Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2021r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Barbara Konińska

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2021r. w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej we W.

przeciwko A. M.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w T.

z dnia 22 października 2020r., sygn. akt I C 1405/17 upr.

1.  oddala apelację;

2.  przyznaje kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego M. R. (R.) wynagrodzenie w kwocie 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w T. (...)

3.  nakazuje pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w T. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) z tytułu wydatków.

SSO Barbara Konińska

Sygn. akt III Ca 1435/20

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 października 2020r., sygn. I C 1405/17 upr Sąd Rejonowy
w T. po rozpoznaniu sprawy z powództwa (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej we W. przeciwko A. M. o zapłatę kwoty 3.686,45 zł
z odsetkami umownymi i kosztami procesu w punkcie pierwszym wyroku oddalił powództwo, w punkcie drugim przyznał M. R. wynagrodzenie za pełnienie funkcji kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego w kwocie 900 zł i nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa kwotę 450 zł z tytułu nieuiszczonych kosztów sądowych. Sąd Rejonowy wskazał, iż roszczenie powódki wywodzone z umowy kredytu podlegało oddaleniu, gdyż powódka nie wykazała, by stało się wymagalne z chwilą jego wypowiedzenia wobec braku uprzedniego poinformowania kredytobiorcy o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku
o restrukturyzację zadłużenia zgodnie z art. 75c ustawy - Prawo bankowe. Wskazał też, że powództwo powinno podlegać oddaleniu z powodu obciążenia pozwanego opłatami wysyłki monitów, listu przedegzekucyjnego, wypowiedzenia umowy oraz opłaty za (...) jako iż postanowienia umowne przewidujące te opłaty są regulacjami abuzywnymi w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 i 3 k.c. i nie wiązały pozwanego, jako konsumenta.

Powódka w terminie ustawowym złożyła apelację od tego wyroku. Skarżąca wniosła
o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie kosztów procesu za obie instancje. Zarzuciła naruszenie prawa procesowego, tj. art. 232 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powód nie wykazał wypowiedzenia umowy, podczas gdy umowa zakończyła się zgodnie z terminarzem stanowiącym dowód w sprawie.

Kurator dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanej wniósł o oddalenie apelacji
i zasądzenie na rzecz kuratora kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu. Wbrew zarzutom skarżącej Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy prawa procesowego. Sąd Rejonowy nie badał wymagalności rat kredytowych, których nie uiścił pozwany, lecz badał skuteczność wypowiedzenia umowy kredytu – bo to na tej podstawie faktycznej i prawnej powódka oparła swoje roszczenie. Zgodnie z art. 321 k.p.c. Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem ani zasądzać ponad żądanie. Żądaniem pozwu nie była objęta zapłata zaległych rat kredytu, lecz świadczenie wynikające z postawienia go w stan natychmiastowej wykonalności, co wynika z analizy treści uzasadnienia pozwu i jego żądania. Fakt, iż na uzasadnienie tego żądania powódka powołała się na zawartą z pozwanym umowę nie zmienia tego, iż podstawą faktyczną i prawną żądania nie była wymagalność rat w związku
z zakończeniem umowy, lecz wcześniejsze postawienie kredytu w stan natychmiastowej wykonalności.

Tak też prawidłowo ustalił to Sąd Rejonowy i tylko i wyłącznie o tym żądaniu orzekł. Zasądzenie przez Sąd Rejonowy jakiejkolwiek kwoty wynikającej z zalegania z zapłatą rat, stanowiłoby orzeczenie na podstawie faktycznej nie powołanej przez powoda. Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował również prawo materialne oddalając powództwo wobec braku skutecznego wypowiedzenia przez powódkę umowy kredytu pismem z dnia 29 marca 2016r. wobec jednoznacznego brzmienia art. 75c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2020r., poz. 1896 ze zm.). Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia są zatem zarzuty dotyczące naruszenia art. 232 k.p.c. skoro dotyczą innej podstawy faktycznej żądania niż powołana w pozwie.

Wobec tego, iż w postępowaniu apelacyjnym zmiana żądania jest niedopuszczalna
w świetle art. 383 k.p.c. zmiana podstawy faktycznej żądania poprzez powołanie się przez powódkę na wymagalność rat kredytu okazała się bezskuteczna. W świetle art. 383 k.p.c. za niedopuszczalną uznać należy dokonaną dopiero w postępowaniu apelacyjnym zmianę żądania pozwu, polegającą na wyeksponowaniu nowego żądania wynikającego
z powołania się na przesłanki innego przepisu prawa materialnego, wskazanego jako nowa podstawa materialnoprawna dochodzonego roszczenia. Wyrok uwzględniający powództwo na podstawie faktycznej, na której powód ani w pozwie, ani w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie opierał powództwa, stanowi zasądzenie ponad żądanie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2005r., II CK 556/04, OSNC 2006/2/38).

Zatem Sąd Okręgowy również nie mógł i nie rozpoznał tak zmienionego żądania wobec braku zmiany okoliczności, które powodować mogłyby dopuszczalność jego rozpoznania w postępowaniu apelacyjnym.

Dlatego też Sąd Okręgowy oddalił apelację orzekając na podstawie art. 385 k.p.c.
w zw. z art. 505 ¹⁰ § 1 k.p.c.

Rozstrzygnięcie o wynagrodzeniu za pełnienie funkcji kuratora dla nieznanego
z miejsca pobytu pozwanego zapadło w oparciu o § 1 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia
i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. poz. 536) w związku z § 2 pkt 3 oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.), przy zastosowaniu zasady odpowiedzialności za wynik sprawy (art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 113 § 1 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2020r., poz. 755 ze. zm.)

SSO Barbara Konińska