Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 193/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sadu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 25 stycznia 2021 roku w sprawie IIK 608/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- zarzut obrazy przepisów postępowania mający wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art, 7 k.p.k., a to poprzez dowolną ocenę dowodów i uznanie, że:

a. dekoncentracja oskarżonej była chwilowa, podczas gdy z jej wyjaśnień wynika, że obserwowała drogę tylko z jednej strony i zupełnie zignorowała fakt, że jadąc w ruchu miejskim powinna była zachować szczególną ostrożność i obserwować drogę oraz pobocze zarówno z lewej jak i z prawej strony;

b. skutki wypadku spowodowanego przez oskarżoną nie są szczególnie drastyczne, podczas gdy oskarżycielka posiłkowa przez długi okres czasu była unieruchomiona, wymagała operacji, długotrwałej rehabilitacji, została trwale oszpecona (szycie głowy), a ponadto całe wydarzenie miało wpływ na psychikę B. S., która obecnie ma stany lękowe, a dolegliwości bólowe nogi i głowy, mimo znacznego upływu czasu, nie ustąpiły, co skutkuje koniecznością dalszego leczenia specjalistycznego, w tym opieką lekarza neurologa jak również psychologa i psychiatry.

- zarzut mającego wpływ na treść orzeczenia błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a polegający na przyjęciu, że rodzaj, jak również charakter naruszonego dobra, rozmiar wyrządzonej krzywdy, oraz naruszenie reguł ostrożności kwalifikują się jako „nie znaczna społeczna szkodliwość czynu", podczas gdy prawidłowa ocena okoliczności zdarzenia, winna prowadzić do jednoznacznego wniosku, iż wina i społeczna szkodliwość czynu oskarżonej jest znaczna, a zatem nie ma możliwości skorzystania z dobrodziejstwa instytucji warunkowego umorzenia postępowania, co skutkowało naruszeniem przepisu prawa materialnego art. 66 § 1 i § 2 k.k. w zw. z art. 67 § 1 k.k. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Błąd w ustaleniach faktycznych może wynikać bądź z niepełności postępowania dowodowego (błąd braku), bądź z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd dowolności). Żadnego jednak z tych błędów w zakresie ustaleń co do winy i społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonej czynu nie popełnił Sąd I instancji. Sąd ten bowiem nie tylko przeprowadził wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia dowody, ale też w oparciu o wskazane w art. 7 kpk kryteria prawidłowo je ocenił i z oceny tej wywiódł jedyny logiczny wniosek, że oskarżona swoim zachowaniem wypełniła znamiona przestępstwa z art. 177§1 kk, a wina jej i społeczna szkodliwość przypisanego jej czynu nie były znaczne. Sąd I instancji w prawidłowo sporządzonym, a więc spełniającym kryteria art.424 kpk uzasadnieniu wykazał dlaczego takie ustalenia poczynił. Sąd odwoławczy w pełni tę ocenę podzielając, by jej tu ponownie nie przytaczać, powołuje się na nią, czyniąc z niej integralną część niniejszego uzasadnienia. Ustalona zatem przez Sąd wersja, jeżeli tylko nie opiera się na ocenach dowolnych i jest logicznie poprawna czyni zarzut błędu w ustaleniach faktycznych bezzasadnym, natomiast uzasadnienie takiego zarzutu opiera się na ocenach dowolnych. Taka też sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie.

Jest rzeczą oczywistą, że dla możliwości wydania orzeczenia o warunkowym umorzeniu istotne jest ustalenie wszystkich przesłanek odpowiedzialności karnej. Nie może budzić wątpliwości zarówno fakt popełnienia przestępstwa, sprawstwo oskarżonego, ani też podstawa przypisania mu winy.

Zadaniu temu sprostał Sąd Rejonowy właściwie przypisując O. S. popełnienie występku z art. 177§1 kk Samo jednak formalne naruszenie przepisów prawa jest niewystarczające dla przypisania odpowiedzialności karnej. Odpowiedzialność karna jest to rodzaj odpowiedzialności ultima ratio, a więc odpowiedzialności ograniczonej do sprawców i przypadków, w odniesieniu do których inne rodzaje odpowiedzialności byłyby nieadekwatne. Należy zatem dopuszczać możliwość podlegania takiej odpowiedzialności tylko w razie wyjątkowego natężenia okoliczności świadczących o skrajnie dużym stopniu zawinienia i stopniu społecznej szkodliwości.

Zgodnie z treścią art. 115§2 kk dla ustalenia stopnia społecznej szkodliwości czynu niezbędne jest zbadanie zarówno strony przedmiotowej czynu (rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełniania czynu, waga naruszonych przez sprawce obowiązków) jak i jego podmiotowej strony (motywacja, postać zamiaru sprawcy). Dominujące znaczenie mają przy tym okoliczności z zakresu strony przedmiotowej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05 lutego 2015 r. sygn. akt. III SK 36/14). Okoliczności te nie mogą być także poddane interpretacji rozszerzającej w tym także na niekorzyść określonego sprawcy czynu.

Przechodząc na grunt przedmiotowej sprawy skonstatować trzeba, iż rodzajem naruszonego przez oskarżoną dobra prawnego było bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego w komunikacji, a pośrednio także zdrowie ludzkie. Tym niemniej analizując stan faktyczny sprawy, tzn. sposób i okoliczności czynu oraz wagę naruszonych przez oskarżoną obowiązków nie można ostatecznie rozstrzygać ich na niekorzyść sprawcy. Apelant stara się forsować ustalenie, że dekoncentracja oskarżonej była chwilowa przeciwstawiając temu ustaleniu niekonsekwentne w jego ocenie wyjaśnienia oskarżonej, że jak wskazała w postępowaniu przygotowawczym patrzyła przy wyjeździe jedynie w lewą stronę i te pochodzące z postępowania sądowego, że również obserwowała przez chwilę prawą stronę , gdzie poruszała się pokrzywdzona. Istotnie dopiero w toku postępowania sądowego oskarżona wyjaśniła, że „zerknęła w prawo na drogę, bo patrzyła czy nie jadą samochody”.

O. S. włączając się do ruchu skupiła swą uwagę na obserwowaniu sytuacji na drodze z jej lewej strony, bo z tego kierunku ruchu mogła spodziewać się nadjeżdżającego pojazdu ( z uwagi na układ pasów ruchu ). W takiej sytuacji, wyjaśnienia oskarżonej, że tylko zerknęła w prawą stronę nie są pozbawione logiki. Stylistyka wypowiedzi oskarżonej - która miała prawo nie spodziewać się, że chodnikiem – z jej prawej strony - może poruszać się osoba jadąca na rowerze ( na przeciwległym pasie ruchu znajdowała się ścieżka rowerowa, zaś sąd meriti nie czynił ustaleń, czy istotnie przeprowadzany był remont i czy remont uniemożliwiał korzystanie z niej ) i osoba ta bez zachowania wymaganej ostrożności wjedzie na przejście dla pieszych - pozwala na podzielenie ustalenia sądu meriti „o chwilowej dekoncentracji” oskarżonej. Bardziej prawdopodobnym było poruszanie się pieszego po tym chodniku, a nie kierującego rowerem. Przy czym zważyć należy, że kierujący rowerem siłą rzeczy porusza się szybciej jak uczestnik ruchu jakim jest pieszy ( nawet biegnący ). Kierująca rowerem pokrzywdzona szybciej zbliżyła się i wjechała na przejście dla pieszych, toteż „zerknięcie” oskarżonej i szybkie zbliżenie się pokrzywdzonej do miejsca kolizji spowodowało, że oskarżona nie wychwyciła na czas tej „specyficznej i dość niespodziewanej na przejściu dla pieszych” uczestniczki ruchu. W tym miejscu godzi się zaznaczyć, że obowiązek obserwacji innych uczestników ruchu spoczywa nie tylko na kierowcach pojazdów mechanicznych, lecz również na poruszających się rowerami. Nie można z góry zakładać, że prowadzący pojazd mechaniczny jest tym uczestnikiem ruchu, który jako jedyny winien zachować czujność na drodze, choć oczywiście ze względu na potencjalne niebezpieczeństwo, jakie stwarza jej brakiem – spoczywa na nim wzmożone baczenie na sytuację na drodze. Zasada ograniczonego zaufania dotyczy wszystkich uczestników ruchu drogowego i każdego znajdującego się na drodze lub w jej otoczeniu (art. 4 ustawy prawo o ruchu drogowym).

Oskarżona więc wyjeżdżając powoli ( „wytaczając się” ), która okoliczność nie była kwestionowana, z zamiarem skrętu w prawo mogła zakładać, że pokrzywdzona zachowa kwalifikowaną ostrożność zbliżając się do przejścia dla pieszych, czego jednak nie uczyniła i przyczyniła się do przedmiotowego zdarzenia. Na korzyść oskarżonej należy poczytać okoliczność, iż manewr włączenia się do ruchu odbywał się powoli, bez brawury, w warunkach ograniczonej widoczności ( z uwagi na opad deszczu i nasadzenia zieleni przy pasie ruchu ), choć oczywiście manewru tego nie mogła wykonywać bezrefleksyjnie i winna zachować szczególną ostrożność.

Nie można nie uwzględnić na korzyść oskarżonej także i tego, że naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym zostało dokonane nieumyślnie. Oskarżona nie miała bowiem zamiaru postąpić niezgodnie z obowiązującymi regułami ostrożności, a tym bardziej nie chciała wyrządzić kierującej rowerem krzywdy – z okoliczności badanej sprawy nie wynika wszak, by celowo uderzyła kierowanym pojazdem w rowerzystkę i doprowadził do kolizji. Oskarżona natychmiast po kolizji wybiegła z samochodu, starała się udzielić pokrzywdzonej pomocy, wzywała potencjalnych świadków do zawiadomienia pogotowia ratunkowego. Nie starała się uniknąć odpowiedzialności, została do przyjazdu stosownych służb, w tym funkcjonariuszy Policji. Biorąc pod uwagę wypadkową wszystkich okoliczności, które należy poczytać na korzyść oskarżonej, oceny dokonanej przez Sąd meriti, nie zmienia fakt, że pokrzywdzona w okresie rekonwalescencji oskarżonej nie kontaktowała się z nią celem rekompensaty szkody. Z wyjaśnień oskarżonej wynika, że stan szoku spowodowanego kolizją sprawił, że nie wzięła numeru kontaktowego do pokrzywdzonej, natomiast w perspektywie czasu nie pomyślała o takiej konieczności. Jednakże postawa pokrzywdzonej prezentowana już w toku postępowania wyrażała gotowość poniesienia wszelkich konsekwencji wynikających ze spowodowanej kolizji, w tym finansowych, jednakże nie w wysokości proponowanej przez stronę pokrzywdzoną, do czego oskarżona miała prawo. Oskarżona od początku przyznawała się do winy i złożyła wyjaśnienia spójne z pozostałym materiałem zgromadzonym w sprawie. Wyraziła postawę skruchy i żalu.

Również rozmiar wyrządzonej szkody nie może wpływać, jak tego oczekuje skarżący, na zwiększenie stopnia społecznej szkodliwości czynu. Doznane przez pokrzywdzoną obrażenia ciała jakkolwiek, naruszały czynności organu na okres powyżej 7 dni, nie zostały zakwalifikowane jako ciężki uszczerbek na zdrowiu i nie wywołały negatywnych reperkusji wypadku komunikacyjnego w aspekcie sprawności funkcjonowania kończony dolnej czy innych deficytów po przebytym urazie głowy w chwili obecnej. Pokrzywdzona porusza się samodzielnie, odzyskała pełną sprawność ruchową, nie stwierdzono trwałych uszczerbków na zdrowiu. Oskarżona nie jest trwale okaleczona czy też oszpecona, operacja przebiegła pomyślnie.

Doznane urazy wiązały się z koniecznością hospitalizacji i wykonania zabiegu operacyjnego, którego koszty poniósł (NFZ), a pobyt w szpitalu trwał 6 dni. W okresie rekonwalescencji pokrzywdzona korzystała ze świadczeń z państwowej opieki zdrowotnej. Sam fakt, że mąż pokrzywdzonej przebywał na zwolnieniu lekarskim 3 miesiące i opiekował się pokrzywdzoną, nie jest udokumentowany jako konieczność, bowiem z dokumentów w aktach sprawy nie wynika, aby oskarżona takiej wzmożonej opieki w takim okresie czasu bezwzględnie wymagała. Toteż ustalenie sądu, oparte o wiedzę zawodową wynikającą z wieloletniego orzekania w podobnych sprawach, na kanwie materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, jak najbardziej uprawniało sąd meriti do oceny, że skutki wypadku spowodowanego przez oskarżoną nie są szczególnie drastyczne. Oskarżona uskarża się na okresowe dolegliwości bólowe kończyn dolnych i głowy oraz uogólniony lęk, jednakowoż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na ostateczne ustalenia, jakiego rodzaju są to leki ( czy przeciwbólowe i anty lękowe ),jaka jest ich cela częstotliwość przyjmowania, jak też wizyt u specjalisty.

To, że koniecznym było usunięcie fragmentu owłosienia skóry głowy, oczywiście było krępujące dla pokrzywdzonej jako kobiety, jednakowoż fakt, jak utrzymuje skarżący, że z tego powodu oskarżona nie wychodziła z domu, nie jest jedynym tego powodem. Przypomnieć należy, że uraz kończyny w początkowym okresie uniemożliwiał oskarżonej swobodne poruszanie, w tym wychodzenie z domu, toteż i z tej przyczyny pokrzywdzona, jak to określiła „była uziemiona”. Apelant informuje o występującej bliźnie pooperacyjnej na głowie pokrzywdzonej, jednakże materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie pozwala na jednoznaczne ustalenie dotyczące kompensaty tej szkody i jej rozmiarów.

Toteż wypadkowa wszystkich poczynionych spostrzeżeń nakazuje uznać społeczną szkodliwość czynu jak i winę oskarżonej jako tych, które nie są znaczne, dlatego też sąd okręgowy podziela stanowisko sądu meriti, że czyn O. S. nie powinien wywołać sankcji karnej. Całościowa ocena zachowania oskarżonej, jego postawa, właściwości i warunki osobiste pozwalają zasadnie przypuszczać, iż pomimo niewymierzenia kary oskarżony będzie przestrzegać porządku prawnego i nie wejdzie ponownie w konflikt z prawem.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił i wskazał okoliczności, które przemawiały za tym, że stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego oraz stopień jego zawinienia nie były znaczne. Tu warto zauważyć, iż określenie „nie jest znaczny” nie ma tego samego znaczenia, co termin „nieznaczny”, obejmuje bowiem swoim zakresem również wypadki o „średnim” stopniu społecznej szkodliwości i zawinienia.

Nie mogło również budzić wątpliwości spełnienie pozostałych przesłanek wynikających z art. 66 § 1 kk pozwalających na warunkowe umorzenie postępowania, tj. niekaralność oskarżonej za przestępstwo umyślne, a także pozytywna prognoza społeczono-kryminologiczna co do jej przyszłego zachowania. Wprawdzie warunkowe umorzenie ma charakter fakultatywny, co oznacza, że nawet mimo ziszczenia się wszystkich przesłanek jego stosowania, sąd nie musi go zastosować, owo ziszczenie się przesłanek warunkowego umorzenia ma bowiem charakter warunku progowego, koniecznego, ale niewystarczającego, trzeba jeszcze woli sądu, nie mniej uznać należało za prawidłowe stanowisko Sądu Rejonowego, iż w okolicznościach sprawy owe warunki progowe były wystarczające, by wobec oskarżonej zastosować dobrodziejstwo wspomnianej instytucji. Spowodowanie przedmiotowego wypadku drogowego był przecież incydentalnym zachowaniem w jej dorosłym życiu. Jakkolwiek było ono dolegliwe i nieprzyjemne dla jego ofiary, nie mniej pamiętać też należy, iż zachowanie pokrzywdzonej przyczyniło się do zdarzenia. Poza tym spowodowanie wypadku drogowego może się przytrafić każdemu, choćby najlepszemu kierowcy. Chwilowa nieuwaga kierującego w ruchu drogowym nie jest bowiem zjawiskiem nietypowym, czy odosobnionym, wymagającym od razu napiętnowania, w szczególności w sytuacji, gdy nie ujawnia on lekceważącego stosunku do zasad bezpieczeństwa, które winien przestrzegać. Reakcją na taki mankament zachowania nie musi być zatem skazanie i wymierzenie kary. Warunkowe umorzenie postępowania to zaś nie to samo, co jego bezwarunkowe umorzenie. Wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne wydany w trybie art. 414 § 1 kpk jest bowiem orzeczeniem stwierdzającym popełnienie przestępstwa, opartym na uznaniu winy.

Mając więc powyższe na uwadze zasadna jest konstatacja iż właściwe będzie wobec oskarżonej zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego na okres 1 roku. Sąd Odwoławczy podziela zdanie Sądu I Instancji iż okres ten będzie wystarczający do zweryfikowania pozytywnej prognozy kryminologicznej i oceny, czy warunkowe umorzenie postępowania wobec oskarżonej spełniło swoje cele.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uznanie oskarżonej za winną popełnienia występku opisanego w art. 77 § 1 k.k., orzeczenie w stosunku do niej kary 100 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi instancji do ponownego rozpoznania;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

rozstrzygnięcie jest słuszne, kompletny i prawidłowo oceniony dla potrzeb stosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pozwalał na wydanie rozstrzygnięcia, bez potrzeby uchylenia postępowania i przeprowadzenia przewodu od początku;

3.2.

rażącej niewspółmierność orzeczonej nawiązki, a to poprzez uznanie, iż kwota 3.000 zł jest wystarczająca i adekwatna;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W szczególnej sytuacji sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego. Podstawą jej orzeczenia są przepisy KPK, które przyznają sądowi po rozpoczęciu przewodu sądowego prawo do orzeczenia w każdej chwili warunkowego umorzenia postępowania karnego, jeżeli zostaną stwierdzone dane przemawiające za takim rozstrzygnięciem (art. 414 § 1 kpk). W takim przypadku sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, a także nałożyć na sprawcę obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (art. 415 § 1 kpk). Orzeczenie tych środków odnosi się zatem tylko do wskazanej sytuacji. Zgodnie z regulacją art. 67 § 3 kk zasądzenie nawiązki jest możliwe zamiast obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia, czyli w wypadkach gdy są podstawy do orzeczenia tych dwóch środków, w szczególności wykazano w postępowaniu istnienie spowodowanej przestępstwem szkody bądź krzywdy wymagającej naprawienia w całości lub w części (wyr. SN z 30.11.2018 r., III KK 508/17, Legalis). Skutek przestępny w postaci szkody obejmuje zarówno szkodę majątkową, jak i niemajątkową, przy czym decyzja, czy szkoda ma być naprawiona w całości, czy też w części, należy do sądu. Decydującą przesłanką powinien być wówczas interes pokrzywdzonego w otrzymaniu chociaż części odszkodowania w odpowiednio szybkim czasie. Skoro orzeczenie nawiązki ma zastępować naprawienie szkody lub zadośćuczynienie, to należy przyjąć, że nawiązka może być orzekana tylko na rzecz pokrzywdzonego i ma stanowić alternatywne zaspokojenie jego roszczeń (wyr. SN z 30.5.2018 r., V KK 446/17, www.sn.pl).

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że jednym z celów procesu karnego jest rozwiązanie konfliktu między sprawcą, a pokrzywdzonym, zaś sposobem rozwiązania tego konfliktu jest między innymi orzeczenie zadośćuczynienia za krzywdę w formie środka kompensacyjnego w postaci nawiązki. Poza sporem pozostaje też okoliczność, że nawiązka orzekana na podstawie art. 46 §2 kk powinna być wymierzana z uwzględnieniem rozmiaru krzywdy wyrządzonej pokrzywdzonemu, ocenianej przez pryzmat subiektywnych doznań osoby pokrzywdzonej, sposobu działania sprawcy, a także tego, jaki wpływ na stan psychiczny osoby pokrzywdzonej wywołało znalezienie się w sytuacji ofiary przestępstwa. Sytuacja materialna, majątkowa sprawcy nie ma więc wpływu na wymiar tego środka w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Sąd meriti zgromadził w sprawie wystarczający materiał dowodowy, który pozwalał temu sądowi na wydanie rozstrzygnięcia.

Na podkreślenie zasługuje fakt, iż strona pokrzywdzona nie zaoferowała dokumentacji potwierdzającej, iż pokrzywdzona korzystała ze świadczeń opieki zdrowotnej innej niż w ramach NFZ. Brak jest też dowodów na to jakiego rodzaju oraz w jakiej wysokości ponosi obecnie koszty leczenia, w tym wizyt u specjalistów, o jakich zeznała ( w aktach znajdują się paragony obrazujące koszty leczenia bezpośrednio i w nieodległym czasie od chwili zdarzenia ). Nie ustalono także czy oskarżona jest objęta ubezpieczeniem i czy ewentualnie wdrożono postępowanie likwidacyjne, a jeśli tak to w jakim zakresie szkoda została zrekompensowana ( podlega rekompensacji ).

W ocenie Sądu Odwoławczego istnieje zatem obiektywna trudność w udowodnieniu w postępowaniu karnym faktycznej wysokości kwoty, w tym wycenienia cierpienia moralnego. Sąd w postępowaniu karnym zmuszony byłby bowiem do zgromadzenia całej dokumentacji dotyczącej leczenia i rehabilitacji, a nadto do powołania biegłych różnych specjalności, w tym przede wszystkim biegłych lekarzy ortopedy, neurologa i psychologów celem ustalenia faktycznego rozmiaru cierpienia i krzywd doznanych przez pokrzywdzoną w tym zdarzeniu oraz wpływu tego zdarzenia na jej stan psychiczny. Należałoby również poczynić ustalenia czy oskarżona jest objęta dodatkowym ubezpieczeniem następstw nieszczęśliwych wypadków, czy wdrożono już postępowanie likwidacyjne, a także zgromadzić szczegółową dokumentację celem „wyceny” wysokości poniesionej szkody wskutek okresowej niezdolności do pracy, które czynności niewątpliwie znacznie wydłużyłoby czas postępowania karnego w tej sprawie.

Decyzja, co do tego czy szkoda – zgodnie z art. 67 § 3 kk – ma być naprawiona w całości czy w części, należy do sądu. Decydującą przesłanką powinien być interes pokrzywdzonego do otrzymania chociaż części odszkodowania. Obowiązek wynikający z przytoczonego przepisu został zaskarżonym wyrokiem nałożony a ustalona do zapłaty kwota nie jest rażąco niewspółmierna, gdy zważy się, że pokrzywdzona kontynuuje leczenie, a jego wynik, rodzaj i czas trwania może mieć wpływ na wysokość szkody, żądana przez nią kwota tytułem odszkodowania kilkukrotnie przewyższa kwotę zasądzoną i jej ostateczne ustalenie, jak wskazano powyżej, wiązałoby się z koniecznością prowadzenia szczegółowego i pracochłonnego postępowania dowodowego.

Sąd Okręgowy uznał w tej sytuacji, że orzeczenie od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonej nawiązki w kwocie 3000 zł, będzie stanowiło kwotę adekwatną, a pełna rekompensata szkody może nastąpić na drodze powództwa cywilnego, czy też postępowania likwidacyjnego po szczegółowym ustaleniu jej rozmiarów. Zdaniem Sądu przedstawiony przez stronę pokrzywdzoną rozmiar doznanych przez nią cierpień fizycznych i psychicznych oraz zakres szkód o charakterze majątkowym uzasadnia przyjęcie takiej kwoty, która jest dostosowana w rozsądnych granicach do poziomu krzywdy, rozmiarów poniesionego dotychczas, a udokumentowanego leczenia, nie jest nadmierna, wygórowana, oderwana od stopy życiowej społeczeństwa, a zatem orzeczona w rozsądnych granicach. Pełna zaś kompensata roszczeń strony pokrzywdzonej winna odbyć się na drodze postępowania cywilnego, czy też przed ubezpieczycielem.

Wniosek

zmiana kwoty przyznanej pokrzywdzonej nawiązki i orzeczenie jej w wysokości nie mniejsze niż 10.000 (dziesięć tysięcy) złotych;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

ustalona przez sąd meriti kwota nie nosi cech rażącej niewspółmierności, jest kwotą ustaloną w oparciu o treść art. 67 § 3 kk w zw. z art. 46 § 2 kk i nie zamyka drogi do kompensaty szkody w całości na drodze powództwa cywilnego;

3.3.

o zasądzenie od oskarżonej na rzecz oskarżycielki posiłkowej kosztów ustępstwa procesowego za ii instancję, w wysokości dwukrotności stawki wynikającej na podstawie rozporządzenia ministra sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

nie było podstaw do uwzględnienia wniosku z uwagi na wynik postępowania - nieuwzględnienie apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej.

Wniosek

j.w.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

z przyczyn wskazanych powyżej

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok i wszystkie rozstrzygnięcia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

wskazane powyżej

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Konsekwencją nieuwzględnienia apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej było orzeczenie o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze zgodnie z art. art. 636 1 kpk i art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

o warunkowym umorzeniu postepowania i o nawiązce

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana