Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X GC 399/20

UZASADNIENIE

Dnia 6 marca 2020 roku (data nadania w UP) powód - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w O., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, by pozwany, M. B., zapłacił powodowej spółce kwotę 18 942 euro wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od powyższej kwoty od 29 stycznia 2020 roku do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu wg norm przepisanych i 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, a także ewentualnych kosztów dojazdu świadków i biegłych sądowych.

W uzasadnieniu pozwu, powód wskazał, że podstawą roszczenia jest zawarta z pozwanym umowa windykacji roszczeń pieniężnych nr (...) (...)/20/ (...)/ (...), na mocy której pozwany zlecił powódce procedurę roszczeń windykacyjnych w celu wyegzekwowania zadłużenia w wysokości 154 000 euro od dłużnika (...) z siedzibą na terenie R.. Po zawarciu przedmiotowej umowy, powódka podjęła czynności w celu odzyskania należności od dłużnika na drodze polubownej (wysyłając wezwanie do zapłaty drogą pocztową i elektroniczną oraz podejmując próby kontaktu telefonicznego z dłużnikiem). Powódka zwróciła się również do pełnomocnika na terenie R. o opinię prawną oraz wycenę kosztów. 13 stycznia 2020 roku pozwany przesłał oświadczenie o natychmiastowej woli odstąpienia od zawartej umowy windykacji należności, w związku z czym, powódka przyjęła powyższe do wiadomości i na podstawie § 9 ust. 4 w zw. z § 5 umowy obciążyła pozwanego należnym wynagrodzeniem. Powódka wezwała pozwanego do dobrowolnej zapłaty kwoty 18 942 euro na zasadach określonych w § 12 umowy windykacji należności. Pozwany nie skorzystał z możliwości pozasądowego załatwienia sporu (pozew – k. 4-4v, pełnomocnictwo – k. 5).

1 kwietnia 2020 roku starszy referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Łodzi, X Wydziale Gospodarczym, wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, nakazując pozwanemu, aby zapłacił stronie powodowej kwotę 18 942 euro wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 29 stycznia 2020 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 7 707 zł wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się nakazu zapłaty do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu, w terminie dwutygodniowym od dnia doręczenia niniejszego nakazu, albo wniósł w tym terminie sprzeciw (nakaz zapłaty – k. 34).

2 maja 2020 roku (data nadania w UP) pozwany, M. B., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, że w jego ocenie pomiędzy stronami nigdy nie doszło do zawarcia umowy. Dnia 9 stycznia 2020 roku w godzinach popołudniowych w domu pozwanego zjawił się P. H. (1), który podawał się za przedstawiciela powódki, lecz nie posiadał on żadnego dokumentu potwierdzającego wskazany stan rzeczy. Pozwany podniósł, że pracownik wykorzystał jego trudną sytuację (fakt oszukania go na terenie R.), w związku z czym uzyskał jego podpisy na podawanych dokumentach. Po żądaniu żony pozwanego karty papieru (na których domniemany pracownik nie złożył swojego podpisu) zostały skserowane. Dnia 10 stycznia 2020 roku pozwany złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Pozwany wskazał, że nigdy nie podpisał umowy, która została podpisana przez przedstawiciela spółki. Na skutek wskazanych działań 20 stycznia 2020 roku pozwany złożył zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa usiłowania oszustwa przez prezesa pozwanej spółki do Prokuratury Rejonowej w O.. Postępowanie przygotowawcze w sprawie nie zostało jeszcze zakończone. Z ostrożności procesowej, pozwany wskazał, że w niniejszej sprawie może mieć zastosowanie ustawa o prawach konsumenta, w zakresie dotyczącym zawarcia umowy poza lokalem przedsiębiorstwa, wskazując, że przedmiot umowy nie jest związany z przedmiotem działalności gospodarczej pozwanego. Ewentualnie, gdyby sąd uznał, że doszło do zawarcia umowy zlecenia z ostrożności procesowej pozwany wskazał, ze winien ewentualnie zwrócić powódce wynagrodzenie za 3 dni (art. 746§ 1 k.c.) (sprzeciw – k. 51-52, pełnomocnictwo – k. 41).

28 lipca 2020 (data nadania w UP) powód, w odpowiedzi na sprzeciw wskazał, że strony zawarły 9 stycznia 2020 roku umowę windykacji roszczeń pieniężnych jako profesjonaliści. Pozwany miał świadomość, że zgodnie z § 9 pkt. 4 umowy, w przypadku jej wypowiedzenia powodowi przysługuje wynagrodzenie określone w § 5 umowy. W skutek rozwiązania umowy przez pozwanego po stronie powoda doszło do powstania utraconej korzyści. Lekkomyślność pozwanego w podpisaniu umowy cywilnoprawnej nie powinna stwarzać negatywnych konsekwencji dla powoda. Powód podniósł, że twierdzenia pozwanego, dotyczące faktu skutecznego zawarcia umowy oraz przebiegu jej zawierania, są niepotwierdzone jakimikolwiek źródłami dowodowymi. Powód za nieprawdziwe uznał twierdzenie pozwanego, zgodnie z którym umowa nie została zawarta z uwagi na niepodpisanie jej przez przedstawiciela handlowego. Zdaniem powoda, dobrowolne korzystanie z konstrukcji dotyczącej konsumentów w stosunkach między przedsiębiorcami prowadziłoby do zaburzenia działania obrotu gospodarczego (odpowiedź na sprzeciw – k. 76-78).

W toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie (e-protokół z rozprawy z dnia 17 listopada 2020 roku 00:02:00 – k. 130).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w O., prowadzi działalność gospodarczą w zakresie m.in. pozostałej działalności wspomagającej usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (wydruk z KRS powoda – k. 7-9v).

Pozwany, M. B., prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) w zakresie działalności wesołych miasteczek i parków rozrywki (wydruk z (...) pozwanego – k. 33).

W 2019 roku pozwany zawarł umowę z (...) z siedzibą w R. o dostarczenie urządzenia do wesołego miasteczka i zapłacił za to urządzenie zaliczki w wysokości 154 000 euro, które to urządzenie nie zostało dostarczone pozwanemu. Pozwany, aby wywiązać się z zobowiązania zaciągnął kredyt. Pozwany był załamany, nie mógł pogodzić się z tym, że został oszukany (zeznania świadka A. B. e-protokół z rozprawy z dnia 15 września 2020 roku 00:07:28 – k. 84, dowód z przesłuchania pozwanego M. B. – 00:55:40 – k. 114-114v).

Pozwany otrzymał telefon od firmy windykacyjnej (powódki), która poszukiwała klientów. Pozwany umówił się na spotkanie z przedstawicielem powódki – P. H. (1). Spotkanie odbyło się 9 grudnia 2020 r. w domu pozwanego. Pozwany i jego żona A. B. przedłożyli dokumenty związane z umową zawartą z (...), kserowali je. Spotkanie trwało co najmniej godzinę. P. H. (1) nie był upoważniony do podpisania umowy w imieniu powódki. Informował o tym pozwanego. Pozwany i przedstawiciel spółki ustalili wysokość wynagrodzenia prowizyjnego powoda. Pozwany podpisał umowę windykacji roszczeń pieniężnych nr (...) (...)/20/ (...)/ (...) oraz inne dokumenty związane z tą umową. Przed opuszczeniem posesji przez P. H. (1), a na stanowcze żądanie żony pozwanego, pozwany skserował podpisane dokumenty i wydał je P. H. (1) (dowód z zeznań świadka A. B. e-protokół z rozprawy z dnia 15 września 2020 roku 00:07:28 – k. 84, dowód z przesłuchania pozwanego M. B. – 00:55:40 – k. 114-114v, dowód z zeznań świadka P. H. – e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2020 roku 00:30:06 – k. 113v, dowód z zeznań świadka A. B. e-protokół z rozprawy z dnia 15 września 2020 roku 00:04:28 – k. 84, dowód z zeznań świadka J. B.).

W czasie spotkania z przedstawicielem (...) (...) sp. z o.o. sp. k. żona pozwanego kserowała dokumenty potrzebne firmie windykacyjnej w celu wyegzekwowania należności. Część dokumentów zostało przesłanych na maila P. H. (1). (dowód z zeznań świadka A. B. e-protokół z rozprawy z dnia 15 września 2020 roku 00:09:11-00:11:22 – k. 84, dowód z zeznań świadka P. H. (1) e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2020 roku 00:30:06-00:35:53 – k. 113v, korespondencja mailowa – k. 123-125, dowód z zeznań świadka P. H. (1) e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2020 roku 00:43:34 – k. 114, dowód z przesłuchania pozwanego M. B. – 00:55:40-01:03:26 – k. 114-114v).

Przedmiot umowy stanowiła windykacja należności przysługujących wierzycielowi (pozwanemu) wobec spółki (...) (...) z siedzibą w R.. Zadłużenie obejmowało łącznie kwotę 154 000 euro. Składały się na nią dwie zaliczki: 84 000 euro i 70 000 euro, które uiścił powód w celu nabycia karuzeli od (...) spółki. W imieniu powoda umowę podpisał prezes zarządu, po zwrocie dokumentu umowy do siedziby spółki, 9 grudnia 2020 roku (umowa windykacji roszczeń pieniężnych nr (...) (...)/20/ (...)/ (...) k. 12-16, załącznik nr 1 do umowy nr (...) (...) (...)/20/ (...)/ (...) k. 17, pełnomocnictwo szczególne do umowy nr (...) (...) (...)/20/ (...)/ (...) k. 18, oświadczenie – k. 19-20v, dowód z, dowód z zeznań świadka J. B. e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2020 roku 00:03:45 – k. 112v, dowód z zeznań świadka P. H. (1) e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2020 roku 00:30:06 – k. 113v).

Pozwany zlecił powodowi windykację w/w wierzytelności. Zgodnie z § 5 umowy windykacji należności za przeprowadzenie czynności windykacyjnych objętych umową zleceniobiorcy przysługuje procentowe wynagrodzenie prowizyjne w wysokości 10% należności głównej, powiększone o podatek VAT oraz ustawowe lub umowne odsetki naliczone od należności głównej.

Zgodnie z § 9 ust. 4 umowy windykacji należności w przypadku rozwiązania, rezygnacji bądź odstąpienia od umowy przez zleceniodawcę od dnia zawarcia umowy do dnia zakończenia postępowania windykacyjnego zleceniobiorca ma prawo do wynagrodzenia określonego w § 5 umowy oraz do zwrotu poniesionych kosztów. Wynagrodzenie, o którym mowa w § 5 umowy przysługuje również zleceniobiorcy w przypadku wypowiedzenia przez zleceniodawcę pełnomocnictwa procesowego kancelarii adwokackiej lub radcowskiej, która została wybrana przez zleceniobiorcę, co jest równoznaczne z wypowiedzeniem pełnomocnictwa szczególnego zleceniobiorcy, a tym samym oznacza zakończenie współpracy w ramach zawartej umowy (umowa windykacji roszczeń pieniężnych nr (...) (...)/20/ (...)/ (...) k. 12-16).

Powodowa spółka, w wykonaniu wiążącej ją umowy windykacji należności, wysłała maila do prawnika świadczącego usługi w R., jak i do przedstawicieli (...) spółki (korespondencja mailowa – k. 24-26).

Dnia 10 stycznia 2020 roku, następnego dnia po wizycie przedstawiciela firmy windykacyjnej, pozwany skontaktował się z adwokatem w celu uzyskania porady prawnej w zakresie dotyczącym podpisanych dokumentów (dowód z zeznań świadka A. B. e-protokół z rozprawy z dnia 15 września 2020 roku 00:13:48 – k. 84, dowód z przesłuchania pozwanego M. B. – 01:05:33 – k. 114v).

Oświadczeniem z 10 stycznia 2020 roku pozwany odstąpił ze skutkiem natychmiastowym od umowy windykacji roszczeń pieniężnych nr (...) (...)/20/ (...)/ (...) zawartej 9 stycznia 2020 roku. (oświadczenie o odstąpieniu od umowy windykacji roszczeń pieniężnych nr (...) (...)/20/ (...)/ (...) zawartej dnia 9 stycznia 2020 roku – k.27, potwierdzenie odbioru – k. 50).

W piśmie z 16 stycznia 2020 roku, skierowanym do pozwanego, powódka wskazała, że wskutek odstąpienia od umowy obciąża pozwanego należnym wynagrodzeniem w kwocie 18 942 euro i wzywa do zapłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma (pismo – k. 28, potwierdzenie odbioru – k. 29, zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa – k. 47).

Dnia 28 stycznia 2020 roku pozwany złożył zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej w O. o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przez prezesa zarządu (...) (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w O. przestępstwa oszustwa z art. 286 § w zw. z art. 13 § 1 k.k. na szkodę M. B. (zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa – k. 47).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie części dowodów z dokumentów przedłożonych przez powoda oraz na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez pozwanego w toku postępowania, a także w oparciu o dowód z zeznań świadków A. B., J. B. i P. H. (1) i w oparciu o dowód z przesłuchania pozwanego M. B.. Sąd nie dał wiary zeznaniom A. B. i M. B. w zakresie w jakim wskazali, że nie doszło do zawarcia umowy z powódką. Przeczą temu dokumenty zgromadzone w sprawie oraz zeznania świadka P. H. i J. B.. Pozwany twierdził, że nie był świadomy, że zawiera umowę, że P. H. zakrywał napis „umowa” kiedy pozwany podpisywał dokumenty. Należy jednak stwierdzić,, że spotkanie z P. H. trwało długo, przed podpisaniem umowy pozwany przygotował szereg innych dokumentów, podawał soje dane, podpisywał każdą stronę umowy, używał pieczątki i skserował podpisany dokument, na którym widniał napis „umowa”. Najpóźniej w tym momencie pozwany winien się zorientować, że przystępuje do umowy.

Sąd nie dał wiary niektórym dowodom z dokumentów przedłożonych przez powoda (dowodom z dokumentów dotyczących doręczenia ostatecznego wezwania do zapłaty przedstawicielom (...) spółki), bowiem brak w aktach sprawy dowodu doręczenia wezwania spółce. Powód nie przedstawił potwierdzenia odbioru, podpisanego przez pracownika spółki. W aktach sprawy znajduje się jedynie wydruk wezwania, a także potwierdzenie nadania przesyłki, jednakże brak jest podstaw do dania im wiary, bowiem powód nie przedstawił dowodów potwierdzających doręczenie w/w dokumentów w sposób skuteczny pracownikowi (...) spółki, uprawnionemu do odbioru korespondencji. Na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy nie sposób stwierdzić komu wskazana korespondencja została doręczona.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jest w całości bezzasadne.

Pomiędzy stronami, w drodze negocjacji, doszło do zawarcia umowy windykacji należności, która stanowi umowę zlecenia określoną w art. 734 § 1 k.c. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1025) - przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Powód (przyjmujący zlecenie) miał dokonać czynności w celu windykacji wierzytelności pozwanego, a pozwany (dający zlecenie) zobowiązał się zapłacić wynagrodzenie.

Powód przedłożył pozwanemu propozycję umowy o windykację należności i skierował swojego przedstawiciela w celu ustalenia warunków umowy, m. in. w zakresie wysokości wynagrodzenia. Pozwany, po ustaleniu warunków złożył swój podpis na umowie, a prezes Zarządu powodowej spółki złożył swój podpis po zwrocie egzemplarza umowy do siedziby spółki. Zgodnie z art. 72 § 1 k.c. jeżeli strony prowadzą negocjacje w celu zawarcia określonej umowy strony prowadzą negocjacje umowa zostaje zawarta, gdy strony dojdą do porozumienia, co do wszystkich jej postanowień, które były przedmiotem negocjacji. Umowa została więc zawarta z chwilą podpisania jej przez stronę powodową.

Zgodnie z art. 746 § 1 k.c. dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, część wynagrodzenia odpowiadającą dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę.

W ocenie Sądu zastrzeżenie zawarte w § 9 ust. 4 umowy windykacji należności w zakresie dotyczącym zapłaty wynagrodzenia prowizyjnego w pełnej wysokości 10% w przypadku rozwiązania, rezygnacji bądź odstąpienia od umowy przez zleceniodawcę od dnia zawarcia umowy do dnia zakończenia postępowania windykacyjnego należy uznać za nieważne na podstawie art. 58 k.c. zgodnie z którym czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy (§ 1). Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (§ 2). Jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana (§ 3).

W ocenie Sądu wskazany powyżej zapis umowny (§ 9 ust. 4 umowy windykacji należności) jest dotknięty nieważnością z uwagi na sprzeczność z przepisami prawa i zasadami współżycia społecznego, bowiem nakłada na zleceniodawcę obowiązek zapłaty takiej samej kwoty pieniężnej jak w przypadku wykonania umowy, pomimo odstąpienia od niej. Powyższe zastrzeżenie umowne prowadzi niewątpliwie do obejścia prawa, umożliwiającego wypowiedzenie umowy zlecenia w każdym czasie. W sytuacji, która miała miejsce w niniejszym postępowaniu powodowi przysługiwałoby wynagrodzenie w identycznej wysokości jak w przypadku wykonania umowy, mimo że już następnego dnia po jej zawarciu pozwany wypowiedział umowę. Powodowa spółka mogłaby nie podejmować nawet żadnych czynności w celu wyegzekwowania należności od (...) spółki i tym samym otrzymać wynagrodzenie w pełnej wysokości jak w przypadku wykonania umowy. Powódka w celu wykonania umowy wykonała dwie czynności: wysłała maile - do prawnika z R. i do (...) spółki. Niewątpliwie naruszające zasady współżycia społecznego byłoby otrzymanie za powyższe wynagrodzenia w wysokości 18 492 euro.

Powyższy wywód Sądu znajduje odzwierciedlenie w poglądzie doktryny, zgodnie z którym czynność prawna jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, jeśli w wyniku jej dokonania powstanie uprawnienie lub obowiązek, którego wykonanie spowoduje powstanie stanu sprzecznego z zasadami współżycia społecznego (Art. 58 KC red. Osajda 2020, wyd. 27/P. Sobolewski). W przypadku uznania istnienia po stronie pozwanej obowiązku zapłaty pełnej kwoty (jak za wykonanie umowy) za czynności podjęte przez spółkę pomimo odstąpienia od umowy doszłoby niewątpliwie do powstania stanu rzeczy sprzecznego z prawem ( w istocie jest to brak możliwości wypowiedzenie umowy) i zasadami współżycia społecznego.

Warto także wskazać, że odwołanie się do zasad współżycia społecznego ma charakter zindywidualizowany. Aby przesądzić, czy w danym przypadku sąd prawidłowo posługuje się tą klauzulą generalną, należy prześledzić szczegółowo wszystkie okoliczności sprawy, gdyż dopiero suma konkluzji prowadzi do miarodajnej weryfikacji (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2018 roku sygn. akt I UK 381/17). Zdaniem Tutejszego Sądu wskazane powyższej okoliczności: obowiązek zapłaty całości wynagrodzenia w przypadku złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy windykacji należności dnia następującego po jej zawarciu (i po wykonaniu znikomych czynności ze strony powódki) są wystarczającymi kryteriami w celu uznania, że postanowienia umowne z § 9 ust. 4 umowy windykacji należności są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

W ocenie Sądu, nawet jeśli można by uznać, że powyższe zastrzeżenie umowne jest ważne i wiąże strony, nie sposób przyjąć, że stanowi ono podstawę do zasądzenia dochodzonej przez powoda kwoty. Postanowienia zawarte w umowie, w zakresie dotyczącym zapłaty pełnego wynagrodzenia po odstąpieniu od umowy, należy uznać za nadużycie prawa podmiotowego w brzmieniu art. 5 k.c. (nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony).

Zgodnie z poglądami doktryny prawo podmiotowe wynika z określonego stosunku prawnego. Prawu podmiotowemu odpowiadają więc obowiązki innej osoby, skorelowane z nim. Chodzi tu przede wszystkim o obowiązek nienaruszania sfery możności postępowania podmiotu uprawnionego. Treść prawa podmiotowego jest zatem wyznaczana nie tylko przez to, co może czynić uprawniony, ale także przez treść obowiązków innych osób (Art. 5 KC red. Osajda 2020, wyd. 27/A. Zbiegień-Turzańska). W przedmiotowej sprawie prawo podmiotowe wynika z łączącej strony umowy windykacji należności. Prawu podmiotowemu powoda – w zakresie dotyczącym otrzymania wynagrodzenia za wykonane czynności - odpowiada obowiązek zapłaty wynagrodzenia przez pozwanego. Co warto zauważyć, obowiązek zapłaty wynagrodzenia aktualizuje się po stronie pozwanego w przypadku wykonania umowy przez powoda, a zatem w wypadku wykonania czynności zmierzających do wyegzekwowania należności od (...) spółki. W wyniku żądania pełnej kwoty za czynności wykonane przez powodową spółkę (związane z zawarciem umowy i wysłaniem kilku maili) doszłoby niewątpliwie do naruszenia przez powoda sfery możności postępowania pozwanego, którego obowiązek zapłaty powstawał po wykonaniu umowy przez powoda i który tym samym miał prawo do odstąpienia od umowy dnia następującego po jej zawarciu. Idąc dalej, w przypadku zastrzeżenia umownego, zgodnie z którym powodowi należałoby się pełne wynagrodzenie nawet w przypadku odstąpienia od umowy (co miało miejsce w analizowanym stanie faktycznym), można dojść do wniosku, że także w przypadku niedokonania żadnej czynności ze strony powoda, przysługiwałoby mu od pozwanego wynagrodzenie w pełnej kwocie, co niewątpliwe stanowi nadużycie prawa podmiotowego.

Także charakter umowy zlecenia jako umowy starannego działania, a nie rezultatu, nie uzasadnia możliwości uzyskania od pozwanego przez powoda pełnego wynagrodzenia, bowiem do odstąpienia od umowy doszło dnia następującego po jej zawarciu i po wykonaniu przez spółkę zaledwie kilku czynności. Trudno byłoby uznać, że za czynności związane z podpisaniem umowy i wysłaniem kilku maili powódka uzyskałaby tak wysokie wynagrodzenie. Takie żądanie nie zasługuje na ochronę.

Art. 5 w stosunkach gospodarczych może znaleźć zastosowanie jedynie wyjątkowo, gdy uzasadniają to szczególne okoliczności sprawy (wyr. SN z 6.7.1999 r., III CKN 310/98, L.). W ocenie Sądu w niniejszym stanie faktycznym zachodzą właśnie szczególne okoliczności uzasadniające zastosowanie art. 5 k.c., czego wyraz stanowi próba wyegzekwowania przez powoda od pozwanego pełnej sumy pieniężnej za podjęte czynności pomimo braku wyegzekwowania należności i odstąpienia od umowy dnia następującego po jej zawarciu. Należy podkreślić, że choć obie strony umowy są przedsiębiorcami, to nie są to podmioty równorzędne. Pozwany prowadzi działalność jednoosobowo, nie zawierał dotąd umów w zakresie windykacji, po nieudanej inwestycji znalazł się w bardzo trudnym położeniu, co wpłynęło również na jego stan psychiczny. Powód prowadzi duże przedsiębiorstwo, ma wieloletnie doświadczenie w swojej działalności.

Powód nie przedłożył dowodów jakie wydatki i jaką szkodę poniósł w związku z wykonywaniem umowy.

W związku z powyższym, Sąd oddalił powództwo w całości, jak w pkt. 1 sentencji wyroku.

W pkt. 2 sentencji wyroku Sąd orzekł o kosztach procesu w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1460) zgodnie z którym: strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Powód przegrał proces, w związku z czym Sąd zasądził od niego na rzecz pozwanego kwotę 5 417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na koszty postępowania składały się następująco: 5 400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i 17 zł tytułem zwrotu opłaty od pełnomocnictwa.

ZARZĄDZENIE

- doręczyć pełnomocnikowi powoda odpis wyroku z uzasadnieniem.