Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 lutego 2021 roku

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Szostak - Szydłowska

Sędziowie: Sędzia Alicja Wiśniewska

Sędzia Elżbieta Iwona Cembrowicz

po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2021 roku w Suwałkach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Ł. L.

przeciwko D. S. i M. S.

o unieważnienie aktu notarialnego

na skutek wniosku powoda o wyłączenie sędziów, asesorów i referendarzy Sądu Rejonowego w Ełku

na skutek zażalenia powoda od postanowienia Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 17 września 2020 r., sygn. akt I Co 78/20

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie.

Sędzia Małgorzata Szostak – Szydłowska Sędzia Alicja Wiśniewska Sędzia Elżbieta Iwona Cembrowicz

Sygn. akt I.Cz 6/21 p-I

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 26 lutego 2021 roku (k. 893)

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 17 września 2020 roku w sprawie I.Co 78/20 Sąd Okręgowy w Suwałkach oddalił wniosek powoda Ł. L. o wyłączenie od rozpoznania sprawy sędziów, asesorów i referendarzy Sądu Rejonowego w Ełku.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy przywołał treść art. 48 k.p.c., art. 49 k.p.c. i art. 54 k.p.c. jednocześnie wskazując, że w niniejszej sprawie nie zachodzi żadna z okoliczności wskazanych w tych przepisach jako ustawowe przesłanki wyłączenia od jej rozpoznania sędziów, asesorów i referendarzy Sądu Rejonowego w Ełku. Z oświadczeń złożonych przez wyżej wymienionych nie wynika bowiem aby pozostawali oni ze stronami lub ich pełnomocnikami w jakichkolwiek relacjach, w tym zawodowych, gospodarczych czy osobistych, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich bezstronności w przedmiotowej sprawie. Ponadto, podnoszone przez powoda argumenty dotyczące odległości dzielącej miejsce zamieszkania stron i świadków od siedziby Sądu Rejonowego w Ełku oraz obostrzeń obowiązujących w czasie pandemii – w świetle powołanych przepisów – nie stanowią podstawy do wyłączenia orzeczników od rozpoznania sprawy w szczególności, że przepisy kodeksu postępowania cywilnego, odnoszące się rozpoznawania spraw w procesie nie przewidują możliwości przekazania rozpoznania sprawy innemu sądowi ze względów ekonomiki procesowej.

Na powyższe postanowienie zażalenie złożył powód Ł. L., wnosząc o jego zmianę zgodnie z wnioskiem.

W uzasadnieniu zażalenia wskazał, iż orzecznicy Sądu Rejonowego w Ełku nie spełniają kryterium bezstronności w przedmiotowej sprawie w związku z pozwaniem przez powoda sędziów tego Sądu (w tym Prezesa) z uwagi na to, iż stanowczo oponują ich wyłączeniu, pomimo iż powód składa w tym przedmiocie liczne wnioski. Co więcej, odległość pomiędzy Sądem Rejonowym w Ełku a miejscem zamieszkania stron i świadków w czasie pandemii – przemawia za wyłączeniem tych sędziów i przekazaniem rozpoznania sprawy Sądowi Rejonowemu w Warszawie. Strona powodowa jednocześnie powołała przepis art. 44 ¹ k.p.c. i wskazaną w nim konieczność przekazania sprawy ze względu na społeczne postrzeganie Sądu właściwego jako organu bezstronnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie powoda, jako bezzasadne, podlegało oddaleniu.

W myśl art. 49 k.p.c., poza przypadkami o których mowa w art. 48 k.p.c., Sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. Instytucja wyłączenia sędziego na wniosek związana jest nie z wystąpieniem jakiejkolwiek wątpliwości, co do bezstronności sędziego rozpoznającego sprawę, ale z ujawnieniem się uzasadnionych wątpliwości co do jego bezstronności. Zatem o możliwości wyłączenia sędziego od rozpoznania sprawy nie decyduje samo odczucie strony co do bezstronności sędziego, ale odczucie co do tych wątpliwości musi być uzasadnione w okolicznościach danej sprawy. Ciężar uprawdopodobnienia wystąpienia takich okoliczności spoczywa na stronie wnoszącej o wyłączenie sędziego (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 07 lutego 2014 roku, sygn. akt I.ACz.130/14, Legalis nr 804481).

W niniejszej sprawie słusznie Sąd Okręgowy uznał, że nie występowały okoliczności wywołujące uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziów, asesorów i referendarzy Sądu Rejonowego w Ełku. Nie mogły bowiem odnieść skutku zarzuty wskazujące, iż samo wnoszenie przez powoda licznych wniosków o wyłączenie sędziów tego Sądu i ich pozywanie (w tym Prezesa tego Sądu) – miałoby oddziaływać na bezstronność sędziów przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy. Co więcej, wszyscy sędziowie, referendarze i asesorzy Sądu Rejonowego w Ełku w złożonych przez siebie oświadczeniach (k. 834-849) twierdzili, że nie występują po ich stronie ustawowe przesłanki wyłączenia od merytorycznego rozpoznania przedmiotowej sprawy, zatem uznać należało, że twierdzenia wniosku, a tym samym zażalenia są bezpodstawne. Dodać przy tym trzeba, że obowiązek zachowania bezstronności przez sędziego przy rozpoznawaniu każdej sprawy jest jego nakazem konstytucyjnym (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP), którego sędzia winien przestrzegać bez względu na to, kim są strony w poddanej jego rozstrzygnięciu sprawie i czego sprawa dotyczy.

Wskazywany natomiast przez powoda art. 44 ¹ k.p.c., będący jakoby w jego ocenie podstawą do wyłączenia wskazanych przez niego orzeczników, nie może też uzasadniać uwzględnienia zażalenia. Umiejscowienie tego przepisu w rozdziale II kodeksu postępowania cywilnego wyraźnie wskazuje, że ma on na celu unormowanie właściwości miejscowej Sądów, nie zaś składu Sądu. W tej sytuacji, zważywszy że kodeks postępowania cywilnego oddzielnie i w sposób bardzo szczegółowy reguluje instytucję wyłączenia sędziego z rozpoznania sprawy, brak podstaw do przenoszenia do treści art. 44 ¹ k.p.c. elementów właściwych dla tej instytucji . Jednocześnie podkreślić należy, że przekazanie sprawy sądowi równorzędnemu w trybie art. 44 ¹ k.p.c. następuje w drodze decyzji Sądu Najwyższego, jeżeli wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości, w szczególności wzgląd na społeczne postrzeganie sądu jako organu bezstronnego, a o przekazanie sprawy może wystąpić sąd właściwy.

Powód na etapie postępowania zażaleniowego w dalszym ciągu nadto wskazywał, że za przekazaniem sprawy do Sądu Rejonowego w Warszawie przemawia „ekonomika procesowa” i obowiązujący obecnie stan epidemiologiczny, jednak – jak to słusznie wyjaśnił już Sąd pierwszej instancji – nie stanowi to podstawy do wyłączenia sędziów, asesorów i referendarzy od rozpoznania sprawy w świetle art. 49 k.p.c.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd Okręgowy – na zasadzie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. – oddalił zażalenie powoda, o czym orzeczono w sentencji postanowienia.

SSO Małgorzata Szostak - Szydłowska SSO Alicja Wiśniewska SSO Elżbieta Iwona Cembrowicz