Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 138/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sadu Okręgowego w Warszawie z dnia 4 lipca 2019 roku o sygn.. XVIII K 269/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana (alternatywny)

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie prowadzono postępowania dowodowego w postępowaniu odwoławczym.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie prowadzono postępowania dowodowego w postępowaniu odwoławczym.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Zarzuty zawarte w apelacji obrońcy:

I.  naruszenie przepisów procesowych, mające wpływ na treść kwestionowanego orzeczenia, polegające na obrazie:

1) art. 117 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. w zw. z art. 132 i k.p.k. w zw. z art. 133 i 2 k.p.k. w zw. z art. 374 i k.p.k. poprzez przeprowadzenie rozprawy głównej w dniu 6 czerwca 2019 r i 4 lipca 2019 r. i uznanie, iż pismo w postaci zawiadomienia o terminie rozprawy głównej, które zostało skierowane do oskarżonego na adres (...), 09¬440 S., należało uznać za prawidłowe doręczone podczas, gdy oskarżony podczas przesłuchania w dniu 24.08.2018 r. wskazywał na adres do doręczeń B. 29, (...)-(...) B. co uniemożliwiało prawidłowe osobiste doręczenie w/w zawiadomienia oskarżonemu, jak również doręczenie innej (niż oskarżony) osobie (art. 132 4 k.p.k. w zw. z art. 132 2 k.p.k.), a w konsekwencji pozbawiło oskarżonego realnego prawa do obrony, które to uchybienie mogło mieć istotny wpływ na treść

orzeczenia, tak zarówno poprzez brak możliwości osobistego uczestnictwa na

terminach rozprawy głównej w czerwcu i lipcu 2019 r., jak również złożenia ewentualnych wyjaśnień co do zeznań świadków, zadawania pytań czy też złożenia

wniosków dowodowych, zważywszy na fakt, iż w toku postępowania jurysdykcyjnego

oskarżony nie korzystał z pomocy obrońcy; wskazać nadto należy, że o nieprawidłowości w/w doręczenia wypowiedział się również Sąd Apelacyjny w

W. w swoim rozstrzygnięciu przywracając oskarżonemu termin do wniesienia wniosku o doręczenie uzasadnienia niniejszego wyroku, gdzie również potwierdził, że przedmiotowe wezwania na rozprawy były doręczone w sposób wadliwy;

2) art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zebranego materiału dowodowego, bez zachowania zasady obiektywizmu oraz z naruszeniem zasady prawidłowego rozumowania, dokonaną przez Sąd z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów, a polegającą na:

a) obdarzenie walorem wiarygodności zeznań świadka J. K. i A. K. w zakresie istotnych dla ustalenia stanu faktycznego faktów odbioru naczep oraz ich wykorzystania i użytkowania, jak również rzekomego ich zwrotu oskarżonemu w sytuacji gdy obaj Ci świadkowie są niewiarygodni, a nadto zeznają w sposób stronniczy, umniejszając swój udział w całym procederze, bowiem za niewiarygodnością świadka J. K. świadczy chociażby fakt, iż ukrył on przed Sądem uprzednią znajomość z oskarżonym, natomiast A. K. zeznawał w sposób chroniący działalność swojego brata i umniejszający swój udział, w sytuacji gdy sam A. K. odbierał wszystkie naczepy i następnie je przekazywał swojemu bratu, zaś sam świadek, ani też w aktach sprawy nie ma potwierdzenia, by przedmiotowe naczepy w ogóle trafiły do rąk oskarżonego,

b) odmowie nadania waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego w odniesieniu do zarzucanego mu czynu, w sytuacji gdy oskarżony nie mógł przywłaszczyć w/w naczep, gdyż nie władał nimi, nie był w ich posiadaniu, w ogóle ich nigdy nie odebrał, zaś jego zeznania od początku były spójne, logiczne i konsekwentne odnośnie zarzucanego mu czynu,

c) przyjęciu, że za popełnieniem przestępstwa przez oskarżonego przemawia fakt, że P. R. niezgodnie z postanowieniami umownymi wynajmował naczepy;

czyli przedmiot umowy leasingu, w sytuacji gdy kwestia ta nie powinna mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia prawnokarnego niniejszej sprawy, gdyż okoliczność ta świadczy o nieprawidłowym wykonywaniu umowy przez P. R.,

jest to aspekt cywilny sporu, aspekt karny odnosi się natomiast do tego czy P. R. posiadał naczepy i czy mógł nimi swobodnie rozporządzać, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca,

d) przyjęciu przez Sąd, że za niewiarygodnością wyjaśnień oskarżonego przemawia fakt, iż ten nie ma dokumentów świadczących o tym, że ten domagał się zwrotu przyczep od J. K., w sytuacji gdy w aktach nie ma w ogóle dowodu na to, że P. R. naczepy w ogóle odebrał.

II Nadto błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, polegający na:

1) przyjęciu, że oskarżony popełnił zarzucane mu czyny, w sytuacji gdy dotychczas zebrany materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia takiego wniosku, zaś za niewinnością oskarżonego świadczy nadto fakt, że ten w zakresie innych umów zawartych z (...) sp. z o.o. zwrócił przedmioty leasingu niezwłocznie Po otrzymaniu wezwanie od Leasingodawcy (na dowód tego został wskazany poniżej wniosek o zwrócenie się do (...) sp. z o.o.);

2) przyjęciu, że oskarżony odebrał przedmiotowe naczepy i swobodnie nimi dysponował, w sytuacji gdy brak jest w materiale dowodowym dokumentów potwierdzających w ogóle odbiór przedmiotowych naczep przez oskarżonego;

3) przyjęciu, że oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim, w sytuacji gdy brak bo w, ogóle działania oskarżonego wskazującego na jego zamiar bezpośredni kierunkowy tym bardziej przy przyjęciu, że P. R. przedmiotem umowy leasingu nigdy w

rzeczywistości nie władał;

Ewentualnie zaś, w razie nie podzielenia powyższej argumentacji, zarzut polegający na przyjęciu niekorzystnego dla oskarżonego czasookresu popełnionych przestępstw które zawierają się w datach od 10 grudnia 2012 r. do 12 kwietnia 2016 r., w sytuacji gdy, jeżeli faktycznie by przyjąć sprawstwo i winę oskarżonego, to ustalenie daty granicznej popełnienia zarzucanego mu czynu jako datę złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa jest stanowiskiem dowolnym, nie popartym żadnym wiarygodnym dowodem znajdującym się w aktach sprawy, zaś kwestia ta może mieć fundamentalne znaczenie dla ewentualnego wymiaru kary dla oskarżonego oraz jej ewentualnego zawieszenia;

ewentualnie zaś, w razie nie podzielenia powyższej argumentacji, podnoszę zarzut polegający na uznaniu, że oskarżony popełnił dwa czyny w ramach zarzucanego mu jednego czynu aktem oskarżenia, w sytuacji gdy Sąd meriti poczynił powyższą konstatację w sposób dowolny, jedynie na podstawie faktu, iż umowy leasingu były zawierane w 2011 r. 2012 r., Sąd bowiem rozdzielił czyny na podstawie roku zawartej umowy; co świadczy o przyjęciu niekorzystnego dla oskarżonego stanowiska, wbrew zebranemu materiałowi dowodowemu.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty obrazy prawa procesowego skutkujące naruszeniem prawa do obrony oskarżonego okazały się skuteczne i zostaną one omówione jako najdalej idące.

Przywołać bowiem należy , że oskarżony podał trzy adresy w toku postępowania przygotowawczego: miejsce zameldowania (R.), miejsce zamieszkania (W.), i trzeci - adres do doręczeń (B. ). Sąd Okręgowy wysyłał wezwania na adres w B., następnie po ustaleniach, z których wynikało, że oskarżony prowadzi tam działalność gospodarczą, - na adres w W., a na końcu, w tym na termin rozprawy z dnia 6 czerwca i 4 lipca 2019 r. (na którym ogłoszono wyrok) – na adres do R.. Z historii doręczeń wynika, że oskarżony odebrał osobiście zawiadomienie pod adresem w B., a za pośrednictwem Policji - raz w B. (brat) i raz w W.. Wysyłane zawiadomienia do R. zawsze wracały jako awizowane, niepodjęte. Trudno więc wyjaśnić, dlaczego w końcowej fazie postępowania Sąd Okręgowy wysyłał zawiadomienia o terminie rozprawy wyłącznie na adres zameldowania w R., podczas gdy skuteczne było wezwanie na rozprawę w dniu 18 marca 2019 r. (k. 374, 351) - doręczone przez Policję w G., na adres w W. oraz ten sam adres wskazany był w zaświadczeniu lekarskim oskarżonego (k. 386), usprawiedliwiającym nieobecność na rozprawie w dn. 17 kwietnia 2019 r. (k. 391). Ustalenia kuratora dotyczące nieefektywnej próby przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w B. i w W. nie zmieniają faktu, że ostatecznie na te adresy wcześniej doręczano oskarżonemu skutecznie pisma sądowe. Oskarżony w toku postępowania nie zmienił adresu do doręczeń

i nie podawał innego miejsca zamieszkania, niż ujawnione przez niego

w śledztwie. Oskarżony nie był reprezentowany w czasie procesu

przed Sądem Okręgowym przez obrońcę. W dniu 4 lipca 2019 r. zapadł wyrok skazujący P. R. na karę roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Nastąpiło to pod nieobecność oskarżonego, któremu wysłano powiadomienie do R.. Z tych przyczyn dla zabezpieczenia prawa do obrony oskarżonego zachodzi potrzeba ponowienia czynności ( konwalidowania ich) poprzez przesłuchanie podczas ponowionej rozprawy świadków wnioskowanych aktem oskarżenia: P. G., J. K. i A. K. oraz marka M.. E. powoduje to konieczność ponowienia postepowania rozpoznawczego. Także zwrócić uwagę należy, iż pod nieobecność oskarżonego, który nie został prawidłowo powiadomiony o rozprawie wydano postanowienie w trybie art. 399 §1 kpk, a finalnie w wyroku Sadu Okręgowego zdarzenie historyczne opisane zarzutem aktu oskarżenia znalazło swoje odzwierciedlenie jako dwa czyny, za które oskarżony został skazany. Fakt ten również uniemożliwił oskarżonemu wypowiedzenie się na powyższą okoliczność, jak i co do dowodów przeprowadzonych pod nieobecność oskarżonego. Naruszało to także zasadę kontradyktoryjności w postępowaniu karnym.

Wniosek

O konwalidację uchybień związanych z przeprowadzeniem postępowania dowodowego „ na rozprawie w dniu 06.06.2019 r. i w związku z tym ponowne przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków tj. P. G., J. K. i A. K.;

konwalidację uchybień związanych z przeprowadzeniem postępowania dowodowego na rozprawie w dniu 04.07.2019 r. i w związku z tym wezwania świadka M. M. na termin rozprawy celem bezpośredniego przesłuchania w/w świadka;

wezwanie i przesłuchanie świadka D. P. (na adres (...) sp. z o.o.), który to z ramienia (...) Sp. z o.o. zawierał z oskarżonym umowy leasingu naczep, i którego nazwisko pojawia się w wyjaśnieniach P. R. złożonych na etapie postępowania przygotowawczego na okoliczność zawieranych umów leasingu naczep, ich celu oraz wiedzy świadka na temat przeznaczenia naczep leasingowanych przez oskarżonego;

wezwanie i przesłuchanie następujących osób w charakterze świadka:

P. B., adres: ul. (...), (...)-(...) J.,

M. P., adres: Klub (...) w S., ul. (...), (...)-(...) S.,

D. O., adres: ul. (...), (...)-(...) S.,

na okoliczność faktycznego przeznaczenia i użytkowania naczep będących przedmiotem przestępstwa, oraz na okoliczność zawieranych podobnych umów użytkowania naczep i ich konsekwencji dla świadków;

nadto zwrócenie się do (...) Sp. z o.o. o nadesłanie informacji czy M. zawarło z

P. R. inne umowy leasingu (nie

dotyczące niniejszego aktu oskarżenia) pojazdów lub maszyn, a jeżeli tak to o przesłanie informacji czy raty leasingu za inne pojazdy lub maszyny były spłacane i do jakiego czasu? Jeśli natomiast raty nie były spłacane to czy M. (...) zwracało się do P. R. o zwrot przedmiotów leasingu i w jakim terminie, a jeżeli zwrot nastąpił to w jakiej dacie;

przeprowadzenie dowodu z załączonego do niniejszej apelacji nagrania ze ślubu wesela P. R. z 2006 r. (znajdującego się na płycie CD) na którym uwidoczniony jest zaproszony na wesele świadek J. K. (czas 14 min 40 sekunda nagrania) na okoliczność oceny wiarygodności zeznań świadka J. K., który przesłuchiwany na terminie rozprawy wskazał, że zna oskarżonego od 6-7 lat.

A nadto obrońca złożył wniosek o uchylenie przedmiotowego wyroku i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania alternatywnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o przeprowadzenie postępowania dowodowego, przy prawidłowym powiadomieniu oskarżonego o czynnościach podczas postępowania rozpoznawczego okazał się zasadny, dla zapewnienia prawa do obrony oskarżonego i zachowania zasady kontradyktoryjności postępowania karnego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Wniosek o przeprowadzenie postępowania dowodowego, przy prawidłowym powiadomieniu oskarżonego o czynnościach podczas postępowania rozpoznawczego okazał się zasadny, dla zapewnienia prawa do obrony oskarżonego i zachowania zasady kontradyktoryjności postępowania karnego.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

W niniejszej sprawie niewątpliwie koniecznym jest ponowienia postępowania rozpoznawczego i przesłuchanie wnioskowanych świadków w akcie oskarżenia po prawidłowym powiadomieniu oskarżonego o terminach rozprawy, tak aby oskarżony miał możność podjęcia obrony, podobnie w przypadku konieczności pouczenia stron postępowania o możliwości zmiany opisu czynu czy kwalifikacji prawnej na podstawie art. 399 §1 kpk.

W niniejszej sprawie sąd odwoławczy nie przesądza ani co do wyniku postępowania rozpoznawczego, ani co do konieczności dopuszczenia innych dowodów ( uczyni to Sąd I instancji przy ponownym rozpoznaniu sprawy). Koniecznym jest natomiast prawidłowe powiadomienie oskarżonego o terminach rozprawy.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

Katarzyna Capałowska Jerzy Leder Zbigniew Kapiński

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok skazujący

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana