Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 880/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Janusz Madej

Protokolant – starszy sekretarz sądowy D. H.

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2021 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: M. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.:

- z dnia 20 grudnia 2019 r., znak: (...);

- z dnia 31 stycznia 2020 r., znak: (...) ;

w sprawie: M. F.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę pomostową

1)  zmienia zaskarżone decyzje z ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu M. F. prawo do emerytury pomostowej od dnia 1 października 2020 roku;

2)  nie stwierdza odpowiedzialności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt VI U 880/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 grudnia 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonemu M. F. prawa do emerytury pomostowej zgodnie z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych. Organ rentowy odmówił przyznania emerytury pomostowej, ponieważ ubezpieczony nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat oraz nie udowodnił rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą. Organ rentowy uwzględnił okresy zatrudnienia w warunkach szczególnych od 6 sierpnia 1979 roku do 31 maja 1980 roku, od 1 listopada 2006 roku do 9 lipca 2007 roku, od 1 września 2008 roku do 31 grudnia 2008 roku, od 10 lutego 2014 roku do 31 grudnia 2015 roku, od 15 marca 2017 roku do 31 grudnia 2018 roku z wyłączeniem urlopów bezpłatnych oraz zwolnień lekarskich tj. łącznie 5 lat i 2 miesiące. Organ rentowy nie uwzględnił okresów: od 1 lipca 1999 roku do 30 kwietnia 2003 roku (błędna podstawa prawna w świadectwie pracy), od 1 października 2003 roku do 31 października 2006 roku (w świadectwie pracy brak charakteru wykonywanej pracy według wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku), od 1 stycznia 2009 roku do 30 września 2009 roku, od 1 lutego 2011 roku do 31 października 2012 roku, od 1 listopada 2012 roku do 31 stycznia 2013 roku, od 1 lutego 2013 roku do 5 lutego 2014 roku, od 1 stycznia 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku, od 1 stycznia 2019 roku do nadal (ubezpieczony nie został zgłoszony przez pracodawców jako pracownik wykonujący pracę w szczególnym charakterze).

Ubezpieczony M. F. wniósł odwołanie od powyższej decyzji domagając się jej zmiany. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał między innymi, że od 1999 roku podjął pracę jako kierowca autobusu powyżej 15 miejsc siedzących i do tej pory w celach zarobkowych tylko i wyłącznie tak pracuje pozostając przez większą część życia poza domem, daleko od rodziny. Jako kierowca autobusu ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przepracował około 21 lat. Ubezpieczony wskazał, że organ rentowy na podstawie dostarczonych dokumentów błędnie zinterpretował charakter wykonywanej pracy. Z przedstawionej dokumentacji wywnioskowano, że ubezpieczony był zatrudniony jednocześnie na stanowisku kierowcy autobusu, mechanika, pilota. W rzeczywistości natomiast ubezpieczony wykonywał pracę na stanowisku kierowca autobusu powyżej 15 miejsc siedzących stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co ubezpieczony chciałby udowodnić załączonymi do odwołania dokumentami oraz zeznaniami świadków.

Na skutek odwołania ubezpieczonego decyzją z dnia 31 stycznia 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. zmienił decyzję z 20 grudnia 2019 roku w zakresie udowodnionego okresu pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy uwzględnił okresy zatrudnienia: od 6 sierpnia 1979 roku do 31 maja 1980 roku, od 1 lipca 1999 roku do 30 kwietnia 2003 roku, od 1 października 2003 roku do 31 października 2006 roku, od 1 listopada 2006 roku do 9 lipca 2007 roku, od 1 września 2008 roku do 31 grudnia 2008 roku, od 10 lutego 2014 roku do 31 grudnia 2015 roku, od 15 marca 2017 roku do 31 grudnia 2019 roku z wyłączeniem urlopów bezpłatnych oraz zwolnień lekarskich tj. łącznie 12 lat 11 miesięcy 5 dni. Organ rentowy nie uwzględnił do pracy w warunkach szczególnych okresów: od 1 stycznia 2009 roku do 30 września 2009 roku, od 1 lutego 2011 roku do 31 października 2012 roku, od 1 listopada 2012 roku do 31 stycznia 2013 roku, od 1 lutego 2013 roku do 5 lutego 2014 roku, od 1 stycznia 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku, od 1 stycznia 2020 roku do nadal (ubezpieczony nie został zgłoszony przez pracodawców jako pracownik wykonujący pracę w szczególnym charakterze).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie
odwołania i podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonych decyzjach.

Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje.

M. F. (ur. (...)) w dniu 28 listopada 2019 roku złożył wniosek o emeryturę pomostową. Rozwiązanie ostatniego stosunku pracy M. F. nastąpiło z dniem 30 września 2020 roku.

(dowody: wniosek o emeryturę pomostową k. 1-2 akt organu rentowego, świadectwo pracy k. 167 akt sprawy)

M. F. w okresie od 16 maja 1983 roku do 15 marca 1985 roku był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w charakterze kierowcy. M. F. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jeździł samochodem o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. M. F. prowadził samochód marki J. z naczepą specjalistyczną służącą przede wszystkim do przewozu elementów budowlanych (do budowania bloków mieszkalnych – płyt na budowę bloków). M. F. otrzymywał wynagrodzenie akordowe. M. F. pracował 8 godzin dziennie, a nawet i dłużej, często i w soboty i w niedziele. Ubezpieczony otrzymywał rękawiczki ochronne.

(dowody: świadectwo pracy, umowy o pracę, karty obiegowe, zakres czynności kierowcy samochodowego w aktach osobowych ubezpieczonego; zeznania świadków K. B., J. K. (1), L. R. oraz zeznania ubezpieczonego zapis AV na płycie CD k. 185 akt sprawy)

W okresie od 1 maja 2003 roku do 30 września 2003 roku M. F. był zatrudniony w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w K.. W powyższym okresie M. F. stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca autokaru jeżdżąc
z turystami na trasach międzynarodowych - wyłącznie pomiędzy Polską
a Niemcami. Były to duże autokary, na minimum 49 osób. M. F. nie wykonywał pracy mechanika, czy pilota.

(dowody: świadectwo pracy k. 177 akt sprawy, zeznania świadków J. K. (2) i K. O. zapis AV na płycie CD k. 252, zeznania ubezpieczonego zapis AV na płycie CD k. 185 akt sprawy)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym pochodzących z akt osobowych M. F., zeznań świadków K. B., J. K. (1), L. R., J. K. (2) i K. O. oraz zeznań ubezpieczonego M. F.. Autentyczność dokumentów nie budziła żadnych wątpliwości. Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadków K. B., J. K. (1), L. R.. Świadkowie jako współpracownicy M. F. w spornym okresie
w Przedsiębiorstwie (...) mieli bezpośrednią wiedzę na temat charakteru pracy M. F. i jego codziennych obowiązków. Zeznania tych świadków były spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniały. Takiej samej oceny dokonano w stosunku do zeznań świadków J. K. (2)
i K. O., którzy byli współpracownikami M. F. w okresie zatrudnienia od 5 marca 2003 roku do 30 września 2003 roku w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.. Zeznania tych świadków w zakresie zakresu obowiązków M. F. i charakteru jego pracy są jednoznaczne i spójne. Sąd dał wiarę także zeznaniom ubezpieczonego, ponieważ korelowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Odwołanie ubezpieczonego podlegało uwzględnieniu. Spór w niniejszej sprawie dotyczył tego, czy ubezpieczony spełnił przesłanki nabycia prawa do emerytury pomostowej. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r.
o emeryturach pomostowych
( t.j. Dz. U. z 2018r., poz. 1924 ze zm.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych
w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Nie było sporne między stronami, że ubezpieczony wykonywał pracę
w szczególnych warunkach zarówno przed dniem 1 stycznia 2009 roku, jak
i po dniu 31 grudnia 2008 roku (co uzasadnia analizę roszczenia powoda na gruncie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych). Jedyną sporną przesłanką między stronami była przesłanka związana z ustaleniem okresu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat. W decyzji
z dnia 31 stycznia 2020 roku organ rentowy uwzględnił do okresu pracy
w szczególnych warunkach łącznie 12 lat 11 miesięcy 5 dni.

Przeprowadzone przed Sądem Okręgowym postępowanie dowodowe dało podstawy do podwyższenia okresu pracy w warunkach szczególnych
o okres zatrudnienia M. F. w Przedsiębiorstwie (...) w B. Bazie S. (tj. od 16 maja 1983 roku do 15 marca 1985 roku – 1 rok 10 miesięcy) oraz w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (od 1 maja 2003 roku do 30 września 2003 roku – 5 miesięcy).

Z dokumentacji pochodzącej z akt osobowych M. F. oraz zeznań świadków K. B., J. K. (1), L. R. oraz zeznań M. F. wynikało jednoznacznie, że stanowisko na którym pracował ubezpieczony w Przedsiębiorstwie (...) to było stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Tym samym jest to stanowisko, o którym mowa w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykazie A dziale VIII W transporcie i łączności poz. 2 „Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów”.

Zeznania świadków J. K. (2) i K. O. wraz
z zeznaniami ubezpieczonego pozwoliły na ustalenie, że pracując w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. ubezpieczony wykonywał prace kierowcy autobusu o liczbie miejsc powyżej 15. Jest to stanowisko, o którym również mowa w załączniku do
ww. rozporządzenia Rady Ministrów w wykazie A dziale VIII W transporcie
i łączności poz. 2. Jednocześnie Sąd Okręgowy wskazuje, że wobec uwzględnienia przez organ rentowy w decyzji z dnia 31 stycznia 2020 roku okresu pracy w szczególnych warunkach od 1 lipca 1999 roku do 30 kwietnia 2003 roku, nie było możliwe uwzględnienie tego okresu ponownie (zdublowanie) w postępowaniu przed Sądem.

Uwzględnienie wyżej wskazanych okresów od 16 maja 1983 roku do 15 marca 1985 roku w Przedsiębiorstwie (...) (1 rok 10 miesięcy) oraz od 1 maja 2003 roku do 30 września 2003 roku (5 miesięcy) w (...) Spółce
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. do okresów ustalonych przez organ rentowy w wymiarze 12 lat 11 miesięcy i 5 dni powoduje, że ubezpieczony spełnia przesłankę legitymowania się okresem pracy w warunkach szczególnych co najmniej 15 lat (łącznie 15 lat 2 miesiące 5 dni). Na marginesie Sąd Okręgowy wskazuje, że ubezpieczony dołączył do pisma procesowego dowody potwierdzające pracę w szczególnych warunkach od 1 stycznia 2020 roku do 30 września 2020 roku, ale z uwagi na uzupełnienie okresu pracy w szczególnych warunkach okresami pracy,
o których mowa wyżej, miało to drugorzędne znaczenie. W konsekwencji powyższych ustaleń i rozważań prawnych Sąd Okręgowy stwierdził, że ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki nabycia prawa do emerytury pomostowej. Ubezpieczony wniosek o emeryturę pomostową złożył w dniu 28 listopada 2019 roku, jednak rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło dopiero
z dniem 30 września 2020 roku. W związku z tym przyznanie prawa do emerytury pomostowej nie mogło nastąpić wcześniej niż od dnia
1 października 2020 roku. Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone decyzje, o czym orzekł w punkcie 1 wyroku na podstawie art. 477 14 § 2 K.p.c.

W zakresie postępowania w sprawach emerytury pomostowej stosuje się odpowiednio przepisy art. 114 i art. 116-128a ustawy o emeryturach i rentach z FUS (art. 28 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych). Na podstawie tego przepisu znajdzie zastosowanie przepis art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z którym w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego. W okolicznościach przedmiotowej sprawy, w ocenie Sądu, nie wystąpiły podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego. Ustalenie okresów pracy w szczególnych warunkach w niniejszej sprawie wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego przez Sąd. W szczególności należy wskazać, że w świadectwie pracy z dnia 30 września 2003 roku (które dotyczyło okresu pracy w (...) sp. z o.o.) wskazano trzy stanowiska – kierowcy autobusu, mechanika i pilota. Powyższe zostało wyjaśnione przez Sąd Okręgowy na podstawie dowodów z zeznań przesłuchania świadków, którzy jednoznacznie wskazali, że ubezpieczony pracował (tak, jak oni) wyłącznie w charakterze kierowcy autobusu. Wobec powyższego w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z odesłaniem z art. 28 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych Sąd nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.