Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II AKa 558/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 września 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Robert Kirejew (spr.)

Sędziowie

SSA Wojciech Kopczyński

SSA Wojciech Paluch

Protokolant

Anna Moczek

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Gliwicach del. do Prokuratury Regionalnej w Katowicach Beaty Salamon

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2020 r. sprawy

M. K. s. Z. i A., ur. (...) w W.

oskarżonego z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

art. 296 § 1 i 3 k.k.

na skutek apelacji prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach V Wydziału Karnego Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

z dnia 31 maja 2019 roku, sygn. akt V K 90/17

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz M. K. kwotę 7 200 zł (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów obrony oskarżonego w postępowaniu odwoławczym;

3.  wydatkami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

SSA Wojciech Paluch SSA Robert Kirejew SSA Wojciech Kopczyński

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 558/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku z dnia 31 maja 2019 r, sygn. akt V K 90/17

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut 1 z apelacji prokuratora: błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu, iż przepis art. 176 ustęp 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2015.233 tj. z dnia 19 lutego 2015), nakłada na zarządcę oraz syndyka jedynie obowiązek fizycznego wydania przesyłek pocztowych niedotyczących majątku masy upadłości lub których zatrzymanie nie jest potrzebne ze względu na zawarte w nich wiadomości, a doręczonych zarządcy lub syndykowi przez urzędy pocztowe na podstawie wskazanego przepisu, które zdaniem sądu I instancji mogą zostać wydane jedynie na wyraźne żądanie upadłego, wyrażone w biurze syndyka lub zarządcy bez konieczności informowania upadłego o tego rodzaju korespondencji lub podjęcia przez zarządcę lub syndyka jakiegokolwiek innego działania umożliwiającego upadłemu zapoznanie się z ich treścią, co uznać należy za sprzeczne z racjonalną wykładnią wskazanego przepisu, który nakłada obowiązki jedynie na syndyka, a nie na upadłego,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut podniesiony w pierwszym punkcie apelacji prokuratora był bezzasadny.

Zauważyć trzeba, że sposób sformułowania tego zarzutu wskazywał nie na błąd w dokonanych przez sąd I instancji ustaleniach faktycznych, a na błędną, zdaniem apelującego, wykładnię przepisu art. 176 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze w brzmieniu obowiązującym w czasie czynu zarzucanego oskarżonemu w punkcie I aktu oskarżenia. Taka stylizacja odpowiada raczej zarzutowi obrazy przepisu prawa materialnego - chociaż sam przepis art. 176 ust. 2 wskazanej ustawy ma w ramach postępowania upadłościowego charakter proceduralny, to określa on prawny obowiązek, którego naruszenie miałoby wypełniać znamiona zarzucanego występku z art. 231 § 1 k.k. Zgodnie z odczytywaną z całości środka odwoławczego intencją apelującego zarzut ten można również rozumieć jako podnoszący błędne ustalenie przez sąd I instancji, że oskarżony nie naruszył obowiązku z art. 176 ust. 2 cytowanej ustawy. Po przeprowadzeniu kontroli odwoławczej zaskarżonego orzeczenia sąd II instancji stwierdził jednak, że Sąd Okręgowy w Gliwicach, Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku, orzekając w tej sprawie w I instancji, dokonał prawidłowego odczytania treści przepisu art. 176 ust. 2 przywołanej na wstępie ustawy w jej brzmieniu z daty zarzucanego czynu i nie popełnił błędu ustalając, że M. K. nie dopuścił się niedopełnienia obowiązków wynikających z tego przepisu.

Zgodnie z treścią przepisu art. 176 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze w brzmieniu obowiązującym w dniu 23 lutego 2015 r. (j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 233, zwanej dalej: "Pr. Up. i N.", obecnie po dalszych nowelizacjach noszącej tytuł "Prawo upadłościowe" - j.t. Dz.U. z 2020 r., poz. 1228 - dalej: "Pr. Up.") syndyk obowiązany był zawiadomić o ogłoszeniu upadłości placówki pocztowe, które odtąd doręczały mu przesyłki pocztowe adresowane do upadłego. Ostatnie zdanie tego przepisu stanowi, że syndyk wydaje upadłemu przesyłki pocztowe, które nie dotyczą majątku masy upadłości lub których zatrzymanie nie jest potrzebne ze względu na zawarte w nich wiadomości. Ponadto w myśl art. 183 ust. 2 Pr. Up. i N. przepis art. 176 stosuje się także do zarządcy. To właśnie interpretacja pojęcia "wydaje", użytego w ostatnim zdaniu przepisu art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N., jest kluczowa dla rozstrzygnięcia o odpowiedzialności karnej oskarżonego za pierwszy z zarzuconych mu występków, w szczególności dla stwierdzenia, czy M. K. pełniąc rolę zarządcy, a następnie syndyka masy upadłości obejmującej majątek M. S., dopełnił obowiązku ustanowionego tym przepisem.

Prokurator w apelacji dokonał imponująco drobiazgowego przeglądu przypadków użycia słowa "wydaje" w ustawie Pr. Up. i N., przywołując też słownikowe znaczenia tego pojęcia. Nie doprowadziło to jednak do żadnych syntetycznych konkluzji, które mogłyby mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia rozpatrywanej sprawy. Nie ulega wątpliwości, że spośród kilku znaczeń czasownika "wydać" użyto w tym przypadku tego słowa w znaczeniu: "dać, przydzielić, wydzielić coś komuś, zaopatrzyć w coś; oddać, zwrócić coś" (Słownik Języka Polskiego, red. M. Szymczak, PWN 1998, tom III, str. 736). Przyjąć również należy za oczywiste, że dla uskutecznienia wydania niezbędne jest współdziałanie z drugą osobą, która wydawany przedmiot odbiera, gdyż w tym znaczeniu wydaje się zawsze coś komuś. Prawidłowe intuicje językowe wskazują też, że czynność określana słowem "wydaje" ma charakter bardziej bierny, stacjonarny, aniżeli bliskoznaczne, lecz zakładające aktywność działającego pojęcia: "dostarcza", "doręcza", czy "przekazuje". Tak też trafnie odczytywał znaczenie zawartego w tekście ustawy słowa "wydaje" sąd I instancji, słusznie wskazując na konieczność nadawania różnego znaczenia użytym w tym samym przepisie czasownikom "doręczać" i "wydawać" (str. 28-29 pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku). Przedstawiona analiza semantyczna upoważnia, zdaniem sądu odwoławczego, do stwierdzenia, że czynność wydawania, o której mowa w ostatnim zdaniu art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. powinna polegać na fizycznym oddawaniu przez syndyka (zarządcę) korespondencji, o której mowa w tym przepisie, podmiotowi upadającemu, co winno się przeprowadzać z reguły w siedzibie syndyka (zarządcy), po poinformowaniu upadającego o wejściu w posiadanie korespondencji podlegającej wydaniu. Takie odczytanie znaczenia omawianego pojęcia zostało potwierdzone zmianą normatywną dokonaną przez ustawodawcę celem rozwiania wątpliwości pojawiających się przy interpretacji znaczenia pojęcia "wydaje" z art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. Mianowicie ustawą z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1802 ze zm.) zmieniono z dniem 24 marca 2020 r. treść końcowej części przepisu art. 176 ust. 2 Pr. Up. zastępując zwięzły obowiązek "wydania" korespondencji bardziej szczegółowym opisem, że syndyk, w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania przesyłki, zawiadamia upadłego o otrzymaniu przesyłek pocztowych, które nie dotyczą masy upadłości lub których zatrzymanie nie jest potrzebne ze względu na zawarte w nich wiadomości oraz umożliwia upadłemu odebranie tych przesyłek, przy czym doręczenie przesyłki pocztowej dla upadłego uważa się za dokonane z upływem trzydziestu dni od dnia doręczenia przesyłki pocztowej syndykowi. Dotyczy to oczywiście również zarządcy. Celem przytoczonej nowelizacji nie było wprowadzenie całkowicie nowej treści normatywnej, a usunięcie praktycznych trudności związanych ze stosowaniem dotychczasowej regulacji prawnej oraz doprecyzowanie terminu, w jakim syndyk winien wydać rzeczoną korespondencję upadłemu, jak również określenie momentu, z którym następuje skutek doręczenia (str. 17-18 uzasadnienia projektu ustawy nowelizującej Pr. Up. i N. na druku nr 3480 Sejmu R.P. VIII kadencji). Uściślenie treści ujętego w art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. obowiązku wydania korespondencji przez syndyka (zarządcę) doprowadziło więc do określenia go jako obowiązku zawiadomienia upadłego o otrzymaniu zbędnej dla postępowania upadłościowego korespondencji i umożliwienia jej odbioru przez zainteresowanego. Z pewnością obowiązek ten nie polegał natomiast na wymogu podejmowania przez syndyka (zarządcę) czynności poszukiwawczych osoby upadłego celem wręczenia mu rzeczonej korespondencji. Trudno znaleźć przekonujące argumenty przemawiające za innym rozumieniem tego obowiązku, wynikającego z przepisu obowiązującego w dacie pierwszego czynu zarzucanego oskarżonemu.

Niczego tu nie zmienia, w ocenie sądu odwoławczego, przywoływany w apelacji prokuratora, a także pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, pogląd wyrażony w postanowieniu Sądu Najwyższego z 23 marca 2009 r. (sygn. V KZ 15/09, OSNKW z 2009 r., z. 8, poz. 68), że skoro przepis art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. nakazuje doręczać korespondencję upadłego syndykowi, a ten obowiązany jest wydać ją upadłemu (w postanowieniu użyto pozaustawowego terminu "przekazać"), to syndyka należy traktować jako domownika w rozumieniu przepisu art. 132 § 2 k.p.k. Orzeczenie to dotyczyło bowiem rozstrzygnięcia wątpliwości związanych z doręczeniem pism upadłemu w postępowaniu karnym, a nie odnosiło się szczegółowo do obowiązków syndyka, ani też nie rozpatrywało sytuacji, gdy niezwłoczne wydanie korespondencji upadłemu przez syndyka było niemożliwe lub znacznie utrudnione. Wskazano jednak, że wynikające z art. 132 § 2 k.p.k. domniemanie doręczenia przez syndyka upadłemu pisma wystosowanego w ramach postępowania karnego ma charakter obalalny, jeśli tylko upadły wykaże, że nie otrzymał pisma w terminie wynikającym z art. 132 § 2 k.p.k.

W apelacji oskarżyciela publicznego, a także w środku odwoławczym wniesionym przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, nie można znaleźć odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób syndyk (zarządca) miałby wydać korespondencję komuś, kto nie chce jej odebrać, bądź utrudnia, czy wręcz uniemożliwia jej wydanie w trybie art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. Tymczasem z materiału dowodowego zebranego w tej sprawie, trafnie uznanego za wiarygodny przez sąd I instancji oraz z poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych nie kwestionowanych przez apelujących wynikało, że M. S. w istotnym stopniu utrudniał wywiązanie się przez oskarżonego z obowiązku ustanowionego w wymienionym przepisie. We wniosku o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu wskazano nieprawdziwe miejsce zamieszkania oskarżyciela posiłkowego, gdyż jak się okazało, pod adresem w W., przy ul. (...) nie przebywał on od dłuższego czasu i mieszkał tam ktoś z członków jego rodziny. Nie był także uchwytny we wskazanym miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, nie podał żadnego innego adresu dla doręczeń, a kontaktów telefonicznych z oskarżonym unikał - jak to stwierdzał sam M. S. w swych zeznaniach - zrażony aroganckim zachowaniem oskarżonego przy pierwszych bezpośrednich spotkaniach i rozmowach. Także m. in. z pisma komornika M. D. (k. 1005 akt sprawy) wynikało, że M. S. nie przebywa pod żadnym ze znanych komornikowi adresów i nie podaje adresu korespondencyjnego, natomiast przesłuchiwana w toku postępowania przygotowawczego żona oskarżyciela posiłkowego E. S. odmówiła odpowiedzi na pytanie o miejsce pobytu męża i podanie numeru jego telefonu (k. 1070-1071).

Zebrany w sprawie wyczerpujący materiał dowodowy nie przyniósł informacji, aby sam M. S. podjął jakiekolwiek realne starania o odebranie korespondencji przekazywanej przez urzędy pocztowe oskarżonemu w trybie art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N., mimo iż wiedział, że dochodzi do przekazywania całej jego korespondencji zarządcy, a następnie syndykowi. Jedynie wystosowanym poprzez swego pełnomocnika pismem z dnia 26 czerwca 2012 r. wzywał oskarżonego do odblokowania doręczania mu korespondencji przez pocztę, co nie mogło odnieść zamierzonego skutku wobec obligatoryjnego charakteru stosowania przepisu art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. przez syndyka (zarządcę) i placówki pocztowe.

Z kolei M. K. jako zarządca, a następnie syndyk masy upadłości starał się wywiązać z obowiązku określonego w przytoczonym wyżej przepisie. Wobec braku możliwości skutecznego kontaktowania się z oskarżycielem posiłkowym i braku wiedzy o jego aktualnym miejscu pobytu oskarżony polecił pracownikowi swojej kancelarii - (...) skanowanie korespondencji M. S. podlegającej wydaniu w trybie art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. i przesyłanie jej na adres poczty elektronicznej należący do firmy upadłego. Po pewnym czasie, gdy adres ten przestał funkcjonować, próbował też przesyłać zeskanowaną korespondencję na mailowy adres jednego z pełnomocników M. S. oraz powiązanej z nim spółki (...), jednak wobec stanowiska tego pełnomocnika i pojawiającego się zarzutu udostępniania korespondencji osobom nieuprawnionym, oskarżony zaprzestał tych czynności.

W świetle przytoczonych faktów, objętych prawidłowymi ustaleniami sądu meriti, przyznać należy rację sądowi I instancji, który stwierdził, że M. K. nie dopuścił się niedopełnienia obowiązków wynikających z art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. i swoim zachowaniem nie wyczerpał znamion zarzucanego mu w punkcie I aktu oskarżenia przestępstwa z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Uznając, że wykładnia przepisu art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. przeprowadzona przez Sąd Okręgowy w Gliwicach była prawidłowa i sąd ten nie popełnił również błędu przy ustaleniu, że oskarżony nie wyczerpał znamion pierwszego z zarzucanych mu przestępstw, zarzuty podniesione na wstępie apelacji prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie mogły zostać uwzględnione.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec nietrafności zarzutu odwoławczego brak było powodów do kasatoryjnego orzeczenia w części obejmującej uniewinnienie od popełnienia czynu zarzucanego oskarżonemu w punkcie I aktu oskarżenia.

3.2.

Zarzut 2 z apelacji oskarżyciela publicznego: błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu, iż pomimo uchybienia obowiązkom nałożonym na nadzorcę sądowego, zarządcę i syndyka na podstawie art. 173, art. 177, art. 182, art. 183 i art. 184 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2015.233 tj. z dnia 19 lutego 2015) poprzez bezzasadne zaniechanie przez M. K. objęcia - mimo istniejących obiektywnych ku temu możliwości - zarządu masy upadłości bezzwłocznie po wydaniu postanowienia o pozbawieniu M. S. zarządu własnego, a następnie zaniechaniu zabezpieczenia w okresie od 21 czerwca do 23 lipca 2012 roku masy upadłości przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem, a w dalszej kolejności zaniechaniem dokonywania w tym okresie wszelkich czynności zarządu związanych z bieżącym prowadzeniem przedsiębiorstwa upadłego oraz zachowaniem w stanie niepogorszonym masy upadłości, a także nierealizowanie obowiązków syndyka wynikających z przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, M. K. nie ponosi odpowiedzialności karnej z art. 296 § 1 i 3 k.k. albowiem w okresie sprawowania funkcji zarządcy nie dysponował majątkiem M. S., a tym samym - zdaniem sądu I instancji, nie miał on nawet potencjalnej możliwości negatywnego wpływu na ten majątek oraz przyjęciu, że syndyk nie może być podmiotem przestępstwa z art. 296 § 1 k.k., albowiem nie dokonuje on czynności zarządu związanych z bieżącym prowadzeniem działalności gospodarczej, podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonego materiału dowodowego oraz właściwa interpretacja wskazanych przepisów prowadzi do odmiennych wniosków.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przytoczony powyżej zarzut odwoławczy nie okazał się zasadny.

Sam sposób sformułowania tego zarzutu jest wadliwy, gdyż sąd I instancji nie uznał, że oskarżony uchybił obowiązkom wymienionym w art. 173, art. 177, art. 182, art. 183 i art. 184 Pr. Up. i N., więc nie mógł błędnie ustalić, że pomimo uchybienia rzeczonym obowiązkom M. K. nie ponosi odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 296 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1 k.k. Co najwyżej, o co zapewne chodziło apelującemu, sąd I instancji mógł błędnie ustalić, że oskarżony nie uchybił tym obowiązkom i dlatego nie przyjął odpowiedzialności oskarżonego za zarzucone mu w punkcie 2 aktu oskarżenia przestępstwo. Jednakże w ocenie sądu odwoławczego ustalenia sądu meriti we wspomnianym zakresie nie były błędne.

Zaznaczyć należy, że Sąd Okręgowy mógł orzekać w granicach oskarżenia wyznaczonych opisem zdarzenia ujętego w punkcie 2 aktu oskarżenia. Poza tymi granicami znajdowało się ewentualne zaniechanie obowiązków związanych z przepisami o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, o których nie wspomniano w opisie czynu zarzucanego. Uchybienie tym obowiązkom mogłoby ewentualnie prowadzić do popełnienia występku przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową, czego oskarżonemu nie zarzucono. Treść przepisu art. 177 ust. 2 Pr. Up. i N. stanowiącego, że środki uzyskane z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nie wchodzą do masy upadłości dodatkowo wskazuje, iż niedopełnienia obowiązków w tym zakresie nie można rozpatrywać przez pryzmat odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 296 § 1 i 3 k.k. popełnione na szkodę upadłego. Dlatego podniesienie w zarzucie odwoławczym naruszenia obowiązków z art. 177 Pr. Up. i N., tj. wskazywanie, że oskarżony nie realizował obowiązków syndyka wynikających z przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy trzeba uznać za chybione - wykraczające poza granice niniejszego postępowania karnego.

Nie można podzielić twierdzeń apelującego zarzucających oskarżonemu, że jako zarządca nie objął bezzwłocznie zarządu masy upadłości, przez co naruszył przepis art. 182 Pr. Up. i N. Zebrane w toku postępowania w tej sprawie dowody, prawidłowo ocenione przez sąd I instancji, przeczyły tej tezie. Oskarżony wskazywał w swych wyjaśnieniach, że miał trudności z kontaktem z oskarżonym i doręczeniem mu postanowienia o pozbawieniu go zarządu jego majątkiem, a w czasie rozmowy telefonicznej M. S. miał stwierdzić, że wyda mu rzeczy wchodzące w skład masy upadłości w dogodnym dla siebie terminie. Biorąc pod uwagę przedstawione w punkcie 3.1 niniejszego uzasadnienia rzeczywiste trudności ze skontaktowaniem się z oskarżonym trzeba uznać, że M. K. jako zarządca napotkał przeszkody przy obejmowaniu zarządu i uprawniony był do sięgnięcia po przewidziane w art. 182 ust. 2 Pr. Up. i N. wprowadzenie w posiadanie majątku upadłego za pośrednictwem komornika sądowego. Wprowadzenie to nie odbyło się zresztą bezproblemowo, czego dowodzi fakt, że przeprowadzano je w dwóch terminach - 23 lipca i 1 sierpnia 2012 r., gdyż początkowo nie zostały wydane wszystkie składniki majątku upadłego, a nadto, jak wynika z wyjaśnień oskarżonego i zeznań pracowników jego kancelarii oraz znajdujących się w aktach sprawy dokumentów np. laptop został wydany bez wymontowanego dysku twardego, z kolei będąca przedmiotem leasingu z (...) myjnia kontenerowa miała wg twierdzeń M. S. być wydzierżawiona firmie (...) jego brata W. S., lecz po rozpoczęciu starań o jej zwrot oskarżony uzyskał informację, że umowa dzierżawy wygasła już w kwietniu 2012 roku. Komplikacje te przemawiają za wiarygodnością wyjaśnień oskarżonego przedstawiającego przyczyny niemożności natychmiastowego objęcia zarządu majątkiem upadłego po wydaniu przez sąd postanowienia o pozbawieniu upadłego zarządu jego majątkiem i powody sięgnięcia po pomoc komornika. Tym samym zasadnie stwierdził sąd I instancji, że w okresie pełnienia funkcji zarządcy, czyli do 12 lipca 2012 r., oskarżony bez swej winy nie wszedł jeszcze w posiadanie majątku upadłego i nie mógł skutecznie nim zarządzać. Przesądza to o uznaniu, że M. K. nie uchybił przepisom art. 182-184 Pr. Up. i N. i podniesiony zarzut w tym zakresie był bezzasadny.

Z dniem 12 lipca 2012 r., tj. z chwilą wydania przez Sąd Rejonowy w Gliwicach postanowienia o zmianie postanowienia o ogłoszeniu upadłości M. S. z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego (postanowienie to było skuteczne z chwilą podpisania jego sentencji - w myśl art. 360 k.p.c. w zw. z art. 35 Pr. Up. i N.), zmieniła się rola oskarżonego ustanowionego syndykiem masy upadłości oraz zakres jego obowiązków, wymienionych tym razem w art. 173 Pr. Up. i N., determinowanych nowym celem postępowania, tj. całkowitą likwidacją majątku upadłego po to, aby w jak największym stopniu zaspokoić jego wierzycieli. Od tego momentu jako syndyk oskarżony mógłby ponosić odpowiedzialność karną za przestępstwo z art. 296 § 1 i 3 lub 4 k.k., jeżeli swym działaniem wyrządziłby szkodę w masie upadłości, jednakże nie rozumianą jako jej całkowitą likwidację zgodnie z celem postępowania upadłościowego, co podkreślał też sąd I instancji. Szkoda ta mogłaby polegać na wyrządzeniu straty w masie upadłości poprzez niewłaściwe wykonywanie obowiązków wymienionych w art. 173 Pr. Up. i N. lub też nieprzysporzenie jej spodziewanych korzyści na skutek wadliwego zarządu. W realiach tej sprawy, wobec braku dowodów o zawinionych przez oskarżonego rzeczywistych stratach, można było rozważać odpowiedzialność syndyka za utracone zyski dla masy upadłości na skutek sprzedaży poszczególnych składników majątku upadłego zamiast sprzedaży jego przedsiębiorstwa jako całości, czy też na skutek zaniechania prowadzenia dalszej działalności gospodarczej. W tej pierwszej kwestii, akceptując argumentację syndyka, decyzję o odstąpieniu od sprzedaży przedsiębiorstwa w całości podjął sąd upadłościowy. Za zasadne należy też uznać zaprzestanie przez oskarżonego jako syndyka prowadzenia dalszej działalności gospodarczej pod szyldem przedsiębiorstwa upadłego. Przemawiał za tym szereg czynników wynikających z prawidłowo ocenionego przez sąd I instancji materiału dowodowego. Dla samodzielnego wykonywania zleceń w ramach umów ramowych na wykonywanie budowli i urządzeń dla firm telekomunikacyjnych wymagane było zainwestowanie na wstępie znaczących własnych środków finansowych, do czego firma (...). S. nie była zdolna już z końcem 2011 roku i co było jedną z przyczyn zgłoszenia wniosku o upadłość. Wykonywanie tych robót jako podwykonawca wymagało zleceń ze strony wykonawcy głównego, w tym przypadku firmy (...) prowadzonej przez brata M. S. - W. S., a nadto z uwagi na brak umiejętności i wiadomości fachowych w zakresie technicznych aspektów tej działalności przez syndyka, konieczna byłaby zgodna współpraca z upadłym. Spełnienie obu tych warunków z przyczyn leżących głównie po stronie M. S. było niemożliwe lub co najmniej wysoce wątpliwe. Jak przyznawał sam M. S., celem ograniczenia kosztów przedsiębiorstwa, przed ogłoszeniem upadłości likwidacyjnej znacząco zmniejszył zatrudnienie w swej firmie i zatrudniał już tylko 4 pracowników. Utrzymywanie nawet takiego zatrudnienia generowało wysokie koszty dla masy upadłości. Wszystko to przemawia za przyjęciem, że w uwarunkowaniach, z jakimi zetknął się M. K. obejmując funkcję syndyka, decyzja o zaniechaniu prowadzenia dalszej działalności gospodarczej przedsiębiorstwa upadłego była w pełni racjonalna i nie można z nią zasadnie powiązać utraty realnie spodziewanych korzyści dla masy upadłości. Dlatego sąd odwoławczy nie dopatrzył się również podnoszonego w zarzucie naruszenia przez oskarżonego obowiązków z art. 173 Pr. Up. i N., wobec czego cały zarzut ujęty w punkcie 2 apelacji prokuratorskiej oraz odpowiadający mu zarzut z punktu 2 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego uznano za niezasadne.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nietrafność zarzutu implikowała brak podstaw do uwzględnienia wniosku odwoławczego.

3.3.

Zarzut z punktu 3 apelacji prokuratora: obraza przepisów postępowania mająca wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 366 § 1 k.p.k., art. 167 k.p.k. i 352 k.p.k. poprzez nieprzeprowadzenie z urzędu dowodu z opinii innego biegłego niż powołanego w postępowaniu przygotowawczym M. Z., celem ustalenia, czy zaniechania i działania M. K. - pełniącego funkcję nadzorcy sądowego, zarządcy i syndyka doprowadziły do wyrządzenia szkody w majątku M. S., a jeżeli tak, to w jakiej kwocie, w sytuacji zakwestionowania przez sąd I instancji rzetelności, przyjętej metodologii, formułowanych prognoz i wniosków opinii przez tego biegłego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy stwierdził, że w pełni zasadnie sąd rozpoznający tę sprawę w pierwszej instancji nie oparł swych ustaleń faktycznych na opiniach biegłego M. Z., trafnie uznanych za niemiarodajne. Na podzielenie zasługują wszystkie zarzuty podnoszone w wyjaśnieniach oskarżonego i przedstawione przez sąd I instancji, dotyczące zastosowanej metodologii, przyjmowanych parametrów i prognoz oraz wniosków wyprowadzanych przez biegłego M. Z. w jego opiniach. Prawidłowo także sąd meriti po zdezawuowaniu merytorycznej wartości opinii biegłego M. Z. uznał, że nie będą przydatne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy także inne tego rodzaju opinie.

Według zarzutu przedstawionego w apelacji oskarżyciela publicznego, biegły miałby ustalić, czy działania i zaniechania oskarżonego jako nadzorcy sądowego, zarządcy i syndyka doprowadziły do wyrządzenia szkody w majątku M. S.. Trzeba jednak zauważyć, że stanowcze twierdzenie w tym przedmiocie jest niczym innym, jak rozstrzygnięciem o odpowiedzialności karnej oskarżonego za drugi z zarzucanych mu czynów, do czego uprawniony jest wyłącznie sąd na podstawie całokształtu materiału dowodowego i po wszechstronnym rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy. Żaden biegły nie może wyręczyć sądu w tej roli, a nadto nie wiadomo, jakiej specjalności miałby być biegły opiniujący zgodnie z intencją prokuratora, tj. jakiego rodzaju wiadomości specjalne predestynują do oceny, czy oskarżony wyrządził szkodę w majątku upadłego.

W przypadku poważnych trudności przy wyliczaniu szkody zasadne może być dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, ekonomii, czy wyceny mienia, w tym wyceny przedsiębiorstw. Wcześniej jednak konieczne jest określenie zasady, na czym w danym przypadku szkoda miałaby polegać. W sprawie niniejszej M. K. jako nadzorca sądowy nie sprawował zarządu majątkiem upadłego, jako zarządca nie zdążył wejść w posiadanie majątku, którym miałby zarządzać, zaś od momentu objęcia przez oskarżonego funkcji syndyka, za szkodę nie można uznawać pomniejszania wartości masy upadłości będącego zwykłym następstwem likwidacji majątku upadłego zgodnie z celami postępowania upadłościowego. Jak wskazano w poprzednim punkcie niniejszego uzasadnienia, nie było wystarczających podstaw, opartych na wiarygodnych dowodach, aby stwierdzić spowodowanie przez oskarżonego jako syndyka szkody w majątku upadłego w inny sposób. Nie ma więc w istocie przedmiotu, co do którego biegły mógłby wydać opinię przydatną dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, czyli nie zachodziły przesłanki określone w art. 193 § 1 k.p.k. lub art. 201 k.p.k. do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego po stwierdzeniu, że opinie przedstawione przez biegłego M. Z. nie okazały się dowodem, na którym można oprzeć orzekanie w niniejszej sprawie. Z tych powodów, nie dopatrując się uchybienia przez sąd meriti przepisom postępowania przywołanym w apelacji, sąd odwoławczy nie uwzględnił także tego zarzutu.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na bezzasadność zarzutu odwoławczego, nie było podstaw do orzeczenia zgodnie z wnioskiem odwoławczym powiązanym z tym zarzutem.

3.4.

Zarzut nr 4 z apelacji oskarżyciela publicznego: obraza przepisów postępowania mająca istotny wpływ na treść wyroku poprzez naruszenie art. 2 § 2 k.p.k. przewidującego, że podstawę wszystkich rozstrzygnięć powinny stanowić prawdziwe ustalenia faktyczne, podczas gdy sąd I instancji wydał wyrok z pominięciem tej regulacji, albowiem nie wyczerpał on wszystkich możliwych środków prowadzących do ustalenia prawdy materialnej w ten sposób, że nie przeprowadził on wskazanego w zarzucie trzecim dowodu, który miał istotne znaczenie dla ustalenia odpowiedzialności karnej M. K..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie nadaje się do uwzględnienia z wielu względów. Zarzucając sądowi I instancji naruszenie zasady prawdy materialnej przy dokonywaniu ustaleń opartych na wskazanych w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia i dokładnie przeanalizowanych dowodach, prokurator zakładał istnienie innej, prawdziwej wersji wydarzeń. Nie wiadomo, jakie były źródła wiedzy o tej prawdzie, na których opierał się oskarżyciel publiczny. Do prawdy z pewnością nie mogło przybliżyć dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego celem ustalenia i wyliczenia wysokości szkody wyrządzonej przez oskarżonego upadłemu w sytuacji, gdy nie było podstaw do przyjmowania, że taka szkoda wystąpiła i nie wiadomo było, na czym miała polegać - o czym mowa była w poprzednim punkcie niniejszego uzasadnienia. Przypomnieć też należy, że sama obraza przepisu art. 2 § 2 k.p.k. nie może stanowić skutecznej podstawy apelacji, co wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie (np. wyrok SN z 5 października 2010 r., sygn. III KK 370/09, OSNwSK 2010/1/1878; postanowienie SN z 29 maja 2018 r., sygn. II KK 141/18, LEX nr 2508591), gdyż dotyczy zasady o charakterze ogólnym i dopiero wskazanie naruszenia konkretnych, szczegółowych przepisów proceduralnych mających stanowić gwarancję urzeczywistnienia tej zasady, może być podstawą wnoszonego środka odwoławczego.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W oparciu o ten nieskuteczny zarzut nie było możliwe wydanie orzeczenia kasatoryjnego.

3.5.

Zarzut z punktu 5 apelacji prokuratora: obraza przepisów postępowania mająca istotny wpływ na treść wyroku poprzez naruszenie art. 7 k.p.k. polegającego na przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów i wydanie wyroku wbrew okolicznościom wynikającym jednoznacznie z treści zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, z naruszeniem zasad prawidłowego oraz logicznego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ostatni z zarzutów podniesionych w apelacji oskarżyciela publicznego również był niezasadny, ponieważ w istocie miał charakter czysto polemiczny. Sąd I instancji wnikliwie przeanalizował zgromadzony w toku postępowania i ujawniony na rozprawie materiał dowodowy dokonując jego prawidłowej, należycie umotywowanej oceny. Nie uchybił przy tym regułom logicznego rozumowania, czy wskazaniom doświadczenia życiowego. Za w pełni uprawnione należy więc uznać oparcie ustaleń faktycznych przez sąd meriti na konglomeracie wzajemnie zgodnych i uzupełniających się dowodów potwierdzających przebieg i interpretację wydarzeń przedstawianych w wyjaśnieniach oskarżonego, wspartych zeznaniami wielu świadków, przywołanymi w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia oraz zgodnych z obszernym materiałem dokumentarnym dołączonym do akt niniejszego postępowania. Apelujący swoje zarzuty, podobnie jak sam akt oskarżenia, oparł natomiast w głównej mierze na zeznaniach świadka M. S. i związanych z nim świadków - bliskich mu osób, nie dostrzegając poważnych symptomów świadczących o braku obiektywizmu w wypowiedziach procesowych oskarżyciela posiłkowego, trafnie wychwyconych przez sąd I instancji, a także na niemiarodajnej opinii biegłego M. Z., o której była już mowa. Wskazać tu wypada na wiele intencjonalnie niewłaściwych zachowań M. S. powiązanych z zainicjonowanym przez niego postępowaniem upadłościowym, których uwzględnienie nakazywało daleko idącą ostrożność przy ocenie wiarygodności jego zeznań. Należy do nich np. fakt przeniesienia własności swoich nieruchomości na członków rodziny w okresie ostatniego roku przed wszczęciem postępowania upadłościowego i niewyjawienie tego faktu, co było bezpośrednią przyczyną wydania postanowienia o zmianie upadłości na likwidacyjną. Występowało także ukrywanie składników majątku i zobowiązań wchodzących w skład masy upadłościowej, takich jak kredyt zaciągnięty w (...)i wypłata jego ostatniej transzy, niewyjawienie wysokich zobowiązań z tytułu umów leasingowych zawartych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, dezinformacja w sprawie miejsca znajdowania się wspominanej już wcześniej myjni kontenerowej, twierdzenia o kradzieży dokumentacji finansowej jego firmy, o której nie wspominał przy zgłaszaniu zawiadomienia o przestępstwie kradzieży jego samochodu marki N. (...) wraz z urządzeniem myjącym (...), czy opisywane już podanie nieprawdziwego adresu we wniosku o ogłoszenie upadłości i utrudnianie nawiązywania z nim kontaktu przez syndyka. Wszystko to uprawniało sąd I instancji do dokonania właśnie takiej oceny materiału dowodowego, jaka została zaprezentowana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Tym samym sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do uznania zasadności zarzutu naruszenia przez sąd meriti zasady swobodnej oceny dowodów ujętej w przepisie art. 7 k.p.k.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia podniesionego zarzutu odwoławczego skutkował niemożnością wydania przez sąd odwoławczy orzeczenia o uchyleniu zaskarżonego wyroku.

3.6.

Zarzut 1 z apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia poprzez nieprawidłowe przyjęcie, iż oskarżony nie był zobowiązany do doręczenia upadłemu korespondencji, a jedynie jej wydania rozumianego wąsko jako przekazanie korespondencji w siedzibie Kancelarii syndyka, w czasie, gdy syndyka należy traktować jako "domownika", o którym mowa w art. 132 § 2 k.p.k., z wszystkimi tego konsekwencjami i jest on zobligowany przekazać upadłemu korespondencję, oskarżony korespondencję przekazywał niekonsekwentnie drogą mailową, tzn. część dokumentacji w ogóle nie została przesłana, część była wysyłana na adres mailowy upadłego (...) oraz (...), na adres niepowiązany z upadłym (...) (który w ocenie syndyka miał być adresem mailowym pełnomocnika upadłego r.pr. J. K., chociaż ten nigdy nie podawał takiego adresu dla korespondencji), wcześniej nie uzyskując zgody upadłego i nie uzgadniając z nim takiej drogi przekazania korespondencji, a ostatecznie również bez uzgodnień z upadłym i nie informując go uprzednio w ogóle zaniechał takiej praktyki, nie przekazał upadłemu tak ważnej dla niego dokumentacji (nadto nie powiązanej z toczącym się postępowaniem upadłościowym) jak m.in. akt oskarżenia przeciwko M. S. z dnia 30.12.2013 r., wezwanie świadka M. S. przez Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śl., Wydział I Cywilny na rozprawę w dniu 28 marca 2014 r., godz. 11:30, sygn. akt I C 1243/13, wezwanie świadka M. S. przez Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śl., Wydział I Cywilny na rozprawę w dniu 20 marca 2014 r., sygn. akt I C 1051/13, postanowienie Prokuratury Rejonowej w Wodzisławiu Śląskim z dnia 29 listopada 2013 r., sygn. akt: 1 Ds. 793/13 o odmowie wszczęcia dochodzenia, przesyłając jednocześnie akt oskarżenia przeciwko M. S. osobie do tego nieuprawnionej, tj. adw. K. S. oraz znaczną część dokumentacji na adres mailowy spółki (...) Sp. z o.o. z s. w R., co winno stać się również przedmiotem oceny sądu I instancji pod kątem możliwości wyczerpania przez oskarżonego takim działaniem innych regulacji Kodeksu karnego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Powody nie uznania takiego zarzutu za zasadny zostały już szczegółowo przedstawione w punkcie 3.1 niniejszego uzasadnienia i dla uniknięcia zbędnych powtórzeń należy w tym miejscu odesłać do tych rozważań. Dodać można jedynie, że oskarżony nie mogąc wydać oskarżycielowi posiłkowemu korespondencji w trybie art. 176 ust. 2 Pr. Up. i N. informował podmioty instytucjonalne o problemach z wydaniem korespondencji, co znajduje potwierdzenie w dokumentach przywołanych na stronie 9 pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Z kolei rozpatrywanie działań podejmowanych przez oskarżonego przy próbach przesyłania skanów korespondencji adresowanej do M. S. innym podmiotom jako naruszenia tajemnicy korespondencji wykraczałoby poza granice oskarżenia wynikające z opisu zdarzenia ujętego w punkcie I aktu oskarżenia.

Wniosek

o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut uznano za bezzasadny, wobec czego nie było podstaw do uwzględnienia powiązanego z nim wniosku odwoławczego.

3.7.

Zarzut z punktu 2 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia poprzez nieprawidłowe przyjęcie, iż oskarżony nie może ponieść odpowiedzialności z art. 296 § 1 i 3 kk, bowiem wyłącznie w okresie od 21 czerwca 2012 r. do 12 lipca 2012 r. działając jako zarządca mógł realnie zajmować się sprawami upadłego, tym niemniej w powyższym okresie nie został wprowadzony w majątek upadłego, a tym samym nie zajmował się sprawami majątkowymi upadłego, w czasie gdy syndyk zgodnie z literalna treścią art. 173 upun niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji, podobnie zarządca po myśli art. 182 § 1 upun niezwłocznie po powołaniu obejmuje zarząd masą upadłości, zabezpiecza ją przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem przez osoby trzecie oraz sporządza spis inwentarza i sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości, jeżeli dotychczas w toku postępowania nie zostały sporządzone, oskarżony nie żądał od upadłego wydania mu majątku, a jedynie wskazania ich położenia oraz przekazania mu wszelkiej korespondencji (pismo z 21.06.201 r.), nie podjął żadnych działań mających zmierzać do zarządzania bądź chociażby podjęcia próby zarządzania majątkiem upadłego, takich jak kontakt z pracownikami, obecność w miejscu prowadzenia działalności, rozmowa zarówno z upadłym, (...), jak i z (...) co do realizacji umowy ramowej i kolejnych zleceń, sprzedaż poszczególnych przedmiotów wchodzących w skład przedsiębiorstwa zamiast całego przedsiębiorstwa, nadto nie posiadając odpowiedniej dokumentacji, a zatem pełnej wiedzy co do postanowień umowy ubezpieczenia upadłego w firmie (...), odstąpił od niej, którymi to działaniami wyrządził upadłemu znaczną szkodę majątkową, co w konsekwencji doprowadziło do nierozpoznania faktycznego przedmiotu sprawy, a więc odpowiedzialności karnej oskarżonego, bowiem sąd I instancji poprzestał na zweryfikowaniu zagadnienia, czy oskarżony co do zasady może ponosić odpowiedzialność karną z art. 296 kk bez czynienia szczegółowej analizy zrealizowania poszczególnych znamion przedmiotowego przestępstwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten nie był zasadny ze względów opisanych szczegółowo powyżej w punkcie 3.2. W uzupełnieniu zaprezentowanych tam wywodów zaznaczyć trzeba jedynie, że kwestia wypowiedzenia umowy ubezpieczenia na życie zawartej z towarzystwem (...) nie została objęta szczegółowo opisanym zarzutem ujętym w punkcie II aktu oskarżenia i jej ewentualne uwzględnianie wykraczałoby poza granice skargi zasadniczej wniesionej w tej sprawie, a nadto nie wiązała się z wyrządzeniem znacznej szkody majątkowej, o której mowa w art. 296 § 1 i 3 k.k., m.in. wobec zrealizowania ochrony ubezpieczeniowej przez ubezpieczyciela w zakresie składek opłaconych do momentu jej wypowiedzenia. Z tych powodów, przede wszystkim przedstawionych w punkcie 3.2, drugi z zarzutów odwoławczych podniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie został uwzględniony.

Wniosek

o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie potwierdziła się zasadność omawianego zarzutu, więc nie było podstaw do orzeczenia zgodnego z wnioskiem odwoławczym.

3.8.

Ostatni zarzut z apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: obraza prawa procesowego, która miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a to art. 201 kk poprzez zaniechanie dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu wyceny przedsiębiorstw na okoliczność, czy i jaka szkoda majątkowa została wyrządzona w majątku upadłego, w czasie gdy sąd uznał opinie biegłego sądowego M. Z. (główną i uzupełniające) za wątpliwe pod względem ich treści, przyjętej metodologii, spekulowanego charakteru ustaleń, prognoz oraz założeń, zaś naturalną konsekwencją takiej konkluzji winno być dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego celem sporządzenia opinii pełnej, rzetelnej i wiarygodnej, jako że sąd nie dysponuje wiedzą specjalistyczną pozwalającą na samodzielną ocenę przedmiotowych zagadnień.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Do kwestii podniesionych w tym zarzucie odniesiono się już wystarczająco szczegółowo w punkcie 3.3 niniejszego uzasadnienia i z przedstawionych tam powodów ostatni z zarzutów odwoławczych pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie mógł zostać uwzględniony.

Wniosek

o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutu powodowała niemożność postąpienia przez sąd odwoławczy zgodnie z wnioskiem sformułowanym w apelacji pełnomocnika.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok wydany przez sąd I instancji był prawidłowy, wniesione apelacje nie zasługiwały na uwzględnienie i nie zachodziły okoliczności, które należałoby uwzględnić z urzędu, uzasadniające zmianę bądź uchylenie zaskarżonego orzeczenia.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu
w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Zgodnie z przepisem art. 632 pkt 2) k.p.k. w zw. z art. 636 k.p.k. koszty procesu za postępowanie odwoławcze, za wyjątkiem należności związanych z udziałem w tym postępowaniu pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, ponosi Skarb Państwa. W skład tych kosztów wchodzą uzasadnione wydatki oskarżonego w związku z ustanowieniem w sprawie obrońcy, wobec czego zasądzono je od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego w wysokości wynikającej z przepisów § 15 ust. 3 pkt 4) w zw. z § 11 ust. 2 pkt 5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.), przy czym zastosowano maksymalną dopuszczalną wysokość opłaty za wykonywanie czynności przez obrońcę w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym, tj. sześciokrotność stawki minimalnej, z uwagi na rodzaj i zawiłość sprawy oraz obszerność związanego z nią materiału dowodowego.

3

W oparciu o powołane powyżej przepisy Kodeksu postępowania karnego Skarb Państwa ponosi też wydatki postępowania odwoławczego w tej sprawie.

PODPIS

SSA Wojciech Paluch SSA Robert Kirejew SSA Wojciech Kopczyński

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie oskarżonego od popełnienia obu zarzucanych mu przestępstw

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego M. S.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie oskarżonego od obu zarzucanych mu przestępstw

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana