Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 31 marca 2021 r.

  Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, VIII Wydział Gospodarczy

  w następującym składzie:

Przewodniczący: sędzia Elżbieta Kala

sędzia Marcin Winczewski

sędzia Wojciech Wołoszyk

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2021 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: (...) w W.

przeciwko (...) w B.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 13 października 2020 r., sygn. akt VIII GC 1851/18 upr

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie.

Elżbieta Kala Marcin Winczewski Wojciech Wołoszyk

Sygn. akt VIII Gz 264/20

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 13 października 2020 r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, w sprawie o sygn. akt VIII GC 1851/18 umorzył postępowanie na podstawie art. 182 § 1 pkt 4 k.p.c.

W uzasadnieniu Sąd wskazał, iż postanowieniem z dnia 24 września 2018 r. Sąd zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 174 § 1 pkt 2 k.p.c. z uwagi na brak organów pozwanej spółki uniemożliwiający dalsze prowadzenie postępowania. Natomiast zgodnie z treścią art. 182 § 1 pkt 4 k.p.c. Sąd umarza postępowanie po upływie dwóch lat od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania. Sąd zważył, iż z uwagi na upływ tego terminu i brak organów pozwanej spółki orzeczono o umorzeniu postępowania.

Zażalenie na to postanowienie wniósł powód zaskarżając je w całości. Zarzucił mu naruszenie przepisu art. 182 § 1 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 174 § 1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 17 pkt 1 i art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw w zw. z art. 2 i 45 ust. 1 Konstytucji RP poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, że w niniejszej sprawie – mimo wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym, co oznacza jej rozpoznawanie w tym postępowaniu - nie znajdują zastosowania przepisy przejściowe zawarte w ustawie z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, wedle których do spraw rozpoznawanych w postępowaniu elektronicznym przed wejściem w życie zmian uregulowanych w nowelizacji stosuje się przepisy dotychczasowe do zakończenia postępowania w danej instancji. Zdaniem skarżącego, sąd I instancji błędnie przyjął, że brak wydania nakazu zapłaty w sprawie nie stanowi o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu elektronicznym upominawczym.

W związku z powyższym powód wniósł o:

1. uchylenie postanowienia o umorzeniu postępowania;

2. zastosowanie art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, stwierdzenie oczywistego naruszenia prawa przez Sąd I instancji i zwrot z urzędu kosztów postępowania wywołanego wniesieniem zażalenia, a nadto zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów zastępstwa według norm przepisanych, ewentualnie w przypadku nieuwzględnienie tego wniosku o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Zażalenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że w przepisach przejściowych ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. – o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw - przyjęta została przez ustawodawcę jako zasada tzw. reguła aktualności. Zgodnie bowiem treścią art. 9 ust. 2 - do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustaw zmienianych w art. 1 i art. 5, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Reguła ta w najogólniejszym ujęciu oznacza, że podmioty postępowania cywilnego (organy procesowe i uczestnicy postępowania) stosują przepisy procesowe obowiązujące w dniu dokonywania czynności w tym postępowaniu. W piśmiennictwie dominuje pogląd, według którego reguła aktualności (zwana też zasadą aktualizacji) stanowi podstawową regułę intertemporalną w obszarze prawa procesowego cywilnego (por. np. M. Walasik „Intertemporalna reguła kontynuacji”, w: P. Grzegorczyk, K. Knoppek, M. Walasik,(red.) Proces cywilny, s. 321-323). Zastosowanie tej reguły umożliwia bowiem szybkie zaaplikowanie nowych przepisów prawa w postępowaniach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy. Towarzyszy temu teoretyczne założenie, według którego zmienione przepisy prawa procesowego zmierzają do poprawy standardów skuteczności i sprawności postępowania i powinny być jak najszybciej stosowane w praktyce. Konsekwencją tego założenia jest stosowanie nowych przepisów od dnia ich wejścia w życie we wszystkich postępowaniach, nawet w takich przypadkach, w których ustawa nowelizująca przepisy prawa procesowego nie zawiera żadnych przepisów przejściowych.

W/w ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. zawiera przepisy przejściowe, m.in. w art. 11 ust. 1 pkt 3 wskazano, że sprawy wszczęte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy rozpoznawane w elektronicznym postępowaniu upominawczym – do czasu zakończenia postępowania w danej instancji, podlegają rozpoznaniu zgodnie z przepisami w brzmieniu dotychczasowym. Tyle tylko, że przepisy dotychczasowe, w szczególności art. 182 k.p.c nie przewidywały możliwości umorzenia postępowania, zawieszonego uprzednio na podstawie art. 174 § 1 pkt 2 k.p.c. W związku z tym, Sąd Rejonowy w chwili podejmowania decyzji o umorzeniu postępowania z tego powodu, nie mógł zastosować przepisów dotychczasowych, natomiast kierując się regułą aktualności, słusznie zastosował obowiązujący w chwili orzekania art. 182 § 1 pkt 4 k.p.c, w myśl którego sąd umorzy postępowanie zawieszone na podstawie art. 174 § 1 pkt 2 k.p.c po upływie dwóch lat od wydania postanowienia o zawieszeniu.

Stosowanie w tym przypadku reguły aktualności uzasadnia dodatkowo fakt, że w przypadku spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r., które pozostawały zawieszone w dniu jej wejścia w życie, ustawodawca wprowadził szczególne uregulowania dotyczące ich dalszego biegu, zmierzające przede wszystkim do szybszego ich zakończenia. I tak, w przypadkach określonych w art. 9 ust. 5 przewidział możliwość ich umorzenia po upływie terminów krótszych niż przewidziane w przepisach dotychczasowych. Dodatkowo, zgodnie z art. 17 pkt 1, zmieniony art. 182 k.p.c obowiązywał już od dnia 21 sierpnia 2019 r., a więc przed wejściem w życie ustawy tj. przed 7 listopada 2019 r. Również w zmienionym art. 182 k.p.c, wprowadzone zostały krótsze niż w przepisach dotychczasowych terminy, po upływie których można umorzyć zawieszone wcześniej postępowanie. Należy zatem przyjąć, że celem tych zmian było przyspieszenie toczących się postępowań, a tym samym wpływ na ich sprawność. Przepisy art. 9 ust. 5 w/w ustawy dotyczą ponadto wyłącznie okresów uprawniających do umorzenia postępowania. W pozostałym zakresie, do umorzenia zwieszonego postępowania oraz jego skutków (wynikających np. z art. 182 § 2 k.p.c) stosuje się przepisy nowe (zob. „Kodeks postępowania cywilnego , Komentarz do ustawy z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (red.) J. Gołaczyński i D.Szostek, W-wa 2019 , s. 586)..

Należy przy tym zauważyć, że zastosowanie w niniejszej sprawie skutku umorzenia postępowania, w żaden sposób nie narusza interesów stron, w szczególności powoda. Zgodnie bowiem z treścią art. 182 § 2 k.p.c, umorzenie postępowania zawieszonego w pierwszej instancji nie pozbawia powoda prawa ponownego wytoczenia powództwa, a w sprawie, w której postępowanie zostało morzone na podstawie § 1 pkt 4 k.p.c (tak jak w sprawie niniejszej), poprzedni pozew wywołuje skutki, które ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c.

Wojciech Wołoszyk Elżbieta Kala Marcin Winczewski