Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 220/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SA Dorota Wróblewska (spr.)

Sędziowie: SA Dorota Rostankowska

SO del. Marta Urbańska

Protokolant: sekretarz sądowy Iwona Sidorko

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej (...) w G. K. W.

po rozpoznaniu w dniach: 1 października i 17 grudnia 2020 r.

sprawy

K. P. s. C., ur. (...) w S.

oskarżonego z art. 270 § 1 k.k. w zb. z art. 284 § 1 k.k. w zb. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 28 lutego 2019 r., sygn. akt IV K 229/17

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. B. z Kancelarii Adwokackiej w G. kwotę 885,60 (osiemset osiemdziesiąt pięć 60/100) złotych brutto za pomoc prawną udzieloną oskarżycielowi posiłkowemu W. P. w postępowaniu odwoławczym;

III.  zasądza od oskarżonego K. P. na rzecz Skarbu Państwa 2400 (dwa tysiące czterysta) złotych tytułem opłaty za postępowanie przed Sądem II instancji i obciąża go pozostałymi kosztami procesu w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 220/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 28 lutego 2019 roku, sygn. akt IV K 229/17

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

2.

3.

1

K. P.

K. P. i jego żona B. P., jako członkowie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S., posiadali spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego w S. przy ul. (...); 29 kwietnia 2019 roku doszło do sporządzenia aktu notarialnego umowy majątkowej małżeńskiej oraz umowy podziału majątku wspólnego Rep. A. (...), na mocy którego B. P. na skutek podziału majątku wspólnego została wyłącznym właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do w/w lokalu mieszkalnego; czyn przypisany wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku;

w sprawie IV K 256/04 Sądu Okręgowego w Gdańsku nie występowali: jako sędzia A. L., jako ławnik K. P.; czyn przypisany wyrokiem Sądu Okręgowego
w Gdańsku;

w sprawie IV K 265/04 Sądu Okręgowego w Gdańsku, w której nieprawomocny wyrok zapadł w dniu 17 maja 2005 roku, występowali: jako jedna z sędziów - delegowana A. L., jako ławnik – K. P.; a aktach tej sprawy nie stwierdzono zapisów świadczących o sporze, sytuacji konfliktowej pomiędzy wymienionymi; czyn przypisany wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku.

pismo (...) Spółdzie-lni Miesz-kaniowej
w S. z załączni-kiem
w postaci kopii aktu notarial-nego

wyrok
w sprawie IV K 256/04

notatka urzędo-wa z dnia 13 paździe-rnika 2020 roku, wyrok Sądu Okręgo-wego w Gdańsku w sprawie IV K 265/04, wyrok Sądu Apelacy-jnego
w Gdańsku w sprawie II AKa 2/06
z uzasad-nieniem; wyroki Sądu Okręgo-wego i Apela-cyjnego w spra-wach IV K 93/06
i II AKa 80/07.

1467-1469v.

k.1474-1479

k.1496-1506

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

K. P.

zaistnienie sporu, sytuacji konfliktowej pomiędzy sędzią A. L., a występującym jako ławnik K. P., w sprawie
o sygn. akt IV 265/04, a tym samym brak bezstronności wymienionej sędzi w niniejszej sprawie; czyn przypisany oskarżonemu wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku

notatka urzędo-wa z dnia 13 paździe-rnika 2020 roku, wyrok Sądu Okręgo-wego w Gdańsku w sprawie IV K 265/04, wyrok Sądu Apelacy-jnego
w Gdańsku w sprawie II AKa 2/06
z uzasad-nieniem; wyroki Sądu Okręgo-wego i Apela-cyjnego w spra-wach IV K 93/06
i II AKa 80/07

k.1496-1506

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wszystkie dowody wymienione wcześniej

brak podstaw do ich kwestionowania z uwagi na ich urzędowy charakter, przy uwzględnieniu, że ich treść nie była kwestionowana przez strony

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Brak

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  Obraza przepisów postępowania w postaci art. 7 k.p.k. polegająca na dowolnej a nie swobodnej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego,
w szczególności w zakresie w jakim Sąd uznał za wiarygodne zeznania oskarżyciela posiłkowego oraz świadka M. Z. podczas gdy nie znajdują one potwierdzenia w innym materiale dowodowym, a nadto są ze sobą niesprzeczne w sposób idealny co świadczy o tym, że zostały uzgodnione, a jako takie nie są wiarygodne, a przy tym za niewiarygodne uznał zeznania oskarżonego oraz P. P. oraz G. P. mimo, że są ze sobą spójne, korespondują z innym materiałem dowodowym, a także różnią się
w drobnych kwestiach nie mających znaczenia dla ich całościowej oceny, a więc nie były uzgadniane,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych wynikający z obrazy przepisów postępowania opisanej w pkt 1, polegający na uznaniu, że oskarżony posłużył się sfałszowanymi przez niego oświadczeniami T. P. oraz W. P., a następnie nie wypłacił W. P. należnej mu części rekompensaty, podczas, gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego, a w szczególności opinii biegłego, wyjaśnień oskarżonego oraz P. P. i G. P. wynika, że nie ma pewności, że to oskarżony sfałszował te oświadczenia, ani, że je zaniósł do Urzędu Wojewódzkiego (a więc posłużył się w przedmiotowym postępowaniu administracyjnym), ale pewne jest, że wypłacił W. P. należną mu część rekompensaty,

3.  obrazę przepisów prawa materialnego w postaci art. 286 § 1 k.k. polegającą na uznaniu, że oskarżony doprowadził Wojewodę (...) do niekorzystnego rozporządzenia jego mieniem, w ten sposób, że wprowadził w błąd osoby działające w imieniu tego organu odnośnie okoliczności mających istotne znaczenie dla określenia kręgu osób uprawnionych do otrzymania rekompensaty oraz numerów rachunków, na które miały zostać wypłacone jej części poprzez nieujawnienie, że T. P. zmarła w dniu 23 marca 2010 roku oraz poprzez posłużenie się podrobionymi dokumentami w następstwie czego w dniu
29 czerwca 2011 roku Wojewoda (...)
wydał decyzję (...) potwierdzającą prawo K. P., T. P. i W. P. do rekompensaty, a w dniach 28 września 2011 roku oraz 29 września 2011 roku Bank (...) wypłacił kwoty należne T. P. oraz W. P. na rachunki wskazane
w sfałszowanych oświadczeniach, podczas, gdy rekompensata nie była wypłacana ze środków Wojewody (...), ale ze środków Skarbu Państwa, okoliczność, że T. P. zmarła nie miała wpływu na wysokość rekompensaty, albowiem należała się ona spadkobiercom C. P. bez względu na ich ilość,

4.  obrazę przepisów postępowania w postaci art. 89 k.p.k. w zw. z art. 88 w zw. z art. 92 k.p.c. polegającą na prowadzeniu postępowania mimo, że pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego był nienależycie umocowany do zastępowania go.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

niezasadny

niezasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wszystkie przedstawione przez obrońcę zarzuty nie zasługiwały na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie, wbrew stanowisku obrońcy K. P., nie doszło do obrazy wskazanych w apelacji przepisów prawa procesowego, jak i błędu w ustaleniach faktycznych, które mogły mieć wpływ na treść wyroku. Nie stwierdzono także, by doszło do wskazanej przez niego obrazy prawa materialnego.

Stan faktyczny w sprawie został ustalony przy uwzględnieniu dowodów zebranych w sprawie, ocenionych w istotnym zakresie swobodnie, a nie dowolnie. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawierało wskazanie, jakie fakty Sąd uznał za udowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał istotnych dla rozstrzygnięcia dowodów przeciwnych, jak też wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku.

Ad. 1.

Apelacja obrońcy oskarżonego, w której podnosił zarzut obrazy przepisów postępowania, a w istocie przepisu art. 7 k.p.k., nie wykazała, by Sąd przekroczył w istotnym dla rozstrzygnięcia zakresie granice swobodnej oceny dowodów. Swobodna, a więc zgodna z zasadami sformułowanymi w art. 7 k.p.k., ocena materiału dowodowego stanowi uprawnienie Sądu meriti i pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. tak długo, dopóki skarżący nie wykaże, iż Sąd ten oparł rozstrzygnięcie bądź na okolicznościach nieujawnionych w toku przewodu sądowego, bądź też ujawnionych, ale ocenionych w sposób sprzeczny ze wskazaniami wiedzy, logiki i doświadczeniem życiowym. W przedmiotowej sprawie tego rodzaju okoliczności nie zostały skutecznie wykazane przez obrońcę oskarżonego.

Przypomnieć trzeba, że przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k.) m.in. wtedy, gdy:

- jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.), i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.),

- stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.),

- jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 k.p.k.); (por. SN WRN 149/90, OSNKW 1991, nr 7-9, poz. 41 oraz SN V KK 375/02, ISN Prok. i Pr. 2004, nr 1, poz. 6).

W niniejszej sprawie, wobec spełnienia powyższych warunków, przekonanie Sądu I instancji o wiarygodności i niewiarygodności zgromadzonych dowodów, korzysta z ochrony wyrażonej przez ustawodawcę
w art. 7 k.p.k.

Nie można zgodzić się z obrońcą, że Sąd I instancji ocenił w sposób dowolny zeznania W. P., M. Z., P. P., G. P. i wyjaśnienia oskarżonego K. P..

Przede wszystkim, obrońca nie wykazał, by ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Okręgowy była dowolna.

Żadnych zastrzeżeń nie nasuwała, ze strony Sądu odwoławczego, ocena wyjaśnień oskarżonego i zeznań pokrzywdzonego, jak i pozostałych wymienionych wyżej świadków. W tym zakresie apelacja obrońcy ma charakter głównie polemiczny w stosunku do swobodnej oceny dowodów zaprezentowanej przez Sąd Okręgowy, a zatem nie mogła odnieść zamierzonego skutku. Zupełnie chybione jest stanowisko apelującego, że na wiarę zasługują wyjaśnienia oskarżonego i jego synów, a takiego waloru nie można przypisać zeznaniom W. P. i M. Z.. Sąd I relacje wskazanych osób poddał wnikliwej ocenie mając na uwadze to, czy były logiczne, konsekwentne i znajdowały poparcie w pozostałych dowodach. Obrońca oskarżonego pominął ocenę wyjaśnień oskarżonego zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (k…..), podobnie jak ocenę zeznań przywołanych wyżej świadków (k…..). Nie odniósł się do powodów, dla których Sąd I instancji uznał wyjaśnienia oskarżonego we wskazanej, istotnej części, za niewiarygodne. Nie podważył skutecznie argumentacji prowadzącej do uznania przez Sąd Okręgowy za wiarygodne zeznań M. Z.. Forsował jedynie własną ocenę, która w zasadniczej części opierała się na przekonaniu, że to wyjaśnienia oskarżonego i jego synów zasługują na wiarę. Wobec tego, trzeba podkreślić, że ocena wskazanych dowodów, zaprezentowana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zasługiwała w zasadniczej, istotnej dla rozstrzygnięcia części, na akceptację, z uwagi na to, że pozostawała w zgodzie z zasadami logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego i wiedzy, a więc Sąd odwoławczy podzielił ją, bez konieczności ponownego przytaczania.

Ad. 2.

Ustalenia faktyczne, wbrew przekonaniu apelujących, dokonane przez Sąd I instancji nie wykraczają poza granice swobodnej oceny dowodów, która to ocena nie wykazała istotnych błędów natury faktycznej i logicznej, zgodna była ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. W uzasadnieniu Sąd wskazał jakie fakty uznał za ustalone, na czym oparł poszczególne ustalenia i dlaczego nie uznał istotnych dla rozstrzygnięcia dowodów przeciwnych, a następnie wyprowadził z dokonanych ustaleń prawidłowe wnioski w zakresie sprawstwa oskarżonego i wymierzonej mu kary pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a także orzeczonego obowiązku naprawienia szkody.

Ad. 3.

Zarzut obrazy prawa materialnego odnoszący się do kwalifikacji prawnej czynu można postawić tylko wówczas, gdy skarżący nie podważa ustaleń faktycznych związanych z tą kwalifikacją. Jeżeli bowiem nieprawidłowe są ustalenia faktyczne, na podstawie których sąd dokonał kwalifikacji prawnej czynu, to błędem pierwotnym jest błąd w ustaleniach faktycznych, a jego następstwem wadliwa kwalifikacja prawna. Dlatego też w takiej sytuacji skarżący powinien postawić tylko zarzut błędu w ustaleniach faktycznych i wskazać, że mógł mieć on wpływ na treść wyroku właśnie co do kwalifikacji prawnej czynu

Obraza prawa karnego materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu może polegać na nieprawidłowej subsumcji ustalonego stanu faktycznego pod przepis części szczególnej Kodeksu karnego.

Ad. 4.

Nie ma racji obrońca, że w sprawie doszło do obrazy przepisów postępowania w postaci art. 89 k.p.k. w zw. z art. 88 k.p.k. w zw. z art. 92 k.p.c.

Sąd odwoławczy zapoznał się z pismem oskarżonego, zatytułowanym „Stanowisko uzupełniające K. P., które wpłynęło do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w dnu 14 października 2020 roku (k. 1507-1512v), które zostało ujawnione w toku rozprawy odwoławczej. W związku z tym, że na Sądzie nie ciążył obowiązek odnoszenia się do argumentów zawartych w tym piśmie, co znajduje potwierdzenie w treści art. 457 § 3 k.p.k., za celowe uznano jedynie wskazanie, że nie przekonały one Sądu odwoławczego o wadliwości wydanego wyroku, zwłaszcza, gdy nie dawały podstaw do stwierdzenia okoliczności wymienionych w art. 439 § 1 k.p.k. i art. 440 k.p.k.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku

niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadność przedstawionych zarzutów, do czego odniesiono się we wcześniejszej części uzasadnienia

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Brak

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1zaskarżony wyrok utrzymano w mocy w całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

niezasadność przedstawionych zarzutów i wniosków, do której odniesiono we wcześniejszej części uzasadnienia.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji - nie dotyczy

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji – nie dotyczy

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku – nie dotyczy

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

III.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo
o adwokaturze (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1184) w zw. z § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust 2 pkt 5 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 18 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz.U. z 2016 t., poz. 1714) zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. B. z Kancelarii Adwokackiej w G. kwotę 885,60 zł brutto za pomoc prawną udzieloną oskarżycielowi posiłkowemu W. P.
w postępowaniu odwoławczym.

Na podstawie art. 626 § 1 k.p.k., art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., art. 636 § 1 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 4, art. 3 ust. 1, art. 8 ustawy
z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r. Nr. 49, poz. 223 ze zm.) zasądzono od oskarżonego K. P. na rzecz Skarbu Państwa 2400 zł tytułem opłaty za postępowanie przed Sądem II instancji i obciążono go pozostałymi kosztami procesu w postępowaniu odwoławczym.

1PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana