Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 kwietnia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Mirosław Krzysztof Derda (spr.)

Sędziowie: SO Alicja Wiśniewska

SO Małgorzata Szostak- Szydłowska

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2021 roku w Suwałkach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B.

przeciwko A. K.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej A. K. od postanowienia Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 28 stycznia 2021 r., sygn. akt I Ca 7/21

p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.

SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Alicja Wiśniewska SSO Małgorzata Szostak- Szydłowska

Sygn. akt I Cz 85/21

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 stycznia 2021 roku w sprawie sygn. akt I. Ca 7/21 Sąd Okręgowy w Suwałkach odrzucił apelację pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego w Ełku z dnia 29 października 2020 r., sygn. akt I C 597/20.

Z ustaleń dokonanych przez ten Sąd wynika, iż zarządzeniem z dnia 7 stycznia 2020 r. wezwano pełnomocnika pozwanej do uiszczenia opłaty od apelacji, które doręczono mu 15 stycznia 2021 r. W dniu 20 stycznia 2021 r. wpłynął wniosek pozwanej o zwolnienie od kosztów sądowych bez załączonego oświadczenia o stanie rodzinnym i majątkowym.

Sąd wskazał, iż w przypadku gdy strona jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, a wniosek o zwolnienie od kosztów sadowych nie zawiera załączonego oświadczenia o stanie rodzinnym i majątkowym – wniosek taki podlega zwrotowi na mocy art. 102 § 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, o czym orzeczono zarządzeniem z dnia 28.01.2021 r.

Sąd Okręgowy odwołał się do stanowiska zaprezentowanego przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 sierpnia 2019 r. III CZ 19/19, zgodnie z którym jeżeli po wezwaniu profesjonalnego pełnomocnika do uiszczenia opłaty od środka zaskarżenia strona (jej pełnomocnik) – w terminie otwartym do jej uiszczenia – złoży wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, a następnie ten wniosek zostanie zwrócony na podstawie art. 102 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, to wniosek nie wywołuje żadnych skutków prawnych i zachodzą podstawy do odrzucenia środka zaskarżenia z uwagi na nieuiszczenie opłaty od niego.

Sąd Okręgowy wskazał, iż mimo upływu terminu do opłacenia apelacji taka opłata nie została uiszczona dlatego na podstawie art. 373 kpc środek zaskarżenia podlegał odrzuceniu.

W złożonym zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego w Suwałkach z 28 stycznia 2021 r. pozwana zaskarżyła je w całości.

Postanowieniu zarzuciła obrazę prawa materialnego oraz procesowego — art. 373 § 1 k.p.c. w zw. z art. 102 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez błędne zastosowanie art. 102 § 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przez zwrot wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych wniesionego osobiście przez pozwaną bez wzywania do uzupełnienia jego braków, a ponadto przez odrzucenie apelacji bez ponownego wezwania do uiszczenia opłaty od apelacji w sytuacji gdy pozwana osobiście wniosła o zwolnienie od ponoszenia kosztów sądowych.

Z uwagi na powyższe wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy rozpoznający zażalenie zważył, co następuje:

Zażalenie jest bezzasadne.

Sąd I instancji, wbrew zarzutom podniesionym w zażaleniu, nie naruszał przepisów prawa procesowego ani materialnego.

Sąd II instancji przychyla się w całości do poglądu wyrażonego w cytowanym wyżej postanowieniu Sądu Najwyższego.

W uzasadnieniu tego orzeczenia wyjaśniono, iż zwrot wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych stwarza sytuację, jakby wniosek w ogóle nie został złożony (o takim skutku powinna zostać poinformowana strona, która nie jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika). Jeżeli zatem po wezwaniu profesjonalnego pełnomocnika do uiszczenia opłaty od środka zaskarżenia strona (jej pełnomocnik) – w terminie otwartym do jej uiszczenia – złoży wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, a następnie ten wniosek zostanie zwrócony na podstawie art. 102 ust. 4 KSCU, to wniosek nie wywołuje żadnych skutków prawnych i zachodzą podstawy do odrzucenia środka zaskarżenia z uwagi na nieuiszczenie opłaty od niego. Jeżeli natomiast pełnomocnik nie był wzywany do uiszczenia opłaty od środka zaskarżenia, np. z uwagi na zgłoszenie – w piśmie procesowym zawierającym środek zaskarżenia – wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, po zwrocie tego wniosku przewodniczący powinien wydać zarządzenie wzywające do uiszczenia opłaty od środka zaskarżenia.

Ponieważ w niniejszej sprawie takie wezwanie miało miejsce, zatem zwrot wniosku pozwanej o zwolnienie od kosztów sądowych w zakresie opłaty od apelacji nie wywołał skutku w postaci obowiązku kolejnego wezwania jej pełnomocnika do uiszczenia tej opłaty.

O ile skreślenie przez ustawodawcę art. 130 ² § 3 KPC, będącego podstawą odrzucenia nieopłaconego środka odwoławczego lub środka zaskarżenia sporządzonego przez profesjonalnego pełnomocnika, spowodowało, że w obecnym stanie prawnym brak jest przepisu, który przewidywałby negatywne dla strony konsekwencje wniesienia przez takiego pełnomocnika nieopłaconego środka odwoławczego lub środka zaskarżenia, i nie istnieje możliwość odrzucenia takiego środka a limine bez procedury naprawczej, a jedyny wyjątek od tej zasady wprowadza art. 112 KSCU, to w omawianej sytuacji zostaje wszczęta procedura naprawcza (pełnomocnik zostaje wezwany do uiszczenia stosownej opłaty). Nie ma uzasadnienia kolejne wzywanie do uiszczenia opłaty, jeżeli nie nastąpiło zdarzenie, które spowodowałoby konieczność takiego wezwania.

Sąd Okręgowy w Suwałkach w postanowieniu z dnia 28 stycznia 2021 r. wyraźnie wskazał, iż nie było podstaw do stosowania, po raz kolejny procedury naprawczej, bowiem wcześniej pełnomocnik pozwanej był wzywany do uiszczenia opłaty.

Zażalenie jako bezzasadne oddalono na podstawie przepisu art. 397 § 3 kpc w zw. z art. 385 kpc.

SSO Alicja Wiśniewska SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Małgorzata Szostak Szydłowska