Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII GC 347/18

UZASADNIENIE

Gmina M. S. w pozwie skierowanym przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniosła o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego dotyczącej nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), stanowiącej działki gruntu nr (...) z obrębu (...), o łącznej powierzchni 0,1970 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr (...), zawartej 28 listopada 2000 r. oraz 18 września 2003 r., zmienionej umową z 7 kwietnia 2004 r., umową z 17 października 2008 r., umową z 23 grudnia 2008 r. oraz umową z 24 lipca 2015 r., (Repertorium A nr (...)), łączącą powódkę i pozwaną. Dochodzone pozwem roszczenie powódka oparła na art. 240 k.c. wskazując, że zgodnie z umową o oddanie opisanej w pozwie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste użytkownik wieczysty zobowiązany był do zagospodarowania (zabudowy) nieruchomości na cele usług o charakterze komercyjnym w terminie do 24 lipca 2017 r. Zabudowa określona w umowie nie została w terminie tym realizowana, w związku z tym pozwana jako użytkownik wieczysty nie korzysta z nieruchomości zgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie, co zdaniem powódki uzasadnia roszczenie o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Potwierdzając fakt zawarcia umowy o użytkowanie wieczyste dotyczącej wskazanego w pozwie gruntu pozwana uznała żądanie pozwu za bezzasadne. W szczególności wskazała, że obecne wytoczenie powództwa o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego między powódką a pozwaną świadczy o dążeniu do przejęcia przez Gminę M. S. działek (...) do wyłącznego użytkowania przez powódkę, pod pretekstem nierealizowania obowiązku ich zabudowy przez pozwaną. Akcentując swoją determinację przy realizacji umowy (tj. przy zabudowie nieruchomości) pozwana wskazała na problemy z jej wykonaniem, powstałe bez winy pozwanej, a związane z trudnym terenem i kolizją prac z zadaniami pozostających w kompetencji osoby trzeciej - Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej. Nadto pozwana wskazała, że wytoczenie powództwa nastąpiło pomimo przyczyniania się przez powódkę do niemożliwości wykonania inwestycji, nierównego traktowania pozwanej w stosunku do innych przedsiębiorców, w tym kontekście nawet przy kontrfaktycznym uznaniu, że przesłanki z art. 240 k.c. zostały spełnione w niniejszym stanie faktycznym, to i tak skorzystanie przez powódkę z roszczenia o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, o których mowa w art. 5 k.c., zwłaszcza z zasadą lojalności wobec kontrahentów.

W dalszym toku postępowania – stosownie do art. 531 § 2 1 k.s.h. – z mocy prawa do postępowania wstąpiła w miejsce pozwanej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Zgodnie z art. 531 § 2 1 k.s.h. zmiana podmiotów pod stronie pozwanej nie wymagała zgody strony przeciwnej. Zmiana podmiotowa w niniejszym procesie wywołana została tym, że pierwotnie pozwana L. na sp. z o.o. wydzieliła w trybie art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h. m.in. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w W., przenosząc na tą spółkę będące przedmiotem sporu w niniejszej sprawie prawo użytkowania wieczystego, co zostało wpisane do księgi wieczystej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Gmina M. S. jest właścicielem nieruchomości obejmującej działkę nr (...) z obrębu (...) o powierzchni 123 m 2 oraz działkę nr (...) z obrębu (...) o powierzchni 1.847 m 2, położonych w S. przy ul. (...), dla których Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie prowadzi księgę wieczystą o nr (...).

Dowód:wydruk z elektronicznej księgi wieczystej nr (...), karta 11-16.

28 listopada 2000 r. Gmina M. S. zawarła z H. Ł. (1) i H. Ł. (2) umowę o oddanie w użytkowanie wieczyste działki nr (...) z obrębu (...) o powierzchni 1.847 m 2, z przeznaczeniem na cele usług o charakterze komercyjnym. Zgodnie z umową nabywcy – małżonkowie H. Ł. (1) i H. Ł. (2) – zobowiązali się do zakończenia inwestycji, tj. wykonania stanu surowego zamkniętego w terminie 3 lat, tj. do 28 listopada 2003 r. oraz zabezpieczenia w obrębie działki miejsc postojowych w ilości niezbędnej dla obsługi realizowanego obiektu. Nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste do 28 listopada 2099 r.

Umowa została zawarta w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza D. K. (Rep. A nr (...)).

7 kwietnia 2004 r. strony powyższej umowy dokonały zmiany jej treści w ten sposób, że termin zakończenia inwestycji, tj. wykonania stanu surowego zamkniętego wyznaczyły na 18 września 2006 r. Umowa została zawarta w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza D. K. (Rep. A nr (...)).

18 września 2003 r., Gmina M. S. zawarła z H. Ł. (1) i H. Ł. (2) umowę o oddanie w użytkowanie wieczyste działki nr (...) z obrębu (...) o powierzchni 123 m 2, położonej przy ul. (...) w S.. W umowie strony oświadczyły, że grunt będący jej przedmiotem przeznaczony jest dla poprawienia warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej. Umowa została zawarta w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza D. K. (Rep. A nr (...)).

Dowody:umowa o oddanie w użytkowanie wieczyste z 28.11.2000 r. karta 17-19,

zmiana umowy o oddanie w użytkowanie wieczyste z 07.04.2004 r. karta 22-23,

umowa o oddanie w użytkowanie wieczyste z 18.09.2003 r. karta 20-21.

17 października 2008 r. H. Ł. (1) i H. Ł. (2) zawarli z S.- (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową z siedzibą w W. (kupującym) warunkową umowę sprzedaży nieruchomości składającej się z działki nr (...) z obrębu (...), objętą księgą wieczystą o numerze (...), pod warunkiem że Gmina M. S. nie skorzysta z prawa pierwokupu.

Umowa została zawarta w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza L. B. (Rep. A nr (...)).

20 listopada 2008 r. Gmina M. S. złożyła oświadczenie woli o niewykonywaniu prawa pierwokupu w odniesieniu do przedmiotowej nieruchomości.

W piśmie z 24 listopada 2008 r. skierowanym do notariusza L. B., przed którym zawarta została warunkowa umowa sprzedaży, nawiązując do oświadczenia z 20 listopada 2008 r., Gmina M. S. poinformowała o wyrażeniu przez Zastępcę Prezydenta Miasta S. zgody na zmianę warunków umowy o oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości będącej przedmiotem warunkowej umowy sprzedaży za wynagrodzeniem w wysokości 315.100,15 zł, polegającą na ustaleniu nowego dwuletniego terminu zagospodarowania, tj. zabudowania budynkiem przeznaczonym na cele usług o charakterze komercyjnym. W piśmie jednocześnie zwrócono się do notariusza o powiadomienie strony kupującej warunkowej umowy sprzedaży o tym fakcie.

Pismo przesłano do wiadomości spółki komandytowej (...) - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Dowody: warunkowa umowa sprzedaży z 17.10.2008 r. karta 24-27,

oświadczenie woli z 20.11.2008 r. karta 28-29,

pismo z 24.11.2008 r. karta 30-31.

23 grudnia 2008 r. H. Ł. (1) i H. Ł. (2) dokonali bezwarunkowego przeniesienia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z działki nr (...) i działki (...) nr z obrębu (...), objętej księgą wieczystą nr (...), na rzecz spółki komandytowej (...) - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Czynność została dokonana aktem notarialnym, przed notariuszem L. B. (Rep. A nr (...)).

W piśmie z tej samej daty, tj. z 23 grudnia 2008 r., spółka komandytowa (...) - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, informując o zwarciu ostatecznej umowy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiącej działki nr (...), o łącznej powierzchni 0,1970, objętej księgą wieczystą nr (...) oraz uzyskaniu w związku z powyższym statusu strony w postępowaniu w spawie przedłużenia terminu do zabudowy nieruchomości, wraziła chęć przystąpienia do negocjacji warunków przedłużenia terminu do zabudowy nieruchomości z uwzględnieniem wszystkich aspektów sprawy, umożliwiających realizację celu nadrzędnego, jakim jest kompleksowe rozwiązanie problemów związanych z ulicą (...).

Dowody:umowa przeniesienia prawa użytkowania wieczystego z 23.12.2008 r. karta 32-34,

pismo z dnia 23.12.2008 r. karta 35.

Od grudnia 2008 r. do lipca 2015 r. kontakty pomiędzy spółką komandytową (...) - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (a później jej następcą) i Gminą M. S. odbywały się w formie wymiany pism, korespondencji elektronicznej i spotkań, z których sporządzane były protokoły.

Od 16 marca 2012 r. jako użytkownik wieczysty w negocjacjach z Gminą M. S. występowała (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która powstała w drodze przekształcenia spółki komandytowej (...) - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Od 14 kwietnia 2014 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością została przejęta przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (wpisaną do KRS pod nr (...)), która kontynuowała negocjacje.

Dowody:pisma stron z okresu od 2008 r. do 2015 r. oraz protokoły spotkań karta 36-70,

wydruk z Centralnej Informacji KRS (KRS (...)) z postanowieniem Sądu Rejonowego dla m .st. Warszawy w Warszawie z 21.08.2014 r. karta 71-78.

Tymczasem Rada Miasta S. uchwałą nr XXXVI/889/09 z dnia 29 czerwca 2009 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „ M.K.Wyspa Z. ” w S. przyjęła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru m.in. wzdłuż ul. (...) obejmujący także nieruchomość składającą się z działek gruntu nr (...) i działki (...) nr z obrębu (...), objętą księgą wieczystą nr (...). MPZP przewidywał dla terenu elementarnego S.N. (...).MC, do którego należała wskazana nieruchomość, przeznaczenie w postaci śródmiejskiej zabudowy wielofunkcyjnej, usług, m.in. administracyjno-biurowych, prawniczych, finansowych, hotelarstwo, konferencyjne, szkoleniowo-doradcze, usługi wystawiennictwa, rozrywki, handlu, działalność edukacyjną, usługi pobytu kwalifikowanego (klubowego), usługi ochrony zdrowia, a także mieszkalnictwo. Zawierał też wymóg budowy ogólnodostępnego pasażu od strony rzeki O. (teren S.N. (...).KP) na całej długości nabrzeża, wg rysunku i planu. Ponadto MPZP określał ilość wymaganych miejsc parkingowych w zakresie poszczególnego rodzaju budynków przeznaczonych dla danej działalności.

Dowód:wypis uchwały Nr XXXVI/889/09 Rady Miasta S. z dnia 29 czerwca 2009 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „M.K.Wyspa Z.” w S. (k. 332-358).

Gmina M. S. rozważa różne warianty rewitalizacji ul. (...) w S., jednak dotychczas żaden z nich nie został zrealizowany.

Dowody:zeznania świadka D. W. karta 654v-655v, 658;

zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658.

(...) sp. z o.o. w negocjacjach z przedstawicielami Gminy M. S. zwrócili się o przedłużenie terminu zagospodarowania (zabudowy) nieruchomości stanowiącej działki nr (...) z obrębu (...), przy ul. (...), ponieważ mieli świadomość, że termin wyznaczony poprzednikowi (...) spółki (...), będącemu użytkownikiem wieczystym gruntu, już upłynął. Spółka (...) nie chciała ryzykować budowy w sytuacji, w której nie miała pewności co do przedłużenia terminu.

W toku rozmów w tym temacie przedstawiciele właściciela gruntu – Gminy M. S. – proponowali dokonanie przedłużenia terminu zabudowy o okres 3 lat, informując przy tym, że przedłużenie tego okresu wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty prolongacyjnej, której wysokość zależy od czasu przedłużenia. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) doszła do wniosku, że wystarczający będzie dla niej termin 2 lat ażeby wznieść budynek w stanie surowym zamkniętym.

Spółka kierowała się swoimi dotychczasowymi doświadczeniami w realizowaniu inwestycji i zakładała, że okres dwóch lat będzie do tego celu wystarczający. W optymistycznym wariancie – w razie braku jakichkolwiek komplikacji – zakładała, że prace projektowe potrwają do 9 miesięcy, jak również prace budowlane do stanu surowego zamkniętego potrwają 9 miesięcy, co pozwoli zagospodarować nieruchomość zgodnie z umową o oddanie w użytkowanie wieczyste przez 18 miesięcy. Jednocześnie opłata prolongacyjna była znacznie niższa w przypadku przedłużenia terminu o dwa lata, niż w przypadku przedłużenia o trzy lata.

Dowody:zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

zeznania świadek K. S. (1) karta 626v-627v, 629,

zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

17 marca 2015 r. Gmina M. S. złożyła oświadczenie woli w sprawie ustalenia nowego dwuletniego terminu zagospodarowania (zabudowy) nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), stanowiącej działki nr (...) z obrębu (...), o łącznej powierzchni 1.970 m 2.

W treści oświadczenia zapisano, że Gmina M. S. wyraża zgodę na ustalenie nowego dwuletniego terminu zagospodarowania (zabudowy) nieruchomości (pkt 1). Nowy dwuletni termin zabudowy nieruchomości liczony miał być od dnia podpisania pomiędzy Gminą M. S. a użytkownikiem wieczystym aktu notarialnego zmieniającego warunki umów o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste (pkt 2). Za zakończenie zabudowy uważać zaś miano wykonanie stanu surowego zamkniętego budynku, tj. obiektu budowlanego, trwale związanego z gruntem, wydzielonego z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadającego fundamenty, okna, drzwi i dach (pkt 3). Za ustalenie nowego dwuletniego terminu zabudowy użytkownik wieczysty zobowiązał się do zapłaty na rzecz Gminy M. S. opłaty umownej w wysokości 8% wartości nieruchomości, tj. 52.605,00 zł (pkt 4). Zapłata opłaty umownej, nastąpić miała najpóźniej na 3 dni przed podpisaniem aktu notarialnego ustalającego nowy termin zabudowy (pkt 5).

W oświadczeniu zapisano też, że w przypadku niezrealizowania inwestycji w stanie surowym zamkniętym w terminie powyżej określonym użytkownik wieczysty zapłaci na rzecz Gminy M. S. karę umowną w wysokości 65.000 zł, przy czym wysokość kary umownej miała być niezależna od faktu poniesienia przez Gminę M. S. jakiejkolwiek szkody z tytułu niewykonania zobowiązania zabezpieczonego wyżej wymienioną karą, jak również niezależna od wysokości tej szkody, a obowiązek użytkownika wieczystego zapłaty kary umownej miał powstać bez względu na to, czy użytkownik wieczysty ponosić będzie jakąkolwiek odpowiedzialność za niedotrzymanie wskazanego powyżej terminu (pkt 5).

Zapłata kary umownej zabezpieczona miała być dobrowolnym poddaniem się przez użytkownika wieczystego egzekucji wprost z aktu notarialnego, na podstawie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. Jako zdarzenie, od którego uzależnione miało być powstanie obowiązku zapłaty kary umownej wskazano sporządzenie oświadczenia Gminy M. S., w formie pisemnej, z notarialnie poświadczonym podpisem, stwierdzającego, że użytkownik wieczysty nie wybudował na przedmiotowej nieruchomości – w terminie 2 lat od dnia podpisania aktu notarialnego dotyczącego zmiany warunków umowy o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste – budynku w stanie surowym zamkniętym (pkt 6).

Dowód:oświadczenie woli z 17.03.2015 r. karta 79-80.

W związku ze złożonym oświadczeniem, na skutek dalszych negocjacji w sprawie ustalenia terminu zagospodarowania (zabudowy) nieruchomości, Gmina M. S. złożyła oświadczenie woli nr (...) z 21 maja 2015 r., zmieniające oświadczenie złożone 17 marca 2015 r., wskazując nowe brzmienie pkt 7, zgodnie z którym zapłata kary umownej zabezpieczona miała zostać gwarancją bankową lub gwarancją ubezpieczeniową, która winna zostać złożona przez użytkownika wieczystego najpóźniej na 7 dni przed podpisaniem aktu notarialnego zmieniającego warunki umów użytkowania wieczystego i zaakceptowana przez Gminę M. S.. Gwarancja bankowa lub ubezpieczeniowa musiała być bezwarunkowa, nieodwołalna, płatna na pierwsze wezwanie Gminy M. S. i obowiązywać w terminie do 31 października 2017 r.

2 czerwca 2015 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. podpisały protokół uzgodnień o treści odpowiadającej złożonym przez Gminę oświadczeniom woli. Następnie pismem z 25 czerwca 2015 r. Gmina M. S. zwróciła się o doręczenie uzgodnionej gwarancji bankowej w ostatecznym terminie do 10 lipca 2015 r., pod rygorem zwrotu uiszczonej 28 kwietnia 2015 r. opłaty w kwocie 52.605 zł z tytułu uzgodnienia nowego terminu zabudowy nieruchomości.

8 lipca 2015 r. wystawiona została gwarancja bankowa nr (...) przez (...) Bank (...) S.A. na rzecz Gminy M. S. jako beneficjenta gwarancji.

Dowód:korespondencja z maja 2015 r. z projektem protokołu uzgodnień karta 81-85,

oświadczenie woli z 21.05.2015 r. karta 86-88,

protokół uzgodnień z 02.06.2015 r. karta 89,

pismo z 25.06.2015 r. karta 90,

gwarancja bankowa z 08.07.2015 r. karta 91.

24 lipca 2015 r. – po doręczeniu gwarancji bankowej – Gmina M. S. zawarła z (...) sp. z o.o. w W. w formie aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem D. A. (Rep. A nr (...)) umowę zmieniającą warunki umów o oddanie w użytkowanie wieczyste. W § 3 umowy strony oświadczyły, że zmieniają ustalony na dzień 18 września 2006 r. termin zabudowy nieruchomości składającej się z niezabudowanych działek nr (...) o łącznej powierzchni 1.970 m 2, ustalając nowy termin zabudowy przedmiotowej nieruchomości na dzień 24 lipca 2017 r. Dalej zapisano, że za zakończenie budowy strony uznały wykonanie stanu surowego zamkniętego budynku, tj. obiektu budowlanego, trwale związanego z gruntem, wydzielonego z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadających fundamenty, okna, drzwi i dach. W akcie notarialnym potwierdzono też, że spółka (...) uiściła na rzecz Gminy M. S. opłatę za przedłużenie terminu zabudowy w kwocie 52.605 zł.

Dowód:zmiana warunków umów o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste z 24.07.2015 r. karta 92-94.

Przed uzyskaniem przedłużenia terminu zabudowy przez (...) spółka z o.o. nie przystępowała do żadnych prac projektowych ani budowlanych dotyczących nieruchomości przy ul. (...), ponieważ nie miała pewności co do tego, czy uzyska przedłużenie terminu zabudowy, jak też nie wiedziała w jaki sposób zostanie ostatecznie zrewitalizowana przez Gminę M. S. ul. (...). Nieruchomością w tym czasie zarządzał M. R., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...), współpracujący stale ze spółką (...) i wykonujący w jej imieniu czynności w S..

W celu pokrywania kosztów generowanych przez nieruchomość – w postaci m.in. podatku od nieruchomości – do czasu rozpoczęcia (...) spółka (...) i jej poprzednicy prawni powiązani z (...) sp. z o.o. (będącą jedynym wspólnikiem spółki z o.o. (...)) wydzierżawiali działki nr (...) przy ul. (...) pod działalność komisów samochodowych. W umowach z prowadzącymi komisy przedsiębiorcami spółka (...) zastrzegała przy tym miesięczny okres wypowiedzenia umowy, tak aby zawsze mogła niezwłocznie po uzyskaniu pozwolenia na budowę i znalezieniu wykonawcy przystąpić do realizacji planowanej przez siebie inwestycji.

Dowody:zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

Po uzyskaniu 24 lipca 2015 r. zmiany warunków umowy o oddanie nieruchomości przy ul. (...) w użytkowanie wieczyste w zakresie określonego w niej przez Gminę M. S. terminu zabudowy, spółka z o.o. (...) zawarła umowę z reprezentowaną przez architekta M. Z. (prezesa zarządu komplementariusza) spółką komandytową (...) sp. z o.o.. Przedmiotem umowy było przygotowanie koncepcji zabudowy, a następnie sporządzenie projektu budowlanego wraz z potrzebną dokumentacją techniczną, warunkami, uzgodnieniami i decyzjami, niezbędnymi do uzyskania pozwolenia na budowę budynku na działkach nr (...). Zadaniem spółki (...) było również kontaktowanie się z organami administracji oraz z przedstawicielami Gminy w zakresie potrzebnym dla realizacji dokumentacji projektowej we współpracy z przedstawicielami spółki (...), w tym z pracownikami jedynego (...) sp. z o.o.

Dowody:zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

zeznania świadek K. M. karta 603-604, 606,

zeznania świadek H. W. karta 600-601, 606,

zeznania świadka G. A. karta 627v-628, 629,

zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

(...) pracujący i współpracujący ze spółką komandytową (...) sp. z o.o. (w tym K. M. oraz H. W.) przystąpili do przygotowywania koncepcji inwestycji i prac projektowych.

Nieruchomość składająca się z działek nr (...) położonych przy ul. (...) w S. jest trudna pod względem inwestycyjnym.

Po pierwsze powodują to niekorzystne warunki geologiczne – nieruchomość położona jest nad brzegiem rzeki O., co skutkowało koniecznością szczegółowego zbadania warunków gruntowych w celu ustalenia głębokości gruntów nośnych (roboty geologiczne przeprowadzono następnie zgodnie z projektem opracowanym przez posiadających uprawnienia geologiczne mgr R. N. i inż. M. N. oraz przez mgr J. O.).

Po drugie konieczne było spełnienie wymogów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) co do przeznaczenia budynku, który miałby powstać przy ul (...), jak i przewidywanych przez MPZP wymogów co do ilości miejsc parkingowych na nieruchomości w zależności od jej charakteru. Dodatkowo - co stwarzało niespotykaną trudność - MPZP wymagał budowy pasażu pieszego wzdłuż O. (w tym na odcinku wzdłuż ulicy (...)) trwale związanego z budynkiem, jednak budowanego już poza terenem działek nr (...), na działce podlegającej zarządowi Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w S. (a więc zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego pasaż miał biec „na wodzie”).

(...) zatrudniani przez spółkę komandytową (...) sp. z o.o. mając na uwadze powyższe wymogi rozważali przez dłuższy czas wraz z przedstawicielami spółki (...) jaki rodzaj budynku (z punktu widzenia jego przeznaczenia) może zostać zbudowany na nieruchomości, tak aby inwestycja była rentowna, jak również, żeby spełniała wymogi przewidziane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Rozważania te połączone były z analizą planów, oceną biznesową przedsięwzięcia, itp. Z rozważanymi koncepcjami zwracano się również do Gminy M. S. w celu konsultacji czy zakładany budynek spełniał będzie wymogi MPZP i czy możliwe będzie uzyskanie pozwolenia na budowę, jak również czy będzie on realizował oczekiwania Gminy co do charakteru zabudowy przewidziane w umowie o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste.

Dowody:zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

zeznania świadek K. M. karta 603-604, 606,

zeznania świadek H. W. karta 600-601, 606,

zeznania świadka G. A. karta 627v-628, 629,

zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698;

fragmenty projektu robót geologicznych i dokumentacji geologiczno-inżynierskiej karta 327-331.

Spółka (...) zdecydowała się ostatecznie na budowę akademika z przeznaczeniem zasadniczo dla zagranicznych studentów (...) Akademii Medycznej pochodzących m.in. ze Skandynawii. Za powodzeniem takiej inwestycji przemawiać miała bliskość budynków PUM, jak również dobry dojazd tramwajem do Szpitala (...) na (...). Za realizacją takiej inwestycji przemawiała również możliwość zapewniania na terenie nieruchomości zgodnej z MPZP liczby miejsc parkingowych w przeliczeniu na liczbę łóżek, jaką miał oferować akademik. Przedstawiciele spółki (...) prowadzili też w tym zakresie rozmowy z władzami PUM co do zapotrzebowania na miejsca w akademikach. Realizacja innego rodzaju budynku byłaby nieopłacalna, ponieważ konieczne byłoby wybudowanie parkingu podziemnego, to zaś byłoby znacząco utrudnione ze względu na poziom wód gruntowych, wynikający z tego, że nieruchomość przy ul. (...) przylega do rzeki O..

W celu upewnienia się, czy celowa jest budowa akademika na działkach nr (...) spółka komandytowa (...) sp. z o.o. w W. zwracała się do Wydziału Urbanistyki i Administracji (...) Urzędu Miasta S. z zapytaniem, czy zabudowanie nieruchomości akademikiem będzie zgodne z MPZP.

Dowody:zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

zeznania świadek K. M. karta 603-604, 606,

zeznania świadek H. W. karta 600-601, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

Pismem z 11 lutego 2016 r. A. N. jako kierownik referatu Wydziału Urbanistyki i Administracji Budowlanej Urzędu Miasta S. odpowiedziała na zapytanie spółki komandytowej (...) sp. z o.o. w W. z 13 stycznia 2016 r. dotyczące interpretacji zapisów MPZP „ M.K.Wyspa Z. ” w S. w zakresie przeznaczenia terenu działek nr (...) z obrębu (...) położonego w granicach terenu elementarnego S.N. (...) oraz określenia liczby miejsc postojowych, wyjaśniając w oparciu o informację z Biura (...) w S. z 4 lutego 2016 r., że zapisy MPZP dopuszczają lokalizację budynku akademika z usługami towarzyszącymi na terenie działki nr (...) z obrębu (...). Jednocześnie wskazała, że w związku z brakiem w planie wskaźnika liczby miejsc postojowych dla akademika, możliwe jest określenie liczby miejsc postojowych indywidualnie przez projektanta na etapie projektu budowlanego. Sugerowała jednocześnie – przez analogię do innych obowiązujących na terenie S. planów miejscowych – przyjęcie do obliczenia niezbędnej liczby miejsc postojowych wskaźnika od 1 do 3 miejsc postojowych na 10 łóżek.

W dalszej korespondencji z 4 kwietnia 2016 r. H. W. ze spółki (...) zwróciła się z zapytaniem o zgodność z MPZP budowy pawilonu ekspozycyjnego o powierzchni zabudowy około 48 m 2, wysokości jednej kondygnacji, na nieruchomości przy ul. (...) w S.. W odpowiedzi A. N. odpisała pismem z 19 kwietnia 2016 r., że nieruchomość znajduje się na obszarze terenu elementarnego oznaczonego symbolem S.N. (...).MC, dla którego przeznaczenie terenu obejmuje śródmiejską zabudowę wielofunkcyjną, a zatem usługi administracyjno-biurowe, prawnicze, finansowe, hotelarstwo, szkoleniowo doradcze, czy usługi wystawiennictwa, czy kultury, bądź pracownie artystyczne. Wskazywała tym samym, że funkcja pawilonu ekspozycyjnego nie jest sprzeczna z obowiązującymi ustaleniami MPZP pod warunkiem spełnienia pozostałych jego ustaleń.

Dowody:pismo z 11.02.2016 r. karta 361,

pismo z 19.04.2016 r. karta 362,

zeznania świadek W. R. karta 604v-605, 606,

zeznania świadek H. W. karta 600-601, 606,

zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606.

Realizacja akademika przez spółkę (...) na nieruchomości położonej przy ul. (...) w S. w świetle warunków terenowych oraz postanowień MPZP wykluczała późniejsze przekształcenie budynku akademicka na cele mieszkaniowe, a to z uwagi na to, że budynek zaprojektowany jako akademik nie spełniałby wymogów jakie przepisy prawa budowlanego w Polsce przewidują dla budynków mieszkalnych, które są odmienne. Między innymi nie byłoby możliwe późniejsze zapewnienie wymaganej dla budynków przeznaczonych na cele mieszkaniowe liczby miejsce postojowych.

Dowody:zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606.

(...) ze spółki komandytowej (...) sp. z o.o. przystąpili do prac projektowych. Wymagało to między innymi dokonania uzgodnień z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej (z uwagi na przewidzianą miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego konieczność wybudowania przez spółkę (...) – jako użytkownika wieczystego działek nr (...) z obrębu (...) w S. – także fragmentu ogólnodostępnego pasażu pieszego wzdłuż O., na terenie działki zarządzanej przez (...), trwale połączonego z planowanym budynkiem akademika).

Szereg związanych z tym wymogów określało w szczególności skierowane do spółki komandytowej (...) sp. z o.o. pismo (...) z 14 października 2016 r., w którym wskazywano m.in., że:

-

przed przystąpieniem do wykonania regulacji skarpy należy na całej długości działki nr (...) graniczącej z działką wodną nr (...) wyznaczyć linię brzegową zgodnie z art. 15 prawa wodnego,

-

konstrukcja i wykonanie skarpy powinny zapewniać jej nienaruszalność w czasie występowania wysokich stanów wód,

-

z uwagi na rozmieszczenie wzdłuż granicy działki (...) dalb cumowniczych należy przed przystąpieniem do prac uzgodnić oznakowanie nawigacyjne na czas prowadzonych robót z administracją dalbowiska, a co więcej realizacja inwestycji nie może wpłynąć negatywnie na funkcjonowanie w obecnym miejscu dalbowiska, ani na jego utrzymanie czy możliwość przebudowy,

-

dalbowa linia cumownicza musi być w trakcie wykonywania prac cały czas dostępna w całości lub częściowo dla żeglugi ze wskazaniem szeregu dalszych uzgodnień, jakie są w tym względzie konieczne, jak też uzgodnień, których należy dokonać, gdyby prace miały być wykonywane także z jednostek pływających.

Konieczne były również uzgodnienia z Komendantem Państwowej Straży Pożarnej w S. (w celu spełnienia wymogów bezpieczeństwa przeciwpożarowego projektowanego budynku).

Dowody:zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

zeznania świadek K. M. karta 603-604, 606,

zeznania świadek H. W. karta 600-601, 606,

zeznania świadka G. A. karta 627v-628, 629,

zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698;

pismo z 14.10.2016 r. karta 359-360.

Budynek akademika wg pomysłu architektów – aby spełniać wszystkie złożone wymagania związane z jego usytuowaniem – miał zostać zaprojektowany jako budynek kilkukondygnacyjny, o zabudowie obrzeżnej, wypełniający całą działkę, z zabudową przebiegającą po jej granicach, z dziedzińcem w środku.

Dowody:zeznania świadek H. W. karta 600-601, 606,

projekt budowlany karta 390-492.

Nowatorskich rozwiązań konstrukcyjnych wymagało wybudowanie fragmentu ogólnodostępnego pasażu pieszego (docelowo biegnącego wzdłuż linii brzegowej O.), połączonego trwale z projektowanym akademikiem przy ul. (...) i biegnącego „na wodzie”.

W tym zakresie uzgodnienia prowadzone między pracownikami spółki komandytowej (...) sp. z o.o. a przedstawicielami Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej przedłużały się, bowiem konieczne było nie tylko wybudowanie pasażu, ale musiał on również zapewniać odpowiednie umocnienie brzegu rzeki O., bezpieczeństwo budynku akademika, a także nie mógł stwarzać zagrożenia dla żeglugi śródlądowej, m.in. w razie uderzenia przepływającej barki w nabrzeże.

Zaprojektowanie właściwego rozwiązania konstrukcyjnego było wyzwaniem dla architektów, wymogi inwestycji czyniły ją niespotykaną pod względem trudności konstrukcyjnych. Projektowanie wymagało nowatorskiego podejścia, pomysłowości oraz inwencji twórczej. Początkowo pracownicy spółki (...) rozważali zastosowanie dalb cumowniczych jako zabezpieczenia budynku przed uderzeniem barki, jednak na takie rozwiązanie zgody nie wyraził (...), jednocześnie informując, że planuje własną inwestycję dotyczącą remontu dalbowiska z wykorzystaniem środków z Unii Europejskiej, która jednak nie została zrealizowana.

Stanowisko (...) w konsekwencji wymogło potrzebę zmiany koncepcji architektów pracujących nad projektem. Dodatkową trudnością było to, że na żadnej z sąsiadujących nieruchomości - należących do Gminy M. S. - nie wybudowano dotychczas pasażu wymaganego zapisami MPZP, ani też na całej długości O. wzdłuż ul. (...) przy żadnej ze znajdujących się tam nieruchomości nikt ani nie planował, ani nie projektował dotychczas budowy pasażu pieszego nad wodą. MPZP nie precyzował na jakiej wysokości ma zostać wybudowany pasaż, a jedynie określono jego minimalną rzędną. Oznaczało to, że w przypadku budowy pasażu na sąsiednich nieruchomościach przez ich właścicieli konieczne byłoby dostosowanie się w tym względzie do rozwiązań zastosowanych wcześniej przy budowie pasażu trwale połączonego z budynkiem akademika przy ul. (...).

Wobec odmowy zastosowania dalb cumowniczych jako ochrony budynku po stronie architektów pojawiła się również potrzeba zaprojektowania dodatkowego wzmocnienia nabrzeża palami, które w razie uderzenia barki przejęłyby siłę uderzenia i nie dopuściłyby do zniszczenia budynku akademika.

Co więcej okazało się, że konieczne będzie wykonanie zbiornika retencyjnego oraz uzyskania pozwolenia wodno-prawnego na wyrzut wody do rzeki.

Dowody:zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

zeznania świadek K. M. karta 603-604, 606,

zeznania świadek H. W. karta 600-601, 606.

W zakresie spełnienia wymogów ochrony przeciwpożarowej dla akademika przy ul. (...) problematyczne było zapewnienie dostępu do drogi pożarowej, a to z uwagi na szerokość ul. (...), przy której budynek miałby zostać wzniesiony, jak również ze względu na znajdująca się na niej infrastrukturę tramwajową, w tym elektryczną sieć trakcyjną (przewody sieci trakcyjnej zawieszone są nad stosunkowo wąską ulicą (...)).

W celu opracowania spełniających wymogi rozwiązań przeciwpożarowych pracownicy spółki komandytowej prowadzili rozmowy z pracownikami Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w S., jak również ze spółką z o.o. (...). Usytuowanie sieci trakcyjnej uniemożliwiałoby prowadzenie akcji gaśniczej przy ul. (...) z uwagi na ryzyko zahaczenia przez urządzenia zamontowane na wozach strażackich o stosunkowo niską zawieszoną nad wąską ulicą sieć trakcyjną pod napięciem. Stąd też ostatecznie przyjęto rozwiązanie, że w razie akcji gaśniczej wyłączane będzie napięcie w sieci trakcyjnej należącej do spółki z o.o. (...) na ul. (...).

Z zapewnieniem dostępu przeciwpożarowego do budynku wiązało się też udzielenie przez Zarząd Dróg i (...) Miejskiego zgody na wycięcie 3 drzew rosnących w pasie drogowym ul. (...) na wysokości posesji nr (...).

Dowody:zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

zeznania świadek K. M. karta 603-604, 606,

zeznania świadek H. W. karta 600-601, 606;

aneks ochrony przeciwpożarowej nr (...) z listopada 2016 r. karta 365-378;

pismo z 15.11.2016 r. karta 379,

pismo z 8.11.2016 r. karta 380.

Na przełomie listopada i grudnia 2016 r. spółka (...) uzyskała ostatecznie zezwolenie Prezydenta Miasta S. na lokalizację zjazdu z ul. (...) na nieruchomość i dokonała w tym zakresie uzgodnień z Zarządem Dróg i (...) Miejskiego.

Dowody:decyzja z 22.11.2016 r. karta 381-382;

pismo z 14.12.2016 r. karta 383.

Projekt budowlany przygotowany przez pracowników spółki komandytowej (...) sp. z o.o. w W. na zlecenie spółki z o.o. (...) - uwzględniający wszystkie trudności związane z usytuowaniem budynku jak również spełniający pod względem konstrukcyjnym wymogi bezpieczeństwa, w tym od strony wody - był gotowy w styczniu 2017 r.

Dowody:projekt budowlany z załącznikami karta 390-492.

(...) Sp. z o.o. w W. wniosła – w oparciu o projekt budowlany przygotowany przez spółkę komandytową (...) sp. z o.o. – wystąpiła o udzielenie pozwolenia na budowę do Prezydenta Miasta S..

31 marca 2017 r. Prezydent Miasta S. decyzją nr (...) zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę budynku akademika z częścią usługową, garażem oraz pasażem wraz z niezbędną infrastrukturą i zagospodarowaniem terenu przy ul. (...) w S. na działkach nr (...) z obrębu (...).

Uprzednio spółka (...) uzyskała zatwierdzenie dokumentacji geologiczno-inżynierskiej określającej warunki geologiczno-inżynierskie dotyczące budowy budynku akademika, warunki ogólne i techniczne przyłączenia do urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych ze (...), warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej (...) sp. z o.o., warunki techniczne przyłączenia budynku do sieci O., jak też warunki przyłączenia do sieci gazowej (...) sp. z o.o.

29 listopada 2016 r. uzyskała też decyzję (...), na mocy której została zwolniona od określonego w art. 88 1 ust. 1 Prawa wodnego zakazu wykonywania robót na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią, polegających m.in. na budowie akademika oraz ogólnodostępnego pasażu pieszego od strony rzeki. Niemniej jeszcze 21 marca 2017 r. (...) poinformowało architektów ze spółki komandytowej (...) sp. z o.o., że przedstawiona przez nich koncepcja przebudowy istniejącego dalbowiska w rejonie ul. (...) zawiera rozwiązania konstrukcyjne kolidujące z zamierzeniami inwestycyjnymi podejmowanymi przez (...) w tym rejonie.

Dowody:decyzja nr (...) karta 102-102v, 384-385;

decyzja z 30.11.2016 r. karta 103-103v,

warunki ogólne i techniczne przyłączenia do urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych z 21.10.2016 r. karta 104-105v,

warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej z 7.11.2016 r. karta 106-107,

pismo z 22.11.2016 r. karta 108-109,

warunki przyłączenia do sieci gazowej z 21.10.2016 r. karta 110-111v;

decyzja z 29.11.2016 r. karta 386;

pismo z 21.03.2017 r. karta 387.

Decyzja o pozwoleniu na budowę nr (...) uprawomocniła się w maju 2017 r.

Dowody:zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

Spółka (...) po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na budowę zaczęła szukać wykonawcy robót, który podjąłby się realizacji inwestycji. Było to jednak utrudnione, bowiem projekt budowlany - uwzględniający wyjątkowo złożone warunki gruntowe - zakłada wykonanie palowania zarówno w wodzie, jak i na lądzie. Tymczasem przedsiębiorcy funkcjonujący na rynku usług związanych z palowaniem zwykle oferują albo palowanie tylko na lądzie, albo tylko w wodzie (w każdym z tych przypadków wymagane jest zastosowanie innych technik i wykorzystanie innego sprzętu). Znalezienie przedsiębiorcy, który wykonywałby oba rodzaje robót, okazało się bardzo trudne.

Dokumentację do przetargu na wykonawcę obiektu dla spółki (...) wykonała spółka komandytowa (...) sp. z o.o. Przedstawiciele tej spółki uczestniczyli również w spotkaniach z potencjalnymi wykonawcami, podczas których udzielali wyjaśnień dotyczących projektu.

Równolegle spółka (...) prowadziła negocjacje z bankami w celu uzyskania finansowania inwestycji, jak też podjęła czynności zmierzające do wyłonienia operatora akademika po jego wybudowaniu.

Dowody:zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadka G. A. karta 627v-628, 629,

zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

Tymczasem K. S. (1) - zatrudniona jako kierownik referatu ds. opłat i analiz w Wydziale Zasobu i (...) Urzędu Miasta - z uwagi na upływ terminu zabudowy działek nr (...) przy ul. (...) przewidziany w akcie notarialnym z 24 lipca 2015 r., wysłała jednego ze swoich pracowników w celu dokonania oględzin nieruchomości przy ul. (...).

Dowód:zeznania świadek K. S. (1) karta 626v-627v, 629.

26 lipca 2017 r. pracownik Gminy M. S. główny specjalista B. L. sporządziła notatkę urzędową z oględzin przeprowadzonych na nieruchomości położonej w S., przy ul. (...), stanowiącej działki nr (...). W notatce zapisała, że nieruchomość nie została zabudowana zgodnie z umową o oddanie w użytkowanie wieczyste, nie rozpoczęto robót budowlanych, nieruchomość jest ogrodzona i na jej terenie prowadzony jest komis samochodowy. Podczas oględzin B. L. wykonała zdjęcia nieruchomości załączone do notatki.

Dowód:notatka służbowa z 26.07.2017 r. wraz z dokumentację fotograficzną karta 95-96.

W piśmie z 14 sierpnia 2017 r. – powołując się na wyniki oględzin przeprowadzonych 26 lipca 2017 r. i wskazując na uprawnienia właściciela nieruchomości związane z korzystaniem z użytkowania wieczystego w sposób sprzeczny z umową – Gmina M. S. zwróciła się do (...) sp. z o.o. w W. o udzielenie w terminie 14 dni informacji w zakresie czynności podjętych w celu wykonania zabudowy nieruchomości, złożenia wniosków do przedsiębiorstw sieciowych o wydanie warunków przyłączenia mediów i wskazanie realnego terminu wykonania zabudowy.

W kolejnym piśmie z 30 sierpnia 2017 r., powołując się na sporządzone w 24 czerwca 2017 r. oświadczenie z podpisem notarialnie poświadczonym, stwierdzające brak wybudowania na nieruchomości przy ul. (...) (w terminie przewidzianym w umowie z 24 lipca 2015 r. zmieniającej warunki umów o oddanie w użytkowanie wieczyste) budynku w stanie surowym zamkniętym, Gmina M. S. wezwała spółkę (...) do zapłaty kary umownej w wysokości 65.000 zł, zastrzeżonej na wypadek niezabudowania nieruchomości.

Dowody: pismo powódki z 14.08.2017 r. karta 97, 493;

pismo powódki z 30.08.2017 r. z oświadczeniem z 24.08.2017 r. karta 98-99, 494.

(...) sp. z o.o. w piśmie z 6 września 2017 r. – odpowiadając na zobowiązanie do udzielenia informacji – wskazała, że w ramach realizacji inwestycji na nieruchomości przy ul. (...) uzyskała 31 marca 2017 r. decyzję nr (...) zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą pozwolenia na budowę, która pod koniec maja 2017 r. stała się ostateczna w administracyjnym toku postępowania. W związku z planowaną inwestycją objętą wskazanym pozwoleniem na (...) spółka (...) wskazała na uzyskanie warunków technicznych oraz dokumentacji w postaci: dokumentacji geologiczno-inżynierskiej zatwierdzonej decyzją Prezydenta Miasta S. z 30 listopada 2016 r., warunków ogólnych i technicznych przyłączenia do urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych od Zakładu (...) Sp. z o.o. z 21 października 2016 r., warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej (...) sp. z o.o. z dnia 7 listopada 2016 r., warunków technicznych na przyłączenie do sieci O. z 22 listopada 2016 r. oraz warunków przyłączenia do sieci gazowej od (...) sp. z o.o. z 21 października 2016 r.

W piśmie tym spółka (...) wskazała również, że w trakcie przygotowywania prac inwestycyjnych okazało się, że niezbędna do realizacji planowanej inwestycji jest konieczność zastosowania bardzo gęstej siatki palowania gruntu, celem jego wzmocnienia nawet do 18 m głębokości (w tym względzie spółka zamówiła i uzyskała szczegółową dokumentację geologiczno-inżynierską) oraz konieczność jednoczesnej realizacji nabrzeża wraz z pomostem należącym do terenu i kompetencji Regionalnego Zarząd Gospodarki Wodnej. Spółka (...) powołując się na informację o planowanej przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej całkowitej przebudowie dalbowiska dla barek wskazała na konieczność zabezpieczenia jej inwestycji przed kolizjami i uderzeniami barek, co skutkuje tym, że pełna realizacji inwestycji będzie możliwa wyłącznie razem z zakończeniem przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej prac związanych z całkowitą przebudową dalbowiska i wzmocnieniem nabrzeża. Spółka (...) podała, że zamierza zrealizować inwestycję w terminie ważności decyzji, niemniej dotrzymanie terminu zabudowy uzależnione jest od zakończenia całkowitej przebudowy nabrzeża z pomostem.

W decyzji nr (...) dotyczącej pozwolenia na budowę obejmującego budowę budynku akademika z częścią usługową, garażem oraz pasażem wraz z niezbędną infrastrukturą i zagospodarowaniem terenu jako autora projektu wskazano mgr inż. arch. M. Z., jak również wskazano, że inwestor w osobie spółki z o.o. (...) przedłożył oświadczenie z 3 marca 2017 r. o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, cztery egzemplarze kompletnego projektu budowlanego wraz z wymaganymi przepisami szczególnymi uzgodnieniami, pozwoleniami i opiniami, decyzję z 29 listopada 2016 r. Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w S. znak O. (...)- (...)-ep zmienionej Decyzją z 27 lutego 2017 r. znak O. (...)-40/17-ep, postanowienie z 6 grudnia 2016 r. (...) Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej znak WZ. (...).213.2016 oraz decyzję z 9 lutego 2017 r. Prezydenta Miasta S. znak (...). (...).74.2016.HB.3. W decyzji wskazano też, że zgodnie z art. 35 ust. 1 prawa budowlanego sprawdzono zgodność projektu budowlanego z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (S.N. (...).MC, S.N. (...).KP), z zapisami decyzji z 29 listopada 2016 r. Dyrektora (...) w S. zmienionej decyzją 27 lutego 2017 r. znak O. (...)-40/17-ep., z wymaganiami ochrony środowiska, zgodność projektu zagospodarowania terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, a także kompletność projektu budowlanego oraz wykonanie projektu przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane.

Dowody: pismo pozwanej z 06.09.2017 r. z załącznikami: decyzją z 31.03.2017 r., decyzją z 30.11.2016 r., warunkami ogólnymi i technicznymi z 21.10.2016 r., warunkami przyłączenia z 07.11.2016 r., warunkami technicznymi z 22.11.2016 r., warunkami przyłączenia z 21.10.2016 r., karta 100-112, 495-498.

W dalszych pismach z 7 września 2017 r. i z 8 września 2017 r. spółka (...) – wskazując na nielojalne działanie Gminy związane z naliczeniem kary umownej jeszcze przed złożeniem wyjaśnień przez spółkę i ponownie przywołując argumentację związaną z koniecznością zastosowania przy realizacji inwestycji bardzo gęstej siatki palowania gruntu oraz wskazując na uzależnienie podjęcia prac od zakończenia całkowitej przebudowy nabrzeża z pomostem – zwróciła się do Gminy M. S. o przedłużenie terminu zabudowy nieruchomości o 2 lata.

Dowody:pisma z 7.09.2017 r. i z 8.09.2017 r. karta 113-117, 499-503.

Sygnalizowane przez spółkę (...) kwestie w zakresie przeszkód w realizacji umowy omawiane były także na spotkaniach stron, z przebiegu których sporządzone zostały protokoły.

W odniesieniu do konieczności wzmocnienia terenu inwestycji Gmina M. S. podkreślała, że spółka (...) miała możliwość poczynienia stosownych ustaleń w tym zakresie niezwłocznie po nabyciu prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, tj. w 2008 r. Gmina stwierdziła też, że na spółce nie ciążył obowiązek realizacji nabrzeża, a na realizację pasażu pieszego spółka uzyskała wymagane zgody i ten obowiązek był jej znany od uchwalenia 29 czerwca 2009 r. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Dowody:protokół spotkania z 13.09.2017 r. karta 118,

protokół spotkania z 20.09.2017 r. karta 119.

Następnie Gmina M. S. pismem z 19 września 2017 r. zwróciła się do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej o wyjaśnienia w zakresie planowanych inwestycji i ewentualny ich wpływ na możliwość wykonania zabudowy przez spółkę (...).

Dowód:pismo z 19.09.2017 r. karta 126.

W odpowiedzi – w piśmie z 3 października 2017 r. – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w pierwszej kolejności przedstawił przebieg zdarzeń.

W pierwszym rzędzie poinformował, że 26 września 2016 r. wpłynęło do zarządu pismo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej, dotyczące uzgodnienia regulacji skarpy na obszarze działki (...) oraz budowy pasażu na terenie działki (...) na szerokości działki budowlanej 13/6. W odpowiedzi zarząd przesłał pismo z 14 października 2016 r., zawierające wstępne uzgodnienia i informacje dotyczące regulacji skarpy i możliwości budowy pasażu na terenie działki (...). Urząd Miejski w S. 8 października 2016 r. wydał decyzję o ustaleniu linii brzegu na odcinku lewego brzegu rzeki O.. 28 października 2016 r. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej zawiadomił o wszczęciu postępowania administracyjnego w przedmiocie zwolnienia wnioskodawcy od zakazu wykonywania na obszarach szczególnego zagrożenia przed powodzią robót oraz czynności utrudniających ochronę przed powodzią lub zwiększających zagrożenie powodziowe, w tym wznoszenia obiektów budowlanych przy realizacji inwestycji polegającej na budowie budynku akademika wraz z częścią socjalną i usługową oraz garażem i pasażem (pomostem) nadwodnym, na działkach nr (...). Następnie wskazał, że 29 listopada 2016 r. została wydana decyzja zwalniająca od zakazu wykonywania na obszarach szczególnego zagrożenia przed powodzią robót oraz czynności utrudniających ochronę przed powodzią lub zwiększających zagrożenie powodziowe. Prezydent Miasta S. pismem z 12 grudnia 2016 r. zawiadomił o wszczęciu postępowania w sprawie wydania pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych i szczególne korzystanie z wód, a pismem z 3 stycznia 2017 r. zawiadomił o wszczęciu postępowania w sprawie pozwolenia na budowę: „Budynek akademika z częścią usługową, garażem i pasażem wraz z niezbędna infrastrukturą techniczną i zagospodarowaniem terenu”. W odpowiedzi Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w piśmie z 21 marca 2017 r. poinformował, iż nie składa wniosków i zastrzeżeń do przedmiotowej sprawy. Następnie na wniosek inwestora spółki (...) wszczęto postępowanie administracyjne w sprawie zmiany decyzji z 29 listopada 2016 r.

Następnie decyzją z 9 lutego 2017 r. Prezydent Miasta S. wydał pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzenia wodnego – wylotu W1 oraz na szczególne korzystanie z wód. 27 lutego 2017 r. wydana została decyzja zmieniająca decyzję z 29 listopada 2016 r. – zwolnienie od zakazu wykonywania na obszarach szczególnego zagrożenia przed powodzią robót oraz czynności utrudniających ochronę przed powodzią lub zwiększających zagrożenie powodziowe.

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej wskazał dalej, że 10 lutego 2017 r. wpłynęło zapytanie od spółki (...) dotyczące planu prac naprawczych i modernizacyjnych dalbowiska w obszarze działki inwestycyjnej. W odpowiedzi – w piśmie z 21 marca 2017 r. – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej poinformował, iż przedstawiona koncepcja przebudowy istniejącego dalbowiska koliduje z zamierzeniami inwestycyjnymi podejmowanymi przez Zarząd.

Opierając się na przedstawionej korespondencji Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej wskazał, że użytkownik wieczysty – spółka (...) – uzyskał od Zarządu wszelkie niezbędne uzgodnienia i pozwolenia, które doprowadziły w ostateczności do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Jedyną negatywną odpowiedzią był brak akceptacji do przedstawionej koncepcji przebudowy administrowanej dalbowej linii cumowniczej. Zaproponowane rozwiązanie zakładało wykorzystanie dwóch dalb jako konstrukcji zabezpieczającej budynek, co koliduje z (...). D. linia cumownicza przeznaczona jest do cumowania jednostek pływających żeglugi śródlądowej, nie powinna więc stanowić konstrukcji zabezpieczającej. Realizacja prac związanych z budową „akademika”, jako budynku w pełni samodzielnego o konstrukcji samodzielnej, jest całkowicie niezależna od planów Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w stosunku do przebudowy dalbowej linii cumowniczej. Termin rozpoczęcia i zakończenia przez Zarząd prac nie ma żadnego wpływu na budowę budynku. Dalby zlokalizowane są na działce będącej własnością Skarbu Państwa, w trwałym zarządzie (...) Zarządu. Spółka (...) otrzymała od Zarządu zgodę na wykonanie pasażu na działce nr (...). Warunki zostały określone w umowie użyczenia nr 48 z 29 listopada 2016 r.

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej nadmienił, że nie planuje wykonywać na wskazanych działkach ((...)) żadnych prac związanych z zabezpieczeniem nabrzeża. Działki te zlokalizowane są w sąsiedztwie działki wodnej nr (...). Do wymienionych działek Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej nie ma żadnych praw, a tym bardziej do ograniczenia wstępu na nie. Reasumując Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej poinformował, że złożone przez użytkownika wieczystego – spółkę (...) – wnioski (projekty) dotyczące zaplanowanego budynku wraz z ciągiem pieszym wzdłuż O., nie kolidowały z koncepcją Zarządu dotyczącą przebudowy dalbowej linii cumowniczej. Zarząd nie planuje przebudowy nabrzeża. Przed rozpoczęciem procesu projektowania użytkownik wieczysty – spółka (...) – uzgodnił z Zarządem wstępnie warunki. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej nie może odpowiedzieć na pytanie, czy było możliwe rozpoczęcie budowy budynku, jako odrębnej, samodzielnej konstrukcji, bez tzw. „łączenia” budynku z ciągiem pieszym. W opinii Zarządu jest to możliwe, ale jest to zależne od sposobu przyjętych rozwiązań konstrukcyjnych, za co odpowiada projektant. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej nie posiada żadnych informacji, dokumentów, które mogłyby stanowić, iż realizacja zabudowy budynkiem na terenie ww. działek była możliwa lub też nie była możliwa we wcześniejszym terminie.

Dowody:pismo z 03.09.2017 r. z załącznikami karta 127-140, 265-287.

Pracownik Urzędu Miasta S. R. R. 19 września 2017 r. ponownie udała się na oględziny nieruchomości położonej przy ul. (...) i stwierdziła, że pomimo ustalenia do 24 lipca 2017 r. jej terminu zabudowy, na jej terenie nadal prowadzona jest działalność gospodarcza dzierżawiącego grunt podmiotu w postaci komisu samochodowego. Z czynności tej sporządziła notatkę służbową, w której wskazała, iż prowadzący komis w rozmowie z nią przyznał, iż od wielu lat słyszy, że dzierżawiona przez niego działka ma być zabudowana, jednak na razie to nie nastąpiło, choć w 2016 r. wykonywano na niej odwierty.

Dowody:notatka służbowa z 20.09.2017 r. karta 125;

zeznania świadek R. R. karta 566-567, 569.

19 października R. R. sporządziła kolejną notatkę służbową, w której wskazała, że tego dnia do Urzędu Miasta przybył T. S. (prezes zarządu (...) sp. z o.o. jako jedynego wspólnika spółki z o.o. (...)) oraz M. Z. (architekt i prezes zarządu (...) sp. z o.o. sp. k.) w celu omówienia kwestii nieruchomości przy ul. (...) w S.. T. S. wskazał ponownie przyczyny braku zabudowy w terminie, które wynikają głównie z trudnych warunków gruntowych, konieczności realizowania razem z (...) przebudowy dalbowiska i wzmocnienia nabrzeża. Wyraził ponadto zdziwienie rozpoczęciem egzekwowania kary umownej wskazując, że się z tym nie zgadza. W trakcie rozmowy R. R. miała z kolei wskazać, że naliczenie kary umownej wynika z braku wykonania zabudowy, zaś przystąpiono do jej realizacji ze względu na to, że termin obowiązywania gwarancji bankowej upływa 31 października 2017 r.

R. R. dodała, iż przekazała informację, że sprawa ustalenia nowego terminu zabudowy skierowana zostanie na Naradę Prezydenta Miasta z Zastępcami Prezydenta, Skarbnikiem Miasta i Sekretarzem Miasta, o rozstrzygnięciu spółka zostanie poinformowana.

Dowody:notatka służbowa z 19.10.2017 r. karta 120,

zeznania świadek R. R. karta 566-567, 569,

zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658.

W notatce służbowej z 24 października 2017 r. sporządzonej w wyniku przeprowadzenia rozmowy telefonicznej z pracownikiem Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej pracownik Gminy M. S. wskazał, że użytkownik wieczysty w projekcie na budowę nie wykazywał dalb cumowniczych, dopiero po dokładnej analizie przedstawiona została nowa koncepcja na budowę dalb, których budowa miałaby zostać połączona z realizowaną inwestycją na koszt Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej.

Dowód:notatka służbowa z 24 października 2017 r. karta 141.

Spółka (...) zwróciła się pismem z 14 listopada 2017 r. do Prezydenta Miasta S. ponownie o przedłużenie terminu zabudowy działek gruntu o nr (...) z obrębu (...) przy ul. (...) w S., dla których prowadzona jest księga wieczysta nr (...), na okres kolejnych dwóch lat, tj. do 24 lipca 2019 r.

W piśmie tym spółka podkreślała, że w trzech kolejnych pismach kierowanych do K. S. (1) jako kierownika referatu ds. opłat i analiz (...), S. P. jako zastępcy Dyrektora (...) oraz do prezydenta miasta osobiście wykazywała przyczyny niedotrzymania ustalonego umową terminu zabudowy pomimo uzyskania przez spółkę pozwolenia na budowę. Ponownie podkreśliła, że dla planowanej inwestycji uzyskała szereg uzgodnień, warunków i zgód, których kopie przekazano Wydziałowi Zasobu i (...) Urzędu Miasta S., jednak opisane i udokumentowane we wcześniejszej korespondencji okoliczności (w tym niesprzyjające warunki geotechniczne gruntu oraz konieczność związania terminu budowy z planowaną przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w S. całkowitą przebudową nadbrzeża przy działkach inwestycyjnych spółki) skutkują koniecznością wydłużenia terminu zabudowy o okres dwóch lat.

Wskazała też, że jest gotowa do podpisania i poniesienia kosztów notarialnych aneksu do umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste wydłużającego okres zabudowy, jak też liczy, że złożone przez Spółkę wyjaśnienia i wniosek o przedłużenie terminu zabudowy spotkają się ze zrozumieniem i pozwolą na wypracowanie stanowiska zadowalającego obie strony. Dodawała, że w przyszłym tygodniu do S. przyjedzie Zarząd Spółki i chciałby w czasie osobistego spotkania przedstawić i omówić powyższą propozycję, jak również zamierzenia co do zagospodarowania terenu.

Dowód:pismo z 14.11.2017 r. karta 122-123, 504-506.

Przedstawiciel spółki (...) w trakcie pobytu w S. w Urzędzie Miasta ustnie do protokołu wskazał, że spółka chce zrealizować zabudowę nieruchomości przy ul. (...) budując tam akademik, lub ewentualnie mieszkania, przy czym głównym celem pozostaje cel komercyjny w postaci budowy akademika.

Dowód:protokół z 22.11.2017 r. karta 121, 264.

Pismem z 11 grudnia 2017 r. spółka (...) zwróciła się do Zastępcy Prezydenta Miasta S. D. W. o umożliwienie osobistego spotkania z nim przedstawicieli spółki, w celu przedstawienia projektów urbanistycznych dotyczących zagospodarowania nieruchomości w S., których użytkownikiem wieczystym jest spółka (przy ul. (...)), a których łączna powierzchnia przekracza 8.500 m 2, w ramach opracowywanej przez spółkę (...) koncepcji utworzenia nad O. (...). Wskazała też, że jest gotowa do bezpośredniego zaprezentowania swoich planów dotyczących tej koncepcji i liczy na to, że spotkanie uda się zorganizować w bieżącym tygodniu.

Dowód:pismo z 11.12.2017 r. karta 124-124v.

4 grudnia 2017 r. pracownicy Urzędu Miasta M. L. (Dyrektor (...)) i D. W. (Zastępca Prezydenta Miasta) wystąpili z wnioskiem o rozpatrzenie na naradzie Prezydenta Miasta z Zastępcami Prezydenta, Skarbnikiem Miasta i Sekretarzem sprawy rozwiązania umowy o oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), stanowiącej działki nr (...).

We wniosku przedstawione zostały trzy warianty rozstrzygnięcia tej sprawy:

-

zgoda prezydenta na rozwiązanie umów o oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej (wariant I),

-

zgoda na ustalenie nowego, dwuletniego terminu zagospodarowania (zabudowy) nieruchomości gruntowej zgodnie z celem wskazanym w pierwotnej umowie o oddanie w użytkowanie wieczyste, tj. na cele usług o charakterze komercyjnym (wariant II),

-

zgoda na ustalenie użytkownikowi wieczystemu do 24 lipca 2019 r. nowego terminu zagospodarowania (zabudowy) nieruchomości gruntowej zgodnie z uzyskanym przez użytkownika wieczystego pozwoleniem na budowę, obejmującym budowę budynku akademika z częścią usługową, garażem oraz pasażem wraz z niezbędną infrastrukturą i zagospodarowaniem terenu przy ul. (...) w S. – zgodnie z wnioskiem użytkownika wieczystego (wariant III).

Dowód:wniosek z 4.12.2017 r. karta 142-144.

14 grudnia 2017 r. odbyła się narada Prezydenta Miasta nr 55, na której Prezydent Miasta zaakceptował wariant I, a zatem rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego ze spółką (...) dotyczącej nieruchomości przy ul. (...).

Następnie z upoważnienia Prezydenta Miasta S. Zastępca Prezydenta Miasta D. W. złożył oświadczenie woli nr (...) Gminy M. S., zgodnie z którym na podstawie art. 240 k.c. oraz art. 33 ust. 1 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami wyraził zgodę na rozwiązanie umów użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), stanowiącej działki nr (...) z obrębu (...), o łącznej powierzchni 0,1970 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). Wskazał też, że koszty związane z rozwiązaniem umowy użytkowania wieczystego ponoszą użytkownicy wieczyści.

Dowody: protokół narady z 14.12.2017 r. karta 145,

oświadczenie woli z 27.12.2017 r. karta 146-148.

Podstawą powzięcia przez Gminę M. S. decyzji o rozwiązaniu umowy użytkowania wieczystego nieruchomości przy ul. (...) ze spółką (...) był wyłącznie upływ określonego w akcie notarialnym z 24 lipca 2015 r. terminu zabudowy. Przyczyną decyzji o rozwiązaniu umowy nie było to, że spółka (...) chciała na tej nieruchomości wybudować akademik.

Dowody:zeznania świadka D. W. karta 654v-655v, 658,

zeznania świadek M. L. karta 602v-603, 606,

zeznania świadek R. R. karta 566-567, 569,

zeznania świadek K. S. (1) karta 626v-627v, 629.

Gmina M. S. skierowała do spółki (...) pismo datowane na 5 stycznia 2018 r, którym poinformowała o podjętej decyzji w sprawie rozwiązania umowy o użytkowanie wieczyste. Gmina wskazała, że podejmując decyzję w przedmiotowej sprawie wzięto pod uwagę szereg okoliczności, a stanowisko w zakresie rozwiązania umów użytkowania wieczystego znajdowało uzasadnienie przede wszystkim w fakcie braku realizacji zabudowy. Gmina M. S. zwróciła uwagę, że nieruchomości pozostają niezabudowane, pomimo tego, że zostały nabyte przez poprzednika (...) spółki (...) w grudniu 2008 r. (ponad 9 lat temu). Pomimo upływu tych lat dotąd nie rozpoczęto nawet robót budowlanych zmierzających do zabudowy nieruchomości zgodnie z przeznaczeniem, tj. na cele usług o charakterze komercyjnym. Natomiast od 2003 r., w wyniku dzierżawy terenu osobie trzeciej, na nieruchomości funkcjonuje komis samochodowy. Gmina zwróciła także uwagę na to, że w 2014 r. ufając w zamiar zabudowy nieruchomości uchyliła oświadczenie woli w zakresie rozwiązania umów użytkowania wieczystego tych nieruchomości. Pomimo uzgodnienia w 2015 r. warunków zmiany umów użytkowania wieczystego, w tym ustalenia nowego dwuletniego terminu zabudowy, dotąd działki gruntu nie zostały zabudowane zgodnie z podjętym zobowiązaniem.

W załączeniu do pisma Gmina M. S. przekazała projekt uzgodnień w sprawie rozwiązania umowy, w którym zapisano między innymi, że zawarcie umowy notarialnej w sprawie rozwiązania umów użytkowania wieczystego nastąpi w terminie siedmiu dni od dnia podpisania niniejszego protokołu, a przekazanie nieruchomości nastąpi na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego, w terminie siedmiu dni od dnia zawarcia umowy notarialnej oraz wezwała do jego podpisania w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma.

Pismo zostało wysłane pocztą.

Dowód:pismo powódki z 5.01.2018 r. z projektem protokołu uzgodnień karta 149-150.

8 stycznia 2018 r. odbyło się w gabinecie Zastępcy Prezydenta Miasta D. W. spotkanie przedstawicieli Gminy M. S. (m.in. D. W., M. L., J. B. (1) - będącego Architektem Miasta oraz A. G.) z przedstawicielami spółki z o.o. (...) (M. R., T. S., K. S. (2) - będącej członkiem zarządu spółki, a także architekta M. Z.).

Dowody:zeznania świadka D. W. karta 654v-655v, 658,

zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadek M. L. karta 602v-603, 606,

zeznania świadka J. B. (2) karta 605, 606,

zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

Spotkanie to dotyczyło różnych nieruchomości na terenie S., których użytkownikiem wieczystym jest spółka (...), w tym (ale nie tylko) nieruchomości przy ul. (...). Przedstawiciele Gminy podkreślali, że ich celem jest rewitalizacja obszaru ul. (...), w tym wybudowanie pasażu pieszego wzdłuż linii O., który byłby ogólnodostępny i przechodził przez wszystkie nieruchomości wzdłuż rzeki. Ostatecznie na spotkaniu 8 stycznia 2018 r. przedstawiciele Gminy złożyli przedstawicielom spółki (...) propozycję, ażeby spółka na kolejnym spotkaniu, umówionym na 10 lutego 2018 r., przedstawiła koncepcję zagospodarowania nie tylko działki przy ul. (...), ale również dwóch sąsiadujących z nią nieruchomości, tak aby wszystkie trzy sąsiadujące nieruchomości były zagospodarowane wspólnie, przy czym nieruchomości te miałyby być zagospodarowane na cele mieszkaniowe. Przedstawiciele spółki z kolei wskazywali, że byliby zainteresowani zakupem sąsiadujących nieruchomości, gdyby Gmina M. S. wystawiła je na sprzedaż.

Dowody: zeznania świadka D. W. karta 654v-655v, 658,

zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

zeznania świadka J. B. (2) karta 605, 606,

zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

(...) spółki z o.o. L. po spotkaniu z Zastępcą Prezydenta Miasta D. W. 8 stycznia 2018 r. byli przekonani, że spółka uzyska przedłużenie terminu zabudowy nieruchomości przy ul. (...). Spółka – zgodnie z prośbą przedstawicieli Gminy M. S. – zleciła też spółce komandytowej (...) sp. z o.o. przygotowanie koncepcji (w znaczeniu szkicu – rysunku poglądowego) zagospodarowania trzech nieruchomości przy ul. (...), tj. nieruchomości składającej się z działek nr (...) oraz dwóch sąsiadujących nieruchomości, których właścicielem jest Gmina M. S.. Kierowana przez M. Z. spółka (...) koncepcję taką przygotowała nieodpłatnie i miała ona zostać zaprezentowana Gminie M. S. na kolejnym, umówionym na luty 2018 r. spotkaniu.

Dowody:zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

zeznania świadka M. Z. karta 598v-600, 606,

zeznania świadek K. M. karta 603-604, 606,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

Już po spotkaniu przedstawicieli stron, które się odbyło 8 stycznia 2018 r., Gmina M. S. wydała 10 stycznia 2018 r. spółce (...) dziennik budowy dla decyzji nr (...) z 31 marca 2017 r. obejmującej pozwolenie na budowę akademika na działkach nr (...) przy ul. (...).

Dowód:pierwsza strona dziennika budowy nr (...) wydanego 10.01.2018 r. karta 388,

notatka służbowa z 13.03.2018 karta 155.

12 stycznia 2018 r. spółka z o.o. (...) skierowała do Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w S. zawiadomienie o zamiarze rozpoczęcia robót budowalnych 15 stycznia 2018 r. obejmujących budowę budynku akademika z częścią usługową, garażem oraz pasażem wraz z niezbędną infrastrukturą i zagospodarowaniem terenu na nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), na podstawie udzielonego pozwolenia na budowę z 31 marca 2017 r. nr (...) przez Prezydenta Miasta S.. Wskazano również, że funkcję kierownika budowy będzie pełnił G. A., zaś obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego będzie pełnił I. K..

Dowód:zawiadomienie o zamiarze rozpoczęcia robót budowlanych z 12.01.2018 r. karta 389.

Przedstawiciele spółki (...) wybierali się z koncepcją (rysunkiem poglądowym) zagospodarowania trzech sąsiadujących nieruchomości przy ul. (...) w S. na spotkanie z Zastępcą Prezydenta Miasta D. W., które miało się odbyć 10 lutego 2018 r. Przed spotkaniem dowiedzieli się jednak, że do spółki skierowane zostało pismo Gminy M. S. datowane na 5 stycznia 2018 r., w którym Gmina informowała o powzięciu decyzji o rozwiązaniu użytkowania wieczystego nieruchomości.

Na spotkaniu D. W. potwierdził, że taka jest decyzja Prezydenta Miasta powzięta w grudniu 2017 r., jednak zasugerował, że spółka (...) - po rozwiązaniu umowy użytkowania wieczystego - może przystąpić do przetargu na zakup prawa użytkowania wieczystego wszystkich trzech sąsiadujących ze sobą nieruchomości przy ul. (...) (w tym tej nieruchomości, dla której spółka już zaprojektowała budynek akademika), jeśli Gmina M. S. zdecyduje się na ich zbycie.

Dowody:zeznania świadka M. R. karta 601-602v, 606,

zeznania świadka T. S. karta 656-657, 658,

przesłuchanie za pozwaną K. S. (2) karta 685-698.

12 marca 2018 r. pracownik Gminy M. S. sporządził notatkę służbową z przeprowadzonych oględzin nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) stanowiącej działki nr (...). W notatce zapisano, że teren nieruchomości jest ogrodzony, wolny od osób i rzeczy (nie jest już na tym terenie prowadzony komis samochodowy), umieszczona została natomiast budowlana tablica informacyjna oraz ogłoszenie informujące o rozpoczęciu budowy. Podczas oględzin wykonane zostały zdjęcia nieruchomości załączone do notatki.

Dowód:notatka służbowa z 12.03.2018 r. karta 151-154.

21 marca 2018 r. Gmina M. S. wniosła pozew do Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydział Cywilny (pozew w niniejszej sprawie) przeciwko spółce z o.o. (...) w W. o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego dotyczącego nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), stanowiącej działki gruntu nr (...) z obrębu (...), o łącznej powierzchni 0,1970 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...), zawartej 28 listopada 2000 r. oraz 18 września 2003 r., zmienionej umowami z 7 kwietnia 2004 r., z 17 października 2008 r., z 23 grudnia 2008 r. oraz z 24 lipca 2015 r. (Rep. A nr (...)) pomiędzy powódką i pozwaną.

Jednocześnie Gmina M. S. wniosła o zabezpieczenie roszczenia przez zakazanie spółce z o.o. (...) prowadzenia jakiejkolwiek inwestycji na wskazanej wyżej nieruchomości.

Sąd Okręgowy w Szczecinie udzielił zabezpieczenia postanowieniem z 3 kwietnia 2018 r. wydanym pod sygnaturą I C 380/18, które stało się prawomocne wobec oddalenia przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie postanowieniem z 31 lipca 2018 r. pod sygnaturą I AGz 89/18 zażalenia wniesionego przez spółkę (...).

Z uwagi na zakaz wynikający z postanowienia o zabezpieczeniu spółka (...) zaprzestała realizacji prac budowlanych.

Fakty niesporne.

Gmina M. S. na przestrzeni lat 2008-2018 tylko dziesięciokrotnie występowała z powództwem o rozwiązanie umowy oddania gruntu w użytkowanie wieczyste na podstawie art. 240 k.c., a tylko piętnastokrotnie w trybie art. 33 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W większości z tych przypadków gmina występowała o rozwiązanie umowy po upływie ponad 10 lat od określonego w danej umowie terminu zakończenia zabudowy. W trzynastu przypadkach rozwiązania umowy na podstawie art. 33 ustawy o gospodarce nieruchomościami do rozwiązania umowy dochodziło wskutek porozumienia zawartego z użytkownikiem wieczystym. W tym samym okresie Gmina M. S. w przypadku 153 umów oddania gruntu w użytkowanie wieczyste, w których użytkownik wieczysty nie dokonał zabudowy w terminie, przedłużyła użytkownikom wieczystym termin zabudowy nieruchomości.

Dowody:wykazy rozwiązanych umów karta 537-538; 552-553;

wykazy umów, w których przedłużono termin zabudowy karta 555-559, 560-564.

(...) sp. z o.o. w W. (KRS (...)) uległa podziałowi przez wydzielenie na cztery części, w wyniku czego powstały trzy nowo zawiązane spółki, w tym (...) sp. z o.o. w W. (KRS (...)).

Członkami zarządu (...) sp. z o.o. w W. pozostają K. S. (2) i A. S..

Członkami zarządu (...) sp. z o.o. również są K. S. (2) i A. S..

(...) sp. z o.o. w W. w wyniku podziału przez wydzielenie nabyła część majątku spółki dzielonej ( (...) sp. z o.o. w W.), w tym prawo wieczystego użytkowania działek gruntu nr (...) z obrębu (...), przy ul. (...), o łącznej powierzchni 0,1970 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). (...) sp. z o.o. w W. została wpisana w księdze wieczystej (...) jako użytkownik wieczysty nieruchomości 11 stycznia 2021 r.

Dowody: wydruk z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego – nr KRS (...) karta 666-667v;

wydruk z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego – nr KRS (...) karta 663-664;

oświadczenie z 17.08.2020 r. karta 665-665v;

wydruk księgi wieczystej nr (...) z Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych karta 702-703v.

Sąd zważył, co następuje:

Gmina M. S. wniesionym 23 marca 2018 r. pozwem przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. domagała się rozwiązania łączącej strony umowy użytkowania wieczystego dotyczącej nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), stanowiącej działki gruntu nr (...) z obrębu (...), o łącznej powierzchni 0,1970 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr (...), zawartej 28 listopada 2000 r. oraz 18 września 2003 r., zmienionej umową z 7 kwietnia 2004 r., umową z 17 października 2008 r., umową z 23 grudnia 2008 r. oraz umową z 24 lipca 2015 r., (Repertorium A nr (...)) pomiędzy powódką a pozwaną.

Podstawy prawnej dochodzonego roszczenia powódka upatrywała w art. 240 k.c. oraz w art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami i wywodziła, że pozwana jako użytkownik wieczysty nie korzysta z oddanej w użytkowanie wieczyste nieruchomości zgodnie z umową, bowiem zobowiązała się zagospodarować (zabudować) nieruchomość na cele usług o charakterze komercyjnym w terminie do 24 lipca 2017 r., czego jednak nie wykonała, a zatem – zdaniem powódki – pozwana nie korzysta z nieruchomości zgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie, co ma wskazywać na zasadność dochodzonego przez nią roszczenia.

Przed wskazaniem obranej w kontekście powyższego przez stronę pozwaną linii obrony wskazać jednak trzeba, że w toku procesu doszło do zmiany podmiotowej po stronie pozwanej, bowiem podmiot pierwotnie pozwany - (...) sp. z o.o. w W. - uległ podziałowi w trybie art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h. Zgodnie z brzmieniem wskazanego przepisu regulującego kwestię podziału spółek kapitałowych podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Zgodnie zaś z art. 529 § 2 k.s.h. do podziału przez wydzielenie stosuje się przepisy o podziale spółek dotyczące odpowiednio spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej. Z kolei art. 531 § 2 1 k.s.h. stanowi, że spółka, która w toku postępowania o prawo objęte wydzielonym majątkiem, nabyła w wyniku podziału przez wydzielenie część majątku spółki dzielonej, wstępuje do postępowania o to prawo w miejsce spółki dzielonej bez potrzeby uzyskania zgody strony przeciwnej. Wskazany przepis stanowi przy tym samodzielną podstawę następstwa procesowego ex lege i nie wymaga wyrażenia zgody dotychczasowych stron procesu na zmianę podmiotową, o której mowa w art. 194 k.p.c.

We wskazanym wyżej trybie doszło do wydzielenia przez pierwotnie pozwaną spółkę z o.o. (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w W., zarejestrowanej w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego 31 lipca 2020 r. W wyniku podziału przez wydzielenie spółka ta nabyła od spółki z o.o. (...) prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), stanowiącej działki gruntu nr (...) z obrębu (...), o łącznej powierzchni 0,1970 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr (...). Jest to nieruchomość będąca przedmiotem sporu w niniejszej sprawie. Zmiana użytkownika wieczystego została wpisana przez Sąd wieczystoksięgowy w księdze wieczystej nr (...) 11 stycznia 2021 r., na wniosek złożony stosownie do art. 531 § 4 k.s.h. Z uwagi na to, że przeniesienie prawa użytkowania wieczystego wymaga stosownie do art. 27 ustawy o gospodarce nieruchomościami dokonania konstytutywnego wpisu w księdze wieczystej, do przeniesienia spornego prawa na spółkę z o.o. (...) doszło z chwilą dokonania wskazanego wyżej wpisu i z tą też chwilą z mocy prawa – stosownie do art. 531 § 2 1 k.s.h. – spółka ta wstąpiła do niniejszego procesu po stronie pozwanej w miejsce spółki z o.o. (...).

Niemniej – ze względu na przejrzystość dalszych rozważań – przy ocenie prawnej powództwa nazwą „pozwana” posługiwano się dalej przy oznaczaniu pierwotnie pozwanej spółki z o.o. (...), tym bardziej, że (...) spółka z o.o. wstępując do sprawy podtrzymała stanowisko spółki z o.o. (...).

Strona pozwana obierając linię obrony podnosiła, że zarzut korzystania z nieruchomości niezgodnie z określonym w umowie przeznaczeniem powódka formułuje jedynie jako pretekst dla pozbawienia jej użytkowania wieczystego nieruchomości, tak aby powódka mogła ponownie zbyć nieruchomość razem z dwiema nieruchomościami sąsiednimi. Pozwana podkreślała też, że jest zdeterminowana, aby zabudować nieruchomość przy ul. (...) w zaplanowany przez siebie i zaakceptowany przez powodową gminę sposób (tj. przez budowę akademika), jednak nie dochowała terminu z uwagi na szereg trudności związanych z nieruchomością (jak warunki geologiczne, wynikająca z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego konieczność budowy pasażu pieszego nad O. na działce należącej do podmiotu trzeciego, uzgodnienia dotyczące spełnienia wymogów przeciwpożarowych). Za niedochowanie terminu pozwana nie ponosi więc odpowiedzialności, nastąpiło to bowiem bez jej winy. Nadto pozwana zarzucała, że zachowanie się powódki stanowi w stanie faktycznym niniejszej sprawy nadużycie prawa podmiotowego i jako takie na mocy art. 5 k.c. nie korzysta z ochrony prawnej.

Dokonując oceny prawnej ustalonego w niniejszej sprawie stanu faktycznego - w oparciu o przedstawione przez strony dowody - Sąd doszedł do przekonania, że nie ziściła się przesłanka rozwiązania użytkowania wieczystego określona w art. 33 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, którego wykładni dokonywać należy łącznie z art. 240 k.c. W konsekwencji powództwo zasługiwało na oddalenie w całości.

Zgodnie z brzmieniem art. 33 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami właściwy organ może żądać rozwiązania umowy użytkowania wieczystego przed upływem ustalonego okresu stosownie do art. 240 Kodeksu cywilnego, jeżeli użytkownik wieczysty korzysta z tej nieruchomości w sposób sprzeczny z ustalonym w umowie, a w szczególności, jeżeli nie zabudował jej w ustalonym terminie. W doktrynie wskazuje się z kolei na tle tego przepisu, iż skoro odwołuje się on do stosowania przepisów k.c., toteż żądanie rozwiązania umowy wieczystego użytkowania w wypadku korzystania z nieruchomości gruntowej przez użytkownika wieczystego nie jest dla organu obowiązkowe, jak również dostrzega się, że art. 240 k.c. nie nakłada na orzekający w sprawie Sąd - w każdym przypadku korzystania z nieruchomości gruntowej niezgodnie z umową - obowiązku rozwiązania umowy [por. A. T. w: J. J., A. P., A. T., Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz, W. 2020, art. 33].

Zgodnie z kolei z brzmieniem art. 240 k.c. umowa o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste może ulec rozwiązaniu przed upływem określonego w niej terminu, jeżeli wieczysty użytkownik korzysta z gruntu w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie, w szczególności jeżeli wbrew umowie użytkownik nie wzniósł określonych w niej budynków lub urządzeń. W doktrynie na tle tego przepisu wskazuje się, iż zarówno art. 33 ustawy o gospodarce nieruchomościami jak i art. 240 k.c., mimo odmiennego wskazania podstaw rozwiązania umowy użytkowania wieczystego, nie stanowią odrębnych podstaw prawnych dla tego rozwiązania. Nie zachodzi też między nimi relacja przepis szczególny – przepis ogólny, lecz należy stosować je łącznie, gdyż stanowią one podstawę do odczytania z nich jednej normy prawnej [por. Z. T., w: System Prawa Prywatnego, t. 4, W. 2012, s. 79, Nb 146].

Dodatkowo ich stosowanie należy powiązać z regulacją zawartą w art. 239 k.c. i art. 62 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Pierwszy z tych przepisów ustanawia nakaz, ażeby sposób korzystania z gruntu oraz sposób jego zagospodarowania zostały określone w umowie, a jeżeli oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste następuje w celu wzniesienia budynków lub innych urządzeń, to należy w umowie określić m.in. termin rozpoczęcia i zakończenia robót (termin zabudowy) zgodnie z celem, na który nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste, rodzaj budynków lub urządzeń oraz obowiązek ich utrzymania w należytym stanie. Wymóg z art. 239 k.c. powtarza z kolei w zasadzie art. 62 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, stanowiąc, że w umowie o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste ustala się sposób i termin jej zagospodarowania, w tym termin zabudowy, zgodnie z celem, na który nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste. Jednocześnie jednak art. 63 ust. 1 ustawy wskazuje, że w razie niedotrzymania terminów zagospodarowania nieruchomości gruntowej, o których mowa w art. 62, właściwy organ może wyznaczyć termin dodatkowy, jak też kolejne przepisy wskazanej jednostki redakcyjnej pozwalają na ustalenie dodatkowych opłat w przypadku niedotrzymania terminów zabudowy przez użytkownika wieczystego.

W okolicznościach niniejszej sprawy do takiego przedłużenia terminu zabudowy określonego w pierwotnej umowie dochodziło, w tym doszło do niego na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego przez strony 24 lipca 2015 r., na mocy którego termin zabudowy nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) ustalony przez strony został zgodnie na dwa lata od zawarcia umowy, przy czym powódka sama w negocjacjach prowadzonych z pozwaną proponowała termin trzyletni, jednak pozwana zdecydowała się na krótszy, dwuletni termin, ponieważ chciała w ten sposób ponieść mniejsze koszty opłaty za przedłużenie terminu zabudowy. To z niedotrzymaniem tego przedłużonego terminu (który upływał z 24 lipca 2017 r.) przez pozwaną powódka wiązała zaistnienie podstaw do żądania w oparciu o art. 240 k.c. rozwiązania przez Sąd umowy użytkowania wieczystego. Niemniej trzeba też mieć na względzie, że powódka po upływie tego terminu najpierw podjęła czynności zmierzające do ustalenia powodów braku zabudowy nieruchomości w terminie, w tym odbierała od pozwanej szereg wyjaśnień, w których pozwana wskazywała na obiektywne trudności, na jakie natrafiła w toku prac projektowych stanowiących pierwszy etap działań pozwalających na zabudowę nieruchomości. Odbywał się także szereg spotkań przedstawicieli stron, których przebieg prowadził do powstania po stronie pozwanej przekonania, że powódka zgodzi się – wobec stopnia zaawansowania realizacji przedsięwzięcia, w tym uzyskania już prawomocnego pozwolenia na budowę i poszukiwania wykonawcy inwestycji – na kolejne przedłużenie terminu zabudowy. Dostrzec trzeba, że stopień zaawansowania się pozwanej w realizację inwestycji był znaczny, zarówno pod względem organizacyjnym, jak i pod względem finansowym (z doświadczenia życiowego wiadomo bowiem, że prace projektowe - w szczególności wykonanie pełnego projektu budowlanego i uzyskanie wszystkich potrzebnych pozwoleń dla inwestycji tak złożonej pod względem konstrukcyjnym jak budowa obiektu przy ul. (...) - są relatywnie kosztowne). Tymczasem powódka podjęła jednak, jeszcze w trakcie równoległego prowadzenia z pozwaną rozmów co do ewentualnej sprzedaży również nieruchomości sąsiadujących z nieruchomością przy ul. (...) w S. w celu ich wspólnego zagospodarowania, decyzję o wystąpieniu do Sądu o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego, ze względu na przekroczenie terminu zabudowy. Nastąpiło to mimo tego, że powodowa gmina wydała pozwanej dziennik budowy, a pozwana zawiadomiła o rozpoczęciu robót (co wobec wydania w niniejszej sprawie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia sprowadziło się jedynie do postawienia tablicy informacyjnej, następnie zaprzestano prac budowlanych). Powódka stanęła ostatecznie na stanowisku, że w stanie faktycznym niniejszej sprawy niezrealizowanie zabudowy nieruchomości w terminie wyczerpuje przesłankę z art. 240 k.c.

Dostrzec trzeba, iż zgodnie z wyrażonym przez Sąd Najwyższy na tle art. 240 k.c. stanowiskiem [por. postanowienie SN z 22.03.2018 r. w sprawie III CSK 301/17, L.], samo korzystanie z nieruchomości w sposób niezgodny z jej przeznaczeniem określonym w umowie, stanowiące przesłankę rozwiązania umowy na podstawie art. 240 k.c., nie uzasadnia jeszcze odmowy przedłużenia użytkowania wieczystego, a do rozwiązania umowy użytkowania wieczystego na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami konieczne jest spełnienie kryterium oczywistej sprzeczności sposobu korzystania z nieruchomości z jej przeznaczeniem (art. 240 k.c.). Nie wystarczy zatem samo proste naruszenie przez użytkownika wieczystego sposobu korzystania z gruntu oddanego w użytkowanie; musi to być naruszenie oczywiste, ewidentne i niczym nieusprawiedliwione.

Także doktryna dostrzega, iż między art. 240 k.c., do którego odwołuje się art. 33 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, a samym art. 33 ust. 3 ustawy zachodzi wyraźna rozbieżność, bowiem w art. 240 k.c. (na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy) mowa jest o korzystaniu z gruntu w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie, w szczególności jeżeli wbrew umowie użytkownik wieczysty nie wzniósł określonych w niej budynków lub urządzeń, natomiast art. 33 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami jako podstawę do rozwiązania umowy wskazuje korzystanie z nieruchomości w sposób sprzeczny z ustalonym w umowie, a w szczególności, jeżeli nie zabudowano jej w ustalonym terminie. W doktrynie dostrzega się też, że istnieje zasadnicza różnica pomiędzy korzystaniem „oczywiście sprzecznym z przeznaczeniem gruntu określonym w umowie” a korzystaniem „sprzecznym z ustalonym w umowie”. Podkreśla się też, że z uwagi na represyjny charakter żądania rozwiązania umowy przyjąć należy, że właściwy organ występując do Sądu o rozwiązanie umowy, powinien każdorazowo wykazywać oczywistość korzystania z gruntu przez użytkownika wieczystego w sposób sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie. Samo korzystanie z gruntu naruszające umowę nie jest jeszcze wystarczającą przesłanką do żądania rozwiązania umowy [por. J. G. w: red. K. O., Kodeks cywilny. Komentarz, Legalis 2020, art. 240 k.c.].

Jakkolwiek w orzecznictwie wskazuje się, że gdy w umowie o ustanowieniu użytkowania wieczystego został oznaczony termin zabudowania nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste, to budowa po terminie może być uznana za równoznaczną z sytuacją, gdy użytkownik wieczysty wbrew umowie nie wzniósł określonych w niej budynków lub urządzeń [por. uzasadnienie wyroku SN z 28.01.2011 r. w sprawie I CSK 132/10, L.], to jednak jednocześnie dostrzega się też, że samo przekroczenie terminu wzniesienia budynku, określonego w umowie wieczystego użytkowania, nie powinno jeszcze uzasadniać rozwiązania umowy na podstawie art. 240 k.c. Konieczne jest także ustalenie przyczyn niedopełnienia tego obowiązku przez użytkownika wieczystego [por. uzasadnienie wyroku SN z 28.03.2012 r. w sprawie V CSK 163/11, L.]. Przesłanką rozwiązania umowy o użytkowanie wieczyste jest bowiem sprzeczność korzystania z nieruchomości z jej przeznaczeniem, przy czym sprzeczność ta musi nosić cechę oczywistości. Oczywista sprzeczność z kolei to nie tylko proste naruszenie treści umowy, ale naruszenie ewidentne, rażące. Przyczyny tego naruszenia muszą wynikać z przyczyn leżących po stronie użytkownika wieczystego i stanowić wręcz jego umyślne zachowanie, nasilone złą wolą, ukierunkowane na złamanie warunków umowy o oddaniu nieruchomości w użytkowanie wieczyste [por. uzasadnienie wyroku SA w Katowicach z 28.12.2012 r. w sprawie V ACa 624/12, L.]. W doktrynie wskazuje się zaś, że jeżeli jednak użytkownik wieczysty zagospodarował nieruchomość zgodnie z umową, ale udało mu się to uczynić dopiero po wyznaczonym w umowie terminie, to właściciel nie powinien w takim przypadku żądać rozwiązania użytkowania wieczystego. Takie żądanie może być wówczas potraktowane jako nadużycie prawa [por. Z. T., w: System Prawa Prywatnego, t. 4, W. 2012, s. 81–82, Nb 148].

Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się w kontekście powyższego, że przesłanka oczywiście sprzecznego z przeznaczeniem korzystania z gruntu jest spełniona tylko wtedy, gdy chodzi o ewidentne, rażące i niczym nieusprawiedliwione naruszenia sposobu korzystania z nieruchomości, określonego przez strony w umowie [por. wyrok SN z 30.05.2003 r. w sprawie III CKN 1409/00, L.; wyrok SN z 8.12.2010 r. w sprawie V CSK 168/10, L. oraz postanowienie SN z 22.03.2018 r. w sprawie III CSK 301/17, L.]. Jeśli zachodzą okoliczności usprawiedliwiające nieprawidłowości w korzystaniu z nieruchomości, nie może zatem dojść do rozwiązania umowy [por. J. G. w: red. K. O., Kodeks cywilny. Komentarz, Legalis 2020, art. 240 k.c.].

W niniejszej sprawie powódka budowała stanowisko, że niezabudowanie przez pozwaną oddanej w użytkowanie wieczyste nieruchomości (położonej przy ul. (...) w S.) wypełnia znamiona korzystania z nieruchomości oczywiście sprzecznego z jej przeznaczeniem określonym w umowie w zasadzie jedynie na tym, iż pozwana rzeczywiście nie zdołała zabudować nieruchomości w terminie (co jest faktem niespornym). Powódka próbowała również wskazywać, że w rzeczywistości podejmowane przez pozwaną działania miały charakter pozorny (a co najmniej opieszały), a jej celem było tylko wydzierżawianie nieruchomości podmiotowi trzeciemu w celu prowadzenia na niej działalności komisu samochodowego. Tymczasem z ustalonego stanu faktycznego wynikało, iż w istocie – choć pozwana rzeczywiście nie doszacowała okresu potrzebnego na zabudowanie nieruchomości, zawierając z powódką umowę dotycząca przedłużenia terminu zabudowy z 24 lipca 2015 r., w której termin ten określono jako dwuletni, mimo że sama powodowa gmina proponowała termin trzyletni – przeszkody w zrealizowaniu zabudowy nieruchomości przy ul. (...) w S. przez pozwaną miały charakter obiektywny i w znacznej części od pozwanej niezależny. Pozwana była jednak zdeterminowana, aby realizować uzgodnioną z powódką inwestycję (budowę akademika), konsekwentnie mierząc się z przeszkodami, jakie pojawiały się na etapie projektowania.

Przede wszystkim zwrócić tu trzeba uwagę na trudne warunki geologiczne nieruchomości, w tym głębokość położenia gruntów nośnych, co skutkuje koniecznością wybudowania budynku na palach (co wynika z położenia nieruchomości nad rzeką O.). Już na samym początku planowania inwestycji skutkowało to po stronie pozwanej trudnościami w wyborze rodzaju budynku, który jednocześnie będzie spełniał wymogi określone w umowie oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, gdyż w zasadzie nieopłacalne – z uwagi na warunki geologiczne – byłoby wzniesienie jakiegokolwiek budynku o przeznaczeniu, dla którego MPZP wymaga znacznej liczby miejsc parkingowych, bowiem budowa parkingu podziemnego na nieruchomości aby spełnić wymóg liczby miejsc parkingowych przewidzianych dla działalności hotelowej czy biurowej, byłaby niemożliwa, a co najmniej nieopłacalna. Po okresie planowania przy udziale architektów i konsultowania spełnienia wymogów MPZP z pracownikami powódki, pozwana ostatecznie zdecydowała się na budowę akademika dla zagranicznych studentów (...) Akademii Medycznej (z którą pozwana również prowadziła rozmowy co do zapotrzebowania na taki obiekt).

Dopiero uzyskanie potwierdzenia ze strony powódki, że akademik wypełnia wymogi MPZP, jak również, że wymagana liczba miejsc parkingowych będzie mogła wynosić jedno na dziesięć łóżek, pozwoliło zatrudnionym przez pozwaną architektom na przejście do dalszych prac projektowych, podczas których natrafiono z kolei na trudność w postaci wymaganej MPZP budowy przylegającego do nieruchomości fragmentu uwzględnionego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ogólnodostępnego pasażu pieszego biegnącego wzdłuż O., już na działce gruntu należącej do innego niż pozwana podmiotu, pozostającej w zarządzie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, co wymagało szeregu czasochłonnych uzgodnień z przedstawicielami tego organu. Jednocześnie pojawił się problem zabezpieczenia projektowanego budynku akademika przed uszkodzeniem w razie uderzenia w projektowany, trwale połączony z budynkiem, pasaż przez barkę płynącą przebiegającym O. na wysokości nieruchomości torem żeglugowym. Zatrudnieni przez pozwaną architekci (którzy podchodzili do projektowania zabudowy nieruchomości przy ul. (...) z entuzjazmem, było to bowiem zadanie będące dla nich zawodowym wyzwaniem, co było szczególne widoczne podczas przesłuchania ich w charakterze świadków) pierwotnie proponowali zabezpieczenie nabrzeża i pasażu za pomocą dalb cumowniczych, jednak na zastosowanie takiego rozwiązania zgody nie wyraził (...), bowiem kolidował on z jego planami modernizacji linii dalbowniczej z wykorzystaniem środków z Unii Europejskiej, której to inwestycji ostatecznie nie zrealizowano. Wiązało się to z koniecznością dalszych prac projektowych w celu znalezienia rozwiązania konstrukcji nadbrzeża z pasażem pieszym, która zapewni jednocześnie bezpieczeństwo budynku. Trudnością było też to, że dotychczas żaden z posiadaczy nieruchomości przy ul. (...), co do których MPZP przewiduje obowiązek wybudowania pieszego, ogólnodostępnego pasażu nad O., nie zrealizował jeszcze tego obowiązku, a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie określa również wysokości tego pasażu. Konieczne było zarazem takie jego zaprojektowanie, aby jego konstrukcja nie spowodowała wypłukiwania gruntu z sąsiednich nieruchomości, których brzeg nie jest umocniony, przez O..

Odrębny szereg trudności po stronie zatrudnionych przez pozwaną architektów wywoływała konieczność zachowania wymogów ochrony przeciwpożarowej budynku, wobec niewielkiej szerokości ul. (...) oraz znajdowania się na niej infrastruktury tramwajowej, co uniemożliwiałoby dostęp Straży Pożarnej do budynku w razie potrzeby prowadzenia akcji gaśniczej, z uwagi na ryzyko zahaczenia sieci trakcyjnej pod napięciem. Dopiero w wyniku długotrwałych rozmów i wymiany korespondencji udało się uzyskać rozwiązanie w postaci zgody spółki (...) na wyłączanie odcinka sieci trakcyjnej na ul. (...) w razie potrzeby prowadzenia akcji gaśniczej.

Wreszcie pozwana już po uzyskaniu w marcu 2017 r. decyzji wydanej przez organ powodowej gminy o udzieleniu pozwolenia na budowę borykała się z trudnościami co do znalezienia wykonawcy, który podjąłby się realizacji inwestycji, przede wszystkim z uwagi na trudności w wykonaniu zaprojektowanego pasażu pieszego nad O., wymagającego uprzedniego wykonania palowania zarówno w wodzie jak i na gruncie, podczas gdy podmioty trudniące się świadczeniem takich usług zwykle albo świadczą je albo na lądzie, albo na wodzie. Pozwana poszukiwała też finansowania dla inwestycji, jak również operatora gotowego obiektu. Ustalony stan faktyczny wskazywał tym samym, że pozwana rzeczywiście – choć z przekroczeniem umówionego terminu – konsekwentnie zmierzała do realizacji zabudowy oddanej jej w użytkowanie wieczyste nieruchomości przy ul. (...), co sprawia, iż w ocenie Sądu nie można uznać, że pozwana dopuściła się ewidentnego, rażącego i niczym nieusprawiedliwionego naruszenia sposobu korzystania z nieruchomości, określonego przez strony w umowie. Jakkolwiek bowiem pozwana dopuściła się naruszenia określonego w umowie sposobu korzystania z nieruchomości przez niezabudowanie jej w umówionym terminie, to jednak naruszenie to nie może w świetle ustalonego w sprawie stanu faktycznego być uznane za niczym nieusprawiedliwione. Przeciwnie – pozwana zdołała udowodnić zaistnienie szeregu okoliczności, które usprawiedliwiają niezrealizowanie przez nią zabudowy nieruchomości w terminie, a sama pozwana jest zdeterminowana, aby zabudowę nieruchomości ukończyć (przy czym obecnie nie jest w stanie prowadzić robót budowlanych z uwagi na udzielone przez Sąd zabezpieczenie dochodzonego w niniejszej sprawie roszczenia).

Dostrzec też trzeba, że powódka wyraźnie podkreślała, że na oddanej w użytkowanie wieczyste nieruchomości dzierżawiący ją od pozwanej podmiot prowadził komis samochodowy w dacie, w której upłynął określony umową termin zabudowy, z czego powódka wywodziła, iż w istocie pozwana nie miała wcale zamiaru korzystać z nieruchomości w sposób zgodny z umową o oddanie jej w użytkowanie wieczyste, tylko czerpać pożytki związane z dzierżawą nieruchomości osobie trzeciej. Tymczasem pozwana w sposób przekonywujący w ocenie Sądu wyjaśniła, iż wydzierżawienie nieruchomości podmiotowi trzeciemu w celu prowadzenia komisu samochodowego miało na celu uzyskanie przez pozwaną wpływów z nieruchomości, które pozwoliłyby na pokrycie generowanych przez nią kosztów, jak np. koszty podatku od nieruchomości. Umowa dzierżawy z podmiotem prowadzącym komis samochodowy zawarta była z miesięcznym okresem wypowiedzenia, w razie ukończenia przez pozwaną wszystkich czynności przygotowawczych pozwalających na rozpoczęcie budowy była więc możliwość rozwiązania tej umowy w krótkim czasie. Co więcej trzeba dostrzec, że ostatecznie pozwana wypowiedziała umowę dzierżawy nieruchomości, komis samochodowy został usunięty, nieruchomość ogrodzono i zgłoszono rozpoczęcie robót budowlanych, którym przeszkodziło dopiero uzyskanie zabezpieczenia roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie przez powódkę.

Na tle stanu faktycznego niniejszej sprawy oraz w świetle przedstawionych wyżej rozważań należy więc dojść do przekonania, że nie ziściła się przesłanka rozwiązania umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste z art. 240 k.c., bowiem sposób korzystania z gruntu przez pozwaną, choć jest sprzeczny z umową przez to, że nie doszło do zabudowania nieruchomości w określonym umownie terminie, to nie jest oczywiście sprzeczny z przeznaczeniem tego gruntu określonym w umowie w przedstawionym wyżej rozumieniu, jakie przepisowi temu nadaje doktryna i orzecznictwo. Naruszenie umowy, którego dopuściła się pozwana (polegające nie na zaprzestaniu prowadzenia inwestycji, tylko na jej opóźnieniu) nie nosi tym samym znamion ewidentnego, rażącego i niczym nieusprawiedliwionego naruszenia sposobu korzystania z nieruchomości. Można natomiast uznać, że jest to zwykłe naruszenie, które może zostać usprawiedliwione okolicznościami zaistniałymi w toku prac projektowych, zmierzających do realizacji zabudowy nieruchomości.

Powództwo tym samym podlegało oddaleniu.

Ustalając stan faktyczny Sąd opierał się zarówno na dowodach pisemnych w postaci dokumentów (w rozumieniu art. 243 1 k.p.c., jak i na dokumentach prywatnych w rozumieniu art. 245 k.p.c. pochodzących od osób działających w imieniu stron, jak i na dokumentach urzędowych w rozumieniu art. 244 k.p.c. w postaci w szczególności decyzji administracyjnych), jak również na zeznaniach świadków (art. 258 i nast. k.p.c.) i przesłuchaniu stron (art. 299 k.p.c.) ograniczonym zgodnie z ich wnioskiem do przesłuchania reprezentantki pozwanej, którego - w zgodzie ze stanowiskiem pozwanej - dokonano na piśmie stosownie do art. 271 1 w zw. z art. 304 k.p.c. Nadto Sąd opierał się na faktach, które nie były sporne między stronami, jak i na faktach znanych Sądowi z urzędu (dotyczyło to faktów związanych z udzieleniem powodowej gminie zabezpieczenia roszczenia przez zakazanie pozwanej prowadzenia inwestycji na nieruchomości przy ul. (...) w S., jak też tego, że z uwagi na to zabezpieczenie pozwana wstrzymała czynności podejmowane w celu zabudowy nieruchomości). Żadna ze stron nie wnosiła przy tym w niniejszej sprawie o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego stosownie do art. 278 k.p.c.

Zgromadzone dowody zasadniczo nie były kwestionowane przez strony w zakresie ich autentyczności jak też w zakresie wynikających z nich faktów, a nadto rekonstruowany na ich podstawie obraz stanu faktycznego był spójny i nie występowały w nim sprzeczności. Spór stron dotyczył tym samym nie samej treści dowodów, lecz dokonania oceny wyłaniającego się z tych dowodów zachowania stron. Dotyczyło to zwłaszcza dowodów z zeznań świadków, w których to pojawiały się wspomniane rozbieżności, jednak nie tyle w części obejmującej podanie faktów, co w części obejmującej już ocenę działań stron. Ujawniło się przy tym, że ocena ta w przypadku świadków powiązanych z konkretnymi stronami zgodna była ze stanowiskiem danej strony procesu, z którą świadek był powiązany (zwłaszcza dotyczyło to urzędników zatrudnianych przez powodową gminę), przez co świadkowie ci składali zeznania przez pryzmat interesu strony, z którą byli związani. Tym niemniej Sąd nie opierał się na tych zeznaniach w zakresie, w jakim obejmowały one ocenę faktów wyrażaną przez poszczególnych świadków, a jedynie w takim zakresie w jakim świadkowie ci przedstawiali swoje spostrzeżenia co do znanych im faktów, uwzględniając jednocześnie miejsce poszczególnych świadków w działaniach stron objętych ustalonym stanem faktycznym.

Zaznaczyć przy tym trzeba, że istotna rozbieżność w zeznaniach świadków co do faktów (a nie ich oceny) wystąpiła w zasadzie wyłącznie w przypadku zeznań dotyczących przebiegu rozmów, jakie przedstawiciele strony powodowej odbywali 8 stycznia oraz 10 lutego 2018 r. z zastępcą prezydenta powodowej gminy D. W. w jego gabinecie. W spotkaniu tym uczestniczyli poza wspominanym D. W. jako przedstawiciele gminy także M. L., J. B. (1) będący Architektem Miasta oraz A. G.. Jako przedstawiciele pozwanej pojawili się z kolei M. R., T. S., K. S. (2), będąca członkiem zarządu spółki z o.o. (...), w spotkaniu tym uczestniczył także architekt M. Z. ze spółki komandytowej prowadzącej działalność projektową, która przygotowywała projekt budowlany dla realizowanej przez pozwaną inwestycji na nieruchomości położonej przy ul. (...) w S.. Zeznania świadków jednocześnie były jedynym rodzajem środków dowodowych jakie zostały zgłoszone przez strony celem ustalenia przebiegu tego spotkania i brak było w szczególności dokumentów, które mogłyby posłużyć weryfikacji zeznań świadków w tym zakresie.

W zeznaniach tych z jednej strony świadkowie związani z powodową gminą utrzymywali, że od początku powódka informowała pozwaną, że podjęła decyzję o rozwiązaniu umowy oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste, a pozwana może co najwyżej przystąpić do kolejnego przetargu, jaki gmina być może w przyszłości zorganizuje na sprzedaż nieruchomości przy ul. (...) łącznie z sąsiadującymi nieruchomościami w celu ich zabudowy mieszkaniowej (która nie byłaby możliwa dla każdej z tych działek gruntu z osobna z uwagi na nieopłacalność ekonomiczną budowy parkingów podziemnych w celu zapewnienia wymaganej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego liczby miejsc postojowych dla samochodów). Z kolei świadkowie związani z pozwaną wskazywali, że atmosfera spotkania i treść rozmów utrzymywały pozwaną w przekonaniu, że gmina zgodzi się na przedłużenie określonego umową terminu zabudowy nieruchomości, a nadto gmina zainteresowana jest sprzedażą pozwanej także sąsiednich nieruchomości. Wskazywali też, że pozwana uzgodniła wówczas z powodową gminą, że na kolejne spotkanie umówione na 10 lutego 2018 r. pozwana dostarczy koncepcję architektoniczną, która by miała obejmować wspólną zabudowę nie tylko nieruchomości przy ul. (...), ale także dwie sąsiednie działki.

Należy przy tym zauważyć, że zeznania świadka D. W. nie były w tym zakresie spójne co do szczegółów, co może wypływać z zacierania się zdarzeń w pamięci ludzkiej, upływ czasu od daty opisywanych faktów do daty przesłuchania tego świadka był bowiem znaczny. Świadek ten przykładowo nie potrafił dokładnie wskazać terminu pierwszego spotkania umiejscawiając je w grudniu 2017 r., przy jednoczesnym wskazaniu prawidłowej daty drugiego spotkania 10 lutego 2018 r.); z jednej strony utrzymywał, że już w grudniu 2017 r. powodowa gmina podjęła decyzję o rozwiązaniu umowy z pozwaną by z drugiej strony twierdzić, że gdy w grudniu 2017 r. przedstawiciel pozwanej M. R. pytał o przedłużenie terminu zabudowy, to informował go, że decyzja taka po stronie gminy jeszcze nie zapadła. Jednocześnie świadek stanowczo twierdził, że przyczyną rozwiązania umowy z pozwaną było niezrealizowanie przez pozwaną celu inwestycyjnego na działce w umówionym terminie. W tym zakresie zeznania tego świadka należy uznać za wiarygodne.

Zeznania przedstawicieli pozwanej z kolei wskazywały na to, że gdy po pierwszym ze spotkań przyjechali w lutym 2018 r. na drugie spotkanie z zastępcą prezydenta miasta D. W., byli przekonani, że zostanie na nim sfinalizowane porozumienie co do przedłużenia przez powodową gminę terminu zabudowy nieruchomości, gdy tymczasem zostali tylko poinformowani przez gminę, że podjęła ona decyzję o rozwiązaniu umowy i domagała się będzie oddania nieruchomości.

W kontekście tych rozbieżności co do przebiegu spotkań za wiarygodne w ocenie Sądu należało uznać zeznania świadka M. Z., który uczestniczył we wspomnianym spotkaniu, bowiem jako jedyny ze świadków pozostawał – mimo realizowania projektów na rzecz pozwanej – świadkiem najmniej zainteresowanym rozstrzygnięciem niniejszej sprawy, biorąc pod uwagę, że spółka komandytowa (...) sp. z o.o. zrealizowała zawartą z pozwaną umowę i rozstrzygnięcie niniejszej sprawy w zasadzie nie wpływa na jej interesy. Dodać trzeba, że z tej samej przyczyny również zeznania pozostałych świadków będących architektami pracującymi przy projekcie zabudowy nieruchomości przy ul. (...) należy uznać za wiarygodne. Świadek M. Z. przyznawał, że po spotkaniu z przedstawicielami gminy jego spółka została poproszona o przygotowanie koncepcji zabudowy mieszkaniowej, co architekci uczynili nieodpłatnie na potrzeby dalszych rozmów, do których – jak wynikało z pozostałego materiału dowodowego – już nie doszło. Zeznania świadków będących architektami pracującymi na projektem budowlanym były przy tym o tyle istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, że to ci świadkowie szczegółowo zeznawali o trudnościach na jakie natrafili w trakcie przygotowania projektu, tak związanych z charakterem gruntu, jak i z koniecznymi uzgodnieniami czy uzyskaniem decyzji administracyjnych. Zeznania te dotyczyły zarówno uzgodnień z samą gminą co do tego, czy planowana przez pozwaną inwestycja będzie spełniała wymogi miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jak i kwestii uzgodnień z organami przeciwpożarowymi, czy wreszcie z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej i trudnościami wynikającymi z konieczności budowy pieszego pasażu wzdłuż rzeki O. przy jednoczesnym uwzględnieniu oczekiwań (...) co do dalbowiska i trudności w osiągnięciu porozumienia z (...). Zeznania te znajdowały nadto potwierdzenie w treści korespondencji prowadzonej z odpowiednimi podmiotami i organami. Tym samym w oparciu o zeznania świadków – architektów, jak również zeznania pozostałych świadków (zarówno związanych z powódką, jak i z pozwaną), rekonstruowany został stan faktyczny sprawy, którego zasadniczą osią były fakty ustalone w oparciu o dowody z dokumentów.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 108 § 1 w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. i art. 99 k.p.c., stosując zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy, bowiem pozwana (...) sp. z o.o. w W. wygrała proces w całości. Na poniesione przez pozwaną koszty niezbędne do celowej obrony w łącznej wysokości 16.247 zł złożyło się: wynagrodzenie jednego zawodowego pełnomocnika pozwanej będącego radcą prawnym (art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.) w wysokości 10.800 zł (ustalone stosownie do § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika pozwanej będącego radcą prawnym w postępowaniu zażaleniowym wywołanym zażaleniem na postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia w wysokości 5.400 zł (ustalone stosownie do § 10 ust 1 pkt 2 ppkt 2 w zw. z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych), opłata sądowa od zażalenia w wysokości 30 zł. Wyjaśnić w tym miejscu trzeba, że w orzecznictwie ugruntowany został pogląd wyrażony w postanowieniu Sądu Najwyższego z 13 października 2011 r. w sprawie V CZ 77/11, zgodnie z którym o wszystkich kosztach postępowania zabezpieczającego, w tym także zażaleniowego, a więc o poniesionych w toku postępowania zabezpieczającego opłatach sądowych i wydatkach oraz kosztach zastępstwa procesowego pełnomocników lub kosztach poniesionych przez samą stronę, sąd rozstrzyga dopiero w orzeczeniu kończącym daną sprawę jako całość, stosując zasady określone w art. 98–107 k.p.c., nie zaś w postępowaniu incydentalnym, jakim jest postępowanie zażaleniowe dotyczące zabezpieczenia. Mając na uwadze wskazany wyżej pogląd o kosztach postępowania zabezpieczającego orzeczono w wyroku, tj. w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, stosując zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy.