Pełny tekst orzeczenia

Sygn. I C 137/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 maja 2021 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

sędzia Hanna Kaflak-Januszko

Protokolant:

st. sekretarz sądowy Karina Hofman

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2021 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa E. S.

przeciwko Gminie Miejskiej C.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej Gminy Miejskiej C. na rzecz powódki E. S. 14.190,16 zł (czternaście tysięcy sto dziewięćdziesiąt złotych 16/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 11.12.2017 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej 3.706,77 zł (trzy tysiące siedemset sześć złotych 77/100) kosztów procesu;

IV.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w
S. nieuiszczone koszty sądowe:

a)  od powódki E. S. 561,17 zł (pięćset sześćdziesiąt jeden złotych 17/100) z roszczenia zasądzonego w pkt. I niniejszego wyroku;

b)  od pozwanej Gminy Miejskiej C. 57,13 zł (pięćdziesiąt siedem złotych 13/100).

I C 137/18

UZASADNIENIE

Powódka E l ż b i e t a (...) 11.12.2017 r. pozwała o 153.487,39 zł niedopłaty dotacji oświatowej w okresie 1.01.2012 r. – 31.08.2012 r. , w tym - 125.561,20 zł należność główna, a w pozostałym zakresie skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie od 11.12.2014r. do dnia wniesienia pozwu i z takim odsetkami od całej dochodzonej należności od dnia wniesienia pozwu. Uważała, że powinna uzyskać wypłatę obliczoną na podstawie wynikających z budżetu kwoty wydatków wykonanych, niezależnie od okoliczności mających wpływ na ich poniesienie, gdyż regulacja przewiduje pojęcie ryczałtowe – wydatków, a sądy wykładają je jako odnoszące się do wydatków faktycznie poniesionych.

Pozwana G m i n a M i e j s k a (...) wniosła o oddalenie powództwa, uważając, że rozliczyła się, wypłacając świadczenie obliczone na podstawie wydatków wykonanych na przedszkole publiczne pomniejszonych o nadzwyczajne koszty, poniesione na jego likwidację.

Sąd ustali, co następuje:

Powódka w okresie objętym pozwem prowadziła Przedszkole Niepubliczne (...), w którym w okresie objętym sporem ogółem było (...) uczniów (jako suma uczęszczających w poszczególnych miesiącach).

W tym czasie pozwana prowadziła przedszkole publiczne – Przedszkole (...) nr(...) z oddziałami integracyjnymi (...), co do którego zapadła ostatecznie w 2012 r. decyzja o likwidacji z dniem 31.08.2012 r. Było w nim 1952 uczniów łącznie w okresie 8 miesięcy działalności w 2012 r., średnio 244 miesięcznie .

Wydatki wykonane łącznie (w tym koszty likwidacji przedszkola) wyniosły 1 809 882,43 zł w ciągu 8 miesięcy (k. 16-19). Natomiast w 2011 r. w budżecie na 2012 r. ostatecznie zaplanowano 2 151 291 zł na 12 miesięcy (w tym odpis na emerytowanych nauczycieli z innych jednostek 24 282 zł).

Koszty likwidacji przedszkola 421 711,98 zł to : wypłacone pracownikom odprawy, ekwiwalenty za niewykorzystane urlopy, nagroda jubileuszowa, której płatność przydałby w 2013 r., 13 wynagrodzenie za kolejny rok ze świadczeniami ubocznymi (k. 52, 100).

Powódce wypłacono 385 563 zł dotacji i dopłacono po wezwaniu - 195 402,20 zł za 10 miesięcy (wyliczenie k. 20-21, czyli 1 809 882,43 zł pomniejszono o koszty likwidacji 421 711,98 zł, co dało bazę 1 388 170,45 zł do przeliczenia dopłaty), czyli do uwzględnienia w sprawie było 156 321,76 zł (bo powódka dokonała częściowego zaliczenia na dalszą należność i stąd odjąć należało 39 080,44 zł – vide s. 7 pisma peł. powódki z 26.04.2019 r. – k. 104).

fakty przyznane (zob. k. 292, 302-303)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało częściowemu uwzględnieniu.

Na zakończenie postępowania nie budziło wątpliwości, że sporna pozostała ocena prawna, a konkretnie – czy dotacja ma być rozliczona według wydatków (tzw. bieżących na funkcjonowanie, a nie majątkowych) zaplanowanych w budżecie czy wykonanych, co w przypadku tej sprawy wynikało z tej specyfiki, że przedszkole publiczne, którego działalność była podstawą do obliczenia dotacji, kończyło działalność i powstały dodatkowe wydatki związane z likwidacją miejsc pracy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 i ust. 2 b ustawy o systemie oświaty (obowiązującego w badanym okresie, co potwierdzały także uchwały Rady Miejskiej – k. 12-15) niepubliczne przedszkola miały otrzymywać dotację z budżetu gminy w wysokości nie niższej niż 75 % ustalonych w budżecie danej gminy wydatków ponoszonych w przedszkolach publicznych, przeliczonych na jednego ucznia.

Lektura dostępnej wykładni, której potwierdzeniem są liczne orzeczenia wskazane w sprawie, prowadziła do wniosku, że przeważało stanowisko, by dotacja była wypłacona w wysokości wydatków poniesionych, gdyż na ogół były one wyższe niż planowane. Pragmatyzm takiego podejścia jest zrozumiały, gdyż skoro chodzi o korzystanie ze świadczeń publicznych, to powinno odbywać się ono na tym samym poziomie (niezależnie od założenia progu 75 % ze względu na inną organizację jednostek niepublicznych). Jednocześnie oczywiste wydaje się, że gdyby okazało się, że na placówkę publiczną wykorzystano mniejszą pulę środków niż założono, to podmioty niepubliczne powinny być rozliczone według wydatków przewidzianych w budżecie, gdyż na tej podstawie planowały własną działalność. Dlatego w niniejszej sprawie sąd stwierdził, że skoro za zasadne uznał, żeby nie uwzględnić wydatków na likwidację przedszkola, a w efekcie koszty zaplanowane w budżecie, w przeliczeniu na miesiące podlegające rozliczeniu, były wyższe niż wydatkowane, to powódka w tej specyficznej sytuacji powinna być rozliczona według wydatków zaplanowanych.

Co do kosztów likwidacji przedszkola, to należy stwierdzić, że obie strony odwoływały się do wydatków bieżących, czyli związanych z działalnością bieżącą, a nie majątkową/inwestycyjną. Wydaje się, że to oczywiste rozumienie tego pojęcia, skoro chodzi o zwykłe koszty codziennej działalności oświatowej. I choć wydatki na likwidację nie są wydatkami majątkowymi/inwestycyjnymi, a podmiot niepubliczny także ponosi wydatki, gdy takie się pojawią w pojedynczych przypadkach kadrowych, to w przypadku likwidacji dochodzi niewątpliwie do kumulacji świadczeń, które nie są związane ze zwykłym, codziennym funkcjonowaniem, co szczególnie widoczne było w przypadku świadczeń, które wymagalne byłyby w 2013 r. Tak samo należy jednak ocenić całość tych wydatków, gdyż powstały w związku z likwidacją (urlopy co do zasady powinny być bowiem wykorzystywane, likwidacja miejsc pracy nie byłaby potrzebna, gdyby nie likwidacja).

W konsekwencji po wyjaśnieniu ze stronami danych, od których zależało zasądzenie należności według przedstawionej oceny prawnej, sąd obliczył należność wskazaną w sentencji \9odsetki zasądzono na podstawie art. 481 ust. 1 i 2 oraz 482 kc):

- planowane wydatki wyniosły 2 151 291 zł – odpis na emerytowanych nauczycieli z innych jednostek 24 482 zł, co przy średniej 244 uczniów w miesiącu oznacza 726,36 (9) zł, z czego 75 % to = 544,78 zł przy zrealizowanej wypłacie po 533,36 (bo dalsze cyfry to (...), więc bez zaokrąglenia matematycznego w górę),

- 544,78 zł (przy przyjęcie kwoty z obliczenia wyżej wskazanego) * (...) (liczba dzieci w placówce powódki) = 553 496,48 zł dotacji za 2012 r. za okres I-VIII 2012 r. – 385 563 zł dotacja wypłacona = 167 933,48 zł niedopłata i dopłacono 195 402,20 za 10 miesięcy [wg wzoru powódki do odjęcia 39 080,44 zł, czyli do uwzględnienia 156 321,76 zł, więc 167 933,48 zł - 156 321,76 = 11 611,72 zł do zasądzenia należności głównej, a skapitalizowane odsetki od tej kwoty to 2 578,44 zł, czyli łącznie 14 190,16 zł, czyli w 9,24 % powództwo podlegałoby uwzględnieniu,

- skapitalizowane odsetki od powyżej obliczonej należności w okresie objętym pozwem wyniosły .

O kosztach procesu rozstrzygnięto w konsekwencji na podstawie art. 100 kpc przy uwzględnieniu § 2 pkt. 6 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności radców prawnych i art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, gdyż koszt opinii biegłej pokrył tymczasowo Skarb Państwa :

- koszty powódki : opłata od pozwu 7 675 zł + 5417 zł peł. i z tego 9,24 % z 13 092 zł = 1 209,70 zł

- koszty pozwanego : 90,76 % z 5417 zł = 4 916,47 zł,

więc zasądzono różnicę jak w pkt. III wyroku,

- koszty sądowe : 618,30 zł i zasądzono - 90,76 % od powódki i 9,24 % od pozwanego.