Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 242/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 17 lutego 2021 roku w sprawie sygn. akt II K 746/19

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrazy prawa karnego procesowego, tj. art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 92 kpk, art. 366 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk, art. 424 kpk poprzez naruszenie zasady obiektywizmu, zaniechanie wyjaśnienia okoliczności sprawy, powzięcie wątpliwości odnośnie winy oskarżonego i realizacji przez niego znamion zarzuconego mu przestępstwa, naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, w szczególności bezkrytyczne danie wiary wyjaśnieniom oskarżonego, nieprawidłowe sporządzenie uzasadnienia wyroku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Rejonowy nie stosował art. 5 § 2 kpk, bo nie miał wątpliwości co do ustaleń faktycznych, więc nie mógł naruszyć tego przepisu. Sąd Rejonowy przecież ustalił ( jak chce tego apelant), że to oskarżony rozpowszechniał wskazywane przez oskarżycielkę prywatną broszury, prawidłowo również ustalił ich treść ( kopia takiej broszury znajduje się w aktach sprawy na k. 1b-4 i zgodność tego tekstu z tym kolportowanym w dacie zarzuconego czynu nie jest kwestionowana). Sąd Rejonowy uniewinnił oskarżonego ponieważ uznał takie działanie i treści za wyrażanie opinii będących dozwoloną w kampanii wyborczej krytyką, a nie dlatego, że miał jakiekolwiek wątpliwości.

Sąd Rejonowy nie naruszył zasad obiektywizmu i swobodnej, zgodnej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceny dowodów, albowiem słusznie ustalił i ocenił charakter i znaczenie treści zawartej w piśmie kolportowanym przez oskarżonego ( będzie to szerzej omawiane w dalszej części uzasadnienia związanej z oceną kolejnych zarzutów).

Żadnego istotnego dowodu nie pominięto (apelant mimo podnoszenia takich zarzutów nie wskazuje na żadne takie dowody), dokonano prawidłowej, kompleksowej i obiektywnej ich oceny, nie doszło więc do naruszenia dyspozycji art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 92 kpk, art. 366 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk. Zarzut błędnego dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego jest absurdalny, gdyż w tej sprawie oskarżony odmówił wyjaśnień poprzestając na oświadczeniu o nieprzyznaniu się do winy.

Uzasadnienie zaskarżonego wyroku jest faktycznie lakoniczne, ale nie narusza dyspozycji art. 424 kpk, albowiem spełnia ( choć w stopniu minimalnym) ustawowe kryteria zawierając podstawowe elementy wymienione w tym przepisie.

Wniosek

O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok jest słuszny, a zarzuty apelacji bezzasadne, co było powyżej omówione.

3.2.

Błąd w ustaleniach faktycznych i powiązany ( tożsamy ) zarzut obrazy prawa materialnego poprzez przyjęcie, że oskarżony nie dopuścił się przestępstwa z art. 212 kk i tym samym naruszenie prawa materialnego poprzez bezzasadne wyrażenie poglądu, że twierdzenia zawarte w rozpowszechnianych przez oskarżonego broszurach (wymienione w zarzucie) nie stanowią przestępstwa, albowiem zdaniem apelanta błędnie uznano je za działanie opiniotwórcze i ocenne.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty te są chybione. Treść broszury wyborczej, kolportowanej przez oskarżonego, nie zawiera stwierdzeń o faktach rozpatrywanych w kategoriach prawdy i fałszu, tylko oceny i krytykę, przy czym jej ostrze skierowane jest przede wszystkim przeciwko poprzedniemu burmistrzowi, zaś oskarżycielka prywatna jako kandydatka na zwolnione stanowisko ciesząca się jego poparciem ( sam nie mógł kandydować z uwagi na wyrok skazujący, z tego powodu zresztą doszło do przedterminowych wyborów) krytykowana jest właśnie w kontekście związków z tym samorządowym politykiem. Krytyka ta nie przekroczyła ram dopuszczalnych w kampaniach wyborczych, nie różni się specjalnie od wielu innych tego typu przedwyborczych argumentów i sloganów, a oskarżycielka prywatna, decydując się na wzięcie udziału w życiu publicznym i kandydowanie na poważne stanowisko polityczne w drodze demokratycznych wyborów samorządowych powinna się z taką krytyką liczyć. W tekście tym nie padają sformułowania zniesławiające lub znieważające, nie stawia się jej zarzutów dopuszczenia się czynów niegodziwych, karalnych, natomiast kontestuje się sposób wykonywania funkcji burmistrza przez jej poprzednika i stawia hipotezę, że jako jego była podwładna może mu ulegać w przyszłości i doprowadzić do powrotu „ jego rządów”, co autorowi tekstu się nie podoba. Autor nie nazywa oskarżycielki „ marionetką” tylko wyraża opinię, że w przyszłości może być ona „ sterowana jak marionetka”, gdyż „ manipulowanie, zastraszanie, kłamstwa i oszustwa to był styl tego pana” – jak widać tekst ponownie uderza nie w oskarżycielkę prywatną, tylko w byłego burmistrza, zarzucając mu negatywne cechy, a co do oskarżycielki wyraża opinię na temat zdarzenia przyszłego i niepewnego, ostrzegając wyborców, że zdaniem jego autora taka postać jak były burmistrz z uwagi na swoje wymienione powyżej cechy może mieć przemożny wpływ na takiego burmistrza jak oskarżycielka prywatna. Taka ocena mieści się w ramach formułowania ocen krytycznych przez przeciwstawne sobie obozy polityczne, na polskiej scenie politycznej argument ten był już tyle razy podnoszony wobec tylu różnych kandydatów przez niemal każdą z sił politycznych, że staje się powoli wyświechtanym sloganem ( co i rusz słyszymy, że ten i ów polityk nie będzie samodzielny na stanowisku, bo będzie sterowany przez taką czy inną siłę polityczną). Podobnie sloganem – równie wyświechtanym – są słowa o uczynieniu sobie „ prywatnego folwarku” z jakiegoś urzędu, jakiejś jednostki samorządowej, a nawet z państwa. Slogan ten pada praktycznie w każdych wyborach, w których wrogie sobie obozy albo zarzucają rządzącym, że taki „ folwark” sobie uczynili, albo przestrzegają wyborców, że ich konkurenci chcący im odebrać władzę robią to po to, żeby taki „ folwark” sobie stworzyć, Kolejnym powtarzanym do znudzenia w niemal każdych wyborach przez niemal wszystkie siły wyborcze hasłem jest teza, że kandydat swoich wyborców „okłamuje, mami, zwodzi, oszukuje, manipuluje, podpuszcza”, itp. itd. W dodatku akurat w analizowanym tekście zarzut „ okłamywania wyborców” podnoszony jest nie bezpośrednio wobec oskarżycielki prywatnej, tylko wobec wspierających ją działaczy, którzy „ na przedborskich wioskach podczas zebrań” według autora namawiali mieszkańców, aby na nią głosowali. Przecież tekst ten nie zarzuca wypowiedzenia żadnego kłamstwa przez samą oskarżycielkę prywatną, tylko formułuje opinię, że działacze samorządowi namawiający wyborców do głosowania na nią okłamują ich, że pozwoli to ta powrót na stanowisko w nieokreślanej przyszłości byłego burmistrza. Wysnucie przez apelanta tezy, że przedwyborczy slogan o okłamywaniu przez członków sztabu wyborczego wyborców jest równoznaczny z zarzuceniem samej oskarżycielce prywatnej popełnienia przez nią oszustwa jest daleko idącą przesadą. Stwierdzić również należy, że wbrew twierdzeniu apelanta tekst ten nie sugeruje, że oskarżycielka prywatna była członkiem jakiejś zorganizowanej grupy przestępczej – wręcz przeciwnie, w opinii autora to osoba poprzedniego burmistrza i część jego współpracowników będących członkami sztabu wyborczego oskarżycielki bojąc się „ ujawnienia wszystkich szwindli” mają wspierać oskarżycielkę, bo zakładają, że były burmistrz dzięki swym demiurgicznym umiejętnością wpłynie na nią, aby ich nie ujawniała. Zatem tekst ten nie stwierdza, że oskarżycielka prywatna „ jakiś szwindli” dokonała, tylko wyraża opinię, że gdy zostanie burmistrzem, to te „ szwindle” innych osób nie zostaną ujawnione.

Powyższa analiza tekstu broszury przedwyborczej, na kanwie którego wniesiono prywatny akt oskarżenia w tej sprawie, prowadzi do wniosku, że zawiera on oceny i krytykę, są one dopuszczalne w ramach przyjętych w naszym kraju ( i nie tylko) standardów silnej i niekiedy bezpardonowej walki politycznej, nie przekraczają tak wyznaczonych granic, zatem wypowiedzi te korzystają z pozaustawowego kontratypu dozwolonej krytyki. Tym samym kolportując te broszury oskarżony nie popełnił przestępstwa z art. 212 kk.

Wniosek

O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok jest słuszny, a zarzuty apelacji bezzasadne, co było powyżej omówione.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu pierwszej instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok jest słuszny, a apelacja bezzasadna.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

W związku z bezzasadnością wniesionej przez swojego pełnomocnika apelacji oskarżycielka prywatna ponosi koszty procesu za postępowanie odwoławcze ( art. 636 § 1 i 3 kpk). Dlatego zasądzono od niej na rzecz oskarżonego zwrot poniesionych przez niego wydatków związanych z ustanowieniem obrońcy z wyboru, które ustalono na minimalnym poziomie wynikającym ze stawek.

3

W związku z bezzasadnością wniesionej przez swojego pełnomocnika apelacji oskarżycielka prywatna ponosi koszty procesu za postępowanie odwoławcze ( art. 636 § 1 i 3 kpk). Dlatego zasądzono od niej na rzecz Skarbu Państwa opłatę wynikającą z art. 13 ust. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych, ustalając ją na minimalnym poziomie. Brak jest podstaw do zwolnienia oskarżycielki prywatnej od tej niewielkiej opłaty.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżyciela prywatnego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana