Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1116/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 czerwca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący

Sędzia SO Alina Gąsior

Protokolant

Beata Gurdziołek

po rozpoznaniu w dniu 4 maja 2021 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa J. G.

przeciwko Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w W.

o zadośćuczynienie, rentę

1.  zasądza od pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w W. na rzecz powoda J. G. kwotę 25.225,00 (dwadzieścia pięć tysięcy dwieście dwadzieścia pięć 00/100) złotych tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby za okres od 1 września 2016 roku do 31 maja 2021 roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w W. na rzecz powoda J. G. kwotę po 675,00 (sześćset siedemdziesiąt pięć 00/100) złotych miesięcznie tytułem renty na zwiększone potrzeby poczynając od dnia 1 czerwca 2021 roku i na przyszłość, płatną do dnia 10 – ego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminu płatności ;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie ;

4.  zasądza od powoda J. G. na rzecz pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w W. kwotę 5.417,00 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście 00/ 100) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ;

5.  nie obciąża powoda J. G. kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim;

6.  nakazuje ściągnąć od pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w W. na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 405,00 (czterysta pięć 00/100) złotych tytułem opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa.

Sędzia SO Alina Gąsior

Sygn. akt I C 1116/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 sierpnia 2018 r. (data nadania pisma) powód J. G., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z siedzibą w W. na swoją rzecz:

1.  kwoty 92.500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę,

2.  kwoty 1.150 zł miesięcznie tytułem renty w związku ze zwiększeniem potrzeb płatne do dnia 10-go każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności, licząc od dnia 1 sierpnia 2016 roku.

Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 5.400 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, ewentualnie zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania sądowego według spisu, który zostanie przedłożony na rozprawie.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 15 września 2008 r. uległ wypadkowi, którego sprawca był obywatelem Ukrainy i wobec którego został wydany wyrok skazujący przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie w sprawie II K 289/08. Na skutek wypadku powód doznał obrażeń ciała, które spowodowały znaczne cierpienia oraz utrudnienia w jego życiu codziennym, a jego proces leczenia trwa do dziś. Na dochodzoną kwotę renty składa się kwota 900 zł z tytułu opieki osób trzecich (30 dni x 2 godz. x 15 zł) oraz 250 zł wypłacane przez zakład ubezpieczeń społecznych. Powód zgłosił szkodę zakładowi ubezpieczeń który w toku postępowania likwidacyjnego uznał swoją odpowiedzialność za skutki zdarzenia i przyznał powodowi zadośćuczynienie w łącznej wysokości 207.500 zł oraz rentę z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości 250 zł miesięcznie, które to kwoty w jego ocenie nie rekompensują w pełni doznanej szkody.

W odpowiedzi na pozew pozwany Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z siedzibą w W., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż wypłacona kwota zadośćuczynienia jest adekwatna do doznanej przez powoda krzywdy. Pozwany ponadto wskazał, iż w czasie hospitalizacji u powoda doszło do zakażenia bakterią wewnątrzszpitalną staphylococcus epidemidis (...), która mogła mieć wpływ na zapalenie i zaburzenie gojenia jego ran, jednocześnie nie pozostaje ona w adekwatnym związku przyczynowym z przedmiotowym wypadkiem. Pozwany zakwestionował także żądanie renty, wskazując, iż powód otrzymuje już rentę w wysokości 250 zł, ponadto podniósł zarzut przedawnienia względem renty za 2016 r., a także wskazał, iż powód nie wymaga opieki osób trzecich zgodnie z orzeczeniem ZUS. Pozwany zakwestionował również okres liczenia odsetek, podnosząc, że roszczenie o rentę zostało zgłoszone dopiero w piśmie z dnia 27 lutego 2018 r. do Towarzystwa (...) i obejmowało ono kwotę 720 zł.

Pismem z dnia 22 kwietnia 2021 r. powód zmodyfikował żądanie w zakresie renty, wnosząc o zasadzenie kwoty 1.150 zł miesięcznie za okres od 1 sierpnia 2016 r. do 21 grudnia 2020 r. zaś od 1 stycznia 2021 r. kwoty 1.348 zł miesięcznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat. Powód wskazał, iż w 2021 r. zmianie uległa wysokość minimalnego wynagrodzenia i minimalnej stawki godzinowej. Powód wskazał, iż na kwotę 1.348 zł składa się: 250 zł na poczet kosztów leczenia i rehabilitacji oraz 1.098 zł z tytułu opieki (30 dni x 2 godz. x 18,30 zł).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 września 2008 r. w miejscowości H., gmina B., I. M., obywatel Ukrainy, kierujący samochodem ciężarowym marki I. o nr rej. (...) AA z naczepą o nr rej. (...), wyjeżdżając z drogi podporządkowanej, nie zatrzymał się na znaku STOP i nie udzielił pierwszeństwa przejazdu pojazdowi ciężarowemu marki (...) o nr rej. (...) z naczepą o nr rej. (...) kierowanym przez T. W., doprowadzając do zderzenia pojazdów, w następstwie czego zespół pojazdów (...), przewracając się uderzył w prawidłowo jadący z pierwszeństwem przejazdu pojazd marki F. (...) o nr rej. (...), kierowany przez T. L.. W wyniku zdarzenia pasażer pojazdu F., powód J. G., doznał obrażeń ciała.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 22 lipca 2009 r., sygn. akt II K 289/08, I. M. został uznany za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, tj. przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. oraz skazany na karę dwóch lat pozbawienia wolności z zawieszeniem jej wykonania na okres pięciu lat próby. Sąd karny przyjął, iż I. M. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

/dowód: akta SR w Bełchatowie II K 289/08: wyrok z dnia 22 lipca 2009 r. k.234/

Pojazd, którym kierował I. M., w dacie wypadku korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartej z ukraińskim towarzystwem (...).

/bezsporne/

Powód z miejsca wypadku został przetransportowany na (...) Szpitala (...) w Ł., skąd ze względu na otwarte złamanie podudzia, został przewieziony do Szpitala Miejskiego im dr. E. S. w Ł., Oddział. (...)Urazowej, gdzie rozpoznano u niego: stan po urazie uogólnionym, uraz głowy ze wstrząśnieniem mózgu, zaopatrzone rany okolicy czołowej, nasady nosa, dolnej powieki lewego oka, mnogie otarcia naskórka twarzoczaszki, złamanie łuku C7 bez przemieszczenia, złamanie trzonów (...) i (...), uszkodzenie splotu ramiennego, uszkodzenie więzozrostu obojczykowo-barkowego II stopnia, otwarte złamanie obu kości goleni prawej w 1/3 obwodowej z przemieszczeniem odłamów, suchą martwicę skóry goleni prawej, mnogie otarcia naskórka i potłuczenie ogólne. Powód był hospitalizowany w okresie 15.09.-01.10.2008r. W dniu 15.09.2008r. powód przeszedł leczenie operacyjne - otwarte nastawienie złamania i zespolenie stabilizatorem zewnętrznym Z..

W okresie 19.01.2009r. -02.02.2009r. powód przebywał w (...) Publicznym Szpitalu (...) im. prof. A. G. (...) W., Oddział Zapaleń Kości Klinika (...) w O., gdzie w dniu 26.01.2009r. przeszedł zabieg operacyjny - usunięcie Z., wycięcie martwicy na piszczeli, rewizja stawu rzekomego kości piszczelowej prawej.

W okresie 14.04. - 21.05.2009r. powód przebywał na Oddziale (...) w Szpitalu (...) w T.

W okresie 12.10.-04.11.2009r. powód był hospitalizowany w Szpitalu (...) im. prof. A. G. (...) W., Oddział Zapaleń Kości Klinika (...) w O. z rozpoznaniem stawu rzekomego zakażonego kości piszczelowej prawej. W dniu 22.10.2009r. powód przeszedł leczenie operacyjne - rewizja stawu rzekomego kości piszczelowej prawej, podanie przeszczepów kostnych + (...), przestabilizowanie aparatu K.. Powód ponownie był tam hospitalizowany w okresie 25.01.-15.02.2010r. i w dniu 01.02.2010r. przeszedł leczenie operacyjne - pokrycie ubytku skóry na przedniej powierzchni podudzia przeszczepem skóry pośredniej grubości. Ponownie powód przebywał tam w okresie 10.06.-30.06.2010r. i w dniu 22.06.2010r. przeszedł leczenie operacyjne - opracowanie ogniska martwicy, przeszczep skóry niepełnej grubości. Następnie podczas hospitalizacji w okresie 14.05.-21.05.2012r. powód w dniu 18.05.2012r. przeszedł leczenie operacyjne - usunięcie aparatu K. z podudzia prawego.

Powód kontynuował leczenie w (...) w O., (...) w T. i Poradni Neurologicznej w T.

W czasie hospitalizacji w dniu 19.09.2008r. z rany powoda towarzyszącej złamaniu, wyhodowano staphylococcus ureus. Z posiewu pobranego w dniu 29.01.2009r. wyhodowano staphylococcus epidemidis (...) , w dniu 13.10.2009 r. - staphylococcus aureus (...) , a w dniu 11.06.2010 r. staphylococcus saprofiticus.

/dowód: karta leczenia szpitalnego Szpitala Miejskiego im (...) w Ł. k.26-27, karta przyjęcia ambulatoryjnego (...) im. B. w Ł. k.30, wyniki badania k.31, karta informacyjna Szpitala (...) W., Oddział w O. k.37-38, k.46-47, k.49-50, k.53, k.54, k.86-87, karta informacyjna Szpitala (...) w T. k.45, historia choroby (...) w T. k.51-52, historia choroby Poradni Neurologicznej k.55-61, k.66-82, k.88-101, k.102-107, historia choroby (...) w O. k.83-85/

Powód przed wypadkiem pracował w zakładzie drobiarskim, później jako robotnik drogowy. Pracował czasami po 12 godzin dziennie. Powód nie cierpiał na żadne schorzenia. Przed wypadkiem był osobą aktywną, jeździł na grzyby, zajmował się łowieniem ryb, pomagał żonie w pracach domowych i zakupach.

Po wyjściu ze szpitala przez pół roku powód przebywał w pozycji leżącej, miał założony gorset. Żona powoda oraz jego syn sprawowali nad nim opiekę, pomagali mu przy przemieszczaniu się, myciu, karmieniu, toalecie i higienie oraz pielęgnacji. Powód w tym okresie odczuwał duży ból. Nie mógł spać w nocy.

Powód nauczył się chodzić przy pomocy kul w czasie 6-tygodniowej rehabilitacji na oddziale szpitalnym. Nadal jednak korzystał z pomocy żony i syna w codziennych czynnościach.

Aktualnie domownicy pomagają powodowi w przygotowaniu posiłków, czyszczeniu ran i wymiany opatrunków. Wymiana opatrunków oraz zabiegi pielęgnacyjne ran odbywają się codziennie. Ponadto powód wychodzi z domu przeważnie w towarzystwie żony, gdyż boi się, że straci równowagę i przewróci się.

Po wypadku powód nie wrócił do pracy. Nadal odczuwa trudności w chodzeniu z uwagi na gorsze ukrwienie nóg, ból w nogach oraz zawroty głowy. Odczuwa też drętwienie w ręce. Z uwagi na dolegliwości bólowe nadal zażywa leki przeciwbólowe. Obecnie nie chodzi do lekarzy specjalistów w związku z wypadkiem.

J. G. ma 66 lat i przebywa na emeryturze. Powód nadal porusza się przy pomocy kuli. Mieszka na parterze w mieszkanie przystosowanym do swoich potrzeb.

/dowód: zeznania powoda protokół k.296-296v, w tym k.167v-168, zeznania świadka A. G. protokół k.168-168v/

W zakresie ortopedii powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w myśl TN Rozporządzenia Ministra z 2002r.:

1.  złamanie łuku Cl bez przemieszczenia. Złamanie trzonów Th 11, Th 12 wg pozycji 89a) przez analogię - 4% i 90a) - 8%,

2.  uszkodzenie więzozrostu obojczykowo-barkowego lewego Ii-go stopnia ocenia wg pozycji 102 - 5%,

3.  otwarte złamanie obu kości goleni prawej w 1/3 obwodowej z przemieszczeniem odłamów z powikłaniem w postaci suchej martwicy skóry goleni prawej, zakażonego stawu rzekomego kości piszczelowej z są przewlekłym zapaleniem tkanek miękkich i wyciekiem skóry okolicy przeszczepu skóry wg pozycji 158c) - 30 % ( bez oceny blizny znacznie szepcącej goleni),

Suma trwałego uszczerbku ortopedycznego wynosi 47 %.

Doznane urazy skutkowały trwałym naruszeniem sprawności narządów ciała. Stan goleni prawej czyni go częściowo niezdolnym do pracy przez czas nieokreślony, z uwagi na przewlekły stan zapalny. W obrębie pozostałych odcinków narządu ruchu nastąpiła stabilizacja.

Po wypadku powód przez około 4 lata był całkowicie niezdolny do pracy, od 2013 r jest częściowo niezdolny do pracy i osobą niepełnosprawną umiarkowanego stopnia do marca 2015r, co jest równoznacznie z upośledzeniem stanu zdrowia i naruszenia sprawności w stopniu uzasadniającym orzeczenie częściowej i długotrwałej pomocy innych osób w czynnościach samoobsługowych i życia codziennego oraz w pełnieniu ról społecznych. Po 2015r nadal jest osobą niepełnosprawną na poziomie lekkiego/umiarkowanego co czyni go nadal osobą niepełnosprawną.

Przez pół roku po wypisach ze szpitali czas pomocy obejmował 6 godzin dziennie, przez dalsze 6 miesięcy na poziomie 5 godzin dziennie, przez okres 2009-2012 czas opieki obejmował średnio 3 godzin dziennie (w tym okresie powód miał kłopoty z gojeniem złamania goleni prawej), od 2012r i przez czas nieokreślony czas pomocy obejmuje 1,5 godziny dziennie. Powód nadal chodzi z jedną kulą i ma stały wyciek surowiczy, ponadto wymaga okresowego leczenia i kontroli przetoki.

Pierwotna struktura została naruszona i w obrębie goleni prawej nadal jest naruszona, pozostałe struktury uległy wygojeniu z poprawną wydolnością dynamiczno-statyczną.

Obecnie nie ma potrzeby rehabilitacji i powód nie jest rehabilitowany.

Aktualnie nie wymaga dodatkowych środków zaopatrzenia rehabilitacyjnego, korzysta z kul. Okresowo wymaga farmakoterapii w postaci antybiotyków, leków przeciw obrzękowych, leków przeciw bólowych, leków osłonowych i środków opatrunkowych.

/dowód: częściowo opinia biegłego ortopedy R. E. k.178-182/

Ze względu na czynnik etiologiczny wyróżnia się zakażenia nieswoiste, wywołane przez bakterie ropotwórcze oraz zakażenia swoiste. Drobnoustroje dostają się do tkanki kostnej ze środowiska zewnętrznego - wskutek uszkodzenia przez siłę urazową skóry i tkanek miękkich otaczających kość lub do kości drogą układu krwionośnego z innego ogniska zakażenia.

Na rozwój i przebieg zapalenia kości zasadniczy wpływ ma budowa histologiczna kości i jej skąpe unaczynienie, wiek chorego, pierwotne umiejscowienie zakażenia, zjadliwość drobnoustrojów oraz zastosowane leczenie.

Kość wyraźnie odróżnia się od innych tkanek swoistą budową histologiczną. Charakteryzuje się przewagą zmineralizowanego podłoża nad elementami komórkowymi, położeniem naczyń w sztywnych kanałach kostnych, wolno przebiegającymi procesami biochemicznymi oraz małą zdolnością wchłaniania obumarłych tkanek. Powoduje to odmienny przebieg procesów zapalnych i naprawczych.

Leczenie procesu zapalenia kości jest bardzo trudne. Nawet wygojenie procesu zapalnego nie gwarantuje usunięcia czynnika chorobowego, patogenu. Bakteria potrafi bowiem trwać w „uśpieniu” i „obudzić się” po wielu miesiącach, a nawet latach, gdy napotka korzystne warunki. Takie warunki stwarza np. krwiak, powstały w czasie ponownego zabiegu operacyjnego. Jednym z najczęściej występujących czynników, patogenów, powodujących zapalenie kości jest S. aureus oraz epidermidis. Ryzyko infekcji tymi bakteriami znacznie zwiększa się w przypadku ran, otwartych złamań czy wprowadzeniu do organizmu implantów. Dodatkowym czynnikiem, znacznie zwiększającymi ryzyko wystąpienia procesu zapalnego jest min. pierwotne zanieczyszczenie rany. Częstość występowania tego rodzaju powikłania w przypadku ran czystych wynosi do 2%, czystych zabrudzonych do 9%, zanieczyszczonych około 17%, brudnych 40%. W przypadku złamań otwartych, powstałych w wyniku np. wypadków komunikacyjnych, najczęściej mamy do czynienia z ranami brudnymi.

Z bardzo dużą dozą prawdopodobieństwa za wystąpienie procesu zapalnego kości piszczelowej prawej powoda, a następnie jej zapalnego stawu rzekomego, odpowiedzialny jest uraz powstały w wyniku przedmiotowego wypadku.

/dowód: opinia biegłego ortopedy Z. P. k.251-254/

W zakresie neurologii powód doznał uszczerbku na zdrowiu:

1.  7% - 2% (z powodu samoistnych zaburzeń naczyniowych) = 5% z poz. 10a (Zaburzenia adaptacyjne będące następstwem urazów i wypadków, w których nie doszło do trwałych uszkodzeń (...). a/ utrwalone nerwice związane z urazem czaszkowo - mózgowym 5-10%).

Następstwem doznanego urazu głowy ze wstrząśnieniem mózgu były pourazowe bóle i zawroty głowy. Od 2013r. dołączyły się również zaburzenia naczyniowe (niewydolność krążenia mózgowego), które nasiliły dolegliwości pourazowe (bóle i zawroty głowy). Obecnie 12 lat po przebytym wypadku, bóle i zawroty głowy o mieszanym charakterze (pourazowe i naczyniopochodne) u 65-letniego mężczyzny należy uznać za utrwalone.

2.  5% - 2% (z powodu istniejących wcześni zmian zwyrodnieniowo - dyskopatycznych) = 3% z poz. 94a (Urazowe zespoły korzonkowe - bólowe, ruchowe, czuciowe i mieszane - w zależności od stopnia, a/ szyjne 5-20%.)

Złamanie łuku C7 i trzonów (...) i (...) nie spowodowało trwałego uszkodzenia rdzenia kręgowego. Przebieg objawów podmiotowych i przedmiotowych może świadczyć o przebytym wstrząśnieniu rdzenia w odcinku pogranicza szyjno-piersiowego. Wstrząśnienie rdzenia początkowo zamanifestowało się objawami ubytkowymi czuciowymi i objawami patologicznymi, które wycofały się w ciągu tygodnia od urazu. Nie doszło do trwałego uszkodzenia rdzenia kręgowego.

Następstwem urazu odcinka szyjnego kręgosłupa, który nałożył się na istniejące wcześniej zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne, był pourazowy zespół bólowy korzeniowy odcinka szyjnego. Dolegliwości bólowe kręgosłupa utrzymują się do chwili obecnej, okresowo z objawami rwy barkowej.

3.  przez okres 3-5 lat po urazie długotrwały uszczerbek na zdrowiu 30% z poz. 181 m (uszkodzenia splotu barkowego części podobojczykowej po stronie lewej 20-40%), w późniejszym okresie i obecnie trwały 10% per analogiam do poz. 181 k (uszkodzenie nerwu łokciowego lewego 5 - 20%)

Obecnie u powoda stwierdza się objawy częściowego uszkodzenia nerwu łokciowego lewego.

W sumie, trwały uszczerbek na zdrowiu w zakresie neurologii 18% w oparciu o Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18.12.2002r.

Złamanie trzonów (...) i (...) nie spowodowało u powoda powikłań neurologicznych.

Pourazowe bóle i zawroty głowy, nasilone obecnie przez współistnienie niewydolności krążenia mózgowego (schorzenie samoistne, bez związku z wypadkiem) oraz przewlekłe dolegliwości bólowe kręgosłupa (powodowane zarówno następstwami przebytego urazu jak i samoistnymi zmianami zwyrodnieniowymi) - ograniczają aktywność życiowa powoda.

Objawy częściowego niedowładu nerwu łokciowego lewego obecnie nie powodują większych ograniczeń w codziennym funkcjonowaniu powoda.

Powyższe dolegliwości oraz deficyty neurologiczne będące następstwem przebytego wypadku - mają obecnie, 12 lat po urazie, charakter utrwalony.

Po przebytym wypadku powód wymagał pomocy i opieki osób trzecich przede wszystkim z powodu dysfunkcji narządu ruchu. Z przyczyn czysto neurologicznych powód również wymagał pomocy i opieki osób trzecich jednak w mniejszym zakresie i wymiarze czasowym.

Niedowład ręki lewej w początkowym okresie po wypadku, ograniczał zdolność powoda do samodzielnego wykonywania czynności samoobsługi i czynności dnia codziennego. Z tego powodu wymagał on opieki i pomocy osób trzecich w wymiarze 2 -3 godz. dziennie przez okres 2- 3 lat po urazie. W późniejszym okresie z przyczyn neurologicznych nie wymagał pomocy osób trzecich.

W następstwie wypadku w dniu 15.09.2008r. doszło do uszkodzenia struktury anatomicznej splotu barkowego lewego.

Uraz głowy oraz uraz kręgosłupa nie spowodował uszkodzenia struktur anatomicznych układu nerwowego.

Obecnie, 12 lat po przebytym wypadku, powód nie wymaga rehabilitacji leczniczej. W okresach zaostrzeń dolegliwości bólowych kręgosłupa - wskazane zabiegi fizjoterapeutyczne, z których może korzystać w ramach świadczeń z NFZ. Z przyczyn neurologicznych powód nie wymaga zaopatrzenia ortopedycznego.

Zgłaszane obecnie przez powoda bóle i zawroty mają etiologię zarówno pourazową jak naczyniową (bez związku z wypadkiem). Dolegliwości te wymagają leczenia neurologicznego, którego miesięczny koszt to ok. 50,00 -90,00zł.

Z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa (zarówno pourazowych jak i w przebiegu zmian zwyrodnie­niowych samoistnych) - wskazane doraźne leki p-bólowe.

Przebyte uszkodzenie splotu barkowego obecnie nie wymaga leczenia farmakologicznego ani rehabilitacji.

/dowód: opinia biegłego neurologa k.201-204/

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 10 kwietnia 2009 r. uznano powoda za całkowicie niezdolnego do pracy do 30 kwietnia 2010 r. oraz do samodzielnej egzystencji do 31 października 2009 r.

Orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia 30 marca 2015r. wobec powoda orzeczono umiarkowany stopień niepełnosprawności (05-R, 10-N, 07-S) na stałe. Przyjęto, iż niepełnosprawność istnieje od 53-go roku życia. Ustalono, że wobec powoda nie zachodzi konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 5 stycznia 2017 r. uznano powoda za trwale niezdolnego do pracy.

/dowód: orzeczenia lekarza orzecznika ZUS k.42, k.109, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k.108/

Odpłatność za jedną roboczogodzinę usług opiekuńczych świadczonych przez (...) w T. w 2015 r. wynosiła 16,91, w 2016 r. – 16,90 zł, w 2017 r. 22,62 zł, w 2018 r. do 4 października – 22,76 r., od 5 października 2018 r. – 15,00 zł.

/dowód: pismo MOPS w T. k.113/

Powód zgłosił szkodę Towarzystwu (...) S.A., żądając zadośćuczynienia w wysokości 250.000 zł. W toku likwidacji szkody na rzecz powoda została przyznana kwota 207.500 zł tytułem zadośćuczynienia.

Pismem z dnia 27 lutego 2018 r. powód zgłosił dalsze roszczenia wobec Towarzystwa (...) S.A., wnosząc jednocześnie m.in. o dopłatę na jego rzecz zadośćuczynienia w wysokości 400.000 zł oraz przyznanie renty tytułem zwiększonych potrzeb w wysokości 920,00 zł miesięcznie wraz z wyrównaniem za okres trzech lat wstecz. Na kwotę tę składa się: koszt opieki w wysokości 720 zł miesięcznie (30 dni x 2 godz. x 12 zł/h), koszt leczenia i rehabilitacji w wysokości 150 zł miesięcznie oraz koszt dojazdów w wysokości 50 zł miesięcznie. Towarzystwo (...) S.A. pismem z dnia 19 marca 2018 r. poinformowało, iż podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko w zakresie przyznanego na rzecz powoda zadośćuczynienia. Pismem z dnia 17 kwietnia 2018 r. Towarzystwo (...) S.A. przyznało na rzecz powoda rentę na zwiększone potrzeby, tj. koszty leczenia oraz rehabilitacji w wysokości 250,00 zł miesięcznie. Pomimo odwołania się powoda pismem z dnia 10 maja 2018 r. Towarzystwo (...) S.A. poinformowało, iż brak jest nowych okoliczności mogących mieć wpływ na wydanie odmiennego stanowiska, niż uprzednio przyjęte.

/dowód: pisma Towarzystwa (...) S.A. k.18, k.21, k.23-24, k.25, pisma pełnomocnika powoda z 27.02.2018 r. k.19-20, k.22/

Przyznaną powodowi kwotę 207.500 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę zakład ubezpieczeń wypłacił w częściach: w dniu 15 października 2008r. – 10.000 zł., w dniu 24 lipca 2009r. – 32.500 zł , w dniu 7 września 2009r. – 25.500 zł, w dniu 6 grudnia 2012r. – 94.500 zł, w marcu 2015r. – 45.000 zł.

Powód do stycznia 2021 r. otrzymywał rentę z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości 250 zł miesięcznie oraz rentę wyrównawczą w wysokości 873,99 zł. Łącznie powód otrzymywał kwotę 1.123,99 zł miesięcznie.

/dowód: zawiadomienia o przyznaniu świadczeń k.286-287, k.288, k.289-290, k.291/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dowodów w postaci dokumentów złożonych przez strony, w tym dokumentacji lekarskiej, zeznań powoda oraz świadka a także dowodu z opinii biegłych, które Sąd uznał za wiarygodne.

Złożona dokumentacja lekarska nie była kwestionowana przez strony. Zeznania powoda oraz świadka należy uznać za wiarygodne, albowiem są spójne, a odnośnie stanu zdrowia powoda znajdują odzwierciedlenie w złożonej dokumentacji.

Sąd uznał również jako podstawę ustaleń faktycznych opinie biegłych dwóch specjalności (neurolog i ortopeda). Opinia biegłego neurologa była jasna i kategoryczna, a poza tym nie była kwestionowana przez strony. Sąd do ustalenia stanu faktycznego przyjął częściowo obie opinie biegłych ortopedów. W zakresie oceny skutków wypadku, w tym uszczerbku na zdrowiu, a także kosztów leczenia opinię biegłego R. E., bowiem w tym zakresie nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a w zakresie związanym z mechanizmem zakażenia rany powoda bakterią i jego następstwami opinię biegłego Z. P., podzielając tym samym zarzuty pozwanego wobec opinii biegłego ortopedy R. E.. Sąd pominął dowód z biegłego z zakresu chorób zakaźnych, o którego wnioskował pozwany, bowiem kwestia zakażenia została wyjaśniona w sposób wystarczający przez biegłego ortopedę Z. P., której to pozwany nie kwestionował.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest częściowo zasadne, a mianowicie w zakresie renty żądanej przez powoda z tytułu zwiększonych potrzeb.

Likwidacja szkód z elementem zagranicznym należy do Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Pozwany jest biernie legitymowany w sprawie z mocy art. 19 ust. 3 w zw. z art. 123 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.). Zgodnie z art. 123 tej ustawy Biuro odpowiada za szkody będące następstwem wypadków, które wydarzyły się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i powstały w związku z ruchem pojazdów mechanicznych, zarejestrowanych w państwach, których biura narodowe podpisały z Biurem umowy o wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych i zaspokajaniu roszczeń, pod warunkiem istnienia ważnej Zielonej Karty wystawionej przez zagraniczne biuro narodowe. Natomiast art. 19 ust. 3 ustawy uprawnia poszkodowanego do dochodzenia roszczeń bezpośrednio od Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w przypadkach, o których mowa w art. 123.

Odpowiedzialność pozwanego wynika z art. 34 ust. 1 i art. 36 ustawy, które określają odpowiedzialność pozwanego w granicach odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego. Podstawę odpowiedzialności sprawcy za skutki wypadku powoda stanowią z kolei przepisy art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c., które określają odpowiedzialność posiadacza pojazdu mechanicznego wobec poszkodowanego ruchem tego pojazdu na zasadzie ryzyka, przy uwzględnieniu przyczynowości, o której mowa w art. 361 k.c.

Pozwany nie kwestionował zaistnienia zdarzenia, ani odpowiedzialności jego jako Biura Ubezpieczycieli za zdarzenie, ale kwestionował wysokość dochodzonego zadośćuczynienia poprzez kwestionowanie związku zakażenia rany z wypadkiem.

W myśl przepisów art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W niniejszej sprawie powód wystąpił o dalsze zadośćuczynienie w kwocie 92.500 zł, wskazując jednocześnie, że w toku postępowania przed ubezpieczycielem przyznano mu odszkodowanie w wysokości 207.500 złotych.

Zgodnie z treścią przepisu art. 361 §1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Związek przyczynowy między wypadkiem, w którym uczestniczył jako pasażer powód J. G., a skutkiem w postaci jego obrażeń ciała jest oczywisty i wynika z ustaleń poczynionych w postępowaniu karnym. Szkoda na osobie powoda wynika z doznanych obrażeń w wypadku drogowym. Między tymi zdarzeniami zachodzi adekwatny związek przyczynowy. W zakresie zaś kwestionowanego przez pozwanego związku między zakażeniem bakteryjnym a wypadkiem wypowiedział się biegły ortopeda Z. P., który stwierdził, że wysoce prawdopodobne jest, że za wystąpienie procesu zapalnego kości piszczelowej prawej powoda, a następnie jej zapalnego stawu rzekomego, odpowiedzialny jest uraz powstały w wyniku przedmiotowego wypadku. Biegły wyjaśnił proces powstania zakażenia u powoda i jego przyczyny, co skutkuje przyjęciem, że stan zapalny kości związany jest z przebytym w trakcie wypadku urazem.

Celem zadośćuczynienia jest zrekompensowanie osobie poszkodowanego krzywdy doznanej wskutek cierpień fizycznych (bólu i innych dolegliwości) oraz cierpień psychicznych (ujemnych uczuć przeżywanych w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia). Sąd, oceniając krzywdę, bierze pod uwagę wszelkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia w sferze cierpień fizycznych jak i psychicznych. Nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu polegające na znoszeniu cierpień psychicznych mogą usprawiedliwiać przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 kc (por. wyrok SN z dnia 20 marca 2002 r., V CKN 909/00).

Orzekając o tym roszczeniu sąd miał na uwadze znaczny zakres cierpień fizycznych i psychicznych będący udziałem powoda. Cierpienia fizyczne związane były z bólem powypadkowym, długotrwałym leczeniem i rehabilitacją. Najpierw odczuwany przez powoda ból związany był z samym urazami, a potem z unieruchomieniem i związanymi z tym niedogodnościami. Wypadek miał miały wpływ na aktywność życiową i zawodową. Pomimo leczenia złamań i urazu głowy powód nadal odczuwa skutki wypadku. Skutki te będą odczuwalne już do końca życia. Powód doznał uszczerbku w wysokości 65% (neurologiczny – 18%, ortopedyczny 47%) w oparciu o załącznik rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002 r.

W toku postępowania likwidacyjnego powód otrzymał kwotę 207.500 zł tytułem zadośćuczynienia, które były wypłacane w częściach. Sąd podziela przy tym stanowisko pozwanego, iż kwoty wypłacane w 2008, 2009r. posiadają inną wartość niż obecnie. Kwota 68.000 zł w 2009r. przy 3.103 zł przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej odpowiadała liczbie 21,91 tych wynagrodzeń, z kolei 21,91 przeciętnych wynagrodzeń w gospodarce narodowej w 2020 r. w wys. 5.167 zł odpowiada już kwocie 113.208,97 zł. Podobnie kwota 94.500 zł wypłacona w 2012r. obejmowała 26,83 przeciętnych wynagrodzeń w kwocie 3.522 zł, co obecnie odpowiada już kwocie 138.630 zł (5.167 zł x 26,83) Z kolei kwota 45.000 zł wypłacona w 2015r. odpowiadająca 11,53 przeciętnych wynagrodzeń, obecnie odpowiada kwocie 59.575,51 zł (5.167 zł x 11,53). A zatem łącznie wypłacone zadośćuczynienie w kwocie 207.500 zł do r. 2015r. aktualnie posiada wartość 311.414,48 zł.

W ocenie Sądu tak ustalona wysokość dotychczas wypłaconego zadośćuczynienia w pełni wyczerpuje krzywdę powoda. Powyższego nie zmienia również stwierdzony u powoda uszczerbek na zdrowiu, który ocenili biegli lekarze.

Tym samym powództwo w zakresie żądania dodatkowego zadośćuczynienia należało oddalić jako bezzasadne.

Powód wniósł także o zasądzenie renty z tytułu zwiększonych potrzeb.

Zgodnie z art. 444 § 2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia odpowiedniej renty.

Zwiększenie się potrzeb poszkodowanego stanowi szkodę przyszłą, wyrażając się w stale powtarzających się wydatkach na ich zaspokojenie np. konieczność stałych zabiegów, rehabilitacji, specjalnego odżywania. Przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb na podstawie art. 444 § 2 k.c. nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki. Do przyznania renty z tego tytułu wystarcza samo istnienie zwiększonych potrzeb jako następstwa czynu niedozwolonego (por. wyrok SN z 11 marca 1976 r., IV CR 50/76, OSNCP 1977, nr 1, poz. 11). Prawo poszkodowanego do żądania renty z tytułu zwiększonych potrzeb, polegających na korzystaniu z opieki osoby trzeciej, nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany efektywnie wydał odpowiednie kwoty na koszty opieki. Nie pozbawia go tego prawa również okoliczność, że opiekę nad poszkodowanym sprawowali jego domownicy (por. wyrok SN z 4 marca 1969 r. I PR 28/69, OSNCP 1969, nr 12, poz. 229).

Z ustalonego przez Sąd stanu faktycznego wynika, iż powód korzystał z pomocy żony oraz syna. Sąd, zgodnie z opinią biegłego ortopedy R. E. przyjął, iż od 2012 r. powód wymaga pomocy w wymiarze 1,5 godz. dziennie. Jednocześnie Sąd nie podzielił wniosków biegłego Z. P., który oceniając zakres pomocy osób trzecich odniósł się jedynie do braku dwóch palców lewej dłoni, podczas gdy powód równolegle cierpi na dolegliwości ze strony obojczyka i barku oraz łokcia. Potrzeby opieki nie niweczy także orzeczenie ZUS.

Dlatego też za zasadne Sąd uznał żądanie powoda co do renty z tytułu zwiększonych potrzeb. W okresie od 1 września 2016 r. do 31 maja 2021 r. powód wymagał pomocy przez 57 miesięcy w wymiarze 1,5 godz. dziennie. Sąd zastosował przy tym stawkę opieki zaproponowaną przez powoda w wysokości 15 zł. Za powyższy 3-letni okres świadczenie nie jest przedawnione, przyjmując iż termin ten wyznacza data wytoczenia powództwa. Przedawnienie dotyczy zatem jedynie reny żądanej za miesiąc sierpień 2016 r. W konsekwencji skapitalizowana kwota należna powodowi z tytułu kosztów opieki wynosi 38.475 zł (57 m-ce x 30 dni x 1,5 godz. x 15 zł). Sąd wziął pod uwagę także wypłacaną powodowi w tym czasie (do stycznia 2021 r. włącznie) przez zakład ubezpieczeń rentę z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości 250 zł miesięcznie, łącznie 13.250 zł (53 m-ce x 250 zł).

W konsekwencji za okres od 1 września 2016 r. do 31 maja 2021 r. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda skapitalizowaną rentę w wysokości 25.225 zł (38.475 zł - 13.250 zł).

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku. Od zasądzonej kwoty Sąd zasądził na podstawie art. 481 k.c. ustawowe odsetki za opóźnienie od dnia wyrokowania.

Natomiast od dnia 1 czerwca 2021 r. i na przyszłość powodowi należy się renta w wysokości 675 zł miesięcznie (30 dni x 1,5 godz. x 15 zł). Sąd nie znalazł przy tym podstaw do zastosowania wyższej stawki godzinowej, bowiem przyjęta za wcześniejszy okres stawka za usługi opiekuńcze wykonywane przez pracowników MOPS w T. w wysokości 15 zł nadal nie uległa obecnie zmianie.

W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda rentę miesięczną w wysokości 675 zł, poczynając od dnia 1 czerwca 2021 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminu płatności.

W pozostałym zakresie żądanie renty Sąd oddalił jako bezzasadne. W szczególności Sąd nie znalazł podstaw do przyznania powodowi dodatkowej kwoty z tytułu zwiększonych potrzeb w zakresie kosztów leczenia i rehabilitacji, bowiem w tym zakresie nie udowodnił on swojego żądania. Wskazać należy, iż powód obecnie nie leczy się u lekarzy specjalistów, nie odbywa rehabilitacji, a leki przeciwbólowe zażywa jedynie doraźnie. Pełnomocnik powoda, uzasadniając żądanie w zakresie renty wskazywał na konieczność opieki osób trzecich i wysokość renty wyliczał właśnie przy uwzględnieniu stawek tej opieki, nie podając jednocześnie czy i jakie inne wydatki wchodzą w skład renty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 100 zd. 2 k.p.c., bowiem pozwany uległ tylko nieznacznie co do swojego żądania. Powództwo zostało uwzględnione w około 7 procentach, dlatego też Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 5.417 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Na podstawie przepisu art. 102 k.p.c. Sąd nie obciążył powoda kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. Sąd miał na uwadze sytuację majątkową oraz osobistą powoda, a także charakter dochodzonego przez niego roszczenia.

Na podstawie przepisu art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 100 zd. 2 k.p.c. Sąd obciążył pozwanego opłatą sądową w wysokości 405 zł od uwzględnionej części powództwa.

SSO Alina Gąsior

z/ odpisy doręczyć pełnomocnikom stron.