Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 86/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

28 maja 2021r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Agata Wilczewska

Protokolant: st. sekr. sąd. Dorota Sobieraj

przy udziale Ewy Sypniewskiej- Sojki Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Słupcy

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2021r.

sprawy A. W.

oskarżonego z art.178a§4k.k. w zw. z art.64§1k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Słupcy

z dnia 26 stycznia 2021r., sygn. akt II K 302/20

I.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

II.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. S. kwotę 516,60zł (w tym vat) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielnej z urzędu oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym.

III.  Zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Agata Wilczewska

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 86/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Słupcy z dnia 26.01.2021 r., sygn. akt II K 302/20.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrońca orzeczeniu zarzuciła:

1.  Orzeczenie niewspółmiernie wysokiej kary i środka karnego.

2.  Naruszenie dyrektyw sądowego wymiaru kary, o których mowa w art. 53 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola instancyjna wykazała, iż w stosunku do oskarżonego A. W. nie mogła znaleźć zastosowania instytucja określona w art. 69 § 1 k.k., bowiem Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. W przedmiotowej sprawie nie została spełniona żadna z powyższych przesłanek, które muszą zostać spełnione koniunkcyjnie. Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do obniżenia wymiaru orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, a oskarżony w czasie popełnienia przestępstwa był skazany na karę pozbawienia wolności, ponadto nie byłoby to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.

Niezasadny okazał się również zarzut co do rażącej niewspółmierności wymierzonej oskarżonemu kary, w zakresie w jakim obrońca uznał ją za zbyt surową.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną. Nie każda więc różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Chodzi tu o tak istotne różnice ocen, że dotychczas wymierzoną karą można byłoby nazwać także w potocznym znaczeniu tego słowa rażąco niewspółmierną. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie wskazanych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą, która powinna zostać wymierzona w instancji odwoławczej w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo.

Kontrola instancyjna nie wykazała, by wymierzona oskarżonemu A. W. kara 2 lat pozbawienia wolności była karą rażącą niesprawiedliwą, tj. zbyt surową. Sąd orzekający wziął pod uwagę przy jej wymiarze wszystkie dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k., na które wskazał obrońca, jednakże wbrew twierdzeniu obrony, do dyrektyw tych nie należy okoliczność czy oskarżony przyznał się do winy. Ponadto całkowicie niezasadne jest uznanie, iż wielokrotna uprzednia karalność oskarżonego nie ma znaczenia dla wymiaru kary, gdyż stanowi okoliczność, którą należy interpretować na niekorzyść sprawcy. Niezasadne jest również stanowisko obrony, iż samo wszczęcie postępowania w niniejszej sprawie odniosło wobec oskarżonego skutek prewencyjny. Obrona zdaje się pomijać całkowicie okoliczność, iż wcześniejsze skazania nie przyniosły jakiejkolwiek poprawy w zachowaniu oskarżonego, który nie wyciągnął wniosków z wcześniej orzeczonych kar, przejawia lekceważące podejście do porządku prawnego i powrócił na drogę przestępstwa, popełniając przestępstwo podobne do tego, za które był już skazany. Całkowicie chybiona jest również ocena obrony w zakresie braku społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. Sąd odwoławczy w pełni podziela stanowisko Sądu meriti, iż czyn oskarżonego cechuje wysoka społecznej szkodliwości czynu z uwagi na jego popełnienie w warunkach powrotu do przestępstwa oraz stopień nietrzeźwości oskarżonego. Rolą sądu przy wymiarze kary jest również eliminowanie poczucia społecznego przyzwolenia w zakresie pewnej kategorii czynów, w tym na gruncie niniejszej sprawy kierowania samochodem pod wpływem alkoholu.

Sąd orzekający nie popełnił błędu w zakresie orzeczonego środka karnego w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów, bowiem oskarżony został ponownie skazany za umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany, tj. za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. Zatem zgodnie z art. 42 § 4 k.k. Sąd był zobligowany do orzeczenia zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio. Wobec oskarżonego nie zachodzi też żaden wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami, który mógłby powodować odstąpienie od orzekania takiego środka.

Jednocześnie Sąd odwoławczy, dokonując oceny w zakresie wysokości orzeczonego świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej również nie stwierdził uchybień w rozstrzygnięciu Sądu, bowiem kwota 10.000 złotych jest najniższą kwotą jaką Sąd mógł orzec na podstawie art. 43a § 2 k.k.

Z uwagi na powyższe, Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do obniżenia orzeczonej kary oraz okresu trwania środka karnego czy wysokości orzeczonego świadczenia pieniężnego.

Sąd odwoławczy nie znalazł także podstaw do zmiany rozstrzygnięcia w zakresie kosztów postępowania przed Sądem I instancji i zasądzenia od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy kwoty 1.239,84 zł złotych tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu. Sąd odwoławczy mając na uwadze treść zapadłego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, na który powołuje się obrońca wskazuje, iż Trybunał wydał takie orzeczenie mając na uwadze treść Rozporządzenia MS w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu obowiązującą przed 2.11.16r. Wobec wydania nowego rozporządzenia, orzeczenie to straciło swoją aktualność. Mając na uwadze powyższe, dla Sądu orzekającego o kosztach obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu wiążące są aktualnie obowiązujące przepisy rozporządzenia, regulujące wysokość stawki w tym zakresie.

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd odwoławczy nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. orzekł jak w wyroku.

Wniosek

Obrońca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

- orzeczenie wobec oskarżonego A. W. kary jednego roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat;

- orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 5 lat;

- zmianę postanowienia o kosztach, zawartego w pkt 5 zaskarżonego wyroku poprzez przyznanie obrońcy z urzędu od Skarbu Państwa kwoty 1.239,84 zł złotych;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów zawartych w apelacji obrońcy, a nie znalazł przy tym uchybień, podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Kontrola instancyjna wykazała, iż w stosunku do oskarżonego A. W. nie mogła znaleźć zastosowania instytucja określona w art. 69 § 1 k.k., bowiem Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. W przedmiotowej sprawie nie została spełniona żadna z powyższych przesłanek, które muszą zostać spełnione koniunkcyjnie. Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do obniżenia wymiaru orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, a oskarżony w czasie popełnienia przestępstwa był skazany na karę pozbawienia wolności, ponadto nie byłoby to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Jednocześnie Sąd odwoławczy wskazuje, iż zgodnie z treścią art. 70 § 1 k.k. zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który maksymalnie może wynosić 3 lata, wobec czego wniosek obrońcy o orzeczenie wobec oskarżonego kary jednego roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat jest całkowicie niezasadny.

Obrona pominęła przy tym fakt, iż oskarżony został ponownie skazany za umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany, tj. za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., zatem zgodnie z art. 42 § 4 k.k. Sąd był zobligowany do orzeczenia zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio. Z uwagi na powyższe, niezasadny okazał się wniosek o orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 5 lat.

Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do zmiany rozstrzygnięcia w zakresie kosztów postępowania przed Sądem I instancji i zasądzenia od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy kwoty 1.239,84 zł złotych tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu, majac na uwadze aktualne brzmienie Rozporządzenia MS z 3.10.16r. w sprawie ponoszenia przez Skarb państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. (Dz. U. Poz.1714)

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wymierzona kara pozbawienia wolności i środek karny oraz rozstrzygnięcie o świadczeniu

pieniężnym i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania przed Sądem I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wymierzona przez Sąd I instancji kara pozbawienia wolności jest odpowiednia do stopnia winy oskarżonego, stopnia naruszonego dobra prawnego, a przy tym spełni swoje funkcje wychowawcze i prewencyjne. Orzeczona kwota świadczenia nie przekracza możliwości majątkowych oskarżonego, a ponadto spełni swoje cele kompensacyjne. Sąd nie dopatrzył się uchybień w zakresie wymierzonego środka karnego oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach za postępowanie przed Sądem I instancji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

III.

Sąd odwoławczy na podstawie §17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (tj. Dz. U. z 2019 r., poz. 18) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. S. kwotę 516,60 złotych (w tym VAT) z tytułu zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu A. W. z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Mimo iż obrońca na rozprawie w dniu 28 maja 2021 r. wniosła o zasądzenie również kwoty 105 zł, tytułem dojazdu na rozprawę, która wynika z odległości 63 km w jedną stronę pomnożoną przez stawkę 0,8358 zł za km pojazdem powyżej 900 cm 3 , Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku obrońcy w tym zakresie i zasądzenia zwrotu kosztów stawiennictwa na rozprawie w dniu 28 maja 2021 r., bowiem w aktach sprawy widnieje adres kancelarii ul. (...) S., a obrońca nie informowała Sądu o zmianie adresu siedziby kancelarii. Nie wystąpiła również o wyznaczenie innego obrońcy z urzędu spośród miejscowych adwokatów czy radców prawnych celem reprezentowania oskarżonego na rozprawie odwoławczej.

Sąd odwoławczy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, mając na uwadze trudną sytuację majątkową oskarżonego.

7.  PODPIS

Agata Wilczewska

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego A. W.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wymiar orzeczonej kary pozbawienia wolności, środka karnego, brak warunkowego zawieszenia orzeczonej kary pozbawienia wolności, rozstrzygnięcie w zakresie kosztów postępowania

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana