Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2021 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia (del.) Joanna Radzyńska – Głowacka

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2021 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa S. K.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz S. K. kwotę 181.236 zł (sto osiemdziesiąt jeden tysięcy dwieście trzydzieści sześć złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 19 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  ustala, przy zachowaniu zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów, iż S. K. wygrał proces w całości, szczegółowe wyliczenie kosztów procesu pozostawiając referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt I C 613/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 maja 2017 roku (data wpływu do Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie) S. K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na swoją rzecz kwoty 101.757,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania w związku z kolizją komunikacyjną. Nadto, pełnomocnik wniósł w imieniu powoda o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów postępowania, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych. (pozew, k. 3 – 5)

W odpowiedzi na pozew z dnia 31 lipca 2017 roku (data nadania) (...) S.A. z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. (odpowiedź na pozew, k. 71 – 72v)

Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2018 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie uznał się niewłaściwym i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie. (postanowienie, k. 110)

Pismem procesowym z dnia 4 czerwca 2020 roku (złożono na rozprawie) strona powodowa zmodyfikowała powództwo w ten sposób, iż domagała się zasądzenia od pozwanej na swoją rzecz kwoty 181.236,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty. (modyfikacja pozwu, k. 515 – 515v)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19 listopada 2016 roku, po godzinie 21 S. K. przejeżdżał samochodem marki A. (...) o nr rej. (...) przez miejscowość K. w stronę W.. Widoczność była słaba, padał deszcz. S. K. z lewej strony dostrzegł obiekt, przypominający mu zwierzę, w tym momencie próbując ominąć przeszkodę „odbił” w prawą stronę. S. K. stracił panowanie nad pojazdem i uderzył w drzewo środkiem maski, auto zatrzymało się. Po zdarzeniu S. K. przez okres dwóch tygodni nosił kołnierz. (dowód: zeznania powoda, protokół, k. 131 – 132v; notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym, k. 37; karta informacyjna (...), k. 140; karta medycznych czynności ratunkowych, k. 146; notatka, k. 153 – 158)

W chwili zdarzenia S. K. miał zawartą umowę ubezpieczenia AC w (...) S.A. z siedzibą w W.. W okresie ochronnym obowiązywała stała wartość pojazdu ustalona na kwotę 231.279,00 złotych brutto. Decyzją z dnia 19 stycznia 2017 roku (...) S.A. odmówiła wypłaty odszkodowania, informując, iż szkoda nie mogła powstać we wskazanych okolicznościach i (...) S.A. nie ponosi odpowiedzialności odszkodowawczej. W kolejnych pismach (...) S.A. potwierdziła powyższe stanowisko. (dowód: pismo z dnia 18 kwietnia 2017 roku, k. 8 – 9; pismo z dnia 23 lutego 2017 roku, k. 10; pismo z dnia 19 stycznia 2017 roku, k. 11 – 12; dokument, k. 84)

Zgodnie § 13 ust. 1 z ogólnymi warunkami ubezpieczeń komunikacyjnych (...) określona w umowie AC suma ubezpieczenia odpowiada wartości pojazdu brutto . (dowód: OWU (...), k. 85 – 98v)

Uszkodzenia samochodu powstały w wyniku zderzenia ze wskazanym przez zgłaszającego szkodę drzewem. Deformacje nadwozia samochodu i uszkodzenia jego mechanizmów oraz wyposażenia odpowiadają skutkom zdarzenia samochodu A. (...) z drzewem z prędkością rzędu 38 km/h. Odwzorowania przeszkody na fotografiach uszkodzonego samochodu oraz przedstawionej do oględzin w dniu 19 grudnia 2018 roku pokrywie silnika należy uznać odpowiadające kształtem wskazanemu drzewu o pniu częściowo pozbawionym kory. (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej, ruchu drogowego, rekonstrukcji wypadków i kolizji samochodowych M. S., k. 172 – 206)

Koszt naprawy uszkodzeń pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...) powstałych na skutek kolizji z dnia 19 listopada 2016 roku, przy uwzględnieniu naprawy przednich reflektorów oraz z pominięciem naprawy tych elementów, ustalenia wartości pojazdu z dnia zdarzenia w stanie nieuszkodzonym oraz jego obecnej wartości (przy czym ustalenie kosztów naprawy oraz wartości pojazdu nastąpiło z uwzględnieniem treści § 17 OWU) określono na 221.240,92 złotych netto, 198.169,39 złotych netto, 208.298,42 złotych netto i 193.246,96 złotych netto (4 warianty). Wartość samochodu na dzień szkody określono na 206.800,00 złotych brutto. Szkoda na pojeździe jest całkowita. Wartość pojazdu w stanie uszkodzonym ustalono na kwotę 50.043.00 złotych (zainteresowany podmiot wyraził chęć zakupu pojazdu w stanie uszkodzonym za taką kwotę). Przy stałej sumie ubezpieczenia samochodu i ustalonej wartości rynkowej samochodu w stanie uszkodzonym z aukcji (...) różnica wartości jest stała i w tym wypadku nie zależy od wartości szkody i wynosi 181.257,00 złotych. (dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego P. K. wraz z załącznikami, k. 256 – 385; opinia uzupełniająca, k. 411 – 496)

Dowody z dokumentów Sąd uznał za całkowicie wiarygodne. Żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności, bądź prawdziwości treści w nich zawartych. Dodać należy, że dokumenty te tworzyły spójny obraz stanu faktycznego i posłużyły do dokonania powyższych ustaleń.

Odnosząc się do zeznań powoda Sąd wskazuje, iż przyznał im walor wiarygodności. Jego zeznania były spójne wewnętrznie, logiczne oraz korespondowały z treścią dokumentów złożonych do akt sprawy. Sąd nie zaobserwował jakichkolwiek zachowań powoda, które mogłyby prowadzić do wzruszenia zaufania do prawdziwości jego stanowiska, zdaniem Sądu zeznawał on w sposób spontaniczny i szczery.

Z uwagi na konieczność ustalenia wiadomości specjalnych Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu techniki motoryzacyjnej, ruchu drogowego, rekonstrukcji wypadków i kolizji samochodowych oraz techniki samochodowej i ruchu drogowego. Opinie biegłych zostały przez sąd podzielone, gdyż były jasne, pełne i bez sprzeczności. Biegli posiadają odpowiedni poziom wiedzy i doświadczenia w zakresie opiniowania w podobnych sprawach. Opinie te zostały sporządzone rzetelnie i udzielały wyczerpujących odpowiedzi na zadane pytania, w sposób umożliwiający prześledzenie toku rozumowania biegłych. Swoje stanowisko biegli umotywowali w sposób przekonujący, zgodny z wiedzą z zakresu swojej specjalności oraz uwzględnili zasady logiki i wiedzy powszechnej. Twierdzenia biegłych zawarte w opiniach poparte są rzeczową, logiczną i spójną argumentacją, a wnioski sformułowano w sposób przystępny i zrozumiały. Opinie zawierały ponadto uzasadnienie wymagane przepisem art. 285 § 1 k.p.c. W ocenie sądu opinie pozwoliły w sposób jednoznaczny ustalić okoliczności wymagające wiedzy specjalnej. Równocześnie nie zachodziły żadne powody osłabiające zaufanie do wiedzy, kompetencji, doświadczenia czy bezstronności sporządzających je biegłych.

Sąd oparł się również na okolicznościach przyznanych przez strony, które zgodnie z art. 229 k.p.c. nie wymagają przeprowadzenia dowodów.

Sąd zważył, co następuje:

Niniejszym powództwem S. K. dochodził od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 181.236,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty odszkodowania w związku z kolizją komunikacyjną.

Pozwany (...) S.A. podjął obronę w związku z wytoczonym powództwem, podnosząc, iż w toku prowadzonych czynności likwidacyjnych sporządzone zostało sprawozdanie, w wyniku którego pozwany uznał, iż uszkodzenia pojazdu podane w zgłoszeniu szkody nie mogły powstać w okolicznościach deklarowanych przez kierującego pojazdem.

W realiach niniejszej sprawy bezspornym pozostawało, iż pojazd marki A. (...) o nr rej. (...) stanowił przedmiot umowy ubezpieczenia autocasco łączącej strony niniejszego procesu. Bezspornym pozostawał także fakt zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego w postaci uszkodzenia pojazdu w trakcie obowiązywania przedmiotowej umowy.

Okolicznością sporną pozostawało czy uszkodzenia samochodu marki A. (...) o nr rej. (...) mogły powstać w okolicznościach wskazanych przez stronę powodową. Nadto, strony wdały się w spór w zakresie kosztów naprawy pojazdu oraz wartości pozostałości pojazdu.

Podstawę prawną powództwa stanowił art. 805 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Istota umowy ubezpieczenia majątkowego sprowadza się do przejęcia przez zakład ubezpieczeniowy określonego ryzyka zaistnienia szkód w związku z wypadkiem przewidzianym w umowie, w zamian za uzyskanie składki od podmiotu ubezpieczającego. Świadczenie ubezpieczającego ma charakter bezwarunkowy, natomiast świadczenie ubezpieczyciela jest uzależnione od wystąpienia przewidzianego umową wypadku, czyli zdarzenia losowego. W przypadku ubezpieczenia majątkowego świadczenie zakładu ubezpieczeń polega na wypłacie odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (art. 805 §2 k.c.).

Umowa ubezpieczenia autocasco, jest ubezpieczeniem dobrowolnym, pełniącym głównie funkcję ochronną, zaś warunki tego ubezpieczenia określa zakład ubezpieczeń w tzw. ogólnych warunkach ubezpieczenia (OWU). Są one integralną częścią umowy. W niniejszej sprawie zastosowanie miały ogólne warunki ubezpieczeń komunikacyjnych, ustalone uchwałą Zarządu (...) S.A. w W..

Należy zaznaczyć, iż umowa ubezpieczenia jest umową wzajemną, a zatem świadczenie jednej strony odpowiada świadczeniu drugiej, przez co świadczenie ubezpieczyciela zapewnione umownie w razie ziszczenia się wypadku ubezpieczeniowego powinno odpowiadać wartości ryzyka ubezpieczeniowego, zrekompensowanego ubezpieczycielowi w postaci zapłacenia wyliczonej przez niego składki. W przypadku ubezpieczeń majątkowych składka ta, co do zasady odpowiada ryzyku ubezpieczeniowemu wyrażającemu się sumą ubezpieczenia. Skoro zatem ubezpieczyciel pobrał składkę odpowiadającą ryzyku ubezpieczeniowemu do określonej kwoty (suma ubezpieczenia), to w razie wystąpienia szkody na skutek zdarzenia objętego ubezpieczeniem (wypadek ubezpieczeniowy) powinien ponosić odpowiedzialność będącą równowartością świadczenia (składki), które otrzymał od ubezpieczającego (art. 805 § 1 i § 2 pkt 1 k.c.). (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 6 sierpnia 2015 r. V ACa 936/14)

Wskazać należy, że ubezpieczenie auto-casco jest ubezpieczeniem o charakterze dobrowolnym, pełniącym głównie funkcję ochronną. Typowymi dla umów typu „casco” zdarzeniami ubezpieczeniowymi są, w powszechnym rozumieniu, uszkodzenie i kradzież ubezpieczonej rzeczy, przy jednoczesnej niemożliwości obciążenia odpowiedzialnością za szkodę innego podmiotu. Warunki ubezpieczenia określa zakład ubezpieczeń w tzw. Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Z chwilą doręczenia tych warunków ubezpieczającemu stają się one integralną częścią umowy.

Sąd zważył, że zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Stosownie zaś do treści przepisu art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Przepis art. 232 k.p.c. stanowi natomiast, że strony zobowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Decydujące znaczenie w spornej kwestii miały opinie biegłych sądowych, które w sposób niebudzący żadnych wątpliwości odpowiedziały na kluczowe dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pytanie. Zgodnie bowiem z opinią biegłego analiza dokumentów z akt sprawy pozwala na potwierdzenie możliwości powstania uszkodzeń samochodu w wyniku zderzenia ze wskazanym przez zgłaszającego szkodę drzewem. Nadto, stosownie do opinii biegłego sądowego wartość samochodu na dzień szkody opiewała na 206 800 złotych brutto. Wartość pojazdu w stanie uszkodzonym ustalona została zaś na kwotę 50 043 złotych.

W polu widzenia Sądu pozostawało również, iż w okresie ochronnym obowiązywała stała wartość pojazdu ustalona na kwotę 231 279 złotych brutto.

Niedopuszczalne jest, by ryzyko niewłaściwego ustalenia wartości pojazdu przyjętego za podstawę do określenia sumy ubezpieczenia, ubezpieczyciel przerzucał na właściciela pojazdu. Podobnie jak niedopuszczalna jest praktyka zmierzająca do zawyżania wartości pojazdu w celu ściągnięcia odpowiednio wysokiej składki, przy jednoczesnym dążeniu w razie szkody, by szkodę tą jak najbardziej minimalizować, z powołaniem się na rzekomo nieadekwatną do wartości rynkowej pojazdu sumę ubezpieczenia. (Wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 lutego 2013 I C 626/12)

Po dokonaniu wszechstronnej analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i ocenie wiarygodności dowodów Sąd stwierdził, że strona pozwana nie udowodniła, aby przedmiotowe uszkodzenia pojazdu nie powstały w deklarowanych przez powoda okolicznościach i nie przedstawiła żadnych argumentów, które powodowałyby brak zasadności dochodzonego roszczenia. W ocenie Sądu zasadnym roszczenie okazało się być zatem zasadne co do zasady. Jeśli zaś chodzi o wysokość dochodzonego roszczenia Sąd uznał, iż zasadnym jest zasądzenie kwoty dochodzonej przez powoda w toku procesu, tj. 181 236 złotych, co zostało przez Sąd obliczone w następujący sposób: 231 279 złotych (stała wartość pojazdu) – 50 043 złotych (wartość pozostałości pojazdu) = 181 236 złotych.

Z uwagi na powyższe rozważania Sąd w punkcie 1 wyroku zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda kwotę 181.236,00 złotych. O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, a więc zasądzając – na podstawie przepisów art. 481 §1 i §2 k.c., w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz. U. 2019 poz. 2214) odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 19 stycznia 2017 roku (tj. dnia odmowy przyznania odszkodowania) do dnia zapłaty.

Zgodnie z art. 108 §1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu (w związku z wygraną powoda) w niniejszej sprawie stanowi przepis art. 98 §1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

W niniejszej sprawie Sąd w myśl przepisu art. 108 §1 zd. 2 k.p.c. rozstrzygnął jedynie o zasadach ponoszenia kosztów procesu, ustalając, iż powód wygrał proces w całości, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu, po uprawomocnieniu się niniejszego orzeczenia.

Mając na uwadze powyższe rozważania i na podstawie powołanych przepisów Sąd orzekł, jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...)