Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 237/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2021 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku – III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Szczęch

Protokolant: Stażystka A. Z.

po rozpoznaniu w dniu rozpoznaniu w dniu 22 marca 2021 r. w Otwocku

sprawy z powództwa małoletniego O. M. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową K. K.

przeciwko R. M.

o podwyższenie alimentów

1.  podwyższa alimenty od pozwanego R. M. na rzecz małoletniego syna O. M. ur. (...) z kwoty po 500 zł (pięćset złotych) miesięcznie ustalonych w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Otwocku w dniu 7 lutego 2018r. w sprawie o sygn. akt III RC 11/18 - do kwoty po 700zł (siedemset złotych) miesięcznie płatnych z góry do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat do rąk matki małoletniego powoda – K. K. poczynając od dnia 06 marca 2020r.

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

4.  nakazuje ściągnąć od pozwanego R. M. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Otwocku kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem nieuiszczonej przez powoda opłaty sądowej należnej od uwzględnionej części powództwa, pozostałe nieuiszczone koszty sądowe ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt. III RC 237/20

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda – K. K. pozwem złożonym do Sądu w dniu 06 marca 2020r. wniosła o podwyższenie alimentów na rzecz syna O. od pozwanego R. M. z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty po 1 500 zł miesięcznie ( pozew – k. 2-3).

Pozwany R. M., nie złożył odpowiedzi na pozew.Pozwany na rozprawie w dniu 22 marca 2021r. wniósł o oddalenie powództwa w całości, zaś przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda potrzymała swoje stanowisko w sprawie ( stanowiska stron k. 56).

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni powód O. M. ur. (...), pochodzi z nieformalnego związku (...). Strony nie zamieszkują razem od trzech lat. Obowiązek alimentacyjny pozwanego został określony w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Otwocku w dniu 7 lutego 2018r. na mocy której R. M. zobowiązał się do płacenia alimentów w wysokości 500 zł miesięcznie. ( k. 19 akt III RC 11/18)

W dacie zawarcia ugody – O. M. miał ukończone 6 lat, często chorował, zamieszkiwał z matką, pozostając na jej wyłącznym utrzymaniu. Matka powoda była zatrudniona na ¼ etatu w przewozach osób niepełnosprawnych, z wynagrodzeniem 600 zł miesięcznie, dodatkowo uzyskiwała świadczenia socjalne.

Od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów minęło 3 lata, zatem potrzeby małoletniego powoda uległy zwiększeniu. O. obecnie ukończył 9 lat, uczy się w klasie III szkoły podstawowej. W związku naturalnym rozwojem małoletniego koszty jego utrzymania wzrosły o koszty związane z zakupem odzieży (200 zł miesięcznie), które matka kupuje w sieci sklepów (...), bowiem dziecko szybko je niszczy. Nadto małoletni interesuje się piłką nożną – regularnie uczestniczy w treningach w J. jest to koszt 130 zł, za zajęcia płaci pozwany. O. wymaga zakupu obuwia sportowego, z uwagi na grę w piłkę nożną. Matka powoda dokonała zakupu laptopa z uwagi na zdalną naukę syna. Ponadto zakupiła telewizor, bowiem syn poprzedni telewizor zniszczył. W ubiegłym roku u O. został rozpoznany zespół zaburzenia koncentracji uwagi ( (...)), w związku z tym schorzeniem matka kupuje leki synowi, których koszt wynosi 50 zł miesięcznie. O. pozostaje pod opieką (...) dla (...) w J. przy (...) Spółka z o.o. (zaświadczenie k. 33)

Obecnie na koszty miesięcznego utrzymania powoda składają się: zakup żywności 400 zł, ubrania i obuwie, środki czystości 300 zł, koszty leczenia 50 zł, udział w opłatach mieszkaniowych 558 zł, zajęcia dodatkowe 130 zł –łącznie ok. 1300 zł .

Matka powoda - K. K. ma 42 lata, z zawodu jest opiekunem medycznym, jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas określony w firmie (...) Sp. Z o.o. w W. produkującej kaloryfery z wynagrodzeniem ok. 3787 zł netto miesięcznie (zaświadczenie o dochodach k. 40). Pracę wykonuje w systemie zmianowym : od godz. 06:00 do 13:30 i od 14:00-22:00. Do pracy codziennie dojeżdża samochodem razem z dorosłym synem który również pracuje w tej samej firmie. W 2019r. uzyskała łączny dochód 41639,93 zł (PIT-11 k.35). Pobiera na syna O. M. świadczenie" dobry strat"- jednorazowo w wysokości 300 zł i świadczenie 500+ miesięcznie. Zamieszkuje z drugim synem z poprzedniego związku.

Matka powoda ponosi koszty : 500 zł czynszu, 180 zł za energię, 180 zł za gaz z uwagi na ogrzewanie gazowe, 400 zł za wodę, 416 zł za telefon, internet i telewizję. Matka powoda kupiła synowi używanego I. 5, za 300 zł oraz zakupiła synowi łóżko na raty za kwotę 3600 zł, które nadal spłaca (po 360 zł miesięcznie). K. K. przyznała, ze pozwany opłaca rachunki za telefon syna oraz że dwa lata temu ojciec dziecka kupił kurtkę i buty. O. ma stały kontakt z ojcem, ma ustalone kontakty na mocy orzeczenia sądowego (przesłuchanie K. K. k. 56, PIT-11 k. 34-36,)

Pozwany R. M. ma 48 lat, z zawodu jest krawcem, oprócz syna O., ma dorosłą córkę na rzecz której nie płaci alimentów, jedynie jej pomaga. Od kilku lat pozwany utrzymuje się z prowadzenia działalności gospodarczej w formie handlu. Pozwany zlikwidował warsztat samochodowy, z uwagi na brak dochodów. Aktualnie pozwany zajmuje się czyszczeniem różnych posesji i zbiera złom. Zarabia od 2000-3000 zł miesięcznie. Pozwany nie ma zaległości w opłatach za dom, za media, płaci podatek od nieruchomości w wysokości 700 zł rocznie, płaci 250 zł za prąd i za gaz 100 zł. Pozwany opiekuje się starszym schorowanym człowiekiem, któremu kupuje leki, od którego otrzymał na własność dom w zamian za opiekę. Pozwany posiada swój samochód V. rocznik 2000, ma prawo jazdy. Pozwany opłaca należności za telefon dla syna 40 zł miesięcznie. R. M. nie posiada oszczędności, jest właścicielem trzech działek rekreacyjnych, które trzyma dla dzieci. Pozwany cierpi na schorzenia kręgosłupa, miał rehabilitację, nie starał się o przyznanie renty ani o uzyskanie stopnia niepełnosprawności. Pozwany systematycznie wywiązuje się nałożonego na niego obowiązku alimentacyjnego. ( przesłuchanie R. M. k. 56v-57).

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego w sprawie o sygn. III CSK 299/07, LEX nr 393875 paragony nie mogą stanowić dowodu z dokumentów urzędowych ani dowodu z dokumentów prywatnych, o których mowa w art. 244 § 1 k.p.c. i art. 245 k.p.c., w związku z tym Sąd nie wziął po uwagę dołączonych do akt przez stronę powodową paragonów na kartach: 38, 41. Nie mogą one stanowić dowodów w sprawie z uwagi na to, że nie są rachunkami imiennymi i tak naprawdę nie wiadomo, kto poniósł koszty zakupów uwidocznionych na tych paragonach.

Sąd zważył co następuje:

Żądanie zawarte w pozwie należało uwzględnić jedynie w części.

Zgodnie z treścią art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 kro). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona się znajduje. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle można określić potrzeby życiowe, materialne i intelektualne uprawnionego (uzasadnienie do tezy IV uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86).

Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego też w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art. 138 kro). Dla stwierdzenia czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu wyżej wskazanego przepisu, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i możliwości mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków, powstałych po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi (uzasadnienie do tezy VII uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86). Przez zmianę stosunków w rozumieniu art. 138 kro rozumie się więc istotne zmniejszenie lub zwiększenie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego albo też istotne zwiększenie lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że od czasu poprzedniego orzeczenia w przedmiocie alimentów (ugoda zawarta przez Sądem Rejonowym w Otwocku w dniu 7 lutego 2018r. w sprawie III C 11/18) usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego O. M. wyraźnie wzrosły o kwotę ok. 400 zł miesięcznie.

Wzrost w/w kosztów wiąże się z naturalnym rozwojem małoletniego, w tym w szczególności z rozwojem jego zainteresowań, co skutkowało wzrostem kosztów związanych zarówno rozwojem pasji (treningi piłki nożnej) coraz większą potrzebą zakupu odzieży i obuwia oraz z uwagi na rozpoznanie u powoda (...), doszły koszty jego leczenia i terapii.

Jednocześnie w ocenie Sądu zmieniły się możliwości zarobkowe pozwanego (rozumiane jako środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (tak np. uchwała pełnego składu (...) – Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, wyrok SN z dnia 22 czerwca 2007 r., II UK 229/06, LEX nr 422753). W ocenie Sądu aktualne możliwości zarobkowe R. M. są większe niż w dacie orzekania w sprawie III RC 11/18, albowiem obecnie pozwany nie posiada już obowiązku płacenia alimentów na dorosła nieuczącą się córkę. Pozwany nadal prowadzi własną działalność gospodarczą, w postaci handlu, czyszczenia posesji i zbierania złomu, która przynosi mu zadowalające dochody. Zarówno K. K., jak i R. M. osiągają wynagrodzenia na podobnym poziomie. Ojciec ma stały kontakt z synem, okresowo kupuje mu odzież. Wobec powyższego, zdaniem Sądu obowiązkiem ponoszenia zwiększonych koszty utrzymania O. M. należy obciążyć po połowie oboje rodziców. Dlatego też, Sąd podwyższył należne małoletniemu powodowi alimenty od R. M. o kwotę po 200 zł miesięcznie, tym samym zobowiązując pozwanego do łożenia tytułem utrzymania syna kwotę po 700 zł miesięcznie.

Zdaniem Sądu alimenty w wysokości po 700 zł miesięcznie na rzecz powoda pozostają w zasięgu możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego, mając na uwadze jego wykształcenie i doświadczenie zawodowe.

Z kolei kwotę alimentów żądaną przez przedstawicielkę ustawową powoda w wysokości 1 500 zł miesięcznie należy uznać za wygórowaną. K. K. nie udowodniła bowiem, zasadności ponoszenia takich wydatków na rzecz syna w tym kosztów zapewnienia synowi obiadów szkolnych 100 zł ( w sytuacji gdy syn ma zdalna naukę) , rata ubezpieczenia 130 zł. Także wygórowany jest wydatek 416 zł za telefon i Internet, który również pozwany zakwestionował, tym bardziej że pozwany opłaca rachunki za telefon syna 40 zł miesięcznie, co przyznała matka powoda. Niezależnie od powyższego, należy zauważyć iż obowiązek utrzymania dziecka obciąża oboje rodziców. Dlatego też żądaną pozwem kwotę 1 500 zł miesięcznie należy uznać za nazbyt wygórowaną i jako taką niespełniającą przesłanki usprawiedliwionych kosztów utrzymania dziecka.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, zaś na podstawie art. 113 ustęp 1 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył pozwanego opłatą sądową 200 zł od uwzględnionej części roszczeń powoda.