Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 53/21

1

2WYROK

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 kwietnia 2021 r.

4Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:

5 Przewodniczący: SSA Piotr Brodniak

6 Sędziowie: SA Janusz Jaromin

7 SO del. do SA Jacek Szreder (spr.)

8 Protokolant: st. sekr. sądowy Karolina Pajewska

9przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Szczecinku Anity Czelewicz

10po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2021 r. sprawy

11W. K.

12oskarżonego z art. 13 § 1 kk w związku z art. 148 § 1 kk i art. 157 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk

13na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

14od wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie

15z dnia 1 grudnia 2020 r. sygn. akt II K 17/20

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że wymierzoną oskarżonemu karę pozbawienia wolności, na podstawie art. 60 § 2 pkt 1 k.k. i art. 60 § 6 pkt 2 k.k., nadzwyczajnie łagodzi do 6 (sześciu) lat;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. M. kwotę 738 (siedmiuset trzydziestu ośmiu) złotych, w tym podatek VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze i wymierza mu opłatę w kwocie 600 (sześciuset) złotych za obie instancje.

SSO (del.) Jacek Szreder SSA Piotr Brodniak SSA Janusz Jaromin

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 53/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 1 grudnia 2020 r., sygn. akt II K 17/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zakres pisemnego uzasadnienia Sądu Apelacyjnego ograniczono, po myśli art. 457 § 2 kpk, do orzeczenia o karze i zarzutu sformułowanego na tę okoliczność w apelacji obrońcy oskarżonego.

Rażąca niewspółmierność kary w wymiarze 10 lat pozbawienia wolności, podczas gdy prawidłowa ocena okoliczności dotyczących jej wymiaru, tj. pojednanie z pokrzywdzonym, uzasadnia zastosowanie nadzwy-czajnego złagodzenia kary określonego w art. 60 § 2 pkt 1 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1) Zarzut rażącej niewspółmierności kary pozbawienia wolności podniesiony w apelacji obrońcy W. K. zasługiwał na uwzględnienie

Jakkolwiek oskarżony krytycznego dnia działa bez istotnego, tak naprawdę jasnego powodu, bo źródło jego pretensji do pokrzywdzonego w istocie w sposób pewny nie zostało ustalone (tu konkurowały ze sobą odpowiedzialność za utratę pracy i naśmiewanie się z choroby syna), na domiar tego w sposób zdecydowany, zdeterminowany, tym niemniej skutki jego ataku na S. T. okazały się dość umiarkowane, mniej groźne w ostatecznym rozrachunku, niż rodzaj i rozmiar obrażeń ciała odzwierciedlony opisem przypisanego W. K. przestępstwa.

Bezsprzecznie oskarżony zamachnął się na życie pokrzywdzonego, jednak swego celu nie osiągnął, zaś obrażenia ciała spowodowane u niego naruszyły czynności powłok miękkich głowy i twarzy oraz kośćca twarzoczaszki na czas trwający powyżej 7 dni, a zatem konsekwencje zdrowotne o średnim charakterze.

Rzec można, iż ofierze sprzyjał los, szczęście, co obojętne dla rozstrzygnięcia o karze pozostać nie może, choć nie wynika z nastawienia oskarżonego, który swoim bezpośrednim zamiarem (a ten zdemaskowany został przez Sąd Okręgowy bezbłędnie) objął ten najbardziej tragiczny finał.

Trudno w to uwierzyć, biorąc pod uwagę rodzaj i cechy niebezpiecznego narzędzia, którym się oskarżony posłużył, siłę i lokalizację ciosów, które S. T. zadał, a wreszcie ich ilość, rzec można powtarzalność, ale pokrzywdzony z przedmiotowego zdarzenia tak naprawdę wyszedł bez większego szwanku, najważniejszy wszakże, że proces jego leczenia nie był długotrwały, skomplikowany i uwieńczony został sukcesem.

Pokrzywdzony nie odczuwa negatywnych konsekwencji doznanych przez siebie obrażeń ciała, nie pozostawiły one u niego śladów fizycznych, a co przecież nie mniej ważne, także psychicznych, nie doświadcza w związku z rozpatrywanym zajściem żadnych lęków, traumy, powrócił do wykonywania pracy zarobkowej, negatywne doświadczenia wynikające z napaści oskarżonego nie odcisnęły na nim jakiegokolwiek piętna, nie położyły się w najmniejszym stopniu cieniem na jego życiu, codziennym funkcjonowaniu.

Na domiar tego w toku rozprawy głównej oskarżony wyraził szczery żal, pokrzywdzony przyjął wyartykułowane przeprosiny, podkreślił, iż wszystko jest w porządku, „i tak mu już dawno przeszło”, nie był zainteresowany proponowanym mu przez W. K. zadośćuczynieniem finansowym, stwierdził, że docenia gest oskarżonego, ale nie chcę od niego żadnych pieniędzy, na koniec zaś życzył mu powodzenia kierując do niego słowa „trzymaj się”.

Tego rodzaju sytuacja jawi się jako niecodzienne, choć bezsprzecznie pożądana, ilustruje w sposób najlepszy, iż zasadnicze cele przedmiotowego postępowania karnego zostały osiągnięte – S. T. otrzymał procesową satysfakcję, nie wykazał zainteresowania niekorzystnym wyrokiem dla oskarżonego, życzył mu powodzenia, nie wysłowił pod jego adresem żadnych pretensji, żalu, rozgoryczenia, W. K. zaś skorzystał z szansy pojednania się z pokrzywdzonym i wyrażenia naprawdę szczerej skruchy.

Okoliczności te rozpatrywane łącznie pozwalają, zdaniem Sądu odwoławczego, na lokowanie przestępstwa popełnionego przez oskarżonego w kategoriach szczególnie uzasadnionego wypadku w rozumieniu art. 60 § 2 k.k., kiedy nawet najniższa kara przewidziana za nie byłaby niewspółmiernie surowa.

W istocie sprawiedliwą represją karną, stanowiącą społecznie oczekiwaną odpłatę, a jednocześnie akceptowalną dla ofiary, okazuje się ta ukształtowana, stosownie do zasady wynikającej z art. 60 § 6 pkt. 2 k.k., na poziomie 6 lat pozbawienia wolności.

Taki okres izolacji więziennej oskarżonego pozwoli na realizację wszystkich celów kary, będzie stanowił dla niego odpowiednią dolegliwość, pozwoli na jego skuteczne zeresocjalizowanie i wdrożenie do przestrzegania porządku prawnego w przyszłości, nauczy go panowania nad własnymi emocjami, rozładowywania tych negatywnych w sposób cywilizowany, bez wyrządzenia komukolwiek krzywdy, tak naprawdę unaoczni mu, jak blisko znalazł się krytycznego dnia od spowodowania nieodwracalnego skutku, odebrania życia innemu człowiekowi.

Tak argumentując Sąd Apelacyjny sięgnął po dobrodziejstwo instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary pozbawienia wolności, w ten sposób rozstrzygnął prawomocnie o odpowiedzialności prawnokarnej za zdarzenie, które wyglądało na zdecydowanie groźniejsze, poważniejsze, bardziej drastyczne, niż okazało się w rzeczywistości.

Rzecz jasna Sądowi odwoławczemu nie była obca uprzednia karalność sądowa oskarżonego, determinacja ukierunkowana na zaatakowanie pokrzywdzonego, a poprzedzona działaniami poszukiwawczymi, czy wreszcie spożywanie krytycznego dnia alkoholu i działanie pod jego wpływem, tym niemniej uwzględnione zostały one w procesie doboru kary, zaś przedstawionego wcześniej obrazu przedmiotowego zdarzenia istotnie nie zmieniły i drogi do sięgnięcia po nadzwyczajne złagodzenie kary nie zamknęły.

Wniosek

3.2.

Zmiana kwalifikacji prawnej wyroku poprzez zastosowanie art. 159 k.k. zamiast art. 13 § 1 k.k.
w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 157 k.k

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

3.3.

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie wymiaru kary przy zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia na podstawie art. 60 § 6 pkt. 2 k.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Pierwszych wniosków odwoławczych pozostawiono poza obszarem pisemnego uzasadnienia Sądu Apelacyjnego, jako że wniosek o jego sporządzenie objął tylko rozstrzygnięcie o karze zasadniczej.

Drugi z wniosków zasługiwał na uwzględnienie i doprowadził do zmiany zaskarżonego wyroku z przyczyn wcześniej omówionych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcia o sprawstwie i winie oskarżonego oraz przyjętej kwalifikacji prawnej przypisanego mu czynu.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty podniesione na tę okoliczność w apelacji obrońcy W. K. nie zostały objęte nad rozważaniami Sądu Apelacyjnego, jako że wniosku na tę okoliczność.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Rozstrzygnięcie o karze zasadniczej pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Apelacyjny zastosował wobec oskarżonego nadzwyczajne złagodzenie kary pozbawienia wolności, w wyniku czego tę dobraną w stosunku do niego wyrokiem Sądu Okręgowego obniżył do 6 lat (szczegółowe powody tego stanu rzeczy przedstawione zostały wcześniej).

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt III

pkt IV

Na podstawie § 1, § 2, § 17 ust. 2 pkt.5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu przyznano obrońcy oskarżonego od Skarbu Państwa koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej W. K. z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Drugoinstancyjne rozstrzygnięcie w przedmiocie wydatków związanych z postępowaniem odwoławczym i opłaty za obie instancje oparte zostało na przepisach art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. i art. 10 ust. 1 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt. 6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. opłatach w sprawach karnych, a uwzględniło sytuację majątkową oskarżonego jego możliwości zarobkowe.

7.  PODPIS

SO del. do SA Jacek Szreder SSA Piotr Brodniak SSA Janusz Jaromin

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie o karze i kwalifikacji prawnej.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana