Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II AKa 644/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 września 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Wiesław Kosowski

Sędziowie

SSA Grzegorz Wątroba

SSA Piotr Pośpiech (spr.)

Protokolant

Agnieszka Bargieł

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Katowice – Zachód w Katowicach Pawła Woszczyny

po rozpoznaniu w dniu 9 września 2020 r. sprawy

1.  Ł. S. , s. B. i I., ur. (...) w K.

oskarżonego o czyn z art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12§1 kk w zw. z art. 65§1 k.k. i inne

2.  M. P. , s. C. i B., ur. (...) w K.

oskarżonego o czyn z art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. i inne,

3.  D. B. , s. Y. i B., ur. (...) w K.

oskarżonego o czyn z art. 65 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. i inne

4.  A. B. , s. H. i J., ur. (...) w C.

oskarżonego o czyn z art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. i inne

na skutek apelacji obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 20 września 2019 roku, sygn. akt V K 58/19

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w punkcie XLIX kwotę orzeczonego wobec oskarżonego D. B. przepadku korzyści majątkowej obniża do 18 (osiemnastu) tysięcy złotych;

- w punkcie LIV w części wstępnej opisu czynów jako datę początkową ich popełnienia przyjmuje styczeń 2017 roku;

- w punkcie LVII eliminuje sformułowanie „pięćdziesiątym piątym”;

2.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

SSA Grzegorz Wątroba SSA Wiesław Kosowski SSA Piotr Pośpiech

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 644/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

4

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 20 września 2019 r. sygn. akt V K 58/19

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

Uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obrazę przepisów prawa materialnego w zakresie orzeczenia przepadku - a to art. 45 par. 1 k.k., poprzez jego błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, iż „korzyścią majątkową osiągniętą w wyniku popełnienia przestępstwa" w rozumieniu ww. przepisu, są również wydatki, jakie oskarżony D. B. poczynił na uzyskanie przedmiotów pochodzących z przestępstwa - nawet adn sytuacji, gdy korzyść osiągnięta z późniejszej sprzedaży tych przedmiotów okazała się niższa niż te wydatki.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

podniesiony problem prawny powstał w związku z rozstrzygnięciem wydanym na podst. art. 45 par. 1 k.k., dotyczącym przepadku na rzecz Skarbu Państwa korzyści majątkowej osiągniętej z popełnienia przestępstwa w kwocie 27.840 zł. Z niekwestionowanych przez żądną ze stron ustaleń wynika, że D. B., dopuszczając się przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. nabył 1160 g marihuany za cenę 27.840 zł. Bezsporne jest także to, że część z zakupionych środków odurzających zużył, a resztę tj. 450 g sprzedał innym osobom za łączną kwotę 18.000 zł. Sporną kwestią, w kontekście wniesionej apelacji, stała się wysokość sumy, jaką winno się w tej sytuacji orzec tytułem środka karnego .

Zgodnie z treścią art. 45 par. 1 k.k. „jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa, chociażby pośrednio, korzyść majątkową ... sąd orzeka przepadek takiej korzyści albo jej równowartości ...”

Zdaniem sądu odwoławczego wykładnia tego przepisu nie budzi większych kontrowersji. Oczywistym bowiem jest to, że korzyścią majątkową jest każde przysporzenie w majątku lub uniknięcie strat, a więc zarówno zwiększenie aktywów, jak i zmniejszenie pasywów majątkowych. W przypadku przestępstw narkotykowych korzyścią będzie najczęściej przychód pieniężny, jaki sprawca uzyskał z tytułu ich sprzedaży. „Jednym z podstawowych założeń współczesnej polityki karnej, stanowiącym bez wątpienia jej signum temporis, jest akcentowanie konieczności pozbawienia sprawców przestępstw korzyści, jakie odnieśli z ich popełnienia. Wynika to z przekonania, że istotne znaczenie dla zapobiegania przestępczości ma uświadomienie społeczeństwu jej nieopłacalności. Trudno wyobrazić sobie prowadzenie z nią skutecznej walki bez wykorzystywania w szerokim zakresie instytucji prawnokarnych służących pozbawianiu sprawców profitów, jakie uzyskują z działalności przestępczej”. (J. Raglewski. Komentarz do art. 45 par. 1 k.k., LEX). Korzyścią majątkową z całą pewnością nie są wydatki poniesione w związku z popełnionym przestępstwem. O ile bowiem za korzyść majątkową rozumie się swoistego rodzaju przysporzenie materialne lub przyrost dóbr to wydatki stanowią już rozporządzenie nimi, dokonanie ich rozchodu. Korzyść i wydatek to dwa przeciwstawne pojęcia, które nie mogą być interpretowane na gruncie art. 45 par. 1 k.k. w sposób tożsamy.

Zważywszy na okoliczności niniejszej sprawy korzyścią majątkową osiągniętą przez oskarżonego jest kwota 18.000 zł, co słusznie podnosił obrońca oskarżonego. Sąd okręgowy przyjmując, iż korzyść majątkową stanowią wydatki poniesione przez oskarżonego na zakup narkotyków dopuścił się oczywistej obrazy art. 45 par. 1 k.k. Taki pogląd jest zasadny nawet w sytuacji, gdy przychód ze sprzedaży narkotyków jest mniejszy niż wydatki poczynione na ich zakup. Może się przecież zdarzyć, że np. tylko część z nabytych środków odurzających zostanie przez sprawcę dalej odsprzedana, a część zużyta na własne potrzeby sprawcy. W tej sytuacji, zgodnie z intencją ustawodawcy sprawca przestępstwa musi zostać pozbawiony korzyści, jaką odniósł z jej popełnienia, obejmującą wyłącznie pożytki uzyskane w postaci pieniędzy ze zbycia narkotyków. Idąc bowiem tokiem rozumowania sądu I instancji przepadek korzyści majątkowej z art. 45 par. 1 k.k. należałoby orzekać np. wobec sprawcy przestępstwa z art. 62 u.p.n. w wysokości kwoty, jaką przeznaczył na zakup narkotyku. Mimo, że pod takim właśnie zarzutem w przedmiotowej sprawie stanął Ł. S. to przepadek korzyści majątkowej w tym zakresie nie został jednak orzeczony.

Wydaje się, że błędna interpretacja przepisu z art. 45 par. 1 k.k., dokonana w zaskarżonym wyroku, wynika z niezrozumienia tych licznych orzeczeń, w których sądy definiowały pojęcie korzyści majątkowej, jako różnej od pojęcia zysku. "Podlegająca przepadkowi równowartość korzyści majątkowej, którą sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa (stypizowanego w przepisach ustawy z 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii) w rozumieniu przepisu art. 45 § 1 k.k., to nieosiągnięty przez niego zysk łączący się z pomniejszeniem przysporzenia majątku o koszty jego uzyskania, a ekwiwalent wyrażony pieniężnie, odpowiadający kwocie, rzeczy lub prawu uzyskanych ze zbycia, precyzyjnie określonego w przypisanym mu czynie, środka odurzającego lub psychotropowego". (tak m.in. wyrok SA w Białymstoku z 29.06.2018 r. sygn. akt II AKa 28/18, publ. LEX nr 2583966). W tych judykatach pojawiał się bowiem co prawda problem wydatków, ale wyłącznie w kontekście możliwości pomniejszenia o nie korzyści uzyskanej z tytułu popełnionego przestępstwa. Sądy zgodnie uznawały, że pojęcia przysporzenia nie można utożsamiać z zyskiem i dlatego w takich wyliczeniach nie powinno się uwzględniać kosztów poniesionych np. za zakup narkotyków. Nigdy jednak same wydatki nie definiowano na równi z ustawowym pojęciem korzyści majątkowej.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt XLIX, poprzez orzeczenie wobec oskarżonego D. B., na mocy art. 45 par. 1 k.k., przepadku na rzecz Skarbu Państwa korzyści majątkowej osiągniętej w wyniku popełnienia przestępstwa, przypisanego mu w pkt XLIII wyroku w kwocie 18.000 zł.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zasadny zarzut skutkował zmianą zaskarżonego wyroku w kierunku wskazanym w apelacji obrońcy D. B..

3.2.

rażąco surowy, niewspółmierny do przestępczego zachowania oskarżonego A. B. i jego postawy w trakcie całego postępowania przygotowawczego, co przekracza zasadę współmierności kary do czynu i nie spełnia zarówno celów wychowawczych w stosunku do oskarżonego, jak i w odniesieniu społecznym, gdyż w tym ostatnim wypadku będzie traktowane, jako niesprawiedliwy odwet.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Apelacyjny w Katowicach nie podzielił zarzutu apelacji, wskazującego na rażącą niewspółmierność orzeczonych kar pozbawienia wolności, gdyż apelacja w tym zakresie, jak również argumenty podniesione w jej uzasadnieniu, nie zasługiwały na uwzględnienie. Sąd Okręgowy wymierzył oskarżonemu odpowiednie kary jednostkowe, a następnie sprawiedliwą karę łączną.

Na wstępie tej części rozważań koniecznym jest zwrócenie uwagi skarżącemu, że nie sprecyzował w wystarczającym stopniu, czy zarzut zawarty w środku odwoławczym odnosi się do kar jednostkowych, czy też do kary łącznej, czy do wszystkich tych rozstrzygnięć. Wnioskować jedynie można, na podstawie argumentów zwartych w uzasadnieniu, że w głównej mierze obrońca skarży rozstrzygnięcia odnośnie kar jednostkowych, a jedynie pośrednio – w sposób dorozumiany również orzeczenia o karze łącznej.

W niniejszej sprawie A. B. został skazany za popełnienie:

- przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 par. 1 k.k. i art. 65 par. 1 k.k. na karę 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w ilości 100 stawek dziennych, ustalając stawkę dzienną na kwotę 50 zł.

- ciągu dwóch przestępstw z art. 63 ust. 3 i art. 53 ust. 2 cyt. ustawy w zw. z art. 11 par. 2 k.k. na jedną karę, na podst. art. 91 par. 1 k.k., na karę 3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w ilości 100 stawek dziennych, ustalając stawkę dzienną na kwotę 50 zł,

- przestępstwa z art. 59 ust. 1 cyt. ustawy w zw. z art. 12 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności.

Sąd okręgowy, na podst. art. 91 par. 2 k.k. i art. 86 par. 1 k.k., połączył wymierzone kary jednostkowe i orzekł wobec oskarżonego karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny 150 stawek dziennych po 50 zł każda.

Zgodnie z art. 438 pkt 4 k.p.k., sąd odwoławczy zmienia lub uchyla orzeczenie w zakresie kary tylko w razie stwierdzenia jej rażącej niewspółmierności. Rażąca niewspółmierność, o której mowa w powołanym przepisie zachodzi tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego ( wyrok SN z 22.10.2007 r., SNO 75/07, LEX nr 569073). Oceniając całokształt okoliczności sprawy nie sposób przyjąć, by sytuacja taka zachodziła wobec oskarżonego. Lektura uzasadnienia wyroku sądu I instancji wskazuje, iż sąd ten przy wymiarze kary wobec A. B. uwzględnił okoliczności przedmiotowe i podmiotowe oraz właściwie je ocenił w kontekście dyrektyw wymiaru kary wskazanych w art. 53 par. 1 i 2 k.k. Sąd miał na uwadze w szczególności znaczny stopień społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów, gdzie jedno z nich stanowi zbrodnie. Słusznie sąd wskazał na negatywne społeczne skutki uzależnień, także w kontekście ilości substancji psychotropowej, której wytworzenie i usiłowanie wytworzenia przypisano oskarżonemu. Można się zgodzić ze skarżącym, że dodatkową okolicznością łagodzącą dla oskarżonego jest fakt przyznania się do winy, ale okoliczności tej nie sposób przeceniać, gdyż jak słusznie stwierdzono w pisemnym uzasadnieniu w wyjaśnieniach tych pomniejszał on swoją winę.

Oceniając sprawiedliwość orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności stwierdzić jednak przede wszystkim należy, że podstawową miarą oceny surowości każdej kary jest stopień wykorzystania sankcji, na co słusznie zwrócił uwagę sąd I instancji.

Dla przypomnienia czyn z art. 53 ust. jest zagrożony karą od 3 lat pozbawienia wolności, z kolei czyn z art. 56 ust. 3 karą pozbawienia wolności od 2 lat do 12 lat, a czyn z art. 59 ust. 1 u.p.n. karą od 1 roku pozbawienia wolności. Dodatkowo drugi z nich został popełniony w warunkach z art. 65 par. 1 k.k., co powoduje konieczność orzeczenia jej powyżej dolnego ustawowego zagrożenia. Odnosząc treść tych przepisów do kar wymierzonych oskarżonemu należy zauważyć, że zostało one wymierzone w minimalnym wymiarze lub niewiele powyżej minimum określonego w ustawie.

Kierując się tym kryterium zdecydowanie należy stwierdzić, że orzeczone wobec oskarżonego kary, oscylują zdecydowanie wokół dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a zatem nie mogą być oceniane, jako nazbyt surowe. Wymierzone sankcje prawidłowo odzwierciedlają ciężar gatunkowy przypisanych oskarżonemu przestępstw stanowiąc sprawiedliwą, a zatem nie nadmierną, prawno-karną reakcję na ich popełnienie. Tak ukształtowana kara spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec oskarżonego, zrealizuje także cele w zakresie prewencji ogólnej.

Na pełna aprobatę zasługuje również wymiar kary łącznej. Owszem czyny oskarżonego, które związane były z hodowlą, zbiorem i wytwarzaniem środków odurzających oraz ich udzielaniem innej osobie, popełniono w krótkich odstępach czasowych, jednak nie sposób uznać, że zasada pełnej absorpcji mogła tu znaleźć swe zastosowanie. Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się, że niezależnie od możliwości zastosowania przy wymiarze kary łącznej zasady pełnej absorpcji, asperacji jak i zasady pełnej kumulacji, oparcie wymiaru kary na zasadzie absorpcji lub kumulacji traktować należy, jako rozwiązania skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia. Natomiast priorytetową zasadą wymiaru kary łącznej powinna być zasada asperacji (wyrok SA w Katowicach z 13.11.2003 r., sygn. akt II AKa 339/03, LEX nr 183336).

W tej sytuacji wymierzenie oskarżonemu kary łącznej w wymiarze 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, gdy stosownie do treści art. 86 par. 1 k.k. sąd mógł wymierzyć tę karę w granicach od 3 lat i 2 miesięcy do 6 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności, uznać należy za w pełni sprawiedliwe. Kara ta nie nosi znamion kary nadmiernie surowej, a wręcz przeciwnie jest karą łagodną, choć dolegliwą dla sprawcy.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej wymierzonych kar i wymierzenia oskarżonemu kar wolnościowych z długim okresem próby, co da efekt w postaci jego życia zgodnego z prawem, a społecznie poczucie nieunikalności kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie i brak było podstaw do zmiany wyroku we wskazanym w apelacji kierunku.

3.3.

błąd w ustaleniach polegający na przyjęciu, że oskarżony M. P. nie ujawnił w postępowaniu przygotowawczym informacji dot. osób współuczestniczących w popełnieniu przestępstwa objętego pkt XI wyroku oraz niezależnie od wyjaśnień złożonych w sprawie nie ujawnił przed organami ścigania i nie przedstawił istotnych okoliczności nieznanych dotychczas organom ścigania w zakresie pkt XII wyroku, podczas gdy prawidłowe ustalenia prowadzą do wniosku odmiennego, co miało wpływ na treść orzeczenia, albowiem wymierzone za przestępstwa kary jednostkowe powinny nastąpić z zastosowaniem instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie z przyczyn niezależnych od argumentów podnoszonych przez skarżącego.

Zgodnie z treścią przepisu z art. 60 par. 3 k.k. „sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet może warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia”.

Z dobrodziejstwa przewidzianego w tej normie może skorzystać - przy spełnieniu pozostałych wymogów tam określonych - tylko taka osoba, która dopuściła się przestępstwa nie sama, lecz współdziałając przynajmniej z dwiema innymi osobami, z których każda dopuściła się danego czynu zabronionego w jednej z wymienionych w art. 18 k.k. postaci zjawiskowych, tj. w roli sprawcy głównego, współsprawcy, sprawcy kierowniczego lub sprawcy polecającego, albo w roli podżegacza lub pomocnika - a nie jakiegoś innego wspólnie popełnionego czynu zabronionego, w ramach szeroko pojmowanego współuczestnictwa w działalności przestępczej, a więc np. w roli pasera, poplecznika, czy nabywcy środków odurzających (V. Konarska-Wrzosek [w:] R. A. Stefański [red.], Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2015, s. 416; post. SN z 23.01.2007 r., III KK 476/06, Legalis; wyrok SN z 8.03.2006 r., III KK 281/05, OSNwSK 2006, Nr 1, poz. 505; post. SN z 20.04.2006 r., III KK 372/05, OSNwSK 2006, Nr 1, poz. 873; wyrok SA w Katowicach z 20.10.2005 r., II AKa 354/05, OSA 2006, Nr 9, poz. 55)

Sprawca ma współdziałać z innymi osobami w popełnieniu tego przestępstwa, za które został skazany, przy czym opis czynu jemu przypisanego powinien wyraźnie zawierać informację, że konkretnego przestępstwa dopuścił się on w jednej z form przestępczego współdziałania, w rozumieniu zjawiskowych form takiego współdziałania, co najmniej z dwiema innymi osobami (post. SN z 24.11.2010 r., IV KO 68/10, OSNwSK 2010/1, poz. 2336; post. SN z 27.10.2009 r., II KK 45/09, LEX nr 607837; wyrok SA w Gdańsku z 6.03.2003 r., II AKa 10/03, LEX nr 145385; wyrok SA w Gdańsku z 19.09.2012 r., II AKa 289/12, LEX nr 1236123; wyrok SA w Katowicach z 17.02.2000 r., II AKa 1/00,Prok. i Pr.-wkł. 2000/9, poz. 18)

Sąd Apelacyjny w Katowicach w tym składzie zgadza się ze stanowiskiem, że spośród uprawnionych do skorzystania z dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary z art. 60 par. 3 k.k. wykluczeni są współuczestnicy w sensie szerszym, a więc ci, których przestępstwo tylko pozostaje w ścisłym związku z przestępstwem innych sprawców.

W przedmiotowej sprawie sąd okręgowy uznał, że M. P. dopuścił się popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. ust. 3 u.p.n. w zw. z art. 12 par. 1 k.k. w zw. z art. 65 par. 1 k.k. oraz ciągu trzech przestępstw z art. 63 ust. 3 u.p.n. i art. 53 ust. 2 u.p.n. w zw. z art. 11 par. 2 k.k., działając wspólnie i w porozumieniu wyłącznie z Ł. S.. Ani z treści wyroku, ani też z uzasadnienia nie wynika w żaden sposób, aby przy ich popełnianiu miały jeszcze uczestniczyć inne osoby. Nie został tym samym spełniony warunek konieczny z art. 60 par. 3 k.k., aby sprawca „współdziałał z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa”.

Z opisu czynu z pkt XI wyroku wynika, co prawda, że w/wym. mieli zbywać środki odurzające M. K. (1), ale nie był on osobą współdziałająca w rozumieniu art. 60 par. 3 k.k. Ten skazany dopuścił się bowiem własnego odrębnego przestępstwa polegającego na uczestniczeniu w obrocie narkotykami poprzez nabycie marihuany od oskarżonych i zbyciu ich innym osobom. Nie można więc mówić o ich współdziałaniu w rozumieniu omawianego przepisu, albowiem nie chodzi w nim o współdziałanie w sensie potocznym, jako polegające na wspólnej akcji przestępczej, w trakcie, której dochodzi do realizacji różnych przestępstw. Jeszcze raz należy podkreślić, że przepis ten odnosi się współdziałania sprawcy z co najmniej dwiema osobami, ale współdziałanie to musi dotyczyć konkretnego czynu zabronionego, w którym bierze udział sprawca, ujawniający informację o innych jego uczestnikach i istotnych okolicznościach popełnionego przestępstwa. Nie chodzi więc o pewne wspólne działania, w trakcie, których popełniane są różne przestępstwa. Tylko ujawnienie przez sprawcę informacji dotyczących osób uczestniczących z nim w popełnieniu tego samego przestępstwa oraz podanie istotnych jego okoliczności, zobowiązuje sąd orzekający do zastosowania wobec sprawcy nadzwyczajnego złagodzenia kary.

W przypadku oskarżonego M. P. brak było zatempodstaw do zastosowania instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary z art. 60 par. 3 k.k.

Powyższe rozważania dowodzą, że w przedmiotowej sprawie błędem było zastosowanie w wyroku nadzwyczajnego złagodzenia kary z art. 60 par. 3 k.k. wobec M. K. (2). Wymieniony nie dopuścił się bowiem przestępstwa opisanego w pkt XVIII wyroku współdziałając z innymi osobami, zgodnie z wykładnią tego sformułowania przedstawioną wcześniej. Z uwagi jednak na uprawomocnienie się orzeczenia sądu I instancji w tym zakresie, który nie został zaskarżony przez żadną ze stron, sąd odwoławczy nie miał możliwości skorygowania wadliwego rozstrzygnięcia.

Wniosek

o uchylenie wyroku w zaskarżonej części, ewentualnie o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wyeliminowanie z podstawy prawnej skazania punktu XI wyroku art. 65 par. 1 k.k., złagodzenie wymierzonych kar jednostkowych z zastosowaniem najdalej idącego złagodzenia kary i wymierzenie kary łącznej z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.

3.4.

błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że stale źródło dochodu oskarżony M. P. uczynił sobie w związku z obrotem marihuaną podczas, gdy prawidłowe ustalenia prowadza do wniosku, że było ono związane z jego hodowlą i uprawą, co miało wpływ na treść orzeczenia, albowiem w sposób nieuzasadniony sąd zakwalifikował czyn z pkt XI wyroku z zastosowaniem art. 65 par. 1 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

zgodnie z dorobkiem orzeczniczym Sądu Najwyższego i sądów powszechnych sprawca czyni z popełnienia przestępstwa swe stałe źródło dochodu z art. 65 § 1 k.k., gdy dopuszcza się przestępstwa wielokrotnie z pewną regularnością i z niego uzyskuje systematycznie dochód. Ponadto przyjmuje się, że określenie "stałe źródło dochodu", zamieszczone w tym przepisie jest poprzedzone słowami "... do sprawcy, który z popełnienia przestępstwa uczynił sobie...". Jest oczywiste, że oba sformułowania charakteryzują zarówno zamiar, jak i sposób oraz skutek działania sprawcy. Oznaczają, że sprawca uruchomił takie przestępcze działanie, którego modus operandi zapewnia powtarzalność osiągania bezprawnego dochodu. Niewątpliwie oskarżony M. P. zaangażowany był w obrót znacznymi ilościami narkotyków, działając, jako osoba, która sprzedawała wytworzone przez siebie środki odurzające. Nie ulega wątpliwości, że korzyść majątkową przynosiła mu działalność związana ze sprzedażą marihuany. To właśnie ten fragment jego działalności, zgodnie z jego zamierzeniem, bezpośrednio przysparzał mu stały dochód.

Zdaniem sądu odwoławczego nie byłoby też błędem przyjęcie, że również zachowanie polegające na hodowli krzaków konopi innych niż włókniste, a następnie wytwarzanie marihuany, co objęte zostało skazaniem za czyn z art. 53 ust. 2 u.p.n. i art. 63 ust. 3 u.p.n. w zw. z art. 11 par. 2 k.k., zostało popełnione w warunkach z art. 65 par. 1 k.k.

Oba przestępstwa były bowiem ze sobą ściśle powiązane podmiotowo i przedmiotowo. Oskarżony zaczął uprawiać i wytwarzać narkotyki, gdyż chciał osiągać z tego tytułu korzyść majątkową, która zmaterializowała się w momencie uczestniczenia w obrocie nimi poprzez ich sprzedaż, co zakwalifikowano, jako osobne przestępstwo z art. 56 ust. 3 u.p.n.

Wniosek

o uchylenie wyroku w zaskarżonej części, ewentualnie o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wyeliminowanie z podstawy prawnej skazania punktu XI wyroku art. 65 par. 1 k.k., złagodzenie wymierzonych kar jednostkowych z zastosowaniem najdalej idącego złagodzenia kary i wymierzenie kary łącznej z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie i brak było tym samym podstaw do zmiany wyroku we wskazanym kierunku.

3.5.

obrazę przepisów prawa karnego procesowego, a to art. 424 k.p.k., poprzez nienależyte uzasadnienie wyroku w części dot. ustaleń faktycznych i oceny dowodów, oceny prawnej, wymiaru kar jednostkowych i kary łącznej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W związku z brzmieniem art. 455a k.p.k., niezachowanie przez uzasadnienie wyroku standardów z art. 424 k.p.k., nie może w chwili obecnej stanowić podstawy uchylenia wyroku. Wynika to z tego, że uzasadnienie jest czynnością następczą po wydaniu wyroku i w związku z tym jego wady nie mogą mieć wpływu na treść orzeczenia. Jasna treść tego przepisu wskazuje na to, że uzasadnienie wyroku nie decyduje o tym, czy możliwa jest kontrola instancyjna zapadłego orzeczenia. Kontrola taka zawsze jest możliwa, bo sąd odwoławczy ma dostęp do dowodów przeprowadzonych przez sąd I instancji. Kontrola instancyjna nie polega wyłącznie na analizie uzasadnienia wyroku, ale na analizie czynności procesowych dokonywanych przez sąd i treści przeprowadzonych dowodów w kontekście stawianych orzeczeniu zarzutów. Środek odwoławczy w konsekwencji nie powinien wyłącznie ograniczać się do krytyki sporządzonego uzasadnienia wyroku, ale dla wykazania uchybień w rozstrzygnięciu sądu powinien odwoływać się do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i konkretnych czynności sądu w przebiegu rozprawy głównej”. (wyrok SA w Warszawie z 20.04.2018 r., sygn. akt II AKa 53/18, publ. LEX nr 2502576). Jakkolwiek można przyznać rację skarżącemu, że w przedmiotowej sprawie uzasadnienie ma miejscami charakter publicystyczny, to w żadnej mierze, z przyczyn wskazanych powyżej, nie jest to jednak uchybienie, które mogłoby skutkować uchyleniem zaskarżonego orzeczenia.

Osobną uwagę należy poświecić zarzutom, o których jedynie wspomniano w tej części uzasadnienia środka odwoławczego. Przestępstwo opisane w pkt XI wyroku nie mogło stanowić czynu współukaranego uprzednio. Konstrukcja czynów współukaranych uprzednio, będąca rozwiązaniem pozaustawowym, polega bowiem na ścisłej więzi dwóch przestępstw, przy czym jedno zawierające niższy ładunek społecznej szkodliwości popełniane jest niejako "po drodze", bez czego nie doszłoby do realizacji znamion przestępstwa będącego podstawą karania. W omawianej sprawie oba czyny przypisane oskarżone zawierają duży ładunek społecznej szkodliwości, co wyklucza możliwość przyjęcia jednego z nich za czyn współukarany.

Z kolei czyn z pkt XII wyroku nie został popełniony w formie pomocnictwa. Pomocnictwo odróżnia subiektywny stosunek pomocnika do czynu zabronionego oczekiwanego od sprawcy, którego nie uważa za swój i nie obejmuje własną wolą jego popełnienia. Zdaniem sądu apelacyjnego M. P. realizował wszystkie czynności sprawcze zgodnie z wcześniej zawartym porozumieniem Ł. S. w ich wspólnym interesie, co przesądza o jego sprawstwie.

Wniosek

o uchylenie wyroku w zaskarżonej części, ewentualnie o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wyeliminowanie z podstawy prawnej skazania punktu XI wyroku art. 65 par. 1 k.k., złagodzenie wymierzonych kar jednostkowych z zastosowaniem najdalej idącego złagodzenia kary i wymierzenie kary łącznej z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.

3.6.

rażąco surowy wymiar kar jednostkowych i kary łącznej wymierzonej oskarżonemu M. P..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Apelacyjny nie podzielił zarzutu apelacji, wskazującego na rażącą niewspółmierność orzeczonych kar pozbawienia wolności z tych samych względów, które zdecydowały o nieuwzględnieniu apelacji obrońcy oskarżonego A. B.

Jeszcze raz należy przypomnieć, że zgodnie z art. 438 pkt 4 k.p.k., sąd odwoławczy zmienia lub uchyla orzeczenie w zakresie kary tylko w razie stwierdzenia jej rażącej niewspółmierności. Rażąca niewspółmierność zachodzi tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok SN z 22.10.2007 r., SNO 75/07, LEX nr 569073).

Przy ocenie sprawiedliwość orzeczonych kary kierować się należy przede wszystkim należy, stopniem wykorzystania sankcji, co jest podstawową miarą oceny ich surowości.

W niniejszej sprawie M. P. został skazany za popełnienie:

- przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 par. 1 k.k. i art. 65 par. 1 k.k. na karę 3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w ilości 150 stawek dziennych, ustalając stawkę dzienną na kwotę 70 zł.

- trzech przestępstw z art. 63 ust. 3 i art. 53 ust. 2 cyt. ustawy w zw. z art. 11 par. 2 k.k. na jedną karę, na podst. art. 91 par. 1 k.k., na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w ilości 150 stawek dziennych, ustalając stawkę dzienną na kwotę 70 zł,

Sąd okręgowy, na podst. art. 91 par. 2 k.k. i art. 86 par. 1 k.k., połączył wymierzone kary jednostkowe i orzekł wobec oskarżonego karę łączną 4 lat miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny 200 stawek dziennych po 70 zł każda.

Jak wspomniano to już to już wcześniej czyn z art. 56 ust. 3 karą zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 2 lat do 12 lat, a czyn z art. 53 ust. 2 karą od 3 lat pozbawienia wolności. Dodatkowo pierwszy z nich został popełniony w warunkach z art. 65 par. 1 k.k., co nie pozwala na orzeczenia kary w wysokości minimalnego ustawowego zagrożenia.

Z kolei kara łączna mogła zostać wymierzona oskarżonemu w granicach od 3 lat i 6 miesięcy do 6 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że obie kary jednostkowe zostały wymierzone w dolnych granicach zagrożenia przewidzianego dla danych czynów zabronionych, a kara łączna przy zastosowaniu zasady asperacji, ale zbliżonej do absorpcji. Trudno zatem w tej sytuacji zasadnie zarzucać, że kary te są rażąco surowe. Powyższe stwierdzenie jest tym bardziej uzasadnione, jeśli weźmie się pod uwagę realia niniejszej sprawy. Oskarżony w zamiarze bezpośrednim, w ramach trzech przestępstw, stanowiących ciąg, przez długi czas - okres niespełna dwóch lat, działając wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, uprawiał krzewy konopi innych niż włókniste, z których wytworzył łącznie około 3000 g marihuany. Ponadto przez okres blisko półtora miesiąca, działając ze z góry powziętym zamieram uczestniczył w obrocie bardzo dużą ilością marihuany w ilości 7.710 g o wartości 136.800 zł, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu. Słusznie zatem uznano, że oba czyny, z których jeden stanowił zbrodnie, posiadały bardzo duży stopień społecznej szkodliwości.

Na pełna aprobatę zasługuje również wymiar kary łącznej, jakkolwiek pozostawały one ze sobą w bliskim związku podmiotowo – przedmiotowym to nie było podstaw do zastosowania pełnej absorpcji, która stosowana jest zupełnie wyjątkowo.

Wniosek

o uchylenie wyroku w zaskarżonej części, ewentualnie o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wyeliminowanie z podstawy prawnej skazania punktu XI wyroku art. 65 par. 1 k.k., złagodzenie wymierzonych kar jednostkowych z zastosowaniem najdalej idącego złagodzenia kary i wymierzenie kary łącznej z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.

3.7.

obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie

- art. 7 k.p.k. - polegającą na wydaniu zaskarżonego wyroku w oparciu o dowolną, a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w wybiórczym i dowolnym dopasowaniu dowodów na potwierdzenie przyjętej przez sąd I instancji wersji zdarzeń, wbrew zasadom prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, bez należytego, wyczerpującego uzasadnienia przyjętej wersji,

- art. 7 k.p.k. w zw. z art. 391 par. 1 k.p.k. -poprzez naruszenie swobodnej oceny dowodu, jakim były wyjaśnienia oskarżonego M. P., które to wyjaśnienia różnią się diametralnie na poszczególnych etapach postępowania i w tym kontekście powinny być przez sąd orzekający w sprawie ocenione ze szczególną ostrożnością,

- art. 7 k.p.k. w zw. z art. 391 par. 1 k.p.k. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodu, jakim były wyjaśnienia M. K. (2), które to wyjaśnienia w części dot. oskarżonego Ł. S. są sprzeczne z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym (zarzut dotyczył czynów z pkt I i II wyroku).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd I instancji w sposób prawidłowy i wyczerpujący ocenił wszystkie dowody ujawnione w toku rozprawy, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych odnośnie czynów przypisanych Ł. S. w zaskarżonym wyroku. Ocena tego materiału dowodowego nie zawiera błędów i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów, określonej w art. 7 k.p.k.

Sformułowany zarzut obrazy przepisów postępowania w zasadniczej mierze stanowi polemikę z ustaleniami Sądu I instancji. Tymczasem dla skuteczności takiego zarzutu niezbędnym jest wykazanie przez skarżącego nie tylko ogólnej wadliwości ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, ale wykazanie konkretnych uchybień w ocenie materiału dowodowego, jakich dopuścił się tenże sąd w świetle zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego (wyrok SN z 20.02.1975 r., sygn II KR 355/74, publ. OSNPG 1975, z. 9, poz. 84). Innymi słowy zarzut ten nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu wyrażonymi w uzasadnieniu orzeczenia lub jak to czyni skarżący w niniejszej sprawie, przeciwstawienia tymże ustaleniom odmiennego poglądu opartego na własnej ocenie materiału dowodowego - wyjaśnień oskarżonego z całkowitym pominięciem argumentacji sądu I instancji. Bez wykazania, że ocena dowodów wyrażona przez sąd orzekający jest sprzeczna z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym, żadna ze stron procesowych nie uzyskuje uprawnienia do podważenia stanowiska sądu. Wszechstronna ocena wszystkich dowodów i wynikających z nich okoliczności jest nie tylko obowiązkiem sądu orzekającego. Zasada ta obowiązuje także przy wyciąganiu wniosków przez strony procesowe, które przedstawiając własne stanowisko nie mogą go opierać na fragmentarycznej ocenie dowodów z pominięciem tego wszystkiego, co może prowadzić do innych wniosków. Skarżący zaś przechodzi do porządku dziennego nad tym wszystkim, co legło u podstaw rozstrzygnięcia sądu I instancji i przedstawione zostało w motywach zaskarżonego wyroku.

Wybór wiarygodnych źródeł dowodowych jest prerogatywą sądu I instancji - sądu stykającego się bezpośrednio z dowodami i odnoszącego wrażenia z przebiegu całości rozprawy głównej. Swobodna ocena dowodów ograniczona jest jedynie powinnością przedstawienia rozumowania, które doprowadziło ten sąd do dokonanego wyboru. Jest to niezbędne dla ustrzeżenia się od dowolności, usuwającej ów wybór spod kontroli stron i nadzoru instancyjnego.

Niewątpliwie o winie Ł. S. zdecydowały przede wszystkim wyjaśnienia współoskarżonych w tej sprawie - głównie M. K. (2), ale także M. P. i A. B.. To właśnie pierwszy z nich przyznał się w początkowym etapie śledztwa do popełnienia wszystkich zarzucanych mu czynów i wskazał m.in. na osoby, od których kupował środki odurzające. Wśród nich byli Ł. S. i M. P., który w zasadzie potwierdził wszystkie depozycje procesowe osoby, której sąd I instancji nadał status „małego świadka koronnego”. M. P., przyznając się do winy, podał dodatkowe okoliczności, które uszczegóławiały wyjaśnienia M. K. (2). Z kolei swoistym dopełnieniem tych dowodów, były wyjaśnienia innego oskarżonego złożone w postępowaniu przygotowawczym, a mianowicie A. B.. To właśnie tym dowodom sąd okręgowy dał wiarę skazując Ł. P. za popełnienie wszystkich zarzucanych mu czynów.

W kontekście wywiedzionej apelacji oraz przeprowadzonych wyżej spostrzeżeń należy stwierdzić, że spór w zasadzie dotyczył tego, czy pomówienia M. K. (2) i M. P. oraz A. B. w zakresie, w jakim obciążały Ł. S. były wiarygodne, czy też nie. Nikt bowiem nie kwestionował tego, że zarówno M. K. (2), jak i M. P. oraz A. B. dopuścili się popełnienia przestępstw m.in. uczestniczenia w obrocie narkotykami. Niewątpliwie w ich wypowiedziach występowały nieścisłości w tym zakresie, na co zwrócił już uwagę sąd I instancji w swoim uzasadnieniu, odmawiając im wiarygodności w niektórych aspektach sprawy. Taka postawa świadczy tylko o rzetelnym, a jednocześnie krytycznym podejściu do całokształtu materiału dowodowego.

Niemniej sąd apelacyjny podziela stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż najbardziej istotnym, a jednocześnie najbardziej przekonywującym dowodem, były wyjaśnienia M. K. (1). Skarżący tymczasem w żaden sposób nie potrafił podważyć prawdziwości jego wypowiedzi. Owszem podjął taką próbę konfrontując jego wyjaśnienia z wyjaśnieniami M. P., co do m.in. okoliczności dotyczących stopnia znajomości obu mężczyzn, ale taka próba nie mogła w żaden sposób podważyć licznych wypowiedzi M. K. (2), wskazującego na rolę Ł. S. w przestępczym procederze. Tak samo nie przekonywujące są wywody skarżącego odnośnie tego w jaki sposób opisywał tego oskarżonego. Ilość podanych cech i innych okoliczności identyfikujących Ł. S. musza bezspornie dowodzić tego, że obaj mężczyźni mieli kontakt ze sobą i to w takich okolicznościach, w jakich opisywał to M. K. (2). Niezrozumiałe są z kolei wywody zawarte w apelacji co do daty nawiązania współpracy pomiędzy Ł. K. a Ł. S. i M. P.. Jest prawdą, że z poczynionych ustaleń wynika, iż ci dwaj mężczyźni pod koniec wakacji 2016 r. nawiązali kontakt z M. K. (1), ale nie przeczy to temu, że wszyscy oni znali się już wcześniej. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jest przecież wzmianka o tym, że był on wcześniej u Ł. S. w jego mieszkaniu w O.. Zdaniem skarżącego wiele z wypowiedzi M. K. (2) miały charakter domysłów, z których wyciągnięte zostały nieuprawnione wnioski. Tymczasem sąd I instancji odróżnia owe domysły od konkretnych faktów podawanych przez niego. Cytuje też wypowiedzi, które jednoznacznie dowodzą winy oskarżonego takie jak usłyszane od Ł. S. informacje o rozmiarze jego przestępczej działalności, która sprowadzała się do jednoczesnej uprawy krzewów konopi w kilku mieszkaniach. Oprócz tych argumentów nie sposób zaleźć innych, które mogłyby zakwestionować wyjaśnienia M. K. (2). Nie sposób tym samym uznać za trafny zarzut, dotyczący prawidłowej oceny wyjaśnień M. K. (1), który według apelującego miały sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym.

W apelacji sporo miejsca poświęcono kwestiom mniej istotnym takim jak to, skąd pochodził sprzęt do uprawy marihuany. Okoliczność ta w żaden sposób nie mogła przyczynić się podważenia ustaleń w zakresie winy Ł. S.. Nie mniej można zgodzić się z apelującym, że niektóre mniej istotne dla sprawy okoliczności ustalone przez sąd I instancji rażą dowolnością, co wykazane zostało na str. 3 pisemnego środka odwoławczego. Inny z zarzutów obrońcy dotyczył wyjaśnień M. P., który miał składać rozbieżne wyjaśnienia. Wbrew twierdzeniom skarżącego, sąd I instancji bardzo ostrożnie podszedł do wypowiedzi tego oskarżonego, odmawiając mu częściowo wiarygodności. Za prawdziwe uznał tylko te, które znalazły potwierdzenie w winnych dowodach takich jak wyjaśnienia M. K. (2) i A. B..

W tym też kontekście należało się zastanowić z jakich powodów M. K. (2) i M. P., a także w postępowaniu przygotowawczym A. B. mieliby niezasadnie obciążać współodpowiedzialnością Ł. S.. Oczywistym w tej sprawie było, że wymienieni mężczyźni znali się dobrze od dłuższego czasu i utrzymywali ze sobą także kontakty towarzyskie. Pomiędzy nimi nie było żadnego konfliktu, a wręcz przeciwnie ich relacje układały się przyjacielsko. Co charakterystyczne również skarżący nie był w stanie wskazać ewentualne powody takich rzekomo niesłusznych oskarżeń. Nie znalazł ich również sąd odwoławczy, który w zaistniałej sytuacji uznał, że zarówno M. K. (2) i M. P. wskazali na sprawce, który współdziałał z nimi w popełnieniu przestępstw. Powyższy wniosek jest o tyle uprawniony, że Ł. S. nie był w stanie przestawić dowodów przeciwnych, z których mogłoby wynikać, że nie dopuścił się on popełnienia tych czynów. Podjęte przez niego w tym zakresie próby przedstawienia tzw. „alibi” zostały negatywnie zweryfikowane przez Sąd I instancji.

Z uwagi na charakter niniejszej sprawy kwestia odpowiedzialności Ł. S. musiała zostać rozstrzygnięta w zasadzie na płaszczyźnie ocen wyjaśnień składanych przez poszczególnych oskarżonych, w których pomawia jednego z nich, a ten z kolei w większości wszystkiemu zaprzecza. W trakcie przeprowadzonego postępowania nie ujawniono bowiem żadnego innego obiektywnego dowodu, który pozwoliłby w sposób rzetelny zweryfikować prawdziwość wyjaśnień w tym najbardziej spornym elemencie.

Odnosząc się do tej kwestii należy stwierdzić, że pomówienie współoskarżonych mogły stanowić dowód przesądzający o odpowiedzialności karnej Ł. S.. Dla przypomnienia istnieją dwa rodzaje pomówień. Do pierwszych z nich należą takie, w których współoskarżony, zapierając się własnej winy, pomawia inną osobę o popełnienie danego czynu i w ten sposób dąży do ekskulpowania własnej osoby. Do drugich należą pomówienia, które w orzecznictwie i doktrynie umownie określa się jako złożone. Zachodzą one wtedy, gdy oskarżony przyznając się do winy, twierdzi jednocześnie, że także inna osoba (z reguły współoskarżony) brała udział w przestępstwie, które jest przedmiotem osądu w danej sprawie. W omawianej sprawie mamy do czynienia z drugim rodzajem pomówienia, które dowodowo jawi się jako istotniejsze.

W jednej i drugiej sytuacji wspomniany dowód jest takim, który ze względu na zainteresowanie osoby pomawiającej inną osobę, powinien być poddany szczególnie wnikliwej ocenie z jednoczesnym rozważeniem, czy istnieją dowody potwierdzające bezpośrednio lub choćby pośrednio wyjaśnienia pomawiającego, a nadto czy wyjaśnienia pomawiającego są logiczne i konsekwentne albo czy nie są wręcz nieprawdopodobne.

Sąd Apelacyjny podzielając powyższy pogląd, stoi na stanowisku, że w obu wskazanych rodzajach pomówień dyrektywą naczelną oceny tego dowodu jest zasada swobodnej oceny dowodów uzupełniona wskazaniami celowościowymi, nakazującymi szczególną skrupulatność w jego ocenie i należytą staranność w dokonywaniu na ich podstawie ustaleń faktycznych.

Sąd orzekający wymaganiom tym sprostał jak i nie wykroczył poza reguły określone w zasadzie swobodnej oceny dowodów. Wyjaśnienia wszystkich oskarżonych zostały szczegółowo przeanalizowane i ocenione, a jakość tej oceny nie budzi żadnych zastrzeżeń. Dowód z pomówienia M. K. (2) i M. P. oraz A. B. mógł być dowodem winy Ł. S., gdyż ich twierdzenia w zakresie, w jakim go pomawiali są logiczne, stanowcze, od pewnego momentu konsekwentne oraz co istotne nie są wyrazem osobistego zainteresowania pomawiającego, wyrażającym się w przerzucaniu winy na inną osobę. Nie można dyskredytować tego dowodu tylko dlatego, że występują w nich sprzeczności oraz przeinaczenia, do których odwołuje się apelując. Nie można też dyskredytować tego dowodu z pomówienia tylko na tej podstawie, że M. K. (2) mógł mieć interes w składaniu takich wyjaśnień, chcąc zminimalizować karę za własne czyny, w sytuacji, gdy pomówienie nie było wynikiem chęci fałszywego obciążenia, bądź przerzucenia odpowiedzialności za wyłącznie własne czyny na inne osoby.

Jest rzeczą oczywistą, iż w ramach swobodnej oceny dowodów mieści się możliwość przyznania wiarygodności jedynie pewnym fragmentom wyjaśnień danej osoby, a zdyskwalifikowanie danego dowodu w pozostałej części. Warunkiem oceny takiego stanowiska, jako zasadnego jest jedynie to, aby znalazło ono należyte i wszechstronne uzasadnienie, oparte na całokształcie zebranego w sprawie materiału dowodowego, uwzględniające zasady wiedzy, logicznego rozumowania oraz natomiast wskazania doświadczeni życiowego. Bez wątpienia powyższe spełnia w omawianym zakresie argumentacja Sądu Okręgowego i dlatego nie sposób uznać za uchybienie takiego stanowiska, iż w pewnej części odmówiono wiary wyjaśnieniom M. P., uznając je jednak za rzetelne w tych najistotniejszych aspektach.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego Ł. S. od zarzucanych mu czynów w pkt 1 - 4, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadny zarzut nie dawał podstaw do zmiany, bądź też uchylenia zaskarżonego wyroku.

3.8.

obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 4 k.p.k. poprzez wzięcie pod uwagę wyłącznie okoliczności świadczących na niekorzyść oskarżonego, a z pominięciem tych świadczących na jego korzyść (zarzut dotyczył czynów z pkt I i II wyroku).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

brak jest podstaw do stwierdzenia naruszenia, sformułowanej w art. 4 k.p.k., zasady obiektywizmu, bowiem sąd okręgowy, zgodnie z jej wymogami zbadał i uwzględnił okoliczności przemawiające zarówno na korzyść jak i niekorzyść oskarżonego, o czym świadczy chociażby treść pisemnego uzasadnienia wyroku. To, że sąd dał wiarę jednym dowodom, a innym odmówił przymiotu wiarygodności, samo w sobie nie uzasadnia twierdzeń o braku obiektywizmu. Taka sytuacja pozwala jedynie kwestionować skarżony wyrok poprzez stawianie zarzutów związanych z zasadą swobodnej oceny dowodów.

Na marginesie tych rozważań podnieść należy, że podstawą zarzutów nie mogą być przepisy postępowania o charakterze ogólnym, a więc m.in. przepis art. 4 k.p.k., które wyznaczają jedynie ogólne zasady i cele prowadzonego postępowania. (post. SN z 11.12.2006 r., sygn. V KK 131/06, publ. OSNKW 2007, Nr 1, poz. 9). Ewentualny zarzut odnoszący się do naruszenia zasady obiektywizmu powinien być powiązany z zarzutem naruszenie norm tworzących konkretne zakazy lub nakazy, czego w tym przypadku obrońca nie uczynił.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego Ł. S. od zarzucanych mu czynów w pkt 1 - 4, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadny zarzut nie dawał podstaw do zmiany lub uchylenia zaskarżonego wyroku,

3.9.

błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku i mający wpływ na jego treść: - poprzez przyjęcie – wbrew wyjaśnieniom oskarżonego – iż oskarżony dopuścił się zarzucanych mu w akcie oskarżenia czynów od 1 do 4, podczas gdy okoliczności sprawy oraz prawidłowa i całościowa wykładnia materiału dowodowego prowadzą do wniosku, iż oskarżony nie popełnił zarzucanych mu czynów,

- polegający na dowolnej, a w konsekwencji błędnej ocenie materiału dowodowego, w szczególności nagrania z monitoringu, co w konsekwencji doprowadziło do oskarżonego, podczas gdy okoliczności sprawy oraz prawidłowa i całościowa wykładnia materiału dowodowego prowadzą do wniosku, iż oskarżony nie popełnił zarzucanych mu czynów,

- polegający na przyjęciu, że wyjaśnienia oskarżonego M. K. (2) są logiczne, konsekwentne i bardzo szczegółowe, podczas gdy wyjaśnienia te pozostają w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym w zakresie m.in. znajomości oskarżonego z M. P., pierwszego spotkania oskarżonego z Ł. S..

- polegający na przyjęciu, że wyjaśnienia oskarżonego M. P. w zakresie, w jakim on twierdził, że uprawiał z Ł. S. w wynajętych na siebie mieszkaniach ziele konopi innych niż włókniste i wytwarzali z tego marihuanę oraz, że z Ł. S. sprzedawali duże ilości marihuany M. K. (2) są wiarygodne, podczas gdy M. P. wielokrotnie w toku postępowania przygotowawczego zmieniał wersję wydarzeń, próbując umniejszyć swoją role oraz dostosowywał swoje wyjaśnienia do wyjaśnień złożonych przez Ł. S..

- polegający na przyjęciu, że wyjaśnienia Ł. S. maja na celu przerzucenie odpowiedzialności na M. P., podczas gdy to oskarżony, jako pierwszy ujawnił okoliczności produkowania ziela konopi innego niż włókniste i wytwarzania marihuany przez M. P. - wskazując miejsca i czasookresy, pomimo tego, że okoliczności te nie były znane organom ścigania (zarzut dotyczył czynów z pkt I i II wyroku).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

podniesiony zarzut ma charakter wtórny do zarzutu omówionego w pkt 3.7 niniejszego uzasadnienia.

Skarżący, jako podstawowy zarzut swojej apelacji uczynił ten dotyczący wadliwej oceny dowodów, która miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a następnie de facto powtórzył go w formie zarzutu dotyczącego błędnych ustaleń faktycznych. Uważana lektura tego środka odwoławczego pozwala stwierdzić, że oba zarzuty niemal w całości sprowadzały się do tego samego. Dowolna ocena poszczególnych dowodów – głównie wyjaśnień Ł. S., M. K. (1) i M. P. miała doprowadzić do wadliwych ustaleń w zakresie ich wiarygodności lub niewiarygodności i ostatecznie skutkować błędnym przekonaniem o winie oskarżonego Ł. S..

Opisana sytuacja pozwala zatem stwierdzić, że w apelacji obrońcy nachodzą na siebie dwie podstawy odwoławcze z art. 438 k.p.k. Skarżący postawił w niej zarzut obrazy przepisów postępowania, głównie art. 7 k.p.k., a następnie błędnych ustaleń faktycznych. W tym drugim w kolejności zarzucie wytknął wprost sądowi, że ów błąd miał polegać na nieprawidłowej ocenie tych samych dowodów, które już wcześniej wskazywał, co miało skutkować - w ocenie skarżącego – błędnym przyjęciem, że oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanego mu przestępstwa.

Sąd Apelacyjny widzi potrzebę, aby w tym miejscu podkreślić, że tego rodzaju konstrukcja zarzutu apelacyjnego nie wydaje się być prawidłowa. Jak słusznie podkreśla się w piśmiennictwie, zarzut odwoławczy formułuje się zasadniczo do jednego, konkretnego uchybienia (jedno uchybienie - jeden zarzut); jeżeli jednak podnoszone zarzuty pozostają ze sobą w związku przyczynowym technika ta powinna być nieco odmienna - zarzut powinien dotyczyć uchybienia o charakterze pierwotnym, natomiast nie stawia się wówczas dodatkowo zarzutu w stosunku do jego następstw, czyli dalszych uchybień (uchybień wtórnych). Uchybienia wtórne, będące następstwem uchybienia pierwotnego, świadczą bowiem o istotności (relewantności) zarzutu pierwotnego, skoro jego zaistnienie powoduje dalsze konsekwencje. Z tego powodu uchybienia wtórne powinny zostać wykorzystane przez skarżącego jako podstawa do wykazania, że zarzucane uchybienie pierwotne mogło mieć wpływ na treść orzeczenia z uwagi na jego następstwa w sferze związanej z prawidłowością wydanego orzeczenia (por. D. Świecki, "Postępowanie odwoławcze w sprawach karnych", Wolters Kluwer, W-wa 2016, wyd. 3, s.132).

Za wystarczające zatem należy uznać odwołanie się do argumentów zaprezentowanych już w tym zakresie w uzasadnieniu niniejszego wyroku, a z których wynika, że na podstawie prawidłowo ocenionego materiału dowodowego w pełni uprawnionym było wyciąganie wniosków, co do popełnienia przez oskarżonego Ł. S. przestępstw polegających na uprawie krzewów konopi innych niż włókniste i wytwarzania z nich środków odurzających, a następnie uczestniczenia w obrocie narkotykami poprzez zbywanie ich innym osobom.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego Ł. S. od zarzucanych mu czynów w pkt 1 - 4, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadny zarzut nie dawał podstaw do zmiany lub uchylenia zaskarżonego wyroku.

3.10.

obrazę prawa materialnego tj. art. 60 par. 3 k.k., poprzez niezastosowanie tego przepisu wobec oskarżonego Ł. S., choć jak wynika z materiału dowodowego zebranego w sprawie ujawnił on wobec organów ścigania informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia (zarzut dot. czynów z pkt I, II i III wyroku).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

niezależnie od argumentów podniesionych w środku odwoławczym stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie brak jest warunków pozwalających na skorzystania przez Ł. S. z dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary z art. 60 par. 3 k.k.

W omawianej kwestii w pełni aktualne pozostają rozważania prowadzone prze sąd apelacyjny w rubryce 3.3, a odnoszące się do oskarżonego M. P.. Czyny z pkt I i II wyroku, co do ich opisu oraz kwalifikacji prawnej, w przypadku obu oskarżonych są bowiem tożsame. Nie powtarzając zatem po raz kolejny całości prowadzonych tam rozważań, należy jedynie wyraźnie stwierdzić, że w przypadku tego oskarżonego również nie została spełniona jedna z przesłanek, o których mowa w przywołanej normie. Ł. S. nie dopuścił się żadnego z przypisanych mu czynów „współdziałając z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa”. Przestępstwo z art. 56 ust. 3 u.p.n. i inne oraz przestępstwo z art. 53 ust. 2 u.p.n. i inne popełnił wyłącznie wspólnie i w porozumieniu z M. P., zaś przestępstwa z art. 62 ust. 2 u.p.n. zupełnie samodzielnie. Żadnego z nich zatem nie popełnił współdziałając przynajmniej z dwiema innymi osobami, czego wymaga przepis art. 60 par. 3 k.k. To z kolei uniemożliwia zastosowanie przewidzianego tam zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary, niezależnie od ewentualnego spełnienia innych przesłanek.

Powyższe rozważania przekonują o bezzasadności zarzutu, którego celem było doprowadzenie do wymierzenia kary oskarżonemu z nadzwyczajnym jej złagodzeniem poprzez skorzystanie z instytucji przewidzianej dla sprawcy nazywanego potocznie „małym świadkiem koronnym”.

Wniosek

o zmianę wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary przy zastosowaniu art. 60 par. 3 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadny zarzut nie pozwalał na zmianę wyroku w kierunku wskazanym w apelacji.

3.11.

rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego Ł. S. kary w stosunku do stopnia winy oskarżonego oraz społecznej szkodliwości zarzucanych mu czynów, polegającą na wymierzeniu mu kary łącznej 4 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości przestępstwa, jakiego dokonał oraz w relacji do celów, jakie kara ta powinna spełnić w zakresie prewencji szczególnej i społecznego oddziaływania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

z tych samych przyczyn, jak w przypadku oskarżonego M. P., zarzut okazał się zupełnie nietrafny.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę skarżącemu, że podnoszone przez niego uchybienie kwestionuje wprost wyłącznie wymierzoną karę łączną. Niemniej użycie sformułowań odnoszących się do stopnia winy oraz społecznej szkodliwości może wskazywać, że intencją skarżącego było również zakwestionowanie wymiaru kar jednostkowych. Od profesjonalnego podmiotu, który zaskarżył wyrok, powinno się jednak wymagać precyzji i staranności w formułowania zarzutów odwoławczych.

Niezależnie od powyższych uwag po raz kolejny należy przypomnieć, że zgodnie z art. 438 pkt 4 k.p.k., sąd odwoławczy zmienia lub uchyla orzeczenie w zakresie kary tylko w razie stwierdzenia jej rażącej niewspółmierności, a więc takiej

Przy ocenie sprawiedliwość orzeczonych kary kierować się przede wszystkim należy, stopniem wykorzystania sankcji za konkretne przestępstwa, co jest podstawową miarą oceny ich surowości.

W niniejszej sprawie Ł. S., tak samo zresztą jak M. P., został skazany za popełnienie:

- przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 par. 1 k.k. i art. 65 par. 1 k.k. na karę 3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w ilości 150 stawek dziennych, ustalając stawkę dzienną na kwotę 70 zł.

- trzech przestępstw z art. 63 ust. 3 i art. 53 ust. 2 cyt. ustawy w zw. z art. 11 par. 2 k.k. na jedną karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w ilości 150 stawek dziennych, ustalając stawkę dzienną na kwotę 70 zł, wymierzona na podstawie art. 91 par. 1 k.k.

Ponadto został ukarany karą 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 62 ust. 2 u.p.n.

Sąd okręgowy, na podst. art. 91 par. 2 k.k. i art. 86 par. 1 k.k., połączył wszystkie wymierzone kary jednostkowe i orzekł wobec oskarżonego karę łączną 4 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny 200 stawek dziennych po 70 zł każda.

Jak wspomniano to przy uzasadnianiu wymiaru kary orzeczonej A. B. i M. P. czyn z art. 56 ust. 3 karą zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 2 lat do 12 lat, czyn z art. 53 ust. 2 karą od 3 lat pozbawienia wolności, z kolei czyn z art. 62 ust. 2 od jednego roku do 10 lat pozbawienia wolności. Należy też mieć na uwadze, że pierwszy z nich został popełniony w warunkach z art. 65 par. 1 k.k., co nakazuje z kolei na orzeczenia kary powyżej minimalnego ustawowego zagrożenia.

Granice natomiast w jakich mogła zostać wymierzona Ł. S. kara łączna pozbawienia wolności wynosi od 3 lat i 6 miesięcy do 7 lat i 10 miesięcy.

Z powyższego jasno wynika, że wszystkie kary jednostkowe zostały wymierzone w dolnych granicach zagrożenia przewidzianego dla danych czynów zabronionych, a kara łączna przy zastosowaniu zasady asperacji, ale zbliżonej w dużym stopniu do pełnej absorpcji. Trudno zatem w tej sytuacji zasadnie zarzucać, że którakolwiek z tych kar jest nadmiernie surowa.

Podobnie jak w przypadku M. P. wymiar kar jednostkowych należy odnieść do okoliczności popełnienia każdego z przypisanych mu czynów. Oskarżony w zamiarze bezpośrednim, w ramach trzech przestępstw, stanowiących tzw. ciąg z art. 91 par. 1 k.k., przez długi czas - okres niespełna dwóch lat, działając wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, uprawiał krzewy konopi innych niż włókniste, z których wytworzył łącznie ponad 3000 g marihuany. Ponadto przez okres blisko półtora miesiąca, działając ze z góry powziętym zamieram uczestniczył w obrocie bardzo dużą ilością marihuany w ilości 7.710 g o wartości 136.800 zł., czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu. Słusznie zatem uznano, że oba czyny, z których jeden stanowił zbrodnie, posiadały bardzo duży stopień społecznej szkodliwości. Znaczną szkodliwość, z uwagi na ilość i wartość marihuany, posiada też trzeci z czynów, zakwalifikowany z art. 62 ust. 2 u.p.n. Podobnie jak społeczną szkodliwość należy też ocenić stopień winy, o którym wspomina obrońca w apelacji. Ł. S. miał w pełni zachowaną możliwość postąpienia zgodnie z normami prawnymi, których winien przestrzegać, tak jak każdy inny obywatel tego kraju.

Z drugiej strony wymierzone kary uwzględniają szereg okoliczności łagodzących takich jak wcześniejsza niekaralność, pozytywna opinia wynikająca z wywiadu środowiskowego oraz prowadzony obecnie ustabilizowany tryb życia. Niemniej te okoliczności nie mogły doprowadzić do obniżenia wymiaru kar jednostkowych, które w świetle przedstawionych okoliczności obciążających, jawi się wręcz jako łagodna.

Reasumując, orzeczone sankcje prawidłowo odzwierciedlają ciężar gatunkowy oraz przypisanych oskarżonemu przestępstw, stanowiąc sprawiedliwą, a jednocześnie nie nadmierną prawno-karną reakcję na ich popełnienie. Tak ukształtowane kary spełnią cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec oskarżonego zrealizuje także cele w zakresie prewencji ogólnej. (art. 53 par. 1 k.k.)

Na pełna aprobatę zasługuje również wymiar kary łącznej, która została wymierzona w pobliżu dolnej granicy. Jest prawdą, że wszystkie popełnione czyny pozostawały ze sobą w bliskim związku podmiotowo – przedmiotowym, ale pomimo tego nie było warunków do zastosowania zasady pełnej absorpcji, która winna być orzekana w absolutnie w wyjątkowych przypadkach.

Wniosek

o zmianę wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary przy zastosowaniu art. 60 par. 3 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadny zarzut nie pozwalał na zmianę wyroku w kierunku wskazanym w apelacji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

kontrola odwoławcza, wynikająca z faktu wywiedzenia apelacji m.in. przez obrońcę A. B., pozwoliła z urzędu dostrzec uchybienia w treści zaskarżonego wyroku w części dot. tego oskarżonego i tak:

- w pkt LIV zaistniała niespójność w opisie ciągu przestępstw z art. 63 ust. 3 u.p.n. i art. 53 ust. 2 u.p.n. w zw. z art. 11 par. 2 k.k. sąd okręgowy w jego części wstępnej wskazał, że ciąg ten miał miejsce w okresie od kwietnia 2017 r. do maja 2018 r. Jednakże w dalszym fragmencie, podając konkretne daty poszczególnych upraw krzewów konopi innych niż włókniste i wytwarzania z nich środka odurzającego, wskazał, iż zachowanie to miało już miejsce w styczniu 2017 r.

- w pkt LVII, w którym orzeczono karę łączną grzywny wskazano, iż obejmuje ona kary grzywny orzeczone „w punktach pięćdziesiątym trzecim, pięćdziesiątym czwartym i pięćdziesiątym piątym”. Tymczasem w pkt LV wyroku oskarżony został skazany za czyn z art. 59 ust. 1 u.p.n. w zw. z art. 12 k.k. wyłącznie na karę 1 roku pozbawienia wolności, bez orzekanie o karze grzywny.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

wniesienie apelacji przez obrońcę oskarżonego pozwoliło dokonać korekty wyroku również w zakresie nieobjętym zarzutami. Działając na podst. art. 440 k.p.k. sąd odwoławczy zmienił zaskarżone orzeczenie w związku ze stwierdzoną z urzędu obrazą art. 413 par. 1 pkt 2 k.p.k. oraz art. 91 par. 2 i art. 86 par. 1 k.k. Żadna z tych zmian nie jest zmianą na niekorzyść A. B., a utrzymanie w mocy w mocy zaskarżonego orzeczenia, bez tych korekt, byłoby rażąco niesprawiedliwe.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

w pkt 1 zmieniono zaskarżony wyrok poprzez:

- obniżenie kwoty przepadku korzyści majątkowej do 18.000 zł orzeczonej w pkt XLIX wobec oskarżonego D. B. na podstawie art. 45 par. 1 k.k.,

- podanie daty „styczeń 2017” r., jako daty początkowej popełnienia ciągu przestępstw przypisanych w pkt LIV oskarżonemu A. B.,

- wyeliminowanie z rozstrzygnięcia o karze łącznej grzywny wymierzonej w pkt LVII oskarżonemu A. B. sformułowania, iż obejmuje ona również karę grzywny orzeczoną „w punkcie pięćdziesiątym piątym”

Zwięźle o powodach zmiany

zmiana wyroku na skutek uwzględnienia apelacji obrońcy D. B. oraz stwierdzenie z urzędu uchybień związanych ze skazaniem A. B..

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

utrzymaniu podlegał wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 20.08.2019 r. w pozostałym zakresie tj. skazania oskarżonych A. B., M. P. i Ł. S. za zarzucane im czyny, z powodu nieuwzględnienia zarzutów obrońców, które nie dawały podstaw do zmiany lub uchylenia wyroku w tym zakresie.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Sąd Apelacyjny w Katowicach, na podst. art. 624 par. 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., z tych samych powodów, co sąd I instancji, zwolnił oskarżonych od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

SSA Grzegorz Wątroba SSA Wiesław Kosowski SSA Piotr Pośpiech

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

apelacja obrońcy oskarżonego D. B.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

pkt XLIX dotyczący przepadku korzyści majątkowej orzeczonej wobec oskarżonego na podst. art. 45 par. 1 k.k. w zw. ze skazaniem za przestępstwo z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 par. 1 k.k. w zw. z art. 65 par. 1 k.k. oraz za przestępstwo z art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

Zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego A. B.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

pkt LIII - LX wyroku, dotyczące skazania oskarżonego za przestępstwo z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 par. 1 k.k. w zw. z art. 65 par. 1 k.k., za przestępstwa z art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 53 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 par. 2 k.k. oraz za przestępstwo z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

1.13.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

obrońcy oskarżonego M. P.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

pkt XI -XVI wyroku dotyczące skazania oskarżonego za przestępstwo z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 par. 1 k.k. w zw. z art. 65 par. 1 k.k., za przestępstwa z art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 53 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 par. 2 k.k.,

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.14.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

4

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego Ł. S.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

pkt I - IX wyroku, dotyczące skazania oskarżonego za przestępstwo z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 par. 1 k.k. w zw. z art. 65 par. 1 k.k., za przestępstwa z art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 53 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 par. 2 k.k. oraz za przestępstwo z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana