Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 904/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia SO Jolanta Łanowy - Klimek

Protokolant

Małgorzata Skirło

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2021 r. w Gliwicach

sprawy T. Z. (Z.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania T. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 16 kwietnia 2019 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Jolanta Łanowy - Klimek

Sygn. akt VIII U 904/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 16 kwietnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu T. Z. prawa do przeliczenia wysokości emerytury przy zastosowaniu art. 110a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, albowiem ustalony przez organ rentowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury nie przekroczył 250%.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i orzeczenie co do istoty sprawy. Twierdził, że w latach 1965-1966 oraz 1970-1979 osiągał wyższe wynagrodzenia niż uwzględnione przez organ rentowy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony T. Z. urodził się (...)

Decyzją z 20 sierpnia 1992 r. przyznano ubezpieczonemu prawo do emerytury górniczej od 10 czerwca 1992 r. Do ustalenia podstawy wymiaru tego świadczenia organ rentowy przyjął wynagrodzenia ubezpieczonego z 3 lat, tj. 1985-1987. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 355,20% i zgodnie z przepisami został ograniczony do 250%.

Ubezpieczony po nabyciu prawa do emerytury kontynuował zatrudnienie.

W dniu 29 marca 2019 r. ubezpieczony złożył wniosek o przeliczenie emerytury na podstawie art. 110a ustawy emerytalno-rentowej.

Organ rentowy zaskarżoną decyzją z 16 kwietnia 2019 r. odmówił ubezpieczonemu prawa do przeliczenia świadczenia uzasadniając, że nowo wyliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru na podstawie 20 lat kalendarzowych, w których ubezpieczony podlegał ubezpieczeniu, był niższy niż 250%.

Obliczony przez organ rentowy z 20 najkorzystniejszych lat wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 191,32%. Za lata zatrudnienia 1965-1979 przyjęto wynagrodzenie minimalne z uwagi na brak dokumentacji płacowej za ten okres.

Ubezpieczony w okresie od 30 czerwca 1965 r. do 2 września 1992 r. pracował w KWK (...) w K. na następujących stanowiskach:

-

młodszego górnika pod ziemią – od 30 czerwca 1965 r. do 17 października 1967 r. oraz od 29 października 1969 r. do 31 marca 1970 r.;

-

górnika pod ziemią – od 1 kwietnia 1970 r. do 5 października 1977 r.;

-

górnika kombajnisty pod ziemią – od 6 października 1977 r. do 10 stycznia 1984 r.;

-

górnika pod ziemią – od 11 stycznia 1984 r. do 2 września 1992 r.

W okresie od 18 października 1967 r. do 17 października 1969 r. ubezpieczony odbywał służbę wojskową.

Ubezpieczony zwarł związek małżeński (...)

W spornym okresie ubezpieczony pracował w oddziale wydobywczym na I i II zmianie, przy czym ruch zakładu odbywał się na zasadach, zgodnie z którymi na I i II zmianie prowadzono wydobycie, a na III czynności przygotowawcze. Nadto w tym okresie ubezpieczony pracował przez 2 niedziele w miesiącu.

Na podstawie opinii biegłego z zakresu rent i emerytur J. C. z 28 stycznia 2020 r. (k.26-31) i opinii uzupełniającej z 30 listopada 2020 r. (k.63-80) Sąd ustalił, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ubezpieczonego nie przekracza 250%.

W opinii biegły odtworzył miesięczne i roczne kwoty wynagrodzeń ubezpieczonego za lata 1965-1966 oraz 1970-1979 na podstawie danych z akt osobowych ubezpieczonego, akt organu rentowego i akt sądowych. Biegły w wyliczanych wynagrodzeniach ujął tylko te dodatki, które bezwzględnie przysługiwały ubezpieczonemu według przepisów branżowych w górnictwie z uwzględnieniem Karty Górnika i deputatu węglowego, a w opinii uzupełniającej również – zgodnie z zaleceniem Sądu – dodatki za pracę na I i II zmianie, a także dodatek za pracę w 2 niedziele w miesiącu.

Do wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury zgodnie z art. 110a ustawy o emeryturach i rentach z FUS w najkorzystniejszej wersji, tj. z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym z uwzględnieniem części zarobków przypadających po przyznaniu świadczenia, biegły ujął najlepsze 20 lat z całego okresu zatrudnienia, tj. 1970-1975, 1978 i 1980-1992. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony przez biegłego wyniósł 236,31%.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o akta organu rentowego, akta osobowe ubezpieczonego z KWK (...), zeznania świadków J. W. i E. B. (nagranie z rozprawy z 6 października 2020 r. k.60), przesłuchanie odwołującego (nagranie z rozprawy z 6 października 2020 r. k.60), opinię biegłego z zakresu rent i emerytur J. C. z 28 stycznia 2020 r. (k.26-31) i opinię uzupełniającą z 30 listopada 2020 r. (k.63-80).

Sąd ocenił zebrany materiał dowodowy jako kompletny i spójny, a poprzez to mogący stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie. W szczególności Sąd podzielił opinie biegłego J. C., które została sporządzane w sposób miarodajny, a konkluzje w nich zawarte są konkretne i przekonujące.

Strony nie wnosiły zastrzeżeń do ostatniej opinii biegłego sądowego J. C..

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie bezsporne jest, że ubezpieczony od 10 czerwca 1992 r. jest uprawniony do emerytury górniczej obliczonej w oparciu o wynagrodzenia z 3 lat, tj. 1984‑1987, gdzie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 355,20% i zgodnie z przepisami został ograniczony do 250%.

Bezspornie ubezpieczony po uzyskaniu prawa do emerytury pozostawał w zatrudnieniu.

Przedmiotem sporu jest wysokość emerytury ubezpieczonego. Zaskarżoną decyzją ZUS Oddział w Z. odmówił mu przeliczenia podstawy wymiaru emerytury na tej podstawie argumentując, że nowo ustalony wskaźnik podstawy wymiaru świadczenia jest niższy niż 250%.

Sąd wskazuje, iż ustawą z dnia 5 marca 2015 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 552) wprowadzono z dniem 1 maja 2015 r. zmiany w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dodając m.in. art. 110a.

Zgodnie z treścią art. 110a ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 291) wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem art. 110 ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 5, jest wyższy niż 250%.

Zgodnie z ust. 2 ustalenie wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 może nastąpić tylko raz.

Art. 110a znajduje zastosowanie do przeliczenia emerytur przyznanych na starych zasadach tj. obliczonych w myśl art. 53 ustawy emerytalno-rentowej, gdzie bezpośredni wpływ na wysokość świadczenia ma kwota bazowa oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia.

Bezspornie ubezpieczony pobiera emeryturę obliczoną na starych zasadach. Nadto po uzyskaniu prawa do emerytury kontynuował zatrudnienie.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało jednak, że art. 110a ustawy nie znajdzie zastosowania do ubezpieczonego, gdyż ten nie spełnił wszystkich wymaganych tym przepisem przesłanek. Ustalony na nowo wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia nie jest bowiem wyższy niż 250%.

Jak wykazano w toku postępowania wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniom w najkorzystniejszej wersji, tj. 1970-1975, 1978 i 1980-1992, wynosi 236,31%.

Ubezpieczony twierdził, że osiągał wyższe wynagrodzenie niż przyjęte przez organ rentowy.

Dla wyjaśnienia spornej kwestii Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu rent i emerytur, który wyliczył kwoty wynagrodzeń ubezpieczonego za lata 1965-1966 oraz 1970-1979 na podstawie danych z akt osobowych ubezpieczonego, akt organu rentowego i akt sądowych. Biegły w wyliczanych wynagrodzeniach w opinii ujął tylko te dodatki, które bezwzględnie przysługiwały ubezpieczonemu według przepisów branżowych w górnictwie z uwzględnieniem Karty Górnika i deputatu węglowego, a w opinii uzupełniającej również – zgodnie z zaleceniem Sądu – dodatki za pracę na I i II zmianie, a także dodatek za pracę w 2 niedziele w miesiącu, których otrzymywanie przez ubezpieczonego w spornym okresie potwierdzili zeznający w sprawie świadkowie.

W ocenie Sądu biegły dokonał prawidłowych wyliczeń wynagrodzeń odwołującego, zgodnie z którymi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ubezpieczonego z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniom w najkorzystniejszej wersji, tj. 1970-1975, 1978 i 1980-1992, wyniósł 236,31%.

Sąd miał na uwadze również fakt, że strona odwołująca nie wnosiła zastrzeżeń do opinii uzupełniającej biegłego.

Reasumując, skoro nowo wyliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie jest wyższy niż 250%, to ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do ponownego przeliczenia pobieranej przez niego emerytury górniczej z zastosowaniem art. 110a ustawy, to jest z uwzględnieniem podstawy wymiaru wyliczonej na nowo, zgodnie z art. 15 ustawy.

Mając na uwadze powyższe Sąd– na mocy 477 14 § 1 k.p.c. – oddalił odwołanie.

(-)sędzia Jolanta Łanowy - Klimek