Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII Ko 69/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XII Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca: SSO Katarzyna Stasiów

Protokolant: Paulina Powązka-Płóciennik

przy udziale prokurator Małgorzaty Herter-Dziurzyńskiej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 marca 2021 roku

sprawy z wniosku D. W.

przeciwko Skarbowi Państwa

o odszkodowanie i zadośćuczynienie za doznaną szkodę i krzywdę wynikłe z niesłusznego zatrzymania w sprawie Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli w Warszawie sygn. akt IV K 625/19

I.  wniosek D. W. o odszkodowanie i zadośćuczynienie oddala;

I.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz radczyni prawnej A. O. kwotę 240 (dwustu czterdziestu) złotych tytułem wynagrodzenia za reprezentowanie D. W. z urzędu;

II.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UWO

Sygnatura akt

XII Ko 69/20

WNIOSKODAWCA

D. W.

ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA

1.

Odszkodowanie (kwota główna)

Odsetki

10 000 złotych

2.

Zadośćuczynienie (kwota główna)

Odsetki

50 000 złotych

3.

Inne

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

1.

8 sierpnia 2018 r. o godzinie 19.25 D. W. został zatrzymany w związku z podejrzeniem kradzieży kosmetyków i urządzeń elektronicznych. Następnego dnia po odebraniu wyjaśnień o godzinie 15.50 został zwolniony.

protokół zatrzyma-nia

akta IV K 625/19

k. 23

2.

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli z 25 lutego 2020 r. w sprawie IV K 625/19 D. W. został uniewinniony od dwóch zarzutów z art. 278 § 1 k.k. Wyrok uprawomocnił się 26 października 1946 roku.

wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli

akta IV K 625/19

k. 384

3.

2 listopada 2020 r. D. W. złożył w administracji Aresztu Śledczego w W.-S. wniosek o zadośćuczynienie i odszkodowanie

wniosek

k. 6-7

4.

D. W. nie złożył wcześniej wniosku o odszkodowanie i zadośćuczynienie, ponieważ był przekonany, że powinien to zrobić po zakończeniu się postepowania karnego.

Żadne wyjątkowe okoliczności nie umożliwiły mu dokonania tej czynności w terminie roku od dnia zwolnienia.

zeznania D. W.

k. 38

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

ocena DOWODów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.,2.,3.

dokumenty, które stały się ujawnione bez odczytywania

Sąd nie neguje prawdziwości dokumentów. Są to dokumenty oficjalne, urzędowe, niekwestionowane przez żadną ze stron.

4.

zeznania D. W.

Sąd uznał za całkowicie wiarygodne zeznania D. W.. Są one spójne, logiczne.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA

Odszkodowanie

5.1.

Kwota główna

Odsetki

5.1.1

0 złotych

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Zadośćuczynienie

5.2.

Kwota główna

Odsetki

5.2.1

0 złotych

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Wniosek o zadośćuczynienie należało oddalić wobec skutecznego podniesienia przez prokuratora zarzutu przedawnienia.

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 552 § 4 k.p.k. odszkodowanie i zadośćuczynienie przysługuje również w wypadku niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania lub zatrzymania. Zgodnie natomiast z przepisem art. 555 k.p.k. roszczenia o odszkodowanie i zadośćuczynienie z tytułu zatrzymania przedawniają się po upływie roku od daty zwolnienia.

W przedmiotowej sprawie D. W. zwolniony został w dniu 9 sierpnia 2018 roku. Wniosek o zadośćuczynienie złożony został dopiero w dniu 2 listopada 2020 roku, czyli po upływie 15 miesięcy od końca okresu przedawnienia.

Nie ma zatem żadnej wątpliwości, że wniosek o zadośćuczynienie w przedmiotowej sprawie złożony został z uchybieniem terminu, o którym mowa w art. 555 k.p.k. Okoliczność przedawnienia roszczenia podniesiona została przez prokuratora. Obowiązkiem sądu było zbadanie, czy zarzut przedawnienia nie jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Sprzeczność taka wystąpiłaby w razie ustalenia, że wnioskodawca uchybił terminowi wskazanemu w art. 555 k.p.k. z przyczyn od siebie niezawinionych.

W tym zakresie sąd w całości podzielił stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2017-10-12 w sprawie o sygn. akt II AKa 129/17 /Opubl: www.orzeczenia.ms.gov.pl/, zgodnie z którym „Do rangi wyjątkowych okoliczności, które usprawiedliwiałyby uchybienie terminowi określonemu w przepisie art. 555 k.p.k. można zaliczyć: długotrwałą obłożną chorobę, całkowity upadek sił powodujący konieczność zapewnienia opieki osoby trzeciej w sprawach codziennej egzystencji, chorobę psychiczną, długotrwały pobyt za granicą połączony z niemożnością nawiązania kontaktu z krajem, a zatem okoliczności całkowicie niezależne od woli wnioskodawcy.”

Jak wynika z zeznań D. W., w stosunku do jego osoby nie zachodziły wyjątkowe okoliczności, które uzasadniałyby przyjęcie, że uchybienie terminowi, o którym mowa w art. 555 k.p.k. było usprawiedliwione. Wnioskodawca w swoich zeznaniach wskazał jedynie, że złożył wniosek o odszkodowanie po zakończeniu postepowania karnego przeciwko niemu. W ocenie sądu, fakt ten - de lege lata - nie może zostać uznany za okoliczność usprawiedliwiającą uchybienie terminowi wynikającemu z treści art. 555 k.p.k.

W tym zakresie sąd w pełni podzielił pogląd wyrażony w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 2011-11-22, sygn. akt II AKa 230/11 /Opubl: www.orzeczenia.ms.gov.pl/, zgodnie z którym „To, że wnioskodawca nie posiada wykształcenia prawniczego, nie orientuje się w trudnych kwestiach związanych z tą dziedziną wiedzy i nie jest osobą wyrobioną intelektualnie, nie oznacza jeszcze, iż stanowi to o sprzecznym z zasadami współżycia społecznego podniesionym zarzucie przedawnienia w dochodzeniu odszkodowania, w sytuacji pełnej swobody realizowania swych uprawnień chociażby za pośrednictwem osób świadczących pomoc prawną i długiego okresu zaniechania powyższego.”

W ocenie sądu w niniejszej sprawie, uwzględnienie podniesionego przez prokuratora zarzutu przedawnienia nie stało w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. D. W. nie wskazał żadnych obiektywnych przeszkód, które uniemożliwiłyby mu wystąpienie z wnioskiem w terminie z art. 555 k.p.k.

Inne

5.3.

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA

Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia

Odszkodowanie

6.1.

Kwota główna wniosek oddalono

Odsetki

Zadośćuczynienie

6.2.

Kwota główna wniosek oddalono

Odsetki

Inne

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Zasądzono wynagrodzenie dla pełnomocnika z urzędu.

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Orzekając o kosztach postępowania sąd miał na uwadze, iż stosownie do art. 554 § 4 k.p.k. koszty postępowania w sprawach o odszkodowanie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie ponosi Skarb Państwa.

PODPIS