Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 15 kwietnia 2021r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Anna Lisowska

Protokolant: starszy sekr. sąd. Judyta Masłowska

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2021r. w Piszu na rozprawie

sprawy z wniosku Z. K.

z udziałem L. K.

o podział majątku wspólnego

p o s t a n a w i a:

I.  Ustalić, że w skład majątku wspólnego Z. K. i L. K. wchodzącą:

1)  nieruchomość gruntowa oznaczona nr geod. (...) położona w P. przy ul. (...) zabudowana domem mieszkalnym wraz z wyposażeniem, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 386 620 zł (trzysta osiemdziesiąt sześć tysięcy sześćset dwadzieścia złotych),

2)  nieruchomość gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w J., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 276 740 zł (dwieście siedemdziesiąt sześć tysięcy siedemset czterdzieści złotych),

3)  udział 1/2 części w nieruchomości gruntowej oznaczonej nr geod. (...) położonej w J., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 165 580 zł (sto sześćdziesiąt pięć tysięcy pięćset osiemdziesiąt złotych),

4)  udział 1/2 części w nieruchomości gruntowej oznaczonej nr geod. (...) położonej w Z., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 62 155 zł (sześćdziesiąt dwa tysiące sto pięćdziesiąt pięć złotych),

5)  udział w 1/2 części w nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu o nr geod. (...) położonej w Z., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 403 500 zł (czterysta trzy tysiące pięćset złotych),

6)  udział w 1/2 części w nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu o nr geod. (...) położonej w S., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 118 075 zł (sto osiemnaście tysięcy siedemdziesiąt pięć złotych),

7)  nieruchomość gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w Ł. wraz z wyposażaniem, gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 400 330 zł (czterysta tysięcy trzysta trzydzieści złotych),

8)  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 1 240 530 zł (jeden milion dwieście czterdzieści tysięcy pięćset trzydzieści złotych),

9)  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 847 990 zł (osiemset czterdzieści siedem tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt złotych),

10)  nieruchomość gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 297 140 zł (dwieście dziewięćdziesiąt siedem tysięcy sto czterdzieści złotych),

11)  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 278 050 zł (dwieście siedemdziesiąt osiem tysięcy pięćdziesiąt złotych),

12)  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 298 460 zł (dwieście dziewięćdziesiąt osiem tysięcy czterysta sześćdziesiąt złotych),

13)  stanowiący odrębną nieruchomość lokal użytkowy położony w P. przy ul. (...) , dla którego Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 134 350 zł (sto trzydzieści cztery tysiące trzysta pięćdziesiąt złotych),

14)  nieruchomości gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w P. przy ul. (...) zabudowana pawilonem użytkowym, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 226 230 zł (dwieście dwadzieścia sześć tysięcy dwieście trzydzieści złotych),

15)  nieruchomości gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położonych w S. gm. P. oraz działki gruntu o nr geod. (...) położonej w S. gm. P., zabudowana domem letniskowym wraz z wyposażeniem, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 234 530 zł (dwieście trzydzieści cztery tysiące pięćset trzydzieści złotych),

16)  samochód marki F. (...) o nr rej. (...) o wartości 6 000 zł (sześć tysięcy złotych)

17)  10 sztuk koni o łącznej wartości 50 000 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych),

18)  środki zgromadzone na rachunku w (...) Bank (...) S.A. w W., którego posiadaczem był Z. K. w kwocie 1 176,33 zł (jeden tysiąc sto siedemdziesiąt sześć złotych 33/100),

19)  środki zgromadzone na rachunku w (...) Bank S.A. w W., którego posiadaczem był Z. K. w kwocie 49 652,87 zł (czterdzieści dziewięć tysięcy sześćset pięćdziesiąt dwa złote 87/100),

20)  środki zgromadzone na rachunku w (...) Banku Spółdzielczym w P., którego posiadaczem była L. K. w kwocie 1 234,72 zł (jeden tysiąc dwieście trzydzieści cztery złote 42/100),

21)  środki finansowe z tytułu dywidendy w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P. w kwocie 419 222 zł (czterysta dziewiętnaście tysięcy dwieście dwadzieścia dwa złote),

22)  środki finansowe z tytułu zysku osiągniętego przez spółkę jawną (...) , (...) w kwocie 455 781,17 zł ( czterysta pięćdziesiąt pięć tysięcy siedemset osiemdziesiąt jeden złotych 17/100),

23)  wierzytelności z tytułu udziałów wnioskodawcy Z. K. w spółce (...) (...) Spółka jawna o wartości 2 107 628,40 zł (dwa miliony sto siedem tysięcy sześćset dwadzieścia osiem złotych 40/100),

24)  511 udziałów w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P. o wartości 1 824 617,48 zł (jeden milion osiemset dwadzieścia cztery tysiące sześćset siedemnaście złotych 48/100),

25)  środki finansowe wypłacone wnioskodawcy Z. K. z tytułu dotacji do posiadanych gruntów rolnych w wysokości 605 165,92 zł ( sześć pięć tysięcy sto sześćdziesiąt pięć złotych 92/100).

II.  Dokonać podziału majątku wspólnego wnioskodawcy Z. K. i uczestniczki L. K. w ten sposób że:

1)  przyznać wnioskodawcy Z. K. składniki majątku wskazane w punkcie I orzeczenia w podpunktach: 2), 7), 8), 9) , 10), 11) , 12) , 13) , 17), 18), 19), 21), 22), 23), 25) oraz z ppkt. 24) 255 udziałów w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P.,

2)  przyznać uczestniczce L. K. składniki majątku wskazane w punkcie I orzeczenia w podpunktach: 1), 3), 6), 14), 15), 16), 20) oraz z ppkt. 24) 256 udziałów w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P..

III.  Zasądzić od wnioskodawcy Z. K. na rzecz uczestniczki postępowania L. K. tytułem dopłaty kwotę 3 064 688,15 zł (trzy miliony sześćdziesiąt cztery tysiące sześćset osiemdziesiąt osiem złotych 15/100) płatną w dwóch ratach, pierwsza rata w wysokości 1/5 dopłaty w kwocie 612 937,63 zł (sześćset dwanaście tysięcy dziewięćset trzydzieści siedem złotych 63/100) płatna w terminie dwóch miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności tej kwoty, druga rata stanowiąca pozostałą część dopłaty w kwocie 2 451 750,52 zł (dwa miliony czterysta pięćdziesiąt jeden tysięcy siedemset pięćdziesiąt złotych 52/100, płatna w terminie 3 (trzech) lat od daty zapłaty pierwszej raty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności tej kwoty.

IV.  Ustanowić na nieruchomości wskazanej w punkcie I ppkt. 7) niniejszego orzeczenia, która w wyniku podziału majątku została przyznana wnioskodawcy Z. K. hipotekę przymusową w kwocie 400 000 zł (czterysta tysięcy złotych) na rzecz uczestniczki L. K. celem zabezpieczenia części spłaty w kwocie 400 000 zł (czterysta tysięcy złotych) orzeczonej na rzecz uczestniczki L. K. zgodnie z pkt. III orzeczenia.

V.  Ustanowić na nieruchomości wskazanej w punkcie I ppkt. 8) niniejszego orzeczenia, która w wyniku podziału majątku została przyznana wnioskodawcy Z. K. hipotekę przymusową w kwocie 1 200 000 zł (jeden milion dwieście tysięcy złotych) na rzecz uczestniczki L. K. celem zabezpieczenia części spłaty w kwocie 1 200 000 zł (jeden milion dwieście tysięcy złotych) orzeczonej na rzecz uczestniczki L. K. zgodnie z pkt. III orzeczenia.

VI.  Ustanowić na nieruchomości wskazanej w punkcie I ppkt.9) niniejszego orzeczenia, która w wyniku podziału majątku została przyznana wnioskodawcy Z. K. hipotekę przymusową w kwocie 800 000 zł (osiemset tysięcy złotych) na rzecz uczestniczki L. K. celem zabezpieczenia części spłaty w kwocie 800 000 zł (osiemset tysięcy złotych) orzeczonej na rzecz uczestniczki L. K. zgodnie z pkt. III orzeczenia.

VII.  Ustanowić na nieruchomości wskazanej w punkcie I ppkt.10) niniejszego orzeczenia, która w wyniku podziału majątku została przyznana wnioskodawcy Z. K. hipotekę przymusową w kwocie 290 000 zł (dwieście dziewięćdziesiąt tysięcy złotych) na rzecz uczestniczki L. K. celem zabezpieczenia części spłaty w kwocie 290 000 zł (dwieście dziewięćdziesiąt tysięcy złotych) orzeczonej na rzecz uczestniczki L. K. zgodnie z pkt. III orzeczenia.

VIII.  Ustanowić na nieruchomości wskazanej w punkcie I ppkt.11) niniejszego orzeczenia, która w wyniku podziału majątku została przyznana wnioskodawcy Z. K. hipotekę przymusową w kwocie 270 000 zł (dwieście siedemdziesiąt tysięcy złotych) na rzecz uczestniczki L. K. celem zabezpieczenia części spłaty w kwocie 270 000 zł (dwieście siedemdziesiąt tysięcy złotych) orzeczonej na rzecz uczestniczki L. K. zgodnie z pkt. III orzeczenia.

IX.  Ustanowić na nieruchomości wskazanej w punkcie I ppkt.12) niniejszego orzeczenia, która w wyniku podziału majątku została przyznana wnioskodawcy Z. K. hipotekę przymusową w kwocie 104 688,15 zł (sto cztery tysiące sześćset osiemdziesiąt osiem złotych 15/100) na rzecz uczestniczki L. K. celem zabezpieczenia części spłaty w kwocie 104 688,15 zł (sto cztery tysiące sześćset osiemdziesiąt osiem złotych 15/100) orzeczonej na rzecz uczestniczki L. K. zgodnie z pkt. III orzeczenia.

X.  Zarządzić sprzedaż w drodze licytacji publicznej składników majątku wskazanych w punkcie I podpunktach 4) i 5) niniejszego orzeczenia.

XI.  Ustalić, że wnioskodawca Z. K. i uczestniczka postępowania L. K. otrzymają po 1/2 części z kwot otrzymanych w wyniku sprzedaży egzekucyjnej składników majątku zarządzonej w pkt. X niniejszego orzeczenia, po odjęciu poniesionych kosztów sprzedaży.

XII.  Nakazać zainteresowanym wzajemne wydanie przypadających im składników majątku.

XIII.  Oddalić wniosek wnioskodawcy Z. K. o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym.

XIV.  Oddalić wniosek uczestniczki L. K. o rozliczenie nakładów z majątku wspólnego zainteresowanych na majątek osobisty wnioskodawcy Z. K..

XV.  Oddalić wszystkie pozostałe wnioski uczestniczki L. K..

XVI.  Oddalić wszystkie pozostałe wnioski wnioskodawcy Z. K..

XVII.  Uchylić zwolnienie z kosztów sądowych (zaliczek) udzielone na czas trwania postępowania uczestniczce L. K..

XVIII.  Nakazać ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu od wnioskodawcy Z. K. kwotę 15 775,48 zł (piętnaście tysięcy siedemset siedemdziesiąt pięć złotych 48/100) i od uczestniczki postępowania L. K. kwotę 10 275,48 zł (dziesięć tysięcy dwieście siedemdziesiąt pięć złotych 48/100).

XIX.  Orzec, iż zainteresowani ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 560/15

UZASADNIENIE

Z. K. wystąpił z wnioskiem o podział majątku wspólnego byłych małżonków wskazując jako uczestniczkę postępowania L. K..

Wnioskodawca podał, że związek małżeński zainteresowani zawarli 27 kwietnia 1985 roku, małżonków łączył ustrój ustawowej wspólności majątkowej. Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem wydanym 25 czerwca 2014 roku w sprawie VI RC 1538/12, rozwiązał małżeństwo zainteresowanych przez rozwód. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się 29 stycznia 2015 roku.

Ostatecznie wnioskodawca wskazał, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych mającego ulec podziałowi wchodzą:

1.  nieruchomość gruntowa oznaczona nr geod. (...) położona w P. przy ul. (...), zabudowana domem mieszkalnym wraz z wyposażeniem, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 600 000 zł,

2.  nieruchomość gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w J., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 260 000 zł,

3.  udział 1/2 części w nieruchomości gruntowej oznaczonej nr geod. (...) położonej w J., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 200 000 zł,

4.  udział 1/2 części w nieruchomości gruntowej oznaczonej nr geod. (...) położonej w Z., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 360 000 zł,

5.  udział w 1/2 części w nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu o nr geod. (...) położonej w Z., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 300 000 zł,

6.  udział w 1/2 części w nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu o nr geod. (...) położonej w S., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 170 000 zł,

7.  nieruchomość gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w Ł. gm. P., wraz z wyposażaniem, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 10 000 zł,

8.  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 150 000 zł,

9.  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 60 000 zł,

10.  nieruchomość gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 30 000 zł,

11.  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 30 000 zł,

12.  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 65 000 zł,

13.  stanowiący odrębną nieruchomość lokal użytkowy położony w P. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 160 000 zł,

14.  nieruchomości gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w P. przy ul. (...), zabudowana pawilonem użytkowym, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 250 000 zł,

15.  nieruchomości gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położonych w S. gm. P. oraz z działki gruntu o nr geod. (...) położonej w S. gm. P., zabudowana domem letniskowym wraz z wyposażeniem, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 220 000 zł,

16.  samochód osobowy marki F. (...) o nr rej. (...), o wartości 6 000 zł,

17.  dziesięć koni o łącznej wartości 50 000 zł.

Wnioskodawca wniósł o przyznanie mu nieruchomości opisanych w pkt 2, 7, 8, 9, 10, 11, 12 i 13 oraz koni, a uczestniczce postępowania pozostałych składników z jednoczesnym ewentualnym zasądzeniem dopłat na rzecz zainteresowanych tytułem wyrównania udziału w majątku wspólnym. W uzasadnieniu wskazał, że w wyłącznym posiadaniu wnioskodawcy znajdują się nieruchomości położone w Ł. i stanowiący odrębną nieruchomość lokal użytkowy położony w P. przy ulicy (...) oraz konie, zaś w wyłącznym posiadaniu uczestniczki znajdują się pozostałe nieruchomości oraz samochód.

Wnioskodawca wniósł ponadto o rozliczenie w niniejszym postępowaniu środków finansowych zgromadzonych na dzień ustania wspólności majątkowej na rachunku bankowym uczestniczki postępowania w (...)- (...) Banku Spółdzielczym w P..

Wnioskodawca wniósł o ustalenie nierównych udziałów zainteresowanych w majątku wspólnym, w proporcji ¾ na rzecz wnioskodawcy i ¼ na rzecz uczestniczki. W uzasadnieniu podniósł, że wnioskodawca od początku trwania wspólności majątkowej zaznaczył swój decydujący wpływ na powstanie majątku wspólnego. Jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego prowadził hodowlę świń, a następnie gęsi, bardzo ciężko pracując, a za zarobione pieniądze nabył nieruchomość przy ulicy (...) w P., na której pobudował budynek mieszkalny, oraz rozpoczął inwestycję polegającą na budowie lokalu użytkowego przy ulicy (...) w P., które to nieruchomości zostały później objęte wspólnością majątkową zainteresowanych. Duże umiejętności biznesowe wnioskodawcy, jego kreatywność w kierunku uruchamiania nowych działalności i ciężka praca, dawały środki finansowe na nabywanie nowych nieruchomości i życie na wysokim poziomie. Ciężar fizycznej pracy spoczywał na wnioskodawcy i wynajmowanych pracownikach. Uczestniczka nie pracowała, jedynie przez kilka miesięcy prowadziła działalność gospodarczą w zakresie krawiectwa, nie osiągając dochodów, a wręcz generując straty i długi. Zainteresowani nie mieli dzieci, a więc uczestniczki nie obarczał trud ich wychowania i opieki. Uczestniczka nie była zainteresowana przystąpieniem do spółki (...), stawiała przeszkody w zaciąganiu kredytów na rozwój firmy, co w znacznym stopniu utrudniało wnioskodawcy prowadzenie działalności gospodarczej, sprzeciwiała się nabywaniu przez wnioskodawcę składników majątkowych, była przeciwna inicjatywom wnioskodawcy i jego woli rozszerzenia działalności gospodarczej. Uczestniczka Dlatego zdaniem wnioskodawcy uznać należy, że udział finansowy uczestniczki w nabywaniu składników majątku wspólnego, jeśli nie był żaden, to był znikomy.

Uczestniczka postępowania L. K. co do zasady przychyliła się do wniosku o podział majątku wspólnego. Ostatecznie zgodziła się, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych mającego ulec podziałowi wchodzą opisane wyżej składniki, przy czym zakwestionowała podane przez uczestnika wartości nieruchomości. Zgodziła się na wartość samochodu oraz na ilość i wartość koni.

Uczestniczka wniosła o przyznanie jej nieruchomości opisanych w punkcie 1, 3, 6, 14, 15 oraz 9, a ponadto o przyznanie jej samochodu i zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawcy stosownej dopłaty, płatnej w terminie dwóch lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia podziałowego, przy czym pierwsza rata nie niższa niż 1/5 sumy należnej dopłaty płatna w terminie miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia podziałowego (k. 2903v).

Jednocześnie uczestniczka wniosła o ustanowienie hipoteki na przyznanych wnioskodawcy nieruchomościach, celem zabezpieczenia zasądzonej na jej rzecz dopłaty. Nie zgodziła się na przyznanie jej nieruchomości położonych w Z., opisanych w pkt 4 i 5.

Uczestniczka wniosła o ustalenie, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzi ponadto:

-

wierzytelność z tytułu udziałów wnioskodawcy w spółce jawnej (...), (...)

-

511 udziałów w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P.,

-

środki finansowe w kwocie 778 900 zł – stanowiące oszczędności zainteresowanych w gotówce i znajdujące się w posiadaniu wnioskodawcy, które to środki zostały wypłacone przez wnioskodawcę przed ustaniem wspólności majątkowej z rachunków bankowych prowadzonych w (...) S.A. o numerach (...) oraz (...).

W odniesieniu do kwoty 778 900 zł uczestniczka podniosła, że na początku 2012 roku zainteresowani posiadali oszczędności w wysokości około miliona złotych, w tym kwotę blisko 800 000 zł ulokowaną na wskazanych wyżej rachunkach bankowych. Od 21 czerwca 2012 roku, na skutek związania się przez wnioskodawcę z inną kobietą, małżonkowie pozostawali w separacji faktycznej. Od tego momentu uczestniczka utraciła wgląd w stan oszczędności. Dysponował nimi wyłącznie wnioskodawca, który przelewając te środki na inne rachunki bankowe i dokonując wypłat gotówkowych, doprowadził do sytuacji, że na dzień ustania wspólności majątkowej (29.01.2015r.) na niezlikwidowanych do tej pory rachunkach bankowych znajdowały się niewielkie kwoty. Z uwagi na powyższe uczestniczka wniosła o dokonanie podziału omawianego składnika majątku wspólnego, tj. kwoty 778 900 zł, w ten sposób, aby przyznać ją wnioskodawcy, zaś na rzecz uczestniczki zasądzić od wnioskodawcy kwotę 389 450 zł tytułem dopłaty. Ewentualnie, z ostrożności procesowej, uczestniczka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawcy kwoty 389 450 zł - tytułem odszkodowania za nieuzasadnione wydatkowanie przez wnioskodawcę środków finansowych stanowiących majątek wspólny zainteresowanych, zgromadzonych na rachunkach bankowych w (...) S.A. o numerach (...) oraz (...) - wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9 lutego 2021 roku do dnia zapłaty. (pismo uczestniczki k. 3442-3445)

Nadto uczestniczka wniosła o rozliczenie w niniejszym postępowaniu:

-

środków finansowych zgromadzonych na dzień ustania wspólności majątkowej na rachunku bankowym wnioskodawcy w (...) S.A. w W. oraz (...) Bank S.A. w W.,

-

środków finansowych stanowiących oszczędności zainteresowanych, zgromadzonych na dzień ustania wspólności majątkowej na lokatach, rachunkach maklerskich i funduszach inwestycyjnych,

-

środków finansowych pobranych przez wnioskodawcę po ustaniu wspólności majątkowej z tytułu czynszu dzierżawnego i dotacji do posiadanych nieruchomości,

-

środków finansowych pobranych przez wnioskodawcę po ustaniu wspólności majątkowej z tytułu dywidendy w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P. – z pomniejszeniem o kwotę 211 000 zł wypłaconą uczestniczce przez wnioskodawcę w dniu 13.03.2017r. tytułem rozliczenia dywidendy za 2014 i 2015 rok (k. 1657v),

-

środków finansowych pobranych przez wnioskodawcę po ustaniu wspólności majątkowej z tytułu zysku osiągniętego przez spółkę jawną (...), (...)

Nadto uczestniczka wniosła o rozliczenie w niniejszym postępowaniu nakładów poczynionych z majątku wspólnego zainteresowanych na majątek osobisty wnioskodawcy z przeznaczeniem na pokrycie ceny nabycia:

a)  nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) - dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), w której jako współwłaściciele ujawnieni są Z. K. i J. D. – wskazała, że środki finansowe na zakup tej nieruchomości pochodziły z kredytu zaciągniętego i spłaconego przez zainteresowanych w czasie trwania wspólności majątkowej,

b)  stanowiącego odrębną nieruchomości lokalu mieszkalnego położonego w E. przy ul. (...) - który wnioskodawca nabył w dniu 25 marca 2015 roku, a zatem niespełna dwa miesiące po ustaniu wspólności, za cenę 478 680 zł, z czego 300 000 zł pochodziło z zaciągniętego przez niego kredytu, zaś 178 680 zł została zapłacona przed podpisaniem aktu notarialnego, a biorąc pod uwagę czasokres jaki upłynął od ustania wspólności, w ocenie uczestniczki należy przyjąć, że kwota ta pochodziła z majątku wspólnego zainteresowanych,

c)  nieruchomości położonej w P. – którą wnioskodawca nabył również w dniu 25 marca 2015 roku, i na której już w 2013 roku rozpoczął budowę budynku mieszkalnego.

Uczestniczka wniosła o oddalenie wniosku wnioskodawcy o ustalenie nierównych udziałów zainteresowanych w majątku wspólnym. Podniosła, że twierdzenia wnioskodawcy mijają się z prawdą.

Wnioskodawca nie kwestionował, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzi wierzytelność z tytułu udziałów w spółce (...) oraz 511 udziałów w spółce z o.o. Przedsiębiorstwo (...). Zakwestionował natomiast ich wartość podaną przez uczestniczkę.

Wnioskodawca sprzeciwił się rozliczeniu w niniejszym postępowaniu uzyskanych przez niego pożytków cywilnych z tytułu dywidendy w (...) Sp. z o.o. w P. i z tytułu zysku w spółce (...). Podkreślił, że od dnia ustania wspólności osiąga wymienione pożytki wyłącznie dzięki swojej osobistej pracy bez udziału uczestniczki postępowania. Z ostrożności wniósł o uwzględnienie, że w dniu 13.03.2017r. wypłacił uczestniczce tytułem dywidendy za 2014 i 2015 rok kwotę 211 000 zł.

Wnioskodawca zaprzeczył, aby przedmiotowe grunty wydzierżawiał i pobierał z tego tytułu czynsz dzierżawny. Sprzeciwił się rozliczeniu w niniejszym postępowaniu dopłat unijnych do gruntów. Podniósł, że dopłatami tymi rozlicza się w odpowiednich częściach ze współwłaścicielami nieruchomości, tj. ze S. Z. i M. F., zaś w pozostałej części przeznacza je w całości na gospodarkę i cele związane z charakterem prowadzonej działalności rolniczej, tj. na zakup nawozów, siana, owsa dla koni, opiekę weterynaryjną, witaminy oraz bieżące naprawy ogrodzeń i budynków.

Wnioskodawca stanowczo zaprzeczył, że w dacie powstania separacji faktycznej zainteresowani posiadali oszczędności w kwocie około miliona złotych. Podał, że ze zgromadzonych na tamtą chwilę oszczędności korzystali zarówno uczestniczka, jak i wnioskodawca, który w całości ponosił koszty utrzymania wspólnych nieruchomości, prowadzonego w Ł. gospodarstwa i prowadzonej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wniósł o oddalenie wniosku uczestniczki o rozliczenie w niniejszym postępowaniu nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawcy. Podniósł, że nieruchomość przy ul. (...) w P. stanowi majątek spółki (...) i została nabyta wyłącznie z dochodów spółki. Z kolei lokal mieszkalny w E. i zabudowana nieruchomość w P. zostały nabyte przez wnioskodawcę za środki pochodzące z kredytu udzielonego mu przez (...) w P., za środki pochodzące ze sprzedaży przez zainteresowanych nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) (za cenę 220 000 zł) oraz z zaliczek na poczet przyszłego zysku w spółce (...).

Wnioskodawca sprzeciwił się przyznaniu uczestniczce nieruchomości opisanej w pkt 9. Podkreślił, że nieruchomości w Ł. stanowią zorganizowaną całość, na której prowadzone jest przez wnioskodawcę gospodarstwo rolne i hodowla koni.

Sąd ustalił, co następuje:

Z. K. i L. K. związek małżeński zawarli 27 kwietnia 1985 roku, małżonków łączył ustrój ustawowej wspólności majątkowej. Ze związku tego zainteresowani nie posiadają dzieci.

Związek małżeński Z. K. i L. K. rozwiązany został przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 25 czerwca 2014 roku wydanym w sprawie VI RC 1538/12, z winy Z. K.. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się 29 stycznia 2015 roku.

(okoliczności bezsporne, dowód: odpis wyroku rozwodowego k. 2896-2897v)

Jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego Z. K. i L. K. zamieszkali w lokalu mieszkalnym stanowiącym własność rodziców uczestniczki, położonym przy ulicy (...) w P. i rozpoczęli chów trzody chlewnej, celem jej późniejszej odsprzedaży. Na ulicy (...) odchowywali świnie, zaś w S., na gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców uczestniczki i z ich pomocą, hodowali gęsi. Jednocześnie Z. K. zatrudniony był w Państwowym Ośrodku (...) w P., zaś L. K. od 1981 roku zatrudniona była na stanowisku krawcowej. Z uwagi na konieczność doglądania trzody, dostarczania jej wody, paszy i wyrzucania obornika, L. K. brała bezpłatne urlopy w pracy, nawet 3 miesięczne. W 1987 roku L. K. rozpoczęła prowadzenie własnej działalności gospodarczej w zakresie krawiectwa. Działalność tą prowadziła w pawilonie handlowym przy ul. (...) w P., pobudowanym w czasie trwania małżeństwa, w 1984 roku, za środki pochodzące z kredytu. W 1994 roku Z. K. rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami. Małżonkowie zdecydowali wówczas, że wynajmą pawilon przy ul. (...) w P. celem osiągania dochodu z czynszu i przeznaczania go na rozwój działalności gospodarczej. L. K. przeniosła się wówczas ze swoją pracą krawiecką do budynku mieszkalnego małżonków, wybudowanego w latach 1985 – 1987 na ulicy (...) w P., jednocześnie doglądając przez cały ten czas chowu świń i gęsi, który prowadzony był do 1996 roku. Od 1996 roku L. K. zaczęła cierpieć na dyskopatię lędźwiową kręgosłupa, co skutkowało zabiegami operacyjnymi przeprowadzonymi w 2002 i 2004 roku i było powodem zaprzestania prowadzenia przez nią działalności gospodarczej. W okresie od 1999 do 2001 roku L. K. pracowała na stanowisku ekspedientki w sklepie obuwniczym.

W 2002 roku, w związku z problemami zdrowotnymi uczestniczki i dochodami uzyskiwanymi przez Z. K. z prowadzonej działalności gospodarczej, małżonkowie wspólnie zdecydowali, że L. K. nie będzie już podejmowała zatrudnienia, zajmie się prowadzeniem domu i będzie dbała o rodzinę.

(dowód: umowa o pracę w celu nauki zawodu k. 230-231; umowa dzierżawy k. 229; pozwolenie na budowę k. 228; skrypt dłużny k. 227; umowy najmu k. 232-233; karta informacyjna leczenia szpitalnego uczestniczki k. 224-226; decyzja KRUS o przyznaniu uczestniczce renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy k. 234; zeznania uczestniczki postępowania k. 2936 i 2936v; zeznania świadków: S. Z. k. 1133v-1135, K. F. k. 1165v-1166, S. S. k. 1132v-1133, M. F. k. 1166v-1167, T. K. k. 1167v-1168, Ł. Z. - akta odezwy I Cps 63/16, M. Z. - akta odezwy I Cps 63/16, D. B. - akta odezwy I Cps 55/16, H. Z. k. 1535v-1537, A. Z. (1) k. 1537v-1539, A. Z. (2) k. 1539v-1540)

Z. K. jest wspólnikiem w dwóch spółkach prawa handlowego: (...) (...) spółka jawna z siedzibą w P. (dalej: spółka jawna (...)) oraz Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P..

Pierwsza z wymienionych spółek powstała w dniu 11 grudnia 2001 roku z przekształcenia spółki cywilnej (...) (...) w P.. W dniu 15 grudnia 1994 roku Z. K. zawarł z J. D. umowę spółki cywilnej, wnosząc wkład w wysokości 100 000 000 zł (sprzed denominacji) pochodzący z majątku wspólnego Z. i L. T. małżonków K.. W umowie spółki wspólnicy postanowili, że udziały wspólników w majątku spółki oraz w zyskach i stratach będą równe. Spółka rozwijała się dynamicznie tak, że aneksem do umowy spółki cywilnej z dnia 11 grudnia 2001 roku uległa przekształceniu w spółkę jawną. Rejestracja spółki pod nazwą (...) (...) spółka jawna nastąpiła postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie w dniu 23 stycznia 2002 roku.

W dniu 29 marca 1999 roku zawarta została umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo (...) w P.. Kapitał zakładowy spółki określono na 444 900 zł i podzielono na 4 449 udziałów o wartości po 100 złotych. Udziały w ilości 511 w tejże spółce objął Z. K.. Udziały te zostały pokryte wkładem pieniężnym, pochodzącym z majątku wspólnego Z. i L. T. małżonków K..

(okoliczności bezsporne, dowód: umowa spółki prawa cywilnego k. 163-164; aneksy do umowy spółki prawa cywilnego k. 165-167; umowa spółki jawnej wraz z aneksem k. 168-171; uchwała wspólników k. 172; umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością k. 173-191; uchwały zgromadzenia wspólników Przedsiębiorstwa (...) w P. k. 192-194; zeznania uczestniczki postępowania k. 2936 i 2936v)

Na dzień ustania wspólności majątkowej, wierzytelność z tytułu udziału Z. K. w spółce jawnej (...) wynosiła 2 107 628,40 zł, natomiast wartość 511 udziałów w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P. wynosiła 1 824 617,48 zł.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu rachunkowości k. 1984-2005 wraz z opiniami uzupełniającymi k. 2240-2246 i 2781-2793)

Z tytułu zysku osiągniętego przez spółkę jawną (...), Z. K. wypłacone zostały po ustaniu wspólności majątkowej środki finansowe w łącznej wysokości 911 562,33 złotych, w tym:

- za 2014 rok – 70 465,33 zł,

- za 2015 rok – 130 187,84 zł,

- za 2016 rok – 179 720,00 zł,

- za 2017 rok – 195 278,12 zł,

- za 2019 rok – 335 911,04 zł.

(dowód: protokoły uchwał wspólników spółki jawnej (...) k. 194, 1129, 1712, 2215 i 2867)

Z tytułu dywidendy w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P., Z. K. wypłacone zostały po ustaniu wspólności majątkowej środki finansowe w łącznej wysokości 1 248 958,26 złotych, w tym:

- za 2014 rok – 379 029,00 zł,

- za 2015 rok – 141 849,00 zł,

- za 2017 rok – 206 743,09 zł,

- za 2018 rok – 176 765,36 zł,

- za 2019 rok – 344 571,81 zł.

Za rok obrotowy 2016, Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w P. osiągnęła stratę w wysokości 956 656,93 zł i z tego powodu wspólnikom nie przysługiwała wypłata dywidendy.

W dniu 13 marca 2017 roku Z. K. wpłacił na rzecz L. K. kwotę 211 000 zł tytułem rozliczenia dywidendy za 2014 i 2015 rok.

(dowód: uchwały Zgromadzenia Wspólników Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w P. k. 192, 193, 2230, 2231, 2866; informacja o stracie i braku wypłaty dywidendy za 2016 rok k. 1655; potwierdzenie przelewu na rzecz wnioskodawcy dywidendy za 2018r. k. 2279; potwierdzenie przelewu kwoty 211 000 zł k. 1657v)

W czasie trwania wspólności majątkowej Z. K. i L. K. nabyli następujące nieruchomości:

1.  nieruchomość gruntowa oznaczona nr geod. (...) położona w P. przy ul. (...), zabudowana domem mieszkalnym wraz z wyposażeniem, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 386 620 zł,

2.  nieruchomość gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w J., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 276 740 zł,

3.  udział 1/2 części w nieruchomości gruntowej oznaczonej nr geod. (...) położonej w J., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 165 580 zł,

4.  udział 1/2 części w nieruchomości gruntowej oznaczonej nr geod. (...) położonej w Z., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 62 155 zł,

5.  udział w 1/2 części w nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu o nr geod. (...) położonej w Z., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 403 500 zł,

6.  udział w 1/2 części w nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu o nr geod. (...) położonej w S., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 118 075 zł,

7.  nieruchomość gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w Ł. gm. P., wraz z wyposażaniem, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 400 330 zł,

8.  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 1 240 530 zł,

9.  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 847 990 zł,

10.  nieruchomość gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 297 140 zł,

11.  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 278 050 zł,

12.  nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu o nr geod. (...) położona w Ł., gm. P., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 298 460 zł,

13.  stanowiący odrębną nieruchomość lokal użytkowy położony w P. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 134 350 zł,

14.  nieruchomości gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położona w P. przy ul. (...), zabudowana pawilonem użytkowym, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 226 230 zł,

15.  nieruchomości gruntowa składająca się z działek gruntu o nr geod. (...) położonych w S. gm. P. oraz z działki gruntu o nr geod. (...) położonej w S. gm. P., zabudowana domem letniskowym wraz z wyposażeniem, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 234 530 zł.

(okoliczności bezsporne, dowód: dane z rejestru gruntów i odpisy ksiąg wieczystych k. 8-44; kopie map ewidencyjnych k. 65-80; opinie biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości k. 1184-1204, 1205-1230, 1231-1256, 1257-1282, 1283-1321, 1323-1367, 1368-1393, 1394-1434, 1475-1530, 1543-1623 wraz z opiniami uzupełniającymi k. 1681-1683, 1675-1678, 1679-1681, 1683-1688, 1688-1690, 1742v oraz opiniami uaktualnionymi k. 2326-2413, 2414-2465, 2466-2476, 2478-2522, 2523-2554, 2555-2583, 2584-2644, 2646-2691, 2692-2722, 2723-2776)

Na dzień ustania wspólności majątkowej małżeńskiej, w skład majątku wspólnego Z. K. i L. K. wchodziły ponadto:

1)  samochód osobowy marki F. (...) o nr rej. (...), o wartości 6 000 zł,

2)  dziesięć koni o łącznej wartości 50 000 zł.

(okoliczności bezsporne)

W dacie ustania wspólności majątkowej, na rachunkach bankowych Z. K. zgromadzone były środki finansowe w łącznej wysokości 50 829,20 złotych, w tym:

- na rachunku prowadzonym w (...) S.A. kwota 1 176,33 zł,

- na rachunku prowadzonym w (...) Bank S.A. kwota 49 652,87 zł.

Natomiast na rachunku L. K. prowadzonym w (...)- (...) Banku Spółdzielczym w P. zgromadzona była kwota 1 234,72 zł.

(dowód: zaświadczenie z (...) S.A. k. 87; informacja z (...) Bank S.A. wraz z historią operacji na rachunku k. 274, 275-277v; informacja z (...) w P. wraz z wyciągiem z rachunku k. 253, 254-259)

Na dzień ustania wspólności majątkowej, Z. K. i L. K. nie byli posiadaczami innych aktywnych rachunków bankowych, lokat terminowych ani uczestnikami funduszy inwestycyjnych otwartych.

(dowód: informacja z (...) Bank S.A. k. 274; informacja z Banku (...) S.A. k. 268; informacja z Banku (...) S.A. k. 288; informacja z (...) S.A. k. 1145a)

Po ustaniu wspólności majątkowej, z tytułu złożonych wniosków o przyznanie płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, pomocy wypłaconej w ramach płatności rolnośrodowiskowej i rolnośrodowiskowo-klimatycznej, Z. K. pobrał łącznie 605 165,92 złotych.

Z otrzymywanych dopłat Z. K. rozlicza się ze współwłaścicielami nieruchomości położonych w J., Z. i S., tj. z M. F. i S. Z.. Z tego tytułu, na rzecz M. F. przekazał po ustaniu wspólności majątkowej łącznie 51 000 zł, w tym:

- za 2014 rok – 27 000 zł,

- za 2017 rok – 6 000 zł,

- za 2018 rok – 6 000 zł,

- za 2019 rok – 6 000 zł,

- za 2020 rok – 6 000 zł.

Natomiast na rzecz S. Z. przekazał po ustaniu wspólności majątkowej łącznie 140 000 zł, w tym:

- za 2014 rok – 20 000 zł,

- za 2015 rok – 20 000 zł,

- za 2016 rok – 20 000 zł,

- za 2017 rok – 20 000 zł,

- za 2018 rok – 20 000 zł,

- za 2019 rok – 20 000 zł,

- za 2020 rok – 20 000 zł.

(dowód: informacja z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa k. 2929; oświadczenia k. 105, 2886, 2884 i 2885; zeznania świadków M. F. k. 1166v-1167, S. Z. k. 1133v-1135, A. Z. (1) k. 1538-1538v, S. W. k. 1131v)

L. K. od stycznia 2014 roku leczona jest onkologicznie z powodu zaawansowanego raka jajnika. Stwierdzono u niej przerzuty nowotworowe do jamy brzusznej. Z tego powodu była w ostatnich latach kilkadziesiąt razy hospitalizowana w celu leczenia operacyjnego i chemicznego. Rokowania są bardzo poważne. Możliwości leczenia konwencjonalnego zostały praktycznie wykorzystane. Pozostaje leczenie niestandardowe nowymi lekami, które nie są w Polsce powszechnie refundowane, a są niezwykle kosztowne.

Źródłem utrzymania L. K. jest dochód z tytułu alimentów zasądzonych na jej rzecz od wnioskodawcy w wysokości 5 084,74 zł oraz renta uzupełniająca z tytułu niezdolności do pracy w kwocie 285,06 zł miesięcznie.

(dowód: dokumentacja medyczna uczestniczki postępowania k. 1468-1469, 1858-1864, 1879-1907, 2918-2917; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 1854-1857)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. majątkiem wspólnym małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przepis art. 43 § 1 k.r.o. zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 46 k.r.o. od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku w sprawach nie unormowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku. Podobne odesłanie w kwestiach proceduralnych do przepisów o dziale spadku zawiera przepis art. 567 § 3 k.p.c.

Skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala Sąd (art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c.). Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego obejmuje składniki należące do danego majątku w dacie ustania wspólności oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.

Przepisy regulujące postępowanie o dział spadku (art. 680-689 k.p.c.), jak i przepisy normujące podział majątku wspólnego (art. 566-567 k.p.c.), nie określają wprost sposobów podziału majątku. Odsyłają do uregulowań dotyczących zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.).

W myśl art. 622 § 2 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c., gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wydaje postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

W przypadku braku zgodnego wniosku, a zachodzą warunki do dokonania podziału w naturze, sąd dokonuje tego podziału na części odpowiadające wartością udziałom współwłaścicieli z uwzględnieniem wszelkich okoliczności zgodnie z interesem społeczno-gospodarczym. Różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne (art. 623 k.p.c. w zw. z art. 687 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c.).

W sprawie bezspornie ustalono, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych mającego ulec podziałowi wchodzą opisane wyżej nieruchomości, 10 koni i samochód osobowy marki F. (...). Wartość koni i samochodu Sąd ustalił w oparciu o zgodne w tej kwestii stanowisko zainteresowanych. Z kolei wartość nieruchomości, wobec braku zgodnego stanowiska zainteresowanych, Sąd ustalił w oparciu o opinie powołanego w sprawie biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości – P. S..

Do sporządzonych przez biegłego pierwotnych opinii podstawpwych, zarzuty wniosła uczestniczka postępowania w zakresie wyceny nieruchomości opisanych w pkt 4, 7 (dz. nr (...). W sporządzonych na piśmie opiniach uzupełniających biegły rzeczowo odniósł się do tych zarzutów, w całości podtrzymując dokonane wyceny (k. 1675-1690). W ustnej opinii uzupełniającej, odnosząc się do zarzutów uczestniczki w zakresie wyceny położonej w Ł. działki o nr geod. (...), biegły podał, że nie ma metodologii, która przy wycenie nieruchomości nakazywałaby odrębnie rozpatrywać wartość poszczególnych części składowych nieruchomości (k. 1742v).

Z uwagi na upływ ustawowego terminu do wykorzystania w sprawie opinii pierwotnych, opinie te wymagały stosownego uaktualnienia przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego (art. 156 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami). Do uaktualnionych opinii biegłego, zarzuty w zakresie wyceny nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) oraz wszystkich nieruchomości położonych w Ł., wniósł wnioskodawca podnosząc, że wycena pierwszej z wymienionych nieruchomości została zaniżona, zaś wycena nieruchomości położonych w Ł. została znacznie zawyżona. W konsekwencji wnioskodawca wniósł o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego.

Wobec nie uiszczenia przez wnioskodawcę w oznaczonym przez Sąd terminie zaliczki w kwocie 1 500 zł na pokrycie wydatków związanych z dopuszczeniem dowodu z uzupełniającej opinii biegłego P. S., a także uznając, iż dowód ten zmierza jedynie do przedłużenia postępowania, Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. oraz art. 130 ⁴ § 5 k.p.c. pominął dowód z uzupełniającej opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości.

Sąd w pełni podzielił uaktualnione opinie biegłego, bowiem spełniały one stawiane im wymogi, odzwierciedlały staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadały w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinie sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną oraz poparte są doświadczeniem zawodowym biegłego.

W judykaturze utrwalony jest pogląd, że o wyborze i metodzie szacowania nieruchomości decyduje tylko i wyłącznie rzeczoznawca. To również w zakresie jego wiedzy specjalnej pozostaje dobór nieruchomości podobnych do porównań. Zdefiniowanie rynku, jego obszaru i przeprowadzona analiza, w tym także dotycząca określenia cech nieruchomości i ich wypływu na wycenę, to również wiedza specjalna o charakterze ekonomicznym, a nie prawnym.

Sąd dokonał podziału nieruchomości, samochodu i koni wchodzących w skład majątku wspólnego zainteresowanych, w sposób zaproponowany przez wnioskodawcę, to jest: konie i nieruchomości opisane w pkt 2, 7, 8, 9, 10, 11, 12 i 13 przyznał wnioskodawcy, a samochód i nieruchomości opisane w pkt 1, 3, 6, 14 i 15 przyznał uczestniczce postępowania. Nie bez znaczenia jest, że taki podział istnieje od dnia ustania wspólności majątkowej. Zarówno wnioskodawca, jak i uczestniczka postępowania domagali się przyznania im położonej w Ł. nieruchomości opisanej w pkt 9. Ponieważ jednak z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości P. S. wprost wynika, że wszystkie wchodzące w skład majątku wspólnego zainteresowanych nieruchomości położone w Ł. w chwili obecnej stanowią jedną całość gospodarczą (k. 2352), Sąd nieruchomość tą, tak jak pozostałe, przyznał wnioskodawcy, który prowadzi na nich hodowlę koni.

Nikt z zainteresowanych nie wyraził zgody na przyznanie mu nieruchomości położonych w Z., opisanych w pkt 4 i 5. W konsekwencji nie możliwe było przyjęcie rozwiązania, które sprowadzałoby się do przyznania jednemu z nich prawa własności do tych nieruchomości. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 04.11.1998r. w sprawie II CKN 347/98 stwierdził, że nie możliwe jest przyznanie rzeczy jednemu z dotychczasowych współwłaścicieli wbrew jego woli. Narzucanie własności rzeczy nie byłoby racjonalne. Do właściciela bowiem, a nie do Sądu, należy ocena, czy rzecz jest mu potrzebna. Brak zgody współwłaścicieli na przyznanie im rzeczy jest okolicznością, która zgodnie z art. 212 § 2 k.c. uzasadnia sprzedaż rzeczy.

Wobec powyższego, Sąd zarządził sprzedaż nieruchomości opisanych w pkt 4 i 5. Sprzedaż taka odbywa się zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego na podstawie przepisów o sprzedaży rzeczy w toku postępowania egzekucyjnego, w drodze licytacji.

Jednocześnie, w oparciu o przepis art. 625 k.p.c., Sąd ustalił, że wnioskodawca i uczestniczka postępowania otrzymają po ½ części sumy uzyskanej ze sprzedaży pomniejszonej o koszty sprzedaży.

Zainteresowani zgodnie podali, że w skład ich majątku wspólnego mającego ulec podziałowi wchodzą ponadto:

-

wierzytelność z tytułu udziałów wnioskodawcy w spółce jawnej (...), (...),

-

511 udziałów w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P..

Wartość tych składników majątku, wobec braku zgodnego w tym zakresie stanowiska zainteresowanych, Sąd ustalił w oparciu o opinię powołanej w sprawie biegłej sądowej z zakresu rachunkowości – M. H., która stwierdziła, że na dzień ustania wspólności majątkowej, wierzytelność z tytułu udziału Z. K. w spółce jawnej (...) wynosiła 2 107 628,40 zł, natomiast wartość 511 udziałów w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P. wynosiła 1 824 617,48 zł (k. 1984-2005). W opiniach uzupełniających biegła rzeczowo odniosła się do zarzutów uczestniczki postępowania, podtrzymując w całości swoje wyliczenia (k. 2240-2246 i 2781-2793).

Sąd ocenił opinię podstawową i opinie uzupełniające biegłej sądowej z zakresu rachunkowości w ten sam sposób, jak opinię biegłego P. S.. W ocenie Sądu są to opinie jasne i pełne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną oraz poparte są doświadczeniem zawodowym biegłej.

Z uwagi na powyższe Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. pominął wniosek dowodowy uczestniczki postępowania o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i o dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii uzupełniającej biegłej M. H., uznając, iż zmierzały on jedynie do przedłużenia postępowania.

Sąd dokonał podziału powyższej wierzytelności i udziałów zgodnie ze stanowiskiem zainteresowanych, to jest wierzytelność z tytułu udziału w spółce jawnej (...) przyznał wnioskodawcy, zaś udziały w spółce (...) podzielił po połowie między zainteresowanych – 255 na rzecz wnioskodawcy i 256 na rzecz uczestniczki postępowania.

Z załączonych do akt sprawy informacji nadesłanych przez banki oraz wyciągów z rachunków bankowych (k. 87, 274, 275-277, 253, 254-259) wynika, że w dacie ustania wspólności majątkowej, na rachunkach bankowych wnioskodawcy zgromadzone były środki finansowe w łącznej wysokości 50 829,20 złotych, w tym:

- na rachunku prowadzonym w (...) S.A. kwota 1 176,33 zł,

- na rachunku prowadzonym w (...) Bank S.A. kwota 49 652,87 zł,

natomiast na rachunku uczestniczki postępowania prowadzonym w (...)- (...) Banku Spółdzielczym w P. zgromadzona była kwota 1 234,72 zł, które to środki niewątpliwie podlegają rozliczeniu w niniejszym postępowaniu.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że na dzień ustania wspólności majątkowej, wnioskodawca i uczestniczka nie byli posiadaczami innych aktywnych rachunków bankowych, lokat terminowych ani uczestnikami funduszy inwestycyjnych otwartych, co potwierdzają: informacja z (...) Bank S.A. (k. 274), informacja z Banku (...) S.A. (k. 268), informacja z Banku (...) S.A. (k. 288) oraz informacja z (...) S.A. (k. 1145a).

Uczestniczka postępowania w żadnej mierze nie udowodniła, że rozliczeniu w niniejszym postępowaniu winny podlegać środki finansowe w łącznej wysokości 778 900 zł, stanowiące oszczędności zainteresowanych, które przed ustaniem wspólności majątkowej, a dokładnie od 21 czerwca 2012 roku (separacja faktyczna), zostały wypłacone przez wnioskodawcę z rachunków bankowych prowadzonych w (...) S.A. o numerach (...) oraz (...).

Należy zauważyć, że w tym okresie małżonków łączyła wspólność majątkowa. Uczestnik prowadził dochodową w prawdzie działalność gospodarczą, ale i spłacał zaciągnięte na jej potrzeby zobowiązania finansowe (kredyty, pożyczki), co potwierdzają zeznania świadka M. W. (k. 1535-1535v) i załączona do akt sprawy umowa pożyczki wraz z pokwitowaniami spłaty (k. 3456 i 3457). Nadto uczestnik prowadził wymagające ciągłych nakładów finansowych gospodarstwo konne w Ł., co potwierdzili przesłuchani w sprawie świadkowie, a ponadto samodzielnie ponosił koszty utrzymania nieruchomości wspólnych oraz ciężar utrzymania siebie i uczestniczki, co nie było kwestionowane przez uczestniczkę.

Wobec powyższego Sąd dał wiarę twierdzeniom wnioskodawcy, że omawiane środki finansowe zostały spożytkowane na bieżące potrzeby działalności gospodarczej i gospodarstwa konnego oraz na utrzymanie nieruchomości wspólnych i codzienne utrzymanie zarówno wnioskodawcy, jak i uczestniczki, która poza pobieraniem niewielkiej renty z KRUS w kwocie niespełna 300 zł, nie posiadała wówczas innych źródeł dochodu.

Z powyższych względów Sąd pominął wszystkie wnioski dowodowe uczestniczki postępowania mające na celu ustalenie wysokości środków finansowych zgromadzonych przez zainteresowanych na dzień powstania separacji faktycznej, w tym wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, wniosek o zażądanie informacji z (...) Bank S.A. i wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. D..

Za nieudowodnione są uznał roszczenie uczestniczki postępowania o rozliczenie w niniejszym postępowaniu nakładów poczynionych z majątku wspólnego zainteresowanych na majątek osobisty wnioskodawcy z przeznaczeniem na pokrycie ceny nabycia: nieruchomości położonej w P. przy ul. (...), stanowiącego odrębną nieruchomości lokalu mieszkalnego położonego w E. przy ul. (...) oraz zabudowanej nieruchomości położonej w P.. W tym zakresie Sąd dał wiarę zeznaniom wnioskodawcy, że nieruchomość przy ul. (...) w P. stanowi majątek spółki (...) i została nabyta wyłącznie z dochodów spółki, natomiast lokal mieszkalny w E. i zabudowana nieruchomość w P. zostały nabyte przez wnioskodawcę za środki pochodzące z kredytu udzielonego mu przez (...) w P., za środki pochodzące ze sprzedaży przez zainteresowanych nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) (za cenę 220 000 zł) oraz z zaliczek na poczet przyszłego zysku w spółce (...). Zeznania powyższe znajdują bowiem potwierdzenie w treści umowy sprzedaży nieruchomości przy ul. (...) z dnia 30.05.1996r. (k. 2943-2945v), umowy sprzedaży nieruchomości przy ul. (...) z dnia 24.07.2014r. (k. 1122-1123v), umowy sprzedaży stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego w E. z dnia 25.03.2015r. ( (...)- (...)), w potwierdzeniach przelewów zaliczek (k. 1126) oraz w zeznaniach świadka M. W., od którego wnioskodawca kupił nieruchomość w P. i lokal mieszkalny w E. (k. 1535-1535v). Ten ostatni podał, że na podstawie otrzymanego pozwolenia na budowę rozpoczął budowę domu letniskowego na nieruchomości w P. z zamiarem jego wynajmowania w okresie letnim; w dniu sprzedaży tej nieruchomości wnioskodawcy, dom znajdował się w stanie surowym zamkniętym. Sąd nie znalazł podstaw, aby kwestionować prawdziwość wymienionych wyżej dokumentów i zeznań świadka.

Za w pełni uzasadnione i poparte przepisami prawa Sąd uznał żądanie uczestniczki postępowania o rozliczenie w niniejszym postępowaniu pożytków pobranych po ustaniu wspólności przez wnioskodawcę z tytułu zysku osiągniętego przez spółkę jawną (...) i z tytułu dywidendy w spółce z o.o. (...).

Wskazać należy, że zgodnie z art. 686 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c., w postępowaniu działowym sąd rozstrzyga również o wzajemnych roszczeniach pomiędzy byłymi małżonkami z tytułu posiadania poszczególnych przedmiotów majątku wspólnego, pobranych pożytków i innych przychodów, poczynionych na ten majątek nakładów i spłaconych obciążających go długów w okresie od ustania wspólności majątkowej do chwili podziału. Do roszczeń w powyższym zakresie stosuje się odpowiednio przepisy art. 618 § 2 i 3 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17.01.1984r., II CR 432/83 oraz z dnia 15.04.2011r., II CSK 430/10, Legalis).

W myśl art. 207 k.c. pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

W myśl art. 191 § 1 k.s.h. wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Dywidenda jest pożytkiem prawa udziałowego, stanowi więc dochód z prawa majątkowego (art. 54 k.c.). W niniejszym przypadku stanowi ona dochód z udziałów wchodzących w skład majątku wspólnego zainteresowanych.

Z załączonych do akt sprawy protokołów uchwał (...) spółki jawnej (...) (k. 194, 1129, 1712, 2215 i 2867) wynika jednoznacznie, że po ustaniu wspólności majątkowej, z tytułu zysku osiągniętego przez spółkę jawną (...) za 2014, 2015, 2016, 2017 i 2019 rok, wnioskodawcy wypłacone zostały środki finansowe w łącznej wysokości 911 562,33 złotych. Sąd na skutek omyłki rachunkowej przyjął kwotę 455 781,17 zł.

Natomiast z załączonych do akt sprawy uchwał Zgromadzenia Wspólników Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w P. (k. 192, 193, 2230, 2231, 2866) oraz z informacji o stracie i braku wypłaty dywidendy za 2016 rok (k. 1655) i potwierdzenia przelewu na rzecz wnioskodawcy dywidendy za 2018r. (k. 2279), wynika, że po ustaniu wspólności, z tytułu dywidendy w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P. za 2014, 2015, 2017, 2018 i 2019 rok wnioskodawcy wypłacone zostały środki finansowe w łącznej wysokości 1 248 958,26 złotych, przy czym w dniu 13 marca 2017 roku wnioskodawca wpłacił na rzecz uczestniczki kwotę 211 000 zł tytułem rozliczenia dywidendy za 2014 i 2015 rok, co potwierdza załączone do akt potwierdzenie przelewu (k. 1657v) i co nie było przez uczestniczkę kwestionowane. Wobec powyższego, rozliczeniu w niniejszym postępowaniu podlega kwota 1 037 958,26 zł (1 248 958,26 zł – 211 000 zł = 1 037 958,26 zł). Sąd na skutek omyłki rachunkowej przyjął kwotę 419 222 zł.

Wobec orzecznictwa Sądu Najwyższego, nie budzi wątpliwości Sądu, iż rozliczeniu w niniejszym postępowaniu podlegają również tzw. dopłaty pobrane przez wnioskodawcę po ustaniu wspólności majątkowej. Z informacji nadesłanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (k. 2929) wynika jednoznacznie, że po ustaniu wspólności majątkowej, z tytułu złożonych wniosków o przyznanie płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, pomocy wypłaconej w ramach płatności rolnośrodowiskowych i rolnośrodowiskowo-klimatycznych, wnioskodawca pobrał łącznie 605 165,92 złotych.

Uczestnik postępowania nie udowodnił, że część z powyższej kwoty dotyczy gruntów nie wchodzących w skład majątku wspólnego zainteresowanych. Przedłożył w prawdzie umowy dzierżawy zawarte z Gminą P. (k. 2883-2884 i 3464-3465), jednak z nadesłanej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa informacji wynika, iż nie ma możliwości określenia wysokości dopłat w rozbiciu na poszczególne działki, albowiem Agencja posiada jedynie dane w odniesieniu do powierzchni gruntów użytkowanych rolniczo, deklarowanych przez rolnika lub za którą przyznana została płatność (k. 2929v i 3452).

Wnioskodawca udowodnił natomiast, że z otrzymywanych dopłat rozlicza się ze współwłaścicielami nieruchomości położonych w J., Z. i S., tj. z M. F. i S. Z.. Z tego tytułu, po ustaniu wspólności majątkowej do dnia orzekania w niniejszej sprawie na rzecz M. F. przekazał łącznie 51 000 zł, natomiast na rzecz S. Z. łącznie 140 000 zł. Powyższe znajduje potwierdzenie w załączonych do akt sprawy oświadczeniach (k. 105, 2886, 2884 i 2885) oraz zeznaniach świadków M. F. (k. 1166v-1167), S. Z. (k. 1133v-1135), A. Z. (1) (k. 1538-1538v) i S. W. (k. 1131v), które to zeznania Sąd uznał za wiarygodne.

Wobec powyższego Sąd przyjął, że rozliczeniu w niniejszym postępowaniu podlega kwota 414 165,92 zł (605 165,92 zł – 140 000 zł – 51 000 zł = 414 165,92 zł).

Sąd oddalił wniosek wnioskodawcy o ustalenie nierównych udziałów zainteresowanych w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 43 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym (§ 1). Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Spadkobiercy małżonka mogą wystąpić z takim żądaniem tylko w wypadku, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji (§ 2). Przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym (§ 3).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie podkreślano, że odejście od zasady równości udziałów możliwe jest jedynie wtedy, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie, w sposób rażący i uporczywy nie przyczynia się do powstania bądź powiększenia majątku wspólnego stosownie do swoich sił i możliwości zarobkowych. Nie w każdym zatem przypadku istnienia różnicy w przyczynianiu się do powiększania majątku wspólnego przepis art. 43 § 2 k.r.o. powinien znaleźć zastosowanie (vide postanowienia Sądu Najwyższego z 26.11.1973r. w sprawie III CRN 227/73 i z 30.11.1972r. w sprawie III CRN 235/72).

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wykazał, że oboje małżonkowie przyczyniali się do powstawania majątku wspólnego. Wnioskodawca od początku małżeństwa praktycznie do rozpoczęcia w 1994 roku działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami, pracował w (...)ie. Uczestniczka postępowania od początku małżeństwa do 1996 roku pracowała jako krawcowa, na początku na podstawie umowy o pracę, a później w ramach własnej działalności gospodarczej. Jednocześnie, w przeważającej mierze sama, jedynie z pomocą swoich rodziców, prowadziła chów trzody chlewnej. Natomiast od 1999 do 2001 roku pracowała jako ekspedientka. Dochód ze sprzedaży trzody oraz wynagrodzenia za pracę pozwoliły małżonkom na budowlę pawilonu przy ulicy (...) w P., na zakup pierwszej nieruchomości przy ul. (...) w P. i wybudowanie na niej budynku mieszkalnego oraz na pokrycie wkładów w przedmiotowych spółkach. Problemy zdrowotne uczestniczki, konieczność poddawania się zabiegom operacyjnym, a jednocześnie dobrze prosperująca spółka (...), legły u podstaw wspólnej decyzji małżonków o niepodejmowaniu przez uczestniczkę pracy, która od tej pory miała dbać o dom i rodzinę. Nawet gdyby przyjąć, że środki na zakup pozostałych nieruchomości i ruchomości pochodziły wyłącznie z działań zarobkowych wnioskodawcy, podkreślić należy, że zgodnie z art. 31 § 2 pkt 1 k.r.o. do majątku wspólnego należą w szczególności pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków. Nie budzi zatem wątpliwości Sądu, że przedmiotowe składniki zostały nabyte za środki należące do majątku wspólnego zainteresowanych. Sąd nie znalazł szczególnych okoliczności, które przemawiałyby za dokonaniem nierównego ustalenia udziałów zainteresowanych w majątku wspólnym.

Reasumując, łączna wartość nieruchomości, ruchomości, środków zgromadzonych na rachunkach bankowych, wierzytelności z tytułu udziału w spółce (...) i podlegających wzajemnemu rozliczeniu środków finansowych z tytułu dywidendy, z tytułu zysku w spółce (...) i z tytułu dotacji, tj. wymienionych w ppkt od 1. do 23. oraz 25. orzeczenia, wynosi 9 949 658,83 złotych. Zatem, ponieważ udziały zainteresowanych w majątku wspólnym są równe, każdy z zainteresowanych powinien otrzymać składniki o łącznej wartości 4 974 829,41 złotych (9 949 658,83 zł : 2 = 4 974 829,41 zł).

Wnioskodawca otrzymał składniki o łącznej wartości 8 345 734,11 złotych:

- nieruchomości o łącznej wartości 3 773 590 zł,

- konie o wartości 50 000 zł,

- środki na rachunkach bankowych (ppkt 18 i 19) w łącznej kwocie 50 829,20 zł,

- środki finansowe z tytułu dywidendy w łącznej kwocie 1 037 958,26 zł,

- środki finansowe z tytułu zysku w spółce (...) w łącznej kwocie 911 562,33 zł,

- wierzytelność z tytułu udziału w spółce (...) o wartości 2 107 628,40 zł,

- środki finansowe z tytułu dotacji w łącznej kwocie 414 165,92 zł.

Natomiast uczestniczka postępowania otrzymała składniki o łącznej wartości 1 138 269,72 złotych:

- nieruchomości o łącznej wartości 1 131 035 zł,

- samochód o wartości 6 000 zł,

- środki na rachunku bankowym (ppkt 20) w kwocie 1 234,72 zł.

Zachodzi zatem konieczność zasądzenia od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki postępowania dopłaty, która powinna wynieść 3 370 904,70 złotych (8 345 734,11 zł - 4 974 829,41 zł = 3 370 904,70 zł).

Tymczasem, na skutek wspomnianych wyżej błędów rachunkowych, Sąd zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki tytułem dopłaty kwotę 3 064 688,15 złotych.

O dopłacie na rzecz uczestniczki Sąd orzekł zgodnie z art. 212 § 3 k.c. oznaczając termin, sposób jej uiszczenia, sposób zabezpieczenia jej płatności oraz wysokość odsetek należnych w przypadku zwłoki w płatności. W ocenie Sądu okres dwóch miesięcy na zapłatę 1/5 dopłaty i okres 3 lat od daty zapłaty pierwszej raty na zapłatę pozostałej części dopłaty, to czas odpowiedni, który pozwoli wnioskodawcy na zgromadzenie kwoty zasądzonej na rzecz uczestniczki, natomiast wysokość zasądzonej dopłaty uzasadnia rozłożenie jej płatności na raty.

Stosownie do treści art. 624 k.p.c., Sąd nakazał zainteresowanym wzajemne wydanie przypadających im składników majątku wspólnego.

Mając na uwadze wartość składników majątku wspólnego przyznanych w wyniku niniejszego podziału uczestniczce i wysokość zasądzonej na jej rzecz dopłaty, Sąd na podstawie art. 110 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005r., Nr 167, poz. 1398 ze zm.) cofnął przyznane uczestniczce zwolnienie od obowiązku ponoszenia wydatków na opinie biegłych sądowych i o kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o przepis art. 520 § 2 k.p.c. oraz art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, uznając, iż ze względu na charakter sprawy i rozbieżne interesy zainteresowani winni w równym stopniu ponieść koszty wynagrodzenia powołanych w sprawie biegłych sądowych i koszt pozyskania informacji bankowych (k. 3427). Koszt ten wyniósł łącznie 41 550,97 złotych i do wysokości 15 500 złotych został pokryty z zaliczek wpłaconych przez zainteresowanych (5 000 zł – wnioskodawca, 10 500 zł – uczestniczka), a do wysokości 26 050,97 złotych został tymczasowo pokryty ze środków budżetowych Skarbu Państwa. Dlatego Sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu od wnioskodawcy kwotę 15 775,48 złotych (41 550,97 zł : 2 = 20 775,48 zł – 5 000 zł = 15 775,48 zł), a od uczestniczki postępowania kwotę 10 275,48 złotych (41 550,97 zł : 2 = 20 775,48 zł – 10 500 zł = 10 275,48 zł).

O pozostałych kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.