Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II K 1185/20

PR 1 Ds (...).20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2021 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący Sędzia SR Aleksandra Marek-Ossowska

Protokolant staż. Sabina Głodek

w obecności prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń Centrum - Zachód w Toruniu

po rozpoznaniu dnia 22 marca 2021 r. sprawy:

A. M. (1), s. M. i T. z domu G.

ur. (...) w T.

oskarżonego o to, że:

w dniu 28 lipca 2020 r. około godz. 14:35 w miejscowości S. ul. (...) gm. Z., jadąc po drodze publicznej, prowadził ciągnik rolniczy marki Z., będąc w stanie nietrzeźwości, badanie na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu urządzeniem (...), I badanie godz. 15:09 wynik 0,71 mg/l, II badanie godz. 15:24 wynik 0,82 mg/l, urządzeniem (...), III badanie godz. 15:32 wynik 0,76 mg/l, IV badanie godz. 15:34 wynik 0,79 mg/l, czym umyślnie naruszył przepisy ruchu drogowego, przy czym czynu tego dopuścił się pomimo orzeczonemu przez Sąd Rejonowo w T. zakazowy kierowania wszelkimi pojazdami mechanicznymi w ruchu lądowym na okres 3 (trzech) lat od dnia 21.05.2019 r. do dnia 21.05.2022 r. sygn.. VIII K 1783/18, oraz nie stosując się do decyzji z dnia 19 sierpnia 2019 r. wydanej przez (...) nr (...) o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi w zakresie kat. A, B, T prawa jazdy,

tj. o czyn z art. 178 § 1 kk, art. 178a § 4 kk w zw. z art. 180 kk w zb. z art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

orzeka:

I.  Oskarżonego A. M. (1) uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia, wypełniającego znamiona przestępstwa z art. 178a § 1 i 4 kk w zb. z art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to w myśl art. 11 § 3 kk na podstawie art. 178a § 4 kk wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  Na podstawie art. 42 § 3 kk orzeka wobec oskarżonego środek karny w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych;

III.  Na podstawie art. 43a § 2 kk orzeka od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w wysokości 10000 zł (dziesięć tysięcy złotych);

IV.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Toruniu) kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem opłaty sądowej oraz kwotę 70 zł (siedemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu wydatków poniesionych w sprawie.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 1185/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

A. M. (1), ma 56 lat, jest kawalerem, nie ma dzieci, nie ma nikogo na utrzymania, nie ma własnych dochodów, prowadzi gospodarstwo rolne matki, z którą mieszka, był karany sądownie, k. 61 akt.

w dniu 28 lipca 2020 r. około godz. 14:35 w miejscowości S. ul. (...) gm. Z., jadąc po drodze publicznej, prowadził ciągnik rolniczy marki Z., będąc w stanie nietrzeźwości, badanie na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu urządzeniem (...), I badanie godz. 15:09 wynik 0,71 mg/l, II badanie godz. 15:24 wynik 0,82 mg/l, urządzeniem (...), III badanie godz. 15:32 wynik 0,76 mg/l, IV badanie godz. 15:34 wynik 0,79 mg/l, czym umyślnie naruszył przepisy ruchu drogowego, przy czym czynu tego dopuścił się pomimo orzeczonemu przez Sąd Rejonowo w T. zakazowy kierowania wszelkimi pojazdami mechanicznymi w ruchu lądowym na okres 3 (trzech) lat od dnia 21.05.2019 r. do dnia 21.05.2022 r. sygn. VIII K 1783/18, oraz nie stosując się do decyzji z dnia 19 sierpnia 2019 r. wydanej przez Starostę (...) nr (...) o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi w zakresie kat. A, B, T prawa jazdy,

tj. przestępstwo z art. 178 § 1 i 4 kk w zb. z art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 13 maja 2019 roku, wydanego w sprawie VIII K 1783/18 orzeczono wobec A. M. (1) zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów w ruchu lądowym na okres 3 lat. Powyższy wyrok uprawomocnił się z dniem 21 maja 2019 roku. W dniu 19 sierpnia 2019 roku (...) (...) wydał decyzję nr (...)o cofnięciu A. M. (1) uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi w zakresie kat. A, B, T prawa jazdy. A. M. (1) w dniu 28 lipca 2020 r. około godz. 14:35 w miejscowości S. ul. (...) gm. Z., jadąc po drodze publicznej, prowadził ciągnik rolniczy marki Z., będąc w stanie nietrzeźwości. Badanie na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu urządzeniem (...) wykazało następujące wyniki: I badanie godz. 15:09 wynik 0,71 mg/l, II badanie godz. 15:24 wynik 0,82 mg/l, urządzeniem (...), III badanie godz. 15:32 wynik 0,76 mg/l, IV badanie godz. 15:34 wynik 0,79 mg/l.

zeznania J. K.

8v, 90v

notatka urzędowa

1

protokół badania stanu trzeźwości

2-4, 5-6

odpis wyroku SR w Toruniu, sygn. akt VIII K 1783/18

22

pismo ze (...)w T. wraz z decyzją z dn. 19.08.2019 r.

45, 48

A. M. (1) był uprzednio karany sądownie, na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 13 maja 2019 roku, wydanego w sprawie o sygn. akt VIII K 1783/18.

karta karna

61

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

zeznania J. K.

Świadek jest kuratorem społecznym i pełni nadzór nad A. M. (1), zobowiązanym do leczenia odwykowego. W dniu 28 lipca 2020 roku, gdy przyjechał do podopiecznego w ramach obowiązków zawodowych, był bezpośrednim i naocznym świadkiem, kierowania przez A. M. (1) ciągnikiem rolniczym. W związku z powyższym wezwał na miejsce patrol Policji, zaś funkcjonariusze stwierdzili, iż A. M. (1) pozostawał w stanie nietrzeźwości.

Sąd uznał, iż zeznania powyższego świadka są wiarygodne w całej rozciągłości, albowiem są spójne, logiczne i obiektywne. J. K. nie miał powodów, by bezpodstawnie obciążać oskarżonego, zaś na zaistniałą sytuację zareagował prawidłowo, wzywając Policję.

Prawdziwość dowodów w postaci: notatki urzędowej ze zdarzenia, protokołów badania stanu trzeźwości oraz odpisu wyroku wydanego wobec A. M. i dokumentacji dotyczącej wydania wobec niego decyzji o cofnięciu uprawnień, nie budziła żadnych wątpliwości Sądu, nie była również kwestionowana przez żadną ze stron.

karta karna

Dokument urzędowy, którego prawdziwość nie budzi wątpliwości.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

wyjaśnienia A. M. (1)

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu oraz zaprzeczył, by kierował traktorem po drodze publicznej. A. M. (1) wskazał, że pojazdem kierował jego znajomy, zaś on siedział z tyłu i wsiadł za kierownicę ciągnika dopiero przy wjeździe na swoją posesję. Nadto oskarżony przyznał, że w dniu zdarzenia spożywał alkohol. A. M. (1) przyznał, że wiedział, iż orzeczono wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów, a także wydano decyzję o cofnięciu uprawnień do kierowania nimi.

Sąd uznał powyższe wyjaśnienia za niewiarygodne, bowiem pozostają w sprzeczności z ustaleniami poczynionymi przez Sąd w oparciu o pozostały materiał dowodowy zebrany w toku sprawy, a przede wszystkim pozostają w opozycji do wiarygodnych zeznań J. K., który dokładnie widział, że to oskarżony prowadził ciągnik po drodze publicznej. Analiza materiału dowodowego prowadzi do jednoznacznego wniosku, że oskarżony, mając świadomość obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych i cofnięcia wobec niego uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi prowadził traktor, pozostając jednocześnie w stanie nietrzeźwości.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

I

A. M. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

A. M. (1) zarzucono popełnienie czynu zabronionego z art. 178 § 1 i 4 kk w zb. z art. 180 a kk w zb. z art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Z kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu przestępstwa Sąd wyeliminował przepis art. 180a kk. W ocenie Sądu mamy tu bowiem do czynienia z niewłaściwym zbiegiem przepisów. Jak wskazano w doktrynie - "Jako że w myśl art. 103 ustawy z 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami jedną z przesłanek wydania przez starostę decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami jest orzeczenie przez sąd zakazu prowadzenia pojazdów, przepis art. 180a często pozostawać będzie w zbiegu z regulacją zawartą w art. 244 kk. Z uwagi jednak na wtórny charakter środka administracyjnego konkurencja taka przybierze postać niewłaściwego zbiegu przepisów. Relacja subsydiarności przesądzi w takiej sytuacji o stosowaniu wyłącznie normy art. 244 k.k." (tak m.in.: Grzegorz Bogdan "Komentarz do art. 180a k.k." teza 10, LEX). Sąd w pełni podziela to stanowisko co znalazło odzwierciedlenie w wydanym wyroku. Wskazać także trzeba, że decyzja o cofnięciu oskarżonemu uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi w kategoriach A, B, T była po prostu konsekwencją orzeczenia wobec niego zakazu prowadzenia pojazdów. Zgodnie bowiem z treścią art. 182 § 2 kkw "organ, do którego przesłano orzeczenie zawierające zakaz prowadzenia pojazdów, zobowiązany jest cofnąć uprawnienia do ich prowadzenia w orzeczonym zakresie oraz nie może wydać tych uprawnień w okresie obowiązywania zakazu." Tym samym wobec stwierdzenia, że przepis art. 180a kk pozostaje w pomijalnym zbiegu przepisów z art. 244 kk, Sąd wyeliminował go z kwalifikacji prawnej.

W dalszej kolejności Sąd zważył, czy w ustalonym stanie faktycznym zachodzi kumulatywny zbieg przepisów, tj. art. 178 § 1 i 4 kk i art. 244 kk.

Art. 178a § 1 kk stanowi, że "kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2." Z kolei art. 178a § 4 kk stanowi, że "jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo określone w art. 173, 174, 177 lub art. 355 § 2 popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo dopuścił się czynu określonego w § 1 w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5." Z lektury przepisu art. 187a § 4 kk wynika, że ustawodawca przewidział alternatywne sytuacje, w których należy kwalifikować czyn w postaci jazdy pod pływem alkoholu bądź środka odurzającego. Popełnienie takich przestępstw godzi w bezpieczeństwo w komunikacji. Natomiast art. 244 kk penalizuje niestosowanie się do orzeczonych i obowiązujących w dacie czynu środków karnych, w tym między innymi zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Jest to więc wieloodmianowy występek wymierzony w funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, zaś w niniejszym przypadku polega na nierespektowaniu przez sprawcę orzeczonego wobec niego zakazu prowadzenia pojazdów. Sąd zdaje sobie sprawę z faktu, iż kwalifikacja czynu prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości w okresie obowiązywania sądowego zakazu prowadzenia pojazdów była przedmiotem orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy (m.in. III KK 229/13, I KZP 22/11). Z powyższych judykatów można wyprowadzić wniosek, iż między art. 178a § 4 kk in fine a art. 244 kk nie zachodzi kumulatywny zbieg przepisów ustawy w rozumieniu art. 11 § 2 kk. Tym samym, mając na uwadze reguły wyłączania wielości ocen, funkcjonujące w prawie karnym, zdaniem Sądu Najwyższego, należy w tym przypadku wyeliminować z kwalifikacji prawnej art. 244 kk. Niemniej jednak, Sąd orzekający w niniejszej sprawie stoi na stanowisku, że jedynie kumulatywna kwalifikacja prawna wyżej wskazanych przestępstw oddaje w pełni kryminalną zawartość czynu, którego dopuścił się oskarżony, bowiem nie tylko dopiuścił się popełnienia czynu opisanego w art. 178a § 1 kk, będąc uprzednio skazany za takie samo przestępstwo, lecz także w okresie obowiązywania środka karnego. W ocenie Sądu przepisy te nie konsumują się wzajemnie i konieczne było uwypuklenie, że oskarżony po pierwsze - godził w dobro chronione w postaci funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, nie stosując się do orzeczonego wobec niego środka karnego, a po drugie - godził w bezpieczeństwo w komunikacji prowadząc pojazd mechaniczny w stanie nietrzeźwości, w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Zdaniem Sądu całość bezprawia w tym przypadku oddaje jedynie przypisanie oskarżonemu obu powyższych przestępstw z uwzględnieniem popełnienia ich w warunkach określonych w art. 11 § 2 kk. Pominięcie jednego z nich w kwalifikacji prawnej niesie ze sobą również określone konsekwencje. W przypadku skazania oskarżonego wyłącznie za przestępstwo z art. 178 § 1 i 4 kk, a następnie popełnienia przez niego czynu zabronionego z art. 244 k.k., chociażby polegającego na niezastosowania się do innego rodzaju środka karnego, wyeliminowałoby możliwość stwierdzenia, że sprawca działał w warunkach recydywy. Czyn godzący w bezpieczeństwo w komunikacji oraz czyn naruszający prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości nie są bowiem przestępstwami tego samego rodzaju, a więc podobnymi w myśl art. 115 § 3 kk. Z analogicznych względów w takiej samej sytuacji nie zachodziłaby także podstawa do zarządzenia wykonania kary, w myśl art. 75 § 1 kk. Za przyjęciem takiego rozwiązania przemawiały więc także względy celowościowe. Dlatego też Sąd uznał, iż zgodnie z poczynionymi ustaleniami faktycznymi, A. M. (1) wypełnił swoim zachowaniem znamiona przestępstwa z art. 178 § 1 i 4 kk w zb. z art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. M. (1)

I

I

Za popełnienie przypisanego oskarżonemu czynu, w myśl art. 11 § 3 kk, na podstawie art. 178a § 4 kk Sąd wymierzył karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

W ocenie Sądu wymierzona kara w odpowiednim stopniu uwzględnia stopień społecznej szkodliwości czynu, zawinienie oraz cele kary. Na niekorzyść sprawcy działała fakt, iż stan jego nietrzeźwości przekraczał w znacznym stopniu dolną granicę określoną ustawę 0,25 mg/l w wydychanym powietrzu. W podobny sposób należało ocenić to, iż oskarżony przypisanego czynu dopuścił się zarówno w okresie obowiązywania środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, jak również to, iż był prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości.

Należy wskazać, iż zgodnie z treścią art. 69 § 4 kk Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary wobec sprawcy czynu z art. 178 a § 4 kk jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Podkreślenia wymaga fakt, iż oskarżony odpowiadał karnie za kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości i wówczas orzeczono wobec niego karę ograniczenia wolności, którą następnie zamieniono na zastępczą karę pozbawienia wolności. Nie tylko nie skorzystał wówczas z dobrodziejstwa kary o charakterze wolnościowym, lecz ponownie popełnił takie samo przestępstwo. Postępowanie oskarżonego w takiej sytuacji należy ocenić jako skrajnie nieodpowiedzialne i nie zasługujące na warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności.

A. M. (1)

II

I

Na podstawie art. 42 § 3 kk Sąd zobligowany treścią powyższego przepisu orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

A. M. (1)

III

I

Na podstawie art. 43a § 2 kk Sąd orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w wysokości 10000 zł. Sąd także był zobligowany do orzeczenia powyższego świadczenia, przy czym z uwagi na fakt, iż oskarżony pozostaje na utrzymaniu matki, Sąd orzekł powyższe świadczenie w minimalnej możliwej kwocie, bowiem oskarżony nie ma dochodów i prowadzi gospodarstwo rolne należące do matki.

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Mając na uwadze zapadłe w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie Sąd, na podstawie art. 627 kpk zasądził od oskarżonego 120 zł tytułem opłaty (art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 o opłatach w sprawach karnych -Dz. U. 83.49.223 ze zm.) i obciążył go wydatkami w kwocie 70 zł. W ocenie Sądu oskarżony prowadząc z matką gospodarstwo rolne będzie w stanie pokryć powyższe koszty bez uszczerbku dla własnych kosztów utrzymania i nie było podstaw, by zwolnić go od kosztów.

Podpis