Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 230/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

R. S. (1)

czyn przypisany w pkt. I. części dyspozytywnej wyroku

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

w dniu 15 lipca 2020 r. w O., działając w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia R. I., wielokrotnie uderzał go łańcuchem rowerowym po całym ciele oraz kilkakrotnie dźgnął nożem w brzuch, plecy i klatkę piersiową, powodując obrażenia w postaci: rany kłutej klatki piersiowej w okolicy prawego dołu pachwowego, rany kłutej klatki piersiowej po stronie lewej poniżej łopatki prawej, rany kłutej brzucha w okolicy prawego dołu biodrowego penetrującej do jamy otrzewnej z przecięciem ściany jelita cienkiego w sześciu miejscach i przecięciem krezki jelita cienkiego, rany kłutej brzucha w okolicy talerza kości biodrowej lewej, rany palców II i III ręki prawej i palca IV ręki lewej, otarć naskórka i płytkich ran na głowie, otarć naskórka na tułowiu, otarć naskórka na kończynie górnej prawej, otarć naskórka i podbiegnięć krwawych na kończynie górnej lewej, płytkiej rany ciętej na kończynie dolnej lewej, które spowodowały ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby zazwyczaj zagrażającej życiu, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na postawę obronną pokrzywdzonego oraz udzieloną mu niezwłocznie pomoc medyczną

częściowo wyjaśnienia oskarżonego R. S. (1)

k. 72-74, 82, 188-189, 288

zeznania świadka R. I.

k. 52-53, 289-290

zeznania świadek J. A. (1)

k. 11-12, 291

zeznania świadka I. M.

k. 14-14, 20, 135, 293v (ujawnione)

zeznania świadka R. B.

k. 17-18, 132, 293v (ujawnione)

zeznania świadka M. P. (2)

k. 27-28, 291v-292

zeznania świadka K. W.

k. 66, 292

zeznania świadek J. H.

k. 60-61, 292-293

opinia sądowo-lekarska

k 94-98, 359v-360

protokoły zatrzymania, badania trzeźwości,przeszukania i oględzin

k. 5-7, 8, 9-10, 21-22, 23-26, 30-32, 36-37, 33-35, 39-40, 54-55, 55-56, 57-58, 63-65,

brak w krytycznym czasie ze strony oskarżonego z przyczyn chorobowych zniesionej ani ograniczonej w stopniu znacznym zdolności rozpoznania znaczenia zarzucanego czynu i pokierowania swoim postępowaniem

pisemna opinia sądowo-psychiatryczna-psychologiczna wraz opinią ustną złożoną na rozprawie

k. 175-185, 303v-304

złożenie przez pokrzywdzonego w dniu 22 marca 2018 r. zawiadomienia o dokonaniu przez oskarżonego zniszczenia mienia w postaci rozbicia szyby oraz kierowania przez R. S. (1) gróźb pozbawienia życia pokrzywdzonego a następnie wycofanie wniosku o ściganie

protokół oględzin akt PR Ds.961.2018

k. 141-151

pozytywna opinia o oskarżonym w jego środowisku rodzinnym

wywiad środowiskowy

k. 128

uprzednia niekaralność oskarżonego

dane o karalności

k. 59

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

(...)

Sąd uwzględnił wyjaśnienia oskarżonego w części, w której znajdowały one potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym i uznanym za wiarygodny materiale dowodowym.

Za wiarygodne Sąd uznał przede wszystkim pierwsze wyjaśnienia oskarżonego złożone po przedstawieniu zarzutu w toku śledztwa, w których ten przyznał się, iż działał z zamiarem zabójstwa R. S. (2), albowiem bezpośrednio świadczył o tym sposób i rodzaj użytych przez niego narzędzi (łańcuch rowerowy i nóż) w bezpośredniej konfrontacji z pokrzywdzonym.

Wyjaśnienia oskarżonego dotyczące tego, iż umówił się poprzez aplikację messenger z pokrzywdzonym na spotkanie o konkretnym czasie i miejscu na tzw. "ustawkę" znajdowały potwierdzenie w dowodzie z protokołu oględzin telefonu pokrzywdzonego i zeznaniach tego ostatniego.

Podobnie zbieżna w zasadniczej części z zeznaniami pokrzywdzonego była ta część wyjaśnień oskarżonego, w której opisywał on przebieg zdarzenia z dnia 15 lipca 2020 r. (do tej kwestii Sąd odniósł się szerzej przy ocenie treści zeznań pokrzywdzonego).

Za wiarygodne należało uznać także wyjaśnienia oskarżonego opisującego główny motyw jego konfliktu z pokrzywdzonym tj. niezgodę oskarżonego i jego zmarłej już matki (z którą oskarżony miał silną relację i bardzo przeżył jej śmierć) na związek pokrzywdzonego z siostrą oskarżonego, albowiem tę część wyjaśnień potwierdzili pokrzywdzony i świadek J. H..

ZEZNANIA ŚWIADKA R. I.

Zeznania świadka znajdowały potwierdzenie częściowo w wyjaśnieniach oskarżonego, zeznaniach świadków oraz pozostałym zgromadzonym i uznanym za wiarygodny materiale dowodowym dlatego też Sąd uwzględnił je przy ustalania stanu faktycznego niniejszej sprawy.

Odnośnie tła zajścia świadek wskazywał, iż w 2018 r. poznał siostrę oskarżonego J. S. (aktualnie H.), z którą nawiązał relację. Ich związkowi od początku przeciwni byli matka kobiety oraz jej brat (oskarżony), który też pewnego dnia z tego powodu wybił szybę w oknie domu pokrzywdzonego. W zakresie tego czynu toczyło się postępowanie przygotowawcze. Miała miejsce też sytuacja, że pod sklepem (...) oskarżony groził pokrzywdzonemu użyciem noży. Dalej świadek wskazywał, iż w październiku 2019 r. matka oskarżonego zmarła, a w maju bądź czerwcu 2020 r. J. H. wróciła do domu rodzinnego gdzie mieszkał też oskarżony. Pokrzywdzony wskazywał, iż kilka dni przed zdarzeniem, którego ocena była przedmiotem niniejszego postępowania oskarżony napisał do niego na messengerze i wezwał pokrzywdzonego do spotkania. Do przedmiotowej konwersacji Sąd odniósł się szerzej przy ocenie dowodu z protokołu oględzin telefonu pokrzywdzonego, a twierdzenia świadka w tym zakresie znajdowały potwierdzenie w przywołanym dowodzie z oględzin. Pokrzywdzony po okazaniu mu na rozprawie przedmiotowej konwersacji przyznał, iż wiadomości tam zawarte pochodziły od niego.

Odnośnie samego przebiegu zdarzenia z dnia 15 lipca 2020 r. relacja świadka ze śledztwa uzupełniona zeznaniami złożonymi na rozprawie była logiczna, spójna i znajdowała potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonego, zeznaniach świadków, protokołach oględzin, a w zakresie rodzaju doznanych przez pokrzywdzonego obrażeń również w opinii biegłego, dlatego też Sąd nie miał podstaw aby odmówić im wiarygodności.

Świadek wskazywał, iż kiedy wyszedł z domu, oskarżony czekał już na niego na ulicy, mając w ręku łańcuch od roweru i nóż. Pokrzywdzony widząc to, powiedział do oskarżonego żeby ten na niego poczekał, ściągnął zegarek, otworzył bramę i krzyknął do oskarżonego "dawaj!". Kiedy oskarżony do niego podbiegł, pokrzywdzony kopnął go w twarz i początkowo uniknął ciosów oskarżonego ale potem łańcuch rowerowy owinął mu się na twarzy, stracił równowagę i upadł na plecy. Oskarżony "machał" wtedy nożem i łańcuchem, a pokrzywdzony kopał go po twarzy i innych miejscach. Kiedy pokrzywdzony wstał, oskarżony ugodził go nożem w brzuch, nogę i pod pachą.

Jakkolwiek pokrzywdzony wskazywał, iż nóż w plecy oskarżony wbił mu jeszcze wtedy kiedy obaj stali na nogach, a pokrzywdzony złapał oskarżonego za pas, w tym zakresie Sąd oparł się na pierwszych wyjaśnieniach oskarżonego i zeznaniach świadek J. A. (1), którzy wskazywali, iż de facto do wbicia noża w plecy pokrzywdzonego doszło w momencie kiedy obaj mężczyźni leżeli na ziemi.

Pokrzywdzony obezwładnił następnie oskarżonego co znajdowało potwierdzenie w m.in. w dokumentacji fotograficznej.

Ocena treści zeznań pokrzywdzonego złożonych przede wszystkim na rozprawie łącznie z dowodem w postaci protokołu oględzin jego telefonu, w ocenie Sądu jednoznacznie wskazywała na to, iż ten świadomie dążył do fizycznej konfrontacji z oskarżonym a jego wypowiedzi już po zdarzeniu, pomimo doznania szeregu poważnych obrażeń, świadczyły o tym, iż tego nie żałował i czerpał wręcz z tej konfrontacji satysfakcję. Takie ustalenie znajdowało w ocenie Sądu potwierdzenie nie tylko w przedstawionym wyżej opisie starcia z oskarżonym ale także szeregiem twierdzeń pokrzywdzonego takich jak m.in. "ja nigdy nie odmawiam bójki", "kocham się bić", "jestem królem parteru" (k. 290) oraz "chciałem mu pokazać, że jest zerem", "ja nie boję się nikogo, bo od 18 roku życia stałem na bramkach i dobrze się biję, a on (oskarżony) jest najsłabszy w mojej karierze" (k. 290v). Pokrzywdzony przyznawał, iż świadomie umówił się z oskarżonym na bójkę i nie zrezygnował z konfrontacji nawet wtedy gdy zobaczył, iż oskarżony trzyma w rękach łańcuch rowerowy i nóż.

Jakkolwiek ustalenie takie nie ma na celu i nie może być odbierane jako próba przerzucenia odpowiedzialności za zdarzenie z dnia 15 lipca 2020 r. wyłącznie na pokrzywdzonego, tak wskazać należy, iż w ocenie Sądu pokrzywdzony mógł w bardzo łatwy sposób uniknąć starcia z oskarżonym nie otwierając po prostu bramy domu i nie podchodząc do niego.

Wskazać także należy, iż w zakresie przywoływanej zarówno przez oskarżonego, pokrzywdzonego jak i świadek J. H. wcześniejszej sytuacji pod marketem Biedronka w O. wynikało, iż pokrzywdzony również wtedy był gotów na konfrontację z uzbrojonym oskarżonym (który trzymał w ręku dwa noże) a odwiodła go tylko od tego postawa jego partnerki - siostry oskarżonego - która powstrzymała go od wyjścia z samochodu.

ZEZNANIA ŚWIADKÓW J. A. (1), (...) i (...)

Sąd za wiarygodne uznał zeznania ww. świadków - w mniejszym (I. M.) lub większym stopniu (R. B. i J. A.) świadków zdarzenia pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzonym albowiem były spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniały, znajdując także potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonego i zeznaniach pokrzywdzonego.

Najbardziej szczegółowa była relacja świadek J. A. (1), która opisywała, jak oskarżony leżał na , a nad nim klęczał pokrzywdzony, obaj wzajemnie szarpali się i uderzali pięściami. W pewnym momencie świadek zauważyła w ręce oskarżonego nóż, który ten powoli zbliżał do pleców pokrzywdzonego i zaczął mu ten nóż tam wbijać. Wtedy świadek oddaliła się od miejsca zdarzenia i zadzwoniła na policję. Po jej powrocie pozycja mężczyzn nie zmieniła się, jedynie przestali okładać się rękoma. Przed Sądem świadek podnosiła, iż prawdopodobnie oskarżony od początku miał w ręku nóż, ale początkowo tego przedmiotu nie zauważyła.

Świadek R. B. odnosząc się do oskarżonego i pokrzywdzonego kolorami ich koszulek (odpowiednio czarna i niebieska) zeznawał, iż widział jak oskarżony podszedł do pokrzywdzonego z łańcuchem w ręku i zaczął go szarpać. Pokrzywdzony oddalał się od oskarżonego. Świadek stracił ich na chwilę z zasięgu wzroku, po czym zobaczył, iż obaj leżeli już na ziemi. Świadek nie widział momentu wbicia noża w plecy pokrzywdzonego, tłumaczył, iż już po tym zdarzeniu pokrzywdzony poprosił go o wezwanie policji.

Zbieżna z powyższymi zeznaniami była treść relacji świadka I. M. - który nie był bezpośrednim świadkiem zdarzenia, a pojawił się tam już w momencie, gdy pokrzywdzony miał nóż wbity w plecy.

ZEZNANIA ŚWIADKÓW M. P. (2) I K. W.

Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań świadków - funkcjonariuszy policji - składanych na okoliczność szczegółów związanych z interwencją wskutek zawiadomienia o bójce między oskarżonym, a pokrzywdzonym, albowiem treść ich zeznań była spójna, logiczna, a nadto znajdowała potwierdzenie w zeznaniach pozostałych świadków i zgromadzonej dokumentacji.

Z relacji K. W. wynikało, iż zauważył oskarżonego i pokrzywdzonego szarpiących się na ziemi. Obok nich leżał łańcuch rowerowy. Świadek obezwładnił oskarżonego a M. P. (2) udzielił pierwszej pomocy pokrzywdzonemu, który miał nóż wbity w plecy.

Świadkowie podnosili, iż oskarżony przyznał, iż początkowo zaatakował pokrzywdzonego łańcuchem rowerowym, a zarzewiem konfliktu miały być bliższe relacje utrzymywane przez pokrzywdzonego z siostrą oskarżonego. Oskarżony miał przyznać, iż przyszedł z nożem i łańcuchem do miejsca zamieszkania pokrzywdzonego z zamiarem jego zabicia, co nie udało się z uwagi na zmęczenie oskarżonego.

Świadkowie wskazywali, iż oskarżony przyznał, iż doznane przez niego obrażenia cięte musiały powstać gdy trzymał nóż w ręce.

ZEZNANIA ŚWIADEK J. H.

Zeznania świadek - siostry oskarżonego i partnerki pokrzywdzonego - były przydatne do podjęcia ustaleń w zakresie genezy konfliktu obu mężczyzn i w tym zakresie znajdowały potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonego i zeznaniach pokrzywdzonego dlatego też zasługiwały na uwzględnienie.

Istotna była ta część zeznań świadek opisująca wcześniejsze spotkanie jej brata i pokrzywdzonego. Świadek wskazywała bowiem, iż po wybiciu szyby przez oskarżonego w domu pokrzywdzonego, razem z tym ostatnim (po telefonie od oskarżonego) podjechała samochodem z pokrzywdzonym pod market Biedronka, a tam oskarżony stał na parkingu i trzymał nóż. Świadek w śledztwie wskazywała, iż nie "pozwoliła R. wysiąść z samochodu" a relację świadek w tym zakresie potwierdził pokrzywdzony, wskazując, iż to właśnie ona powstrzymała go od wcześniejszej konfrontacji z oskarżonym.

OPINIA SĄDOWO-LEKARSKA

brak podstaw do kwestionowania konkluzji przedstawionych w sporządzonej przez profesjonalny podmiot, a w swej treści szczegółowej, zrozumiałej i pełnej opinii.

Biegły opierając się na dokumentacji z akt sprawy jak i badania lekarskiego pokrzywdzonego stwierdził u tego ostatniego obrażenia ciała opisane w pkt. I. części wstępnej wyroku.

Biegły opiniował, iż obrażenia pokrzywdzonego w postaci ran kłutych i ciętych oraz następowych uszkodzeń jamy brzusznej, a także podbiegnięć krwawych i otarć naskórka powstały wskutek działania narzędzi ostrych, kończystych lub uderzenia o takie narzędzia i spowodowały one ciężki uszczerbek na zdrowiu określony w art. 156 k.k. w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, dlatego też doszło do narażenia pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w myśl art. 160 § 1 k.k.

Przedmiotową opinię biegły podtrzymał na rozprawie dodając, iż decydujące dla przyjętej kwalifikacji ciężkości obrażeń była rana kłuta brzucha penetrująca do jamy otrzewnej z przecięciem ściany jelita i przecięcia jelita cienkiego. Biegły opiniował, iż wskutek perforacji jelita dochodzi do wydostania się zawartości jelit do jamy brzusznej, co prowadzi do zapalenia otrzewnej i bez leczenia prowadzi do zgonu.

Biegły opiniował, iż ostrze o długości 20 cm, którym posłużył się oskarżony z całą pewnością byłoby w stanie spenetrować jelita i doprowadzić do ich perforacji - a takich m.in. obrażeń doznał pokrzywdzony - a twierdzenia te w ocenie Sądu przekonująco uzasadnił. Biegły wskazywał także, iż aby doszło do przebicia jamy brzusznej to trzeba użyć dużej siły, jednakże gdy nóż jest ostry, to nie trzeba być specjalnie mocnej budowy aby taką ranę spowodować.

PROTOKOŁY ZATRZYMANIA, BADANIA TRZEŹWOŚCI, PRZESZUKANIA I OGLĘDZIN

brak podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności dowodów.

Szerzej w ocenie Sądu z uwagi na jego znaczenie dowodowe odnieść należało się do dowodu z oględzin telefonu komórkowego (k. 63-65) należącego do pokrzywdzonego i ujawnionej korespondencji z oskarżonym prowadzonej za pośrednictwem aplikacji messenger.

Z treści tych konwersacji wynikało, iż przed krytycznym zdarzeniem obaj mężczyźni umawiali się na spotkanie, które bynajmniej nie miało mieć charakteru towarzyskiego. Pokrzywdzony pisał do oskarżonego, iż ma to być spotkanie "na śmierć i życie". Jakkolwiek obaj obrzucali się przy tym różnorakimi inwektywami, tak zdecydowanie przodował w tym pokrzywdzony, pisząc, iż najlepiej byłoby spotkać się przy grobie matki oskarżonego aby pokrzywdzony mógł tam od razu umieścić oskarżonego. Pokrzywdzony nie ustawał w obrażaniu zmarłej kilka miesięcy wcześniej matki oskarżonego sugerując, iż oskarżony razem z matką będzie "skwierzyć w piekle". Sugerował także wyciągnięcie ciała matki oskarżonego z grobu.

Pokrzywdzony dodawał, iż "zaczyna polowanie" na oskarżonego i chce wybić mu zęby, gwarantując mu, iż "teraz zobaczy jak bije".

PISEMNA OPINIA SĄDOWO-PSYCHIATRYCZNA-PSYCHOLOGICZNA WRAZ Z OPINIĄ USTNĄ ZŁOŻONĄ NA ROZPRAWIE

brak podstaw do kwestionowania konkluzji przedstawionych w sporządzonej przez profesjonalny podmiot, a w swej treści szczegółowej, zrozumiałej i pełnej opinii.

Konkluzje opinii pisemnej biegli podtrzymali na rozprawie zapoznając się dodatkowo z wyjaśnieniami oskarżonego, zeznaniami pokrzywdzonego i korespondencją z messengera. Biegli opiniowali, iż prowokacyjne zachowanie pokrzywdzonego względem oskarżonego nie miały wpływu na ocenę poczytalności tego ostatniego tempore criminis i ewentualne wystąpienie u niego silnego wzburzenia . Biegli wskazywali, iż bez wątpienia czyn miał charakter emocjonalny jednakże stan psychiczny oskarżonego pozwalał na kontrolę tych emocji i podjęcie działań akceptowanych społecznie. Pamięć oskarżonego dot. przebiegu zdarzenia wyklucza zaś wystąpienie u niego niekontrolowanych emocji.

PROTOKÓŁ OGLĘDZIN AKT PR DS. 961.2018

brak podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności dowodu

WYWIAD ŚRODOWISKOWY

brak podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności dowodu.

Z przedmiotowego dowodu wynikało, iż oskarżony bardzo przeżył śmierć matki w październiku 2019 r. i miewał z tego powodu stany depresyjne. Miał bardzo dobre relacje z członkami rodziny, uczestniczył w wychowaniu i opiece nad synem siostry i w miarę osiąganych zarobków przyczyniał się do ogólnych kosztów utrzymania.

DANE O KARALNOŚCI

brak podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności dowodu

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.1

CZĘŚCIOWO WYJAŚNIENIA OSKARŻONEGO R. S. (1)

Sąd nie uwzględnił wyjaśnień, w których oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, wskazując, że chciał tylko nastraszyć pokrzywdzonego i bronił się przed nim, uznając - w ślad za pozostałym zgromadzonym i uznanym za wiarygodny materiałem dowodowym - iż treść tych wyjaśnień stanowi wyłącznie linię obrony oskarżonego, obliczoną na zminimalizowanie jego odpowiedzialności karnej.

Sąd nie uwzględnił również wyjaśnień oskarżonego, gdy ten wskazywał, iż w trakcie spotkania z siostrą i pokrzywdzonym pod Biedronką nie miał ze sobą dwóch noży, a jedynie gaz, albowiem ta część wyjaśnień sprzeczna była z uznanymi w tym zakresie za wiarygodne zeznaniami pokrzywdzonego i J. H.. Do kwestii tych noży odwoływał się również pokrzywdzony wymieniając z oskarżonym wiadomości poprzez aplikację messenger.

ZEZNANIA ŚWIADEK K. S.

Świadek - były pracodawca oskarżonego nie posiadała wiedzy o zdarzeniach będących przedmiotem niniejszego postępowania, wskazując jedynie, iż oskarżony był rzetelnym pracownikiem.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I.

R. S. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Wina i sprawstwo oskarżonego w zakresie zarzucanego jemu czynu kwalifikowanego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zw. art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. nie budziły wątpliwości Sądu.

Dyspozycję art. 148 § 1 k.k. wypełnia ten, kto zabija człowieka. Przedmiotem ochrony jest tu życie człowieka od momentu narodzin do śmierci. Strona podmiotowa zabójstwa charakteryzuje się umyślnością. Może mieć ona postać zarówno zamiaru bezpośredniego, jak i ewentualnego. Jak trafnie podkreśla się w orzecznictwie, w sprawach o zabójstwo niezwykle rzadko zdarza się, że sprawca artykułuje swój zamiar. Zazwyczaj ustala się go na podstawie okoliczności, jakie towarzyszą zabójstwu ( vide: wyrok S.A. w Katowicach z 4.11.2010 r., II AKa 338/10, KZS 2011/5, poz. 73; wyrok SA w Lublinie z 19.01.2010 r., II AKa269/09, KZS 2010/7-8, poz. 58; wyrok SA we Wrocławiu z 27.06.2018 r., II AKa 187/18, LEX nr 2525480).

Zamiar bezpośredni polega na tym, że sprawca chce popełnić czyn zabroniony. W ramach zamiaru bezpośredniego umieszcza się także tzw. przestępstwo nieuchronne, czyli sytuacje, kiedy sprawca zdaje sobie sprawę z tego, że zrealizowanie jego zamierzenia (tego, czego wprost chce) doprowadzi do urzeczywistnienia innego stanu rzeczy, relewantnego prawnokarnie ( vide: Wąsek w: Górniok i in. T. 1, s. 105-106; Budyn- kulik, Umyślność, s. 35-38; Komentarz aktualizowany do art. 9 Kodeksu Karnego, LEX). Element woli zawarty w zamiarze bezpośrednim, określony czasownikiem chce rozumiany jest w prawie karnym szerzej niż w języku potocznym i obejmuje również takie sytuacje, w których sprawca zdaje sobie sprawę z nieuchronności pewnych skutków, nawet jeśli mu na nich nie zależy. ( Lech Gardocki. Prawo karne, Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2007 str. 77) Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie. Wskazuje się, że „ świadomie podejmowane zachowanie prowadzić może do dwojakiego rodzaju wniosków w zależności od tego, czy skutek uboczny najdalej idący jest nieuchronny albo czy skutek ten jest wysoce prawdopodobny. W pierwszym przypadku sprawcy można przypisać zamiar bezpośredni, w drugim zaś zamiar ewentualny.” ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 23.01.2014 r., II AKa 256/13, LEX nr 1419071.

Ustalenia dotyczące zamiaru zabójstwa, jak wskazuje orzecznictwo i poglądy doktryny, winny wynikać z analizy całokształtu przedmiotowych i podmiotowych okoliczności zajścia. Do okoliczności przedmiotowych niewątpliwie zaliczyć należy: rodzaj użytego narzędzia, siłę zadawania ciosów, ich umiejscowienie.

W ocenie Sądu zadawanie pokrzywdzonemu przez oskarżonego wielokrotnych ciosów łańcuchem rowerowym po całym ciele oraz przede wszystkim zadawanie ciosów 20 centymetrowym ostrzem noża w tak newralgiczne miejsca dla zdrowia i życia człowieka jak brzuch, plecy i klatkę piersiową świadczyły o tym, iż oskarżony działał z zamiarem pozbawienia życia pokrzywdzonego, do czego zresztą też przyznał się w pierwszych wyjaśnieniach w toku śledztwa a Sąd uznał te wyjaśnienia za wiarygodne. Biegły na rozprawie wskazywał jednoznacznie, iż doznana przez pokrzywdzonego rana kłuta brzucha penetrująca do jamy otrzewnej z przecięciem ściany jelit i przecięcia jelita cienkiego powoduje wydostanie się zawartości jelit do jamy brzusznej, zapalenia otrzewnej i bez leczenia prowadzi do zgonu, a biorąc pod uwagę ostrość użytego przez oskarżonego nożna nie trzeba było dużej siły aby wywołać przebicie jamy brzusznej.

Dla każdego dorosłego człowieka o przeciętnej inteligencji i rozwoju umysłowo-emocjonalnym wiadomym jest, że obrażenia zadane w wyżej opisane części ciała narzędziem ostrokrawędzistym (nóż) mogą być śmiertelne. Jak wynikało z opinii sądowo-psychiatryczno-psychologicznej oskarżony nie znajdował się w stanie wyłączającym bądź ograniczającym w stopniu znacznym zdolności rozpoznania znaczenia zarzucanego czynu i pokierowania swoim postępowaniem i był w stanie powściągnąć negatywne emocje, które wynikać mogły również z prowokacyjnego zachowania pokrzywdzonego i znaleźć możliwość zgodnego z prawem rozwiązania tego konfliktu.

W ocenie Sądu powyższe okoliczności pozwalają na odtworzenie zamiaru jaki przyświecał oskarżonemu i przyjęciu bez żadnych wątpliwości, iż działał on z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia pokrzywdzonego, do czego fortunnie nie doszło z uwagi na postawę obronną tego ostatniego i udzieloną mu niezwłocznie pomoc medyczną - i właśnie w ten sposób Sąd uzupełnił opis przypisanego oskarżonemu czynu.

Swoim zachowaniem oskarżony wypełnił również znamiona czynu kwalifikowanego z art. 156 § 1 pkt 2 k.k., albowiem zgodnie z treścią opinii biegłego doznane przez pokrzywdzonego obrażenia spowodowały ciężki uszczerbek na jego zdrowiu w postaci choroby zazwyczaj - w przypadku braku udzielenia pomocy medycznej - zagrażającej życiu.

Kwalifikację czynu przypisanego oskarżonemu uzupełniał przepis art. 11 § 2 k.k., zgodnie z treścią którego, jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. Dla przyjęcia, iż zachodzi zbieg kumulatywny przepisów ustawy, miarodajnym jest stwierdzenie w oparciu o całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, iż zachowanie sprawcy jest zewnętrznym przejawem jednego impulsu woli i to niezależnie od liczby skutków tego zachowania oraz liczby naruszonych przez nie norm. Sprawca, który w warunkach z art. 11 § 2 k.k. wyczerpuje swoim zachowaniem znamiona określone w dwóch lub więcej przepisach ustawy, nie realizuje znamion wielu przestępstw, lecz popełnia jeden czyn odpowiadający przestępstwu stypizowanemu przez zbiegające się przepisy, które wchodząc w skład kumulatywnej kwalifikacji tracą swoją samodzielność. Utworzony w ten sposób "nowy" typ przestępstwa zagrożony jest karą, której granice wyznacza ustawowe zagrożenie przepisu przewidującego najsurowszą karę ( vide: wyrok SA w Katowicach z dnia 24 maja 2013 r., sygn. akt II AKa 563, KZS 2013/10/63).

Brak było przesłanek wyłączających winę i bezprawność przypisanego oskarżonemu czynu.

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. S. (1)

I.

I.

Oskarżony w zakresie przypisanego mu przestępstwa działał umyślnie, w zamiarze bezpośrednim. Brak było okoliczności wyłączających winę bądź bezprawność przypisanego mu czynu.

W chwili jego popełnienia oskarżony nie miał zniesionej ani w znacznym stopniu ograniczonej poczytalności i w pełni zdawał sobie sprawę z bezprawności przedsiębranego działania.

Ustalając wymiar kary Sąd miał na względzie:

a) jako okoliczności obciążające:

- wysoki stopień społecznej szkodliwości przypisanego czynu,

- godzenie w tak istotne dobro chronione prawem jak zdrowie i działanie w celu pozbawienia życia człowieka,

b) jako okoliczności łagodzące:

- przyznanie się oskarżonego do popełnienia zarzucanego mu czynu w pierwszych wyjaśnieniach i przedstawienie szeregu okoliczności przydatnych dla ustaleń stanu faktycznego

- stan uprzedniej niekaralności (mając przy tym na uwadze, iż stan ten, jako swoista norma społeczna nie mógł mieć dominującego charakteru przy wymiarze kary)

- pozytywną opinię z wywiadu środowiskowego

Dokonując analizy wszystkich okoliczności sprawy mających wpływ na wymiar kary, a także mając na uwadze surowość ustawowego zagrożenia karą, Sąd doszedł do przekonania, że zasadnym będzie zastosowanie wobec oskarżonego instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60 § 2 k.k.

W ocenie Sądu nie sposób przy wyrokowaniu abstrahować było od szerzej opisanego przy ocenie jego zeznań i dowodzie z protokołu oględzin telefonu zachowania pokrzywdzonego względem oskarżonego bezpośrednio przed zdarzeniem, które bez wątpienia w ocenie Sądu nosiło znamiona prowokacyjnego i ukierunkowanego na wywołanie odpowiedniej reakcji u oskarżonego. Wskazać należy, iż to m.in. zachowanie się pokrzywdzonego jest jedną z okoliczności wpływających na wymiar kary stosownie do treści art. 53 § 1 k.k. i w ocenie Sądu w niniejszej sprawie była to okoliczność na tyle istotna, iż warunkowała skorzystanie także z instytucji przewidzianej w art. 60 § 2 k.k.

W ocenie Sądu zatem mając na uwadze powyższe okoliczności wymierzenie oskarżonemu kary nawet w granicach minimalnego zagrożenia ustawowego za czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. tj. kary 8 lat pozbawienia wolności byłoby niewspółmiernie surowe.

Stosownie do treści art. 60 § 6 pkt 2 k.k. jeżeli czyn stanowi inną zbrodnię od takiej zagrożonej karą co najmniej 25 lat pozbawienia wolności (art. 60 § 6 pkt 1 k.k.) sąd wymierza karę pozbawienia wolności nie niższą od jednej trzeciej ustawowego zagrożenia.

W ocenie Sądu kara pozbawienia wolności w wymiarze 5 lat nie razi łagodnością, a czyni zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także spełnia swoje zadanie w zakresie prewencji generalnej, polegającej na kształtowaniu w społeczeństwie postawy poszanowania prawa, wypełniając przy tym dyrektywy wymienione w art. 53 k.k.

Wymierzona kara nie przekracza stopnia winy i społecznej szkodliwości przypisanego przestępstwa.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. S. (1)

II.

I.

rozstrzygnięcie w przedmiocie zaliczenia na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okresu zatrzymania i tymczasowego aresztowania znajdowało swojego oparcie w przepisie art. 63 § 1 k.k.

R. S. (1)

III.

I.

rozstrzygnięcie w przedmiocie dowodów rzeczowych znajdowało swoje oparcie w przepisie art. 44 § 2 k.k.

R. S. (1)

IV.

I.

rozstrzygnięcie w przedmiocie dowodów rzeczowych znajdowało swoje oparcie w przepisie art. 230 § 2 k.p.k

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Sąd nie uwzględnił wniosku o prokuratora o orzeczenie na podstawie art. 46 § 1 k.k. zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonego z uwagi na złożenie wniosku po terminie prekluzyjnym wynikającym z treści art. 49a k.p.k. tj. już po zamknięciu przewodu sądowego.

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V.

rozstrzygnięcie w przedmiocie zwrotu adw. M. P. (1) kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu znajdowało swoje oparcie w przepisach art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k., art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze i § 17 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 5 i § 20 w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 (Dz.U.2019.18 t.j.) w sprawie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu

VI.

rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajdowało swoje oparcie w przepisie art. 624 § 1 k.p.k. i było uzasadnione sytuacją materialną oskarżonego oraz orzeczeniem długoterminowej kary pozbawienia wolności.

7.  Podpis

SSO Łukasz Franckiewicz SSO Tomasz Kaszyca