Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2294/18

UZASADNIENIE

Decyzją numer (...) z dnia 10 września 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. stwierdził, że P. B. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 1 września 2014 r. do 31 stycznia 2015 r. jako osoba wykonująca umowę o świadczenie usług u płatnika składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz określił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za luty 2015 r. Organ rentowy wskazał, że w toku przeprowadzonej kontroli ustalono, że płatnik składek zawarł z P. B. w dniu 31 sierpnia 2014 r. umowę o dzieło, przedmiotem której było ,,opracowanie i przeprowadzenie wykładów z zakresu języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy”. Za wykonaną usługę ww. w lutym 2015 r. otrzymał wynagrodzenie w wysokości 2 138,50 zł. W ocenie organu rentowego we wskazanym okresie ww. nie wykonywał na rzecz płatnika składek umowy o dzieło, lecz wykonywał umowę o świadczenie usług, do której mają zastosowanie przepisy dotyczące umowy zlecenia. P. B. w okresie objętym kontrolą nie posiadał innych tytułów do ubezpieczeń. Płatnik składek nie dokonał zgłoszenia ww. do ubezpieczeń społecznych we wskazanym powyżej okresie z tytułu zawartej umowy oraz nie zadeklarował składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że od kwoty wskazanej w sentencji decyzji, stanowiącej podstawę składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, płatnik składek zobowiązany jest naliczyć składki według obowiązujących regulacji prawnych.

/decyzja akta ZUS dot. ub-go/

Płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w dniu 30 października 2018 r. złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że P. B. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 1 września 2014 r. do 31 stycznia 2015 r. W uzasadnieniu argumentował, że zawarta z ubezpieczonym umowa miała charakter umowy o dzieło, a nadto, że organ rentowy nie wskazał konkretnie dlaczego kwestionowana umowa nie spełnia warunków umowy o dzieło. Co więcej, dzieło istnieje w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Płatnik składek podniósł ponadto, że organ rentowy wydał merytoryczną decyzję w sytuacji braku ostatecznego i prawomocnego rozstrzygnięcia co do formalnej prawidłowości przeprowadzonej kontroli.

/odwołanie k.3 – 20/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

/odpowiedź na odwołanie k.29 – 30 odwrót/

Postanowieniem z dnia 31 grudnia 2018 r. sprawa o sygn. akt VIII U 2298/18 została połączona do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawę o sygn. akt VIII U 2294/18.

/postanowienie k.33 akt o sygn. VIII U 2298/18/

Decyzją numer (...) z dnia 10 września 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. stwierdził, że E. W. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 10 lutego 2014 r. do 16 lutego 2014 r. oraz od 1 stycznia 2016 r. do 20 stycznia 2016 r. jako osoba wykonująca umowę o świadczenie usług u płatnika składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz określił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w okresach: styczeń 2015 r. , od października 2015 r. do grudnia 2015 r. , luty 2015 r. Organ rentowy wskazał, że w toku przeprowadzonej kontroli ustalono, że płatnik składek zawarł z E. W. (1) w dniu 10 lutego 2014 r. umowę o dzieło, przedmiotem której było ,,opracowanie i przeprowadzenie wykładów z zakresu języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy” oraz dwie umowy o dzieło edukacyjne oraz przeniesienie praw autorskich zawartych w dniu 24 sierpnia 2015 r. oraz w dniu 3 listopada 2015 r. , których przedmiotem było ,, opracowanie koncepcji i następnie przygotowanie na jej podstawie ramowego programu zajęć dydaktycznych z języka angielskiego w formie pisemnej według własnego wzoru przyjmującego …, przygotowanie i przeprowadzenie zajęć dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy zgodnie z ramowym programem zajęć dydaktycznych … , przygotowanie materiałów pomocniczych do zajęć dydaktycznych w postaci quizów językowych oraz okresowych sprawdzianów i testów egzaminacyjnych…”. Za wykonaną usługę ww. otrzymała wynagrodzenie w następującej wysokości: styczeń 2015 r. – 1 200,00 zł , luty 2015 r. – 700,00 zł , październik 2015 r. – 7 020,00 zł , listopad 2015 r. – 4 590,00 zł , grudzień 2015 r. – 5 670,00 zł. W ocenie organu rentowego we wskazanych okresach ww. nie wykonywała na rzecz płatnika składek umów o dzieło, lecz wykonywała umowy o świadczenie usług , do których mają zastosowanie przepisy dotyczące umowy zlecenia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że E. W. (1) została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako osoba wykonująca umowę agencyjną , umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług przez płatnika składek Centrum (...) sp. z o.o. w okresach od 17 lutego 2014 r. do 23 lipca 2014 r. oraz od 1 września 2015 r. do 20 stycznia 2016 r. Jednocześnie w okresie od 1 lipca 2014 r. do 31 maja 2015 r. E. W. (1) posiadała inny tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. W pozostałym okresie obejmującym umowę z dnia 10 lutego 2014 r. E. W. (1) nie posiadała innego tytułu do ubezpieczeń społecznych. Płatnik składek nie dokonał zgłoszenia ww. do ubezpieczeń społecznych we wskazanym powyżej okresie z tytułu zawartej umowy oraz nie zadeklarował składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że od kwoty wskazanej w sentencji decyzji, stanowiącej podstawę składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, płatnik składek zobowiązany jest naliczyć składki według obowiązujących regulacji prawnych.

/decyzja akta ZUS dotyczące ub -nej/

Płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w dniu 30 października 2018 r. złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że E. W. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 10 lutego 2014 r. do 16 lutego 2014 r. oraz od 1 stycznia 2016 r. do 20 stycznia 2016 r. W uzasadnieniu argumentował, że zawarte z ubezpieczoną umowy miały charakter umów o dzieło, a nadto, że organ rentowy nie wskazał konkretnie dlaczego kwestionowane umowy nie spełniają warunków umowy o dzieło. Co więcej, dzieło istnieje w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Płatnik składek podniósł ponadto, że organ rentowy wydał merytoryczną decyzję w sytuacji braku ostatecznego i prawomocnego rozstrzygnięcia co do formalnej prawidłowości przeprowadzonej kontroli.

/odwołanie k.3 - 21 akt o sygn. VIII U 2324/18/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

/odpowiedź na odwołanie k.177 - 179 odwrót akt o sygn. VIII U 2324/18

Postanowieniem z dnia 31 grudnia 2018 r. sprawa o sygn. akt VIII U 2324/18 została połączona do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawę o sygn. akt VIII U 2294/18.

/postanowienie k.181 akt o sygn. VIII U 2324/18/

Decyzją numer (...) z dnia 10 września 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. stwierdził, że D. G. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 1 września 2015 r. do 30 września 2015 r. oraz od 1 stycznia 2016 r. do 31 stycznia 2016 r. jako osoba wykonująca umowę o świadczenie usług u płatnika składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz określił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w okresie od września 2015 r. do grudnia 2015 r.(za październik także na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz wypadkowe). Organ rentowy wskazał, że w toku przeprowadzonej kontroli ustalono, że płatnik składek zawarł z D. G. (1) w dniu 7 sierpnia 2015 r. umowę o dzieło edukacyjne oraz przeniesienie prawa autorskich której przedmiotem było ,, opracowanie koncepcji i następnie przygotowanie na jej podstawie ramowego programu zajęć dydaktycznych z języka angielskiego w formie pisemnej według własnego wzoru przyjmującego …, przygotowanie i przeprowadzenie zajęć dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy zgodnie z ramowym programem zajęć dydaktycznych … , przygotowanie materiałów pomocniczych do zajęć dydaktycznych w postaci quizów językowych oraz okresowych sprawdzianów i testów egzaminacyjnych…”, przygotowanie bieżącej dokumentacji wykonywania dzieła w postaci comiesięcznej opisowej oceny każdego słuchacza oraz dziennika lub rejestru wykładów grupy słuchaczy , opracowanie konspektów zajęć według wytycznych zamawiającego”. Za wykonaną usługę ww. otrzymał wynagrodzenie w następującej wysokości: wrzesień 2015 r. – 1 400,00 zł , październik 2015 r. – 2 275,00 zł , listopad 2015 r. – 1 875,00 zł , grudzień 2015 r. – 2 000,00 zł. W ocenie organu rentowego we wskazanych okresach ww. nie wykonywał na rzecz płatnika składek umów o dzieło, lecz wykonywał umowę o świadczenie usług , do której mają zastosowanie przepisy dotyczące umowy zlecenia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że płatnik składek nie dokonał zgłoszenia D. G. (1) do ubezpieczeń społecznych: emerytalnego , rentowych i wypadkowego w okresach od 1 września 2015 r. do 30 września 2015 r. oraz od 1 stycznia 2016 r. do 31 stycznia 2016 r. z tytułu umowy zawartej na okres od 18 sierpnia 2015 r. do 31 stycznia 2016 r. oraz nie zadeklarował składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Jednocześnie w okresie od 18 sierpnia 2015 r. do 31 sierpnia 2015 r. oraz od 1 października 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. D. G. (1) posiadał inny tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Płatnik składek nie dokonał zgłoszenia ww. do ubezpieczeń społecznych we wskazanym powyżej okresie z tytułu zawartej umowy oraz nie zadeklarował składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że od kwoty wskazanej w sentencji decyzji, stanowiącej podstawę składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, płatnik składek zobowiązany jest naliczyć składki według obowiązujących regulacji prawnych.

/decyzja w aktach ZUS dot. U.-go/

Płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w dniu 30 października 2018 r. złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że D. G. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 1 września 2015 r. do 30 września 2015 r. oraz od 1 stycznia 2016 r. do 31 stycznia 2016 r. W uzasadnieniu argumentował, że zawarte z ubezpieczonym umowy miały charakter umów o dzieło, a nadto, że organ rentowy nie wskazał konkretnie dlaczego kwestionowane umowy nie spełniają warunków umowy o dzieło. Co więcej, dzieło istnieje w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Płatnik składek podniósł ponadto, że organ rentowy wydał merytoryczną decyzję w sytuacji braku ostatecznego i prawomocnego rozstrzygnięcia co do formalnej prawidłowości przeprowadzonej kontroli.

/odwołanie k.3 – 11 odwrót/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

/odpowiedź na odwołanie k.48 – 49 odwrót/

Decyzją numer (...) z dnia 10 września 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. stwierdził, że M. K. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 10 września 2015 r. do 17 listopada 2015 r. jako osoba wykonująca umowę o świadczenie usług u płatnika składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz określił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w okresie od października do listopada 2015 r. Organ rentowy wskazał, że w toku przeprowadzonej kontroli ustalono, że płatnik składek zawarł z M. K. (1) w dniu 10 września 2015 r. umowę o dzieło, przedmiotem której było ,,opracowanie i przeprowadzenie wykładów z języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy”. Za wykonaną usługę ww. otrzymała wynagrodzenie w następującej wysokości: październik 2015 r. – 1 440,00 zł , listopad 2015 r. – 3 360,00 zł. W ocenie organu rentowego we wskazanych okresach ww. nie wykonywała na rzecz płatnika składek umów o dzieło, lecz wykonywała umowy o świadczenie usług , do których mają zastosowanie przepisy dotyczące umowy zlecenia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że płatnik składek nie dokonał zgłoszenia M. K. (1) do ubezpieczeń społecznych: emerytalnego , rentowych i wypadkowego w okresie od 10 września 2015 r. do 17 listopada 2015 r. z tytułu zawartej umowy oraz nie zadeklarował składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że od kwoty wskazanej w sentencji decyzji, stanowiącej podstawę składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, płatnik składek zobowiązany jest naliczyć składki według obowiązujących regulacji prawnych.

/decyzja akt ZUS dot. U. -nej/

Płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w dniu 30 października 2018 r. złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że M. K. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 10 września 2015 r. do 17 listopada 2015 r. W uzasadnieniu argumentował, że zawarte z ubezpieczoną umowy miały charakter umów o dzieło, a nadto, że organ rentowy nie wskazał konkretnie dlaczego kwestionowane umowy nie spełniają warunków umowy o dzieło. Co więcej, dzieło istnieje w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Płatnik składek podniósł ponadto, że organ rentowy wydał merytoryczną decyzję w sytuacji braku ostatecznego i prawomocnego rozstrzygnięcia co do formalnej prawidłowości przeprowadzonej kontroli.

/odwołanie k.3 - 11 akt o sygn. VIII U 2318/18/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

/odpowiedź na odwołanie k.22 - 23 odwrót akt o sygn. VIII U 2318/18/

Postanowieniem z dnia 31 grudnia 2018 r. sprawa o sygn. akt VIII U 2318/18 została połączona do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawę o sygn. akt VIII U 2294/18.

/postanowienie k.26 akt o sygn. VIII U 2318/18/

Decyzją numer (...) z dnia 10 września 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. stwierdził, że M. M. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 20 stycznia 2016 r. jako osoba wykonująca umowę o świadczenie usług u płatnika składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz określił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w okresach: od marca do maja 2015 r. oraz od października do listopada 2015 r. Organ rentowy wskazał, że w toku przeprowadzonej kontroli ustalono, że płatnik składek zawarł z M. M. (1) w dniu 18 września 2014 r. umowę o dzieło, przedmiotem której było ,,opracowanie i przeprowadzenie indywidualnych zajęć z języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy” oraz w dniu 10 września 2015 r. umowę której przedmiotem było,, opracowanie i przeprowadzenie zajęć z języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy”. Za wykonaną usługę ww. otrzymała wynagrodzenie w następującej wysokości: marzec 2015 r. – 810,00 zł , kwiecień 2015 r. – 1 260,00 zł , maj 2015 r. – 210,00 zł , październik 2015 r. – 90,00 zł , listopad 2015 r. – 210,00 zł. W ocenie organu rentowego we wskazanych okresach ww. nie wykonywała na rzecz płatnika składek umów o dzieło, lecz wykonywała umowy o świadczenie usług , do których mają zastosowanie przepisy dotyczące umowy zlecenia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że płatnik składek nie dokonał zgłoszenia M. M. (1) do ubezpieczeń społecznych : emerytalnego , rentowych i wypadkowego w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 20 stycznia 2016 r. z tytułu umowy zawartej na okres od 15 września 2015 r. do 31 stycznia 2017 r. Jednocześnie w okresie od 19 września 2014 r. do 31 maja 2015 r. oraz od 15 września 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. M. M. (1) posiadała inny tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Płatnik składek nie dokonał zgłoszenia ww. do ubezpieczeń społecznych we wskazanym powyżej okresie z tytułu zawartej umowy oraz nie zadeklarował składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że od kwoty wskazanej w sentencji decyzji, stanowiącej podstawę składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, płatnik składek zobowiązany jest naliczyć składki według obowiązujących regulacji prawnych.

/decyzja akta ZUS dot. U.-nej/

Płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w dniu 30 października 2018 r. złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że M. M. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 20 stycznia 2016 r. W uzasadnieniu argumentował, że zawarte z ubezpieczoną umowy miały charakter umów o dzieło, a nadto, że organ rentowy nie wskazał konkretnie dlaczego kwestionowane umowy nie spełniają warunków umowy o dzieło. Co więcej, dzieło istnieje w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Płatnik składek podniósł ponadto, że organ rentowy wydał merytoryczną decyzję w sytuacji braku ostatecznego i prawomocnego rozstrzygnięcia co do formalnej prawidłowości przeprowadzonej kontroli.

/odwołanie k.3 - 19 akt o sygn. VIII U 2302/18/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

/odpowiedź na odwołanie k.77 - 78 odwrót akt o sygn. VIII U 2302/18/

Postanowieniem z dnia 31 grudnia 2018 r. sprawa o sygn. akt VIII U 2302/18 została połączona do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawę o sygn. akt VIII U 2294/18.

/postanowienie k.82 akt o sygn. VIII U 2302/18/

Decyzją numer (...) z dnia 10 września 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. stwierdził, że podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla A. W. w marcu 2015 r. wyniosła 7 667,81 zł , a składka na ubezpieczenie zdrowotne wyniosła 690,10 zł Organ rentowy wskazał, że w toku przeprowadzonej kontroli ustalono, że płatnik składek zawarł z A. W. w dniu 6 lutego 2015 r. umowę o dzieło, przedmiotem której było ,,opracowanie programu autorskiego i przeprowadzenie 3 kursów tj. dekorator wnętrz i witryn sklepowych , sadownictwo/pielęgnacja drzew i krzewów , projektowanie i programowanie stron www. Za wykonaną usługę ww. w marcu 2015 r. otrzymała wynagrodzenie w wysokości 5 640,00 zł. W ocenie organu rentowego we wskazanych okresach ww. nie wykonywała na rzecz płatnika składek umów o dzieło, lecz wykonywała umowy o świadczenie usług , do których mają zastosowanie przepisy dotyczące umowy zlecenia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że A. W. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako osoba wykonująca umowę agencyjną , umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług przez płatnika składek Centrum (...) sp. z o.o. w okresie od 18 września 2013 r. do 31 sierpnia 2015 r. W związku z powyższym wynagrodzenie z tytułu przedmiotowej umowy z dnia 6 lutego 2015 r. zawartej na okres od 10 lutego 2015 r. do 13 marca 2015 r. stanowi podstawę wymiaru składki ma ubezpieczenie zdrowotne. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że od kwoty wskazanej w sentencji decyzji, stanowiącej podstawę składek na ubezpieczenie zdrowotne, płatnik składek zobowiązany jest naliczyć składki według obowiązujących regulacji prawnych.

/decyzja w aktach ZUS dot. U.-nej/

Płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w dniu 30 października 2018 r. złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że A. W. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu w okresie od 1 marca 2015 r. do 31 marca 2015 r. W uzasadnieniu argumentował, że zawarte z ubezpieczoną umowy miały charakter umów o dzieło, a nadto, że organ rentowy nie wskazał konkretnie dlaczego kwestionowane umowy nie spełniają warunków umowy o dzieło. Co więcej, dzieło istnieje w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Płatnik składek podniósł ponadto, że organ rentowy wydał merytoryczną decyzję w sytuacji braku ostatecznego i prawomocnego rozstrzygnięcia co do formalnej prawidłowości przeprowadzonej kontroli.

/odwołanie k.3 - 20 akt o sygn. VIII U 2304/18/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

/odpowiedź na odwołanie k.31 - 32 odwrót akt o sygn. VIII U 2304/18/

Postanowieniem z dnia 31 grudnia 2018 r. sprawa o sygn. akt VIII U 2304/18 została połączona do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawę o sygn. akt VIII U 2294/18.

/postanowienie k.35 akt o sygn. VIII U 2304/18/

E. W. (1) przyłączyła się do odwołania.

/pismo – k. 94/

Postanowieniem z dnia 21.05.2019 r Sąd oddalił wniosek o zawieszenie postępowania w związku z toczącymi się postępowaniami przygotowawczymi oraz w związku ze skargą kasacyjną w związku z postępowaniem administracyjnym.

/e – prot. z dnia21.05.2019 00:27:01/

Postanowieniem z dnia 17.09.2019 r Sąd zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt. 1 kpc w związku z toczącym się postępowaniem o stwierdzenie nieważności zaskarżonych decyzji.

/postanowienie – k. 601/

Postanowieniem z dnia 9.06.2020 r Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżone postanowienie.

/postanowienie – k. 641/

W piśmie z dnia 11.02.21 płatnik wniósł o nieobciążanie kosztami postępowania.

/pismo – k. 838/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik składek ,,Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. została zawiązana na podstawie umowy spółki z dnia 26 września 2006 r. (sporządzonej Aktem Notarialnym, Repertorium A numer (...)) i w dniu 17 października 2006 r. została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. W zakresie prowadzonej działalności gospodarczej spółka zajmuje się m.in. świadczeniem usług edukacyjnych , usług w zakresie tłumaczeń oraz organizacją szkoleń.

/odpis z KRS k.12 – 18/

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą płatnik składek zawierał z Jednostkami Wojskowymi umowy , których przedmiotem było przeprowadzenie specjalistycznych kursów języka angielskiego dla żołnierzy zawodowych , zgodnie z ramowym programem nauczania języka angielskiego dla jednostek wojskowych.

/umowa z dnia 31 sierpnia 2015 r. k.189 - 196 , umowa z dnia 1 września 2015 r. k.197 - 200 , umowa z dnia 1 września 2015 r. k.201 – 207 , umowa z dnia 1 września 2015 r. k.298 – 301 , zeznania D. C. (1) min.00:08:26 – 00:18:23 rozprawy z dnia 11 grudnia 2020 r. , płyta CD k.756 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:27:06 – 00:57:33 rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. , płyta CD k.263 , zeznania D. C. (1) min.00:01:51 – 00:20:27 rozprawy z dnia 19 lutego 2021 r. , płyta CD k.873/

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą płatnik składek zawierał z zainteresowanymi umowy, których przedmiotem było, co do zasady, stworzenie przez zainteresowanych materiałów szkoleniowych , a następnie przeprowadzenie wykładów , zajęć z kursantami. Celem było przygotowanie żołnierzy na misje zagraniczne i pracy w międzynarodowym środowisku. Wykłady miały służyć nauce języka angielskiego wojskowego np. wykłady o (...). Żołnierze musieli znać powitanie w formie salut, stopnie wojskowe swoje i kolegów, umieć napisać krótką notatkę przełożonemu, znać uzbrojenie. Zajęcia kończyły się egzaminem zewnętrznym. Zawierane zaś umowy o przeniesienie praw autorskich miały umożliwić płatnikowi udostępnianie tych materiałów kursantom.

/zeznania D. C. (1) min.00:08:26 – 00:18:23 rozprawy z dnia 11 grudnia 2020 r. , płyta CD k.756 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:27:06 – 00:57:33 rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. , płyta CD k.263 , zeznania D. C. (1) min.00:01:51 – 00:20:27 rozprawy z dnia 19 lutego 2021 r. , płyta CD k.873/

W dniu 31 sierpnia 2014 r. płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. zawarł z P. B. umowę nazwaną umową o dzieło, której przedmiotem było ,,opracowanie i przeprowadzenie wykładów z zakresu języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy” w okresie od 1 września 2014 r. do 31 stycznia 2015 r. , z zastrzeżeniem ,iż spotkania te mają odbywać się w różnych terminach oraz mają być prowadzone przez tę samą osobę. Dzieła miały być opracowane pisemnie w formie ramowego programu według własnego wzoru wykonawcy i stanowią jego prawa autorskie. Strony ustaliły, że P. B. przysługuje wynagrodzenie w wysokości 23,50 zł brutto za godzinę lekcyjną – za wykonanie dzieła w formie ramowego programu, opracowania i przeprowadzenia wykładów. Strony ustaliły, że wynagrodzenie jest płatne na podstawie wystawionego i doręczonego zamawiającemu rozliczenia w terminie 7 dni za dzieła wykonane w danym okresie rozliczeniowym , na rachunek bankowy wykonawcy. Strony określiły zakres obowiązków przy wykonywaniu dzieła, m.in. co doprowadzenia zajęć dydaktycznych z posiadaniem planów – konspektów, wykonania Tygodniowych planów szkolenia, przygotowywania testów, opisowej oceny, prowadzenia dzienników lekcyjnych, egzaminów. Strony ustaliły ponadto, że wykonawca może powierzyć wykonanie dzieła innym osobom posiadającym odpowiednie wykształcenie i umiejętności, w porozumieniu z zamawiającym, w razie wystąpienia takich okoliczności jak: choroba, egzamin, nagły wypadek losowy.

/umowa z dnia 31 sierpnia 2014 r. akta ZUS dot. U.-go/

Został sporządzony protokół wykonania dzieła (bez daty i podpisu osoby zatwierdzającej wykonanie dzieła), podpisane nazwiskiem P. B., zgodnie z którym w okresie od 2.12.2014 r do 21.01.2015 r opracował autorski program wykładów z języka angielskiego o następującej tematyce: powtórzenie wiadomości, ćwiczenia egzaminacyjne (słuchanie, czytanie, pisanie, mówienie).

/kserokopia protokołu – k. 28 akt VIII U 2298/19/

Wypłata wynagrodzenia nastąpiła w lutym 2015 r.(przelew w dniu 5.02.2015)

/decyzja – w aktach ZUS dot. U.-go,k. 1973 akt kontroli załączonych na płycie DVD do sprawy VIII U 2327/18 /

W dniu 10 lutego 2014 r.(aneksowaną dwukrotnie) płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. zawarł z E. W. (1) umowę nazwaną umową o dzieło, której przedmiotem było ,,opracowanie i przeprowadzenie wykładów z zakresu języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy”. Dzieło miało być przeprowadzone w formie ramowego programu dostarczonego przez zamawiającego według własnego wzoru wykonawcy. Umowę zawarto na okres 10.02.2014 – 23.01.2015 r. Wynagrodzenie zostało określone na kwotę 18 zł za przeprowadzenie 1 godziny lekcyjnej wykładów, płatne w danym okresie rozliczeniowym, po przedstawieniu miesięcznego rozliczenia i protokołów wykonania dzieła. Wykonawca mógł powierzyć wykonanie dzieła innym osobom w określonych sytuacjach.

/umowa – k. 100 – 102, aneksy – k.103,104 (...)/

W dniu 24 sierpnia 2015 r. i 3.11.2015 r płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. zawarł z E. W. (1) umowy nazwane umowami o dzieło edukacyjne oraz o przeniesienie praw autorskich , których przedmiotem było ,, opracowanie koncepcji i następnie przygotowanie na jej podstawie ramowego programu zajęć dydaktycznych z języka angielskiego w formie pisemnej według własnego wzoru przyjmującego zamówienie, obejmujących wykłady i ćwiczenia o tematyce ogólnej i wojskowej, przy czym program zajęć będzie zawierał w szczególności zakres zajęć , ich treść oraz metody realizacji , liczbę godzin zajęć wykładowych i ćwiczeniowych, stosowane metody dydaktyczne, formę i warunki zaliczenia kursu oraz jego treści programowe, przygotowanie i przeprowadzenie zajęć dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy zgodnie z ramowym programem zajęć dydaktycznych, obejmującym w szczególności wygłaszanie wykładów, prowadzenie ćwiczeń, opracowywanie zadań, przygotowywanie prezentacji mulimedialnych, opracowywanie kryteriów zaliczenia przedmiotu uwzględniających specyfikę prowadzonego kursu, prowadzenie zaliczeń i egzaminów, prowadzenie indywidualnych konsultacji), przygotowanie materiałów pomocniczych do zajęć dydaktycznych w postaci quizów językowych oraz okresowych sprawdzianów i testów egzaminacyjnych , przygotowanie bieżącej dokumentacji wykonania dzieła w postaci comiesięcznej opisowej oceny każdego słuchacza oraz dziennika lub rejestru wykładu grupy słuchaczy , opracowanie konspektów zajęć według wytycznych zamawiającego. Przyjmujący zmówienie miał wykonywać dzieło osobiście, w wyjątkowych okolicznościach przyjmujący zamówienie mógł powierzyć wykonanie części dzieła innym osobom, przyjmujący zamówienie miał wykonywać dzieło samodzielnie i bez nadzoru, zamawiający miał prawo kontrolować na bieżąco sposób wykonywania umowy, w szczególności poprzez hospitację zajęć. Przyjmującemu zamówienie będzie przysługiwało wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 45 zł za godzinę lekcyjną przeprowadzonych zajęć i przeniesienie autorskich praw majątkowych za przygotowanie ramowego programu zajęć dydaktycznych przygotowanie materiałów pomocniczych do zajęć dydaktycznych, prowadzenie dokumentacji wykonania dzieła, płatne w danym okresie rozliczeniowym, po przedstawieniu miesięcznego rozliczenia i protokołów wykonania dzieła. Wykonawca mógł powierzyć wykonanie dzieła innym osobom w określonych sytuacjach, płatne po złożeniu protokołu z wykonania dzieła, dokonaniu protokolarnego odbioru dzieła i płatne jednorazowo na podstawie złożonego i zaakceptowanego rachunku. Okres wykonania dzieła to 15.09.2016 – 15.11.2016. W przypadku umowy o dzieło z dnia 3.11.2015 r okres wykonania dzieła to 17.11.2015 – 20.01.2016.

/umowa – k. 43 – 45 akt VIII U 2324/18, umowa – k. 1235 – 1242 akt kontroli załączonych na płycie DVD do sprawy VIII U 2327/18, decyzja ZUS dot. U. -nej/

Został sporządzony ramowy program wykonania dzieła do umowy o dzieło zawartej w dniu 24.08.2015 r ze specjalistycznego wojskowego języka angielskiego dla pracowników Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej w U., gdzie określono, m.in. strukturę programu, użytkowników programu, sposób wykorzystania programu, poziomy programów, zestaw umiejętności, rozliczenie godzin dydaktycznych, rezultaty do osiągnięcia (opracowanie skryptów, materiałów szkoleniowych, dokumentów na potrzeby kursu, przygotowanie tłumaczeń, zdawalność na zewnętrznym egzaminie resortowym MON powyżej 50 %), obliczenie efektywności kształcenia, jakość materiałów dydaktycznych i ich funkcje, odpowiedzialność za wady, ustalenia organizacyjne.

Pismo zostało podpisane przez D. C..

/program – k. 30 – 42 akt VIII U 2324/18/

W związku z zawartą umową E. W. (1) przygotowywała materiały szkoleniowe , a następnie przeprowadzała szkolenie. Wynagrodzenie otrzymywała za każdy zaakceptowany etap pracy.

/zeznania E. W. (1) k.749 – 749 odwrót , k.825, materiały – k. 51 – 176 akt VIII U 2324/18, dokumentacja szkoleniowa – k. 327 – 343, k. 381 -385/

Umowa z E. W. była związana z umową z dnia 31.08.2015 r zawartą przez płatnika z Jednostką Wojskową nr 4220 w U., w związku z zamówieniem publicznym na przeprowadzenie kursu języka angielskiego na podstawie Porozumienia S. (...) obejmującego 5 grup na poziomie I oraz dwie na poziomie I wyrównawczym, której przedmiotem było przeprowadzenie kursu języka angielskiego. W umowie wskazano konkretne podręczniki do szkolenia.

/umowa – k. 189 – 196/

W dniu 3.11.2015 r doszło do zawarcia umowy zlecenia pomiędzy płatnikiem a E. W. (1), zgodnie z którą zleceniobiorca miał wykonać czynności związane z obsługą kursu z języka angielskiego w Jednostce Wojskowej w U. dla określonej grupy słuchaczy (głównie prowadzenie spraw związanych z koordynowaniem nauczania, korespondencją i kontaktowaniem się z pracownikami biura (...), wykonywanie kserokopii materiałów edukacyjnych , zaopatrzenie w materiały biurowe, zgłaszanie wszelkich potrzeb i spostrzeżeń w zakresie nauczania itp.) za wynagrodzeniem w wysokości 200 zł miesięcznie. Umowa została zawarta na okres 15.11.2015 – 20.01.2016 r.

/umowa – k. 869/

W okresie 18.11.2015 r – 22.01.2016 r E. W. prowadziła zajęcia z języka angielskiego w Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej w U..

/dokumentacja – k. 327 odw./

E. W. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako osoba wykonująca umowę agencyjna, umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług przez płatnika w okresach 17.02.2014 – 23.07.2014, 1.09.2015 – 20.01.2016 r. Od 1.07.2014 r do 31.05.2015 r posiadała inny tytuł do ubezpieczenia.

/decyzja dotycząca ubezpieczonej w aktach ZUS/

W dniu 7 sierpnia 2015 r. płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. zawarł z D. G. (1) umowę nazwaną umową o dzieło edukacyjne w miejscowości B. oraz o przeniesienie praw autorskich, której przedmiotem było ,, opracowanie koncepcji i następnie przygotowanie na jej podstawie ramowego programu zajęć dydaktycznych z języka angielskiego w formie pisemnej według własnego wzoru przyjmującego zamówienie, obejmujących wykłady i ćwiczenia o tematyce ogólnej i wojskowej, przy czym program zajęć będzie zawierał w szczególności zakres zajęć , ich treść oraz metody realizacji , liczbę godzin zajęć wykładowych i ćwiczeniowych, stosowane metody dydaktyczne, formę i warunki zaliczenia kursu oraz jego treści programowe, przygotowanie i przeprowadzenie zajęć dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy zgodnie z ramowym programem zajęć dydaktycznych, obejmującym w szczególności wygłaszanie wykładów, prowadzenie ćwiczeń, opracowywanie zadań, przygotowywanie prezentacji mulimedialnych, opracowywanie kryteriów zaliczenia przedmiotu uwzględniających specyfikę prowadzonego kursu, prowadzenie zaliczeń i egzaminów, prowadzenie indywidualnych konsultacji), przygotowanie materiałów pomocniczych do zajęć dydaktycznych w postaci quizów językowych oraz okresowych sprawdzianów i testów egzaminacyjnych , przygotowanie bieżącej dokumentacji wykonania dzieła w postaci comiesięcznej opisowej oceny każdego słuchacza oraz dziennika lub rejestru wykładu grupy słuchaczy , opracowanie konspektów zajęć według wytycznych zamawiającego. Przyjmujący zmówienie miał wykonywać dzieło osobiście, w wyjątkowych okolicznościach przyjmujący zamówienie mógł powierzyć wykonanie części dzieła innym osobom, przyjmujący zamówienie miał wykonywać dzieło samodzielnie i bez nadzoru, zamawiający miał prawo kontrolować na bieżąco sposób wykonywania umowy, w szczególności poprzez hospitację zajęć. Przyjmującemu zamówienie będzie przysługiwało wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 25 zł za godzinę lekcyjną przeprowadzonych zajęć i przeniesienie autorskich praw majątkowych za przygotowanie ramowego programu zajęć dydaktycznych, płatne po złożeniu protokołu z wykonania dzieła, dokonaniu protokolarnego odbioru dzieła i płatne jednorazowo na podstawie złożonego i zaakceptowanego rachunku. Umowa dotyczyła okresu 18.08.2015 – 31.01.2016.

/umowa z dnia 7 sierpnia 2015 r. k. 19 - 26/

W związku z zawartą umową D. G. (1) przygotowywał materiały szkoleniowe , a następnie przeprowadzał szkolenie. Wynagrodzenie otrzymywał po oddaniu każdej partii materiału.

/zeznania D. G. (1) k.695 – 697 , k.819 – 820 , k.835, materiały – k. 29 – 47, 699 -726/

Zostały sporządzone protokoły wykonania dzieła z dnia 21.09.2015 r, 20.10.2015 r, zgodnie z którymi opracował w okresach 1.09.2015 – 20.09.2015 r , 21.10. – 20.10.2015 r oraz dot. Umowy z dnia 7.08.2015 r, według których opracował autorski program wykładów z języka angielskiego o następującej tematyce, m.in. zdania twierdzące w czasie P. S., zdania przeczące w czasie P. S., pytania w tym czasie, przysłówki częstotliwości, podawanie czasu, opis dnia, podstawowe słownictwo dotyczące pracy w wojsku, opis dnia bliskiej osoby, czasownik modalny C., wyposażenia i uzbrojenia żołnierzy, operacje, misje wojskowe, czynności rozpoznawcze i zwiadowcze w wojsku .

/protokoły – k. 27,28, 698/

Umowa z D. G. była związana z umową z dnia 1.09.2015 r zawartą przez płatnika z 31 (...) Oddziałem (...), w związku z zamówieniem publicznym związanym z przeprowadzeniem stacjonarnego kursu języka angielskiego na poziomie I i II i wyrównawczego kursu języka angielskiego na poziomie I i II. Zamawiający dla celów realizacji kursu zabezpieczał oprócz wyposażonych pomieszczeń pomoce dydaktyczne w postaci: szczegółowego Programu (...) kursu stacjonarnego, dwa podręczniki wiodące (jeden o tematyce ogólnej, drugi o tematyce wojskowej), wykonawca zapewnia m.in. po jednym komplecie podręczników dla każdego z lektorów, teksty, podręczniki uzupełniające, opracowane ćwiczenia i testy sprawdzające.

/umowa – k. 201 - 207 /

Formularz cenowy dotyczący postępowania przetargowego określał m.in. bloki tematyczne, harmonogram kursu.

/formularz – k. 302 – 306/

D. G. wykonywał sporną umowę w okresie 18.08.2015 – 31.01.2016 roku.

/okoliczność bezsporna/

W październiku 2015 r D. G. miał zawartą umowę zlecenia z innym podmiotem, od której były odprowadzone składki na ubezpieczenie społeczne. Z tytułu tej umowy osiągnął wynagrodzenie w wysokości 280 zł.

/kserokopia rachunku – k. 821/

W okresie 1.10.2016 – 31.01.2016 r D. G. posiadał inny tytuł do ubezpieczenia, ale z podstawą poniżej minimalnego wynagrodzenia.

/pismo ZUS – k. 829/

Wypłata wynagrodzenia za październik 2015 r z tytułu umowy o dzieło nastąpiła w październiku w kwocie 2275 zł.

/k. 1993 – 1995 akt kontroli załączonych na płycie DVD do akt VIII U 2327/18/

W dniu 10 września 2015 r. płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. zawarł z M. K. (1) umowę nazwaną umową o dzieło, której przedmiotem było ,,opracowanie i przeprowadzenie wykładów z zakresu języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy” w okresie od 10 września 2015 r. do 17 listopada 2015 r. , z zastrzeżeniem ,iż spotkania te mają odbywać się w różnych terminach oraz mają być prowadzone przez tę samą osobę. Strony ustaliły, że M. K. (1) przysługuje wynagrodzenie w wysokości 20,00 zł brutto za godzinę lekcyjną wykładów – za wykonanie dzieła w formie ramowego programu , opracowania i przeprowadzenia wykładów. Strony ustaliły, że wynagrodzenie jest płatne na podstawie wystawionego i doręczonego zamawiającemu rozliczenia w terminie 7 dni za dzieła wykonane w danym okresie rozliczeniowym , na rachunek bankowy wykonawcy. Strony ustaliły ponadto, że wykonawca może powierzyć wykonanie dzieła innym osobom posiadającym odpowiednie wykształcenie i umiejętności, w porozumieniu z zamawiającym, w razie wystąpienia takich okoliczności jak: choroba, egzamin, nagły wypadek losowy.

/umowa z dnia 10 września 2015 r. w aktach ZUS dot. U. -nej/

Zostały sporządzone protokoły wykonania dzieła, zgodnie z którym w okresie 15.09.15 – 30.03.15 r, 1.10.-31.10.15, 1.11. – 9.11.2015 r M. K. opracowała autorskie programy o następującej tematyce m.in: ugrupowania bojowe batalionu, przygotowanie do walki, meldunek sytuacyjny, wydzielony podział śmigłowców, posterunek kontrolny, powtórzenie materiału, test weryfikacyjny, argumenty za i przeciw, planowanie podróży, etykieta międzynarodowa, test, planowanie podróży, wyrażanie opinii, zastosowanie wyrazu like, rozwiązywanie problemów, wiadomości z kraju i świata, organizacje charytatywne, podobieństwa i różnice kulturowe, terroryzm, powtórzenie materiału, ćwiczenia egzaminacyjne.

/protokół – k. 19,20,21 akt VIII U 2318/18/

Umowa z M. K. była związana z umową z dnia 1.09.2015 r zawartą przez płatnika z Jednostką Wojskową nr 5350 w Ś., w związku z przeprowadzeniem kursu językowego w zakresie nauczania języka angielskiego i języka niemieckiego zgodnie z normą (...).

/umowa – k. 197 – 200/

M. K. prowadziła zajęcia na kursie języka angielskiego w JW. (...) we wrześniu 2015 r.

/wykaz – k. 501/

W dniu 18 września 2014 r. płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. zawarł z M. M. (1) umowę nazwaną umową o dzieło, której przedmiotem było ,,opracowanie i przeprowadzenie wykładów z zakresu języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy” w okresie od 19 września 2014 r. do 10 grudnia 2014 r., (aneksowana do dnia 31.05.2015 r) ,dzieła zostaną opracowane pisemnie w formie ramowego programu wg. Własnego wzoru i stanowią jego prawa autorskie, które wykonawca przenosi na zamawiającego. Strony ustaliły, że M. M. (1) przysługuje wynagrodzenie w wysokości 25,00 zł brutto za godzinę lekcyjną – za wykonanie dzieła w formie ramowego programu, opracowania i przeprowadzenia zajęć. Strony ustaliły, że wynagrodzenie jest płatne za dzieła wykonane w danym okresie rozliczeniowym po przedstawieniu miesięcznego rozliczenia wykonania dzieła, protokołów wykonania dzieła, rachunku za wykonanie dzieła. Strony ustaliły ponadto, że wykonawca może powierzyć wykonanie dzieła innym osobom posiadającym odpowiednie wykształcenie i umiejętności, w porozumieniu z zamawiającym, w razie wystąpienia takich okoliczności jak: choroba, egzamin, nagły wypadek losowy.

/umowa z dnia 18 września 2014 r. w aktach ZUS dot. U. -nej/

Został sporządzony ramowy program wykonania dzieła do umowy o dzieło zawartej w dniu 18.09.2014 r ze specjalistycznego wojskowego języka angielskiego dla pracowników WP z obszaru województwa (...), gdzie określono, m.in. strukturę programu, użytkowników programu, sposób wykorzystania programu, poziomy programów, zestaw umiejętności, rozliczenie godzin dydaktycznych, rezultaty do osiągnięcia (opracowanie skryptów, materiałów szkoleniowych, dokumentów na potrzeby kursu, przygotowanie tłumaczeń, zdawalność na zewnętrznym egzaminie resortowym MON powyżej 50 %), obliczenie efektywności kształcenia, jakość materiałów dydaktycznych i ich funkcje, odpowiedzialność za wady, ustalenia organizacyjne.

Pismo zostało podpisane przez D. C..

/program – k. 28 – 39 akt VIII U 2302/18/

W dniu 10 września 2015 r. płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. zawarł z M. M. (1) umowę nazwaną umową o dzieło, której przedmiotem było ,,opracowanie i przeprowadzenie wykładów z zakresu języka angielskiego dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy” w okresie od 15 września 2015 r. do 31 stycznia 2016 r.,dzieła zostaną opracowane pisemnie w formie ramowego programu wg. Własnego wzoru i stanowią jego prawa autorskie, które wykonawca przenosi na zamawiającego. Strony ustaliły, że M. M. (1) przysługuje wynagrodzenie w wysokości 30 zł brutto za godzinę lekcyjną wykładów - za wykonanie dzieła w formie ramowego programu, opracowania i przeprowadzenia zajęć. Strony ustaliły, że wynagrodzenie jest płatne za dzieła wykonane w danym okresie rozliczeniowym po przedstawieniu miesięcznego rozliczenia wykonania dzieła, protokołów wykonania dzieła, rachunku za wykonanie dzieła. Strony ustaliły ponadto, że wykonawca może powierzyć wykonanie dzieła innym osobom posiadającym odpowiednie wykształcenie i umiejętności, w porozumieniu z zamawiającym, w razie wystąpienia takich okoliczności jak: choroba, egzamin, nagły wypadek losowy.

/umowa w aktach ZUS dot. ubezpieczonej/

Został sporządzony ramowy program wykonania dzieła do umowy o dzieło zawartej w dniu 10.09.2015 r ze specjalistycznego wojskowego języka angielskiego dla pracowników WP z obszaru województwa (...), gdzie określono, m.in. strukturę programu, użytkowników programu, sposób wykorzystania programu, poziomy programów, zestaw umiejętności, rozliczenie godzin dydaktycznych, rezultaty do osiągnięcia (opracowanie skryptów, materiałów szkoleniowych, dokumentów na potrzeby kursu, przygotowanie tłumaczeń, zdawalność na zewnętrznym egzaminie resortowym MON powyżej 50 %), obliczenie efektywności kształcenia, jakość materiałów dydaktycznych i ich funkcje, odpowiedzialność za wady, ustalenia organizacyjne.

Pismo zostało podpisane przez D. C..

/program – k. 54 -65 akt VIII U 2302/18/

Protokół wykonania i odbioru dzieła w postaci opracowania autorskiego programu wykładów z języka angielskiego o tematyce: wydarzenia wojskowo – historyczne, predyspozycje do służby wojskowej, trening, kształcenie i szkolenie w siłach zbrojnych, nie zawiera daty i podpisu ubezpieczonej M. M..

/kserokopia protokołu – k. 27 akt VIII U 2302/18/

Protokół wykonania i odbioru dzieła w postaci opracowania autorskiego programu wykładów z języka angielskiego o tematyce: rozpoznanie bojowe nie zawiera daty i podpisu ubezpieczonej.

/kserokopia protokołu – k. 48 akt VIII U 2302/18/

W ramach zawartej umowy o dzieło M. M. (1) przygotowała skrypt do nauki języka angielskiego dla żołnierzy , opracowany z normą zgodną w Stanach Zjednoczonych tj. z wymaganiami nauki języka angielskiego dla żołnierzy , aby mogli określać zadania stosując nazewnictwo i reguły obowiązujące w innych krajach. Opracowanie przygotowane przez M. M. (1) było całkowicie autorskie , pod konkretną specyfikację i po zapoznaniu się z wymaganiami. Była także poproszona o zaprezentowanie skryptu żołnierzom w ramach prowadzonych zajęć. Za ewentualne wady usługi odpowiadał zamawiający.

/zeznania M. M. (1) min.00:18:23 – 00:33:17 rozprawy z dnia 11 grudnia 2020 r. , płyta CD k.756/

W dniu 6 lutego 2015 r. płatnik składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. zawarł z A. W. umowę o dzieło, przedmiotem której było ,,opracowanie programu autorskiego i przeprowadzenie 3 kursów tj. dekorator wnętrz i witryn sklepowych , sadownictwo/pielęgnacja drzew i krzewów , projektowanie i programowanie stron www. w okresie od 10 lutego 2015 r. do 13 marca 2015 r. Strony ustaliły, że A. W. przysługuje wynagrodzenie w wysokości 30,00 zł brutto za faktycznie przepracowaną godzinę kursu ( łącznie 188 godzin). Strony ustaliły, że wynagrodzenie jest płatne na podstawie wystawionego i doręczonego zamawiającemu rozliczenia w terminie 7 dni za dzieła wykonane w danym okresie rozliczeniowym , na rachunek bankowy wykonawcy. Strony ustaliły ponadto, że wykonawca nie może powierzyć wykonania dzieła innym osobom.

/umowa z dnia 6 lutego 2015 r. w aktach ZUS dot. U. -nej/

Został sporządzony protokół z wykonania dzieła , zgodnie z którym w okresie 10.02.2015 – 27.02.2015 r ubezpieczona opracowała autorski program wykładów o tematyce: wprowadzenie do zawodu, światło, cień, barwa, elementy budownictwa, materiałoznawstwo, materiały dekoracyjne, oświetlenie, tricki dekoratorskie, zarządzenie projektem.

/protokół – k. 28 akt VIII U 2304/18/

Został sporządzony protokół z wykonania dzieła , zgodnie z którym w okresie 11.02.2015 – 11.09.2015 r ubezpieczona opracowała autorski program wykładów dot. (...) , programowania stron www.

/protokół – k. 29 akt VIII U 2304/18/

Został sporządzony protokół z wykonania dzieła , zgodnie z którym w okresie 27.02.2015 – 13.03.2015 r ubezpieczona opracowała autorski program wykładów dot. Sadownictwa , pielęgnacji drzew.

/protokół – k. 30 akt VIII U 2304/18/

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentacji zawartej w aktach rentowych, dokumentów przedstawionych w trakcie postępowania sądowego, w tym zeznań reprezentującej płatnika D. C. (1) oraz zainteresowanych( którzy złożyli zeznania) uznając je za wiarygodne i wystarczające do poczynienia przedmiotowych ustaleń. Wskazać także należy, że spór sprowadza się w istocie do odmiennej oceny umów zawartych między odwołującą się Spółką, a zainteresowanymi nazwanych „umowami o dzieło”. Dodatkowo wskazać należy, że odwołujący się płatnik nie zakwestionował wskazanych przez organ rentowy w zaskarżonych decyzjach okresów podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, ani miesięcznych podstaw wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (oprócz D. G., E. W. i B. – co będzie przedmiotem dalszych rozważań). Odwołujący się płatnik składek w toku postępowania sądowego stał na stanowisku, że w ogóle nie był zobowiązany do uiszczania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ kwestionowane umowy były umowami o dzieło i nie stanowiły tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Sąd pominął część dokumentacji złożonej przez jednostki wojskowe, w związku z tym, że nie dotyczyły ubezpieczonych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń odwołania są niezasadne i podlegały oddaleniu.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 4 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (tj. Dz. U. z 2021 r., poz. 423) osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Z mocy art. 13 pkt. 2 wspomnianej ustawy zleceniobiorcy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają od dnia oznaczonego w umowie, jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Według art. 9 ust. 1 analizowanej ustawy pracownicy spełniający jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów mogą dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Wspomniany wyżej art. 9 ust. 1a. stanowi zaś, że ubezpieczeni wymienieni w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy (…) w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10a.

Z kolei w myśl art. 9 ust. 4a analizowanej ustawy zleceniobiorcy, mający ustalone prawo do emerytury lub renty, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 4b.

Stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 (to jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia), jeżeli w umowie określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż podstawę wymiaru składek ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2.

Zważyć także należy, ze stosownie do art. 9 ust. 6 w/w ustawy osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 8, art. 6a ust. 1 i art. 6b ust. 1, a także osoby przebywające na urlopach wychowawczych podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym albo odpowiednio ubezpieczeniu emerytalnemu, jeżeli nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie mają innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1 lit. „e” ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z 27 sierpnia 2004 roku (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1373 ze zm.) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Zgodnie z art. 66 ust.1 pkt 32 w/w ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby korzystające z urlopu wychowawczego nie podlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.

Zgodnie z § 2 ust. 6 Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 września 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1831) dla każdego ubezpieczonego, którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik składek w raporcie lub imiennym raporcie miesięcznym korygującym, o którym mowa w art. 41 ust. 6 ustawy, zwanym dalej „raportem korygującym”, oraz w deklaracji i deklaracji rozliczeniowej korygującej, o której mowa w art. 47 ust. 3 ustawy, zwanej dalej „deklaracją korygującą”, uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat - od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy - stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ustawy. Z powyższego wynika, że podstawę wymiaru składek, stanowi przychód faktyczny wypłacony w danym miesiącu.

Do ustalenia zaś podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których wyżej mowa, z mocy art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6. Ust. 5 art. 81 stanowi, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z kolei wymieniony ust. 6 art. 81 przewiduje, że podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 81 ust. 8 pkt 10 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 32, jest kwota odpowiadająca wysokości specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki, z zastrzeżeniem art. 82 i 242.

Na wstępie należy podkreślić, iż stosownie do art. 353 1 k.c. strony mogą dokonać wyboru rodzaju łączącego je stosunku prawnego, nie oznacza to jednak dowolności, bowiem przywołany przepis wprost wymaga, aby treść umowy nie sprzeciwiała się naturze danego stosunku prawnego, jego społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu i ustawie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 2010 r., II UK 334/09, LEX nr 604221).

Umowa zlecenia i umowa o dzieło to podstawowe kontrakty usługowe, konkurencyjne w stosunku do umowy o pracę. Różnica między tymi dwoma rodzajami umów jest dla podmiotów zatrudniających bardzo istotna, bowiem wiąże się z różnymi konsekwencjami prawnymi. Prawidłowa kwalifikacja zawieranej umowy nie zawsze jednak jest sprawą prostą. I tak np. podczas gdy umowy o dzieło rodzą określone obowiązki z punktu widzenia ubezpieczeń społecznych odnośnie naliczania i odprowadzania składek ubezpieczeniowych tylko wówczas, gdy są zawierane z własnymi pracownikami, to umowy zlecenia pociągają za sobą skutki ubezpieczeniowe bez względu na to, z kim są zawierane - z własnym pracownikiem czy z osobą z zewnątrz. Zatem jeśli dana umowa zostanie błędnie uznana nie za umowę o dzieło, ale za umowę zlecenia, to naliczenie w stosunku do niej składek na ZUS będzie niedozwolone, podobnie jak brak naliczenia składek w przypadku umowy zlecenia, która niewłaściwie została zakwalifikowana jako umowa o dzieło. Decydująca jest treść, a nie nazwa umowy. Aby prawidłowo ustalić, z jaką umową mamy w danym przypadku do czynienia, tzn. czy jest to umowa zlecenia, czy umowa o dzieło, należy kierować się jej treścią i zadaniem, jakie osoba zatrudniana ma do wykonania, czyli istotą obowiązków umownych, jakie osoba ta na siebie przyjmuje.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył kwalifikacji prawnej umów nazwanych „umowami o dzieło” jakie odwołujący się płatnik zawarł z zainteresowanymi. Kwestią sporną było, czy strony istotnie zawarły umowę o dzieło, nierodzącą obowiązku ubezpieczenia społecznego, czy też zawarły umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a pochodną tego jest ustalenie obowiązku uiszczenia odpowiednich składek ubezpieczeniowych.

Odnosząc się do powyższej spornej kwestii wskazać należy, iż stosownie do art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, przy czym do umowy o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.). W doktrynie panuje pogląd, zgodnie z którym przedmiotem umowy o świadczenie usług jest dokonanie określonej czynności faktycznej, która nie musi prowadzić do osiągnięcia indywidualnie oznaczonego rezultatu. Chodzi tu zatem o umowy zobowiązujące do dokonania jednej lub wielu czynności faktycznych (także stałego ich dokonywania).

Zgodnie zaś z treścią art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Nie ulega wątpliwości, że przepisy o zleceniu nie mają zastosowania do czynności będących przedmiotem umowy o dzieło, bowiem wykonanie dzieła, zgodnie z prezentowanym w doktrynie poglądem, nie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu przywołanego art. 750 k.c.

Umowę o dzieło zalicza się do kategorii „umów rezultatu” i przeciwstawia umowie zlecenia - jako „umowie o staranne wykonanie usługi”. W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, by starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Tymczasem umowa zlecenia takiego rezultatu - jako koniecznego do osiągnięcia - nie akcentuje. Elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia nie jest zatem wynik, lecz starania podejmowane w celu osiągnięcia tego wyniku / por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 21 grudnia 1993 r. sygn. III AUr 357/93, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 1994, Nr 6, poz. 49, str. 63; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 26 stycznia 2006 r. sygn. III AUa 1700/05, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 2008, Nr 3, poz. 5, str. 55; wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1967 r. sygn. I CR 500/66; opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i (...) rok 1968, Nr 1, poz. 5/.

Dokonując kwalifikacji konkretnej umowy należy w pierwszej kolejności badać, czy świadczenie będące przedmiotem zobowiązania ma cechy dzieła. Dzieło stanowi zawsze zjawisko przyszłe, jest czymś, co w chwili zawarcia umowy nie istnieje, lecz ma dopiero powstać w jakiejś określonej przyszłości. Rezultat, o jaki umawiają się strony, musi być z góry określony, i może przyjmować zarówno postać materialną, jak i niematerialną. Cechą konstytutywną umowy o dzieło jest to, aby rezultat ten był obiektywnie osiągalny i w konkretnych warunkach pewny. Dzieło musi mieć indywidualny charakter i odpowiadać osobistym potrzebom zamawiającego. Podkreślenia także wymaga, że celem umowy o dzieło nie jest czynność (samo działanie lub zaniechanie), która przy zachowaniu należytej staranności prowadzić ma do określonego w umowie rezultatu, lecz samo osiągnięcie tego rezultatu. W umowie o dzieło chodzi zawsze o osiągnięcie umówionego rezultatu, niezależnie od rodzaju i intensywności świadczonej w tym celu pracy i staranności. Tymczasem umowa o świadczenie usług jest umową starannego działania, jej celem jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia rezultatu. Kolejną cechą umowy dzieło jest brak stosunku zależności lub podporządkowania pomiędzy zamawiającym, a przyjmującym zamówienie. Sposób wykonania dzieła pozostawiony jest w zasadzie uznaniu przyjmującego zamówienie, byleby dzieło miało przymioty ustalone w umowie lub wynikające z charakteru danego dzieła. Przyjmujący zamówienie nie ma także, co do zasady, obowiązku osobistego wykonania dzieła, chyba że wynika to z umowy lub charakteru dzieła (np. dzieło artystyczne). Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu zawsze obciąża przyjmującego zamówienie. Przy czym odpowiedzialność przyjmującego zamówienie w wypadku nieosiągnięcia celu umowy jest odpowiedzialnością za nieosiągnięcie określonego rezultatu, a nie za brak należytej staranności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2000 r. sygn. II UKN 386/99, opubl. OSNP 2001/16/522). Przyjmujący zamówienie odpowiada zatem za jakość dzieła i określa metodologię jego wykonania. Dzieło powinno jednak posiadać cechy określone w umowie lub wynikające z charakteru danego dzieła. Wykonanie dzieła zwykle wymaga określonych kwalifikacji, umiejętności i środków (W. C., Zobowiązania, 2007, s. 464).

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy zważył, że poprowadzenie zajęć – wykładów i ćwiczeń, nie ma charakteru czynności przynoszących konkretny, indywidualny rezultat niematerialny, lecz jest realizowane w ramach starannego działania, właściwego wykonaniu usług, choćby bez nadzoru ze strony zamawiającego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 1970 r. II PR 298/69 niepublikowany oraz z dnia 28 marca 2000 r. II UKN 386/99 OSNAPiUS 2001 nr 16 poz. 522 i z dnia 5 grudnia 2000 r. I PKN 127/2000 OSNAPiUS 2002 nr 15 poz. 356).

Szereg kolejnych zajęć dydaktycznych, które składają się na cykl edukacyjny, nie jest kwalifikowany jako wypełniający jednorazowy rezultat, a taki charakteryzuje umowę o dzieło. Tego rodzaju powtarzalne czynności są typowe dla umowy o świadczenie usług, definiowanej poprzez obowiązek starannego działania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2013 r., II UK 115/13, LEX nr 139641). Prowadzący zajęcia zobowiązuje się do wykonania przyjętych obowiązków według swej najlepszej wiedzy fachowej, zgodnie z ustalonym harmonogramem i opracowanym programem merytorycznym. I tak w orzecznictwie przyjmuje się, że umowy o świadczenie usług stanowią podstawę przeprowadzania zajęć na kursach języków obcych, szkoleń na kierowców, wykładów z rachunkowości itp. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2013 r., II UK 402/12, LEX nr 1350308, wyrok z dnia 13 czerwca 2012 r., II UK 308/11, LEX nr 1235841, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 19 czerwca 2013 r., III AUa 1511/12, LEX nr 1350370).

We wskazanych wyżej przykładach umów o świadczenie usług (...) charakteryzuje działania obu stron umowy. Płatnik jest jednostką zawodowo zajmującą się nauczaniem, organizującą proces dydaktyczny, osoba świadcząca usługę także przyjmuje na siebie obowiązek wykonania czynności o charakterze powtarzającym się, cyklicznym. W takim przypadku właściwą podstawą umowną dla prowadzenia wykładów bądź szkoleń jest zasadniczo umowa o świadczenie usług. Przedmiotem umowy o dzieło nie może być wielokrotne osiąganie rezultatów, czyli takiego "ciągu dzieł", które składają się na efekt końcowy, za który odpowiada wykonawca. Takie wielokrotne czynności cechują umowę starannego działania, gdzie odpowiedzialność za efekt obciąża zlecającego. Zdaniem Sądu, istotna różnica zachodzi jedynie w sytuacji, w której po jednej stronie występuje podmiot zajmujący się edukacją jako procesem, a druga strona umowy podejmuje się działania jednorazowego. Dzieło zakłada swobodę i samodzielność w wykonaniu, a jednocześnie nietrwałość stosunku prawnego, gdyż wykonanie dzieła ma charakter jednorazowy i jest zamknięte terminem wykonania. Wykład epizodyczny, zindywidualizowany na etapie zawierania umowy, z reguły nie odpowiada przedstawionej definicji umowy o świadczenie usług edukacyjnych, która dotyczy starannego wykonywania szeregu podobnych czynności.

Nie stanowi umowy o dzieło umowa o przeprowadzenie cyklu bliżej niesprecyzowanych wykładów z danej dziedziny wiedzy, których tematy pozostawiono do uznania wykładowcy, bowiem wskazuje to, że zamawiający nie jest zainteresowany określonym dziełem (utworem) intelektualnym o indywidualnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ale przekazywaniem odbiorcom wykładu wiedzy z danej dyscypliny./Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lutego 2018 r., III AUa 643/17 LEX nr 2471762/

Jednym z kryteriów pozwalających na odróżnienie umowy o dzieło od umowy o świadczenie usług jest możliwość poddania umówionego rezultatu (dzieła) sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych./Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 14 grudnia 2017 r. III AUa 476/17/. Sprawdzian taki jest zaś niemożliwy do przeprowadzenia, jeśli strony nie określiły w umowie cech i parametrów indywidualizujących dzieło. Taki brak kryteriów określających pożądany przez zamawiającego wynik (wytwór) umowy prowadzi do wniosku, że przedmiotem zainteresowania zamawiającego jest wykonanie określonych czynności, a nie ich rezultat. Biorąc to pod uwagę, w przypadku umowy o dzieło autorskie w postaci utworu naukowego (wykładu), przesłanką przedmiotowo istotną (przesądzającą) jest jego zakres, którego wskazanie nie może się ograniczać do danej dziedziny nauki. Tak bowiem szeroko ujęty przedmiot umowy uniemożliwia jego identyfikację wśród innych utworów intelektualnych dotyczących tego samego zakresu. Istotą wykładu, jako dzieła autorskiego, jest jego treść zawierająca przekaz określonej myśli intelektualnej twórcy, której granice wytycza z góry zamówiony temat. Skoro w momencie zawierania umowy temat wykładu jest nieznany, to nie jest możliwy do ustalenia (zidentyfikowania) jej rezultat (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2013 r., II UK 103/13; z dnia 14 listopada 2013 r., II UK 115/13; z dnia 6 sierpnia 2014 r., II UK 566/13).

Zgodnie z treścią umów, jakie odwołujący się płatnik zawarł z zainteresowanymi było opracowanie i przeprowadzenie wykładów z języka angielskiego bądź przeprowadzenia kursów dotyczących m.in. dekoracji wnętrz, sadownictwa , pielęgnacji drzew i krzewów oraz projektowania i programowania stron dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy. Na podstawie zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił, że zainteresowani wykonywali czynności w imieniu i na rzecz odwołującego się. Zainteresowani wykonywali przyjęte na siebie na podstawie spornych umów zobowiązania poprzez odpowiednie czynności, do których należało przede wszystkim opracowanie programu zajęć , a następnie przeprowadzenie w stosunku do słuchaczy cyklu wykładów i ćwiczeń ze specjalistycznego języka angielskiego bądź też kursów programowania stron, dotyczący sadownictwa. Zajęcia były prowadzone na podstawie ustalonego planu zajęć i kończyły się w przeważającym zakresie egzaminem.

Należy podkreślić, że w umowach łączących płatnika z zainteresowanymi nie określono zindywidualizowanego przedmiotu. Przedmiot umów został sformułowany zbyt ogólnie (opracowanie i przeprowadzenie wykładów z języka angielskiego bądź przeprowadzenia kursów dotyczących m.in. dekoracji wnętrz, sadownictwa , pielęgnacji drzew i krzewów oraz projektowania i programowania stron dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy dla wskazanej przez zamawiającego grupy słuchaczy) , co wprowadza do umowy element losowości czy niepewności, który nie powinien wystąpić w umowie o dzieło. W umowach nie wskazano konkretnego, ściśle określonego celu. Jedynie zlecono w określonym przedziale czasowym realizację pewnych czynności polegających na przygotowaniu i przeprowadzeniu wykładów z języka angielskiego bądź przeprowadzenia kursów dotyczących m.in. dekoracji wnętrz, sadownictwa , pielęgnacji drzew i krzewów oraz projektowania i programowania stron. Co również istotne , zajęcia były przeprowadzane w ustalonym terminie. Tak określony przedmiot umowy nie charakteryzuje się wymaganą cechą indywidualizującą utwór (dzieło), przede wszystkim dlatego że nie konkretyzuje tematu poszczególnych wykładów. Oznacza to, że temat wykładów pozostawiono do uznania wykonawcy, a więc w momencie zawierania umów nie był on znany. Nie można więc przyjąć, aby zamawiający wymagał od wykonawcy osiągnięcia konkretnego, indywidualnie oznaczonego wytworu, który poddawałby się sprawdzianowi w aspekcie wykonania umowy zgodnie z zamówieniem. Zainteresowani zostali zobowiązani do przekazywania wiedzy w formie wykładów z języka angielskiego , czy z zakresu dekoracji wnętrz, programowania, sadownictwa,ale taka forma prowadzenia zajęć edukacyjnych nie przesądza o ich wykonywaniu w ramach umów o dzieło, gdyż jest także zwykle stosowana przez osoby nauczające na podstawie umów o pracę czy umów o świadczenie usług. Z tak określonego celu umów (nauki języka angielskiego, programowania, dekoracji wnętrz, sadownictwa) nie mógł wynikać obiektywnie osiągalny i pewny rezultat. Chodziło więc o wykonanie określonej, technicznej, a nie twórczej czynności (szeregu powtarzających się czynności) bez względu na to, jaki rezultat ta czynność przyniesie. W konsekwencji przedmiotem umów była określona czynność (czynności), a nie jej wynik, co przesądza o ich kwalifikacji jako umów starannego działania - umów o świadczenie usług (art. 750 k.c.).

W przypadku przeprowadzenia cyklu wykładów nie występuje żaden rezultat ucieleśniony w jakiejkolwiek postaci. Jest to wyłącznie staranne działanie wykonawcy umowy, który stosownie do posiadanej wiedzy, ma ją przekazać uczestnikom szkolenia. Poziom wiedzy uczestników po takich wykładach nie może być utożsamiany z wymaganym rezultatem, nadto liczba wykonywanych godzin wykładów nadaje im charakter powtarzalnych czynności, nawet jeżeli wykład podzielono na części. Wkład w postaci wysiłku umysłowego wymagany jest przy każdej pracy umysłowej i jest wykładnikiem tylko obowiązku starannego działania. Czynnością końcową było przeprowadzenie przez zainteresowanych wykładów, ćwiczeń czy konsultacji, a więc typowej usługi dydaktycznej i to na rzecz podmiotu zajmującego się kształceniem.

Ponadto, nie jest możliwe ustalenie, w jaki sposób sprawdzano prawidłowość przygotowania i przeprowadzenia wykładu z oczekiwanym stanem, a w rezultacie jakimi wadami fizycznymi mógłby być obciążany rezultat pracy zainteresowanych i w oparciu o jakie kryteria należałoby oceniać wystąpienie takich ewentualnych wad.

Należy również zwrócić uwagę na sposób określenia wynagrodzenia wynikającego z umów. W odniesieniu do umowy o dzieło istnieje związek wynagrodzenia z samym dziełem - jego wartością, a nie jak w przypadku usługi rozłożonej w czasie - z jej ilością, jakością i rodzajem. Generalnie wynagrodzenie z umowy o dzieło określa się w sposób ryczałtowy lub kosztorysowy. Z umów zawartych z zainteresowanymi wynika, że wynagrodzenie było określone w stawce godzinowej i było wypłacane cyklicznie. Zostały przedstawione „protokoły odbioru dzieł”, ale nie wskazano sposobu rozliczenia – co do godzinowego rozliczenia za wykłady. Zainteresowani odnotowywali w nich tematykę poszczególnych ćwiczeń i wykładów przebiegającego kursu i wykładów. Ukształtowanie obowiązków wykonawcy umów spowodowało zatem, że świadczenia stały się w wykonaniu usługi świadczeniami ciągłymi. Mogłoby to potwierdzać, że przedmiotem umów nie było wykonanie dzieła, lecz powtarzalnej pracy za wynagrodzeniem ustalonym w jednostkach czasowych, a w konsekwencji, że oczekiwania towarzyszące stronom przy zawieraniu i wykonywaniu umów nazwanych przez nie umowami o dzieło mogły się realizować wyłącznie jako elementy umów starannego działania.

W ocenie Sądu czynności będące przedmiotem umów zawartych pomiędzy płatnikiem , a zainteresowanymi nie mogą być uznane za czynności przynoszące konkretny i zindywidualizowany rezultat, możliwy do obiektywnej weryfikacji. Nie jest możliwe określenie - a co więcej nie określają tego umowy - jaki rezultat materialny (rzecz, czy zespół rzeczy) lub niematerialny miałby powstać w efekcie wykonywania tych czynności (innymi słowy, co miałoby stanowić dzieło). W istocie zawarte umowy kładły nacisk nie na pożądany efekt pracy osoby je wykonującej, lecz na to, że w określonym czasie miała ona wykonać konkretne prace. To zaś sprowadza się do wniosku, że celem zawartych umów były ogólnie pojęte czynności polegające na przeprowadzeniu zajęć, a nie określony rezultat tych czynności.

Takiemu zobowiązaniu nie można przypisać cech essentialia negotii umowy o dzieło, a oczekiwania stron towarzyszące zawieraniu i wykonywaniu tej umowy nazywanej przez strony umową o dzieło, mogły się zrealizować wyłącznie jako elementy innej umowy - umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, które są regulowane w art. 750 k.c. Dodać należy, że umowa ta mogłaby mieć także cechy umowy o pracę, gdyby oczywiście zachowane zostały przez strony warunki określone w art. 22 k.p.

Podkreślić należy, że zainteresowani niezależnie od tego, czy strony zawarłyby umowę o pracę, czy też umowę cywilno-prawną, której przedmiotem było poprowadzenie zajęć z języka angielskiego , czy z innej dziedziny, zawsze musiałaby sporządzić program zajęć, albowiem bez tego nie jest w ogóle możliwa praca nauczyciela polegająca na poprowadzeniu zajęć ze słuchaczami.

Rzeczywista treść spornych umów nie zawiera elementów, które mogły być potraktowane jako wskazujące na konieczność ich oceny przez pryzmat prawa autorskiego. Stworzenie skryptu stanowiło tylko jeden z elementów umowy, za który nie przewidziano nawet osobnego wynagrodzenia. Jeżeli więc ubezpieczeni nie wywiązaliby się z przeprowadzenia wykładów (zajęć), to nie otrzymaliby w ogóle wynagrodzenia liczonego od godziny zajęć, nawet po wykonaniu skryptu. Mimo, iż M. M. akcentowała, że zaprezentowała treść swojego skryptu żołnierzom tylko raz, to co innego wynika z treści zawartych umów, zgodnie z którymi zobowiązywała się ona do wykonania dzieła w postaci opracowania i przeprowadzenia indywidulanych zajęć z języka angielskiego dla wskazanej grupy słuchaczy.

Należy też zwrócić uwagę, że w przypadku umów z E. W. i D. G. w specyfikacji zamówienia publicznego wskazano konkretne podręczniki, z których winni korzystać lektorzy w czasie kursu, co poddaje w ogóle w wątpliwość twierdzenia płatnika o indywidulanym programie zajęć, na podstawie indywidulanych skryptów.

Należy też przypomnieć, że utwór, w rozumieniu prawa autorskiego, nie decyduje o tym, że mamy do czynienia z umową o dzieło. Jak trafnie zauważył bowiem Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 22 marca 2018 r., II UK 262/17 (LEX nr 2499800) utwór w rozumieniu prawa autorskiego nie przesądza dzieła. Artykuł 1 ust. 1 prawa autorskiego i art. 627 k.c. nie muszą mieć wspólnego zakresu. Dziełem mogą być umowy, które nie mają charakteru autorskiego. Prawo autorskie jest też samodzielną regulacją, z której wcale nie wynika, że o autorskim charakterze umowy przesądza tylko wykonanie jej w ramach umowy o dzieło. Utwór w rozumieniu prawa autorskiego może być zatem dziełem w rozumieniu art. 627 k.c., jeżeli powstał w ramach umowy o dzieło. Nie jest to natomiast reguła zamknięta gdyż utwór może powstać również w wykonywaniu stosunku pracy (art. 12 i 14 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych) lub umowy o świadczenie usług. Utwór, w rozumieniu prawa autorskiego, nie determinuje więc bezwzględnie rodzaju umowy (o dzieło lub wykonywanie usługi). W konsekwencji, co do zasady, wygłoszony wykład może stanowić przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze i być przedmiotem umowy o dzieło ale o takiej kwalifikacji decydują dodatkowe kryteria.

Przedmiot umowy (o dzieło autorskie) musi stanowić dzieło, w znaczeniu specjalnym, będące utworem, a więc przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Sama umowa powinna natomiast określać rodzaj utworu, sposób jego ustalenia, metody jego rozporządzania, tzw. pola eksploatacji jak i ustalać wynagrodzenie.

Tymczasem rzeczywista treść spornych umów nie zawiera elementów, które mogły być potraktowane jako wskazujące na konieczność ich oceny przez pryzmat prawa autorskiego. W przypadku umowy - w postaci wykładów przesłanką przedmiotowo istotną jest jego zakres, którego wskazanie nie może się ograniczać do danej dziedziny nauki. Tak, bowiem, szeroko ujęty przedmiot umowy uniemożliwia jego identyfikację wśród innych utworów intelektualnych, dotyczących tego samego zakresu. Istotą - wykładu- jako dzieła autorskiego jest jego treść, zawierająca przekaz określonej myśli intelektualnej twórcy, której granice wytycza z góry zamówiony temat. Nie stanowi zatem umowy o dzieło umowa o świadczenie usługi „przygotowania i przeprowadzenia wykładu z języka angielskiego dla wskazanej przez Zamawiającego grupy słuchaczy” (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2013 r., III CSK 216/12, LEX nr 1324298; z dnia 3 października 2013 r., , OSNP 2014 Nr 9, poz. 134; z dnia 14 listopada 2013 r., II UK 115/13, LEX nr 1396411 i z dnia 6 sierpnia 2014 r., II UK 566/13, LEX nr 1500668).

Nadto istotą umowy o dzieło jest to, by jej rezultat był obiektywnie osiągalny i w konkretnych warunkach pewny. (...) zdobytej w wyniku uczęszczania na zajęcia prowadzone przez zainteresowanych nie można potraktować jako "dzieło". Istotnym jest to, że wykładowca nie może zagwarantować, że każdy ze słuchaczy uzyska umiejętności i wiedzę na wcześniej określonym poziomie, a w szczególności np. że zda egzamin kończący.

Zaakcentować także trzeba, iż zainteresowani przy wykonywaniu zobowiązań umownych byli w pewnym stopniu kontrolowani pod względem formalnym, bowiem prowadzili zajęcia według ustalonego planu zajęć. Tymczasem dla umowy o dzieło charakterystyczna jest swoboda wykonawcy, co do wymiaru czasu, w jakim wykonuje dzieło. Umowy były wykonywane także w konkretnym miejscu.

Należy zwrócić uwagę, że przedmiot umowy został określony w sposób czynnościowy (przeprowadzenie cyklu wykładów i ćwiczeń ) , a nie konkretny określony z góry zindywidualizowany rezultat. Wykład nie był jednorazowy, umowy były zawierane cyklicznie na te same czynności z tym samym wykonawcą. Efektem każdego wykładu nie był konkretny utwór, a to w umowie o dzieło nie zostało sprecyzowane.

Tym samym w ocenie Sądu czynności polegające na prowadzeniu zajęć nie miały charakteru czynności przynoszących konkretny materialny rezultat, podlegający ocenie i ewentualnej odpowiedzialności za wady (art. 637 KC - uprawnienia z tytułu rękojmi), lecz w istocie były one realizowane w ramach umów starannego działania, mających charakter umów zlecenia (umów o świadczenie usług). Treścią zobowiązania zainteresowanych nie był konkretny wynik odpowiadający pewnym z góry ustalonym warunkom, lecz wykonywanie określonych czynności polegających na poprowadzeniu zajęć z języka angielskiego, bądź z zakresu dekoracji wnętrz. Za wykonane czynności, to jest za przeprowadzenie zajęć dydaktycznych według opracowanego programu , a nie za osiągnięcie indywidualnie oznaczonego rezultatu zainteresowani otrzymywali umówione wynagrodzenie. Znamienne jest to, że płatnik wypłacał zainteresowanym wynagrodzenie cyklicznie.

Z powyższych rozważań wynika, że zawarte przez strony sporne umowy nie były umowami rezultatu, lecz umowami starannego działania, ponieważ ich przedmiotem było wykonywanie przez zainteresowanych ciągu czynności polegających na przygotowaniu i poprowadzeniu zajęć, choćby według autorskiego programu, a nie wynik w postaci określonego poziomu wiedzy i umiejętności ich słuchaczy.

Należy też zwrócić uwagę, że zgodnie z treścią umów od wykonawcy oczekiwało się jedynie zachowania należytej staranności dla wykonania, a ryzyko gospodarcze, związane z realizacją niniejszej umowy, obciąża solidarnie zamawiającego.

Reasumując – charakter wykonanych przez ubezpieczonych, czynności, cechuje wyłącznie staranność i sumienność działania, a w wyniku wykonania umowy, nie powstało dzieło, a jedynie rezultat starannego działania ubezpieczonych.

Wobec powyższego wykonywanie usług przez zainteresowanych na podstawie zakwestionowanych przez organ rentowy umów, rodziło dla zainteresowanych tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych. Podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy, stanowi osiągnięty na podstawie umowy przychód.

Wskazać w tym miejscu należy, że wbrew stanowisku płatnika składek, organ rentowy obejmując w zaskarżonej decyzji D. G. (1) ubezpieczeniami z tytułu zawartej z (...) umowy o dzieło uwzględnił również umowę zlecenia zawartą z innym płatnikiem w październiku 2015 r (nie został objęty ubezpieczeniem za ten okres), przy czym z tego innego tytułu ubezpieczony otrzymał mniej niż minimalne wynagrodzenie.

W przypadku P. B. także prawidłowo określono podstawę wymiaru składki za luty 2015 r z uwagi na wypłatę wynagrodzenia w tym miesiącu, mimo trwania umowy do końca stycznia.

Wbrew także twierdzeniom płatnika co do „podwójnego oskładkowania” umów E. W. (1) . Z ustaleń wynika, że E. W. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako osoba wykonująca umowę agencyjna, umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług przez płatnika w okresach 17.02.2014 – 23.07.2014, 1.09.2015 – 20.01.2016 r. Od 1.07.2014 r do 31.05.2015 r posiadała inny tytuł do ubezpieczenia. Zatem prawidłowo organ rentowy przyjął, że E. W. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 10 lutego 2014 r. do 16 lutego 2014 r. oraz od 1 stycznia 2016 r. do 20 stycznia 2016 r. jako osoba wykonująca umowę o świadczenie usług u płatnika składek Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz określił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne w okresach: styczeń 2015 r. , od października 2015 r. do grudnia 2015 r. , luty 2015 r, albowiem składka na ubezpieczenie zdrowotne dotyczy wszystkich posiadanych tytułów. Należy też podnieść, iż przedstawiona umowa zlecenie z 3.11. 2015 r nie była podstawą do przeprowadzenia zajęć z języka angielskiego, a mimo to ubezpieczona takie zajęcia prowadziła. W odwołaniu nie zakwestionowano także istnienia umowy o dzieło z dnia 3.11.2015 r. W aktach kontroli, na które powołuje się organ rentowy sporna umowa – umowa o dzieło z dnia 3.11.2015 r jest załączona (k. 1235 – 1242 tych akt załączonych na płycie DVD do sprawy VIII U 2327/18 ), ma treść taką jak umowa z sierpnia 2015 r i opiewa na okres pokrywający się z umową zlecenie. Niezależnie od powyższego, z tytułu spornych umów płatnik nie został obciążony innymi składkami, niż zdrowotne.

W niniejszym postępowaniu strona podniosła wiele zarzutów dotyczących, w jej ocenie wadliwości decyzji administracyjnej, związanej ze sposobem przeprowadzenia kontroli i zachowania pracownika ZUS. Te ostatnie okoliczności powinna przed organami ścigania (zarzut propozycji korupcyjnej).Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 lutego 2011 r. o sygn. akt II UK 271/10, argumentując że postępowanie sądowe, w tym w sprawach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych, skupia się na wadach wynikających z naruszenia prawa materialnego, a kwestia wad decyzji administracyjnych spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, pozostaje w zasadzie poza przedmiotem tego postępowania. Sąd ubezpieczeń społecznych - jako sąd powszechny - może i powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które decyzję tę dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego, jako przedmiotu odwołania. Stwierdzenie takiej wady następuje jednak tylko dla celów postępowania cywilnego i ze skutkami dla tego tylko postępowania. W wypadkach innych wad konieczne jest wszczęcie odpowiedniego postępowania administracyjnego w celu stwierdzenia nieważności decyzji i wyeliminowania jej z obrotu prawnego.

Sąd Okręgowy podziela także pogląd wyrażony w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 2013 r., II UK 74/13, zgodnie z którym od momentu wniesienia odwołania od decyzji ZUS do sądu rozpoznawana sprawa staje się sprawą cywilną, podlegającą rozstrzygnięciu według zasad właściwych dla tej kategorii. Odwołanie pełni rolę pozwu, a jego zasadność ocenia się na podstawie właściwych przepisów prawa materialnego. Postępowanie sądowe skupia się na wadach wynikających z naruszenia przez organ rentowy prawa materialnego, a kwestia wad decyzji administracyjnej, spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, pozostaje w zasadzie poza przedmiotem tego postępowania. Sąd ubezpieczeń społecznych - jako sąd powszechny - może i powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które decyzję tę dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego, a to z całą pewnością nie miało miejsca w niniejszej sprawie (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1980 r., III CZP 43/80, OSNCP 1981 nr 8, poz. 142; z dnia 21 września 1984 r., III CZP 53/84, OSNCP 1985 nr 5-6, poz. 65 i z dnia 27 listopada 1984 r., III CZP 70/84, OSNCP 1985 nr 8, poz. 108 oraz postanowienia z dnia 19 czerwca 1998 r., II UKN 105/98, OSNP 1999 nr 16, poz. 529 i z dnia 29 maja 2006 r., I UK 314/05, OSNP 2007 nr 11-12, poz. 173, a nadto wyroki z dnia 28 października 2009 r., I UK 132/09, z dnia 2 grudnia 2009 r., I UK 189/09, i z dnia 14 stycznia 2010 r., I UK 252/09).

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie ewentualne naruszenia procedury administracyjnej nie miały takiego charakteru, że mogłyby wpłynąć na ważność zaskarżonych decyzji.

Sąd powszechny, w ramach wniesionego odwołania i po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, jest w stanie samodzielnie ocenić wartość merytoryczną tych decyzji ZUS.

Należy podnieść, że rozstrzygnięcia sądu administracyjnego w sprawach, które wskazał płatnik, w żaden sposób nie wpłynęły na istnienie w obrocie prawnym zaskarżonych decyzji.

Należy także wskazać, że płatnik przegrał postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji.

Obecna możliwość uchylenia decyzji organu rentowego w trybie art. 477 14 § 2 1 kpc nie może zmierzać do sparaliżowania postępowania przed sądem powszechnym poprzez kwestionowanie stosowania procedury administracyjnej. W uzasadnieniu projektu zmian kodeksu postępowania cywilnego podano przykłady wad decyzji, które projektodawca określił jako rażące. Należą do nich, w zakresie treści: brak oznaczenia stron, niewskazanie sposobu obliczenia świadczenia lub składki; sposobu wydania: wydanie przez osobę nieuprawnioną; i postępowania je poprzedzającego: bez podstawy prawnej lub przedwcześnie - bez zachowania terminów lub przesłanek wydania (zob. uzasadnienie projektu zmian k.p.c.2019) (por. J. May, Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian, WKP 2020). Brak podstaw zatem, by każde (ewentualne) uchybienie należy potraktować jako rażące w rozumieniu art. 477 14 § 2 1 kpc.

Z tych względów, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Stosownie do wyników postępowania, na podstawie art. 98 k.p.c., Sąd obciążył odwołującego się płatnika obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez organ rentowy. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r.( Dz.U.2018.265 t.j) , po 180 zł za każdą z połączonych spraw.

Powyższe rozstrzygniecie zapadło, mimo wniosku o nieobciążanie kosztami procesu.

Wyjątek od zasady ponoszenia kosztów za wynik sprawy (art. 98 k.p.c.). przewiduje art. 102 k.p.c., który pozwala w szczególnie uzasadnionych wypadkach na zasądzenie od strony przegrywającej tylko części kosztów lub nieobciążenie jej w ogóle kosztami; nadto przepis art. 102 k.p.c. nie może być rozszerzająco wykładany i wyklucza uogólnienie, a może być stosowany w zależności od konkretnego przypadku (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 1981 roku sygn. akt IV PZ 11/81,LEX nr 8307).

Zastosowanie art. 102 k.p.c. powinno być oceniane przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy. Ocena stanów faktycznych pod kątem dopuszczalności zastosowania zasady słuszności odnośnie do obowiązku zwrotu kosztów procesu pozostawiona została sądowi, który powinien kierować się w tym zakresie własnym poczuciem sprawiedliwości z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (tak też: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 3 listopada 2017 r., I ACa 427/17, por też postanowienia SN: z 24.10.2013 f., IV CZ 61/13, LEX nr 1389013; z 1.12.2011 r., I CZ 26/11, LEX nr 1101325; z 25.08.2011 f., II CZ 51/11, LEX nr 949023 ).

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie nie zachodzi okoliczność odstąpienia od poniesienia przez odwołującą kosztów postępowania. Odwołująca się jest spółką prawa handlowego, która prowadzi działalność gospodarczą i ponosi ryzyko jej prawidłowego prowadzenia. Mimo trudnej sytuacji finansowej spółka nadal prowadzi działalność, a sposób funkcjonowania przedsiębiorstwa płatnika i związane z tym problemy finansowe, nie mogą obciążać innych podmiotów, w tym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Sama tylko sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet bardzo niekorzystna, nie stanowi podstawy zwolnienia – na podstawie art. 102 k.p.c. – z obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi, jednakże można zastosować dobrodziejstwo z art. 102 k.p.c. jeżeli na rzecz strony przemawiają dalsze szczególne okoliczności, które same mogłyby być niewystarczające, lecz łącznie z trudną sytuacją ekonomiczną wyczerpują znamiona wypadku szczególnie uzasadnionego (por. np. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 19 lipca 2013 r. I ACa 310/13 LEX nr 1349911).

Zdaniem Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie nie wystąpiły inne szczególne okoliczności, płatnik powinien był zatem zgromadzić środki finansowe na pokrycie kosztów procesu, w tym ewentualnego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

S.B.