Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie :

Przewodniczący – Sędzia Andrzej Tekieli

Protokolant Agnieszka Telega

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2021r.

sprawy M. S. ur. (...) w B.

s. S., C. z domu K.

obwinionego z art. 98 kw

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 22 listopada 2019 r. sygn. akt II W 71/19

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec obwinionego M. S. w ten sposób, że:

1.  w pkt. I części dyspozytywnej obniża orzeczoną wobec obwinionego karę grzywny do 300 (trzystu) złotych,

2.  w pkt. II części dyspozytywnej na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 121 kpw zwalnia obwinionego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postepowanie przed Sądem I instancji;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane wydatki za postepowanie odwoławcze w kwocie 50 złotych i wymierza mu opłatę w kwocie 30 złotych za drugą instancję.

Sygn. akt VI Ka 212/20

UZASADNIENIE

M. S. obwiniony został o to że:

w dniu 3 sierpnia 2018 roku ok. godz.16.50 w K. na ul. (...)poza drogą publiczną w trakcie kierowania pojazdem marki F. o nr rej. (...) podczas manewru cofania nie zachował należytej ostrożności w wyniku czego uderzył w stojący pojazd marki S. o nr rej.(...) powodując zagrożenie bezpieczeństwa dla J. J.

tj. o czyn z art. 98 k.w.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wyrokiem z dnia 22 listopada 2019 r.:

I.uznał obwinionego M. S. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu stanowiącego wykroczenie z art. 98 k.w. i za to na podstawie art. 98 k.w. wymierzył mu karę grzywny w wysokości 500 złotych;

II. zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100 złotych tytułem zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wymierzył mu opłatę w wysokości 50 zł.

Apelacje od powyższego wyroku złożył obrońca obwinionego zarzucając:

1.obrazę prawa procesowego, a to przepisów art. 6 k.p.k. i art.133 § 2 k.p.k. poprzez uznanie że obwiniony został prawidłowo zawiadomiony o wyznaczonym w sprawie przez Sąd I instancji terminie rozprawy na 22 listopada 2019 r. na której zapadł wyrok, podczas gdy zawiadomienie to nie zostało nadane na adres do doręczeń podany przez obwinionego na rozprawie 24 maja 2019 r. a w konsekwencji M. S. go nie odebrał i nie uczestniczył w rozprawie nie tylko nie posiadając wiedzy o tymże terminie ale i o wydanym w sprawie wyroku, a fakt tej nieobecności – mimo ustalenia sądu meriti w przedmiocie prawidłowego zawiadomienia obwinionego – uznany został następnie za usprawiedliwiony przez sąd rozpatrujący wniosek obwinionego o przywrócenie mu terminu do wniesienia wniosku o sporządzenie i doręczenie mu pisemnego uzasadnienia w/w judykatu, zatem naruszono konstytucyjne prawo do obrony obwinionego M. S., który bez swojej winy nie mógł uczestniczyć w rozprawie, zadawać pytań przesłuchanej wówczas w charakterze świadka osobie, jak również zwerbalizować jakiegokolwiek stanowiska procesowego w tej sprawie;

2. obrazę prawa procesowego, a to przepisu art.7 k.p.k., polegający na dokonaniu dowolnej a nie swobodnej oceny wszystkich zgromadzonych w sprawie dowodów i w rezultacie i w rezultacie kategoryczne ustalenie że uznając za wiarygodne wszystkie zgromadzone w sprawie dowody obwiniony nie zachował należytej ostrożności wykonując manewr cofania, podczas gdy zarówno z wyjaśnień obwinionego jak i z dowodu z nagrania z monitoringu utrwalonego na płycie CD jednoznacznie wynika, że M. S. wykonywał manewr cofania z wręcz szczególną ostrożnością i rozpoczął jego wykonywanie ( oraz ów manewr zasygnalizował włączając światła cofania ) na długo przed możliwością pojawienia się w zasięgu jego wzroku pojazdu pokrzywdzonego;

3. obrazę prawa procesowego, a to przepisów art 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k. polegającą na oddaleniu wniosku dowodowego obwinionego o sporządzenie i przeprowadzenie w sprawie dowodu z opinii biegłego w przedmiocie ustalenia rzeczywistych uwarunkowań istniejących na miejscu zdarzenia w dacie jego nastąpienia w szczególności zwymiarowania rzeczywistej przestrzeni manewrowej w tym miejscu oraz wpływu wjechania przez pojazd pokrzywdzonego na niewłaściwą stronę jezdni - czy okoliczności te mogły ewentualnie wpływać na bezpośrednią przyczynę tego zdarzenia i uznanie tych okoliczności za już udowodnione zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy a sam wniosek za zmierzający w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania, podczas gdy jakakolwiek z wymienionych okoliczności nie została wyjaśniona i rzeczony wniosek został sformułowany w celu ich wyjaśnienia które to informacje mają kluczowe znaczenie dla określenia odpowiedzialności karnej za zdarzenie stanowiące przedmiot tej sprawy

- co ostatecznie doprowadziło do obrazy przez Sąd meriti przepisu prawa materialnego i ustalenia że oskarżonemu udowodniono popełnienie czynu opisanego przepisem art.98 k.w., gdy tymczasem logicznie oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie sposób przyjąć że obwiniony nie zachował należytej ostrożności wykonując manewr cofania.

Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie, w przypadku stwierdzenia że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający do wydania orzeczenia reformatoryjnego o uniewinnienie obwinionego od zarzucanego mu wykroczenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja okazała się zasadna w niewielkiej części, co skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie wymiaru kary.

Zasadność pierwszego z zarzutów wynika poniekąd z faktu, iż Sąd Rejonowy uwzględnił wniosek obrońcy obwinionego – oparty w znacznej mierze o tożsamą argumentację co pierwszy z zarzutów apelacji – o przywrócenie terminu do sporządzenia uzasadnienia wyroku Sądu I instancji i doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem ( k.113 – 114 ). Niemniej powyższe nie oznacza, że zasadne były również wnioski apelacji. Naruszenie prawa do obrony obwinionego poprzez odbycie rozprawy i wydanie wyroku w dniu 22.11.2019 r. w sytuacji gdy obwiniony o terminie rozprawy nie został prawidłowo zawiadomiony sanowane zostało na etapie postepowania odwoławczego, gdzie przed Sądem Okręgowym obecny na rozprawie obwiniony i jego obrońca mogli „werbalizować stanowiska procesowe”, jak również zadawać pytania ponownie przesłuchanemu w postepowaniu odwoławczym świadkowi A. C.. Przesłuchanie tego świadka było jedyną czynnością dowodową przeprowadzoną na rozprawie w dniu 22.11.2019 r. Tak więc nie zachodziły przesłanki do wydania przez Sąd Okręgowy wnioskowanego przez skarżącego wyroku kasatoryjnego.

Pozostałe zarzuty co do zasady nie zasługiwały na uwzględnienie, w każdym zaś razie nie mogły stanowić podstawy do wydania przez Sąd Okręgowy postulowanego orzeczenia reformatoryjnego poprzez uniewinnienie obwinionego od zarzucanego mu wykroczenia. Sąd Odwoławczy ocenił że stanowisko Sądu I instancji przyjmującego sprawstwo i winę obwinionego odnośnie popełnienia wykroczenia z art. 98 k.w. jest słuszne, co potwierdziło także ponowne odtworzenie nagrania z monitoringu na rozprawie odwoławczej. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że pokrzywdzony J. J. wyjeżdżał swoim samochodem marki S. z parkingu w K. z zamiarem włączenia się do ruchu na drodze w kierunku M., zatrzymał się przed wjazdem na jezdnię i w tym czasie w jego auto uderzył cofający samochód F. (...) kierowany przez obwinionego M. S.. Słusznie wskazał Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu wyroku, że to obwiniony wykonując manewr cofania nie zachował należytej ostrożności, nie upewnił się czy nie istnieje przeszkoda na którą może najechać i czy manewr ten może bezpiecznie wykonać.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym kierujący pojazdem przy cofaniu obowiązany jest ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi, w tym m.in. upewnić się czy za jego pojazdem nie znajduje się przeszkoda w postaci np. innego samochodu, w razie trudności z ustaleniem powyższego zapewnić sobie pomoc innej osoby. Obwiniony w niniejszej sprawie temu obowiązkowi uchybił. W ocenie Sądu Okręgowego pokrzywdzony do tej kolizyjnej sytuacji przyczynił się w nieznacznym stopniu wyjeżdżając z parkingu środkiem wyjazdu, a nie maksymalnie przy prawej krawędzi co jednoznacznie wynika z zapisu monitoringu. Całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego był wystarczający do oceny tej sytuacji, zbędne było powoływanie biegłego z zakresu ruchu drogowego które jedynie przedłużyłoby postępowanie w sprawie, czemu Sąd Okręgowy dał także wyraz na rozprawie odwoławczej oddalając w tym zakresie wniosek dowodowy.

Nieznaczne przyczynienie się pokrzywdzonego do zaistniałej kolizji dostrzegł Sąd I instancji o czym świadczy treść pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, jednak w niedostatecznym stopniu uwzględnił to przy wymiarze kary. Korygując powyższe Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i obniżył orzeczoną wobec obwinionego karę grzywny do 300 zł. Druga zmiana zaskarżonego wyroku dotyczyła orzeczenia o kosztach sądowych i wynikała z błędu Sądu I instancji. Z treści pkt II części dyspozytywnej wyroku wynika, że Sąd I instancji zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe we wskazanej kwocie, tymczasem w końcowej części pisemnego uzasadnienia wyroku zawarto sformułowanie że „orzeczenie o kosztach postępowania zapadło na podstawie art.119 k.p.o.w. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. biorąc pod uwagę sytuację finansową obwinionego” ( k.117 odwrót ), co sugeruje, że intencją Sądu Rejonowego było zwolnienie obwinionego od zapłaty kosztów sądowych. Sąd Odwoławczy tą ewidentną sprzeczność mógł usunąć rozstrzygając tylko na korzyść obwinionego, wobec braku apelacji na niekorzyść. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób że w pkt II części dyspozytywnej na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 121 k.p.w. zwolnił obwinionego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie przed Sądem I instancji.

Na podstawie art. 119 k.p.w. Sąd Okręgowy zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane wydatki za postępowanie odwoławcze w kwocie 50 zł i wymierzył mu opłatę w kwocie 30 zł. za II instancję.