Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący

SSA Grzegorz Wątroba

Sędziowie

SSA Marcin Ciepiela

SSO del. Rafał Doros (spr.)

Protokolant

Jolanta Stańczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 2/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

5

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 28 sierpnia 2020 r. w sprawie o sygn. akt II K 166/18

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

W odniesieniu do czynów z punktu 1 i 6 wyroku:

- zarzut obrońców oskarżonych obrazy przepisów prawa materialnego, a to art. 11 i 12 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe w zw. z art. 586 k.s.h. oraz art. 21 ustawy Prawo upadłościowe w zw. z art. 586 k.s.h. poprzez ich błędną wykładnię
i niewłaściwe zastosowanie,

- zarzut obrońców błędu w ustaleniach faktycznych poprzez błędne przyjęcie, że podstawą wyznaczenia terminu do złożenia wniosku o upadłość spółki jest fakt, iż wartość straty bieżącej i straty z poprzedniego okresu rozliczeniowego przekracza 10 % próg wartości majątku spółki i stanowi zgodnie z wyliczeniem biegłej 16,6 % gdy tymczasem podstawą tą stanowi utrata przez dłużnika zdolności do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych przy domniemaniach, które w jakikolwiek sposób nie zostały wzruszone - wynikających z aktualnego brzmienia art. 11 ust. 1 Prawa upadłościowego (przesłanka płynnościowa) i art. 11 ust. 2 Prawa upadłościowego (przesłanka majątkowa).

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie sądu odwoławczego rację mieli obrońcy wskazując na błędne zastosowanie przez sąd I instancji przepisów nieobowiązujących w czasie orzekania i w konsekwencji niezastosowanie wbrew art. 4 § 1 k.k. przepisów względniejszych dla sprawców.

Konstrukcja przepisu art. 586 k.s.h. wyznacza pole kryminalizacji czynu zabronionego poprzez odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe. Zmiana tych przepisów polegająca na zmodyfikowaniu kryteriów, których wystąpienie nakłada na odpowiedni podmiot obowiązek zgłoszenia wniosku o upadłość, rozstrzyga więc o wypełnieniu, bądź nie wypełnieniu znamion tego przestępstwa. W ocenie sądu odwoławczego sąd I instancji zobowiązany był dokonać oceny zmian warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki z perspektywy art. 4 § 1 k.k.

Sąd Najwyższy konsekwentnie wskazywał, że o zmianie ustawy w rozumieniu art. 4 § 1 k.k. należy mówić również w przypadku zmiany przepisu blankietowego, jak i przepisu precyzującego sferę karalności. Jeżeli w czasie orzekania obowiązują inne niż w czasie popełnienia czynu przepisy niekarne, od których jednak zależy ocena bezprawności zachowania sprawcy, należy przy ocenie tej uwzględnić nowe przepisy, chyba że przepisy poprzednio obowiązujące są względniejsze dla tego sprawcy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2000 r. III KKN 356/99). Zmiana ustawy w rozumieniu art. 4 może dotyczyć także przepisów wartościujących dany czyn (np. zmiana stawek taryfy celnej, która powoduje zmianę podstawy wymiaru grzywny za przestępstwa celne) albo też przepisów pozaprawnokarnych, do których odwołuje się przepis ustawy karnej, wyznaczając zakres bezprawności (poprzez sformułowania typu „bezprawnie”, „wbrew przepisom”); Zoll [w:] Wróbel, Zoll I/1, s. 108–109; por. uchwała SN z 25.11.1971 r., VI KZP 42/71, OSNKW 1972/2, poz. 30, oraz wyrok SN z 11.10.2000 r., III KKN 356/99, Prok. i Pr.-wkł. 2001/2, poz. 1.)

Sąd odwoławczy aprobuje cytowaną linię orzeczniczą i w związku z tym doszedł do wniosku, że sąd I instancji dla oceny znamion czynu zabronionego z art. 586 k.s.h. powinien był wziąć pod uwagę przepis art. 11 ust 1 i art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r. Aktualnie obowiązujące brzmienie wskazanych przepisów jest bowiem względniejsze dla oskarżonych. Art. 11 określa kryteria stanu niewypłacalności, wskazując w ust. 1 na kryterium braku płynności i to kryterium zasadniczo nie uległo zmianie ale nie ono stanowiło podstawę ustalenia przez sąd I instancji stanu niewypłacalności spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C. na koniec czerwca 2014 r. Nie uległo zmianie domniemanie cyt. „dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące”. Jednak sąd I instancji ustalił stan niewypłacalności ww. spółki według kryterium majątkowego, które doznało od dnia 1 stycznia 2016 r. istotnej zmiany. Aktualnie wg tego kryterium dłużnik będący osobą prawną jest niewypłacalny wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące. W sposób oczywisty taka sytuacja w odniesieniu do spółki (...) Sp. z o.o. nie zachodziła, z uwagi na zbyt krótki czas jej funkcjonowania na rynku. Biegła T. S. ustaliła stan niewypłacalności według przepisów obowiązujących w dacie czynu, tylko, że określenie stanu prawnego było obowiązkiem sądu a nie biegłej. To sąd decyduje o stosowaniu ustawy względniejszej dla sprawcy, kierując się zasadą z art. 4 § 1 k.k. Sąd I instancji nie wziął też pod uwagę aktualnego brzmienia art. 21 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, który daje dłużnikowi więcej czasu na złożenie wniosku o upadłość (dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości).

W tym kontekście okazało się istotne ustalenie sądu I instancji, zgodnie z którym oskarżeni popełnili przestępstwo z art. 586 k.s.h. w okresie od dnia 15 lipca 2014 r. do 25 września 2014 r. Sąd odwoławczy mając na uwadze kierunki wniesionych apelacji i zakres zaskarżenia nie mógł bowiem wyjść poza granice czasowe określone przez Sąd I instancji, ponieważ stanowiłoby to zmianę ustaleń faktycznych na niekorzyść oskarżonych.

Sąd odwoławczy dokonał samodzielnej analizy kryterium płynnościowego stanu niewypłacalności mając na uwadze, że spółka na koniec maja – na dzień 27 maja 2014 r. nie wykonywała zobowiązań wymagalnych wobec (...) w wysokości łącznej 46.954,50 zł. Gdyby więc przyjąć, że od tej daty dłużnik miał 3 miesiące na stwierdzenie stanu niewypłacalności i jeszcze 30 dni na złożenie wniosku o upadłość, to wówczas oskarżeni znaleźliby się po terminie ustawowym na złożenie wniosku o upadłość spółki dopiero w dniu 28 września 2014 r. Sąd odwoławczy nie mając jednak możliwości dokonania mniej korzystnych ustaleń faktycznych uniewinnił oskarżonych od zarzutów z art. 586 k.s.h., ponieważ w ramach czasowych, zgodnych z ustaleniami sądu I instancji oskarżeni nie wyczerpali znamion czynu zabronionego z art. 586 k.s.h., ponieważ nie upłynął w tym okresie termin, w którym mogli wystąpić do sądu ze stosownym wnioskiem.

W myśl art. 17 § 1 pkt. 2 k.k. w zw. z art. 414 § 1 k.p.k. sąd odwoławczy uniewinnił oskarżonych od zarzucanego im czynu z art. 586 k.s.h.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak było podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku w odniesieniu do czynów z punktów 1 i 6 zaskarżonego wyroku.

Z powodów wyżej opisanych w rubryce 3.1 formularza sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok i uniewinnił oskarżonych od popełnienia czynu z art. 586 k.s.h.

3.2.

Zarzut obrońców oskarżonych w odniesieniu do czynu z punktu 2 i 7 wyroku:

- obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść wyroku, a to art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodów, wynikającą z błędnego przyjęcia, że rozliczeniem maszyny do produkcji paliwa alternatywnego na zasadzie kompensaty ze zobowiązaniem do firmy (...) oskarżeni działali na szkodę spółki,

- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia, a to poprzez przyjęcie, że: strata ekonomiczna jest równoznaczna z pojęciem działania na szkodę spółki podczas gdy transakcje gospodarcze podejmowane przez oskarżonych (sprzedaż i zakup maszyn produkcyjnych oraz umowa dzierżawy), których wartość odpowiadała sumie 221.592,72 zł wykonywane były w ramach dozwolonego ryzyka gospodarczego,

- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia, a to poprzez przyjęcie, że transakcja sprzedaży maszyny do produkcji paliwa alternatywnego z dnia 24 czerwca 2014 r. za kwotę 192.200 zł stanowiła działanie na szkodę spółki podczas gdy dokonano jej w ramach rozliczenia (kompensaty) ze zobowiązaniem wobec (...),

- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia, a to poprzez przyjęcie, że zawarcie umowy dzierżawy linii do produkcji paliwa alternatywnego w dniu 24 czerwca 2014 r. stanowiło działanie na szkodę spółki.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty obrońców oskarżonych były zasadne. Sąd I instancji popadł w sprzeczność skoro stwierdził, że decyzja o sprzedaży przez oskarżonych linii do produkcji paliwa alternatywnego D. H. nie miała uzasadnienia ekonomicznego, a jednocześnie ustalając stan faktyczny dał wiarę D. H. i oskarżonym co do rzetelności faktury Vat wystawionej przez (...) w dniu 23 czerwca 2014 r. z tytułu „usług prowizyjnych” świadczonych na rzecz (...) Sp. z o.o. pomimo szeregu wątpliwości w tym zakresie i braku umowy, która stanowiłaby podstawę prawną dla wystawienia faktury. Sąd I instancji nie zakwestionował autentyczności kompensaty wzajemnych zobowiązań pomiędzy ww. podmiotami, pomimo wątpliwych okoliczności wystawienia faktury za usługi prowizyjne. Przy czym określając szkodę majątkową jaką oskarżeni mieli wyrządzić spółce (...) sąd ten wydaje się kwestionuje wierzytelność wobec D. H. z tytułu „usługi prowizyjnej”. Okoliczności te są na tyle niejasne, a kryteria ustalenia wysokości i faktu wyrządzenia szkody na tyle nieprecyzyjne, że wymagają ponownego, rzetelnego i szczegółowego wyjaśnienia. W ocenie sądu odwoławczego konieczne jest powtórzenie postępowania dowodowego, sprowadzające się przede wszystkim do dopuszczenia dowodu z uzupełniającej opinii biegłej na okoliczność wysokości wyrządzonej spółce szkody, w szczególności przy uwzględnieniu faktu kompensaty wzajemnych należności z D. H., wynikających z wystawionej przez ww. w dniu 23 czerwca 2014 r. faktury Vat za usługi prowizyjne na kwotę 192.239,00 brutto i z tytułu sprzedaży przez spółkę (...) Sp. z o.o. na rzecz D. H. linii produkcyjnej za kwotę 192.200,00 złotych. Powodem uchylenia wyroku w omawianej części jest także potrzeba rozważenia (gdyby sąd I instancji doszedł do wniosku, że oskarżeni wyrządzili spółce (...) sp. z o.o. znaczną szkodę majątkową) związku pomiędzy czynem z art. 296 § 1 k.k. a czynem z art. 301 § 1 k.k. W ocenie sądu odwoławczego występuje możliwość potraktowania czynów zarzucanych oskarżonym odrębnie w punktach II i IV oraz VI i VIII jako jeden czyn ciągły przy zastosowaniu kumulatywnej kwalifikacji prawnej. Takie ustalenia zależą jednak od ponownej oceny znamion z czynu z art. 296 § 1 k.k.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek okazał się zasadny z powodu uwzględnienia zarzutów obrońców.

3.3.

Zarzut obrońców oskarżonych w odniesieniu do czynów opisanych odpowiednio w punktach 3 i 8 wyroku:

Zarzuty obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a to:

- art. 171 § 4 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. poprzez przesłuchanie świadka G. K. na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2019 r. w sposób nieobiektywny i ukierunkowany na uzyskanie od świadka wypowiedzi potwierdzających założenie sądu,

- zarzut obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a to art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie faktu stwierdzonego przez biegłą T. S., że pokrzywdzeni G. K. oraz L. T.. (...) spółka jawna świadomie i na własne ryzyko „udzielali kredytu" spółce (...),

- zarzut obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a to art. 7 k.p.k. poprzez dowolną i wybiórczą, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego, prowadzącą do błędnych ustaleń faktycznych, stanowiących podstawę wyroku, przez błędne przyjęcie, że oskarżeni mieli zamiar kierunkowy doprowadzenia pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia ich w błąd co do możliwości regulowania zobowiązań
w momencie dokonywania transakcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy art. 171 § 4 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. okazał się niezasadny. Analiza protokołu rozprawy z dnia 8 kwietnia 2019 r. w części dotyczącej zeznań świadka G. K. prowadzi do wniosku, że przesłuchanie było przeprowadzone w sposób bezstronny. Świadek zgodnie z art. 171 § 1 k.p.k. miał zapewnioną swobodę wypowiedzi. Treść protokołu nie wskazuje aby sąd zadawał świadkowi pytania sugerujące lub inne niedopuszczalne w rozumieniu art. 171 § 4 i 5 k.p.k. Sąd I instancji miał nie tylko prawo ale i obowiązek zadawania pytań jeżeli doszedł do przekonania, że konieczne jest uzupełnienie w określonym kierunku wypowiedzi osoby przesłuchiwanej. Przy czym wbrew zarzutowi apelacji nic nie wskazuje, żeby sąd I instancji był kierunkowo nastawiony do sprawy i naruszył zasadę obiektywizmu z art. 4 k.p.k. W ocenie sądu odwoławczego skarżący nie wykazał aby doszło do takiego naruszenia. Co więcej, należy wskazać, cytując fragment komentarza do art. 4 k.p.k. pod redakcją prof. Dariusza Świeckiego, że „podobnie jak zasada prawdy materialnej zasada obiektywizmu ma charakter gwarancji procesowej i samo naruszenie tej zasady, aby mogło stanowić zarzut apelacyjny, kasacyjny czy zażaleniowy, nie jest wystarczające, niezbędne jest wykazanie konkretnej normy prawnej procesowej, którą naruszono w związku z przedmiotową zasadą (wyrok SN z 20.04.2004 r., V KK 332/03, Prok. i Pr.-wkł. 2004/7–8, poz. 6; wskazany sposób rozumowania aktualnie jest nadal podkreślany przez Sąd Najwyższy – zob. np. postanowienie SN z 26.07.2017 r., II KK 239/17, LEX nr 2342163).

Sąd I instancji w omawianym zakresie, dotyczącym czynów przypisanych oskarżonym w punktach 3 i 8 wyroku dokonał prawidłowej oceny materiału dowodowego, na podstawie którego ustalił stan faktyczny w sprawie.

Sąd odwoławczy podkreśla, że obdarzenie wiarą w całości lub w części jednych dowodów oraz odmówienie tej wiary innym, jest prawem sądu, który zetknął się z tymi dowodami bezpośrednio i pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k., jeżeli tylko zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.), stanowi przy tym wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonych, jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. O przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów można mówić tylko wtedy, gdy ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego zawiera oczywiste błędy natury faktycznej (np. niedostrzeżenie istotnych dowodów czy okoliczności), bądź logicznej (niezrozumienie implikacji wynikających z treści dowodów).

Sąd I instancji ocenił zebrane dowody w sposób logiczny i zgodny z zasadami doświadczenia życiowego.

Nie naruszył Sąd I instancji art. 7 k.p.k. i 410 k.p.k. nie ustalając w oparciu o opinię biegłej T. S., że pokrzywdzeni ponosili dobrowolnie ryzyko świadcząc usługi transportowe na rzecz spółki (...).

Po pierwsze ocena zachowania oskarżonych jak i pokrzywdzonych leży w zakresie kompetencji sądu, który dokonuje jej na podstawie całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego. Dlatego też ta niefortunna, bowiem wykraczająca poza zakres zleconej opinii wypowiedź biegłej słusznie nie zyskała akceptacji sądu I instancji. Sąd ten ocenił bowiem zachowanie oskarżonych w oparciu o szersze spektrum całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Słusznie oparł się oceniając proces motywacyjny i świadomość przedstawicieli pokrzywdzonej spółki (...) na zeznaniach świadków K. Z. i T. Z., którzy opisali w sposób logiczny przebieg współpracy z oskarżonymi, a którą to ocenę dokonaną przez sąd I instancji sąd odwoławczy w całości podzielił. Sąd odwoławczy podzielił także pozytywną ocenę zeznań świadka G. K. i pozostałych przesłuchanych w sprawie pokrzywdzonych oraz ich reprezentantów, a także w omawianej części opinii biegłej T. S.. Sąd I instancji wskazał w sposób przekonujący dlaczego odmówił w omawianym zakresie wiarygodności oskarżonym.

Sąd odwoławczy nie miał więc wątpliwości, że oskarżeni dopuścili się oszustwa na szkodę pokrzywdzonych, zgodnie z ustaleniami Sądu I instancji.

Oskarżeni działali umyślnie z zamiarem bezpośrednim, wprowadzając kontrahentów w błąd co do możliwości i zamiaru zapłaty za towary lub usługi. W omawianej sprawie sąd miał prawo i obowiązek ustalić zamiar oskarżonych posiłkując się okolicznościami strony przedmiotowej, skoro oskarżeni nie przyznawali się do popełnienia przestępstwa. O zamiarze oskarżonych świadczą zdaniem sądu odwoławczego: ilość zaciąganych zobowiązań w sytuacji sukcesywnie pogarszającej się płynności spółki. Oskarżeni pomimo nie spłacania wcześniejszych zobowiązać zaciągali kolejne. Okłamywali kontrahentów, ponieważ zapewniali ich o jedynie przejściowych kłopotach, związanych z rzekomym nie regulowaniem należności przez (...), podczas gdy otrzymywali należności ze strony tej spółki w terminach. Nie uszło uwadze sądu odwoławczego, że oskarżeni już w dniu 23 czerwca 2014 r. mieli zadłużenie wobec D. H. w wysokości 192.239 złotych z tytułu bliżej niesprecyzowanych prowizji. W konsekwencji pozbyli się na rzecz wierzyciela linii produkcyjnej, której wartość rozliczyli w drodze kompensaty. O zaistniałej sytuacji nie informowali swoich kontrahentów, ponieważ nadal korzystali ze świadczonych przez nich usług i kupowali od nich określone towary. Oskarżeni ewidentnie faworyzowali jednego wątpliwego wierzyciela (D. H.) kosztem pozostałych. W ocenie sądu odwoławczego zbyli bowiem określoną część majątku i wybiórczo zaspokoili w formie kompensaty należność z tytułu faktury Vat za „usługi prowizyjne”. Przy czym należy zaznaczyć, że wybiórcze zaspokajanie niektórych wierzytelności nie świadczy bynajmniej, że spółka nie była już w tym okresie niewypłacalna. Zachowanie oskarżonych należało rozpatrywać całościowo, począwszy od zaciągnięcia wątpliwego ekonomicznie zobowiązania wobec D. H., po pozbycie się na jego rzecz celem kompensaty linii produkcyjnej, poprzez jej dzierżawę, ponowny zakup, aż do założenia spółki (...) spółka z o.o. spółka komandytowa. Analizując zachowanie oskarżonych, aż do momentu powstania spółki (...) sąd odwoławczy nie miał wątpliwości, że oskarżeni działali z zamiarem bezpośrednim oszukania pokrzywdzonych. Oczywistym jest, że gdyby pokrzywdzeni mieli wiedzę na temat stanu zadłużenia spółki (...), wiedzieli o fakturze wystawionej w dniu 23 czerwca 2014 r. przez (...) i wiedzieli, że oskarżeni nie płacą im pomimo, że sami otrzymują należności w terminie, to z pewnością zaniechaliby dalszej współpracy z oskarżonymi.

Sąd odwoławczy podkreśla, że pokrzywdzeni byli zapewniani o możliwościach płatniczych spółki (...) i byli wprowadzani w błąd co do rzekomych zatorów płatniczych ze strony cementowni. Byli przekonani, że oskarżeni uregulują zaciągane zobowiązania. Pewna niefrasobliwość czy naiwność pokrzywdzonych nie ma znaczenia dla bytu przestępstwa oszustwa. Pozostaje bez znaczenia z punktu widzenia wyczerpania znamion
z art. 286 § 1 k.k. okoliczność czy pokrzywdzeni mogli przy dochowaniu minimum staranności skontrolować wiarygodność oskarżonych i należycie ocenić ryzyko współpracy z nimi. W ocenie sądu odwoławczego także działania takie jak podpisanie porozumienia pomiędzy spółką (...) a spółka jawną (...) i spłata części zadłużenia wobec spółki (...) nie świadczą o braku zamiaru oszukania pokrzywdzonych. Okoliczności obejmujące całokształt współpracy wskazują, że oskarżeni byli zmuszeni do podjęcia częściowo pozorowanych prób ugodowych. Jeżeli spłacali część zobowiązań to robili to z uwagi na aktywne i stanowcze działania ze strony pokrzywdzonych. W sprawie istotne jest, że oskarżeni podejmowali ukrywane przed pokrzywdzonymi działania, które przekreślały możliwości spółki (...) dla zaspokojenia należności jej wierzycieli. Analiza opinii biegłej T. S. wskazuje jednoznacznie, że od czerwca 2014 r. sytuacja spółki była zła i nie pozwalała na realizację zaciąganych zobowiązań.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu
w Częstochowie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek okazał się w zakresie czynów z punktów 3 i 8 zaskarżonego wyroku niezasadny z powodów nieuwzględnienia zarzutu obrońców.

3.4.

Zarzut prokuratora w odniesieniu do uniewinnienia oskarżonego M. K. od zarzutu z punktu IV części wstępnej wyroku
i oskarżonego P. Z. od zarzutu z punktu VIII części wstępnej wyroku.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na niesłusznym uznaniu przez sąd I instancji, że brak jest dowodów wskazujących, że oskarżeni swoim zachowaniem polegającym na utworzeniu (...) sp. z o.o. s.k, w której byli komandytariuszami i po przeniesieniu na ww. spółkę linii do produkcji paliwa alternatywnego udaremnili zaspokojenie należności wierzycieli (...) Sp. z o.o.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut prokuratora był zasadny.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika albo z niepełności postępowania dowodowego, bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów. Może być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art. 7 k.p.k.), np. błąd logiczny w rozumowaniu, pominięcie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, oparcie się na faktach nieudowodnionych. W ocenie sądu odwoławczego sąd I instancji dopuścił się w zakresie czynów zarzucanych oskarżonym w punktach IV i VIII części wstępnej wyroku przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów.

Rację miał skarżący, że z zeznań świadków D. F., K. G., B. K., ale także z zeznań D. H. wynikało, że linia do produkcji paliwa alternatywnego został przeniesiona z pokrzywdzeniem wierzycieli ze spółki (...) sp. z o.o. do spółki (...) sp. z o.o. s.k.

W ocenie sądu odwoławczego jest całkowicie niezrozumiałe odmówienie wiary świadkowi D. F., który pracował przy ww. linii produkcyjnej zarówno w spółce (...) jak i w spółce (...) i nie miał wątpliwości, że była to ta sama linia. Okoliczność, że oskarżeni zalegali mu z wypłatą ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy nie jest w przekonaniu sądu odwoławczego tego rodzaju, że mogłaby sprowokować świadka do składania fałszywych zeznań na niekorzyść oskarżonych. W tym kontekście całkowicie niezrozumiałe jest pominięcie tego dowodu, a uznanie za wiarygodne zeznań R. K., który jest bratem oskarżonego M. K.i który z tego tytułu miał istotne powody do składania zeznań w sposób korzystny dla oskarżonych.

Sąd I instancji pominął także dowód z protokołu oględzin dokumentacji księgowej spółki (...) sp. z o.o. s.k. W dokumentacji tej brakowało dowodu świadczącego o zakupie linii produkcyjnej, co starała się przedstawić świadek K. G.. Nie stanowi takiego dowodu faktura Vat z dnia 23 lipca 2015 r. wystawiona przez (...) Sp. z o.o. Słusznie zwrócił uwagę prokurator na zeznania B. K., który zaprzeczył aby sprzedał oskarżonym działającą i kompletną maszynę. W tym kontekście szczególnego znaczenia nabierają ponownie zeznania D. F.. W szczególności mając także na uwadze okoliczność braku dokumentów potwierdzających sprzedaż przez spółkę (...) sp. z o.o. linii produkcji do paliwa alternatywnego.
W kontekście okoliczności założenia spółki (...) sp. z o.o. s.k. z siedzibą w C. i kontynuowania przez oskarżonych przy jej wykorzystaniu działalności, która pierwotnie była prowadzona w spółce (...) sp. z o.o., w ocenie sądu odwoławczego logiczny pozostaje kierunek wyprowadzenia majątku ze spółki (...). Założenie spółki (...) zbiegło się w czasie z bardzo dużymi problemami finansowanymi spółki (...), które w praktyce uniemożliwiały jej dalszą działalność.

Sąd odwoławczy podzielił więc w całości argumenty zawarte w apelacji prokuratora i uchylił punkty 4 i 9 zaskarżonego wyroku, przekazując w tym zakresie sprawę Sądowi Okręgowemu w Częstochowie do ponownego rozpoznania.

Wniosek

Wniosek o uchylenie punktów 4 i 9 wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu
w Częstochowie.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na uwzględnienie zarzutu prokuratora z powodów opisanych w rubryce 3.4 formularza wniosek okazał się oczywiście zasadny.

3.5.

Zarzut obrońców rażącej niewspółmierności orzeczonych wobec oskarżonych kar jednostkowych i kary łącznej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy analizując wszystkie elementy jakie legły u podstaw wymierzonych oskarżonym kar w punktach: 3 (wobec oskarżonego M. K.) i 8 (wobec oskarżonego M. Z.) ocenił wymierzone oskarżonym kary pozbawienia wolności jako rażąco niewspółmiernie surowe. Zawarte w art. 438 pkt 4 k.p.k. określenie „niewspółmierność” oznacza bowiem „brak proporcji", czy „odpowiedniości". Chodzi o ocenę zachowania przez sąd pierwszej instancji proporcji pomiędzy wymiarem kary, a okolicznościami, które miały wpływ na to rozstrzygnięcie. Innymi słowy, rażąca niewspółmierność kary występuje wówczas, gdy sąd pierwszej instancji w jaskrawy sposób nie skoreluje wymierzonej kary ze stopniem winy, społecznej szkodliwości czynu oraz z celami kary.

W rozpoznawanej sprawie nie budzi wątpliwości znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu i winy oskarżonych. Sąd I instancji uzasadniając wymiar orzeczonych kar jednostkowych i łącznej uczynił to w sposób zbiorczy, gdzie trudno oddzielić elementy wpływające na społeczną szkodliwość poszczególnych przypisanych oskarżonym czynów. Wobec uchylenia wyroku w części dotyczącej zarzutów z art. 296 § 1 k.k. i z art. 301 § 1 k.k. i przekazania w tej części sprawy Sądowi Okręgowemu w Częstochowie do ponownego rozpoznania oraz uniewinnienia oskarżonych od zarzutu z art. 586 k.s.h. pozostało ocenić karę orzeczoną za czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

Zanim jednak to nastąpi sąd odwoławczy zwraca uwagę, że zaszła konieczność zmiany kwalifikacji prawnej omawianego czynu.

Sąd I instancji nie wziął pod uwagę zmiany art. 12 k.k. poprzez dodanie § 1 i § 2 na skutek nowelizacji wprowadzonej ustawą z dnia 4 października 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2018.2077), która zmieniła art. 12 k.k. z dniem 15 listopada 2018 r.

Dalszą konsekwencją wprowadzonej zmiany było wprowadzenie do Kodeksu Karnego z dniem 24 czerwca 2020 r. - art. 57 b, który nakazuje za czyn ciągły orzekać karę w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia do podwójnej wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia (zmiana na podstawie ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 - Dz.U.2020.1086).

W związku z powyższym, mając na uwadze art. 4 § 1 k.k. należało zastosować ustawę w brzmieniu względniejszym dla oskarżonych, a więc obowiązującą przed 15 listopada 2018 r. Stąd konieczna była zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonym w punktach 3 i 8 na art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed 15 listopada 2018 r. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k.

Przechodząc do wymiaru orzeczonych wobec oskarżonych kar pozbawienia wolności
i grzywny nie mógł sąd odwoławczy przejść obojętnie nad ich surowością w zakresie orzeczonych kar pozbawienia wolności.

Nie budzi wątpliwości znaczny stopień winy oskarżonych. Oceniając natomiast stopień społecznej szkodliwości przypisanego im czynu nie można powtarzać tych elementów, które powodowały przyjęcie typu kwalifikowanego oszustwa poprzez dopuszczenie się tego przestępstwa w stosunku do mienia znacznej wartości jak też nie można przyjąć jako okoliczności podwyższającej ten stopień działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz w sposób umyślny z zamiarem bezpośrednim. Są to bowiem zwyczajne elementy niezbędne dla wyczerpania znamion czynu zabronionego z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Niewątpliwe stopień społecznej szkodliwości czynu podwyższa fakt dopuszczenia się go na szkodę różnych podmiotów. Łączna kwota zbiorcza niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez wszystkich pokrzywdzonych jest znacząca, ale nie w kontekście czynu zabronionego z art. 294 § 1 k.k., który to typ kwalifikowany przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. podwyższa dolną granicę ustawowego zagrożenia do 1 roku właśnie z uwagi na znamię dopuszczenia się przestępstwa w stosunku do mienia znacznej wartości.

Pozostaje ocenić sposób i okoliczności popełnienia czynu, a te nie są wyjątkowe. Oskarżeni nie musieli przedsiębrać jakich szczególnych zabiegów dla wprowadzenia pokrzywdzonych lub osób upoważnionych do reprezentowania pokrzywdzonych w błąd co do możliwości
i zamiaru zapłaty za usługi lub towar. Sposób działania oskarżonych był rozciągnięty w czasie i cykliczny ale nie szczególnie wyrafinowany i skomplikowany. Na stopień społecznej szkodliwości czynu wpływa, obniżając go (choć w małym stopniu) niefrasobliwość samych pokrzywdzonych, a przynajmniej tych, którzy kontynuowali współpracę z oskarżonymi pomimo nieregulowania przez nich wymagalnych należności.

Stopień społecznej szkodliwości obniża fakt, że oskarżeni uregulowali część zobowiązań, obniżając tym samym wysokość wyrządzonej szkody.

W tym kontekście należało się zastanowić czy zasadnym jest wymierzenie oskarżonym kar bezwzględnych pozbawienia wolności jak to uczynił sąd I instancji. W ocenie sądu odwoławczego przeciwko takiemu orzeczeniu o karze przemawiają: niekaralność oskarżonych oraz ich dość pozytywny za wyjątkiem przestępstwa, którego się dopuścili dotychczasowy sposób funkcjonowania w społeczeństwie.

W ocenie sądu odwoławczego ważąc wskazane argumenty należało postawić na wychowawczy aspekt orzeczonej kary, dając oskarżonym możliwość w pierwszej kolejności naprawienia pokrzywdzonym wyrządzonej im szkody.

Sąd odwoławczy obniżył oskarżonym kary pozbawienia wolności do dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a więc do 1 roku, pozostawiając w niezmienionej wysokości wysokie kary 200 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości pojedynczej stawki na kwotę 20 złotych.

W ocenie sądu odwoławczego, mając na uwadze, że oskarżonych można uznać za sprawców incydentalnych należało stwierdzić, że zachodzi wobec nich pozytywna prognoza kryminologiczna i w związku z powyższym występują przesłanki dla warunkowego zawieszenia orzeczonych wobec nich kar pozbawienia wolności na okres 3 lat próby (art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed 15 listopada 2018 r. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k.). Dla wzmocnienia wychowawczego oddziaływania tak orzeczonych kar sąd odwoławczy oddał oskarżonych w okresie próby pod dozór kuratora (art. 73 § 1 k.k.).

Tak orzeczony wyrok spowoduje, że oskarżeni będą mieli możliwość naprawienia szkody wyrządzanej przestępstwem, a dla pozytywnej oceny i prawidłowego przebiegu okresu próby będą musieli wywiązać się z orzeczonych środków kompensacyjnych. Wyrok powinien spełnić więc swoją funkcję prewencyjną i wychowawczą. Mając na uwadze także orzeczone wobec oskarżonych kary grzywny spełni pozytywną rolę w zakresie prewencji ogólnej.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku
i orzeczenie kar jednostkowych i kary łącznej
w niższym wymiarze, względnie z warunkowym zawieszeniem wykonania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek okazał się częściowo zasadny z powodów opisanych wyżej w rubryce 3.5 formularza.

3.6.

Zarzut prokuratora rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonych
w punktach 2 i 7 zaskarżonego wyroku kar jednostkowych oraz orzeczonych w punktach 5 i 10 kar łącznych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut okazał się niezasadny, ponieważ sąd odwoławczy uwzględnił apelację obrońców
i uchylił punkty 2 i 7 wyroku, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Częstochowie.

Z powodu uchylenia także punktów 4 i 9 i przekazania w tej części sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Częstochowie, a także uniewinnienia oskarżonych od zarzutów z art. 586 k.s.h. odpadła podstawa do orzekania o karze łącznej.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w punktach 2 i 7 i podwyższenie wobec oskarżonych kar pozbawienia wolości do lat 3 oraz orzeczenie kar łącznych po 3 lata i 4 miesiące pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek jest niezasadny z powodów opisanych wyżej w rubryce 3.6 formularza.

3.7.

Zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (...) S.A. z siedzibą w Ś. obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art. 415 § 1 zd. 2 k.p.k. poprzez niewłaściwe przyjęcie, że o roszczeniu wynikającym z przestępstwa już orzeczono.

Zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. jawna z siedzibą w Ś. obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art. 415 § 1 zd. 2 k.p.k. poprzez nie uwzględnienie wniosku oskarżyciela posiłkowego i nie zasądzenie od oskarżonych na jego rzecz obowiązku naprawienia szkody w wysokości 151.045,57 zł.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty pełnomocników oskarżycieli posiłkowych były oczywiście zasadne.

Zgodnie z art. 415 § 1 zdanie drugie k.p.k. obowiązku naprawienia szkody nie orzeka się jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania, albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Wynikająca z cytowanego przepisu tzw. klauzula antykumulacyjna wymaga dla zastosowania tożsamości zarówno podmiotowej jak i przedmiotowej roszczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2019 r., sygn. III KK 157/19.) Taka tożsamość roszczenia z uwagi na brak tożsamości podmiotowej jak również z uwagi na odrębną podstawę prawną w sposób oczywisty w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi. Sąd odwoławczy w całości podzielił w tym zakresie poglądy prawne przedstawione w apelacjach pełnomocników oskarżycieli posiłkowych.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku
i zasądzenie na rzecz (...) S.A. z siedzibą w Ś. kwoty 39.288,67 zł tytułem obowiązku naprawienia szkody solidarnie przez oskarżonych.

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku
i zasądzenie na rzecz (...) Sp. jawna z siedzibą w Ś. kwoty 151.045,57 zł tytułem obowiązku naprawienia szkody solidarnie przez oskarżonych.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzuty pełnomocników okazały się zasadne, ponieważ w żadnym z prowadzonych uprzednio i równolegle postepowań nie zostali pozwani oskarżeni, a jedynie spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C.. Inne były też podstawy prawne roszczeń wobec spółki względem podstawy deliktowej odpowiedzialności oskarżonych w niniejszym postępowaniu.

W związku z powyższym sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok i zasądził solidarnie od oskarżonych na rzecz oskarżycieli posiłkowych środek kompensacyjny z art. 46 § 1 k.k. w żądanej wysokości.

3.8.

Zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. jawna z siedzibą w Ś. błędu w ustaleniach faktycznych, która miała wpływ na treść orzeczenia - w punktach 3 i 8 wyroku poprzez brak ustalenia, zgodnie z treścią dowodów przeprowadzonych na rozprawie, że oskarżeni doprowadzili (...) Sp. jawna
z siedzibą w Ś. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest oczywiście niezasadny, ponieważ sąd I instancji dokonał w punktach 3 i 8 wyroku ustaleń faktycznych zgodnych z apelacją pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Wynika to zarówno z redakcji punktów 3 i 8 zaskarżonego wyroku, przyjętej kwalifikacji prawnej jak i z treści uzasadnienia. Sąd I instancji w punkcie 3 zaskarżonego wyroku uznał oskarżonego M. K.za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie III części wstępnej wyroku, jedynie z tą zmianą, że zmodyfikował wartość niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez jednego w pokrzywdzonych - A. P.. Taki sam sposób redakcji sąd I instancji zastosował w punkcie 8 wyroku wobec oskarżonego P. Z..

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku przez uznanie, że oskarżeniM. K. i P. Z. doprowadzili (...) Sp. jawna
z siedzibą w Ś. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 151.045,57 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów wyżej opisanych. Sąd I instancji dokonał już ustaleń zgodnych z żądaniem, czemu dał wyraz zarówno w opisie czynu jak i w treści uzasadnienia wyroku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

----------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

----------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Punkty 3 i 8 wyroku z zastrzeżeniem zmienionej kwalifikacji prawnej i zmienionych na korzyść oskarżonych kar pozbawienia wolności oraz punkty 11, 13 i w zakresie zasądzonych wydatków 14.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z powodów, dla których sąd odwoławczy nie uwzględnił zarzutów zawartych w złożonych apelacjach obrońców.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy w punkcie II wyroku z dnia 26 kwietnia 2021 r. zmienił zaskarżony wyrok:

- uniewinnił oskarżonego M. K. od popełnienia czynu z art. 586 k.s.h., zarzucanego mu w punkcie I;

- uniewinnił oskarżonego P. Z. od popełnienia czynu z art. 586 k.s.h., zarzucanego mu w punkcie V;

- w punktach 3 i 8 jako kwalifikację prawną wskazał art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed 15 listopada 2018 r. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. oraz obniżył wymierzone oskarżonym M. K.i P. Z. kary pozbawienia wolności do 1 (jednego) roku;

- uchylił punkty 5 i 10;

- na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. i art. 73 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed 15 listopada 2018 r. przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. warunkowo zawiesił orzeczone wobec oskarżonych M. K.i P. Z. kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności na okres 3 (trzech) lat próby i oddał oskarżonych w okresie próby pod dozór kuratora;

- na podstawie art. 46 § 1 k.k. zasądził od oskarżonych M. K.i P. Z. solidarnie na rzecz oskarżyciela posiłkowego spółki (...) S.A. z siedzibą w Ś. obowiązek naprawienia szkody w wysokości 39.288,67 złotych (trzydzieści dziewięć tysięcy dwieście osiemdziesiąt osiem złotych i sześćdziesiąt siedem groszy);

- na podstawie art. 46 § 1 k.k. zasądził od oskarżonych M. K. i P. Z. solidarnie na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) spółka jawna z siedzibą w Ś. obowiązek naprawienia szkody w wysokości 151.045,57 złotych (sto pięćdziesiąt jeden tysięcy czterdzieści pięć złotych i 57 groszy);

Zwięźle o powodach zmiany

Z powodów uwzględnienia z przyczyn wyżej opisanych częściowo zarzutów zawartych w apelacjach obrońców i częściowo zarzutów pełnomocników oskarżycieli posiłkowych.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd odwoławczy uwzględniając zarzuty z apelacji obrońców uchylił zaskarżone punkty 2, 7 i 12 wyroku sądu I instancji. W tym zakresie w ocenie sądu odwoławczego konieczne jest powtórzenie postępowania dowodowego, sprowadzające się przede wszystkim do dopuszczenia dowodu z uzupełniającej opinii biegłego na okoliczność wysokości wyrządzonej spółce szkody, w szczególności przy uwzględnieniu faktu kompensaty wzajemnych należności z D. H., wynikających z wystawionej przez ww. w dniu 23 czerwca 2014 r. faktury Vat za usługi prowizyjne na kwotę 192.239,00 brutto i z tytułu sprzedaży przez spółkę (...) Sp. z o.o. na rzecz D. H. linii produkcyjnej za kwotę 192.200,00 złotych. Powodem uchylenia wyroku w omawianej części jest także potrzeba rozważenia (gdyby sąd I instancji doszedł do wniosku, że oskarżeni wyrządzili spółce (...) sp. z o.o. znaczną szkodę majątkową) związku pomiędzy czynem z art. 296 § 1 k.k. a czynem z art. 301 § 1 k.k. W ocenie sądu odwoławczego występuje możliwość potraktowania czynów zarzucanych oskarżonym odrębnie w punktach II i IV oraz VI i VIII jako jeden czyn ciągły przy zastosowaniu kumulatywnej kwalifikacji prawnej. Takie ustalenia zależą jednak od ponownej oceny znamion z czynu z art. 296 § 1 k.k.

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

Uchylenie punktów 4 i 9 zaskarżonego wyroku.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Z powodu uznania za zasadne zarzutów apelacji prokuratora - szerzej w rubryce 3.4 formularza.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

W ocenie Sądu odwoławczego zebrane dowody wskazują na wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez oskarżonych zarzucanych im czynów z art. 301 § 1 k.k. W tym zakresie należy powtórzyć postępowanie dowodowe w całości. Sąd odwoławczy wskazuje także na konieczność uzupełnienia postępowania dowodowego w zakresie opisanym w rubryce 5.2.1.2.1 formularza.

Sąd I instancji ponownie rozpoznając sprawę w uchylonej części powinien korzystać z możliwości jaką daje przepis art. 442 § 2 k.p.k.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt IV

Sąd odwoławczy zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonych M. K.i P. Z. na rzecz Skarbu Państwa opłatę za obie instancje w wysokości po 980 złotych oraz wydatki za postępowanie odwoławcze w wysokości po 10 złotych.

punkt V

Sąd odwoławczy zasądził (stosownie do złożonych wniosków) od oskarżonych M. K. i P. Z. na rzecz:

- oskarżyciela posiłkowego (...) S.A. z siedzibą w Ś. zwrot wydatków z tytułu ustanowienia pełnomocnika z wyboru w postępowaniu odwoławczym w wysokości po 1200 złotych;

- oskarżyciela posiłkowego (...) spółka jawna z siedzibą w Ś. zwrot wydatków z tytułu ustanowienia pełnomocnika z wyboru w postępowaniu odwoławczym w wysokości po 1200 złotych.

7.  PODPIS

SSA Marcin Ciepiela SSA Grzegorz Wątroba SSO del. Rafał Doros

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator Prokuratury Okręgowej w Częstochowie

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

punkty 2,7, 5,10 oraz 4 i 9 zaskarżonego wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) S.A. w Ś.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

brak orzeczenia środka kompensacyjnego na rzecz oskarżyciela posiłkowego

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.13.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. jawna w Ś.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

punkty 3 i 8 wyroku

punkt 11 wyroku - brak orzeczenia środka kompensacyjnego na rzecz oskarżyciela posiłkowego

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.14.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

4

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego M. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

punkty 1, 2, 3, 5

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.15.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

5

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego P. Z.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Punkty 6, 7, 8, 10

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana