Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2021 r. w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. M. (1) i K. M. (2)

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B.

o ochronę naturalnego (...) człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. solidarnie na rzecz powodów K. M. (1) i K. M. (2) kwotę 92.868,17 ( dziewięćdziesiąt dwa tysiące osiemset sześćdziesiąt osiem 17/100) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. solidarnie na rzecz powodów K. M. (1) i K. M. (2) kwotę 6.634,00 ( sześć tysięcy sześćset trzydzieści cztery ) zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.400,00 ( pięć tysięcy czterysta ) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego,

4.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 6.919,01 ( sześć tysięcy dziewięćset dziewiętnaście 01/100) zł tytułem wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 85/21

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 22 lutego 2017 r. (data wpływu) skierowanym do Sądu Rejonowego w Łasku pełnomocnik powodów K. M. (1) i K. M. (2) wniósł o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B.:

1. kwoty 40,000,00 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 28 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości nieruchomości należącej do strony powodowej – działki nr (...) położonej w G., gmina Ł., powiat (...) nr KW: (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych, a która znajduje się na terenie obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą Sejmiku Województwa (...) z dnia (...) r. nr (...) opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) w dniu (...), poz. (...);

2. kwoty 10,000,00 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 28 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty – tytułem odszkodowania w wysokości koniecznych kosztów rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego posadowionego na terenie działki oznaczonej w pkt. 1, zgodnie z wymogami przywołanej wyżej uchwały Sejmiku Województwa (...). Sprawa została zarejestrowana w Sądzie Rejonowym w Łasku pod sygn. akt I C 116/17.

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego Skarbu Państwa- (...) Zarządu (...) w B. wniósł o oddalenia powództwa w całości oraz o zasądzenie od strony powodowej postępowanie według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W piśmie procesowym z dnia 08 stycznia 2021 r. (data wpływu) pełnomocnik powodów K. i K. M. (2) oświadczył, że rozszerza powództwo do kwoty łącznej 97,207,00 zł i wnosi o zasądzenie solidarne na rzecz powodów od pozwanego:

1.  kwoty 51,100,00 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 28 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości nieruchomości należącej do strony powodowej,

2.  kwoty 46,106,47 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 28 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania w wysokości koniecznych kosztów rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego posadowionego na terenie działki oznaczonej w pkt 1. zgodnie z wymogami przywołanej wcześniej uchwały Sejmiku Województwa (...).

Postanowieniem z dnia 21 stycznia 2021 r. Sąd Rejonowy w Łasku stwierdził swą niewłaściwość i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Sieradzu I Wydziałowi Cywilnemu jako właściwemu rzeczowo do rozpoznania sprawy, gdzie sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt I C 85/21.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powodowie K. M. (1) i K. M. (2) są właścicielami nieruchomości o nr działki (...) położonej w G., gm. Ł., powiat (...), nr KW: (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych. Działka ma powierzchnię 1000 m ^{( 2 )}i jest w kształcie prostokąta o szerokości około 36 m przy drodze o nawierzchni z płyt betonowych. Teren jest zagospodarowany, ogrodzony z frontu płotem z siatki z metalowymi słupkami na podmurówce z płyt betonowych z metalową bramą i furtką, w dalszej części działka ogrodzona jest płotem z płyt betonowych. Podjazd i podejście oraz teren wokół budynku wyłożony jest płytami chodnikowymi. Działka jest zabudowana domem mieszkalnym z garażem w bryle budynku oraz budynkiem gospodarczym z prefabrykowanych płyt betonowych. Na działce znajduje się infrastruktura techniczna: energetyczna, wodociągowa, kanalizacyjna (szambo). Zgodnie z zaświadczeniem Burmistrza Ł. oraz miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w miejscowości G. uchwalonego Uchwałą Rady Miejskiej w Ł. Nr (...)z dnia(...) r. przedmiotowa nieruchomość położona jest na ternach oznaczonych symbolem 7MN – tereny zabudowy mieszkaniowo – usługowej o niskiej intensywności.

(opinia biegłej sądowej L. B. (1) w zakresie określenia wysokości wartości nieruchomości - koperta k. 139).

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął nową uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania , w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie poprzednią uchwałę w tym przedmiocie z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno- i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

b) zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

c) zakaz tworzenia stref ochronnych „A" uzdrowisk,

d) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

2) w podobszarze B:

a) zakaz tworzenia stref ochronnych „A" uzdrowisk,

b) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

§ 9. W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz budowy budynków jedno- i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo- usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

d) dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy.

2) w podobszarze B:

a) zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

c) dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

§ 10. W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1) w podobszarze A:

a) w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

2) w podobszarze B:

a) w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

(opinia biegłej L. B. (1) - koperta k. 139).

Oszacowana wartość rynkowa części nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym położonej w miejscowości G. nr (...) po zaokrągleniu wynosi 540,200,00 zł. Nieruchomości stanowiące własność powodów położone są w obszarze ograniczonego użytkowania i zlokalizowana jest w podobszarze A. Dla podobszaru A wynikowy średni współczynnik utraty wartości nieruchomości związany z lokalizacją w danym obszarze został określony aktualnie na poziomie 9,46 %. Utrata wartości rynkowej części nieruchomości zabudowanej położonej w miejscowości G. nr (...), woj. (...), objętej księgą wieczystą nr (...) w związku z wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Sejmiku Województwa (...) nr (...) wynosi 51,100,00 zł

Ponieważ na wskazanym obszarze brak jest wystarczającej do porównań liczby obiektów, dla których jedyną różnicującą cechą jest występowanie bądź brak uciążliwości związanych z funkcjonowaniem lotniska, różnicę wartości działki zabudowanej oddaje wskaźnik procentowy zmiany cen określony na podstawie danych z lokalnego rynku nieruchomości, który dla podobszaru A wynosi 9,46 %.

(dowód: opinia biegłej L. B. (1) - koperta k 139).

Jak wynika z przeprowadzonych obliczeń, budynki powodów przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania spełniały wymogi Prawa budowlanego w zakresie izolacyjności akustycznej. Zapewnienie odpowiedniego klimatu akustycznego po wprowadzeniu OOU wymaga poniesienia dodatkowych nakładów mających na celu poprawę izolacyjności akustycznej przegród budowlanych. Nakłady dodatkowe są konsekwencją wymogów wprowadzonych uchwałą z 2016 roku o wprowadzeniu OOU. Zapewnienie właściwego mikroklimatu w pomieszczeniach podlegających ochronie akustycznej podczas występowania hałasu lotniczego wymaga instalacji dodatkowych urządzeń. W budynku mieszkalnym położonym na przedmiotowej nieruchomości w celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego strony powodowej należy wymienić 11 okien/drzwi tarasowych na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej, ponadto należy zainstalować 7 wentylatorów sufitowych w celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas występowania hałasu lotniczego. Wynik końcowy uwzględniający wartość robót mających zapewnić właściwy klimat akustyczny budynku mieszkalnego zbudowanego na tych działkach został oszacowany na łączną kwotę 41,768,17 zł, w tym szacunkowy koszt wymiany okien to 30,102,41 zł, zaś montażu wentylatorów sufitowych to 11,665,76 zł.

(opinia Politechniki (...) – Katedra Akustyki i Multimediów k. 61 -85, opinia biegłego z dziedziny budownictwa K. W. (1) k. 98-102 wraz z opinią uzupełniającą k. 123-125)

W dniu 23 grudnia 2016 r. pełnomocnik powodów wystosował do pozwanego Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. wezwanie do zapłaty, w którym wezwał pozwanego do zapłaty na rzecz powodów w terminie 7 dni od otrzymania pisma, łącznej kwoty 400,000 zł tytułem odszkodowania w związku z obniżeniem wartości oraz ograniczeniem w sposobie korzystania z przedmiotowych nieruchomości, a także z tytułu kosztów koniecznych do wygłuszenia budynków mieszkalnych na nich się znajdujących, w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania, podstrefa A, ustanowionego uchwałą przywołaną wcześniej Sejmiku Województwa (...).

Pismem z dnia 27 grudnia 2016 r. pozwany nie uznał zgłoszonych roszczeń i odmówił zapłaty.

(wezwanie do zapłaty k. 27, pismo pozwanego k. 29).

Sąd uznał wszystkie wyżej wymienione dokumenty za wiarygodne, przede wszystkim dokumenty urzędowe. Zostały sporządzone w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji, odpowiadając tym samym dyspozycji art. 244 § 1 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.c., dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Dokumenty prywatne, a za takie uznać należy korespondencję wymienioną przez strony przed zawiśnięciem między nimi sporu, zostały również uznane za wiarygodne. W postępowaniu cywilnym dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie - art. 245 k.p.c. Autentyczność dokumentów prywatnych i urzędowych oraz prawdziwość treści dokumentów urzędowych nie była kwestionowana przez żadną ze stron w oparciu o treść art. 232 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. Także Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby uczynić to z urzędu. Tym samym okazały się one przydatne w sprawie, stając się podstawą powyższych ustaleń faktycznych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów. Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd oparł przede wszystkim na opinii biegłych z Politechniki (...) – Katedra Akustyki i Multimediów i opinii biegłego z dziedziny budownictwa K. W. (1) w zakresie, w jakim biegli wskazali koszt nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego oraz opinii biegłej L. B. (1) w zakresie, w jakim oszacowała utratę wartości nieruchomości powodów wskutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania. W ocenie sądu wszystkie opinie zostały sporządzone w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty. Biegli wskazali, na czym oparli się wydając opinię, z jakich korzystali źródeł i jaką posłużyli się metodologią. W sposób zrozumiały przedstawili wnioski oraz w jaki sposób do nich doszli. Sąd nie miał też wątpliwości co do tego, że biegli posiadają kompetencje i doświadczenie potrzebne do wydania opinii w sprawie. Biegli wyjaśnili w szczególności, a Sąd te wyjaśnienia w pełni podziela, jakie okoliczności legły u podstaw dokonania opisanych w opiniach oszacowania wartości nieruchomości oraz nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej. Wskazali z jakiej literatury fachowej korzystali przy sporządzaniu opinii. Biegli uzasadnili również przyjętą metodologię obliczeń. Wyjaśnili, z jakich przyczyn przyjęta przez nich metoda jest prawidłowa i prowadzi do uzyskania adekwatnych wyników. Wskazać należy, że w ocenie sądu opinia biegłej L. B. w zakresie szacującym spadek wartości nieruchomości powodów została sporządzona w sposób prawidłowy, z zachowaniem wszelkich zasad szacowania nieruchomości. W konsekwencji nie można jej postawić zarzutu, że nie jest przydatna dla poczynienia ustaleń faktycznych w rozpoznawanej sprawie. Opinia ta została opracowana przez osobę posiadającą kwalifikacje i wiedzę ze wskazanej wyżej dziedziny, specjalistę o wieloletnim doświadczeniu na polu praktyki i teorii. Stąd też jej istotny walor pomocniczy przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy. Przydatność w/w opinii wynika również z tego, iż odpowiada ona postawionej tezie dowodowej, a autorka tej opinii jako osoba obca do stron niewątpliwie nie jest zainteresowana treścią rozstrzygnięcia, jakie zapadnie w niniejszej sprawie. Patrząc przez pryzmat pozostałego materiału dowodowego, uznanego za wiarygodny i spójny, znajdującego się w aktach sprawy, nie sposób kwestionować wywodów powyższych opinii, ich spójności i fachowości. Sąd nie znalazł ponadto żadnych podstaw, aby którąkolwiek z opinii zakwestionować z urzędu. Powstałe wątpliwości w zakresie szacunków biegłego K. W. (1), biegły ten w sposób wyczerpujący wyjaśnił w treści wydanej opinii uzupełniającej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo wniesione przez K. i K. M. (2) okazało się zasadne.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r., w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami wynikającej z powyższej regulacji odpowiedzialności są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c, przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., lex 528219).

W niniejszej sprawie, powodowie wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego nieruchomość stanowiących jej własność, ponieśli szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z niej, a w konsekwencji - zmniejszeniu ich wartości. Z załączników graficznych oraz wykazu obrębów ewidencyjnych ze spisem działek wynika, że działka powodów znajduje się w podobszarze A. Wskutek ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 roku w podobszarze A, na terenie którego usytuowana jest działka powodów objęta pozwem, uległo zmianie korzystanie z niej przez wprowadzenie ograniczeń dotychczasowego sposobu korzystania. Powodowie nie mogą skutecznie dochodzić zaniechania imisji hałasu przez lotnisko, w związku z czym doszło do zawężenia przysługujących jej, wynikających z prawa własności, uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności. Niewątpliwie zatem, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia właścicieli do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania w obrębie, którego usytuowana jest nieruchomość stanowiąca własność K. i K. M. (2), powodowie doznali szkody obejmującej obniżenie wartości ich nieruchomości. Nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy jej właściciel zamierza zbyć swoją własność, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, lex 756606, I Aca 772/09 z 17 czerwca 2010 r., lex 756717). W orzecznictwie przyjmuje się, iż obniżenie wartości nieruchomości generuje stratę niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań. Przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 p.o.ś. nie jest bowiem jej zbycie. Odszkodowanie nie jest też ograniczone do rzeczywistej straty, gdyż obowiązuje zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., lex 503415). Wartość należącej do powodów nieruchomości uległa obniżeniu z uwagi na położenie w okolicach lotniska wojskowego w Ł. i na skutek hałasu związanego z jego funkcjonowaniem, niewątpliwie negatywnie postrzeganego przez potencjalnych nabywców nieruchomości. Zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niższą cenę. Do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. należy więc obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje np. hałas (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, lex 756735). Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłej L. B., uwzględniając obliczony dla podobszaru A współczynnik utraty wartości Sąd Okręgowy ustalił, że wartość rynkowa należącej do powodów nieruchomości uległa obniżeniu o kwotę 51.100,00 zł.

Oceny zasadności drugiego z dochodzonych przez powodów roszczeń - żądania zwrotu nakładów potrzebnych na rewitalizację akustyczną stanowiących ich własność budynku, Sąd Okręgowy dokonał na podstawie regulacji przewidzianej w art. 136 ust. 1 i 3 w zw. z art. 129 ust. 2 p.o.ś. Zgodnie z art. 136 ust. 3 p.o.ś., w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. W judykaturze przyjmuje się, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (zob. uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r. w sprawie III CZP 68/01 – OSNC 2002, z 6., poz. 74).

Obowiązek naprawienia szkody po stronie pozwanej polegający na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wyrządzenia powodom szkody, tj. z chwilą wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) Nr (...) kształtującej zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych i obligujący do ich poczynienia. Poniesienie nakładów pozwala zaś na uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne i przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości, jednak nie wpływa na podniesienie jej ceny z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09 lex 756606). Koszty związane z zapewnieniem w budynkach mieszkalnych powodów właściwego klimatu akustycznego są bezpośrednim uszczerbkiem związanym z ustanowieniem strefy ograniczonego użytkowania. Budynek przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe wymaga ochrony akustycznej, podlegając tym samym ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Usytuowany na należącej do powodów nieruchomości objętej pozwem budynek mieszkalny nie spełnia obowiązujących wymogów, nie zapewniając należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których łączne koszty biegły K. W. (1) oszacował na kwotę 41,768,17 zł. Koszty te mają zapewnić właściwy klimat akustyczny obiektu i odzwierciedlają zakres nakładów, których powodowie dotychczas nie poczynili, co jednak nie stoi na przeszkodzie w dochodzeniu odszkodowania, ponieważ zgodnie z funkcjonującym w doktrynie i judykaturze poglądem, roszczenie o zasądzenie kosztów potrzebnych do rewitalizacji akustycznej budynku nie jest uzależnione od uprzedniego poniesienia tych wydatków.

Trzeba pamiętać, że budynek należący do powodów był wzniesiony w tradycyjnej technologii i przy użyciu dostosowanych do niej materiałów budowlanych. Trzeba także mieć na względzie, że zakres koniecznych do wykonania w tej mierze prac wynikał bezpośrednio z opinii biegłego Politechniki (...), który określając jedynie następczo wartość prac koniecznych do zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w odniesieniu do budynku mieszkalnego usytuowanego na nieruchomości objętej pozwem przyjął rozwiązania uwzględniające stan istniejący w dacie sporządzania opinii, zapewniając spełnienie wymagań akustycznych, wynikających z opinii przy optymalizacji kosztów. Koszt rewitalizacji akustycznej będących własnością powodów budynku biegły K. W. określił na wspomnianą sumę 41,768,17 zł.

Reasumując, wynikające z powyższych rozważań wnioski potwierdzają, że w sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania, a szkodą poniesioną przez powodów w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości oraz konieczności poniesienia przez nich nakładów na utrzymanie prawidłowego klimatu akustycznego. W związku z tym Sąd Okręgowy uznał, iż K. i K. M. (2) przysługuje odszkodowanie w łącznej wysokości 92,868,17 zł obejmującej kwotę 51.100,00 zł, o którą zmniejszyła się wartość przedmiotowej nieruchomości na skutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania wokół lotniska wojskowego w Ł. oraz kwotę 41,768,17 zł stanowiącą koszt nakładów, jakie powodowie muszą poczynić w celu rewitalizacji akustycznej budynków.

O odsetkach od zasądzonego roszczenia Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasądzając je od dnia 28 grudnia 2016 r. bowiem pozwany w piśmie z dnia 27 grudnia 2016 r. wobec wezwania do zapłaty ze strony powodów nie uznał zgłoszonych roszczeń i odmówił zapłaty. Jak to wykazano w niniejszym uzasadnieniu w dacie zgłoszenia żądania pozwanemu szkoda już zaistniała, zatem w sytuacji gdy pozwany 27 grudnia 2016 r. odmówił spełnienia świadczenia, to powodowie mogli się skutecznie domagać odsetek od dnia następnego.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. i uwzględniając wynik postępowania oraz to, że powodowie ulegli tylko co do nieznacznej części swojego żądania, Sąd zasądził w całości od pozwanego solidarnie na rzecz powodów zwrot kosztów procesu na które składała się opłata od pozwu w kwocie 1200,00 zł, opłaty od pełnomocnictwa i substytucji oraz zwrot kosztów zastępstwa prawnego w kwocie ustalonej zgodnie z rozporządzeniem w sprawie czynności adwokackich, o czym orzeczono w punkcie 3. wyroku.

Ponieważ pozwanym przegrywającym sprawę był w Skarb Państwa, nakazano pobrać od Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 6,919,01 zł tytułem wydatków poniesionych w sprawie tymczasowo przez Skarb Państwa, na które to wydatki składają się wynagrodzenia biegłych występujących w procesie – o czym orzeczono w punkcie 4. wyroku.