Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 10 maja 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w następującym składzie: Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Andrzej Muzyka

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2021 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa G. S.

przeciwko (...) spółce akcyjnej w S.

o zapłatę

oddala powództwo.

SSR Andrzej Muzyka

Sygn. akt XI GC 8/20 2 czerwca 2021 r.

UZASADNIENIE

Powódka G. S. żądała od pozwanej (...) spółki akcyjnej w S. zapłaty kwoty 1.600 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 17 listopada 2018 r. do dnia zapłaty

oraz zasądzenia na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Wskazała, że dochodzona kwota stanowi nabytą od poszkodowanego wierzytelność wobec ubezpieczyciela sprawcy szkody komunikacyjnej z tytułu kosztu najmu pojazdu.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Kwestionowała wysokość roszczenia powoda.

W toku sprawy strony podtrzymały stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 czerwca 2018 r. posiadacz pojazdu mechanicznego ubezpieczonego od odpowiedzialności cywilnej w związku z ruchem tego pojazdu w zakładzie ubezpieczeń pozwanej doprowadził do kolizji z udziałem pojazdu poszkodowanego marki C. o nr rej. (...), którego właścicielem była T. M..

Bezsporne, a nadto akta szkody, k. 55.

Pojazd był w użytkowaniu E. G. w dniu szkody, która w dniu 26 lipca 2017 r. zawarła z T. M. umowę użyczenia. Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

Dowód

- umowa użyczenia, k. 8.

W dniu 24 lipca 2018 r. G. S. zawarła z T. M. umowę najmu pojazdu zastępczego. Umowa dotyczyła pojazdu marki V. (...).

W imieniu T. M. działała przy podpisaniu umowy E. G.. Pod umowę wyraźnie przy podpisie E. G. wskazała, że reprezentuje stronę umowy, tj. T. M. a nie, że zawiera ją w imieniu własnym.

E. G. nie miała umocowania do działania w imieniu T. M..

Pojazd użyczony, był faktycznie wykorzystywany przez E. G. na czas dojazdu do pracy, zakupy i wizyty lekarskie.

Dowód:

- pismo z dnia 17 sierpnia 2018 r., k. 9,

- umowa z dnia 24 lipca 2018 r., k. 9 verte,

- zeznania świadka T. M., k. 194.

E. G. korzystała z pojazdu wynajętego przez okres 24 dni. W umowie z dnia 24 lipca 2018 r. stawka najmu została ustalona na 220 zł netto plus VAT.

G. S. wystawiła fakturę VAT na kwotę 6494,40 zł na rzecz T. M..

Dowód:

- umowa najmu z dnia 24 lipca 2018 r., k. 9 verte,

- potwierdzenie zwrotu pojazdu, k. 10,

- faktura VAT, k. 10 verte

(...) spółka akcyjna w S. wypłaciła kwotę 270 zł decyzją z dnia 17 października 2018 r. tytułem odszkodowania związanego z kosztami najmu pojazdu zastępczego. Zweryfikowano okres najmu do 2 dni, po stawce 135 zł brutto. W treści decyzji wskazano poszkodowanego w osobie T. M..

Bezsporne, a nadto:

- decyzja z dnia 17 października 2018 r., k. 33.

W dniu 17 sierpnia 2018 r. G. S. zawarła z T. M. umowę przelewu wierzytelności. Przedmiotem przelewu była wierzytelność przysługująca cedentowi z tytułu faktury VAT nr (...) względem (...) spółki akcyjnej w S. . Pod umową cesji podpis w miejscy cedent złożyła E. G..

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa przelewu z dnia 17 sierpnia 2018 r., k.39,

(...) spółka akcyjna w S. współpracowała w zakresie najmu pojazdów zastępczych co najmniej do dnia:

- 16 października 2017 z 99rent spółką z ograniczoną odpowiedzialnością,

- 15 marca 2019 r. z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową, która współpracowała z pozwaną od 1 lipca 2012 r.

- 1 grudnia 2016 r. z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W..

Dowód:

- oświadczenia, k. 51-54.

Uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 6 dni kalendarzowych.

Pojazd uszkodzony należał do pojazdów klasy E, w których średnie stawki za najem pojazdu zastępczego w połowie 2018 r. wynosiły 331 zł netto.

Pojazd wynajęty należał do pojazdów klasy D, w których średnie stawki za najem pojazdu zastępczego w połowie 2018 r. wynosiły 192 zł netto.

Dowód:

- pisemna opinia biegłego sądowego, k. 139-157.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powodów podlegało oddaleniu.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, zeznań świadka oraz pisemnej opinii biegłego sądowego. Sąd w całości dał wiarę tym dowodom, w szczególności brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości zeznania świadka. Wskazać należy, że opinia jest jasna i pełna, a wnioski w niej zawarte zostały logicznie uzasadnione.

Roszczenie przedstawione przez powodów ma charakter roszczenia odszkodowawczego, znajdującego oparcie w przepisach art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, ze zm.) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c.

Okoliczności kolizji z dnia 23 czerwca 2018 roku nie były sporne pomiędzy stronami. Również legitymacja bierna pozwanej spółki do występowania w niniejszym procesie, mająca za podstawę art. 19 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, nie pozostawała przedmiotem sporu. Było bowiem okolicznością niekwestionowaną, iż sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanej spółce.

Pozwana nie kwestionowała legitymacji powódki do występowania w niniejszym procesie. Niemniej legitymacja podlega badaniu przez Sąd z urzędu. Dlatego, też w kontekście zeznań świadka T. M., która zeznała że nie wypożyczała żadnego pojazdu, strony zostały zobowiązane do zajęcia stanowiska w tym przedmiocie.

E. G. pojazd uszkodzony w kolizji z dnia 23 czerwca 2018 r. miała w użyczeniu. Tym samym, skoro używała ten pojazd, miała uprawnienie do korzystania z tego pojazdu była poszkodowaną w kolizji drogowej. Niemniej wówczas to ona powinna być najemcą pojazdu zastępczego a następnie dokonać cesji wierzytelności na powódkę. Powinna działać w imieniu własnym, aby te czynności prawne były skuteczne.

Tymczasem przy zawieraniu umowy najmu z dnia 24 lipca 2018 r. E. G. działała w imieniu T. M.. T. M. została wpisana w komparycji umowy, a przy podpisie E. G. znajduje się dopisek: „reprezentowana przez”. Przyjęcie, że E. G. działa w imieniu własnym a w komparycji umowy dokonano omyłkowo wskazania najemcy pozostawałoby w oczywistej sprzeczności z treścią dokumentu.

Pełnomocnictwa w formie dokumentu dla E. G. w aktach sprawy nie ma. Natomiast świadek T. M. wskazała, że nie wypożyczała żadnego pojazdu, że nie wie o co chodzi w sprawie. Tym samym brak jest podstaw do przyjęcia ustnego upoważnienia.

Umowa najmu z dnia 24 lipca 2018 r. jest bezskutecznie zawieszona (art. 103 kc), albowiem E. G. zawarła ją nie mając umocowania do działania w imieniu T. M.. Powódka nie skorzystała z uprawnienia z art. 103 § 2 kc, przynajmniej na ten fakt się nie powoływała (art. 6 kc).

Potwierdza powyższe wystawiona przez powódkę faktura VAT, która również oznacza nabywcę jako T. M., a nie E. G..

Skoro umowa z dnia 24 lipca 2018 r. nie wywołuje skutków prawnych również przelew wierzytelności z dnia 17 sierpnia 2018 r. tych skutków nie może wywołać. Również w tym zakresie nie wykazano aby E. G. miała uprawnienie do zawarcia umowy cesji w imieniu T. M., choć w pozycji „cedent” widnieje już tylko jej podpis. W komparycji wpisano jednak jako cedenta T. M., stąd w kontekście umowy najmu Sąd przyjmuje, że również w tym zakresie E. G. działała jako pełnomocnik.

Umowa cesji jest więc również bezskutecznie zawieszona (art. 103 kc), albowiem E. G. zawarła ją nie mając umocowania do działania w imieniu T. M.. Powódka nie skorzystała z uprawnienia z art. 103 § 2 kc, przynajmniej na ten fakt się nie powoływała (art. 6 kc). Przyjęcie, że E. G. działała przy umowie cesji w imieniu własnym, z uwagi na brak dopisku: „reprezentowana przez”, nie zmienia rozstrzygnięcia w sprawie, albowiem wówczas należałoby przyjąć, że przelała wierzytelność, która jej nie przysługiwała, bo dotyczyła faktury opiewającej na należność z umowy najmu z dnia 24 lipca 2018 r. Ta ostatnia umowa jest bezskutecznie zawieszona, o czym była mowa wyżej, a stroną tej umowy nie jest E. G.. Zachodziłaby zasada, zgodnie z którą nikt nie może przenieść więcej praw niż sam posiada.

Legitymacja procesowa czynna powódki nie wynika więc z treści art. 509 § 1 i 2 k.c.

Wobec powyższego powództwo zostało oddalone.

Spór będący przedmiotem niniejszego postępowania rozgrywał się na płaszczyźnie ustalenia rozmiaru i wysokości szkody poniesionej w związku z zaistniałą kolizją, a w konsekwencji, co do wysokości należnego odszkodowania związanego z kosztami wynajęcia pojazdu zastępczego. Przy czym poniższe rozważania nie zmieniają oceny Sądu, że powództwo powinno być oddalone z uwagi na brak legitymacji czynnej po stronie powodowej.

W niniejszej sprawie sam fakt konieczności najmu pojazdu zastępczego był niekwestionowany.

Sporny był nie okres najmu lecz wysokość dobowej stawki najmu. Przy czym pozwana podnosiła również, że poszkodowany mógł wynająć pojazd zastępczy za jej pośrednictwem, co obniżyłoby koszt najmu.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia przeciętnych stawek najmu oraz czasu trwania najmu. Opierając się na opinii wskazać należałoby, że powódce przysługuje roszczenie dochodzone pozwem, albowiem 6 dni x po stawce 220 zł + VAT, daje kwotę 1623,60 zł a powód żądał kwoty mniejszej.

Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania oferty najtańszej i najkorzystniejszej. Uznając, że sam fakt poszkodowania i konieczność aktywności poszkodowanego w zakresie likwidacji szkody jest sam w sobie na tyle obciążający i absorbujący, pierwszeństwo przyznać należy zapewnieniu poszkodowanemu komfortu, a nawet poczucia bezpieczeństwa i profesjonalnego wsparcia. Nie jest więc tak że zawsze najtańsza oferta będzie najkorzystniejsza.

Dodatkowo E. G. minimalizowała szkodę, skoro wynajął pojazd niższej klasy, a uzasadnione byłoby również wynajęcie pojazdu klasy E, po stawkach które wskazał biegły sądowy .

Dodatkowo wskazać należy, że pozwana nie wykazała, że rzeczywiście mogła wynająć pojazd zastępczy poszkodowanemu w trakcie trwania najmu pojazdu zastępczego. Dwa oświadczenia (k. 54-56) datowane są na dzień poprzedzający zawarcie umowy w niniejszej sprawie więc nie mają decydującego charakteru. Jedynie oświadczenie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z dnia 15 marca 2019 r. która współpracowała z pozwaną od 1 lipca 2012 r. obejmuje okres, w którym zawarto umowę najmu w niniejszej sprawie. Przy czym pozwana nie przedłożyła szczegółowych warunków najmu stąd nie jest możliwe porównanie warunków najmu z umowy zawartej z powodem oraz umowy, której ofertę miałby złożyć podmiot współpracujący z pozwaną. Dodać należy, że pozwana nie uznała całego zasadnego okresu najmu tj. 6 dni, tym samym stanowisko o możliwości najmu pojazdu zastępczego za jej pośrednictwem nie zasługiwało na uwzględnienie.

Ż. odsetek oparto na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.p.c. oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych od kwoty 1600 zł od dnia 17 listopada 2018 r. (...) spółka akcyjna w S. wypłaciła kwotę 270 zł decyzją z dnia 17 października 2018 r. Odsetki nie były jednak należne z uwagi na fakt, że nie zasługiwało na uwzględnienie żądanie w zakresie należności głównej.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.

SSR Andrzej Muzyka

Sygn. akt XI GC 8/20 2 czerwca 2021 r.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)