Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 312/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 kwietnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : sekr. sąd. Agnieszka Sobolczyk

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2021 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) SA z siedzibą w W.

przeciwko S. N.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego S. N. na rzecz powoda (...) Bank (...) SA z siedzibą w W. kwotę 198.171,01 ( sto dziewięćdziesiąt osiem tysięcy sto siedemdziesiąt jeden 01/100) złotych z umownymi odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych liczonymi od kwoty 187.594,99 ( sto osiemdziesiąt siedem tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt cztery 99/100) złotych, od dnia 28 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty,

2.  nakazuje pobrać od powoda (...) Bank (...) SA z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 7.431,00 ( siedem tysięcy czterysta trzydzieści jeden) złotych tytułem nieuiszczonej części opłaty sądowej,

3.  zasądza od pozwanego S. N. na rzecz powoda (...) Bank (...) SA z siedzibą w W. kwotę 15.360,00 ( piętnaście tysięcy trzysta sześćdziesiąt ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 5.400,00 ( pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sygn. akt I C 312/20

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 27 grudnia 2019 r. (data wpływu) do Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie powód - (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zwrócił się o wydanie w elektronicznym postępowaniu upominawczym nakazu zapłaty przeciwko S. N., zasądzającego od pozwanego na rzecz powoda kwoty 187,594,99 zł tytułem należności głównej z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 24 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 10,576,02 zł tytułem odsetek umownych naliczonych do dnia 23 grudnia 2019 r. a także o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

(pozew k. 3-5)

Nakazem zapłaty z dnia 24 lutego 2020 r. w postępowaniu upominawczym wydanym w sprawie VI Nc-e (...), Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie nakazał pozwanemu w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacić powodowi łączną kwotę 198,171,01 zł, oraz kwotę 2,478,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, albo w tym terminie wnieść sprzeciw do tego Sądu.

(nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym SR w Lublinie-Zachód w L. k. 6).

W dniu 19 marca 2020 r. (data wpływu), w przewidzianym terminie, pełnomocnik pozwanego wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, podnosząc, że pozwany nie uznaje powództwa ani co do zasady, ani co do wysokości.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 7)

Postanowieniem referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie z dnia 30 marca 2020 r. sprawę przekazano do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Sieradzu. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Sieradzu z dnia 25 sierpnia 2020 r. Sąd ten stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę do rozpoznania do Sądu Okręgowego w Sieradzu, gdzie została zarejestrowana pod sygn. akt I C 312/20.

W odpowiedzi na sprzeciw, pełnomocnik powoda zmodyfikował żądanie powództwa w zakresie wniosku o zasądzenie odsetek w związku ze zmianami wysokości stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego uchwalanymi przez Radę Polityki Pieniężnej.

(odpowiedź na sprzeciw, k. 46-47v)

Pismem procesowym z dnia 12 stycznia 2021 r. (data wpływu) pełnomocnik pozwanego nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie w całości podnosząc, że w jego ocenie strona powodowa nie sprostała ciężarowi dowodu, bowiem na potwierdzenie swych roszczeń przedłożyła kserokopie dokumentów, które nie mają mocy dowodowej jako dokumenty prywatne, niepoświadczone za zgodność zgodnie z odpowiednimi unormowaniami. Nadto pełnomocnik wskazał, że powód nie udowodnił, by osoby zawierające z pozwanym, w jego imieniu umowę pożyczki, wykazały swoje uprawnienia do zawarcia tych umów odpowiednimi pełnomocnictwami.

(pismo k. 63-63v)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 12 października 2017 r. powód (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. zawarł z pozwanym umowę pożyczki na okres 120 miesięcy, na mocy której pozwany otrzymał pożyczkę w kwocie 199,877,98 zł. Wypłata pożyczki nastąpiła jednorazowo w dniu 12 października 2017 r. na spłatę wierzytelności kredytowej pozwanego w kwocie 113,884,08 zł. Pozostałą kwotę – 76,000,00 zł – pozwany otrzymał na rachunek bankowy. Zgodnie z treścią zawartej umowy pozwany był zobowiązany do spłaty pożyczki zgodnie z harmonogramem spłaty stanowiącym załącznik do umowy. Zgodnie z § 11 przedmiotowej umowy pożyczki, powód mógł dokonać jej wypowiedzenia w przypadku m. in. niedotrzymania przez klienta warunków określonych w umowie. Pozwany zalegał w spłacie pożyczki na kwotę 6,967,78 zł. Pismem z dnia 26 lutego 2021 r. powód wypowiedział pozwanemu umowę w części dotyczącej warunków spłaty. W związku z czym, po upływie terminu do którego pozwany był zobowiązany uregulować zadłużenie, całość stała się wymagalna z dniem 5 kwietnia 2019 r.

(umowa pożyczki k. 39-42, wyciąg z ksiąg bankowych k. 45, zestawienie operacji na rachunku bankowym k. 48, powtórny druk potwierdzenia wykonania przelewu k. 49, wypowiedzenie umowy k. 55)

Przed skierowaniem sprawy na drogę sądową powód pismem z dnia 11 kwietnia 2019 r., wezwał pozwanego do zapłaty wymaganego zobowiązania. Wysłane wezwanie pozwanemu zostało doręczone w sposób umożliwiający jego odbiór i zapoznanie się z jego treścią. W wezwaniu znalazła się informacja, iż w braku możliwości dokonania jednorazowej spłaty należności, możliwe jest zawarcie porozumienia lub ugody ustalających warunki spłaty zadłużenia. Pismem datowanym na 17 września 2019 r. pozwany wniósł o zawarcie umowy restrukturyzacyjnej, jednak mimo późniejszej pozytywnej decyzji ze strony powoda nie skorzystał z restrukturyzacji zadłużenia.

(wezwanie do zapłaty k. 43, potwierdzenie odbioru k. 44, kserokopia wniosku o zawarcie umowy restrukturyzacyjnej k. 53)

W związku z powyższym powód w dniu 27 grudnia 2019 r. wystąpił przeciwko pozwanemu z powództwem do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie o zapłatę kwoty dochodzonej pozwem.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Roszczenie powoda znajduje oparcie w art. 720 Kodeksu cywilnego oraz w przepisach ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 powołanej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym w myśl ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Z kolei z przepisu art. 5 pkt 8 ustawy wynika, że całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta stanowi sumę całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu.

W myśl zaś art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tą samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i takiej samej jakości. Zgodnie z art. 353 k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Dokonując oceny złożonego powództwa na wstępie należy wskazać, że strona powodowa uczyniła zadość ciążącemu na niej obowiązkowi i w sposób należyty wykazała, że między stronami doszło do skutecznego zawarcia umowy pożyczki, oraz że strona powodowa przekazała stronie pozwanej środki pieniężne określone w umowie, a także, że pozwana uchybiła warunkom umowy nie wywiązując się z obowiązku spłaty zaciągniętej wierzytelności. W ocenie Sądu pozwanemu z kolei nie udało się wykazać zasadności podniesionych przez niego zarzutów, a ciężar dowodu w odniesieniu do zarzutów i twierdzeń podniesionych w treści zarzutów spoczywał bezspornie właśnie na pozwanym. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Stosownie zaś do treści art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Przepis art. 232 k.p.c. stanowi natomiast, że strony zobowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyżej powołane przepisy statuują jedną z podstawowych zasad procesu cywilnego, jaką jest zasada kontradyktoryjności. Zgodnie z jej założeniem ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie, zaś Sąd orzekający nie jest obciążony odpowiedzialnością za rezultat postępowania dowodowego, którego dysponentem są strony (por. wyrok SN z dnia 07 października 1998 r., II UN 244/98, OSNP 1999/20/662).

Odnosząc się do zarzutów podniesionych przez pozwanego w pisemnym stanowisku stwierdzić należy, że chybiony okazał się zarzut nieudowodnienia faktu zawarcia umowy pożyczki, jak i zarzut braku umocowania pracowników banku do podpisywania dokumentów w imieniu powoda. Do akt sprawy zostały bowiem złożone na kartach 76-80 uwierzytelnione notarialnie odpisy pełnomocnictwa pracowników banku uprawnionych do zawarcia przedmiotowej umowy powoda z pozwanym. Również inne dokumenty wykazujące zasadność pozwu (umowa pożyczki, wezwanie do zapłaty wraz z dowodem doręczenia, zestawienie operacji na rachunku pozwanego, wypowiedzenie umowy, wyciąg z ksiąg bankowych) zalegają w aktach sprawy i stanowią materiał dowodowy na którym Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie.

Pozwany jako strona postępowania jest uprawniony do wglądu do akt sprawy i ma możliwość zweryfikowania oryginalności załączonych do akt sprawy dokumentów. Powód natomiast nie jest zobowiązany poświadczać za zgodność z oryginałem odpisów dokumentów dla strony pozwanej. Nadto zgodnie z art. 104 k.c., jednostronna czynność prawna polegająca na złożeniu oświadczenia woli bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna, jednak gdy ten, komu zostało złożone oświadczenie woli w cudzym imieniu, godzi się na działanie bez umocowania, stosuje się odpowiednio przepisy o zawarciu umowy bez umocowania. Zgoda taka może być dokonana także w sposób dorozumiany, a okoliczności sprawy – w szczególności fakt, że pozwany zakwestionował umocowanie pełnomocników - pracowników powoda do podpisania oświadczenia o wypowiedzeniu dopiero po wytoczeniu powództwa, a więc na kilkanaście miesięcy po doręczeniu mu przedmiotowych pism – pozwalają przyjąć, że uprzednio bez zastrzeżeń akceptował kwestionowaną obecnie formę otrzymanych wezwań oraz oświadczeń i obojętne było mu to, że podpisane pod pismami osoby nie wykazały równocześnie swego upoważnienia do działania w imieniu banku. Te rozważania są zresztą w istocie marginalne wobec zalegających w aktach dokumentów, którym Sąd w żadnym wypadku nie miał powodów do odmawiania wiarygodności. Zgodzić należy się zatem z pełnomocnikiem powoda, iż tak postawione zarzuty strony powodowej są gołosłowne i sprzeczne z materiałem dowodowym. Wprawdzie notarialnie poświadczone pełnomocnictwo dla pracowników banku – M. G. i B. P. zostało dołączone do akt sprawy dopiero w toku postępowania sądowego, to znamiennym jest, że ani na etapie przedsądowym, ani już po wdaniu się w spór co do istoty sprawy przed Sądem, pozwany nie kwestionował umocowania pracowników banku, ergo – faktu zawarcia umowy pożyczki. Inne dokumenty – w szczególności oryginał umowy pożyczki – zostały uzupełnione dnia 26 października 2020 r.

Należy zaznaczyć, że powód skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy, którego odpis wraz z potwierdzeniem odbioru załączono do akt sprawy. Nadto powód podejmował próby polubownego rozwiązania sporu wzywając pozwanych do spłaty zadłużenia i ewentualnego kontaktu z bankiem. Powód udowodnił także wysokość wymagalnego zadłużenia pozwanych załączonym do akt sprawy wyciągiem z ksiąg banku, który jakkolwiek nie pozostaje dokumentem urzędowym, to stanowi jednak dowód w sprawie jako dokument prywatny. Warto w tym miejscu zauważyć, że dokument prywatny stanowi pełnoprawny środek dowodowy, który sąd orzekający może uznać za podstawę swoich ustaleń faktycznych, a następnie wyrokowania. Moc dowodowa dokumentu prywatnego jest słabsza aniżeli moc dowodowa dokumentu urzędowego, nie przeszkadza to jednak w tym, aby sąd orzekający w ramach swobodnej oceny dowodów (art 233 k.p.c.) uznał treść dokumentu prywatnego za zgodną z rzeczywistym stanem rzeczy (por. Krzysztof Knoppek, Komentarz do art. 245 kodeksu postępowania cywilnego, Lex). Treść dołączonego do pozwu wyciągu z ksiąg rachunkowych banku zawiera wszelkie dane niezbędne do identyfikacji umowy, z której wynika dochodzone pozwem roszczenie, szczegółowo określa kwotę roszczenia i wysokość odsetek. Na dodatek dokument ten w pełni koreluje z postanowieniami łączącej strony umowy a jego treść nie jest w żaden sposób sprzeczna z innymi dowodami zgromadzonymi w sprawie.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów wierzyciel mógł domagać się zasądzenia na jego rzecz dochodzonej pozwem należności, a także odsetek umownych od kwot wskazanych w pozwie. Jego żądnie zatem w całości zasługiwało na uwzględnienie. Z tych względów Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem wraz z umownymi odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych liczonych od kwoty 187,594,99 zł od dnia 28 grudnia 2019 r. (dzień następujący po dniu wniesienia powództwa) do dnia zapłaty.

Sąd nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 7,431,00 zł tytułem nieuiszczonej części opłaty sądowej od pozwu. Zgodnie bowiem z art. 13 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości 198,171,01 x 5% = 9,909 zł Przy wniesieniu pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód uiścił opłatę w wysokości 2478,00 zł, zatem pozostałą część należało od niego pobrać.

Nadto zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów procesu, w tym: równowartość opłaty od pozwu, niezbędne wydatki poniesione w procesie (koszty pełnomocnictwa oraz taks opłat notarialnych) oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego, wyliczony w oparciu o § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.