Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2021 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. (...)

przeciwko J. L.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda K. (...) na rzecz pozwanego J. L. kwotę 917zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Pobrano opłatę kancelaryjną

w kwocie zł – w znakach

opłaty sądowej naklejonych

na wniosku.

Sygn. akt I C 589/20 upr.

UZASADNIENIE

Powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wniósł, w elektronicznym postępowaniu upominawczym, przeciwko J. L. pozew o zapłatę kwoty 3.328,10 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 29 maja 2013 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazano, że wierzytelność dochodzona jest przez powoda z tytułu umowy nr (...), zawartej w dniu 17 września 2007 r. pomiędzy pozwanym a (...) Bank SA z siedzibą we W.. Powód podkreślił, że z uwagi na rażące naruszenie umowy przez pozwanego w części dotyczącej warunków spłaty, przedmiotowa umowa została wypowiedziana. W związku z powyższym na pozwanym ciąży obowiązek zwrotu pobranych środków pieniężnych. Z pozwu wynika, że na podstawie umowy o przelew wierzytelności zwartej pomiędzy powodem a poprzednim wierzycielem w dniu 24 sierpnia 2011 r. powód nabył wierzytelność wobec pozwanego wraz z prawem naliczania odsetek. Wskazano również, ze poprzedni wierzyciel w związku z nieuregulowaniem przez pozwanego zobowiązań z umowy wystawił bakowy tytuł egzekucyjny, a następnie uzyskał do niego klauzulę wykonalności i skierował sprawę na drogę postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez poprzedniego wierzyciela wobec pozwanego zostało umorzone.

Powód wskazał, że na dochodzoną pozwem kwotę 3.328,10 zł. składa się kwota 702,90 zł. tytułem odsetek karnych stanowiących czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP naliczonych od kwoty niespłaconego kapitału od dnia od dnia 10 czerwca 2011 r. do dnia poprzedzającego dzień wniesienia pozwu w przedmiotowej sprawie, 1524,69 zł. z tytułu niespłaconego kwoty kapitału, kwota 31,20 zł. tytułem opłat naliczonych przez poprzedniego wierzyciela, kwota 245,95 zł. tytułem opłat egzekucyjnych naliczonych przez poprzedniego wierzyciela, kwota 225 zł. tytułem opłat windykacyjnych naliczonych przez poprzedniego wierzyciela, kwota 149,96 tytułem odsetek umownych naliczonych przez poprzedniego wierzyciela, kwota 448,49 zł tytułem odsetek karnych naliczonych przez bank od kwoty niespłaconego kapitału na dzień 9 czerwca 2011 r.

W dniu 24 czerwca 2013 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie o sygn. akt VI Nc 12974558/13 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził kwotę dochodzoną pozwem.

Pozwany J. L. złożył sprzeciw, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości. Oświadczył, że nie wie jaka czynność prawna lub faktyczna z jego udziałem stanowiła podstawę do wydania nakazu zapłaty w sprawie. Podkreślił, ze wszystkie ciążące na nim zobowiązania regulował na bieżąco, w związku z czym podniósł zarzut nieistnienia przedmiotowej wierzytelności.

Postanowieniem z dnia 25 września 2020 roku w sprawie VI Nc 12974558/13 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w Człuchowie do rozpoznania.

W odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty powód wniósł o zasądzenie kwoty wskazanej pozwie. Podtrzymał stanowisko zawarte w pozwie i podkreślił, ze przedłożył do akt sprawy całą dokumentację otrzymaną od poprzednika prawnego wskazującą istnienie wymagalnego zadłużenia. Wskazano również, ze pozwany korzystał z usług bankowych a zawierając umowę z bankiem zgodził się na postanowienia w niej zawarte. W związku z powyższym zdaniem powoda może on, jako następca prawny poprzedniego wierzyciela skutecznie domagać się zapłaty zaległych należności, albowiem obowiązek taki wynika z zwartej przez strony umowy. Podkreślono również, ze pozwany kwestionując wierzytelność powinien przedstawić stosowne przeciwdowody, a tym samym wykazać nieistnienie jego zdaniem wierzytelności.

W piśmie procesowym z dnia 17 marca 2021 r. pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie oraz podniósł zarzuty błędnego wyliczenia kwoty dochodzonego roszczenia i przedawnienia roszczenia. Pozwany zakwestionował wysokość dochodzonego roszczenia tak co do należności głównej, odsetek, jak i kosztów (opłat), wskazując że wskazana w pozwie należność jest błędna, znacząco zawyżona, a wobec ogólności nie może podlegać jakiejkolwiek weryfikacji. Podkreślono, ze powód nie przedstawił żadnych wiarygodnych dowodów mających wykazywać powstanie zadłużenia we wskazanej wysokości, w szczególności nie zostały przedłożone dokumenty źródłowe – obrazujące operacje bankowe zrealizowane w ramach przedmiotowej umowy, dowody na okoliczności wykazania działań, które miałyby spowodować naliczenie dodatkowych kosztów (opłat), którym pozwany w całości zaprzecza. Nie przedłożono też tabelarycznego rozliczenia umowy przedstawiającego sposób rozksięgowywania wpłat dokonanych przez pozwanego. Zanegowano także fakt objęcia go ubezpieczeniem, którego koszt zgodnie z umową miał wynosić 429,51 zł. Pozwany podkreślił również, że powód nie złożył kompletnego rozliczenia kredytu (historii rachunku). Stwierdzono również, że rozpatrywanie sprawy po ponad 13 latach od daty zwarcia umowy skutkuje dla pozwanego istotnymi trudnościami w przedstawieniu dowodów przeciwko twierdzeniom powoda odnośnie wysokości zaległości pieniężnej. W związku z powyższym podkreślono, ze po stronie powodowej istnieje obowiązek należytego udowodnienia składanych przed sądem twierdzeń o istnieniu długu. Zdaniem strony pozwanej przedstawienie dokumentu prywatnego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 14 grudnia 2009 r. nie stanowi udowodnienia roszczenia, albowiem ten dokument stanowi wyłącznie oświadczenie banku (osób przez bank upoważnionych), które nie podlegało żadnemu merytorycznemu sprawdzeniu. Niezależnie od powyższych zarzutów podniesiono także zarzut przedawnienia roszczenia, podkreślając, ze termin przedawnienia roszczenia dla świadczeń okresowych wynosi 3 lata, a roszczenie stało się wymagalne w dniu 14 grudnia 2009 r., a powód wytoczył powództwo w dniu 29 maja 2013 r. Powód nie przedłożył również dowodów na okoliczność skutecznego przerwania biegu przedawnienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 września 2007 r. została zawarta pomiędzy (...) Bank SA we W. a pozwanym J. L. umowa kredytu nr (...) na kwotę 2318 zł. Umowa została zawarta na okres od 17 września 2007 r. do dnia 17 marca 2010 r.

bezsporne, ponadto dowód umowa k. 58-60

W dniu 14 grudnia 2009 r. (...) Bank SA z siedzibą we W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny. W tytule wskazano, że na dzień 14 grudnia 2009 r. zadłużenie pozwanego wynosiło 2.073,78 zł. i przedmiotowe roszczenie jest wymagalne.

dowód BTE k. 61

W dniu 17 lutego 2010 r. wierzyciel (...) Bank SA we W. złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności ww. bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. W dniu 18 marca 2010 r. w Sądzie Rejonowym w Człuchowie została nadana klauzula wykonalności. Tytuł wykonawczy wierzyciel otrzymał w dniu 19 kwietnia 2010 r.

dowód: wniosek k. 2, orzeczenie k. 11-12, zpo k. 14 akt SR w Człuchowie o sygn. I Co 285/10

Na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, pierwotny wierzyciel wszczął postępowanie egzekucyjne, w trakcie którego nie wyegzekwowano należności wynikających z ww. tytułu wykonawczego. Komornik Sądowy przy Sadzie Rejonowym w Słupsku w dniu 15 listopada 2010 r. wydał postanowienie o umorzeniu postepowania egzekucyjnego wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

dowód postanowienie k. 64

W dniu 24 sierpnia 2011 r. na podstawie umowy o przelew wierzytelności, zawartej pomiędzy powodem K. (...) z siedzibą w W. a poprzednim wierzycielem (...) Bank SA we W., powód nabył wierzytelność powstałą w związku z ww. umową kredytu,

dowód: umowa k. 42-47

Sąd zważył co następuje:

W przedmiotowej sprawie stan faktyczny, konieczny do rozstrzygnięcia ustalono na podstawie dowodów przedstawionych przez powoda, albowiem pozwany podkreślił, że z uwagi na upływ czasu od dnia zawarcia umowy do dnia zawiadomienia go o toczącym się postępowaniu upłynął bardzo długi okres i możliwość przedłożenia przez niego dowodów w niniejszej sprawie jest bardzo utrudniona. Nie zakwestionował jednak, ze łączyła go z (...) Bank SA umowa kredytu, jednakże podkreślał, że roszczenie powoda jest bezzasadne. W konsekwencji wniósł o oddalenie powództwa podnosząc zarzut błędnego wyliczenia kwoty dochodzonej pozwem jak również zarzut przedawnienia.

W przedmiotowej sprawie powód K. (...) z siedzibą w W. wywodził swoje roszczenie od J. L. z umowy zawartej przez pierwotnego wierzyciela z pozwanym. Wierzytelności wynikała z umowy kredytu zawartej przez pozwanego z poprzednim wierzycielem (...) Bank SA w dniu 17 września 2007 roku, która z winy pozwanego została wypowiedziana. Powód podkreślił również, że poprzedni wierzyciel, w związku z nieuregulowaniem przez pozwanego zobowiązań umowy, wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, następnie uzyskał klauzulę wykonalności i skierował sprawę na drogę postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez poprzedniego wierzyciela wobec pozwanego zostało umorzone.

Z uwagi na fakt, że pozwany podniósł zarzut przedawnienia, a także że w obecnym stanie prawnym okoliczność czy roszczenia kierowane przeciwko konsumentom nie uległy przedawnieniu Sąd ma obowiązek zbadać z urzędu, należało w pierwszej kolejności zbadać czy roszczenie powoda nie jest przedawnione.

Podkreślić należy, ze zgodnie z art. 117 § 1 i 3 k.c. w brzmieniu nadanym mu ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 roku - o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 roku, poz. 1104) z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu, przy czym po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Zgodnie z art. 5 ust. 4 ustawy nowelizującej roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

W związku z powyższym nie budzi wątpliwości, że od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej, tj. od dnia 9 lipca 2018 roku – Sąd z urzędu ma obowiązek zbadać, czy roszczenia kierowane przeciwko konsumentom nie uległy przedawnieniu, a w przypadku stwierdzenia, że przedawnienie roszczenia nastąpiło – Sąd jest zobowiązany oddalić powództwo.

Podkreślić należy, ze bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne ( art. 120 § 1 zd. 1 k.c. ). Bieg przedawnienia przerywa się m.in. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia ( art. 123 §1 pkt 1 k.c. ) oraz przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje ( art. 123 § 1 pkt 2 k.c. ). Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo, przy czym w razie przerwania przedawnienia w sposób wskazany w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. , biegnie ono na nowo dopiero po zakończeniu postępowania ( art. 124 k.c. ). Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a wszczęty ulega zawieszeniu w przypadkach wskazanych w art. 121 k.c.

Nie budzi wątpliwości, że powód dochodzi roszczenia przeciwko pozwanemu posiadającemu status konsumenta, a termin przedawnienia dla tego typu żądania, jako związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą pożyczkodawcy, wynosi 3 lata. Biorąc pod uwagę, ze obecnie Sąd z urzędu zobowiązany jest zbadać, czy dochodzone roszczenie nie jest przedawnione, jak i pozwany podniósł zarzut przedawnienia, to na powodzie ciążył obowiązek wykazania, ze roszczenie, którego dochodzi od pozwanego nie jest przedawnione.

W niniejszej sprawie na podstawie przedłożonych przez powoda dowodów Sąd ustalił, że przedmiotowe roszczenie w dniu wystawienia BTE tj w dniu 14 grudnia 2009 r. było już wymagalne, a pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 29 maja 2013 r. Powód wprawdzie przytoczył okoliczności, które świadczyły o przerwaniu biegu przedawnienia, jednakże w ocenie Sądu nie pozwoliły one na uwzględnienie powództwa. Na podstawie dowodów przedstawionych przez powoda Sąd ustalił, ze w dniu 14 grudnia 2009 r. tj w dniu, w którym wystawiono BTE (k. 61), roszczenie było już wymagalne, a więc już przed tym dniem biegł okres przedawnienia. Następnie na skutek złożenia wniosku o nadanie BTE klauzuli wykonalności tj w dniu 17 lutego 2010 r. (wniosek k. 2, koperta k. 3 akt I Ns 285/10) okres ten uległ przerwaniu. Po nadaniu przez Sąd w dniu 12 kwietnia 2010 r. klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, okres ten zaczął biec ponownie. W związku z powyższym od tej daty należy liczyć okres przedawnienia. Okres ten uległ ponownie przerwaniu na skutek wszczęcia w 2010r. przez pierwotnego wierzyciela egzekucji przeciwko pozwanemu. Podkreślić należy, że na podstawie dowodów przedstawionych przez powoda brak jest możliwości ustalenia kiedy dokładnie została wszczęta przedmiotowa egzekucja. Z uwagi na fakt, że postępowanie egzekucyjne zostało umorzone w dniu 15 listopada 2010r. z powodu bezskuteczności (dowód postanowienie k. 64), w związku z czym okres przedawnienia rozpoczął swój bieg od ww. daty.

Biorąc powyższe pod uwagę nie budzi wątpliwości, ze termin przedawnienia w niniejszej sprawie, przerwany został na skutek złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, a następnie wraz z wszczęciem postępowania egzekucyjnego. Biorąc pod uwagę, że roszczenie było już wymagalne przed dniem 14 grudnia 2009 r. to już przed tą datą biegł okres przedawnienia do dnia 17 lutego 2010 r. Następnie rozpoczął bieg okres przedawnienia, który trwał do dnia wszczęcia egzekucji. Przerwa, związana z prowadzeniem postępowania egzekucyjnego, trwała do dnia 15 listopada 2010 r. do dnia zakończenia egzekucji. Dalszy okres przedawnienia biegł ponownie od tej daty do dnia wszczęcia postępowania w niniejszej sprawie tj do dnia 29 maja 2013 r. Podkreślić jednak należy, ze po umorzeniu postępowania egzekucyjnego wierzyciel pierwotny scedował przedmiotową wierzytelność na powoda tj K. (...) z siedzibą w W.. Nie budzi wątpliwości, że umorzenie postępowania z urzędu z przyczyny bezskuteczności egzekucji na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. powoduje, że bieg przedawnienia roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym rozpoczyna się na nowo. Jednakże sytuacja jest odmienna gdy nabywca wierzytelności nie jest bankiem, wówczas nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności - art. 123 § 1 pkt 2 k.c. (por. uchwała SN z dnia 29 czerwca 2016 r., III CZP 29/16).

Nie budzi wątpliwości, że w razie cesji wierzytelności na nabywcę przechodzi ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, wszystkie właściwości, przywileje i braki, a więc ustawodawca zakłada identyczność wierzytelności cesjonariusza z wierzytelnością cedenta (art. 509 § 2 k.c.). Co do zasady, nabywca wstępuje w sytuację prawną cedenta, w tym również w zakresie przedawnienia, zbycie wierzytelności jest bowiem irrelewantne dla jego biegu. W przypadku wierzytelności objętej bankowym tytułem wykonawczym sytuacja prawna cesjonariusza kształtuje się jednak odmiennie od sytuacji prawnej nabywcy wierzytelności objętej innym tytułem wykonawczym. Uprawnienie do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przysługiwało jedynie bankom i tylko na ich rzecz mogła być nadana klauzula wykonalności; nadanie klauzuli na rzecz cesjonariusza nie będącego bankiem nie było dopuszczalne (por. uchwała SN z dnia 2 kwietnia 2004 r., III CZP 9/04, z dnia 19 lutego 2015 r., III CZP 103/14). Cesjonariusz nie mógł kontynuować egzekucji wszczętej przez bank, bo w postępowaniu egzekucyjnym nie ma zastosowania art. 192 pkt 3 k.p.c., a więc fundusz sekurytyzacyjny, który nie mógł się powołać na bankowy tytuł egzekucyjny, przejście uprawnień i uzyskać klauzuli wykonalności na podstawie art. 788 § 1 k.p.c., musiał ustalić istnienie roszczenia w drodze procesu sądowego, uzyskać nowy tytuł wykonawczy i dopiero na jego podstawie egzekwować roszczenie.

W związku z powyższym opisana przerwa biegu przedawnienia wywołana złożeniem wniosku o wszczęcie egzekucji zachowała swój skutek tylko wobec pierwotnego wierzyciela tj (...) Bank SA, albowiem tylko bank mógł posłużyć się bankowym tytułem egzekucyjnym. W przedmiotowej sprawie tj w stosunku do powoda przerwę należy uznać za niebyłą, albowiem nie mógł on także kontynuować egzekucji wszczętej przez bank.

Biorąc pod uwagę, że powód nie wykazał okoliczności kiedy roszczenie stało się wymagalne należało przyjąć , ze nie później niż w dniu wystawienia bankowego tytułu wykonawczego tj 14 grudnia 2009 r. Podkreślić należy, ze to na powodzie ciążył obowiązek wykazania, że roszczenie dochodzone pozwem jest zasadne, w tym ze nie upłynął okres przedawnia. Biorąc pod uwagę, ze złożenie wniosku egzekucyjnego przez poprzedniego wierzyciela nie wywołało przerwy biegu przedawnienia dla powoda, to nie budzi wątpliwości, ze roszczenie w dniu złożenia pozwu w niniejszej sprawie jest przedawnione. W związku z powyższym powództwo należało oddalić w całości.

O kosztach orzeczono na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Biorąc pod uwagę, że pozwany reprezentowany był w toku niniejszego postępowania przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, zasadnym było zasądzić od powoda jako strony przegrywającej postępowanie, niezbędną do celowego dochodzenia praw kwotę: 917 zł, na którą składają się: kwota 900 zł. tytułem wynagrodzenia dla zawodowego pełnomocnika zgodnie z § 2 pkt Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. oraz kwota 17,00 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.