Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 304/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2021 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Marzena Wach

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Olsztyn – Południe w Olsztynie Katarzyny Szewczyk,

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2021 r.

sprawy B. B. (1) , ur. (...) w B., syna A. i M. z domu W.,

oskarżonego z art. 286§1 kk w zw. z art. 64§1 kk, art. 270§1 kk w zb. z art. 286§1 kk w zb. z art. 190a§2 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk,

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego,

od wyroku Sądu Rejonowego wO.z dnia 16 lutego 2021r. , sygn. akt(...)

I utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze,

III zasądza od Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnej T. L. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) zł tytułem opłaty za obronę z urzędu oskarżonego B. B. (1) wykonywanej w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 96,60 (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 304/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w O. z dnia 16 lutego 2021 r. w sprawie (...)

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony B. B. (1)

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

1

B. B. (1)

Wcześniejsza karalność

Informacja KRK

k. 406-409

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Informacja KRK

Dokument pochodzący od organu uprawnionego do jego wydania. Nie był kwestionowany przez strony postępowania.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

1.obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu,

2.obrazy przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu,

3.obrazy przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia.

W nieformalnym środku odwoławczym oskarżony wskazał, że w sprawie powinien zostać dopuszczony dowód z opinii sądowo-psychiatrycznej dotyczącej jego zdrowia psychicznego. Podał, że w okresie zarzuconych mu czynów leczył się psychiatrycznie. Obecnie również leczy się psychiatrycznie z uwagi na wystąpienie efektów ubocznych po przebyciu choroby (...). Dowód z takiej opinii nie został przeprowadzony. Do akt dołączono jedynie opinię psychiatryczną z(...)r., która odnosi się do innego czasookresu niż zarzucane mu czyny. Tego typu działanie w sposób rażący narusza przepisy art. 202 § 1 – 5 k.p.k. oraz art. 215 k.p.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać trzeba, iż Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń w sprawie opierając je o wnikliwą i wszechstronną analizę materiału dowodowego, która nie zawiera błędów natury logicznej czy też faktycznej. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody, dla których oskarżonego uznano za winnego popełnienia przypisanych mu czynów a Sąd Okręgowy przedstawioną tam argumentację w pełni podziela.

Odnosząc się do zarzutów apelacji należy zauważyć, iż kodeks postępowania karnego w art. 335 k.p.k. wprowadził instytucję tzw. dobrowolnego poddania się karze przez oskarżonego. Powyższa instytucja jest to swego rodzaju układ (umowa procesowa) między prokuratorem a podejrzanym, która zawiera w sobie zobowiązanie prokuratora do wysunięcia określonej propozycji co do wymiaru kary oraz zobowiązanie podejrzanego do dobrowolnego poddania się karze. Sąd nie może zatem wymierzyć innej kary czy tez środka karnego, niż uzgodnione przez strony. Jest to niemożliwe, gdyż z treści art. 343 § 6 i 7 k.p.k. wynika, że uwzględniając wniosek, sąd skazuje oskarżonego, a uznając, że nie zachodzą podstawy do jego uwzględnienia, sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych.

Jak wynika z akt niniejszej sprawy oskarżony B. B. wniósł o dobrowolne poddanie się karze oraz zaproponował jego warunki (k.362), na które organ procesowy wyraził zgodę, dołączając do aktu oskarżenia wniosek o wydanie wyroku skazującego. Na posiedzeniu w dniu 16 lutego 2021 r. oskarżony, po konsultacji z wyznaczonym mu z urzędu obrońcą, zmodyfikował swój wniosek o dobrowolne poddanie się karze i wymierzenie uzgodnionej kary. Prokurator obecny na posiedzeniu wyraził zgodę na zmodyfikowany wniosek oskarżonego (k. 390)

Sąd Rejonowy stwierdzając na posiedzeniu w dniu 16 lutego 2021 r., że spełnione zostały przesłanki z art. 335 k.p.k., wydał wyrok wynikający z zawartej przez prokuratora z oskarżonym umowy.

Wobec treści apelacji nie można także zgodzić się z zarzutami skarżącego, że Sąd I instancji dopuścił się obrazy przepisów prawa materialnego, czy też przepisów prawa procesowego przez fakt, że nie dopuścił dowodu z opinii sądowo-psychiatrycznej oskarżonego.

Podkreślić należy, że zasięgnięcie opinii biegłych lekarzy psychiatrów konieczne jest by rozwiać wątpliwości, czy zdolność oskarżonego do rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona (art. 79 § 1 pkt 3 k.p.k.) albo czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny (art. 79 § 1 pkt 4 k.p.k.).

Wprawdzie w art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k. mowa jest o wyżej wymienionych uzasadnionych wątpliwościach, a w art. 202 § 1 k.p.k. o wydaniu opinii o stanie zdrowia psychicznego oskarżonego, niemniej w obu przepisach chodzi o te same skutki. Przemawia za tym treść art. 202 § 5 k.p.k., według którego opinia biegłych lekarzy psychiatrów dotyczy zarówno stanu zdrowia psychicznego oskarżonego tempore criminis, jak i aktualnego stanu zdrowia psychicznego oraz zdolności do udziału w postępowaniu.

Zaznaczyć należy, że nie wystarczą same wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego oskarżonego, ale muszą one być tego rodzaju, że nasuwają wątpliwości co do jego poczytalności lub możliwości uczestniczenia w postępowaniu.

W przedmiotowej sprawie takie wątpliwości nie występowały. Oskarżony brał czynny udział w postępowaniu zarówno na etapie postępowania przygotowawczego, jak i postępowania sądowego. B. B. przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, złożył obszerne i szczegółowe wyjaśnienia a także sformułował wniosek o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionej z prokuratorem kary

Na posiedzeniu z dniu 16 lutego 2021 r. oskarżony, po rozmowie z wyznaczonym mu z urzędu z obrońcą, zmodyfikował swój wniosek, na co prokurator wyraził zgodę.

Podkreślić zatem należy, że w sprawie nie było żadnych wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego oskarżonego, dlatego też sąd uznał, że nie ma potrzeby dopuszczenia dowodu z opinii sądowo-psychiatrycznej. Zachowanie oskarżonego w trakcie postępowania było racjonalne a wymieniony rozumiał podejmowane wobec niego czynności procesowe, brał w nich czynny udział.

To do sądu lub prokuratora należy ocena, czy in concreto zachodzą wątpliwości co do poczytalności oskarżonego w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu lub co do jego aktualnego stanu zdrowia psychicznego. Dopiero stwierdzenie tego rodzaju wątpliwości obliguje ten organ do powołania biegłych lekarzy psychiatrów.

Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, że występowanie wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego musi być uprawdopodobnione konkretnymi okolicznościami (wyrok SN z 20.06.1986 r., III KR 154/86, LEX nr 17768; wyrok SA w Łodzi z 9.11.2006 r., II AKa 178/06, LEX nr 274037) i to w sposób niewątpliwy (wyrok SN z 17.08.1984 r., III KR 189/84, OSNPG 1985/3, poz. 40). Wobec zaś wskazanych okoliczności a także z uwagi na treść opinii jak na k.343-346 żadne wątpliwości co do stanu psychicznego B. B. nie zachodziły.

Podkreślić przy tym należy, że oskarżony doskonale zdawał sobie sprawę z tego, że apelacja od wyroku nie może być oparta za zarzutach związanych z kwestią ustaleń faktycznych oraz wymiaru kary i tym samym uznać należy, ze powoływanie się na rzekomą obrazę prawa materialnego i procesowego stanowi jedynie niedolną próbę wzruszenia prawidłowo wydanego wobec niego wyroku, w którym orzeczono bardzo łagodną karę o ile zważy się na działanie w warunkach powrotu do przestępstwa oraz warunki i właściwości osobiste oskarżonego.

Mając powyższe na uwadze, nie dopatrując się powoływanych w apelacji uchybień, które miałyby mieć wpływ na treść orzeczenia, zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w O. do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W orzeczeniu Sądu I instancji nie stwierdzono obrazy przepisów prawa procesowego, która miałby wpływ na treść tego orzeczenia. Sąd I instancji nie dopuścił się również obrazy prawa materialnego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w całości

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty sformułowane przez oskarżonego okazały się niezasadne.

Sąd nie stwierdził również uchybień z art. 439, art. 440 k.p.k., które należałoby uwzględnić z urzędu

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwi ęź le o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Ponieważ oskarżony korzystał w postępowaniu odwoławczym z pomocy obrońcy wyznaczonego z urzędu, przeto zasądzono na rzecz tego obrońcy – r.pr. T. L. opłatę w kwocie 420 zł i kwotę 96,60 zł tytułem podatku od towarów i usług, stosownie do treści art.. 22 5 ust 2 ustawy z dnia 6.07.1982 r. o radcach prawnych w zw. z § 4 ust, 1, 2 i 3, § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. poz. 1715 z 2016 roku).

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Uznając, że oskarżony nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolniono go z obowiązku ich poniesienia za postepowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony B. B. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w O. z dnia 16 lutego 2021 r. w sprawie(...)

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana