszystkie wymienione w tym przepisie okoliczności. Przede wszystkim sposób i wagę naruszonych przez M. K. zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz tragiczny skutek jego działania. Trzeba mieć przy tym na względzie, że jakkolwiek naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym miało charakter umyślny to jednak przestępstwo z art. 177§2 k.k. zaliczane jest do kategorii przestępstw nieumyślnych. Orzeczenie za takie przestępstwo kary bezwzględnego pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat i 8 miesięcy będzie wystarczające zważywszy przede wszystkim na uprzednią niekaralności oskarżonego , jak i jego dotychczasowy tryb życia – jego zaangażowanie w działalności społeczne, dobrą opinie środowiskową. Zdaniem Sądu Odwoławczego dla oskarżonego już sam przedmiotowy proces karny a dodatkowo konieczność odbycia orzeczonej kary będą wystarczającym gwarantem, ze w przyszłości nie wejdzie on już w konflikt z prawem. Uzmysłowi przy tym konieczność poniesienia konsekwencji swojego brawurowego zachowania na drodze i nieuchronność kary. Okoliczności te również będą wystarczająca przestrogą dla potencjalnych sprawców tego typu przestępstw i ukażą nieopłacalność takiego zachowania. Stąd też zdaniem sądu odwoławczego nie ma potrzeby orzekania w stosunku do oskarżonego surowszej kary pozbawienia wolności.

Powyższy zarzut zasługiwał natomiast na uwzględnienie w części dotyczącej orzeczonego środka karnego. Wyżej już kilkakrotnie wskazano, że oskarżony swoim zachowaniem naruszył istotne zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, sposób w jaki krytycznego dnia prowadził samochód powodował ogromne zagrożenie dla innych użytkowników dróg, a w konsekwencji doprowadził do wypadku drogowego o najtragiczniejszym z możliwych skutku. M. K. pomimo szeregu pozytywnych zachowań, dotychczasowej niekaralności jako kierowca jawi się jako osoba nieodpowiedzialna, która stanowi zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego i w tej sytuacji konieczne jest wyeliminowanie go z tego ruchu na czas, który uzmysłowi mu konieczność zmiany dotychczasowego sposobu kierowania pojazdami mechanicznymi.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie kary 4 lat pozbawienia wolności oraz orzeczenie 5 letniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Odnosząc się do zarzutu apelacji pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych wskazano już powody, dla których sad odwoławczy nie podzielił argumentów w zakresie podwyższenia kary pozbawienia wolności oraz te, które spowodowały orzeczenie środka karnego w większym wymiarze.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Orzeczenie o winie, karze zasadniczej , nawiązkach, zaliczenie okresu zatrzymania oraz zatrzymania prawa jazdy na poczet orzeczonych kar i środka karnego a także orzeczenie o kosztach

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Odnośnie orzeczenia o winie, karze zasadniczej oraz nawiązkach wyżej już wskazano powody rozstrzygnięcia sądu odwoławczego, gdyż kwestie te były przedmiotem zarzutów. Pozostałe rozstrzygnięcia, które utrzymano w mocy były oparte na prawidłowych podstawach zarówno prawnych, jak i faktycznych.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana opisu czynu przypisanego oskarżonemu poprzez wyeliminowanie, ze wjechał on na pobliskie skrzyżowanie z pominięciem znaku stop oraz, że nie sygnalizował zamiaru zmiany kierunku jazdy w stronę B..

Wydłużenie okresu stosowania orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym do 5 lat

Zwięźle o powodach zmiany

Wyżej już wskazano powody, dla których dokonano zmiany zaskarżonego wyroku, gdyż nastąpiło to w wyniku rozpoznawania postawionych w apelacjach zarzutów.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Na podstawie art. 636§1 k.p.k. w związku z nie uwzględnieniem apelacji wywiedzionej w imieniu oskarżonego przez jego obrońcę sąd okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze i wymierzył mu opłatę za II instancję w kwocie 400zł. ( art. 2 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych ).

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie o winie, karze i środku karnym oraz nawiązce

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie o karze i środku karnym

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana